Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

 

Μια σημαντική τάση επιστροφής στην πρωτογενή παραγωγή διαγράφεται τα τελευταία χρόνια στην ύπαιθρο. Η επιστροφή αυτή όπως τονίζει στην «Η», ο αντιπρόεδρος του Οργανισμού Πληρωμών Κοινοτικών Επιδοτήσεων-ΟΠΕΚΕΠΕ Μόσχος Κορασίδης, είναι πιο έντονη στους νέους σε ηλικία, οι οποίοι πολλές φορές διαθέτουν υψηλό επίπεδο κατάρτισης ή μόρφωσης, όχι μόνο σε εργασίες που έχουν σχέση με την παραγωγή γεωργικών προϊόντων αλλά και τροφίμων ή μεταποίησης ή αγροτουρισμού.

 

ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΓΙΟΥΡΟΥΚΕΛΗ

Τάση επιστροφής στην πρωτογενή παραγωγή επιβεβαιώνεται από τις υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.

Συγκεκριμένα, την τελευταία χρονιά:

• Στην κατανομή του εθνικού αποθέματος ενιαίας ενίσχυσης πάνω από το 75% των δικαιούχων -που έγινε κατανομή- είναι νέοι σε ηλικία αγρότες (κάτω των 40 χρονών).
• Στα αιτήματα για διανομή αγροτεμαχίων από τις 2.000 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέσα σε ένα μήνα για ενοικίαση και αξιοποίηση κατάλληλης δημόσιας γης, η πλειονότητα αιτείται την κατανομή για πρώτη εγκατάσταση στη γεωργία (έναρξη γεωργικής δραστηριότητας).

Αρκετοί νέοι επιλέγουν πλέον συνειδητά την απασχόληση στον αγροτικό τομέα, η οποία καταγράφει σημαντική αύξηση σε όλες σχεδόν της περιφέρειες. Εντυπωσιακή, ωστόσο, είναι η ποσοστιαία αύξηση της αγροτικής απασχόλησης στη νεότερη ηλικιακή ομάδα (15-44 ετών), που σημειώνεται στις περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου (+55,1%), στην Κρήτη (+31%), στη Θεσσαλία (10,9%).

Η«τάση φυγής» από τα αστικά κέντρα που καταγράφεται ενισχύθηκε και μέσα από μέτρα, όπως είναι η πριμοδότηση για την εγκατάσταση των νέων γεωργών (18-40 ετών), ενώ την επιστροφή στην ύπαιθρο, ευνόησαν επίσης η ενίσχυση του αγροτουρισμού, της μεταποίησης και η στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας.

Ελπιδοφόρος τομέας
Το ότι η γεωργία αποτελεί το μόνο ελπιδοφόρο τομέα για δουλειά, φαίνεται και από τα στοιχεία που δείχνουν ότι ο αγροτικός τομέας παρουσίασε αύξηση της απασχόλησης την τριετία 2008-2010 κατά 6,38% με 32.946 νέες θέσεις εργασίας. Ωστόσο, ο ειδικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ενωσης Νέων Αγροτών κ. Βασίλης Κόλλιας αντιτείνει ότι «οι αριθμοί είναι σε μεγάλο βαθμό πλασματικοί».

Οπως σημειώνει, δεν υπήρξε κύμα μετακίνησης προς την ύπαιθρο. «Αυτό που συνέβη είναι ότι αρκετοί νέοι, των οποίων οι οικογένειες ασχολούνταν ήδη με τη γεωργία, αποφάσισαν να κάνουν έναρξη επαγγέλματος», επισημαίνει. Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Κόλλια, η γεωργία προσφέρει ευκαιρίες, ενώ για κάποιον που έρχεται από την πόλη είναι πιο εύκολο να ενημερώνεται για τις τάσεις της αγροτικής αγοράς.

Τη δυναμική αυτή επιστροφής στην πρωτογενή παραγωγή θέλει να ενισχύσει περαιτέρω το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης που έχει στην ιδιοκτησία του περίπου 3 εκατ. στρέμματα εκ των οποίων το 1,2 εκατ. στρέμματα το παραχωρεί μέχρι το τέλος του χρόνου σε νέους που ψάχνουν για δουλειά και θέλουν να ασχοληθούν σοβαρά με το χώρο.

