28.5.17

H " AΓΙΑ ΤΡΙΤΗ " ΣΤΗΝ ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΘΗΝΑΪΚΑ " ΡΟΥΣΑΛΙΑ "

H “ ΑΓΙΑ ΤΡΙΤΗ “ ΣΤΗΝ ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΘΗΝΑΪΚΑ “ ΡΟΥΣΑΛΙΑ ‘


ΕΤΣΙ   ΓΙΑ  ΝΑ  ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ


ΟΣΑ   ΘΥΜΑΜΑΙ ..
Τα  παλιά καλά..χρόνια , μέχρι  και  τις  δεκαετίες  του  ‘50 , ‘60 ίσως  και ‘70 , την  τρίτη μέρα  της  Λαμπρής ,  στον κάμπο κάτω  απ’ την Αμυγδαλιά ( Πλέσσα ) , απέναντι  απ’ τις  σημερινές  φυλακές ,  γινόταν  μια  όμορφη  θρησκευτική  γιορτή  με  το  σχετικό της  πανηγύρι , Η ΑΓΙΑ  ΤΡΙΤΗ , σε  ένα μικρό ταπεινό  και  γραφικό  εκκλησάκι κάτω  από  δέντρα που  φυσικά ήταν ¨αφιερωμένο στην  “ Αγία  Τρίτη “.
    Καθαρά  παραδοσιακή  γιορτή  και ζεστό λαϊκό  πανηγύρι , που  είχε , όπως  όλες οι  παρόμοιες  γιορτές , μαζί  με  όλα  τα  άλλα , και  αθλητικούς αγώνες , στους  οποίους  λάμβαναν  μέρος , εκτός  απ’ τους Αμυγδαλιώτες , που  ήταν  πάντα  “ δυνατοί “ αθλητές , διακεκριμένοι  θα  λέγαμε , και  νέοι  και  νέες , αθλητές  απ’ τα  γύρω  χωριά .
   Ποτέ δεν  μπόρεσα  να  μάθω το  σκοπό  αυτής  της  γιορτής  , της  περίφημης  “ Αγίας  Τρίτης “ και βέβαια , γιατί  γινόταν ,  συγκεκριμένα ,  την  τρίτη μέρα  της  Λαμπρής , πάντως  είχα  πάει  κάποιες  φορές και  ήταν  μια  πολύ  όμορφη  εκδήλωση , που  απορώ  γιατί  ..ξέφτισε και  πια  δεν  γίνεται .
   Οι δυο  παρακάτω  φωτογραφίες , είναι  απ’ τη  βράβευση  αθλητών  που  νίκησαν  στους  αγώνες της  “ Αγια – Τρίτης  “, που  όπως  προαναφέραμε , με  το  χρόνο  ξεθώριασε μέχρι  που σχεδόν…ξεχάστηκε ..
106
Τρεις Λιδορικιώτες  νικητές , Θαν. Πέτρου , Γιώργος  Καψάλης και  Μίμης  Πέτρου , όρθιοι και  καθιστός ένας  Αμυγδαλιώτης νικητής  , ο …Καμουτσής , αδερφός του , για πολλά χρόνια ,  Γραμματέα  της  Κοινότητας  Γιώργου  Καμουτσή ,  κρατώντας  τα  έπαθλά  τους .
91
Απ’ την  ίδια γιορτή  , την  ίδια  χρονιά , η  στιγμή  της  απονομής  του  επάθλου  στο  νικητή , του  άλματος  εις  ύψος σίγουρα , Γιώργου  Καψάλη .
   Δεν  σας  κρύβω , πως πολλές  φορές  προσπάθησα  να  μάθω  την  προέλευση  της  γιορτής  αυτής  , αλλά  δεν  στάθηκε  δυνατό , μέχρι που  ψάχνοντας , βρήκα  κάτι  σχετικό , όχι  βέβαια  με  την Πλεσσιώτικη γιορτή , αλλά  για  μια  παρόμοια  γιορτή  που  γινόταν  μέχρι τις  αρχές  του  20ου αιώνα  στην Αθήνα , “ ΤΑ  ΑΘΗΝΑΪΚΑ  ΡΟΥΣΑΛΙΑ “ .
