Αυτή η παλιά , ασπρόμαυρη και λίγο..ταλαιπωρημένη , φωτογραφία αδέρφια , πολύτιμος θησαυρός φυσικά , στάθηκε αφορμή , να γεννηθεί μια υπέροχη ..τηλε..ηλεκτρονική φιλία , με ένα Ελληνόπουλο , που μπορεί να είναι ..σεμνό και ταπεινό , αλλά , εκεί στην Ελβετία που μένει , τιμά την πατρίδα μας , αθόρυβα και χωρίς..φανφάρες και..τυμπανοκρουσίες ..
Η ιστορία μας , μοιάζει με..όμορφο , πολύ..όμορφο παραμύθι , χωρίς φυσικά..δράκους και κακούς , όοοχι , ένα παραμύθι συγκινητικό και ..ρομαντικό…
Τη φωτογραφία αυτή αδέρφια , την δημοσιεύσαμε , κάποια στιγμή , στην ταπεινή μας σελίδα , χωρίς να υποπτευθούμε , πως θα άνοιγε ένας ονειρικός δρόμος , που θα ‘φερνε κοντά , πολύ κοντά δυο ανθρώπους που ούτε θα είχαν ..υποψιαστεί ποτέ , ο ένας την ύπαρξη του άλλου , είναι κι’ αυτό , μια απ’ τις τόσες ομορφιές της ζωής μας βλέπεις…
Στη φωτογραφία αυτή , που τυχαία είδε κάποιο Ελληνόπουλο , που μένει στην Ελβετία , αναγνώρισε τον προπάππο του , αείμνηστο Νικόλαο Κιούλμπαλη , καθηγητή των Γαλλικών , στο Γυμνάσιό μας απ’ το 1928 μέχρι το 1933 , αν δεν κάνουμε λάθος , κι’ άρχισε να ..ξετυλίγεται το..κουβάρι , που όλο και..προχωράει στα βάθη του παρελθόντος ..και ποιός ξέρει που θα μας ..οδηγήσει …
Βλέποντας λοιπόν στη Λιδορικιώτικη σελίδα τη φωτογραφία του προπάππου του , έστειλε το παρακάτω μήνυμα :
Nikolaos said...
Αγαπητέ κύριε Καψάλη
Με απερίγραπτη χαρά και ύστερα από ώρες χαμένος στο καταπληκτικό blog σας, αντίκρισα τη φωτογραφία από την εκδρομή στον Άι Νικόλα το 1929, όπου και ανάγνωσα με βουρκωμένα μάτια το όνομα του προπάππου μου Νικόλαου Κιούλμπαλη (αναγράφεται στη λεζάντα Κιούρμπαλης), τότε καθηγητή γαλλικών στο γυμνάσιο σας. Δε βρίσκω λόγια να σας ευχαριστήσω για την απρόσμενη αυτή αγαλλίαση που μου προσφέρατε! Θα σας ήμουν ευγνώμων, εάν θα είχατε την καλοσύνη να επικοινωνήσετε μαζί μου, καθότι από ότι έμαθα και από τον κύριο Κρικέλα, είσαστε μάλλον ο μόνος που θα μπορούσε να με βοηθήσει στην αναζήτηση στοιχείων που αφορούν τον πρόγονό μου. Σας έστειλα τις προάλλες και ένα εμαιλ στο kapsalokostas@gmail.com, δεν είμαι σίγουρος εάν το λάβατε. Με εκτίμηση, Νικόλαος Θεοχάρης από την Ελβετία
Έτσι λοιπόν άρχισε να ξετυλίγετε το…κουβάρι της , εν Λιδορικίω , ζωής του αείμνηστου Νικ. Κιούλμπαλη , καθηγητή της Γαλλικής γλώσσας του Γυμνασίου μας . Βέβαια υπάρχουν πολλές φωτογραφίες κυρίως από θεατρικές παραστάσεις του Γυμνασίου , στις οποίες συμμετείχαν και οι κόρες του αείμνηστου καθηγητού , τις οποίες έχουμε δημοσιεύσει κατά καιρούς .