Στόχος είναι η ενδυνάμωση του αγροτικού τομέα με νέους αγρότες με παράλληλο στόχο την καταπολέμηση της ανεργίας, καθώς υπάρχει η τάση πολλοί άνεργοι κυρίως από τις αστικές περιοχές να στρέφονται στην καλλιέργεια γης προκειμένου να έχουν ένα εισόδημα και αυτό που επιδιώκεται μέσω του προγράμματος είναι να δοθούν κίνητρα ως προς αυτή την κατεύθυνση.

Προϋπόθεση
Βασική προϋπόθεση είναι να ασχοληθεί ο ενδιαφερόμενος με τον πρωτογενή τομέα και να είναι ακτήμονας.

Ποια είναι, όμως, τα κίνητρα που θα κάνουν κάποιον να πάρει την απόφαση να ζήσει στην επαρχία;

Θα του παραχωρηθεί οικόπεδο για ανέγερση κύριας κατοικίας εντός οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, που δεν έχουν τουριστική ή οικοπεδική αξία.

Μπορεί να νοικιάσει έναντι συμβολικού μισθώματος (5 ευρώ/στρέμμα) έκταση για 15 χρόνια.

Θα ισχύουν και φορολογικές ελαφρύνσεις. Παρά τη λαίλαπα των καιρών, που ακούει στο όνομα μνημονιακή πολιτική, οι αγρότες δέχτηκαν τη μικρότερη μείωση του εισοδήματός τους σε σχέση με την οικονομική ασφυξία των υπόλοιπων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι:

Ο αγροτικός τομέας καλύπτει το 2010, αμέσως μετά το εμπόριο (18,1%), το μεγαλύτερο αριθμό απασχολουμένων (549,80 χιλ. και ποσοστό 12,4%), με απόσταση από τον κλάδο της μεταποίησης (10,7%), των κατασκευών (7,3%) και του τουρισμού (7,0%).

Στην αγορά εργασίας του αγροτικού τομέα παρατηρείται αύξηση της απασχόλησης κατά 6,38% στην τριετία 2008-2010, η οποία αντιστοιχεί σε 32.946 νέες θέσεις εργασίας.

Αναφορικά με τη θέση στο επάγγελμα διαπιστώνεται κατά την τριετία 2008-2010 σημαντική αύξηση στην κατηγορία των μισθωτών που απασχολούνται στον αγροτικό τομέα, κατά 40%, με σημαντική συνεισφορά στη μερική απασχόληση.

Σε επίπεδο χώρας προκύπτει σημαντικότερη αύξηση της απασχόλησης στη μεσαία κατηγορία ηλικιών (45-64 ετών), αναφερόμενη κυρίως στη Δυτική Μακεδονία, στην Αττική και στη Κρήτη.

Ο κλάδος των δενδρωδών καλλιεργειών, περιλαμβανομένων και των αμπελώνων, απορρόφησε στο διάστημα της αναφερόμενης τριετίας περισσότερες από 27.000 επιπλέον θέσεις εργασίας.

Εξάλλου, ιδιαίτερα σημαντική αύξηση, με υπερδιπλασιασμό της απασχόλησης, καταγράφεται στον κλάδο των υποστηρικτικών υπηρεσιών προς τη γεωργία, ενώ αισθητή αύξηση παρουσιάζουν και άλλοι επιμέρους τομείς, όπως η αλιεία (+17%) οι μεικτές γεωργοκτηνοτροφικές δραστηριότητες (12%) και η κτηνοτροφία (9%).

Οι αροτραίες καλλιέργειες, με μια περιορισμένη αύξηση της απασχόλησης (+3%) συνεχίζουν να αποτελούν το σημαντικότερο κλάδο εργασίας στον αγροτικό τομέα.

Οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων το α' εξάμηνο του 2011 αυξήθηκαν κατά 25% και παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις. Η χώρα μας κατέγραψε πρωτιά στην Ε.Ε. των «27», στις εξαγωγές, με τον τομέα νωπών φρούτων και λαχανικών να παίρνει? κεφάλι.

Το έλλειμμα στο αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο στο πρώτο εξάμηνο του 2011 περιορίστηκε από 979 εκατομμύρια ευρώ, σε 963, δηλαδή μειώθηκε 1,63%.

Στοίχημα τα τρόφιμα

Το γεγονός ότι η γεωργία αποτελεί και σήμερα έναν από τους βασικούς παράγοντες για την αντιμετώπιση της κρίσης και τη μείωση της φτώχειας αναγνωρίζουν πολλοί διεθνείς οργανισμοί, μεταξύ των οποίων και η Παγκόσμια Τράπεζα.

