Ο ΔΩΡΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΤΟΥ ΧΘΕΣ - Β'.

Την Κυριακή το πρωί , η νύφη με τους καλεσμένους της πήγαινε στη βρύση ( στον Αντώνη ) τραγουδώντας το τραγούδι : " Τώρα τα πουλιά , τώρα τα χελιδόνια , τώρα οι πέρδικες ...."

Εκεί ΄όλοι πλένονταν και η νύφη τους έδινε να σκουπιστούν με τη μπόλια ( πετσέτα ) .

Οι στέψεις γίνονταν , συνήθως , κατά τις 11 το πρωί , μπροστά οι ζυγιές τα όργανα , παίζοντας γαμήλια εμβατήρια και πίσω ο γαμπρός με τους καλεσμένους του πήγαιναν έπαιρναν τον κουμπάρο και όλοι μαζί πήγαιναν στο σπίτι της νύφης .

Η νύφη , πριν έρθει ο γαμπρός χόρευε μαζί με τους γονείς της ντυμένη πλέον με τα νυφικά της και τραγουδούσαν , συνήθως το " Έχε γειά πατέρα και μητέρα μου , στο καλό παιδί μου , θυγατέρα μου ". Έφτανε ο γαμπρός τον οποίον περιφρουρούσαν οι φίλοι του - γιατί , κατά το έθιμο , οι συγγενείς της νύφης προσπαθούσαν να του δώσουν σκαμπίλι - και όλοι έφευγαν γιά την Εκκλησία , με την εξής σειρά : Μπροστά τα όργανα , πίσω ένα παιδί που κρατούσε στο κεφάλι του ένα δίσκο πάνω στον οποίον ήταν τα στέφανα μαζί με κουφέτα . Μετά έρχονταν ο γαμπρός με τη νύφη και ακολουθούσαν οι συγγενείς και καλεσμένοι .

Στο " Ησαία χόρευε " - στην εκκλησία - η μαρίδα του χωριού , μαζί με τα κουφέτα πέταγαν και...κυπαρισσόμηλα κι 'επρεπε οι εκκλησιαζόμενοι να φοράνε...κράνη ! Πολλοί ήταν αυτοί που έφευγαν με καρούμπαλα από το γάμο , θυμούμαι δε κάποτε που ο παπά- Τσονάκας ( Παπαδόπουλος ) έφαγε ένα κυπαρισσόμηλο στο.."δόξα πατρί".

Μετά το μυστήριο , ο γαμπρός έπαιρνε τη νύφη αγκαζέ και όλοι μαζί πορεύονταν στο σπίτι του γαμπρού . Εκεί , έδιναν στη νύφη μιά μαχαίρα - δεν ξέρω τι συμβόλιζε αυτό - και μ' αυτή χτυπούσε την πόρτα σταυρωτά . Ύστερα η νύφη φιλούσε ένα ορισμένο αγόρι απ' το σόι του γαμπρού , του περνούσε τη μαρούδα στο λαιμό και του έδινε και την κουλούρα . Στη συνέχεια , η πεθερά τάιζε τους νεόνυμφους μέλι και καρύδια και η νύφη γύριζε προς τους καλεσμένους και τους πέταγε μήλα .

Τα απόγευμα , νύφη και γαμπρός , κουμπάροι και καλεσμένοι χόρευαν συνήθως στ' αλώνια . Στη μέση τα όργανα και γύρω-γύρω χοροί και το τσάμικο πήγαινε σύννεφο . Μπροστά στους καλεσμένους περνούσαν πιατέλες με ψητό κρέας , κρασί και κάσες ολόκληρες με λουκάνικα .

Το γλέντι όμως ήταν το βράδυ ,στο σπίτι του γαμπρού , μόνο με το δικό του σόι , κρατούσε όλη νύχτα με τραγούδια και χορό , η νύφη περνούσε τη δεύτερη νύχτα με ξενύχτι , και τα συζυγικά καθήκοντα του γαμπρού μετατίθονται γιά αργότερα , μιάς και οι δυό ήταν κατάκοποι . Αν ο γαμπρός έμενε σε άλλο χωριό , πριν φτάσει το συμπεθεριό στο χωριό της νύφης , έστελναν τους " συχαρικιάρηδες ". Δυό φίλοι του γαμπρού καβάλα σε άσπρα ωραία άλογα , στολισμένα με κεντητές μπατανίες , έτρεχαν στο χωριό της νύφης να δώσουν την είδηση ότι έρχεται το συμπεθεριό .

Εκεί το σόι της νύφης , έδινε σε όλους τους συμπεθέρους από ένα χειρομάντηλο , όπως το έλεγαν , που το έδεναν στα χάμουρα του αλόγου , το συμπεθεριό ακολουθούσε πάνω σε μουλάρια η άλογα που στα σαμάρια τους είχαν ρίξει πολύχρωμες υφαντές κουβέρτες .

Ωραίοι άνθρωποι , ωραίοι καιροί , ωραίοι γάμοι . Νισταλγία νοιώθω όταν θυμάμαι με τι χαρά περιμέναμε ένα γάμο , ήταν γεγονός σπουδαίο ένας γάμος στο χωριό . Τώρα , άλλοι καιροί , άλλα ήθη . Ξερά-ξερά ένας ξερός γάμος σε μιά ξερή αίθουσα και αντί παπά με..κυπαρισσόμηλα , ένας κλητήρας του Δημαρχείου.....

Έτσι λοιπόν θυμόταν το...1983 , η αγαπημένη φίλη και..Λιδορικιώτισσα..Λιδορικιώτισσα , Τασία Κατσώνη - Μαραγκού, τον Λιδορικιώτικο γάμο , νάναι πάντα καλά...την ευχαριστούμε γιά την υπέροχη αυτή...ανάμνησή της....

Γιά την πλήρη ενημέρωσή σας , γύρω απ' το Λιδορικιώτικο γάμο , του ..παλιού καλού καιρού φυσικά , θα σας δώσουμε ένα πλήρες γαμήλιο..φωτορεπορτάζ με εικόνες από κάθε στιγμή της όλης διαδικασίας , πολλές φωτογραφίες απ' αυτές , είναι παρμένες απ' το φωτογραφικό λεύκωμα του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιδορικίου ...................Κ.-

ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ.....

Καλημέρα Λιδορικιώτες , καλημέρα Έλληνες , καλημέρα σε : Η.Π.Α , Γερμανία , Κύπρο , Σουηδία και σ' όλους τους φίλους μας , σ' όλο τον κόσμο , όπου κι' αν βρίσκονται , νάστε όλοι καλά , να περνάτε καλά και να ...αγαπάτε το χωριό μας ..εμπράκτως..βεβαίως..βεβαίως...και μιά..ολόζεστη καλημέρα στους χθεσινούς μας ..επισκέπτες από : Αθήνα , Καρδίτσα , Νίκαια , Θεσσαλονίκη , Φλώρινα , Ναύπακτο , Σπάρτη , Τρίπολη , Ιωάννινα , Σέρρες , Ξάνθη , Ηράκλειο , Καλαμάτα , Άμφισσα , Λιδορίκι , Λευκωσία , Weehawken , Wetzlar , Etterbeek , Stockholm , Mountain View , Chicago .

Τελευταία μέρα του Φλεβάρη σήμερα , αδέρφια , αν και η μέρα αυτή είναι..άφαντη , στ' άγραφα που λένε...δικαιολογημένα γκρινιάζουν όσοι , έχουν γεννηθεί σαν σήμερα , οι άνθρωποι έχουν γενέθλια...φάντασμα ....α..και τέλος εκπτώσεων , παζάρια λοιπόν ..τέλος , στα μαγαζιά φυσικά , γιατί στο Σκοπιανό , κι' όλα τ' άλλα ..ανοιχτά θέματα , έχουν να δούν τα ματάκια μας , και παζάρια και..εκπτώσεις και πολύ-πολύ...παραμύθι , μας ρώτησε φίλος της σελίδας , αν ήταν τυχαίο γεγονός το ότι οι διαπραγματεύσεις του Σκοπιανού , συνέπεσαν με τις...εκπτώσεις , δεν ξέρουμε φίλε μου , θα δείξει.....

Mιά πολύ...σημαντική είδηση είχε αδέρφια πρωτοσέλιδα η " Αυριανή " σήμερα : ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Ο κ. ΣΙΟΥΦΑΣ....σύντροφοι μήπως κάνετε κάποιο..λάθος ; αύριο δεν έχουμε...Πρωταπριλιά , Πρωτο...μαρτιά έχουμε....επί τέλους , έχασε την πρωτιά ο Λάκης ο Λαζόπουλος , σύμφωνα με έρευνα που έγινε , απ΄την εταιρεία δημοσκοπήσεων Μ.Β.Ο.Μ ( Μη Βαράτε Ολοι Μαζί ) γιά λογαριασμό τηλεοπτικού ( μη...ντιβιντοδιακομιστικού ) σταθμού , στο ερώτημα , ποιά σειρά βγάζει περισσότερο ...γέλιο , το Τσαντίρι του Λάκη έρχεται δεύτερο , με μικρή , ελάχιστη βέβαια , διαφορά , αλλά δεύτερο , πρώτη είναι η πετυχημένη σειρα που προβάλλεται τελευταία με τον τίτλο " Ο ΖΑΧΟΣ ΚΙ Η ΠΑΡΕΑ ΤΟΥ ", έτσι γιά να του..κοπεί λιγάκι ο...τσαμπουκάς του Λάκη....

Γιά ότι ..νεότερο θα σας ενημερώσουμε , προς το παρόν...να περνάτε καλά .....Κ.-

Ο ΔΩΡΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΤΟΥ ΧΘΕΣ..

   Τώρα που ο πολιτικός γάμος είναι μιά πραγματικότητα και τα όνειρα των νέων μας σφραγίζονται μέσα σε κάποια αίθουσα Δημαρχείου η Κοινοτικού γραφείου , ο νους γυρίζει αρκετά χρόνια πίσω...

   Τότε που οι γάμοι των νέων δεν ήταν μόνο δική τους υπόθεση αλλά υπόθεση όλου του χωριού . Τότε που οι γάμοι ξεκινούσαν πολλές μέρες πριν απ' την ημερομηνία που είχε ορισθεί να γίνουν . Στο σπίτι που υπήρχε κόρη αρραβωνιασμένη , πριν δέκα πέντε μέρες άρχιζε η διαδικασία του γάμου .

   Τα ρούχα έβγαιναν απ' τα μπαούλα και κανόνιζαν την πλύση . Πρωί πρωί τη μέρα που οριζόταν , έφταναν οι φιλενάδες της νύφης , οι συγγενείς - συνήθως νέες κοπέλλες - με διάφορα γλυκά ( χαλβάδες , τηγανίτες , ρυζοριβανί ) και άρχιζαν το πλύσιμο . Οι σκάφες στη σειρά , τα μπουγαδοκόφινα έτοιμα να δεχτούν τα σεντόνια , τα μαξιλάρια , τα τραπεζομάνδηλα , τα πιό πολλά υφαντά .

   Τα ζεματοκάκαβα , πάνω στις σιδερωστιές άχνιζαν και τα πουρνάρια τριτσοβολούσαν τροφοδοτώντας τις φωτιές . Όλα τα ρούχα ήταν υφαμένα από την κοπέλλα του σπιτιού . Έριχναν τις μπουγάδες με τη στάχτη , τα έπλεναν , τα λουλάκιαζαν , τα άπλωναν . Πανηγύρι στο σπίτι της νύφης , γλυκά , τραγούδια , χοροί , γέλια...

   Μετά ήταν το σιδέρωμα . Τα τοποθετούσαν στα μπαούλα αφού τα έραιναν με ρύζι...

   Οχτώ μέρες πριν το γάμο , οι γονείς των μελλονύμφων έστελναν τα " μπουλέτα " ( μπιλιέτα ) . Μ' αυτά καλούσαν συγγενείς , φίλους , κουμπάρους που θα λάβαιναν μέρος " καθ' όλην την διάρκειαν " όπως έγραφαν , κι' όχι μόνο γιά το δώρο , όπως γίνεται σήμερα .

   Τη Δευτέρα , έπρεπε να σκουπιστούν όλα τα σοκάκια και τα γκαλντερίμια που ήταν κοντά στα σπίτια των μελλονύμφων και να ασπριστούν τα σπίτια κι'οι αυλές η τα αλώνια που θα χόρευαν . Την Τρίτη , ετοίμαζαν και γέμιζαν τα στρώματα και τα μαξιλάρια της νύφης με " κ θ  ά ρ ι α ". Την Τετάρτη το βράδυ έπιαναν τα προζύμια . Σε μιά σκάφη με αλεύρι έλυωναν το προζύμι . Έβαζαν παιδιά - συνήθως αγόρια ( γιά νάναι το πρώτο παιδί του ζευγαριού αγόρι ) - με τα χέρια τους να το " αναπιάσουν " , όπως το έλεγαν , και γιά να έχει ενδιαφέρον έριχναν μέσα κέρματα , τα οποία μετά μανίας τα παιδικά χέρια έψαχναν να βρουν μέσα στο ζυμάρι . Αυτό ήταν και το προζύμι γιά τα ψωμιά του γάμου - τις πρεβέντες - που θα ζύμωναν την άλλη μέρα . Πέμτη πρωί , νύχτα ακόμα , ζύμωναν τις πρεβέντες , τις έβαζαν σε μεγάλα ταψιά , τις κεντούσαν με το πηρούνι , με πολύ ωραία σχέδια και τις έψηναν στο φούρνο του σπιτιού .

   Όταν έβγαιναν τις πασπάλιζαν με ζάχαρη άχνη , και τις στόλιζαν με κουφέτα . Μαζί με τις πρεβέντες είχε γίνει και η κουλούρα - στολισμένη και κείνη ωραία - που θα έδινε η νύφη σε ένα αρσενικό παιδί από το σόι του γαμπρού όταν θα πήγαινε μετά τη στέψη στο σπίτι του .

   Την Παρασκευή , γοίκιαζαν τα προικιά - βελέντζες , φλοκάτες , μπατανίες , καραμελωτές . Τα έκαναν γοίκους και τα στόλιζαν με δαντέλλες . Όλα τα κεντητά ήταν απλωμένα σε σκοινιά στερεωμένα στους τοίχους , γιά νάρθουν οι συγγενείς και οι φίλοι να τα θαυμάσουν , να παινέψουν τη νοικοκυροσύνη της νύφης και να τα ράνουν με ρύζι , λουλούδια και κουφέτα . Έριχναν και χρήματα .

   Το απόγευμα , έρχονταν τα κορίτσια του χωριού , έραιναν τα προικιά , χόρευαν και έπαιρναν κοτφέτα . Την ίδια μέρα - την Παρασκευή  - το πρωί , έβγαινε η καλέστρα η ο καλεστής ( συνήθως  καλέστρα ) , κρατούσε μιά τσίτσα με κρασί , είχε ένα ποτήρι και κερνώντας καλούσε όλο το χωριό στη στέψη και το χορό που θα επακολουθούσε .

   Μαζί με την τσίτσα , είχε και μιά τσάντα με άλλου είδους καλέσματα : δυό - τρία κόκκινα κουφέτα ανακατεμένα με κανελλογαρύφαλα και τυλιγμένα όλα σε κόκκινη κόλα " κατσαρού " χαρτιού στην οποία κάρφωναν και ένα λουλούδι . Στην Κατοχή , καλούσαν μόνο με λουλούδια , αφού έλειπαν όλα τ' άλλα . Με το κρασί , φυσικά καλούσαν τους άντρες και με τα κουφέτα τις γυναίκες . Υπήρχαν ακόμα και τα " μπουλέτα " που καλούσαν γιά όλη τη διάρκεια , τραπέζι κλπ .

   Το Σάββατο το πρωί , από το σπίτι του γαμπρού , έφευγαν οι φίλοι του και πήγαιναν να πάρουν τα προικιά και να τα φέρουν σ' αυτόν . Οι συγγενείς της νύφης κάθονταν επάνω στα προικιά - στους μπόγους και στα φορτσέρια ( μπαούλα ) - κι αν δεν πληρώνονταν απ' τους φίλους του γαμπρού , δεν άφηναν να τα πάρουν . Το Σάββατο το πρωί επίσης , όλοι όσοι είχαν πάρει μπουλιέτο , έστελναν στα σπίτια των μελλονύμφων μιά ομορφοστόλιστη πρεβέντα κι ένα μεγάλο κομμάτι κρέας , συνήθως μπούτι . Όλα μέσα σε κεντητό καρπιδωτό σακκούλι . Αυτά τα συνόδευαν με μιά νταμιζάνα κρασί , ενώ παλιότερα έστελναν μακαρόνια κλπ .

