Aπ’ τα δύσκολα χρόνια των στερήσεων , ο Γυμνασιάρχης μας Πάνος Παπαχρήστος και η καθηγήτρια Ευτυχία Δραγώτη , ανάμεσα σε μαθήτριες και μαθητές σε αναμνηστική φωτογραφία , Όρθιοι : Κατίνα Στρούζα , Κατίνα Πέτρου , Πάνος Παπαχρήστος , Ευτυχία Δραγώτη , Ευθυμία Ανδρίτσου , Τασία Κατσώνη , Πόπη Γιαλακίδη , καθιστοί : Αρετή Παπαθανασίου , Ελένη Ταμβάκη , Παναγιώτα Σκεπαρνιά , Κατίνα Ρέλλου , Βασιλική Τσόλκα .
ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠ’ ΤΑ “ ΔΥΣΚΟΛΑ ΧΡΌΝΙΑ “
Σ’όλη την Ελλάδα , ο πόλεμος , όπως είναι γνωστό , έφερε τρομερές καταστροφές . Το Λιδορίκι πλήρωσε βαρύ φόρο με την ισοπέδωσή του . Σπίτια , εκκλησία , σχολείο , γυμνάσιο , όλα έγιναν στάχτη .
Έξω απ’ την κατεστραμμένη εκκλησία , στο προαύλιο κάτω απ‘ τις μυγδαλιές , ο Δάσκαλος μας έκανε το μάθημα στο Δημοτικό . Η Μποτίνης λεγόταν , ή Σφέτσος ή Πουρνιάς , πιστοί στο καθήκον τους , προσπαθούσαν να μας μεταδώσουν τις γνώσεις παρ’ όλες τις αντιξοότητες .
Κάθε χρόνος , μετά το κάψιμο , μετρούσε για δυο σχολικές χρονιές , αλλά φυσικό ήταν , να μην έχουμε καμιά υποδομή .
Το Γυμνάσιο , μετά το κάψιμο του χωριού , είχε μεταφερθεί στο Μαλανδρίνο . Το επίπεδο των γραμματικών γνώσεων των παιδιών του Λιδορικιού , ήταν πιο χαμηλό απ’ το επίπεδο των παιδιών των άλλων χωριών – στα οποία λειτουργούσαν συνεχώς τα σχολεία τους – για τους λόγους που ανέφερα παραπάνω .
Όταν δώσαμε για εισαγωγικές στο Γυμνάσιο , μας πέρασαν όλα τα παιδιά χατιρικώς .
Χειμώνας 1946-47 , κρύο τσουχτερό και το Δημοτικό σχολείο Μαλανδρίνου ..εχρίσθη..Γυμνάσιο !! Εκεί , με δυσμενείς συνθήκες – και για τους μαθητές αλλά και τον καθηγητή – παρακολουθούσαμε μαθήματα μακριά απ’ τα σπίτια μας τα καμένα , χωρίς ψωμί , με λίγο τραχανά , χωρίς θέρμανση , χωρίς βιβλία . Προσπαθούσαμε να σταθούμε στο ύψος μας ΄, κάθε Σάββατο πηγαίναμε στο χωριό να βρούμε λίγο ζεστό φαί .
Στο Μαλανδρίνο γνωρίσαμε και τους θαυμάσιους καθηγητές που μας δίδασκαν , που σε τίποτα δεν θυμίζουν το σημερινό καλοντυμένο , χορτάτο και – να το πω ; – λίγο ανεύθυνο καθηγητή που μεταφέρει τη δουλειά του στους ώμους των σημερινών γονιών ή των φροντιστηρίων .
Τζάμια σπασμένα , κρύο , πεινασμένα ξυλιασμένα παιδιά , και ο καθηγητής στην έδρα με παγωμένα χέρια να κρατά την κιμωλία , να προσπαθεί με όλη του τη δύναμη να μας μεταδώσει γνώσεις . Ο θαυμάσιος Κώστας Καραμήτσος , φυσικός , με μια χλαίνη στρατιωτική βαμμένη μαύρη , νεοδιορισμένος τότε , τρύπωνε το παγωμένο χέρι του μέσα στο στήθος του για να το ζεστάνει . Τον θυμάμαι πάντα με το χιούμορ του . Βιβλία δεν υπήρχαν , ολόκληρη τάξη με εξήντα παιδιά και είχαμε δύο βιβλία φυσικής . Από την παράδοση αρπάζαμε κάτι . Καλλιμάνης , Μαστροκώστας , Παπανδρέου , Δραγώτη το ίδιο .
Το 1948 , το Γυμνάσιο γυρίζει στο Λιδορίκι , όχι στο σημερινό κτίριο , αλλά σε διάφορες αίθουσες ανήλιαγες , κακοφωτισμένες , παγωμένες . Τα χρόνια περνούσαν , έρχονταν καινούργιοι καθηγητές , αλλά φρόντιζαν εντός ολίγου να φεύγουν . Οι δικοί μας όμως καθηγητές παρέμεναν εκεί . Η ζωή τους ήταν στερημένη σαν τη δική μας . Χωρίς ένα θέατρο , κινηματογράφο , χωρίς μία βιβλιοθήκη , χωρίς καθόλου πνευματική ζωή . Έκαναν όμως καλή δουλειά …
Τα νιάτα όμως ατίθασα , ζητούσαν ένα χέρι σταθερό να τα στηρίζει . Το 1949-50 μας ήρθε ένας Γυμνασιάρχης σπουδαίος . Αμέσως ανέλαβε καθήκοντα και με ζέση και ενθουσιασμό άρχισε τη δουλειά . Πειθαρχία και τάξη έβαλε και στους μαθητές και - θα ΄λεγα – στους καθηγητές . Γύριζε όλα τα δωμάτια μαθητών να δει “ ιδίοις ..όμμασι “ τις συνθήκες διαβίωσης των μαθητών . Δεν νομίζω ότι στο Γυμνάσιο Λιδορικίου θα πέρασε ποτέ καλύτερος Γυμνασιάρχης σαν καθηγητής αλλά και σαν άνθρωπος . Έτυχε να τον έχω καθηγητή στα Αρχαία και στα Νέα , τι μάθημα δεν ήταν ξερό ανούσιο , είχε μια μεταδοτικότητα ανεπανάληπτη . Αγαπήσαμε και γνωρίσαμε τους αρχαίους τραγικούς Σοφοκλή , Ευριπίδη .
Τα αρχαία κείμενα μεταφρασμένα απ’ αυτόν μας έδωσαν όλη την ομορφιά τους . Τα πραγματολογικά του μας ανέλυαν χαρακτήρες σαν της Αντιγόνης , Ιφιγένειας . Μας έλεγε “ ο επιτάφιος του Περικλή είναι το Ευαγγέλιο του πολίτη “ . Μας έκανε αναλύσεις ποιημάτων και πεζών . Πρωτοπόρος σ’ αυτές τις εργασίες . Γνωρίσαμε εμείς τα παιδιά της κατοχής , στα χρόνια που τον είχαμε κοντά μας , τους Έλληνες συγγραφείς και ποιητές σε βάθος , όχι ξερά και ανούσια , σε όλο τους το μεγαλείο . Αγαπήσαμε – στον Κρυστάλλη που τον λάτρευε - το δημοτικό μας ποίημα .
Ερχόταν , ιδίως στην τελευταία τάξη , και καθόταν στα θρανία μαζί μας . Το μάθημα γινόταν διαλογική συζήτηση , όχι ξερό και στείρο . Ανέβασε το επίπεδο των μαθητών που έτυχε να τον έχουν φιλόλογο . Ρουφούσαμε κυριολεκτικά , από κείνον τις τεράστιες γνώσεις που μας τις έδινε με δύναμη και πάθος .
Παλιέ μου Δάσκαλε , Πάνο Παπαχρήστο , πάντα σε θυμάμαι με αγάπη και ευγνωμοσύνη γιατί μας έμαθες – στα δύο χρόνια που ήσουν κοντά μας – πάρα πολλά και μας άνοιξες δρόμους θαυμαστούς στα πεζογραφήματα και στην αρχαία δραματική ποίηση .
Μας έμαθες προπαντός , να είμαστε άνθρωποι και περήφανοι που είμαστε Ρουμελιώτες . Έψαξα και βρήκα – μη ρωτήσεις πως – το τηλέφωνό σου και παρακαλώ όλους τους μαθητές που είχαν καθηγητή τον Πάνο Παπαχρήστο , να επικοινωνήσουν μαζί μου για να βρεθούμε όλοι μαζί με κείνον ανάμεσά μας .
Θα ‘ναι μια μέρα ξεχωριστή για όλους .
Τασία Κατσώνη – Μαραγκού
Το κείμενο αυτό , με την υπέροχη σχολική ανάμνηση της αγαπητής χωριανής και φίλης Τασίας , δημοσιεύτηκε στη Λιδορικιώτικη εφημερίδα “ Λιδωρίκι “ του αξέχαστου Γιώργου Καψάλη , τον Ιανουάριο του 1984 , αριθ. Φύλλου 26 .
No comments:
Post a Comment