Κάποτε με τη στρατιά που ακολουθούσαν κατέληξαν σε μια πόλη παραλιακή, γεμάτη λάσπη και ταλαιπωρημένους πρόσφυγες, όπου θέριζε η ελονοσία. Ήταν τα χρόνια του Μεγάλου Πολέμου (1914-19), που έφερε στη Θεσσαλονίκη την πολυεθνική στρατιά την Ανατολής. Αναρωτιέται κανείς αν ήξεραν καν σε ποιο μέρος της γης βρίσκονταν όταν πέθαναν. Και είναι αμφίβολο αν ήξεραν πολλοί από αυτούς γιατί πολεμούσαν οι ίδιοι ή τα συντάγματά τους και για ποια ιδανικά πέθαναν. Παρασυρμένοι από την ορμή των συμμάχων να αναχαιτίσουν τους Γερμανούς και Βουλγάρους, περίπου 520 κυρίως φτωχοί και αγράμματοι Ινδοί τέλειωσαν τη ζωή τους στη Θεσσαλονίκη.
Τελείως ξεχασμένοι βρίσκονται στη δυτική Θεσσαλονίκη από το 1916-20 οι τάφοι και μνημεία των ανθρώπων αυτών. Το ινδικό νεκροταφείο του τέως Χαρμάνγκιοϊ είναι χώρος ξεχωριστός, που απέχει μερικά χιλιόμετρα από τα συμμαχικά νεκροταφεία της περιόδου, δηλαδή το Ζέιτελνικ. Βρίσκεται στην οδό Μοναστηρίου, κοντά στην είσοδο του στρατοπέδου Ζιάκα και δίπλα στις γραμμές του τραίνου. Αποτελείται από 5,5 στρέμματα γης περιφραγμένα με ένα χαμηλό γκρίζο πέτρινο τοίχο και φυτεμένα με πεύκα και κυπαρίσσια, που από μακριά φαίνονται σαν μια συστάδα πράσινου στην βιομηχανική τσιμεντούπολη που τώρα εκτείνεται εκεί. Ο χώρος, που τον περιποιείται το Commonwealth War Graves Commission, είναι καθαρός και καλαίσθητα σχεδιασμένος .
Στην είσοδο υπάρχει μια ιστορική αφήγηση (ένθετο)
Το νεκροταφείο περιέχει:
· ένα οκτάγωνο κτίσμα μέσα στο οποίο προφανώς βρίσκονται στάχτες ανθρώπων . Αναφέρονται 220 άτομα . Τα ονόματα, αριθμοί, και ειδικότητες είναι γραμμένα σε άσπρο μάρμαρο με μαύρα γράμματα.
· ένα μνημείο πεσόντων, των οποίων τα οστά ή είναι θαμμένα σε ανώνυμους τάφους ή δεν βρέθηκαν. Αναφέρονται 163 άτομα, των οποίων τα ονόματα είναι χαραγμένα σε μαύρο γρανίτη.
· μεμονωμένους τάφους περίπου 105 ατόμων με μικρές όρθιες ταφόπετρες.
· έναν τάφο αρχιλοχία μονάδας μεταγωγικών με μεγάλη ταφόπετρα.
Πιθανώς οι Άγγλοι (τότε κυρίαρχοι της Ινδίας) τους έθαψαν σε χωριστό χώρο, σχετικά μακριά από τα άλλα συμμαχικά κοιμητήρια, γιατί οι άνθρωποι αυτοί δεν ήταν χριστιανοί. Έτσι, δημιουργήθηκε ένα νεκροταφείο που παρόμοιό του μάλλον δεν υπάρχει, γιατί τα άτομα διαφόρων θρησκειών σχεδόν παντού θάβονται σε χωριστούς χώρους, ενώ ινδουιστικά νεκροταφεία δεν υπάρχουν πουθενά. Στο ινδικό νεκροταφείο της Θεσσαλονίκης βρίσκονται ανάκατοι περίπου 384 ινδουιστές , 107 μουσουλμάνοι, 26 Sikh, και 1-3 χριστιανοί.
Γενικά, οι νεκροί ινδουιστές καίγονται και οι μουσουλμάνοι θάβονται. Όσοι κάηκαν στην Θεσσαλονίκη ήταν σχεδόν όλοι ινδουιστές, αλλά πολλοί που θάφτηκαν ήταν επίσης ινδουιστές. Φυσικά αυτό δείχνει ότι στην αναμπουμπούλα του πολέμου γίνονταν ότι ήταν λογικό εκείνη τη στιγμή. Πιθανώς να έκαιγαν μαζί τα πτώματα όταν ήταν πολλά και να τα έθαβαν όταν πέθαιναν ένας-ένας. Οι μεμονωμένοι τάφοι έχουν χαραγμένα σε άσπρο μάρμαρο το όνομα, την ειδικότητα, αριθμό, ημερομηνία θανάτου, αλλά και μία ευχή. Η πιο κοινή επιγραφή είναι στα αραβικά, παρόλο που πολλοί τάφοι ανήκουν σε ινδουιστές: hua gafúr, Αllah gafúr talíhi (συγχωρεί, ο Αλλάχ συγχωρεί στο τέλος - εικόνα 4). Σε ορισμένους τάφους των Sikh υπάρχουν ευχές στα Punjábi: Ek Om kára Shri wáhe Guru ji ki fatéh (νίκη στον σεβάσμιοguru των Sikh - )
Στο μνημείο των πεσόντων, επάνω από τις πλάκες με τα ονόματα των πεσόντων είναι γραμμένα τα εξής (κεντρική επιγραφή - ):
To the glory of God in honoured memory the hundred and sixty three Indian soldiers, followers, and labourers of the British Salonika force and of the Army of the Black Sea, whose names are here recorded.
(Με τη δόξα του Θεού, στην τιμούμενη μνήμη των 163 Ινδών στρατιωτών, ακολούθων, και εργατών της Βρετανικής δύναμης Θεσσαλονίκης και του στρατού της Μαύρης Θάλασσας, των οποίων τα ονόματα αναγράφονται εδώ.)
No comments:
Post a Comment