Ο μεν Νίκος , απ’ την Ελβετία , με αφορμή τη φωτογραφία άρχισε να ψάχνει προς όλες τις κατευθύνσεις , για περισσότερα στοιχεία της οικογένειας του προπάππου του και εγώ προσπαθούσα να βρω μια άκρη και κάποιους που ίσως κάτι θυμούνταν , ενώ παράλληλα έψαχνα και για φωτογραφίες και βρήκα μερικές , στο Λιδορικιώτικο λεύκωμα , όλες βέβαια από σχολικές εκδηλώσεις και κυρίως για τη μικρότερη κόρη Κιούλπαλη , την Ήρα .
Βρήκα κάποια άκρη , από παλιούς Λιδορικιώτες που θυμούνταν την οικογένεια και από εκεί έμαθα πως η οικογένεια Ν. Κιούλμπαλη , έμενε στο σπίτι που υπήρχε στη θέση που σήμερα έχει το κομμωτήριό της η Αποστολία Μαγκλαβέρα , και το οποίο κάηκε , όοπως και όλα τα σπίτια , απ’ τους Γερμανούς το 1944 .
Μάλιστα ο Περικλής Πέτρου , που το σπίτι του ήταν απέναντι , θυμόταν πολύ καλά την οικογένεια και μάλιστα τα κορίτσια , παράλληλα όμως , θυμήθηκα ιστορίες που διηγούνταν η μάνα μου και αναφερόταν μ στην Ασπασία Παπαθανασίου , κόρη του τότε Γυμνασιάρχη αλλά και σε κάποια κορίτσια με ονόματα , που δεν έιχαμε στο Λιδωρίκι και κυρίως αναφερόταν στην Ήρα , τη μικρότερη κόρη , που όπως έμαθα αργότερα , από πληροφορίες της κόρης της που ζει στις Η.Π.Α προς το Νίκο έμεινε περισσότερα χρόνια στο Λιδορίκι με τον πατέρα της και πήγε σχολείο , τώρα λοιπόν …” κόλλησαν “ τα κομμάτια των διηγήσεων της μάνας μου , που είχε μια εκπληκτική ευχέρεια σε αφηγήσεις και περιγραφές ..
Το πότε και..πως , βρέθηκε η οικογένεια Κιούλμπαλη στο χωριό μας , αλλά και κάποια στοιχεία απ’ την εκεί ζωή τους περιγράφει σε σημειώσεις της η Ήρα Κιούλπαλη , που έφτασαν στα χέρια μας απ’ τον Νίκο Θεοχάρη , που όπως είπαμε έψαχνε παντού και τελικά στάθηκε τυχερός .
Μόλις λοιπόν είχε τα πρώτα στοιχεία , τα έστειλε και σε μένα , γνωρίζοντας το πόσο με ενδιέφερε και φυσικά με απασχολούσε αυτή η ιστορία που είχε κομμάτια και εικόνες , μέσα απ’ την περιγραφή της Ήρας , της παλιάς όμορφης Λιδορικιώτικης ζωής .
Παράλληλα , όπως προανέφερα , έψαξα και βρήκα και φωτογραφίες της Ήρας αλλά και του πατέρα της από διάφορες σχολικές εκδηλώσεις .
25 Mαρτίου 1930 ή 1931, ο σχολικός θίασος που παρουσίασε το έργο “ Ο χορός του Ζαλόγγου , του Περεσιάδη , επί..σκηνής . Μπροστά αριστερά ο Γυμνασιάρχης Παπαθανασίου και δίπλα του ο πολύ δραστήριος στα πολιτιστικά φιλόλογος Χαραλαμπόπουλος . Απ’ τις κοπέλες γνωρίστηκαν :δεύτερη Γιούλα Ταμβάκη – Πέτρου , τρίτη Κατίνα Ποντίκη , ένατη Σία Ευσταθίου – Παπαδοπούλου και δέκατη η Ήρα Κιούλπαλη και ενδέκατη η Βούλα Παπαβασιλείου – Λουκά .
25 Mαρτίου 1931 , το Γυμνάσιο παρουσίασε το έργο “ Να ζει το Μεσολόγγι “ . Ο θίασος , με τις παραδοσιακές φορεσιές , σε μια αναμνηστική φωτογραφία . Ανάμεσα στους..ηθοποιούς αναγνωρίστηκαν : Μιλτ. Μαργέλλος , Κατ. Ποντίκη , Ασπ. Παπαθανασίου , Γιούλα Ταμβάκη - Πέτρου , Ήρα Κιούλπαλη , προτελευταία , Γιούλα Ταμβάκη – Πέτρου .
Το “ Αρκάδι “ ήταν το έργο που παίχτηκε στο Γυμνάσιό μας στις 25 Μαρτίου 1933 , ο θίασος…μεικτός , όπως βλέπετε , κοπέλες από αριστερά : Μαρία και Παρασκευή ( Βούλα ) Παπαβασιλείου , κόρες του γιατρού , Ασπασία Παπαθανασίου , κόρη του Γυμνασιάρχη και μετέπειτα γνωστή ηθοποιός , Κατίνα Πανάγου , κόρη καθηγητή απ’ την Ιτιά , Ελευθ. Καντζιού , Παρασκ. Γαρμανή , Ήρα Κιούλπαλη και Κατίνα Ποντίκη και τα αγόρια : Γ.Κιντώνης , Ν.Ι. Πέτρου , Δ. Κακόπουλος , Γιαν. Πέτρου , Γ.Παπαθανασίου , αδελφός της Ασπασίας , Δ.Ζούκος , Κ.Καραχάλιος , Γιαν. Μίχος , Γ.Αλεξίου , Κ.Γτάκης ( Κοτλιάς ) , Π.Μαραζιάρης , και Κ. Μπέσκος .
Αξίζει όμως να διαβάσετε μια περικοπή απ’ τις αναμνήσεις της Ήρας , που άφησε στην κόρη της και έφτασαν σε μας , μέσω του Νικ.θεοχάρη , ο οποίος γράφει…
“ Από την τελευταία φορά που σου γραψα συνέβη ένα συνταρακτικό, και συγκεκριμένα, ξαναβρήκα την επαφή ύστερα από τουλάχιστον 20 χρόνια με την κόρη της Ήρας που ζει πλέον στην Αμερική. Η ξαδέλφη λοιπόν αυτή του μπαμπά μου έκανε μια για μένα συγκινητικότατη ενέργεια και μου έστειλε φωτοτυπημένο το τετράδιο - 17 ολόκληρες σελίδες - με τις αναμνήσεις της μητέρας της Ήρας και της γιαγιάς της Πηνελόπης από την Μικρά Ασία. Δεν πίστευα τι είχα στα χέρια μου και τι διάβαζα!!! Αναγράφει παραστατικότατα την ζωή τους εκεί στο Νέβσεχιρ της Καππαδοκίας και έμαθα για πρώτη φορά ιστορίες για τον προ-προπάππο μου... Απίστευτα πράγματα. Και απερίγραπτη η χαρά μου βέβαια!
Μέσα λοιπόν σε αυτές τις σελίδες, αναφέρει πως τους έφερε η μοίρα στα μέρη σου. Δακτυλογράφησα το μέρος αυτό του κειμένου και στο παραδίδω ηλεκτρονικώς ως ακολούθως. Περιγράφει τα πρώτα χρόνια στην Αθήνα, μόλις είχαν φτάσει στην Ελλάδα:
[...]
Νοίκιασε ο πατέρας ένα τρισάθλιο δωμάτιο και εκεί μείναμε πέντε άτομα. Ο πατέρας, ο τόσο καλομαθημένος, έκανε ότι δουλειά μπορούσε για να μας φέρει ένα κομμάτι ψωμί. Δεν θα ξεχάσω ποτέ, που κάποτε έφερε ένα μανταρίνι και το μοίρασε στα πέντε, μας φάνηκε ότι τρώγαμε αμβροσία. Εμένα πολύ με είχε συμπαθήσει ο μπάρμπα Βασίλης, έτσι έλεγαν τον σπιτονοικοκύρη μας. Με έπαιρνε καβάλα στο γαϊδουράκι του στα χωράφια και μου έδινε διάφορα, φρούτα, σταφύλια, χλωρά ρεβύθια από τους κήπους του. Έτρεχα με χαρά να τα δώσω στην μανούλα για να τα μοιράσει σε όλους. Το χειρότερο όμως απʼ όλα ήταν οι ντόπιοι που δεν μας συμπαθούσαν καθόλου. Μας έβλεπαν με μισό μάτι, σαν να είμαστε λεπροί, μας φώναζαν παλιοπρόσφυγες! και μας απέφευγαν όσο μπορούσαν. Ο πατέρας είχε βρει μια δουλειά στην Αθήνα και πηγαινοερχόταν με τα πόδια για να γλυτώσει τα ναύλα.