   Το Σάββατο έκλεινε με γλέντι στο σπίτι της νύφης , μόνο γιά το σόι της . Αν πήγαινε κανείς απ' το σόι του γαμπρού , τον μουτζούρωναν με μουτζούρα παό τηγάνι . Το φαγοπότι κι ο χορός κράταγαν  όλη τη νύχτα .

   Κατά συνήθεια , στους γάμους , μαγείρευε ο μπάρμπας μου ο Θανάσης ο Καφέτσης  ( Σκατής ) , σπεσιαλιτέ του τι στιφάδο , στο οποίο τα κρεμμύδια ήταν τόσο μεγάλα που έκαναν και γιά..λιθοπάτημα....

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι......

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Ο Δωρικός Γάμος του χθες , είναι μιά Λιδορικιώτικη ανάμνηση της αγαπημένης χωριανής και φίλης Τασίας Κατσώνη - Μαραγκού , που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα " ΛΙΔΟΡΙΚΙ " το 1983 .

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ - ΑΠΡΙΛΗΣ .

Aperio στα λατινικά θα πει ανοίγω. Γι' αυτό οι Ρωμαίοι στον τέταρτο μήνα του χρόνου , που όλα ανοίγουν , έδωσαν το όνομα Απρίλιος και τον αφιέρωσαν στη θεά Αφροδίτη . Απρίλης και άνοιξη , Απρίλης και Πάσχα είναι γιά τον Ελληνικό λαό σχεδόν αξεχώριστα . Γι ' αυτό τον είπαν και " Ανοιξιάτη " και " Λαμπριάρη " η " Λαμπριάτη " . Τον είπαν και " Αιγιωργίτη " , απ' τη μεγάλη γιορτή που περολαμβάνει , και " Κερασάρη " εκεί που πρωτοβγαίνουν τα κεράσια .

Όπως ο Μάρτης , έτσι κι ο Απρίλης είναι μήνας δίγνωμος : από τη μιά μεριά ο καιρός νκαλυτερεύει σταθερά , από την άλλη δεν ξεχνάει να δείξει τα χειμωνιάτικα δόντια του με βροχές και χαλάζια .

Το Μάρτη ξύλα φύλαγε , μην κάψεις τα παλούκια ,
και τ' Απριλιού τις δεκαοχτώ , μην κάψεις τα καρούλια .

( Εννοεί τα καρούλια του αργαλειού που θα κάψει κανείς σε έσχατη ανάγκη ) . η

Και τ' Απριλιού ταις δεκαχτώ
πέρδικα φόφησε στ' αυγό ( δηλαδή απ' το κρύο ).

Αν η κακοκαιρία κάνει κακό στα σπαρτά , οι κανονικές βροχές είναι ευεργετικές , γιατί τώρα ο γεωργός θα σπείρει καλαμπόκια , ρεβύθια , τριφύλλι , ρύζι , μπαμπάκι , θα φυτέψει μελιτζάνες , σπανάκι , καρπόύζια , πεπόνια κ.α . Έτσι , με λαχτάρα περιμένει τη βροχή , που και τα σπαρτά θα μεγαλώσει και τα φρεσκοφυτεμένα θα βοηθήσει να ξεπεταχτούν . Γι ' αυτό ;
Αν κάνει ο Απρίλης δυό νερά κι ο Μάης άλλο ένα ,
χαρά στονε το γεωργό πού' χει πολλά σπαρμένα .

κι ακόμη :

Αν κάνει ο Μάρτης τρία νερά κι ο Απρίλης άλλα δύο ,
να δεις του Μάρτη τα κουκιά , τ' Απρίλη τα σταράκια ,
να δεις το γέρο-κρίθαρο πως στρίφτει τα μουστάκια .

Το χαλάζι όμως γιά το γεωργό είναι καταστροφή . Γι' αυτό προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποτρέψει τον ερχομό του η τις καταστροφές που προκαλεί, εξορκίζοντάς το με το φως της Ανάστασης . Τη νύχτα της Ανάστασης , ένας επίτροπος της εκκλησιάς ανεβαίνει στο καμπαναριό μ' ένα αναμμένο δυλί . 'Οσος τόπος γύρω φωτιστεί απ το άγιο φως , δεν έχει ανάγκη απ' το χαλάζι . Αλλού πάλι το χαλάζι ξορκίζεται με μεγάλες φωτιές τη νύχτα της Ανάστασης .
Με το που μπαίνει ο Απρίλης έχουμε και το πρώτο χαριτωμένο έθιμο , το πρωταπριλιάτικο ψέμα . Καθένας προσπαθεί , τη μέρα αυτή , να ξεγελάσει τους άλλους με κάποιο αθώο ψέμα . Όλοι τόχουν γιά γούρι να ξεγελάσουν κάποιον . Στην Κομοτηνή λέγανε πως την Πρωταπριλιά τό 'χαν σε καλό να γελούν " γιά να γίνουν τα κουκούλια τους " , τον καιρό που τρέφανε μεταξοσκώληκες γιά μετάξι .

23 Απριλίου του Αγίου Γεωργίου ( τ' Αι- Γιωργιού ) .

Ο Αι- Γιώργης είναι γιά τους Νεοέλληνες ό,τι ο Ηρακλής γιά τους αρχαίους . Είναι ο πιό αγαπητ'ος Άγιος , που καβάλα στ' άσπρο άλογό του σκοτώνει με το κοντάρι του το δράκοντα , τον κάθε εχθρό που απειλέι τον απροστάτευτο άνθρωπο . Έσωσε , λένε , μεσ' απ' τα δόντια του τη βασιλοπούλα , που την είχαν αφήσει να τη φάει ο δράκοντας , το πελώριο φίδι , μήπως και ξεγελαστεί κι αφήσει το νερό της πολιτείαςννα τρέξει , να ξεδιψάσει ο κόσμος .
Ο Άγιος από τα βυζαντινά χρόνια θεωρείται προστάτης πόλεων και κρατών και στολίζει τα βασιλικά λάβαρα , καθώς και τις σημαίες και τους θυρεούς κρατών . Είναι Άγιος πολεμικός καιπροστάτης του πεζικού . Είναι Άγιος των τσοπάνηδων , αλλά και των γεωργών . Γιά τους τσοπάνηδες , ιδιαίτερα τους Σαρακατσαναίους , η γιορτή του Αι Γιώργη είναι σημαδιακή , αφήνουν τα χειμαδιά κι άνεβαίνουν στα βουνά να βοσκήσουν τα κοπάδια τους και να τυροκομήσουν . Τη μέρα αυτή λοιπόν προσφέρουν στη χάρη του , δηλαδή στην εκκλησία , ένα αρνί άσπρο , κάτασπρο . Στη στάνη γίνεται τρικούβερτο γλέντι : σφάζουν τον " Αι- Γιωργίτη " , το πιό καλοθρεμμένο αρνί τους , και καλούν σε τραπέζι συγγενείς και φίλους . Να τυριά , να γιαούρτι , γαλατόπιτες , τυρόπιτες και τα τέτοια !

Οι γεωργοί δεν πάνε πίσω σε γιορτές . Στην Αράχωβα γίνεταιμεγάλος χορός με τούμπανα και καραμούζες . Πρώτοι οι γέροντε σέρνουν το χορό τραγουδώντας το " πανηγυράκι ":

Πανηγυράκι γίνεται , κάτω στον Αι- Γιώργη....

Γίνεται και λιτανεία της εικόνας του αγίου , όχι μόνο γύρω απ' τα σπίτια , αλλά και στα χωράφια , γιά να τα προστατέψει ο Άγιος απ' τις καταστροφές . Στη Μεσημβρία της Ανατολικής Ρουμελίας γινόταν και μιά γιορτή όπου έπαιρναν μέρος μόνο γυναίκες . Κι αλλού πάλι άλλες εκδηλώσεις που δείχνουν πως η γιορτή του Αγίου είναι προ πάντων ανοιξιάτικη γιορτή . Στη μνήμη του κάνουν και διάφορους αγώνες , ίσως γιατί του αποδίδουν πολλά κατορθώματα . Στην Αράχωβα έχουμε το τρέξιμο των γερόντων με βραβείο ένα αρνί . Την άλλη μέρα αγωνίζονται στο πήδημα , την τρίτη στην πάλη και τη σφαιροβολία . Μετά τους αγώνες όλοι πιάνουν το χορό .

Στο Λιδορίκι , τ' Αι-Γιωργιού είναι μιά ξεχωριστή γιορτή , πέρα απ' το ότι γιορτάζει το μισό..χωριό , γινόταν , και γίνεται , ένα όμορφο πανηγύρι , στ' αλώνι που υπάρχει πίσω απ' την εκκλησία τ' Αι Γιώργη , στο πάνω χωριό το Βαρούσι , μετά τη λειτουργία , μαζεύονται οι χωριανοί στο χώρο αυτό όπου γίνονται αγώνες , τρέξιμο , λιθάρι , με έπαθλα , γιά τους νικητές , ζωντανά αρνιά .
Ο κόσμος , μαζεμένος γύρω-γύρω , αφήνει χώρο και γιά τους αγώνες αλλά και , κυρίως για το γλεντοκόπι που θα επακολουθήσει , στη μέση η ντόπια κομπανία δημοτικής μουσικής κι ολόγυρα πολύς κόσμος που έχει πιάσει από ..νωρίς θεση , με το σχετικό ..στριμωξίδι , φυσικά .

Εκείνο όμως που ξετρέλλαινε τα παιδιά , παλιότερα , ήταν το αμόλυμα του αερόστατου , ανήμερα τ' Αι Γιωργιού , γινόταν αεροστατο...πόλεμος , ανάμεσα στα παιδιά των διαφόρων μαχαλάδων του Λιδορικιού , ήταν ζήτημα...τιμής να φτιάξουν το καλύτερο αερόστατο , και γιά να είναι όλα έτοιμα την μέρα αυτή , άρχιζαν τις..προεργασίες από μέρες πριν , και τη μέρα της γιορτής , μετά το σχόλασμα της εκκλησίας , κι' ενώ γίνονταν οι αγώνες κι' ο κόσμος είναι μαζεμένος τα παιδιά αμολάνε τ' αερόστατά τους , με σκοπό να νικήσουν , να πάει δηλαδή το δικό τους αερόστατο πιό μακριά απ' τα άλλα .



Μιά υπέροχη φωτογραφία απ' το πανηγύρι τ' Αι -Γιωργιού στο Λιδορίκι , ο αγώνας του ..λιθαριού είναι σε εξέλιξη , αριστερά φαίνεται καθαρά ένας λιθοβόλος σε πρόσπάθειά του , ενώ ο κόσμος ολόγυρα παρακολουθεί με ενδιαφέρον .

Σε άλλα μέρη γίνονται ιπποδρομίες με διάφορα βραβεία , σέλες , χάμουρα , ντουφέκια , ένα άλλο έθιμο που μας θυμίζει την αιώρα των αρχαίων Ελλήνων είναι οι κούνιες , που φτιάχνουνε στα δέντρα και κουνιούνται " γιά το καλό " .

Η μέρα της γιορτής του Αγίου ήταν τόσο σημαντική γιά τον αγροτικό και κτηνοτροφικό πληθυσμό της χώρας , που θαρρείς και ισοδυναμούσε με πρωτοχρονιά γιά ορισμένα πράγματα . Γιατί αυτή τη μέρα κάνανε όλες τις συμφωνίες και τις προσλήψεις υπηρετών , ψυχογιών όπως τους έλεγαν , των βοσκών , των αγροφυλάκων και παλιότερα των παπάδων . Ακόμη και χρήματααν δανείζονταν , ορόσημο γιά την επιστροφή ήταν η γιορτή του Αι- Γιώργη .


Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι.........

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ - ΜΑΡΤΗΣ 2ο

ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ .

Και τα παιδιά τω Βυζαντινών δεν πήγαιναν πίσω στα χελιδονίσματα . Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει πως οι χελιδονιστές γύριζαν μ' ένα χελιδόνι ψάλλοντας τα χελιδονίσματα κι ανταμείβονταν γιά τον κόπο τους . Ένα τέτοιο χελιδόνισμα έχει διασωθεί σε χειρόγραφο του 12ου αιώνα . Στο πρώτο μέρος εύχονται και πολυχρονίζουν τους οικοδεσπότες και στο δεύτερο χαιρετούν το χελιδόνι και την άνοιξη . Μερικοί από τους στίχους έχουν μεγάλη ομοιότητα με τα νεότερα χελιδονίσματα :

Οικοδεσπότα , χαίρε , χαίρε μετά πάντων
-----------------------------------------------------
ο καιρός εισήλθε καρποφορούντα και αγαλλιούντα
-----------------------------------------------------
φύγε φύγε φεβρουάρης , ο μάρτης σε διώκει
-----------------------------------------------------
Άρξωμεν πρώτον ειπείν , χαίρετε πάντες ώδε
χελιδώ χελιδώ
-----------------------------------------------------
Γεωργείται γεωργός , κατά πάντα ενθυμεί .
Δια ύδωρ και πηλού πύργον οικοδόμησα .
-----------------------------------------------------
πέντε πέντε , άλλα πέντε , δέκα πέντε
-----------------------------------------------------
έξω φεβρουάρης , έξω ο μάρτης , ανέτειλεν έαρ
-----------------------------------------------------

Πιό κοντά στο νεότερο χελιδόνισμα στέκεται ένα αρχαίο . Το έχει διασώσει ο συγγραφέας Αθήναιος ( 2ος αι,μ.Χ ), μα φαίνεται πως ανήκει σε πολύ παλιότερα χρόνια . Το τραγουδούσαν στη Ρόδο τα παιδιά , κι όχι μόνο μοιάζει πολύ στο περιεχόμενο με το νεότερο , αλλά σε μερικά σημεία είναι , θαρρείς , κατά λέξη :

Ήρθε , ήρθ' η χελιδόνα
φέρνοντας καλοκαιριά
και καλή χρονιά ,
στην κοιλιά της άσπρη
και στη ράχη μαύρη .
Πέταξέ μας μιά αρμαθιά
απ' το πλούσιο σπίτι σου
και μιά κούπα με κρασί
και πανέρι με τυρί .
Και σταράκι η χελιδόνα
και τσουρέκι
δεν περιφρονεί . Τι θα γίνει ; Φεύγουμε
η παίρνουμε ;
Αν μας δώσεις κατιτίς , ( καλά ) .
Ειδαλλιώς δε φεύγουμε :
Η την πόρτα παίρνουμε η τ' ανώφλι της
η την κυρά που μέσα κάθεται ,
μικρή 'ναι κι ε'υκολα την παίρνουμε .
Κι αν μας δώσεις κατιτίς
κοίτα να ν' της προκοπής .
Άνοιγ ' άνοιγε την πόρτα στη χελιδόνα .
Γέροντες δεν είμαστε , είμαστε παιδιά .

Στις 9 Μαρτίου η εκκλησία γιορτάζει τους σαράντα Αγίους που μαρτύρησαν το 320 στη Σεβάστεια . Είναι Άγιοι πολύ σεβαστοί , γιατί και ο ραιθμές 40 λογαριάζεται απ' το λαό ως ιερός και μαγικός , αλλά και γιατί η γιορτή τους πέφτει με το ξύπνημα της φύσης . Ό,τι φυτέψεις , λέει , τη μέρα αυτή , θες δένδρα , θες λοθυλούδια , πιάνει . Φτιάχνουν και πίτες με σαράντα φύλλα η σαράντα τηγανίτες η φαγητά από 40 λογιών χόρτα και τα μοιράζουν " γιά την ψυχή των ζωντανών ".
- Σαράντα φας , σαράντα πιείς , σαράντα δώκεις γιά την ψυχή σου , σαράντα δέντρα φύτεψε να τά 'χεις 'λεημοσύνη .
Στην Αιτωλία τρώνε το χόρτο ζώχο , γιά να μην τους τρώνε τα φίδια, και λένε :

Ζώχο , ζώχον έφαγα
σαράντα και μαράντα ,
σαράντα φίδια φεύγουνε ,
σαράντα γκουστερίτσες .