   Τα Αθηναϊκά Ρουσάλια  λοιπόν , ήταν ένα  αστικό πανηγύρι που  γιορταζόταν , όπως  προαναφέραμε  στην  Αθήνα  την  Τρίτη  μέρα  του  Πάσχα , έχοντας  τις  ρίζες  του  στα  βάθη  των  αιώνων .
   Ήταν μια  πάγκοινη  γιορτή , όπου  έσπευδαν  να χορέψουν  και  να  διασκεδάσουν γύρω  απ’ το  Ναό  του  Θησείου , τον “¨Άγιο  Γεώργιο Ακαμάτη “ , οι  κάτοικοι  της Αθήνας και  των  γύρω  χωριών . Όταν δε  καταδικάστηκαν ως  ειδωλολατρικά , μετονομάστηκαν  σε “ Παναθήναια “ !
   Οι  γιορτές  του  Πάσχα  άλλωστε , ήταν  οι  μόνες που  αναγνώρισαν  οι  Τούρκοι , παραχωρώντας μάλιστα ένα  τριήμερο για  τον  εορτασμό  τους , από  την  Κυριακή της  Αναστάσεως , έως την  Τρίτη της  Διακαινησίμου . Η  Τρίτη  του  Πάσχα ήταν δε  αυτή που  γιορταζόταν με  τόση  ευθυμία και  χορευτική  έξαρση επί Τουρκοκρατίας , ώστε έφτασε  στις αρχές  της  δεκαετίας  του  1850 , να  θεωρηθεί αλλόκοτη  και  ειδωλολατρική γιορτή .
   Η  , καθιερωμένη  όμως , από  αιώνες πριν , δεν  μπορούσε  εύκολα  να  σταματήσει , παρά τις  επιταγές της  Εκκλησίας . Έτσι λαμβανομένων υπόψη  του  χώρου όπου  εορταζόταν – του  Θησείου – την εποχή  που  ήταν  άνοιξη , αλλά και  του  πανηγυρικού  της  χαρακτήρα  , μετονομάστηκαν στο Αθηναϊκοπρεπέστερο “ Παναθήναια “ και γιορταζόταν τα  μετέπειτα  χρόνια και  με  την  αρωγή των  επισήμων  αρχών και  τη  συμμετοχή  της  στρατιωτικής  μπάντας .
   Σιγά- σιγά  όμως , με  το  πέρασμα  των  χρόνων , ο  εορτασμός  απλώθηκε μέχρι  τους  στύλους  του Ολυμπίου  Διός και  αργότερα  στα  Φάληρα και στις  εξοχές , και  ως  τα  τέλη  του  19ου  αιώνα έχασε  τον αρχικό  του  χαρακτήρα και  έπαψε  να  ονομάζεται  Ρουσάλια , ενσωματώθηκε με  τις  γιορτές  των  λουλουδιών , όπου  χωρικοί  κατέφθαναν στην Πρωτεύουσα  απ’ τα  Μεσόγεια για  να  διασκεδάσουν .
   Έτσι η  γιορτή  της  Τρίτης  του  Πάσχα έσβησε ήσυχα- ήσυχα και  απόμειναν μόνο  τα Ρουσάλια , που  γιορτάζονται  στα  Μέγαρα  μέχρι  σήμερα .
IMG_0001
Εικόνα  απ’ τα  “ Ρουσάλια “ της παλιάς  Αθήνας .
      ΧΡΙΣΤΟΣ  ΑΝΕΣΤΗ  -  ΧΡΟΝΙΑ  ΠΟΛΛΆ

No comments: