" H ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΩΝ ..ΥΠΗΡΕΤΡΙΩΝ ..."

Απ’ το βιβλίο “ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ “ του  Χάρη  Σταματίου

   Στα  τέλη  του προπερασμένου  αιώνα κυκλοφόρησε στην  πρωτεύουσα και  η “Εφημερίς των  Υπηρετριών “.
   Το  μυστικό της  εκδόσεως  της  εφημερίδος αυτής θα  σας  το  ειπούμε στο  τέλος  του  άρθρου  αυτού . Επί  του   παρόντος  θα  σας  περιγράψουμε την  εφημερίδα : Στην πρώτη σελίδα  , υπό την  προμετωπίδα , αναφέρεται ως  διευθύντρια και  αρχισυντάκτης η  Μαριγώ Καρμάδου .
   Στην  πρώτη  σελίδα  επίσης , επάνω  απ’ το κύριο  άρθρο υπάρχει μια ακαλαίσθητη ξυλογραφία . Παριστάνει  μια υπηρέτρια με  τσεμπέρι . Είναι  η  διευθύντρια κυρία  Μαριγώ Καρμάδου . Πρόκειται περί του  τύπου της  υπηρετρίας  της  εποχής .
   Το  κύριο  άρθρο φέρει  τον τίτλο  “ Αι  σκέψεις  μας  “, εις  αυτό η κ . Μαριγώ εκθέτει ενυπογράφως τις  σκέψεις  και τας  γνώμας  της περί της  θέσεως  των  υπηρετριών εν τη  κοινωνία των  αναγκών των , των  βλέψεών των , των  συμφερόντων και  των  ονείρων  των .
   Μη  δυνάμενος ν’ αποφύγω τον  πειρασμόν , θ’ αντιγράψω εδώ μερικάς  περιόδους από  το άρθρον της  κ. Καρμάδου : “ Η θέσις των  παρ’ ημίν υπηρετριών , γράφει ,  κατά  τα  τελευταία ιδίως  έτη , σφόδρα  κατέπεσε , κινδυνεύουσα μάλιστα εντελώς  να  καταστραφεί .
                                       Η     ΑΙΤΙΑ
“ Ημείς  την λυπηράν ταύτη κατάστασιν αποδίδομεν εις  τον  καταπληκτικώς αυξηθέντα των  εξ’ Άνδρου κατ’ έτος ερχομένων νέων  υπηρετριών και την εκ της  αυξήσεως ταύτης επελθούσαν ελάττωσιν  των  μισθών . Όταν μια υπηρέτρια λαμβάνει μόνον 20 ή  έστω και  30  δραχμάς κατά μήνα , δεν  δύναται να  εκτελεί ευόρκως τα  καθήκοντά  της . Εάν μεν  είναι  καμαριέρα , θα  σκουπίζει  ατελώς , εάν  είναι  μαγείρισσα θα  καίει  τα  φαγητά , εάν  τέλος  είναι  νταντά , θα  αφήνει  το  παιδί να  σπαράζει εις τα  κλάματα και  αυτή θα  επιδίδεται  εις  άλλας  εργασίας “.
   Προτείνει  λοιπόν , πιο κάτω η κ. Μαριγώ Καρμάδου τας  εξής  “ αναγκαίας μεταρρυθμίσεις “ :
   “ Ν’ αυξηθεί ο μισθός εις  50  φράγκα μηνιαίως . Να δίδεται δις της  εβδομάδος , άδεια εις τας  υπηρετρίας υπό των  κυριών των , να εξέρχονται εις  την  πόλιν , όπου συναντώσαι συγγενείς των να  διασκεδάζωσι μετ’ αυτών και  ούτως επανέρχονται εις  την  οικίαν πλήρεις  νέας  ζωής , προθυμότεραι δια την  επίπονον  εργασίαν των “.
                                *       *        *
   Πηδώμεν τώρα  στην δευτέραν  σελίδα . Η ύλη , τα  περιεχόμενα  της  εφημερίδος  είναι άφθονα , ενδιαφέροντα , απολαυστικά .