25 η ΜΑΡΤΙΟΥ ΔΙΠΛΗ ΓΙΟΡΤΗ .
Γιορτάζετα ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου , γιατί ο Άγγελος Κυρίου της ανάγγειλε πως θα γεννήσει το Σωτήρα του κόσμου . Μεγάλη Εθνική γιορτή , γιατ΄την μέρα αυτή ξεκίνησε η Επανάσταση του 21 .
Τη μέρα αυτή καμιά γυναίκα δεν πρέπει να μέινει έγκυος , λέει ο λαός , γιατί το παιδί της - κανονικά - θα γεννηθεί ανήμερα τα Χριστούγεννα . Και τα παιδιά που γεννιούνται Χριστούγεννα δεν προκόβουν η γίνονται καλικατζαράκια . Και βέβαια φυλάνε τη μέρα και δεν πιάνουν καμιά δουλειά . Μήτε σαρώνουν μητε νερό απ' το πηγάδι μήτε και σεντούκι ανοίγουν . Στη σωζόπολη λένε πως ούτε τα χελιδόνια φτιάχνουν φωλιά ανήμερα του Ευαγγελισμού , τόσο μεγάλη γιορτή είναι . Τόσο μεγάλη , που επιτρέπεται να φας ψάρι , μολονότι πέφετι πάντα μες τη Μ.Σαρακοστή .

ΕΔΩ...ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ.....

Η λίμνη απ' το ξεχασμένο μας Βαρούσι ...

ΠΕΜΤΗ 28 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ - ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΤΗ...

Μνήμη μάρτυρος Προτερίου, αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας (Ε' αι.), Νέστορος από την Παμφυλία (Γ' αι.)

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....

1751 : Θάνατος της νεομάρτυρος Κυράννας, από τη Θεσσαλονίκη, μετά από βασανιστήρια πολλών ημερών .
1770 : Ο Θεόδωρος Ορλώφ καταπλέει στο Οίτυλο της Μάνης με πλοία για εξέγερση των Μανιατών κατά των Τούρκων .
1826 : Ο Ιμπραήμ, μετά την κατάληψη της νησίδας «Βασιλάδι», προπυργίου του Μεσολογγίου, επιτίθεται και θέτει υπό τον έλεγχο του τις νησίδες «Ντολμά» και «Πόρον» , παρά την ηρωική αντίσταση των 350 Ελλήνων.

Καλημέρα αδέρφια , καλημέρα : Λιδορίκι , Αθήνα , Νίκαια , Θεσσαλονίκη , Λάρισα , Κορωπί , Χαλάνδρι , Σπάρτη , Αίγιο , Άμφισσα , Πάτρα , Ηράκλειο , Ν.Σμύρνη , Πικέρμι , Παιανία , Κόρινθο , Σιδηρόκαστρο , Ιωάννινα , Κέρκυρα , Λευκωσία , Bad Berneck , Chicago , Madrid , καλημέρα σ' όλους τους ξενητεμένους μας αδερφούς αλλά και στους πολυπληθείς φίλους του χωριού μας , που παρακολουθούν , καθημερινά , απ' όλα τα μέρη του κόσμου , την Λιδορικιώτικη σελίδα , ευχαριστούμε θερμά γιά την αγάπη όλων σας , νάστε καλά .
Τσικνοπέμτη σήμερα αδέρφια , τσικνίστε ..γλεντήστε..τελειώσατε , γιατί όπως πάνε τα πράγματα το ..τσίκνισμα σε λίγο θ' αποτελεί...γλυκιά ανάμνηση , παλιά..αστική συνήθεια , που λένε κι' οι σύντροφοι , βέβαια στο γενικότερο...καρναβαλικο..αποκριάτικο κλίμα των ημερών , υπάρχει , νομίζω , μιά...ανακολουθία , γιατί ενώ οι..Απόκριες προχωράνε , τα ..καυτά μας θέματα , βρίσκονται ακόμα στο...τσιγάρισμα , και...Θεός ξέρει πόσο καιρό θα κρατήσει αυτό το...τσιγάρισμα , και ακόμα περισσότερο φοβάμαι πως ...τσίκνισμα δεν θα δούμε , θα μας μείνει το...ψευτοτσιγάρισμα , μεζεδάκι δεν ..βλέπω να παίρνουμε ....θα την περάσουμε σαρακοστιανά..με...σανό...και...κουτόχορτο...αλλά σεμνά..και ταπεινά...παρακαλώ...

Μιά όμορφη παρέα από Λιδορικιωτόπουλα σε..θαλασσινές δραστηριότητες , ο Κλάκης , ο Γιώργος Καψάλης , ο Μίμης Πέτρου και δυό..άγνωστοι....

Καλή μέρα αδέρφια , να περάσετε μιά πολύ-πολύ όμορφη Τσικνοπέμτη.......Κ.-

ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΛΕΜΕ ΕΤΣΙ ;

Ιούνιος 1950 , το λεωφορείο της γραμμής , Λιδορίκι - Αθήνα , αραγμένο μπροστά στην ταβέρνα του Καραθανάση , στην Αράχωβα , γιά...φαγοπότι , το..πλήρωμα , ο αξέχαστος Θόδωρος Τσιώτας , οδηγός , και ο Μπάμπης Φαλίδας , βοηθός , ποζάρουν καμαρωτοί.....

ΚΑΤΟΥΡΑ ΝΑ...ΦΥΓΟΥΜΕ....

Όλοι την έχουμε ακούσει και την έχουμε πει αυτή τη φράση , και συνήθως σε περιπτώσεις που κάποιος..καθυστερεί , γιά να δούμε όμως και το πως μας έμεινε :

...Παλιά , μέχρι τη δεκαετία περίπου του 70 , η επικοινωνία ήταν πολύ-πολύ δύσκολη , οι συγκοινωνίες , άστα να..πάνε , και τά αυτοκίνητα ...ακόμα χειρότερα , ξεκινάγαμε το πρωί απ' το Λιδορίκι και φτάναμε στην Αθήνα...βραδάκι , μάλιστα όπως το διαβάζετε , βραδάκι , ειδικά το χειμώνα....

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε πως , ξεκινώντας πρωί , όπως είπαμε απ' το χωριό μας , γύρω στο ..μεσημεράκι , φτάναμε , αισίως στην ...Αράχωβα , εκεί γινόταν στάση για φαγητό , στην πλατεία στην ταβέρνα του Καραθανάση , γνωστο μαγαζί , κι ακόμα γνωστότερα τα πεντανόστιμα φαγητά και το καλό κρασί..

Δίνανε και παίρνανε , τα κοκκινιστά , και οι ντολμάδες , κι' αφού την κάναμε...ταράτσα , παίρναμε το δρόμο γιά το...μακρινό ταξείδι , η επόμενη στάση , γιά...ανακούφιση .όπως λέγαμε , ήταν στη Αγιά Σωτήρα , αλλά μέχρι να φτάσουμε εκεί όλο και κάποιοι στριμωχνόντουσαν γιά την...ανάγκη τους , προς ...νερού τους που λέμε , αφού λοιπόν γίνονταν οι σχετικές ...συνεννοήσεις με τον βοηθό , τον εισπράκτορα δηλαδή , κανονιζόταν να γίνει κάποια στάση , κατ' απαίτησιν των...επιβατών , να σημειώσουμε εδώ πως τότε δεν είχε γίνει η καινούρια Εθνική οδός Αθηνών - Λαμίας , πηγαίναμε απ' την παλιά , γινόταν λοιπόν η..ανακουφιστική στάση , κάπου που υπήρχαν δέντρα και το μέρος προσφερόταν γιά το σκοπό αυτό , και κατέβαιναν όσοι είχαν..ανάγκη , ο βοηθός , μέτραγε τους επιβάτες γιά να κάνει κοντρόλ , αφού κάναν την ...ανάγκη τους οι επιβάτες , μαζεύονταν , αλλά όλο και κάποιος καθυστερούσε , ...Έλληνες γαρ ...

Τότε άρχιζε ο οδηγός το...κλασσικό κορνάρισμα , και αμέσως ο βοηθός , που έκανε το κοντρόλ και εύρισκε το...έλειμμα , κατέβαινε απ το αμάξι , και κοίταγε να δει τον..παραβάτη , και ενώ οι άλλοι επιβάτες άρχιζαν να γκρινιάζουν γιά την καθυστέρηση , αφού έβρισκε τον καθυστερούντα , συνήθως πίσω από κάποιο...δέντρο , έβαζε τις φωνές : ΄΄Αντε ρεεεεεεεε , τελείωνε , άντε....κατούρα να ..φύγουμεεεεεεε , νυχτώσαμεεεε.......

Έτσι λοιπόν μας έμεινε η γνωστή μας αυτή φρασούλα.....

Η KΟΥΒΕΝΤΟΥΛΑ ΜΑΣ....

Σε λάθος άνθρωπο , μάλλον , απευθύνεσαι , αγαπητέ μου Γ.Γ, διαμαρτυρόμενος , μετ' αγανακτήσεως , γιά τα ..έργα και τις ..ημέρες των ..εκπολιτιστών μας , λύση υπάρχει , και πολύ...εύκολη μάλιστα , δεν πας , δεν συμμετέχεις στα ..δρώμενα , π' λένι κι' οι..κουλτουριαραίοι...έχουμε κατ' επανάληψη δηλώσει , πως η Λιδορικιώτικη σελίδα δεν έχει καμιά σχέση με όλα αυτά , τα των...Συλλόγων , αλλά δεν γνώριζες καλέ μου φίλε , πηγαίνοντας στο χορό των...Αστεριών , τι θα συναντούσες ; τι θα άκουγες , τι θα έβλεπες ; γιατί λοιπόν διαμαρτύρεστε όλοι ; και μάλιστα σ' εμάς που έχουμε εκπεφρασμένη άποψη και γνώμη γιά όλα αυτά ; στο κάτω - κάτω ας έκανες δυό μέρες υπομονή και ας πήγαινες την Κυριακή , σε ΄κάποια...επιμνημόσυνο..δέηση...θάπινες και..καφεδάκι..τζάμπα...και ας πούμε πως δεν ..γνώριζες , δεν ρώταγες βρε άνθρωπε ;
Πάντως πολύ-πολύ ..πολιτιστικά ξεκίνησε η..χρονιά , κουλτούρα να...φύγουμε , που λένε , αν και η εν λόγω..εκδήλωση , είχε μεγάλο ενδιαφέρον γιά τους...αρχαιολόγους , άντε και τους...αρχαιοκαπήλους , αλλά για να είμαστε ειλικρινείς , μάλλον πρέπει νάγινε λάθος στη...δεκαετία , γιατί τώρα είμαστε στη δεκαετία του...2000 , αν δεν κάνουμε λάθος .
Όσο γιά τον , κατά τα άλλα , εξαίρετο Π.Λάλεζα , τι να σουκάνει κι αυτός με τρία τραγούδια που είπε ; Άνιση η...μάχη , ένας απέναντι στα ..101 σκυλιά της...Δαλματίας ....τον έφαγε η...επετηρίδα....
Μήπως όμως είναι καιρός να πάψουμε να..ψιθυρίζουμε , και να πούμε τα πράγματα με τ' όνομά τους ...φόρα παρτίδα , που λένε , κάθεσαι στη Βαθειά και δεν ακούς τίποτ ' άλλο , από παράπονα , γιά τα..Δημοτικά , τα ...Συλλογικά , την αδράνεια , τον πάτο πούχουμε πιάσει , σε όλους τους τομείς , αλλά δικαιολογημένα ρωτάει κανεις , καλά γιατί διαμαρτυρόμαστε ; αυτούς διαλέξαμε , αυτούς έχουμε , δεν ανέβηκαν..πραξικοπηματικά , εκλεγμένοι είναι , προς τι λοιπόν η τόοοοοση υποκρισία ; προς τί ; αυτά αγαπητέ μου Γ.... τα σκέφτονται λίγο πριν την...κάλπη....τώρα ....είναι αργά...

Πάντως έστω και έτσι , έγινε κάποια εκδήλωση , αλλά πάντα στην Αθήνα , προσωπικά θα νοιώσω υπέροχα , όταν , λέω..όταν , θα μάθω πως οι εκδηλώσεις των Συλλόγων μας θα γίνονται ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ , όπως το διαβάζετε , ΣΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ , γιατί οι χωριανοί μας έχουν ανάγκη ψυχαγωγίας , επικοινωνίας , πρέπει κι' αυτοί , στο κάτω-κάτω , να ζήσουν σαν άνθρωποι , να νοιώσουν πως νοιαζόμαστε γι' αυτούς και πως δεν τους θέλουμε μόνο γιά...μπούγιο στις 17..Αυγούστου κάθε χρόνο , και φυσικά και γιά τις...λαχειοφόρους ....

Βαρουσιώτη...Νοσταλγέ , αργείς αλλά δε...λησμονείς , καλή χρονιά , παραπονιάρη , δεν κατάλαβες φαίνεται πως δεν είναι τυχαίο το γεγονός που δεν ..γίνεται τίποτα στο Βαρούσι , το κάνουν , ή..μάλλον δεν κάνουν τίποτα , γιά να μη...χαλάσουν το..παραδοσιακό χρώμα , και καλά κάνουν αφού το δεχόμαστε αυτό όλοι και κυρίως οι...Βαρουσιώτες , μήπως , λέω..μήπως , υπάρχει και κάτι άλλο που κρατάει το Βαρούσι μας στην κατάσταση αυτή ; μήπως κάποιοι...το θέλουν έτσι , γιά να το παίξουν ...αργότερα...σωτήρες ; λυπάμαι που το λέω , αλλά καλέ μου φίλε όσο περοσσότερο μένω στο χωριό κι' ...ανακατεύομαι και...μαθαίνω ..προσγειώνομαι...ανωμάλως , απογοητεύομαι...και πολύ φοβάμαι , όχι...αδικαιολόγητα...

Δεν φτάνει , συμμαθητή μου , να το κουβεντιάζουμε κατ' ιδίαν το θέμα αυτό , πρέπει κάποτε να δραστηριοποιηθούμε , γιά να το πετύχουμε , απ' τη μεριά μας τόχουμε ανακινήσει πολλές φορές , και δεν σου κρύβω πως πολλοί χωριανοί και φίλοι , ενστερνίζονται την αναγκαιότητα της δημιουργίας ενός ΔΩΡΙΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ , που θα βοηθήσει στην πρόοδο , την αναβάθμιση του χωριού μας , αλλά και της γύρω περιοχής , έχουμε πιάσει πάτο , φίλε , παρά κάτω δεν πάει , επίσης επιτρέπετε να μην έχουμε ένα σεμνό μνημείο γιά τηνκατστροφή του χωριού μας και τον άδικο χαμό χωριανών μας ;επιτρέπετε ; νάχουμε ξεχάσει την κρισιμότερη μέρα της πολυαίωνης ιστορίας μας , την 29 Αυγούστου 1944 , είναι γνωστό βέβαια το ότι ο Δήμος μας βρίσκεται σε μιά...ιδιότυπη καθεστωτική κατάσταση , αυτό όμως δεν μας απαλλάσσει των ..ευθυνών μας ,ΟΛΟΙ ΜΑΣ ΦΤΑΙΜΕ , Ο Λ Ο Ι...

Ο κόσμος τόχει τούμπανο κι' εμείς..κρυφό..καμάρι , έτσι δεν λέει ο λαός μας σ' αυτές τις περιπτώσεις , αγαπητέ Γ.....χρόνια τώρα ..σέρνονται αυτές οι...φήμες για τους αναπηρο..συνταξιούχους ..μαιμού , όλοι , δυστυχώς , έχουμε την..άποψή μας , αλλά βρε παιδιά , υπάρχουν κάτι..περιπτώσεις που...βγάζουν ..μάτι , και νάλεγα πως υπάρχει ..οικονομική ανάγκη , να πω..πάει στο καλό , περιμέναμε βλέπεις να...επανιδρυθεί αυτό το έρμο το...Κράτος , αλλά αντι για επανίδρυση μας προέκυψε...ξεχαρβάλωμα...θάθελα πάντως να ξέρω , αυτοί οι άνθρωποι νοιώθουν καλά...νοιώθουν ...άνετα ; λέω....δεν ..ντρέπονται ;

Καλό σας βράδυ , αδέρφια , νάστε καλά..........Κ.-

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ - ΜΑΡΤΗΣ

Ο τρίτος μήνας του χρόνου ήταν από τους Ρωμαίους αφιερωμένος στο θεό Mars , τον Άρη το δικό μας , τον ορμητικό θεό του πολέμου , γι' αυτό του έδωσαν και τ' όνομά του . Γιά τους Ρωμαίους ήταν και θεός της καλής σοδειάς , αφού ευνοούσε τη βλάστηση που αρχίζει να φουντώνει μόλις μπεί η άνοιξη . Θυμόμαστε βέβαια , πως μέχρι το 46 π.Χ , ο Μάρτης ήταν ο πρώτος μήνας του ρωμαικού ημερολογίου , κι από κει κι'ύστερα έγινε τρίτος . Με το Μάρτη είμαστε πιά στα πρόθυρα της άνοιξης . Ο κόσμος δε βλέπει την ώρα να φύγει ο Φλεβάρης και να μπει ο Μάρτης .

