ΠΑΣΧΑ ΤΟΥ 1943 ΣΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ

ΕΝΑΣ ΙΤΑΛΟΣ ΥΠΟΛΟΧΑΓΟΣ ΓΡΑΦΕΙ




Ο Υπολοχαγός Τζιοβάνι Ουμπόλντι , από το Κόμο της Βορείου Ιταλίας ( κοντά στα Ελβετικά σύνορα ) , καθηγητής Φυσικομαθηματικός το επάγγελμα και πατέρας πέντε παιδιών , όλων επιστημόνων , υπηρέτησε την Κατοχή στο Λιδορίκι από 31 /3 μέχρι 19/6/1943 .
Όπως γράφει στο ημερολόγιό του , οι μέρες εκείνες θα του μείνουν αξέχαστες , αλλά θα ‘ταν και για μας ενδιαφέρον πως σκέπτονταν ορισμένοι απ’ τους κατακτητές μας εκείνου του καιρού και πως μας έβλεπαν .
Τις σημειώσεις του , που θα επαναδημοσιεύσουμε ολόκληρες στο μέλλον , τις έστειλε στον αξέχαστο Αλέκο Κωστάκη , στον οποίο ανήκει και η μετάφραση με τον σχολιασμό τους .
Απ’ το πολύ ενδιαφέρον αυτό κείμενο δημοσιεύουμε σήμερα τα όσα γράφει για το Πάσχα του φοβερού 1943 στο Λιδορίκι , μια και το θέμα είναι επίκαιρο..
Γράφει λοιπόν ο Ιταλός Υπολοχαγός :
22 – 4 – 1943 : Τη νύχτα είχαμε ένα απρόοπτο . Σκοτώσαμε ένα γάϊδαρο , παίρνοντάς τον το φουκαρά για…παρτιζάνο ( Αντάρτη ) . Θα ‘φαγε 3.000 σφαίρες , αντιβούιξαν όλη τη νύχτα τα ρέματα ! Γέλα τρελέ κόσμε ! Μαντοβάνοι και Γενοβέζοι κάθε μέρα μαλώνουν . Εισηγήθηκα κλείσιμο οίκου ανοχής !!!
Γενοβέζοι με τον υπολοχαγό Λέπορε χτύπησαν επιδεικτικά τον Αλεσσάντρο ( Σημ : τον Αλέκο Κωστάκη ) σε ένα καφενείο στην κεντρική πλατεία . Παραλίγο συμπλοκή από Μαντοβάνους . Δικαιολογία του Λέπορε την πέταξα στο καλάθι αχρήστων .
23 – 4 – 1943 : Πάω χωρίς συνοδεία στην Ελληνική εκκλησία . Είναι για τους Ορθόδοξους Μ. Παρασκευή . Είναι μια λειτουργία μυστηριακή , στην οποία κυριαρχούν λειτουργικοί ύμνοι , που έχουν έναν αλλιώτικο εξωτικό ρυθμό , σχεδόν ανατολίτικο . Η εκκλησία ήταν κατάμεστη κι όλοι με παρατηρούσαν με περιέργεια . Ο Αλεσσάντρο μου είπε ότι στον καιρό της ειρήνης οι λειτουργίες γίνονται τη νύχτα , και είναι , βοηθούσης και της εποχής , πολύ όμορφες . Τώρα γίνονται τ ’ απομεσήμερο . Στο γυρισμό προς το οχυρό , βλέπω στην πόρτα ενός σπιτιού μια γυναίκα μαραμένη και σκελετωμένη να τρέμει από το κρύο , ενώ ο ήλιος έκαιγε . Ήταν απ’ την ελονοσία .
25 – 4 – 1943 : Πάσχα , γεύμα εκλεκτής ποιότητας από κατσικάκια αγορασμένα και τα περισσότερα δωρισμένα από τους τσοπάνηδες . Μπορείς να πεις ό,τι θες για τον τόπο τούτο , αλλά για το κρέας του όχι . Ούτε στις Άλπεις έφαγα πιο νόστιμο .Αυγά είχαμε από προσφορές των Ελλήνων ασθενών του Μπρούνι του « πιο καλός..γκιατρός » , όπως λένε όλοι τους αυτοί οι δυστυχείς .( Σημ : πριν έρθει ο Μπρούνι , οι Ιταλοί δεν είχαν γιατρό , γι αυτό είχαν επιστρατεύσει το μακαρίτη το Σφέτσο , απ’ τον οποίο ήταν όλοι κατενθουσιασμένοι . Έμπειρος γιατρός , διαγνώσεις σωστές και..48ωρα εκτός υπηρεσίας , άλλο που δεν ήθελαν κι οι φαντάροι . Ύστερα ήρθε ο Μπρούνι ) .
28 – 4 – 1943 : Είδα να κουρεύουν πρόβατα . Αν μιλούσαν τα καημένα…( Ποιος ξέρει τι σαϊνια θα ΄ταν οι τσοπάνηδές μας και τι πετσόκομμα θα τους έκαναν…) . Μίλησα με ένα τσοπάνη της Αλβανίας του υψώματος Ιβάν . Τώρα φίλοι , πρόσφερα τσιγάρα .
1 - 5 – 1943 : Ένα αναγνωριστικό αεροπλάνο πέταξε μεγάλο αριθμό προκηρύξεων πάνω απ’ το Λιδορίκι . Σ’ αυτές ο Τσώρτσιλ παρακινεί την Ελλάδα σ’ ένα καινούργιο πόλεμο , για να την κάνει – φαίνεται – αποικία της αυτοκρατορίας του !
5 – 5 – 1943 : Κομμουνισταί και Εθνικισταί αντάρτες δεν τα πάνε καλά . Προβλέπεται σύρραξη . Ράδιο Σκάρπα ( …ράδιο αρβύλα ) :Άγγλοι ετοιμάζονται για μεγάλες κινητοποιήσεις μ’ αντάρτες .