    Υπό  τον  τίτλον :
     “ ΤΑ  ΤΗΣ  ΗΜΕΡΑΣ , ΑΙ  ΠΟΛΙΤΙΚΑΙ  ΜΑΣ  ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΙΣ “
Διαβάζουμε τας εξής αξιολόγους  και  σπουδαίας  δηλώσεις :
   “ Επειδή εις  όλα  μας  σκοπεύομεν να  είμεθα με  ανοικτήν  την  πεποίθησιν , δηλούμεν οριστικώς ότι ανήκομεν εισ  το  κόμμα του  κυρίου  Τρικούπη , διότι  απεδείχθει  ικανός  πολιτικός . Ο κύριος Δηληγιάννης εκτός  της  ανηκούστου  βλάβης , την οποίαν μας  επροξένησε , οδηγήσας όλον  τον  στρατόν  εις  τα  σύνορα εν μέσω χειμώνι κατά αείμνηστον εκείνην  εποχήν της  επιστρατείας , εκτός λέγομεν  της  βλάβης ταύτης , μας  φαίνεται εντελώς  ΑΝΙΚΑΝΟΣ προς πηδαλιούχησιν της  πολιτείας . Αυτή  είναι  η πεποίθησίς  μας . Την  λέγομεν  φανερά “.
                             *         *         *
   Η “ Εφημερίς των  υπηρετριών “ έχει και  τας  ειδήσεις  της , ειδήσεις φυσικά  επαγγελματικάς , που ενδιαφέρουν κυρίως τον  υπηρετριόκοσμον : Απολαύσατε :
   “ Η υπηρέτρια του  εν  Σύρω ειρηνοδίκου Υπερφαλαγγίων απέκτησε θυγάτριον ..καίτοι προ  4 ετών χωρισθείσα  από του  συζύγου  της ! “
    Επίσης , απ τον τιτλοφόρον “ Χρονικά  Υπηρετριών “ αντιγράφουμε :
   “ Ειδοποιούμεν  τους  λιμοκοντόρους , οίτινες ενασμενίζονται να  μας  παίρνουν  από πίσω , ότι  πρέπει να  παύσωσι  πλέον , διότι συνεστήσαμεν επιτροπήν 7  στρατιωτών , εκ των  διαφόρων  σωμάτων υπό την  αρχηγίαν λοχίου των  ευζώνων , ήτις επιτροπή ανέλαβε  να δέρει ανηλεώς πάντα κατά υπηρετριών παρεκτρεπόμενον λιμοκοντόρον “.
    Δυστυχώς ο αποψινός  χρόνος  δεν  είναι  αρκετός για  να  περιγραφεί η  περίεργη αυτή εφημερίδα του  Αθηναϊκού υπηρετριόκοσμου , γι΄αυτό …

   Η  “ Εφημερίς των  Υπηρετριών “ κυκλοφόρησε εις  ένα και  μόνον  φύλλον ! Γιατί ; Μήπως δε  συγκίνησε τα  δουλικά της  πρωτευούσης ; Μήπως  δεν  διαβάστηκε ; Ήσαν  τότε  οι  υπηρέτριες  αναλφάβητες ;   Τίποτα  απ’ όλα  αυτά . Η εφημερίδα  πουλήθηκε αγρίως . Απλήστως διαβάστηκε . Δεν  είδε όμως το  αττικόν  φως άλλο της  φύλλο , για  λόγους τους  οποίους  θα  εξηγήσουμε στο  τέλος της  συνεχείας  του  παρόντος σημειώματος .
    Και  τώρα  ας  σταχυολογήσουμε τα  πιο  χαρακτηριστικά εκ των  περιεχομένων της  εφημεριδούλας  αυτής .
   Από τη  β’ σελίδα αλιεύουμε το  παρακάτω  τιτλοφοράκι :
       ΑΙ  ΥΠΗΡΕΤΡΙΑΙ   ΕΝ  ΤΗ  ΒΟΥΛΗ
   Ευχαρίστως μανθάνομεν ότι η Κυβέρνησις , κατιδούσα την ανάγκην της  παρουσίας  των  υπηρετριών εν ταις συνεδριάσι της  Βουλής , ώρισε δι’ αυτάς θεωρείον παράπλευρον του  των  διπλωματών . Ευχαριστούμε την  Κυβέρνησιν δια  την  ευγενή αυτής  μέριμναν υπέρ  ημών και  χαίρομεν , διότι μας  έθεσαν πλησίον των κ.κ.  Διπλωματών , οίτινες τοσαύτως αείποτε μας  παρέχουσι συμπαθείας .