Όξω Κουτσοφλέβαρε ,
να 'ρθει ο Μάρτης με χαρά και με πολλά λουλούδια .

Οι νοικοκυρές καθαρίζουν το σπίτι , σπάζουν και κανένα παλιοτσούκαλο , γιά να διώξουν κάθε κακό , φωνάζοντας :

Όξω ο Κουτσοφλέβαρος ,
όξω , ψύλλοι , ποντικοί ,
μέσα Μάρτης και χαρά
και καλή νοικοκυρά !

Μ' αυτά τα λόγια ξορκίζουν και τα ζωύφια , που τόσο ενοχλητικά θα τους γίνουν από δω και ύστερα . Ο καιρός ωστόσο , είναι άστατος . Ο Μάρτης " μιά γελά και μιά κλαίει " λέει ο λαός . Κι έχει φτιάξει ένα σωρό παροιμίες γιά να τονίσει αυτή του την ιδιότητα :

Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος πέντε φορές εχιόνισε
και πάλι το μετάνοιωσε , που δεν εξαναχιόνισε .
επίσης
ως το γιόμα το ψοφάει ,
ως το βράδυ το βρομάει .

εννοώντας πως ένα ζώο μπορεί να ψοφήσει απ' το κρύο μέχρι το μεσημέρι και να βρομίσει απ' την πολλή ζέστη το απόγευμα .
Έφτιαξε ο λαός κι ένα σωρό παραδόσεις ,προσπαθώντας να εξηγήσει γιατί είναι ο μήνας δίγνωμος : " Ο Μάρτης επαντρεύτηκε και πήρε γυναίκα , που από πίσω ήταν όμορφη μα από μπρος , θε μου σχώρα με ! Γι αυτό όταν την κοιτάζει από πίσω , τις πλάτες ευχαριστιέται και γελάει , κι ο καιρός καλοσυνεύει , κι' όταν την βλέπει κατά πρόσωπο κλαίει , και χαλάει ο καιρός ".
Ο Μάρτης έχει και βροχές που με χαρά προσμένουν οι γεωργοί :
Μάρτης βρέχει ; Ποτέ μην πάψει .
η
Μάρτης βρέχει ; Θεριστάδες χαίρονται .

Και το γνωστό : Αν κάνει ο Μάρτης δυό νερά
κι' Απρίλης άλλο ένα ,
χαρά στονε το γεωργό
πούχει πολλά σπαρμένα .

Σαν βγει ο Μαρτιάτικος ήλιος , βγαίνει γιά καλά ! Καίει και μαυρίζει τα πρόσωπα των παιδιών , κι η μαυρίλα γιά το λαό μας σημαίνει σχήμια . Προπάντων τα κορίτσια τα ήθελε άσπρα και ροδομάγουλα :
Οπόχει κόρη ακριβή , το Μάρη ο ήλιος μη την ιδεί .
Δεν βλέπεις λοιπόν κανένα κορίτσι , που την 1η του Μάρτη να μην έχει δεμένο γύρω απ' τον καρπό του χεριού του το " μάρτη ". Μπορεί και στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού η στο λαιμό ( στα μωρά ) . Ο " μάρτης " είναι μιά κλωστή άσπρη και κόκκινη η χρυσή ( κίτρινη ) στριμμένη . Τον φορούν μέχρι τέλος του μήνα κι ύστερα τον βγάζουν και τον κρεμούν στις τριανταφυλλιές . Έτσι τα μάγουλά τους θα γίνουν κόκκινα σαν τριαντάφυλλα . Αλλού πάλι τον έδεναν στις λαμπάδες της Ανάστασης και καίγονταν μαζί , η γύρω απ' τ' αρνιά που έψηναν . Το έθιμο του " μάρτη " το είχαν εξαρχής κι οι Βυζαντινοί και κράτησε όσο κι η αβαυζαντινή αυτοκρατορία , γιά να συνεχιστεί μέχρι τιε μέρες μας . Φαίνεται πως το έθιμο έχει την αρχή του στην Ελληνική αρχαιότητα , γιατί έχουμε μαρτυρίες πως όσοι έπαιρναν μέρος στα Ελευσίνια μυστήρια , οι μύστες , έδεναν γύρω απ' το δεξί χέρι και το αριστερό πόδι μιά κλωστή . Δεν ξέρουμε βέβαια τι συμβολική σημασία είχε , έχουμε όμως κι 'άλλες μαρτυρίες πως οι αρχαίοι φορούσαν κλωστές κόκκινες κι άσπρες , γιά να διώχνουν το κακό .
Οι Δρίμες του Μάρτη :
Οι Δρίμες είναι μέρες επικίνδυνες , όντα δαιμονικά τριγυρίζουν τις τρεις πρώτες , τις τρεις μεσαίες και τις τρεις τελευταίες μέρες του Μάρτη , γιά να κάνουν κακό στα ξύλα , στα ρούχα , στα σώματα . Ό,τι πλύνεις θα λειώσει , όσα ξύλα κόψεις θα σαπίσουν , αν λουστείς θα πάθεις κακό , λέει ο λαός και κάνει πέρα κάθε τέτοια απασχόληση .
Η άνοιξη φέρνει ζωντάνια και χαρά σ' ανθρώπους και ζωντανά . Η άνοιξη φέρνει πίσω τα χελιδόνια απ' τις ζεστές χώρες . Θα χτίσουν τις φωλιές τους , θα γεννήσουν τ' αυγά τους . Ο τόπος μας γεμίζει από τα τιτιβίσματά τους , που ανακατεύονται με τις χαρούμενες φωνές των παιδιών . Παιδιά και χελιδόνια , στενά συνδεδεμένα απ' την αρχαία εποχή ! Γιά να γιορτάσουν τον ερχομό τους και την αρχή της άνοιξης τα παιδιά ξεχύνονται στους δρόμους την 1η του Μάρτη γιά τα χελιδονίσματα . Κρατούν ένα καλάθι γεμάτο φύλλα κισσού , περνούν μέσα ένα ραβδί και πάνω στο ραβδί στεριώνουν ένα ξύλινο χελιδόνι με κουδουνάκια στο λαιμό του. Πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι , κουνούν το ραβδί , ηχούν τα κουδουνάκια και τα παιδιά τραγουδούν :

Ήρθε , ήρθε χελιδόνα ,
ήρθε κι' άλλη μελιηδόνα ,
κάθισε και λάλησε
και γλυκά κελάδησε :
" Μάρτη , Μάρτη μου καλέ ,
και Φλεβάρη φοβερέ ,
κι' αν φλεγίσεις κι αν τσικνίσεις
καλοκαίρι θα μυρίσεις .
Κι'αν χιονίσεις κι αν κακίσεις ,
πάλι άνοιξη θ' ανθίσεις .
Θάλασσα επέρασα ,
τη στεριά δεν ξέχασα ,
κύματα κι αν έσχισα ,
έσπειρα 'κονόμησα .
Έφυγα κι αφήκα σύκα
και σταυρόν και θημωνίτσα .
Κι ήρθα τώρα κι΄ηύρα φύτρα
κι ηύρα χόρτα , σπάρτα , βλίτρα ,
βλίτρα , βλίτρα , φύτρα , φύτρα .
Συ , καλή νοικοκυρά / έμπα στο κελάρι σου ,
φέρ' αυγά περδικωτά / και πουλιά σαρακοστά ,
δώσε και μιά ορνιθ'ιτσα , / φέρε και μιά κουλουρίτσα .
Όρισεν ο δάσκαλος / κι ο θεός που τά 'δωκε
ν' αγοράσουμε οχτώ / να πουλάμε δεκαοχτώ ,
να κερδαίνουμε τριάντα , / διάφορα μεγάλα πάντα .
Και στο σπίτι και στη χώρα / μέσα δω πούρθαμε τώρα ,
μέσα γειά , μέσα χαρά , / στον αφέντη , στην κυρά ,
στα παιδιά και στους γονείς , / σ' όλους τους τους συγγενείς .
Μέσα Μάρτης , έξω ψύλλοι ,
όξω οχτροί , σας τρών' οι σκύλοι .
Μέσα φίλοι , μέσα φτήνια , /και χαρές , χοροί , παιχνίδια ,
και εφέτος και του χρόνου , / και του χρόνου κι άλλα χίλια .
Κάθε νοικοκυρά ανοίγει το πουγκί της κι' ανταμείβει τα παιδιά γιά τις ευχές τους με κάποιο νόμισμα , μα και τ' αυγά και τ' άλλα φιλοδωρήματα είναι μετά χαράς καλοδεχούμενα .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι ..............

ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ....

Tρία Λιδορικιωτόπουλα , τρεις αγαπημένοι φίλοι , Αλέκος Πουρνιάς , Μίμης Πέτρου , Γιώργος Καψάλης , μαθητές , στη δεκαετία του 50 φυσικά , ο Γιώργος έφυγε νωρίς , οι δυό μας φίλοι νάναι πάντα καλά , και νάρχονται πιό συχνά στο χωριό μας , νάρχονται...

ΤΕΤΑΡΤΗ 27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ - 58η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ .

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....

1749 : Απαγχονισμός από τους Τούρκους του νεομάρτυρα Ηλία από την Τραπεζούντα.

1913 : Ο Ελληνικός στρατός (ΙΙΙ Μεραρχία) απελευθερώνει την Πρεμετή της Βορείου Ηπείρου . Η Βόρειος Ήπειρος για μια ακόμη φορά , βρίσκεται στην αγκαλιά της μητέρας πατρίδος.

1943 : Πεθαίνει ο Εθνικός Ποιητής Κωστής Παλαμάς. Την επόμενη μέρα έγινε η κηδεία του, που με την αυθόρμητη συμμετοχή χιλιάδων Αθηναίων μετατράπηκε σε μεγαλειώδη εκδήλωση Εθνικής Αντίστασης ,. Ο άλλος Εθνικός Ποιητής Άγγελος Σικελιανός απάγγειλε το γνωστό ποίημά του : «Ηχήστε οι Σάλπιγγες ..... οι σημαίες οι φοβερές στης Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αέρα» και το πλήθος αγνοώντας την παρουσία των κατοχικών στρατευμάτων, έψαλε τον Εθνικό Ύμνο .

1959 : Οι Άγγλοι δίνουν αμνηστία στον Αρχηγό της Ε.Ο.Κ.Α. συνταγματάρχη Γρίβα (Διγενή), αλλά ταυτόχρονα διατάσσουν τον εκτοπισμό του από την Κύπρο .

Καλημέρα αδέρφια , καλημέρα Λιδορίκι , Αθήνα , Καρδίτσα , Μυτιλήνη , Αγ.Παρασκευή , Θεσσαλονίκη , Χανιά , Ηράκλειο , Ν.Σμύρνη , Πάτρα , Σπάρτη , Λευκωσία , Στρόβολο , Arlington , Bon , Berlin , μιά ζεστή καλημέρα σ' όλα τα ξενητεμένα μας αδέρφια αλλά και στους αγαπημένους φίλους της Λιδορικιώτικης σελίδας , και η ευχή μας πάντα...σταθερή , νάστε καλά και να περνάτε καλά.

Από προχθές , αδέρφια , που έγινε και η συμπληρωματική κατάθεση-απολογία της...35 χρονης , έφτασαν και τα καινούρια φορτία...κουτόχορτου , προς διανομήν στους..υπηκόους , μη βάστείτε για να..πάρετε , έχει..μπόλικο πράμα , γιά όλους μας , και θάρθουν κι' άλλα , πολλά φορτία ακόμα , μην ανησυχείτε....όλοι θα πάρουμε , ....ολοι... Σανός...καθ' εκάστην ........άφθονος....

Ησύχασα πάντως , αδέρφια , από προχθές το βράδυ , που επι τέλους μάθαμε πως βγήκε στην ...πιάτσα το βίντεο με την πρώτη επέμβαση της χειρουργού-νηπιαγωγού κ Παζαίτη-Καραμανλή , βγήκε ο γιατρός στον Μάκη , και μας εξήγησε , πως έγινε το..περιστατικό , προσωπικά πιστεύω ότι όλα δημιουργήθηκαν απ' τους πολλούς..καφέδες , και το λένε οι γιατροί , πως πειράζει ο καφές , αλλά ποιός τους ακούει ; τέλος πάντων όλα πλέον είναι..τακτοποιημένα , καλώς καμωμένα , που λέμε , μόνο εμένα με τρώει κάτι , και δεν μπορώ να ησυχάσω , βρε παιδιά η σχολή νηπιαγωγών έχει και ΄τμήμα...χειρουργικής ; γιατί ξέρουμε πως η κ. Παζαίτη ΄σπούδασε νηπιαγωγός , τη χειρουργική όμως που και πότε την έμαθε ; εκτός αν έκανε μεταπτυχιακό παρά τω...Ζαχοπούλω ...τότε το πράμα αλλάζει...όποιος ξέρει κάτι ας με ενημερώσει , ζω στο σκοτάδι....


Βρε μπας και μας δουλεύουνε τρελλά ,και ..όλα είναι.........

Αχ αυτή η ζωή , αυτή η...φύση , πως τα κανονίζει όλα , όλα στον ..καιρό τους , την ..κατάλληλη επόχή , γιατί μη μου πείτε πως όλα αυτά που ζούμε , τον τελευταίο καιρό εξελίσσονται ...τυχαία στην περίοδο της ...Αποκριάς ; όχι βέβαια , τίποτα οι σύντροφοί μας , δεν αφήνουν στην τύχη , όλα είναι καλο..μελετημένα , το μόνο είναι ότι τους...ξέφυγαν λίγο οι..ημερομηνίες , με αποτέλεσμα νάχουμε τρεις μήνες...Απόκριες , δεν μας έπεσε όμως κι' άσχημα....


Όμορφη φωτογραφία τριών φίλων , Αδρέας Κάππος , Σούλης Μόρτζος και η ταπεινότης μου , που καμαρώνουν ..σκαρφαλωμένοι πάνω στην ..κοτρώνα....σαν...γύφτικα..σκεπάρνια .

Καλό σας μεσημέρι και καλή όρεξη..........Κ.-

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ - ΦΛΕΒΑΡΗΣ - ΣΤ.'

ΟΙ  ΚΟΥΝΙΕΣ .

   Στήν Κάρπαθο , όλες τις  Κυριακές της Μ.Σαρακοστής μέχρι των Βαίων και τη γιορτή του Ευαγγελισμού , τα κορίτσια " κάνουν κούνια " σε κάποιο ευρύχωρο σπίτι και τραγουδούν τα " καλημεριστά " , δηλαδή επαινετικά δίστιχα γιά τους νέους που είναι ξενητεμένοι η αυτούς που ανεβαίνουν πάνω στην κούνια . Οπωσδήποτε το έθιμο θυμίζει την " αιώρα " των Ανθεστηρίων της αρχαίας Αθήνας .

ΤΑ  ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΑ .

Τσ ' Αποκριάς και τση  Τρινής και των Αγιω- Θοδώρων .

Τις Αποκριές μπορεί οι ζωντανοί να διασκεδάζουν και να χαίρονται τη ζωή , ωστόσο δεν ξεχνούν και τους πεθαμένους τους . Τα δύο τελευταία Σάββατα , δηλαδή της Κρεατινής και της Τυρινής , και το πρώτο της Μεγάλης Σαρακοστής - αφιερωμένο στους Αγίους Θεοδώρους - τα λένε Ψυχοσάββατα . Κάθε σπίτι φτιάχνει κόλλυβα  ( η  πολυσπόρια ) με στάρι βρασμένο , που το ανακατεύουν με ζάχαρη , σπόρους , από ρόδια , μαιντανό , κανέλλα , σταφίδες , καρύδια κοπανισμένα , δηλαδή ένα είδος πανσπερμίας . Τα " διαβάζουν " στην εκκλησία και τα μοιράζουν γιά να συγχωρεθούν οι ψυχές των πεθαμένων , η τα πηγαίνουν και τ' αφήνουν σαν προσφορά στον τάφο του νεκρού . Σε μερικά μέρη μοιράζουν χαλβά η φαγητά .

Έτσι τελειώνει ο Φλεβάρης , και μπαίνουμε στο Μάρτη , που όπως λέει κι ολαός μας ,δεν..λείπει απ' τη...Σρακοστή , βέβαια σας ...χρωστάμε τον Γενάρη , μην ανησυχείτε όμως θα σας...καλύψουμε , απολύτως....