ΠΑΣΧΑΛΙΑΤΙΚΗ ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΑΠ’ ΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ ‘70

Γράφει  η  Ελένη  Μίαρη – Μπούρα

΄Εντεκα η ώρα το βράδυ βαριεστημένη από την .......τόση  συγκίνηση του πακέτου στην τηλεόραση, αποφασίζω να πάω για ύπνο ...όμως ας ρίξω μια ματιά στα μαιλ μου
να περάσει λίγο ακόμα η ώρα,  μπα καλύτερα να μπω στην αγαπημένη εφημερίδα να μάθω νέα από το αξέχαστο Λιδωρίκι να περιπλανηθώ με την φαντασία μου, εκεί κάτω από τον ξάστερο ουρανό του, ανάμεσα στα σοκάκια , στο αλωνάκι να .......περιμένω το λεωφορείο από την Αθήνα να φέρει τους γονείς μου και τους θείους μου να περάσουμε όλοι μαζί το πρώτο μας Πάσχα στο Λιδωρίκι...... μα που βρίσκομαι ακριβώς τόσο γρήγορα γυρνούν πίσω οι λεπτοδείκτες του χρόνου ;

Μεγάλη Τρίτη 1978, άνοιξη ,βρίσκομαι για πρώτη φορά παραμονές Πάσχα μαζί με τον  σύζυγό μου μακριά από τους δικούς μας .
Είμαι στο μπαλκόνι του σπιτιού μου απέναντι από την πλατεία ,του σπιτιού με τα τεράστια κόκκινα παντζούρια που το λάτρεψα, αφήνω το βλέμμα μου να ταξιδέψει απέναντι στην εκκλησία του Αϊ  Γιώργη ,στο καταπράσινο χορτάρι ,στα πρόβατα που βόσκανε ανέμελα -τι θαυμάσιος πίνακας της φύσης - όμως ένα δυνατό κορνάρισμα με έφερε   στην πραγματικότητα .
Γιώργο ήρθε το πούλμαν τρέχα, να τους κατεβαίνουν οι δικοί μας .
Ναι σκεπτόμουν φέτος θα περάσω το ομορφότερο Πάσχα της ζωής μου, ήμουν και  νιόπαντρη βλέπεις,
Ο μπαμπάς από την άλλη μέρα φρόντισε για το αρνί από το κρεοπωλείο απέναντί μας
την σούβλα από του Κουτσιούμπα και τα σχετικά με το σούβλισμα,
Οι θείοι μου από το πρώτο βράδυ εκκλησιάζονταν στην όμορφη εκκλησία της Ζωοδόχου  Πηγής , ¨όταν γύριζαν ,ό θείος μου σχολίαζε ....τέτοια ψαλμωδία δεν έχω ξαναακούσει - για να λέμε την αλήθεια σε μερικά από τα ψαλλόμενα δούλευε και  κασετόφωνο- αλλά γιατί να του χαλάσω την διάθεση και μόνο η κατανυκτική ατμόσφαιρα μέσα και  έξω από την εκκλησία σε έφερνε πιο κονταά στο Θείο δράμα ,
Το χωριό είχε γεμίσει κόσμο ο καιρός θαυμάσιος ,Μεγάλο Σάββατο η ώρα της Ανάστασης  έχει μείνει στη θύμησή μου τυπωμένη με την φωνή του Παππα Γιάννη ..Χριστός Ανέστη εκ νεκρών
θανάτω θάνατον πατήσας..........τις λαμπάδες να ανεβοκατεβαίνουν λες και το άγιο φως τους ήθελε να ενωθεί με το φως των αστεριών που τρεμόπαιζε σε κάθε δυνατό ήχο των κροτίδων -  ΜΑΓΕΙΑ -.
Επιτέλους έφθασε το Πάσχα .Παραφουσκωμένη από την μαγειρίτσα άργησα να ξυπνήσω
Οι γονείς μου είχαν πιάσει δουλειά .Η σούβλα στο πίσω μέρος του σπιτιού υποσχόταν τρελά  φαγοπότια . Μπαμπά... δεν πρόλαβα να σχολιάσω τα δρώμενα και χονδρές σταγόνες
βροχής έπεσαν στο μέτωπό μου .
Το τι επακολούθησε δεν είναι δύσκολο να το καταλάβετε
Σαν τρελοί αρπάξαμε άλλος  την σούβλα με το αρνί άλλος την σούβλα με το κοκορέτσι και καταλήξαμε που αλλού στου Βαγγέλα που αποτελείωσε το πασχαλινό Γεύμα μας.
Αυτό ήταν το πρώτο Πασχα μας στο πανέμορφο Λιδωρίκι ,που τόσο βαθειά έχω μέσα  στην ψυχή μου δίπλα στον αγαπημένο μου Γιώργο .
Καλό Πάσχα φίλε μου Κώστα σε σένα και την Οικογένειά σου .