Ύστερα από ένα χρόνο με χιλιάδες στερήσεις το 1926 βρεθήκαμε στην Κόρινθο. Εκεί ο πατέρας που ήξερε απταίστως την Γαλλική διορίστηκε καθηγητής σε ένα ορφανοτροφείο με αρμενόπαιδα που τα συντηρούσε μια πολύ πλούσια Αμερικανίδα. Δίδασκε την Γαλλική και τις Κυριακές έψελνε στον Άγιο Παύλο. Τότε Δεσπότης Κορινθίας ήταν ο Δαμασκηνός που στην κατοχή έγινε Αντιβασιλέας. Άκουσε τον πατέρα μου, που ήξερε καλή βυζαντινή μουσική, να ψέλνει και του έκανε εντύπωση. Ρώτησε ποιός είναι αυτός που ξέρει βυζαντινή μουσική, του είπαν ότι είναι ένας πρόσφυγας που του αρέσει να ψέλνει. Ζήτησε να τον γνωρίσει και τον συμπάθησε για τους τρόπους του και την μόρφωσή του. Τον ερώτησε εάν θέλει να γίνει καθηγητής Γαλλικής σε Δημόσιο Γυμνάσιο, γιατί το ορφανοτροφείο σε τρία χρόνια θα έκλεινε. Του ζήτησε ένα πιστοποιητικό ότι δίδασκε και στην Μ. Ασία σαν καθηγητής. Δύο φίλοι του, της παλιάς καλής εποχής, ορκίστηκαν ότι δίδασκε και βάση αυτού του πιστοποιητικού κατόρθωσε να πάρει τον διορισμό του από το Υπουργείο Παιδείας, χάρη στον Δαμασκηνό.
Εν τω μεταξύ εμείς είχαμε μεγαλώσει. Η Ευθαλία που ήταν ωραία κοπέλα και ψιλόλιγνη με μεγάλα μάτια με μακριές βλεφαρίδες πήγαινε σε μοδίστρα για να μάθει μοδιστρική. Η Μαριάνθη καστανόξανθη, αφράτη και άριστη μαθήτρια μπήκε στο Γυμνάσιο και εγώ στο Δημοτικό.
Την Μαριάνθη την συμπαθούσαν οι συμμαθήτριές της γιατί σαν άριστη μαθήτρια τους βοηθούσε στα μαθήματα. Της έδιναν διάφορα γλυκά, καραμέλες, φρούτα, σταφίδες για να τους λέγει όσα θέματα δεν ήξεραν στους διαγωνισμούς. Η καημένη η αδελφούλα μου τα φύλαγε και τα έφερνε για να τα δώσει σε μένα που ήμουν η μικρότερη. Δεν θα ξεχάσω ποτέ μου που κάποτε είχε διαγώνισμα φυσικής και δεν είχε παπούτσια να φορέσει. Έβαλε κάτι μεγάλα παπούτσια του πατέρα μας και πήγε σχολείο για να μη χάσει το μάθημα (τα μάτια μου γεμίζουν δάκρυα όταν σκέπτομαι πως θα ένιωθες Μαριάνθη μου) και αρίστευσε.
Σιγά-σιγά γνωρίστηκε με κορίτσια από πλούσιες οικογένειες που την καλούσαν στα σπίτια τους, με έπαιρνε και μένα μαζί της για να τρώω από τα γλυκά που την κερνούσαν. Η αγάπη της για μένα και η καλή της καρδιά δεν την άφηναν να τρώει μόνη της ότι της έδιναν.
Ήλθε επί τέλους ο διορισμός του πατέρα το 1928 και από την Κόρινθο βρεθήκαμε στο Λιδωρίκι που τον είχαν τοποθετήσει στο εκεί Γυμνάσιο σαν καθηγητή της Γαλλικής. Εμένα το Λιδωρίκι μου άρεσε πολύ και μου φαινόταν ότι ήταν το ωραιότερο μέρος. Τον φωνάζανε ο Γάλλος και μας οι Γαλλοπούλες. Ο μισθός ήταν αρκετός και απολαμβάναμε όλα όσα είχαμε στερηθεί. Οι Λιδωρικιώτες μας δέχθηκαν με αγάπη και στις απόκριες και άλλες γιορτές, μας έφερναν πιατέλες με διάφορες πίτες και μπουκάλια με κρασιά.