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Τα λαογραφικά στοιχεία που σας δώσαμε αφορούν στον ευρύτερο Ελληνικό χώρο , ο κάθε τόπος όμως έχει και τα..ιδιαίτερά του , όπως και η Λιδορικιώτικη...γούρνα , εδώ θα πρέπει να τονίσουμε πως όποια στοιχεία , τοπικά μας , έχετε αδέρφια υπόψη σας , χρήσιμο θάταν να μας τα στείλετε , να τα ενσωματώσουμε στα λαογραφικά μας σημειώματα , τελειώνοντας θα θέλαμε να σας γνωρίσουμε πως σημαντικό βοήθημα στην προσπάθειά μας αυτή , στάθηκε το υπέροχο βιβλίο " Λαογραφικό Ημερολόγιο " της κυρίας Αικατερίνης Τσοτάκου - Καρβέλη , μιά εξαιρετικα προσεγμένη δουλειά τω εκδόσεων " ΠΑΤΑΚΗ " .

ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΛΕΜΕ ΕΤΣΙ ;

ΤΑ...ΕΞ ΑΜΑΞΗΣ....

Όλοι , η σχεδόν όλοι , αγαπημένοι μου φίλοι , χρησιμοποιούμε την φράση : του 'σουρα τα..εξ..αμάξης , η μου' σουραν τα εξ..αμάξης , η κάπως έτσι , αναρωτηθ'ήκατε όμω ποτέ , πως προέκυψαν αυτές οι φράσεις ;
Ας σας το θυμίσουμε αν τόχετε ξεχάσει .
Οι αρχαίοι λοιπόν Έλληνες , είχαν τις διάφορες τελετές τους , πχ. οι Αθηναίοι στα " κατ' Αγρούς " ( αγροτικά ) Διονύσια , στις Χόες των Ανθεστηρίων και στα Λήναια , έβαζαν σ' ένα " λίκνο " , μικρό κανίστρι , διάφορους καρπούς , στέργιωναν και στη μέση ένα φαλλό , και το προσέφεραν στο θεό της βλάστησης και της γονιμότητας , το Διόνυσο . Ανέβαιναν σε δίτροχα αμάξια και περιφέρονταν ...πετώντας αθυρόστομα πειράγματα και αστεία , στον κόσμο " εξ αμάξης " , πάνω απ' τ' αμάξι και δεν παρεξηγούνταν , απ' τους πολίτες , ήταν κάτι εθιμικό , και επιτρεπόταν μόνο "εξ αμάξης " , κι' επειδή οι λεβέντες βγάζανε το...άχτι τους , πάνω απ' τ' αμάξι , χωρίς να δίνουν και λογαριασμό σε κανένα , έμεινε και στους αιώνες , και η περίφημη φράση...αξίζει όμως να σας αναφέρω και την πιό ..απίθανη..παραλλαγή , αυτής της φράσης που έχω ποτέ ακούσει , γιατί..κυκλοφορούν πάρα πολλές , έλεγε , λοιπόν , χωριανός μας , γνωστός και μη...εξαιρετέος , διηγούμενος κάποια διένεξή του με..άλλο χωριανό μας : μωρέ γίναμε...μπήλιες , άκουσε τα έξι..αμάξια !!!! τώρα γιατί μόνο ..έξι κι' όχι περισσότερα...

ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ....

Mιά υπέροχη φωτογραφία , από μιά σχολική τάξη , με τους καθηγητές , Δημ. Μπούγαλη , Μαθηματικό , και Κ . Λιναρδάκη , Θεολόγο , ακόμα ο Κ.Κρικέλας , Γ.Ζόγκζας , Γ.Μπήλιος , Ι.Πίτσιος , Ν.Μαντζαβάς , Γ.Τσιάντας , Δ.Τσώνος , φυσικά...δεκαετία του 50....

ΤΡΙΤΗ 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ .

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....

1575 : Αποκεφαλισμός στην Κωνσταντινούπολη του νεομάρτυρα Ιωάννη Κάλφα .

1821 : Δοξολογία στο ναό των Ταξιαρχών του Ιασίου . Ο αρχιστράτηγος Υψηλάντης, οι αξιωματικοί και οι στρατιώτες ορκίζονται τον όρκο της Ελευθερίας .

1822 : Αγωνιστές υπό τους Γενναίο, Αποστόλη Κολοκοτρώνη και Πλαπούτα , επιτίθενται κατά πολυάριθμων τουρκικών δυνάμεων στη Χαλανδρίτσα, έξω από την Πάτρα , και τις τρέπουν σε φυγή, με μεγάλες απώλειες για τους Τούρκους.

Καλημέρα αδέρφια Λιδορικιώτες , καλημέρα Έλληνες όλου του κόσμου , καλημέρα και στους φίλους του χωριού μας που και χθες κατακλύσανε τη Λιδορικιώτικη σελίδα , από : Ελλάδα , Η.Π.Α , Κύπρο , Ισπανία , Μαλαισία , Ν.Κορέα , Ιταλία , Γερμανία , Ινδία , Ινδονησία και συγκεκριμένα : Αθήνα , Καρδίτσα , Θεσσαλονίκη , Σπάρτη , Ρέθυμνο , Πάτρα , Λεμεσσό , Λευκωσία , Ηράκλειο , Χανιά , Lindon , Los Angeles , Ciudad Real , Kuala Lumpur , Taegu , Vittuone , Mueheim am der Ruhr , Delhi , Jakarta . Νάστε όλοι καλά , και να περνάτε καλά .

Εμείς εδω καλοπερνάμε , ο καιρός έφτιαξε , μετά τα χιονάκια , έχουμε τις λιακαδίτσες μας , και όπου νάναι σκάει ..μύτη η άνοιξη , το μόνο άσχημο είναι που δεν μπορούμε νάμαστε , αυτή την εποχή , στο χωριό μας , τι να κάνουμε όμως , κι αυτό θα περάσει....όπως περάσανε σχεδόν κι' οι Απόκριες ,χωρίς να το πάρουμε χαμπάρι ...που είναι τα παλιά τα χρόνια , που πνιγόταν η Αθήνα απ' τους μασκαράδες και τα γλέντια , μας ...τελείωσαν κι αυτά...αλλά και στο χωριό μας , απ' ότι μαθαίνουμε ..ερημιά και..καταδίκη , φύλλο δεν κουνιέται , που είναι οι παλιές οι..χοροεσπερίδες , τα γλέντια ...ξεχαστήκαν όλα...

Έχουμε όμως και μιά καλή είδηση γιά τους ..λάτρεις των Λιδορικιώτικων τυριών , στο Παγκράτι υπάρχει κατάστημα τροφίμων που έχει τυριά απ' το χωριό μας , Φέτα , Γραβιέρα , Κεφαλοτύρι , Κεφαλογραβιέρα και μυζήθρα , είναι Φιλολάου 115 , λίγο πριν τον Προφήτη Ηλία , σπεύσατε...ωραίο θάταν βέβαια , νάχουμε και Λιδορικιώτικα κρέατα , αλλά προς το παρόν...βολευτείτε με τα ..τυροκομικά...

Παρελαύνουσα ..προσκοπική νεολάια , τυμπανιστής ( μάλλον ) Γιάννης Δελενίκας , σημαιοφόρος , Γιώργος Καψάλης και παραστάτες , Χρύσανθος Πάζας και Γιάννης Κακολύρης , του...Διονυσίου , βεβαίως..βεβαίως . Πούν' τα χρόνια εκείνα τα παλιά..

Καλο ξημέρωμα αδέρφια , καλή Τρίτη , με αγάπη........Κ.-

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ - ΦΛΕΒΑΡΗΣ Ε '. - ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ .

ΤΑ  ΚΟΥΛΟΥΜΑ - ΒΛΑΧΙΚΟΣ  ΓΑΜΟΣ - ΤΟ ΛΕΙΨΑΝΟ ΤΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΟΥ .

   Πρώτη μέρα της Μ.Σαρακοστής η Καθαρή Δευτέρα , Καθαρή γιατί οι νοικοκυρές θα καθαρίσουν από τα λίπη της Αποκριάς τα τετζερικά τους με ζεστό σταχτόνερο , ώσπου ν ' αστράψουν . Κμιά άλλη δουλειά ! Αρχίζει η νηστεία . Όμως πως να ξεχάσουν αμέσως τα χτεσινά ξεφαντώματα ;

          Περάσαν οι Απόκριες , παν' κι οι μασκαράδες ,

          ήρθε κι η Σαρακοστή , μ' ελιές και ταραμάδες .

   Ελιές , λοιπόν , ταραμάς , φρέσκα κρεμμυδάκια , σκόρδα και μαρούλια , χαλβάς και λαγάνες ξεχειλίζουν μέχρι επάνω τις καλαθούνες , κρασί στις νταμιτζάνες - κανένας δεν τ' απαγορεύει , ίσα ίσα θα κυλήσει άφθονο - και δρόμο γιά κάποια εξοχή να γιορτάσουν οικογενειακά τα κούλουμα . Οι πιτσιρίκοι σέρνουν μαζί τους τους χαρταετούς , άλλος μεγάλο , τεράστιο , άλλος μικρό , παλιότερα χειροποίητο , τώρα , συνήθως , αγοραστό . Τρων και πίνουν ξαπλωμένοι στο γρασίδι κι ύστερα πάλι χοροί και τραγούδια κι αστεία και πειράγματα , πάντοτε πιπεράτα . Στη Θήβα , την Καθαρή Δευτέρα γίνεται ο βλάχικος γάμος , που τελειώνει με το λείψανο . Κάποιος , δηλαδή , ξαπλώνει κάτω νεκρός κι οι άλλοι του ανάβουν κεριά και τον μοιρολογούν . Ξαφνικά όμως ανασταίνεται και τινάζεται όρθιος .

   Κηδεία του Καρν΄΄αβαλου η της Τυρινής κάνουν στην Κορώνη , το ίδιο και στα Λευκόγεια της Κρήτης . Γίνεται παρωδία εκκλησιαστικής κηδείας , με περοπαιχτικά μοιρολόγια και ψαλμωδίες :

             Εμείς ετούτον κλαίομεν , εμας ποιός θα μας κλάψει ,

             όπου το σκορδοκρέμμυδο τ' αντερα θα μας κάψει ;

   Πως να λείψουν κι οι μαντείες από τέτοια μέρα ; Όλοι ανησυχούν γιά το μέλλον , όλοι ζητάνε να μάθουν τι τους περιμένει , πως θα πάνε οι σοδειές , αν θα πάει καλά το σπίτι , και πιό πολύ ανησυχούν τα κορίτσια , αν θα παντρευτούν μες στο χόνο και τι άντρα θα πάρουν, λεύτερο η χηρευάμενο ;

Η  ΚΥΡΑ...ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ...

   Η Μ.Σαρακοστή τραβάει πενήντα μέρες από την Καθαρή Δευτέρα μέχρι και το Μ.Σάββατο . Ωστόσο το όνομά της έμεινε Σαρακοστή ( τεσσαρακοστή ) , γιατί αρχικά η νηστεία κρατούσε 40 μέρες . Τον καιρό που δεν υπήρχαν ημερολόγια , οι άνθρωποι , γιά να καταλαβαίνουν τις βδομάδες της Σαρακοστής , που έφευγαν , έπαιρναν μιά κόλα χαρτί και σχεδίαζαν μιά γυναίκα , σαν καλόγρια , με εφτά πόδια . Στο τέλος κάθε βδομάδας , το Σάββατο , έκοβαν κι' ένα πόδι . Το τελευταίο το έκοβαν το Μεγάλο Σάββατο .

   Η πρώτη βδομάδα της Σαρακοστής περνούσε με αυστηρή νηστεία . Μάλιστα , πολλές γυναίκες δεν έτρωγαν τίποτε το τρίμερο , τις τρεις πρώτες μέρες . Κάθε ΚΘρή Τετάρτη πιά έτρωγαν ειδικά φαγητά : καρυδόπιτα , σούπα με φασόλια και πετιμέζι . Στη Σινώπη , κατά το διάστημα της Μ.Σαρακοστής , συνήθιζαν να μοιράζουν γιά ψυχικό στους γείτονες και τα παιδιά ένα ειδικό φαγητό , το ξινοφάι : ρεβίθια , φασόλια , κάστανα , σταφίδες , τα έβραζαν καλά με πλιγούρι η κουρκούτι ( χυλό η αλεύρι ) , ζάχαρη και πετιμέζι μελωμένο . Ύστερα τα τσιγάριζαν με κρεμμ'ύδι και λάδι . Και στις δυό περιπτώσεις δεν μπορεί παρά να θυμηθούμε την πανσπερμία των αρχαίων .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι .......

ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ.....

ΔΕΥΤΕΡΑ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

· Μνήμη μαρτύρων Αλεξάνδρου από τη Νεάπολη Ιταλός που αποκεφαίστηκε στη Θράκη (Γ' αι.), Ρηγίνου Λεβαδέως επισκόπου Σκοπέλου (355), Αντωνίου, Μαρκέλλου από την Κύπρο, επισκόπου (Ε' αι.) .

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ..

1833 : Με βασιλικό διάταγμα, καταργείται ο Στρατός των Ατάκτων και συντάσσεται Ελληνικός Τακτικός Στρατός, αποτελούμενος από Πεζικό , Ιππικό, Πυροβολικό και Μηχανικό.

1913 : Δυνάμεις μας, απελευθερώνουν το Νεοχώρι και τους Φιλιάτες .

1953 : Μονογραφείται στην Αθήνα το τριμερές (Ελλάς, Γιουγκοσλαβία, Τουρκία) Βαλκανικό Σύμφωνο.

Καλημέρα αδέρφια , καλημέρα σ' όλους τους Έλληνες , ξενητεμένους και μη , καλημέρα και στους πολλούς-πολλούς φίλους του χωριού μας , που παρακολουθούν τη Λιδορικιώτικη σελίδα και ενδιαφέρονται γιά το Λιδορίκι , καλημερίζουμε ακόμα τις Η.Π.Α , τη Γερμανία , και το Μπαχρέιν , ειδικότερα σε : Αθήνα , Θεσσαλονίκη , Ιωάννινα , Μαραθώνα , Πάτρα , Σιδηρόκαστρο , Frankfurt am Main , Lake Forest και Manama , νάστε όλοι καλά και να περάσετε μιά όμορφη βδομάδα , με αισιοδοξία αφού έφτασε η άνοιξη , και φυσικά πλησιάζει και το καλοκαιράκι...με όλα τα ωραία του .

Ήδη , μαθαίνουμε , πως οι..εξ Αμερικής , φίλοι μας , ετοιμάζουν τις βαλίτσες τους , τα μπαγκάζια τους και ..ουσουνούπου..καταφθάνουν , άντε καλώς να τους δεχτούμε...

Απ' το χωριό μας ουδέν ...νεότερον , τα πάντα είναι σε...νάρκωση , αναμένοντας το καλοκαίρι και το...πολιτιστικό τριήμερο , λες και το Λιδορίκι είναι ...φάντασμα , που ζει και εμφανίζεται μιά φορά το χρόνο γιά 2- 3 μέρες ...α..μάθαμε πως στο φετεινό χορό της Γκιώνας , επί κεφαλής του ..καλλιτεχνικού επιτελείου ήταν η..λέιντι..Άντζελα , ναι καλέ...η ..Δημητρίου , τώρα που την ...ξεθάψανε , δεν ξέρω τι να σας πω , προσωπικά πίστευα , ότι σταμάτησε το ..άσμα , και κάνει Ακαδημαική..καρέρα , στην έδρα της...Γλωσσολογίας....άντε παιδιά και του χρόνου.....

Δεκαετία του 50 , τέσσερις φόλοι και συμμαθητές , Γιώργος Καψάλης , Μίμης Παπαγεωργίου , Γιώργος Μπήλιος και Γιάννης Πίτσιος..καθήμενος .

Καλό μεσημέρι , αδέρφια , καλή βδομάδα και καλή όρεξη......Κ.-

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ - ΦΛΕΒΑΡΗΣ Δ΄.

   Αυτές οι ψευτονεκραναστάσεις μας πηγαίνουν κατευθείαν στα αρχαία " Αδώνεια " , τη γιορτή του θεού Άδωνη . Την πρώτη μέρα οι γυναίκες γύρω απ' την εικόνα του νεκρού Άδωνη η γύρω από κάποιο νέο , που παρίστανε το νεκρό θεό , θρηνούσαν και μοιρολογούσαν γιά το θάνατό του , χτυπώντας τα στήθη τους . Τέλος τον συνόδευαν στον τάφο του με ήχους αυλών και έκαναν προσφορές με ώριμους καρπούς , γλυκά παό αλεύρι , μέλι , λάδι , μύρα , κι ομοιώματα πετεινών και φιδιών από ζυμάρι . Την άλλη μέρα τον μετέφεραν πίσω με γέλια και χαρές λέγοντας πως αναστήθηκε .