 

Η  αγαπημένη  φίλη , με  την  οποία  δεν  καταφέραμε  να..γνωριστούμε τελικά , έζησε  στο  χωριό  μας  μια πενταετία περίπου , 1977- 1982 , όταν  υπηρέτησε ο  αείμνηστος  σύζυγός  της  Γιώργος  Μπούρας  στο Δημ. Ταμείο Λιδορίκίου , και  αγάπησαν  πολύ  το  χωριό  μας  , κάτι που  φυσικά η  αγαπητή  Ελένη  το δείχνει  και το…διατυμπανίζει , γνωριστήκαμε  τυχαία , μέσω  της  σελίδας μου  και  ακόμα δεν  καταφέραμε  να  ανταμώσουμε , που θα  πάει  όμως ….

    Της  ευχόμαστε  απ’ την  καρδιά  καλό  Πάσχα και  να  μη ξεχνάει το..Λιδορίκι …Κ.Κ.-

ΠΑΣΧΑΛΙΑΤΙΚΗ ΑΜΑΜΝΗΣΗ ΑΠ’ ΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΊΑΣ ΤΟΥ ‘70

 

Γράφει η Ελένη Μίαρη – Μπούρα

Η Ελένη με τον αείμνηστο Γιώργο σε μια αναμνηστική…Λιδορικιώτικη φωτογραφία .

΄Εντεκα η ώρα το βράδυ βαριεστημένη από την .......τόση συγκίνηση του πακέτου στην τηλεόραση, αποφασίζω να πάω για ύπνο ...όμως ας ρίξω μια ματιά στα μαιλ μου να περάσει λίγο ακόμα η ώρα, μπα καλύτερα να μπω στην αγαπημένη εφημερίδα να μάθω νέα από το αξέχαστο Λιδωρίκι , να περιπλανηθώ με την φαντασία μου, εκεί κάτω από τον ξάστερο ουρανό του, ανάμεσα στα σοκάκια , στο Αλωνάκι , να .......περιμένω το λεωφορείο από την Αθήνα να φέρει τους γονείς μου και τους θείους μου , να περάσουμε όλοι μαζί το πρώτο μας Πάσχα στο Λιδωρίκι...... μα που βρίσκομαι ακριβώς , τόσο γρήγορα γυρνούν πίσω οι λεπτοδείκτες του χρόνου ;

Εδώ η Ελένη , σε ένα παγκάκι , λίγο πιο κάτω απ’ τον Αντώνη , απολαμβάνει την υπέροχη θέα …