Αυτό είναι κάτι που το επισημαίνει και η πρόσφατη έκθεση της McKinsey για το ΣΕΒ, σύμφωνα με την οποία η γεωργία, η βιομηχανία τροφίμων και ο τουρισμός δύναται να είναι η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, με δυνατότητα να αυξήσουν το ΑΕΠ κατά 3%, προσφέροντας 500.000 θέσεις εργασίας (στον τουρισμό αναλογούν οι 200.000).

Επίσης, με δεδομένο ότι το 2050 ο ανθρώπινος πληθυσμός θα έχει έλλειμμα 1 δισ. τόνους σιτηρών, συνεπώς θα λείπει η τροφή, συνεπάγεται ότι όσοι παράγουν τροφή θα έχουν και ένα εξασφαλισμένο επάγγελμα.

Αλλες μελέτες δείχνουν ότι το 2030 οι τιμές των τροφίμων θα έχουν αυξηθεί κατά 180%, καταδεικνύοντας ότι η παραγωγή τροφίμων είναι μία δουλειά αν μη τι άλλο με? μέλλον.

Το πρόγραμμα μίσθωσης γης

Το πρόγραμμα μίσθωσης δημόσιας αγροτικής γης που ξεκίνησε τον περασμένο μήνα απευθύνεται σε άνεργους νέους αγρότες, πτυχιούχους γεωτεχνικής σχολής, νέους έως 35 ετών, αλλά και επαγγελματίες αγρότες οι οποίοι μπορούν έως τις 18 Νοεμβρίου να υποβάλουν τις αιτήσεις τους. Ηδη, σε οκτώ νομούς διατέθηκαν τα πρώτα 833 αγροτεμάχια (Θεσσαλονίκης, Ημαθίας, Πιερίας, Κιλκίς, Σερρών, Ξάνθης και Καβάλας, και είναι συνολικής έκτασης 10.000 στρεμμάτων).

Το αντίτιμο θα είναι 5 ευρώ το στρέμμα ανά καλλιεργητική περίοδο και ανώτατο όριο τα 100 στρέμματα ανά άτομο. Η διάρκεια της μίσθωσης για τις μονοετείς καλλιέργειες ορίζεται σε πέντε καλλιεργητικές περιόδους με δικαίωμα ανανέωσης για άλλη μία πενταετία. Η διάρκεια της μίσθωσης για τις πολυετείς καλλιέργειες ορίζεται σε 25 καλλιεργητικές περιόδους και μόνο για την περίπτωση μίσθωσης αγροτεμαχίου σε νέο ηλικίας 35 ετών.

Διαγωνισμοί
Επίσης, τις επόμενες ημέρες θα προκηρυχθούν οι πρώτοι διαγωνισμοί προκειμένου να διατεθούν 92 εκτάσεις-φιλέτα για την υλοποίηση επενδυτικών προγραμμάτων. Υπολογίζεται ότι οι προς αξιοποίηση εκτάσεις άνω των 500 στρεμμάτων η καθεμία ανέρχονται σε περίπου 580. Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου, προβλέπεται συγκεκριμένη μοριοδότηση, βάσει της οποίας όσα λιγότερα στρέμματα διαθέτει σήμερα ο αγρότης τόσο περισσότερα μόρια αποκτά, ενώ προτεραιότητα δίνεται στην καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων τροφίμων που περιλαμβάνονται στο «καλάθι» της οικείας περιφέρειας με βάση το στρατηγικό σχέδιο που εκπονείται.

Ο παραγωγός θα λαμβάνει 100 μόρια για προϊόντα του «καλαθιού» και 50 μόρια για εκτός. Οι νέοι αγρότες έως 35 ετών θα λαμβάνουν 100 μόρια, οι νέοι έως 35 ετών με επιπλέον πτυχίο γεωτεχνικής σχολής 200 μόρια, οι άνεργοι και νέοι έως 35 ετών 180 μόρια, οι επαγγελματίες αγρότες 60 μόρια και οι αγρότες των οποίων η γη συνορεύει με τις εκτάσεις που θα διανεμηθούν 50 μόρια. Σε περίπτωση ισοβαθμίας θα προηγείται ο νεότερος ηλικιακά όσον αφορά στα φυσικά πρόσωπα και στα νομικά πρόσωπα (π.χ. συνεταιρισμοί) εκείνο με περισσότερα μέλη.