   'Ομως , ας γυρίσουμε πίσω στο έθιμο της Βιζύης . Μέχρις εδώ είχαμε την αστεία πλευρά . Από τη στιγμή τούτη άρχιζε μιά τελετή σοβαρή και επίσημη . Ένα αλέτρι , που είχε ετοιμάσει ο Κεχαγιάς - ο κοινοτικός κλητήρας - ήταν έτοιμο μπροστά στην εκκλησιά . Οι Κατσίβελοι το παρουσιάζουν στον Πρωτόγερο ( προύχοντα ) του χωριού , σαν να ήταν υνί που σφυρητάτησαν πριν από λίγο . Έπειτα προσάρμοζαν στο αλέτρι έναν καινούριο ζυγό , στολισμένο με λουλούδια , που έφτιαχναν γι αυτό το σκοπό τα παληκάρια κάθε χρόνο . Οι Καλόγεροι , σοβαροί σοβαροί , ζεύονταν στ' αλέτρι κι' άρχιζαν να το σέρνουν . Ένας άλλος προύχοντας , ο Μουχτάρης , κρεμούσε απ' τον ώμο του ένα σακούλι γεμάτο εκλεκτό σπόρο . Με το δεξί κρατούσε κι' έσπρωχνε το ποδάρι του αρότρου , με τ' αριστερό έσπερνε και φώναζε :

     - Να γίνει δέκα γρόσια το κιλό το στάρι !

     - Πέντε γρόσια το κιλό η σίκαλη !

     - Τρία γρόσια το κιλό το κριθάρι !

   Κι ο λαός ολόγυρα , σαν σε χορό , φώναζε κάθε τόσο με κατάνυξη :

      - Αμήν , Θεέ μου , γιά να φαν οι φτωχοί !

      - Ναι , Θεέ μου , γιά να χορτάσσει η φτωχολογιά !

   Αφού η πομπή με το αλέτρι όργωνε ένα γύρω την πλατεία , ξαναγύριζε εκεί απ' όπου ξεκίνησε . Τώρα πιά ήταν  η σειρά του λαού . Πιάναν διπλό και τριπλό χορό - μπροστά οι Καλόγεροι - και χόρευαν μέχρι αργά το βράδυ .

   Τέτοια παρόμοια έθιμα , γίνονται και σ' άλλα μέρη της Ελλάδας . Στην Ανατολική και Βόρεια Θράκη έχουμε τον   Κ ο ύ κ ε ρ ο ( η Μπέη , η Βασιλιά ) , που κι άυτός εκλεγόταν απ' τους προύχοντες . Ντυμένος με δέρματα και φορτωμένος κουδούνια , ξεκινούσε με την ακολουθία του - όλοι μασκαρεμένοι - και τριγυρνούσαν σ' όλο το χωριό . Σε μερικά μέρη τον έβαζαν πάνω σ' ένα δίτροχο αμάξι , που το σέρναν παληκάρια , κι 'από κει πάνω αυτός κι' η ακολουθία του πετούσαν τσουχτερά στεία και πειράγματα .

   Στά πόδια του είχαν τοποθετήσει την " κουνουμιά " ( οικονομία ) , μιά μεγάλη πίτα , αλειμμένη με αυγά και και μ' ένα πράσο όρθιο στη μέση , τυλιγμένο με χρυσόχαρτο . Ολόγυρά της μήλα , πορτοκάλια κι άλλοι καρποί και γλυκίσματα και μιά μποτυίλια κρασί συμβόλιζαν την αφθονία και την ευτυχία . Σου φέρνει στο μυαλό το " λίκνον " των αρχαίων Ελλήνων , κάτι σαν κανίστρι και ταυτόχρονα κούνια μωρού από κλαδιά ιτιάς , πουβ το γέμιζαν με καρπούς , στέριωναν στη μέση ένα φαλλό και το πρόσφεραν στο θεό της βλάστησης και της γονιμότητας , το Διόνυσο . Το δίτροχο αμάξι και τα πειράγματα σου θυμίζουν τα αθυρόστομα στεία που πετούσαν " εξ  αμάξης ", πάνω απ' το αμάξι τους , οι αρχαίοι Αθηναίοι στα κατ' αγρούς Διονύσια , στις Χόες των ανθεστηρίων και στα Λήναια . Όλες αυτές , λοιπόν , οι τελετές , κι' άλλες ακόμη , είναι απομεινάρια από πανάρχαιες τελετές , που έχουν σαν σκοπό τους να προκαλέσουν την καλή σοδειά . Προσπαθο΄πυν δηλαδή με μαγικό τρόπο να εξευμενίσουν τη φύση , να διώξουν τους κινδύνους που απειλούν τα σπαρτά , να τα δυναμώσουν , να βοηθήσουν γιά μιά πλούσια συγκομιδή .

   Όπως σε κάθε δημιούργημα του λαού ο αριθμός τρία παίζει ένα σημαντικό ρόλο , έτσι και η τρίτη βδομάδα της Αποκριάς είναι η πιό ξεφαντώστρα . Θες τα γλέντια των δύομπροηγουμένων εβδομάδων , που τους έχουν κουρδίσει γιά καλά , θες η αγωνία τους πως  μιά βδομάδα απομένει γιά τη μεγάλη Σαρακοστή , οι άνθρωποι νοιώθουν τη διάθεση να ξεσπάσουν ακόμα πιό έντονα . Είναι λίγο πριν απ' το τέλος ! Έτσι η τελευταία Κυριακή , της Τυρινής , είναι η " Τρανή Αποκριά ". Οι άνθρωποι πιό έξαλλοι , τα στεία πιό τολμήρά , τα λογοπαίγνια πιό τσουχτερά . Οι μασκαράδες τριγυρνούν όλη μέρα , χορεύουν και τραγουδούν , τα σπίτια ανοιχτά , φαγοπότι άφθονο . Το κάθε συγγενολόι τρώει μαζί σε πλούσιο τραπέζι , μα χωρίς κρέατα πιά , μακαρόνια , αυγά , γαλατόπιτες , τυρόπιτες , αγριολάχανα με μυζήθρα είναι τα πιό συνηθισμένα .

   Άδικα θα την πουν Τυρινή ; Τα τραγούδια τους είναι βέβαια αποκριάτικα και περιπαιχτικά :

    Πως το τρί- βρ' αμαν αμάν , πως το τρίβουν το πιπέρι ,

    πως το τρίβουν το πιπέρι , οι διαβόλ' οι καλογέροι .

   Παίζουν και διάφορα παιχνίδια , όπως το δαχτυλίδι , το μουτζούρωμα , το μάγο κ.α . Με το σούρουπο όλοι πάνς στην εκκλησία και ζητάνε συγχώρεση ο ένα ςπ' τον άλλον . Μετά την απόλυση βγαίνουν στο προαύλιο και στήνουν χορό που τον σέρνει ο παπάς . Στην Αγχίαλο έκαναν και ιπποδρομίες . Τη νύχτα ανάβουν φωτιές στις πλατείες και τους δρόμους κι' όλοι γύρω τραγουδάνε και χορεύουν . Όταν οι φλόγες κατακαθίσουν , μικροί και μεγάλοι πηδούν πάνω απ' τη φωτιά . Ύστερα πάλι χορός και γλέντι μέχρι το πρωί .

   Τη μέρα αυτή δε λείπουν κι' οι μαντείες , π.χ. ονειρομαντείες , πυρομαντίες  .΄Άλωστε και πότε δεν γίνονται ; Αφορμή γυρεύουν . Κι 'αν πεις γιά προλήψεις , υπάρχουν σωρός γιά τη μέρα αυτή .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι ............

ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ.....

ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

ΣΑΝ..ΣΗΜΕΡΑ ....

425 : Ιδρύεται το Πανδιδακτήριο (Πανεπιστήμιο) Κωνσταντινουπόλεως .

1821 : Από το Γενικό Στρατόπεδο της πόλης Ιάσιο της Μολδαβίας , ο Αλέξανδρος Υψηλάντης κυκλοφορεί της περίφημη προκήρυξή του «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος» και καλεί τους υπόδουλους σε απελευθερωτική επανάσταση κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ταυτόχρονα κηρύσσει στην ίδια πόλη της , έναρξη της επανάστασης αναφωνώντας : «Η ώρα ήλθεν ώ άνδρες 'Ελληνες».

1913 : Απόσπασμα της V Μεραρχίας απελευθερώνει από τους Τούρκους την Κόνιτσα .

 

Καλημέρα άδέρφια , καλημέρα Λιδορικιώτες , και φίλοι του χωριού μας , καλημέρα και στους ξενητεμένους μας αδερφούς και τους χθεσινούς μας εποσκέπτες , από : Αθήνα , Καρδίτσα , Θεσσαλονίκη , Κιλκίς , Πάτρα , Κόρινθο , Παιανία , Σπάτα , ΠΙκέρμι , Άμφισσα , Καλαμάτα και Βιέννη , νάστε όλοι καλά και νάχετε μιά όμορφη Κυριακή .

Ένας μικροπύρετός , που ενεφανίσθη , μας δημιουργεί ..προβληματάκι , αλλά που θα πάει , τ' απογευματάκι θάναι όλα , ελπίζω , καλά , και θα τα πούμε .

                   Καλο μεσημέρι , καλή σας ΄πρεξη ........Κ.-

ΑΓΝΑΝΤΕΥΑΜΕ ΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ ΝΑ..ΚΑΙΓΕΤΑΙ....

To χωριό μας , καμμένο , θύμα της εκδικητικής Γερμανικής ..μανίας....αιώνων ιστορία , σβύστηκε μονομιάς , κι' εμείς ούτε ένα ταπεινό μνημείο δεν έχουμε φτιάξει..΄για τους χωριανούς μας που αδικοχάθηκαν , γιά τον πολιτισμό μας που χάθηκε...είμαστε άξιοι της τύχης μας....

Στο " ΛΙΔΩΡΙΚΙ " , του Αυγούστου 1983 αρ.φυλ. 21 , βρήκαμε αυτό το κομμάτι , συγκλονιστικό γιά μας , που αναφέρεται στο κάψιμο του χωριού μας τον Αύγουστο του 1944 , γραμμένο από μιά εντεκάχρονη , τότε , Λιδορικιωτοπούλα , την φίλη Τασία Κατσώνη - Μαραγκού , που με την .. ολοζώντανη περιγραφής της , μας έκανε να νοιώσουμε τη..μυρωδιά της φωτιάς και τ' αποκαίδια να..πνίγουν τα ..μάτια μας , το χωριό μας καίγεται αδέρφια ανήμερα τ Αι Γιαννιού , 29 Αυγούστου 1944 , διαβάστε τι είχε καταγραφεί τότε στην τρυφερή παιδική ψυχούλα μιας εντεκάχρονης.....

" Σαράντα χρόνια κοντεύουν από τον μαύρο εκείνο Αύγουστο του 1944 . Ή μουν μικρό παιδί - 11 χρονών - και έχουν χαραχτεί βαθειά μέσα μου όλα όσα τραβήξαμε τότε . Όλα άρχισαν από τις Καρούτες . Εκεί , οι αντάρτες χτύπησαν ένα τάγμα Γερμανών από το οποίο δεν σώθηκε κανένας .

Νυχτιάτικα , οι αντάρτες ήρθαν και μας πήραν με τα ζώα μας αγγαρεία , να πάμε στις Καρούτες να φέρουμε λάφυρα . Και τι δεν αντίκρυσαν τα παιδικά μου μάτια εκεί !...Τα θυμάμαι κι ανατριχιάζω ! Γύρω στις βρύσες , πτώματα Γερμανών πεσμένων το ένα πάνω στο άλλο . Άλλοι μπρούμιτα , άλλοι ανάσκελα , άλλοι με τα μάτια ορθάνοιχτα . Άγριο πράγμα ο θάνατος και πιό φοβερό όταν τον αντικρύζουν , σ' αυτή τη μορφή , παιδικά μάτια . Ήταν ένα βράδυ εφιαλτικό .

Οι Γερμανοί , όμως , λυσσασμένοι από τις αλλεπάλληλες ήττες ζητάνε εκδίκηση . Μεγάλες δυνάμεις τους ξεκίνησαν από την Άμφισσα , γιά " να τιμωρήσουν ". Άλλοι ψηλά , απ' τον Έλατο , και άλλοι χαμηλά απ' τ' Ανάθεμα . Ζητάνε εκδίκηση . Θα πληρώσει το Λιδορίκι γιά τον ξεπαστρεμό των Γερμανών στις Καρούτες .

Σ' όλα τα μέτωπα οι Γερμανοί λυγάνε , ο πόλεμος είναι βέβαιο πως τελειώνει και το Λιδορίκι καταστρέφεται . Από μακριά , βάλλουν με όλμους , ενατίον του Λιδορικιού . Ανταριασμένα όλα τα βουνά , ο Έλατος τα βουνά πάνω απ' τη Σκαλούλα , πνίγονται από τους όλμους και τις οβίδες . Όσο πάει και πλησιάζει ο αχός και η βοή...

Βλέπαμε τις οβίδες να πέφτουν στο " Βύθλα " στον " Τραγουδάκι " στον " Πλατό ", όλο το χωριό ανάστατο . Μικροί και μεγάλοι ξέραμε τι μας περίμενε αν μέναμε , και μαζεύαμε γρήγορα - γρήγορα ότι μπορούσαμε να πάρουμε μαζί μας , γιά να φύγουμε μακριά . Όλοι αδειάζουν τα σπίτια τους . Φορτωμένα τα ζώα καλαμπόκι , τρόφιμα , ρούχα και , πανωσάμαρα , οι κότες δεμένες όλες μαζί . Καραβάνι απελπισμένων και φοβισμένων ανθρώπων οι Λιδορικιώτες άνδρες , γυναίκες , παιδιά , κουβαλάνε το βιό τους - ότι περίσσεψε απ' τη λεηλασία των Ιταλών του 1943 - στα αμπέλια , στον Κόστεβο , τη Φτελιά και στα γύρω ορεινά χωριά . Ότι δεν μπορούν να πάρουν ανοίγουν λάκκους και το χώνουν στους κήπους ....Κανένας δεν τρέφει αυταπάτες , όλοι ξέρουν πολύ καλά τι περιμένει το όμορφο χωριό μας .

Οι όλμοι όσο πάνε και πλησιάζουν στο χωριό , και μόνο η θειά μου η Κούλα , η Μπαλατσούραινα με τη θειά μου τη Ζωίτσα - κοπέλλες τότε - θυμήθηκαν ότι έχουν ένα αμπέλι στο Παραδείσι και πήγαν να κόψουν σταφύλια . Χαροπάλαιψαν να γυρίσουν πίσω . Παίρνει η θειά μου η Ζωίτσα ένα σακκί , βάζει μέσα όλες τις κότες της και φεύγει , αλλά μέχρι να φτάσει στις Λάκκες ψόφησαν οι κότες και τις πέταξε μαζί με το σακκί !....

Άδειασε το Λιδορίκι , λίγοι γέροντες έμειναν . Σαν λυσσασμένοι έπεσαν μέσα στο χωριό οι Γερμανοί , με τους προδότες που τούς συνόδευαν , και άρχισε ο χαλασμός . Φωτιά σε όλα τα σπίτια . Δεν σεβάστηκαν ούτε την εκκλησία , σκότωσαν με τις λόγχες γέροντες και άλλους τους πέταξαν ζωντανούς μέσα στα καιόμενα σπίτια .

Οι φλόγες υψώνονταν μέχρι τον ουρανό . Μαύρος πυκνός καπνός καλύπτει τα πάντα . Ανταριάζει το μέρος όλο και η μυρωδιά των καμένων υλών , φτάνει πολύ μακριά . Εκτελούν μέσα στο μαγαζί του τον Αθαν.Τσίγκα , τον Παπαναγιώτου , τον Παπαδόπουλο , τις αδελφές Λατσούδη και Πουρνιά και πολλούς άλλους . Κόλαση μέσα στο χωριό . Οι Λιδορικιώτες από τις γύρω βουνοκορφές , με δάκρυα στα μάτια , βλέπουν τους κόπους μιάς ζωής να καίγονται .

Αφού χόρτασαν δυό μέρες χαλασμό και θάνατο , έφυγαν οι Γερμανοί . Γεμάτοι απελπισία οι κάτοικοι , δειλά-δειλά άρισαν να γυρίζουν στο χωριό . Θρήνος παντού , η βαρειά μυρωδιά του καμένου τους υποδέχεται . Τα παράθυρα , οι σκεπές , όλα καμένα , πεσμένα , καρβουνιασμένα . Δεν υπάρχει τίποτα .Χαλασμός , θάνατος πέρα ως πέρα . Σε λίγο θάρθει ο χειμώνας και θα μας βρει άστεγους , πεινασμένους , κρυωμένους . Από που ν' αρχίσουμε , όλοι είμαστε στην ίδια θέση , μικροί μεγάλοι , με το τσεκούρι , τρέχαμε στα βουνά να κόψωμε ξύλα να στεγαστούμε πρόχειρα . Ένδεκα χρονών παιδί και κουβαλούσα σβαρνώντας τα ξύλα , μαχιές και ψαλίδια . Τα σέρναμε με σκοινιά απ' τον Αρδίνη .