Μεγάλη Τρίτη 1978, άνοιξη ,βρίσκομαι για πρώτη φορά παραμονές Πάσχα μαζί με τον σύζυγό μου μακριά από τους δικούς μας .
Είμαι στο μπαλκόνι του σπιτιού μου απέναντι από την πλατεία ,του σπιτιού με τα τεράστια κόκκινα παντζούρια που το λάτρεψα, αφήνω το βλέμμα μου να ταξιδέψει απέναντι στην εκκλησία του Αϊ Γιώργη ,στο καταπράσινο χορτάρι ,στα πρόβατα που βόσκανε ανέμελα -τι θαυμάσιος πίνακας της φύσης - όμως ένα δυνατό κορνάρισμα με έφερε στην πραγματικότητα .
Γιώργο ήρθε το πούλμαν , τρέχα, να τους κατεβαίνουν οι δικοί μας .
Ναι σκεπτόμουν φέτος θα περάσω το ομορφότερο Πάσχα της ζωής μου, ήμουν και νιόπαντρη βλέπεις,
Ο μπαμπάς από την άλλη μέρα φρόντισε για το αρνί από το κρεοπωλείο απέναντί μας , την σούβλα απο του Κουτσιούμπα και τα σχετικά με το σούβλισμα,
Οι θείοι μου από το πρώτο βράδυ εκκλησιάζονταν στην όμορφη εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής ,¨όταν γύριζαν ,ό θείος μου σχολίαζε ....τέτοια ψαλμωδία α δεν έχω ξαναακούσει - για να λέμε την αλήθεια σε μερικά από τα ψαλλόμενα δούλευε και κασετόφωνο- αλλά γιατί να του χαλάσω την διάθεση και μόνο η κατανυκτική ατμόσφαιρα μέσα και έξω από την εκκλησία σε έφερνε πιο κοντά στο Θείο δράμα ,
Το χωριό είχε γεμίσει κόσμο ο καιρός θαυμάσιος ,Μεγάλο Σάββατο η ώρα της Ανάστασης έχει μείνει στη θύμησή μου τυπωμένη με την φωνή του Παπα Γιάννη ..Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας..........τις λαμπάδες να ανεβοκατεβαίνουν λες και το άγιο φως τους ήθελε να ενωθεί με το φως των αστεριών που τρεμόπεζε σε κάθε δυνατό ήχο των κροτίδων - ΜΑΓΕΙΑ -Επιτέλους έφθασε το Πάσχα .Παραφουσκωμένη από την μαγειρίτσα άργησα να ξυπνήσω . Οι γονείς μου είχαν πιάσει δουλειά .Η σούβλα στο πίσω μέρος του σπιτιού υποσχόταν τρελά φαγοπότια . Μπαμπά... δεν πρόλαβα να σχολιάσω τα δρώμενα και χονδρές σταγόνες βροχής έπεσαν στο μέτωπό μου .
Το τι επακολούθησε δεν είναι δύσκολο να το καταλάβετε
Σαν τρελοί αρπάξαμε άλλος την σούβλα με το αρνί άλλος την σούβλα με το κοκορέτσι και καταλήξαμε που αλλού στου Βαγγέλα που αποτελείωσε το πασχαλινό Γεύμα μας.
Αυτό ήταν το πρώτο Πάσχα μας στο πανέμορφο Λιδωρίκι ,που τόσο βαθειά έχω μέσα στην ψυχή μου δίπλα στον αγαπημένο μου Γιώργο .

Καλό Πάσχα φίλε μου Κώστα σε σένα και την Οικογένειά σου .

Στο μπαλκόνι του σπιτιού της , στο Αλωνάκι . Στο ισόγειο ήταν παλιά το Φαρμακείο Παπανικολάου και τώρα είναι Οδοντιατρείο .

ΣΗΜ : Η αγαπητή Ελένη , όπως καλά θα καταλάβατε , δεν είχε , καμιά σχέση με το χωριό μας , το οποίο γνώρισε προς το τέλος της δεκαετίας του ‘70 , όταν ήρθαν με τον αείμνηστο σύζυγό της Γιώργο στο χωριό μας , όπου ο Γιώργος τοποθετήθηκε Διευθυντής του Δημόσιου Ταμείου , και έμειναν για μια πενταετία περίπου .

Στα χρόνια που έμειναν στο Λιδορίκι , δέθηκαν με το χωριό μας, το αγάπησαν και δεν έπαψαν ποτέ , αυτό , να το λένε και να το δείχνουν σε κάθε ευκαιρία .

Με την Ελένη , δεν έχουμε γνωριστεί προσωπικά , αλλά η αγάπη για το χωριό μας , οι ωραίες αφηγήσεις για τη Λιδορικιώτικη ζωή , που ΄..αποπνέουν αγάπη και νοσταλγία , μας έχουν κάνει δυο αγαπημένους φίλους , που η τύχη , δυστυχώς , δεν το…” έφερε “ να γνωριστούν .

Βέβαια , κάποτε ελπίζω να γίνει κι’ αυτό , υπάρχει πάντα διαρκής και…ειλικρινής , πρόσκληση από μέρους μας προς την Ελένη , να επισκεφτεί , μετά από τόσα χρόνια , το χωριό μας , και ελπίζουμε κάποια στιγμή αυτό να γίνει .

Μέχρι τότε όμως , της ευχόμαστε ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ , να είναι πάντα καλά με τα παιδιά της , και να μην πάψει ποτέ να θυμάται και να αγαπάει το Λιδορίκι …..Κ.Κ.-