Η Ευθαλία, σαν μεγαλύτερη, δεν έμεινε πολύ ευχαριστημένη , ήθελε να φύγει για να τελειοποιηθεί στην μοδιστρική που της άρεσε πολύ. Όλα μας τα φορέματα μας τα έραβε εκείνη από δικά της παλιά. Μετά ένα χρόνο παραμονής στο Λιδωρίκι, έφυγε για την Αθήνα για να μάθει τέλεια την μοδιστρική. Έμεινε σε διάφορες θείες μας που την αγαπούσαν. Εμείς μείναμε τρία χρόνια ακόμα στο Λιδωρίκι. Ύστερα ο πατέρας πήρε μια μικρή αποζημίωση, ασήμαντη μπροστά σε ότι είχε στην πατρίδα του. Αγόρασε το σπίτι της Ν. Ιωνίας και φύγαμε από το Λιδωρίκι αφήνοντας μόνο τον πατέρα. Η Μαριάνθη είχε τελειώσει το Ελληνικό που ισοδυναμούσε με τρεις τάξεις Γυμνασίου και την Αʼ Τάξη τετραταξίου Γυμνασίου. Η επιθυμία της ήταν να γίνει δασκάλα, αλλά ο πατέρας δεν την άφησε, σʼ αυτό κατά την γνώμη μου την αδίκησε πολύ. Εγώ είχα τελειώσει το ημιγυμνάσιο της Ν. Ιωνίας και έπρεπε να κατεβαίνω στην Αθήνα για εξατάξιο Γυμνάσιο. Και εδώ αντέδρασε ο πατέρας και μόνον κατόπιν της επιμονής μου να τελειώσω το γυμνάσιο και της πιέσεις από την μητέρα, δέχτηκε να το τελειώσω υπό τον όρο να πάω μαζί του στο Γυμνάσιο Λιδωρικίου. Δέχτηκα και έτσι τελείωσα το Γυμνάσιο. Η Ευθαλία είχε τελειώσει την μοδιστρική και έραβε καμιά φορά ξένα φορέματα, γιατί ήταν πολύ καλή, αλλά φοβόταν ότι δεν θα τα κατάφερνε.
[...]
Η οικογένεια ήταν ο πατέρας Νικόλαος Κιούλπαλης (πρώην Κιουλπαλόγλου), η μητέρα Πηνελόπη και οι τρεις κόρες, η Ευθαλία (η μητέρα του πατέρα μου), η Μαριάνθη και η Ήρα. Ο προπάππος μου πέθανε το 1936 (ίσως και στο Λιδωρίκι;)
Κώστα μου, σου εύχομαι να σαι πάντα καλά και να χεις τη δύναμη και την όρεξη να γράφεις τα υπέροχα άρθρα σου. Για ό,τι και αν βρεις, όπουδήποτε και αν ψάξεις για τον πρόγονό μου, σου είμαι βαθύτατα ευγνώμων.
Πολλά φιλιά και χαιρετίσματα από την Βέρνη
Νίκος .
Η οικογένεια Ν. Κιούλπαλη , σε μια ταλαιπωρημένη φωτογραφία , μάλλον απ’ το οικογενειακό βιβλιάριο του αείμνηστου Κιούλπαλη , όπως γράφει στη λεζάντα . Ο πατέρας Ν. Κιούλπαλης , η μητέρα Πηνελόπη και οι τρεις κόρες , η Ευθαλία πάνω δεξιά , γιαγιά του φλιου μας Νίκου Θεοχάρη , η Μαριάνθη αριστερά και η Ήρα ανάμεσα στους γονείς της .
Εδώ η Ήρα σε μεγαλύτερη ηλικία .
Έτσι λοιπόν , από μια απλή φωτογραφία , που από τύχη ίσως , είδε ο φίλος Νίκος Θεοχάρης , μάθαμε κάποια πράγματα , για το χωριό μας , που ούτε τα υποψιαζόμασταν και κυρίως , άνοιξε το ..παράθυρο για να βρει και ο Νίκος της ρίζες του ..και φαίνεται πως στάθηκε τυχερός …
ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ : Αν κάποιος μάθει ή έχει ακούσει κάτι για την οικογένεια Κιούλπαλη , που έμεινε αρκετά στο χωριό μας , ας μας ενημερώσει , ευχαριστώ εκ των προτέρων .
Καλό σας απόγευμα , να είστε όλοι καλά ….Κ.Κ.-
No comments:
Post a Comment