Θυμάμαι , Δεκέμβρης μήνας του 1944 , χιόνιζε και ήμουνα στα Καλτεζιά μόνη μου ( οι άλλοι είχαν προχωρήσει ), ό,τι είχε απομείνει απ΄τα παπούτσια που φορούσα , γλύστραγε και τα παιδικά μου χέρια πάγωναν . Δεν άφηναν όμως το σκοινί με το ψαλίδι ( ξύλο σκεπής ) γιά το σκέπασμα του σπιτιού . Ο αγώνας γιά το χτίσιμο του χωριού μας είχε αρχίσει .

Ένας αγώνας που κράτησε πολλά-πολλά χρόνια , ένας αγώνας στη διεξαγωγή του οποίου τόσοι και τόσοι συμπατριώτες μας χάθηκαν από πείνα , στερήσεις , αρρώστειες . στενοχώρια....".-

Καλό σας ξημέρωμα , αγαπημένοι μου φίλοι .....Κ.-

ΑΧ...ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΛΑΚΚΕΣ....

   Παλιό ..μαράζι οι ...Λάκκες αδέρφια , μαράζι τόχαμε όλα τα παιδιά , που μέναμε προς το κέντρο , του χωριού , ...Κολωνάκι και..πέριξ δηλαδή , βάσανο μεγάλο , δεν μπορούσε , που να πάρει , νάναι και το δικό μας σπίτι έτσι κάπως...παράμερα ...κάπου εκτός...δακτυλίου...γιατί , κακά τα ψέματα , αδέρφια , μπορεί να μην είχαμε τότε..αυτοκινητο..δακτύλιο , ελλείψει...αυτοκινήτων , είχαμε όμως..από τότε στο χωριό μας ..δακτύλιο , και τι δακτύλιο , ...μαθητο..δακτύλιο , μάλιστα όπως το διαβάζετε , μ α θ η τ ο δ α κ τ ύ λ ι ο....

   Βέβαια οι Λάκκες , ήταν , ούτως η άλλως , εκτός δακτυλίου , καθότι ατην...άκρη , κι αυτό ήταν που μας μαράζωνε , τα παιδιά που έμεναν απόκεντρα , Λάκκες , Ψαλά , Βαρούσι , Γυφτομαχαλά , είχαν δικά τους βασίλεια , ανεξαρτησία , ελευθερία , ενώ εμείς ...είμασταν διαρκώς κάτω απ' το βλέμα του...Βούδα , κι έτσι λοιπόν αναγκαζόμασταν να πηγαίνουμε γιά..διάβασμα , δήθεν , στα...προάστεια...και όχι μόνο , γιατί τελικά τις περισσότερες ώρες μας , τις περνάγαμε εκεί κάτω , γιατί ; γιατί , εκτός όλων των άλλων στις Λάκκες , υπήρχαν : το γήπεδο , και τα ...ποδηλατάδικα , λίγο τόχεις ;

   Κάτω - κάτω , λίγο πριν απ' το γήπεδο είχε ο μπάρμπα Τάσος Γκομόζιας , κατά ..κόσμον Γυφτοτάσος , σιδηρουργείον (γύφτικο εξ ου και το..καλλιτεχνικό ) μετά ..ενοικιαζομένων ποδηλάτων παρακαλώ , τώρα πως αυτά τα δυό ..κόλλαγαν ..τι να σας πω κι' εγώ , πάντως ..κόλλαγαν , και μάλιστα πολύ-πολύ καλά....χαμός γινόταν στο ποδηλατάδικο του μπάρμπα Τάσου .

   Ο μπάρμπα Τάσος , ήταν ψηλός , λίγο..γυρτός , μεγάλος άνθρωπος βλέπεις , φορούσε πάντα τραγιάσκα , και γιάλιά , κάτι περίεργα συρμάτινα γιαλιά στρογγυλά , μπορεί και να τάχε φτιάξει και ..μόνος του , και φυσικά πάντα φόραγε ένα μακρύ σακάκι , μάλλον ..ημίπαλτο , είχε το σιδεράδικο , μπροστά - μπροστά , και στο δρόμο τα ποδήλατα , τα οποία ίσως..κάποτε να ήταν μιάς κάποιας..μάρκας , ενός..κάποιου χρώματος , αλλά από τότε , με τις...επισκευαστικές παρεμβάσεις , και φυσικά , τις πατέντες του μπάρμπα Τάσου είχαν πιά...μεταλλαχθεί ....χωρίς να πάψουν , βέβαια , να μοιάζουν... κάπως με...ποδήλατα...

   Παιδο..παράδεισος ,λοιπόν οι Λάκκες , ολόγυρα στα..ενοικιάζόμενα...στούντιος..έμεναν όλα τα φιλαράκια μας , απέναντι στης Ζουμήνας , δίπλα , στο Τριωτέικο , στου Γκολφόιαννου , και παραπάνω , στο Τσωνέικο , στου Κοκκαλιά , στου Γεροδήμου , χώρια που απ' την απάνω πλευρά , κατα..Ψαλά μεριά , άλλη...μαθητογειτονιά , έτσι λοιπόν σχολώντας το σχολείο , τρώγαμε βιαστικά-βιαστικά , στο..πόδι , και όλοι οιδρόμοι , πιά , οδηγούσαν στις...Λάκκες .

   Με τη..χιλιομπαλωμένη μας μπάλα , κατεβαίναμε γιά ..ελαφρά προπόνηση , 3-4-5 ωρών , στο γήπεδο , που εκείνη την εποχή έμοιαζε περισσότερο με...κακοοργωμένο..χωράφι , αλλά ποιός νοιαζόταν γιά τέτοιες ..μικρολεπτομέρειες..αρκούσε που είχαμε μπάλα...

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι......

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ - ΦΛΕΒΑΡΗΣ Β'.

2  Φεβρουαρίου - ΥΠΑΠΑΝΤΗ  ΙΗΣΟΥ  ΧΡΙΣΤΟΥ .

   Στις δύο του Φλεβάρη , γιορτάζεται η Υπαπαντή , η Αποπαντή όπως τη θέλει ο λαός . Σαν σήμερα ο Άγιος Συμεών υποδέχτηκε στο ναό το Χριστό βρέφος . Τέτοια μέρα οι μυλωνάδες δεν αλέθουν , γιατί και να βάλουν μπροστά τους μύλους , εκείνοι σταματάνε . Οι γεωργοί πάλι τη " φυλάνε γιά το χαλάζι ", δηλαδή δε δουλεύουν , μήπως και το χαλάζι τους καταστρέψει τη σοδειά . Τώρα αρχίζει το δεύτερο και το τρίτο όργωμα - άλλος μεγάλος κόπος - και φυτεύουν τα  ψ ι μ ι κ ά , τις όψιμες καλλιέργειες : φασόλια , ρεβίθια και κηπευτικά .

   " Ό,τι καιρό κάνει της Υπαπαντής , θα κάνει σαράντα μέρες ύστερα "λένε οι χωρικοί . Γίνονται δηλαδή τη μέρα αυτή μαντείες γιά τον καιρό . Στην Κεφαλλονιά λένε : " καλοκαιριά της Παπαντής , μαρτιάτικος χειμώνας " και " Παπαντούλα χιονισμένη και τ' αμπάρια γιομισμένα ".

3  Φεβρουαρίου . Του Αγίου και δικαίου Συμεών του Θεοδόχου .

   Τ' Άι Συμιού , η τελευταία απ' τα Συμόγιορτα . Προσοχή οι έγκυες , γιατί ο Αι-Συμιός " σημειώνει " . Πρέπει πολύ να προσέξουν μην κάνουν καμιά δουλειά τέτοια μέρα , γιατί αλλοιώς το παιδί που θα γεννήσουν θα βγει " σημειωμένο " . με κάποιο κουσούρι . Μ' όποιο μέλος του σώματός τους κάνουν δουλειά , σ' εκείνο το μέλος του παιδιού θα μείνει σημάδι .

10  Φεβρουαρίου  -  Χαραλάμπους Ιερομάρτυρος .

   Γιορτάζει ο Άγιος Χαράλαμπος , που τόσο τον τιμούν , γιατί προστατεύει τα κοπάδια των τσοπάνηδων , μα και όλα τα ζώα που τρέφουν οι χωρικοί στα σπίτια τους . Όμως ο Άγιος προστατεύει κι από τη φοβερή πανούκλα πόλεις και χωριά . Γιά να εξευμενίσουν , του κάνουν διάφορες προσφορές . Αξίζει να αναφέρουμε την ποδιά η το πουκαμισάκι που προσέφεραν στη χάρη του κάθε τρία η τέσσερα χρόνια στα χωριά . Το έφτιαχναν από μονομερίτικο πανί , πανί δηλαδή που το άρχιζαν και το τέλειωναν μέσα σε μιά μέρε , ξεκινώντας απ' το ξεκόκκισμα του μπαμπακιού και τελειώνοντας με το φάσιμο .

11  Φεβρουαρίου  -  Αγίου  Βλασίου .

   Είναι η γιορτή του Αι-Βλάση , του Αγίου που προστατεύει ανθρώπους και ζωντανά από το λύκο , τα τσακάλια και τ' άγρια ζώα . Την ημέρα αυτή στην Πυλία δεν τυροκομάνε μήτε κάνουν δουλειά στο σπίτι . Μετά τη λειτουργία οι εκκλησιαζόμενοι τρώνε όλοι μαζί και τα φαγητά τους είναι ορισμένα : η στάρι κομμένο , μαγειρεμένο με μέλι και βούτυρο , η κρέας από πρόβατα η κατσίκες , που τα σφάζουν στην αυλή της εκκλσησίας .

Ο Ι       Α Π Ο Κ Ρ Ι Ε Σ   -   Α Ν Ο Ι Γ Ε Ι  ΤΟ  Τ Ρ Ι Ω Δ Ι Ο .

     Η Κυριακή του Τελώνη και  Φαρισαίου .

     Η Κυριακή  του  Ασώτου .

     Η Κυριακή  της  Κρεοφάγου .

     Η Κυριακή  της  Τυροφάγου .

   Σπάνια θα συναντήσεις Φλεβάρη χωρίς Αποκριές . Αυτό , βέβαια αξαρτάται από το πότε θα πέσει το Πάσχα . Είναι το Τριώδιο που λέμε , τρεις χαρούμενες βδομάδες πριν απ' το πένθος και τη θλίψη της Μεγάλης Σαρακοστής που κρατάει εφτά ολόκληρες βδομάδες . Να ξεφαντώματα , λοιπόν , να χαρές και γέλια , έτσι που :

                      τσοι Μεγάλες  Αποκρες

                      κουζουλαίνονται κι οι γρες .

   Πως θα μπει ο κάθε χριστιανός μέσα στην αυστηρή ατμόσφαιρα της Μ.Σαρακοστής , που ούτε γάμοι γίνονται μήτε χοροί και πανηγύρια , μόνο νηστεία και περοσευχή ; Δεν πρέπει να διασκεδάσει και να ξεδώσει ; Σοφοί πάντοτε οι πατέρες της εκκλησίας είδαν κι απόειδαν ότι θα μπορέσουν να ξεκόψουν τους χριστιανούς από τα ειδωλολατρικά έθιμα που είχαν κληρονομήσει απ' τους αρχαίους προγόνους τους . Υποχώρησαν λοιπόν και συγκέντρωσαν όλα τα έθιμα , που τελούνταν τέλος χειμώνα αρχές άνοιξης , στις τρεις βδομάδες της Αποκριάς . Έτσι κι η πίτα ολάκαιρη κι ο σκύλος χορτάτος !

   Να σου λοιπόν ταμπούρλα και ντελάληδες που αναγγέλλουν με μεγάλο σαματά την αρχή του Τριωδίου . Νηστικό αρκούδι όμως χορεύει ; Πρώτα πρώτα ετοιμάζεται το πατροπαράδοτο φαγοπότι .Κανένα σπίτι δεν μένει χωρίς " να ματώσει " , να σφάξει κάποιο ζωντανό , συνήθως ένα τροφαντό γουρουνόπουλο , που το΄τρέφουν ολοχρονίς πως και πως .

   Η πρώτη βδομάδα είναι η Π ρ ο φ ω ν ή  η  Α π ο λ υ τ ή ( τη λένε και Α μ ο λ η τ ή  ) , γιατί από τη μιά μεριά τη βδομάδα τούτη προφωνούσαν ( διαλαλούσαν ) την αρχή της Αποκριάς , ώστε ο κάθε χριστιανός να φροντίσει να προμηθευτεί τα χρειαζούμενα . Κι οι Βυζαντινοί με την παροιμία τους τα ίδια συμβούλευαν :

           Προφωνούμαι σοι , πτωχέ , το σακίν σου πώλησον ,

           την εορτήν διάβασον .

παράγγελναν δηλαδή στο φτωχό να πουλήσει ακόμα και το σακάκι του , προκειμένου να βρει λεφτά γιά να περάσει κι αυτός τη γιορτή . Κάτι παρόμοιο λένε σήμερα στη Νάξο : " Προφωνεύγω σε , φτωχέ , κι αν δεν έχεις ν΄αγοράσεις , κλέψε ". Απ' την άλλη μεριά απολυούνται , λένε , οι ψυχές των πεθαμένων και βγαίνουν στο Απάνω Κόσμο . Η δεύτερη βδομάδα είναι η Κ ρ ε α τ ι ν ή κι η τρίτη η Τ υ ρ ι ν ή . Απ' τ' όνομά τους φαίνεται τι είδους φαγητά μπορούν να καταναλώσουν οι χριστιανοί .

   Απ' την αρχή του Τριωδίου αρχίζουν οι βεγγέρες . Μαζεύονται σ' ένα σπίτι τα βράδια κι' αρχίζουν την κολοκυθιά , την μπερλίνα , το άλογο , την παπαδιά , παιχνίδια γουστόζικα που προκαλούν το γέλιο μαζί με τα αινίγματα και τα τολμηρά λογοπαίγνια :

                          Πάνω κουτί , κάτω κουτί

                          και μέσα η κόρη κελαηδεί

τι είναι ; Αν δεν το βρει κανείς , λένε : Να το πάρει το ποτάμι , δηλαδή να φανερωθεί . Είναι η γλώσσα ! Χορός και τραγούδια αποκριάτικα συμπληρώνουν τη διασκέδαση . Αν τραγουδήσεις το

              Λε , καλέ λειμονάκι μυρωδάτο ,

              λειμονάκι μυρωδάτο

              κι' από περιβόλι αφράτο........

σ' άλλη εποχή , εκτός απ' τις Απόκριες , μήτε τη μυρωδιά του θα νοιώσεις μήτε την αφρατίλα του . Δεν έχει το ίδιο γούστο !

   Στην Αποκριά μπαίνουμε γιά τα καλά την Πέμτη της Κρεατινής , την Τσικνοπέμτη . Τη μέρα αυτή καθένας θα " τσικνώσει η τσικνίσει τη γωνιά του ", θα ψήσει κρέας , συνήθως χοιρινό , κι η τσίκνα του , τόσο σπάνια την παλιότερη εποχή , θα ευωδιάσει ολόγυρα τον τόπο . Πέμτη , Σάββατο και Κυριακή , οι συγγενείς ενώνουν τα φαγητά τους και συγκεντρώνονται γύρω απ' το ίδιο τραπέζι . Το ρίχνουν στο φαί και στο πιοτό κι' ύστερα χορός και τραγούδι . Στην Ήπειρο γλεντούσαν μαζί , ίσοι κι αδερφωμένοι , μαστόροι και καλφάδες .

 

Σ  υ  ν  ε χ  ί   ζ  ε  τ α  ι...........

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ - ΦΛΕΒΑΡΗΣ Γ'.