   Φυσικά  και  πρόκειται περί  αρλούμπας ή  ενδομύχου  πόθου . Γιατί  ασφαλώς , παρά τα  χάλια του Κοινοβουλίου , καμία  Κυβέρνησις δεν θα  έβαζε πλάϊ -  πλάϊ στη  Βουλή τα  δουλικά με  τους κ.κ. διπλωμάτας .
                                  *          *          *
   Αλλά  και για  τις  παραμάνες ενδιαφερόταν το όργανο  αυτό του  υπηρετόκοσμου . Γιατί όχι ; Δεν  έχουν  ψυχή οι  καϋμένες  οι  παραμάνες ; Δεν  ήσαν κι’ αυτές     “ καταδυναστευόμεναι “ ; Δε  βρισκόντουσαν σε  ξένα  χέρια ; Δεν επρόσφεραν υπηρετούσαι  τους  κυρίους των και  το  αίμα  τους  και το  γάλα τους ;
   Ιδού  λοιπόν , ένα  σχετικό με  τις  παραμάνες  τιτλοφοράκι :
                      ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΙ
   Παραμάνα με  γάλα αφθονώτατον , ( έχει τόσο πολύ , ώστε το πωλεί προς  2  δραχμάς την οκά ) , ζητεί μωρόν δια  να θηλάζει .
                                *            *             *
   Εν Κυπαρυσσία , αι  υπηρέτριαι διωργάνωσαν διαδήλωσιν κατά  του  δημάρχου , διότι ούτος κακομεταχειρίζετο την παρ’ αυτώ υπηρετούσαν  παραμάναν !
                                  *            *              *
   Και  ποίημα όμως για  τις  παραμάνες δημοσιεύεται στο πρώτο  και τελευταίο φύλλο της  “ Εφημερίδος  των Υπηρετριών “.
   Τους  στίχους του  ποιήματος δεν τους έχει  γράψει  υπηρέτρια ..θεραπεύουσα  συν τοις  άλλοις  και τας..Μούσας . Το έχουν  πάρει  δανεικό από την  συλλογήν  του  αειμνήστου  Σουρή .
    Ιδού το  σχετικόν  κείμενον :
                         ΟΙ    ΠΑΡΑΜΑΝΕΣ
   Το κατωτέρω  ωραίον ποίημα λαμβάνομεν εκ του  τετάρτου τόμου των  ποιημάτων του  προσφιλούς μας κυρίου  Σουρή . Εάν  θέλετε  κύριε  Σουρή , να  συνεργάζεσθε εις  την  “ Εφημερίδα  των  Υπηρετριών “ , περάστε από το  γραφείον μας δια  τας  περαιτέρω  συνεννοήσεις ..
                           Ψηλός  περιβολάρης
                           όλος  δροσιά  και  χάρις
                           με  δυο κοντές νταρντάνες
                           και νέες  παραμάνες
                           εργολαβεί με γλύκα
                            και τις  τρατάρει  σύκα .
                                        *    *
                            Κοντά ο  γάϊδαρός  του
                            ψαρής  αρσενικός
                            και ως  ο κύριός  του
                            πολύ ερωτικός ,
                            το  κόρτε  ο  καϋμένος
                            κυττάζει φορτωμένος .
                            Ο κύριος τον δέρνει ,
                            αλλά δεν παύει η γρίνια ,
                            και τέλος δρόμο παίρνει
                            και ρίχνει τα κοφίνια .
                                        *    *  
                            Και  μεσ’ σ’αυτή τη  φούρια
                            οι  δύο  παραμένες
                            σουφρώνουν  δυο  αγγούρια
                            και  λίγες  μελιτζάνες .

    Δεν  ξέρουμε  αν ο  μακαρίτης ο Σουρής πέρασε απ’ τα  γραφεία της  εφημερίδος για  τα  περαιτέρω . Πάντως προσέφερε κι’ αυτός τον “ οβολόν “ του για  να  εκδοθεί το φύλλον  ευπρόσωπον .