Αποκριές χωρίς μασκαράδες , ψωμί χωρίς αλεύρι ! Κουδουνάτοι , γιανίτσαροι , κουκούγεροι , μούσκαροι , καμουζέλες , καρνάβαλοι , προσώπεια , πόσα ονόματα δεν τους έχουν δώσει ! Συνήθως οι μασκαράδες μεταμφιέζονται κατά ομάδες και καθένας παριστάνει κάποιο πρόσωπο και παίζει κάποιο ρόλο σ' ένα είδος παράστασης . Παρασταίνουν π.χ. ένα γάμο : να ο γαμπρός κι η νύφη , να κι η γριά προξενήτρα κι ο γέρο νουνός κι ο Σαχτιάρης από κοντά με τις φουστανέλες του , μ' ένα σωρό κουδούνια να κρέμονται απ' τη ζώνη του . Βαστάει ένα σακούλι στάχτη , γιά να υπερασπίζεται το γαμπρό και τη νύφη . Γύρω τους ο γιατρός , η γιάτρισσα , ο γέρος , η γριά , οι Ατσίγγανοι , ο Εβραίος , ο Αρβανίτης κι ο Αράπης . Δεν λείπει κι ο διάβολος !
Στη Δερβίτσανη της Β.Ηπέιρου , το απόγευμα της Τυρινής Κυριακής , τα προσωπεία παρίσταναν κι' εκεί γάμο . Μετά την τέλεση του ψευτογάμου γύριζαν όλο το χωριό τραγουδώντας και χορεύοντας . Ξαναγύριζαν στην πλατεία , τύλιγαν έναν άνθρωπο με μιά κάπα , τον μοιρολογούσαν με κοροιδευτικά λόγια κι' έπειτα έκαναν πως τον θάβουν . Σε λίγο όμως ο νεκρός σηκωνόταν κι όλοι ξεσπούσαν σε δυνατά γέλια .
Στη Βιζύη της Θράκης , τη Δευτέρα της Τυρινής παιζόταν μιά δραματική παράσταση που έχει μεγάλο ενδιαφέρον . Τα πρόσωπα που έπαιρναν μέρος εκλέγονταν από τους προεστούς του τόπου , που εκπροσωπο΄πυσαν όλη την κοινότητα . Ήταν πρώτα πρώτα οι δυό Καλόγεροι - ο Αρχικαλόγερος κι ο Δεύτερος Καλόγερος - δυό Κορίτσια , οι Νύφες , η Μπάμπω ( μαμή ) με το εφταμηνίτικο παιδί της , δυό Κατσίβελοι ( γύφτοι ) και δυό Ζαπτιέδες ( χωροφύλακες ) . Αυτοί που υποδύονταν τους Καλόγερους εκλέγονταν κάθε τέσσερα χρόνια κι έπρεπε να είναι παντρεμένοι , όμως τους ρόλους των κοριτσιών έπαιζαν ανύπαντροι νέοι που έπρεπε υποχρεωτικά να μην παντρευτούν αυτά τα τέσσερα χρόνια . Οι Καλόγεροι ήταν ντυμένοι με δέρματα ζώων περικεφαλαία μυτερή από τομάρι λύκου η αλεπούς , φορούσαν μάσκα , πάλι από δέρμα , και γύρω απ' τη μέση κρεμο'ύσαν κουδούνια . Ο Αρχικαλόγερος κρατούσε δοξάρι ( τόξο ) από ξύλο κρανιάς και μ' αυτό πετούσε αντί γιά βέλη στάχτη . Ο Δεύτερος Καλόγερος κρατούσε ένα φαλλό , το σύμβολο της αντρικής φύσης . Η Μπάμπω είχε κροκιδένια μαλλιά και καμπουρίτσα στη ράχη ,ήταν κακάσχημη και φορούσε κουρέλια . Οι Κατσίβελοι ήταν φτωχικά ντυμένοι , μουτζουρωμένοι , κι' όλο έλεγαν αστεία και πειράγματα . Κρατούσαν κι ένα μακρύ κλαδί δέντρου . Οι Ζαπτιέδες , από τα πιό γερά παλικάρια του χωριού , ακολουθούσαν τους Καλόγερους και βαστούσαν όπλα . Βαστούσαν κι αλυσίδες και έδεναν όσους αιχμαλώτιζαν .
Πρωί- πρωί τη Δευτέρα της Τυρινής , όλη η παρέα ξεκινούσε με τύμπανα και γκάιντες . Μπαίναν σ' όλα τα σπίτια του χωριού , εξέταζαν αν όλα τα γεωργικά εργαλεία ήταν στη θέση τους , χόρευαν , κι έπαιρναι γιά δώρα λεφτά και κρασί . Στο δρόμο οι Ζαπτιέδες άρπαζαν με τις αλυσίδες όποιο διαβάτη μπορούσαν , και μόνο με λύτρα τον απελευθέρωναν . Τα λύτρα τα όριζαν οι Καλόγεροι . Αφού επισκέπτονταν και το τελευταίο σπίτι , κατέληγαν στην πλατεία του χωριού .
Τώρα εδώ στηνόταν μιά ολόκληρη παράσταση ! Οι Κατσίβελοι τάχα φυσούσαν μιά φωτιά , τάχα φτιάχναν ένα υνί από παλιά σιδερικά κι ο ένας πετούσε στον άλλον πειράγματα τολμηρά . Πιό κει η Μπάμπω πολεμούσε να ντύσει το εφταμηνίτικο παιδί της με τα ρούχα που άρπαξε , καθώς γύριζαν πριν στα σπίτια . Έλεγε πως δεν γνωρίζει ποιός είναι ο πατέρας του παιδιού της . Κι ' ύστερα φώναζε πως το παιδί της μεγάλωσε και της γυρεύει γυναίκα , κι ο Αρχικαλόγερος παράσταινε πως αυτός είναι το μεγαλωμένο παιδί κι άρχιζε να κυνηγάει τα Κορίτσια . Άρπαζε ένα απ' αυτά κι αμέσως γινόταν ο ψευτογάμος με κουμπάρο το Δεύτερο Καλόγερο . Ωστόσο ο κουμπάρος μετά το γάμο θύμωνε και έριχνε κάτω φαρδιά πλατιά το γαμπρό , τάχα πως τον σκότωσε . Η νύφη έκλαιγε και θρηνούσε τον άνδρα της κι ο κουμπάρος , μετανοιωμένος , μάταια προσπαθούσε να τον αναστήσει . Τότε τέσσερις άντρες σήκωναν τον νεκρό , κι' όλοι θρηνούσαν μα δεν πρόφταιναν ούτε δυό βήματα να κάνουν κι ο Αρχικαλόγερος πετιόταν πάνω ζωντανός και ζωηρός .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι .......

ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ....

ΣΑΒΒΑΤΟ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ - 54η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ .

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....

167: Μνήμη μάρτυρος Πολυκάρπου επισκόπου Σμύρνης , μάρτυρος Θεής , Πολυχρονίου οσίου .

532 : Τίθενται επί Ιουστινιανού τα θεμέλια του νέου ναού της Αγίας Σοφίας , μετά την καταστροφή του παλιότερου κατά την "Στάση του Νίκα". Ο νέος ναός κατασκευάστηκε από τους διασημότερους αρχιτέκτονες της εποχής Ανθέμιο και Ισίδωρο . Για την κατασκευή του, που διήρκεσε 6 χρόνια. Εργάστηκαν πάνω από 10.000 εργάτες και Ειδικοί.

1658 : Ο νεομάρτυρας Δαμιανός από τα 'Αγραφα, αγιορείτης, πυρπολείται από τους Τούρκους στη Λάρισα .

1906 : Στη Μπρατίνιτσα Θεσσαλονίκης δολοφονείται ο Μακεδονομάχος Αθαν. Λάλης .

1913 : Ο Ελληνικός στρατός (ΙΙΙ Μεραρχία ) απελευθερώνει τνον Λεσκοβίκι της Βορείου Ηπείρου , το οποίο με τη συνθήκη της Φλωρεντίας παραχωρήθηκε ύστερα στο κράτος της Αλβανίας .

1919 : Τμήμα του Στρατού μας απελευθερώνει τη Συμμαχική Φρουρά της πολιορκούμενης Χερσώνας.

1941 : Το υποβρύχιο μας «Νηρεύς», υπό τον Πλοίαρχο Βεροιόπουλο, βυθίζει στην Αδριατική μεγάλο Ιταλικό εμπορικό σκάφος που συνοδεύονταν από 2 αντιτορπιλικά.

Καλημέρα αδέρφια Λιδορικιώτες , καλημέρα στους ξενητεμένους Έλληνες , καλημέρα στους φίλους μας από : Αθήνα , Καρδίτσα , Θεσσαλονίκη , Πάτρα , Σπάρτη , Αίγιο , Άμφισσα ,Λευκωσία , Στρόβολο , Chicago , Stuttgart , νάστε όλοι καλά και να περάσετε ένα ονειρεμένο Σαββατοκύριακο .

Γλυκό ανοιξιάτικο καιρό έχουμε αδέρφια , χαρά Θεού θάναι πάνω στο χωριό μας , τυχεροί όσοι μπορούν τέτοιο καιρό νάναι εκεί , όσο γιά μας τους άλλους ...υπομονή...κι' αυτό θα περάσει....π' λένι...είναι βλέπεις κι' οι απόκριες , αλλά όπως έχουν γίνει τα πράματα , το μόνο που μας θυμίζει τις γιορτές της Αποκριάς τώρα πιά είναι τα..μασκαραλίκια που βλέπουμε στα...κανάλια καθημερινά , ευτυχώς πουχουμε κι' αυτά και γελάει το χειλάκι μας...ευτυχώς...

Ένα όμως μου κάνει εντύπωση , αυτούς τους...ακομμάτιστους δημοσιογραφοπαραθυροσχολισατές , γιατί μας τους μοστράρουν ; και λυσσάνε και τρώγονται , χωρίς..κομματική εμπάθεια , και γελάει ο ..πάσα πικραμένος ; τελικά αυτοί οι...ανεξάρτητοι , κομματικά , δημοσιογράφοι , πληρώνονται απ' τα κανάλια η απ' τα κόμματα ; η κι' απ' τα ..δυό ; κατά τα άλλα μας ενημερώνουν...αμερολήπτως....ευτυχώς που υπάρχουν κι οι ...Απόκριες...και δικαιολογούνται....ευτυχώς...

Πάντως δεν μας κάνουν πιά , εντύπωση οι...μασκαράδες , ούτε και μας λείπουν , παλιά εμφανίζονταν μόνο τις ...Απόκριες , τώρα ....τους έχουμε χορτάσει , καθημερινά , γέμισ' ο τόπος....το μόνο που μας λείπει τώρα είναι εκείνη η ομορφιά , του παλιότερου καιρού , οι οικογενειακές συνάξεις , το πήγαινε-έλα των παιδιών με τις πιατέλες και τις καρώ πετσέτες , κι εκείνες οι..πίτες ...τι θέλω και τα θυμάμαι....

Να περάσετε όμορφο Σαββατοκύριακο , αδέρφια , με τις οικογένειές σας , κάντε και μιά όμορφη βόλτα μια κι' ο καιρός το επιτρέπει , αν τώρα οι...νοικοκυράδες δεν βαριούνται , ας φτιάξουν και καμιά..πτούλα...

Καλό μεσημέρι , με Λιδορικιώτικη αγάπη......Κ.-

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ...

ΦΛΕΒΑΡΗΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ .

" Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει ,

καλοκαίρι θα..μυρίσει ..."

Έτσι κάπως αναφέρεται ο λαός μας γιά το Φλεβάρη , και δεν έχει άδικο , γιατί μέσα του το καταχείμωνο , κρύβει την άνοιξη , όπως η βροχή την ξαστεριά που θάρθει , όπως η απελπισία την ελπίδα . Στο μήνα αυτό , ο καιρός είναι..μισοπάλαβος ,όπως λένε στον τόπο μας , άστατος , μιά γελάει και μιά κλαίει , μιά ησυχάζει και μιά..αγριεύει..

Περίεργος μήνας λοιπόν αυτός ο Φλεβάρης , όλοι οι άλλοι μήνες του χρόνου έχουν κοινά στοιχεία , οι εφτά π.χ. έχουν από 31 μέρες , οι πέντε από 30 , ο Φλεβάρης όμως έχει μόνο 28 , γι' αυτό και τον λέμε και Κουτσοφλέβαρο , και κάθε τέσσερα χρόνια 29 . Ο χρόνος αυτός έχει 366 μέρες , αντι γιά 365 , και θεωρείται άσχημο , κακότυχο , δίσεχτο , οι παλιότεροι το " ξετάζανε " δεν ξεκίναγαν κάτι σοβαρό , δουλειά π.χ. τη δίσεκτη η δίσεχτη χρονιά , επίσης τα ζευγάρια απόφευγαν να παντρεύονται μέσα στο δίσεκτο χρόνο , το άφηναν γιά το επόμενο .

Το όνομα του Φλεβάρη , όπως άλλωστε και των άλλων μηνών , έχει Λατινική προέλευση , ρίζα . Προέρχεται απ' το λατινικό ρήμα februare , που σημαίνει καθαρίζω , εξαγνίζω . Το Φεβρουάριο οι Ρωμαίοι των είχαν αφιερώσει στο Θεό του Άδη Φέβρουο και γι' αυτό θεωρούνταν μήνας των νεκρών , μήνας πένθους , και επειδή πίστευαν πως οτιδήποτε έχει σχέση με το θάνατο είναι μολυσμένο , επιδίωκαν να το καθαρίσουν , να το εξαγνίσουν με διάφοορους τρόπους και τελετές ( εξαγνισμούς , καθαρμούς ). Εξάλλου στο παλιότερο Ρωμαικό ημερολόγιο ο Βλεβάρης ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου , κι' οι άνθρωποι , πίστευαν , πως έπρεπε να μπούν στον καινούριο χρόνο καθαροί και αμόλυντοι . Τα έθιμα αυτά διατηρήθηκαν κόμα κι' όταν ο Φλεβάρης έγινε ο δεύτερος , κατά σειρά , μήνας του χρόνου ( το 46 π.Χ. ).

Ο Φλεβάρης λοιπόν , είναι ο κοπιαστικός μήνας των αμπελιών , του αποκριάτικου ξεφαντώματος , μα και των νεκρών μας , με τα ψυχοσάββατά του . Αρχίζει με τα Συμόγιορτα , τρεις γιορτές σημαδιακές γιά τους αγρότες : Του Αγίου Τρύφωνα στην πρώτη ( 1 ) , της Υπαπαντής στις δύο ( 2 ) και του Αγίου Συμεών ( Αι-Συμιού ) στις τρεις ( 3 ) .

1η ΦΛΕΒΑΡΗ - ΤΡΥΦΩΝΟΣ ΜΑΡΤΥΡΟΣ .

" Τρύφωνα πολύκαρπε

έλα δω στ' αμπέλι μου

και στο χωραφάκι μου

να φάμε και να πιούμε..."

Προστάτης , λοιπόν , των χωραφιών και φύλακας των αμπελιών ο Άγιος Τρύφος , γι' αυτό και στις εικόνες τον παριστάνουν να κρατάει κλαδευτήρι . Ανήμερα στη γιορτή του , κηπουροί κι' αμπελουργοί κάνουν αγιασμό στην εκκλησία και αρτοκλασία με κόλλυβα . Αυτό τον αγιασμό δεν τον πίνουν , μήτε ραντίζουν τα σπίτια τους , ραντίζουν μόνο τα χωράφια και τ' αμπέλια τους . Σε διάφορα μέρη της Πατρίδας μας έχουν και διάφορα άλλα έθιμα όπως π.χ. στο Δρυμό της Μακεδονίας , όπου μαζί με το ράντισμα , παραχώνουν και το " κλικούδ τ' καλ' κάντζαρ " και το κόκκινο αυγό της Μεγάλης Πέμτης . Τα κόβουν μικρά-μικρά κομματάκια και τα θάβουν στ' αμπέλια και τα χωράφια , όπου έχουν σπείρει σιτάρι και κριθάρι . Παράξενο έθιμο στ' αλήθεια , ωστόσο οι αρχαίοι Έλληνες στα Σκιροφόρια έριχναν μέσα σε υπόγεια ανοίγματα ζωντανά γουρουνάκια - τα ιερά ζώα της Δήμητρας - μαζί με κουκπυνάρια και ομοιώματα φαλλών , σύμβολα ευφορίας . Ύστερα από τρεις μήνες , κατά τα Θεσμοφόρια , έβγαζαν τ' απομεινάρια , τ' ανακάτευαν με σπόρους σταριού και τα έβαζαν πάνω στους βωμούς .

Αυτή τη μέρα γεωργοί κι' αμπελουργοί την κρατάνε , δε δουλεύουν .Ύστερα αρχίζουν όλες τις δουλειές των αμπελιών , δουλειές σκληρές : κλαδεμα , καθάρισμα , τσάπισμα . Βάζουν επίσης τις καταβολάδες , δηλαδή φυτεύουν αμπέλια , εκτός κι' αν είναι δίσεχτος ο χρόνος .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι......