ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ

 

                                 -  ΣΤ΄-

΄  Κλασσική ..εικόνα  λεωφορείου (;) ‘αγονης  γραμμής σε  ώρα  δρομολογίου , όσο  για  την  κατάσταση  του  δρόμου , περιττεύουν  νομίζω  τα  σχόλιά  μας , η  φωτογραφία  μιλάει μόνη  της…

                               *           *

   Εκείνο  λοιπόν  τον  καιρό , δεκαετίες  ΄50  και ‘60 , το  Λιδορίκι  ήταν  στις  μεγάλες..φούριες  του , εμπορικό  κέντρο   της Δωρίδας , εξυπηρετούσε  βλέπεις  όλα  τα  ορεινά   Δωρικά  χωριά , και  τις  περισσότερες  μέρες  της  βδομάδας , υπήρχε ..” κυκλοφοριακό “ πρόβλημα , αφού  κατέβαιναν  απ’ τα  χωριά οι  νοικοκυραίοι για να εφοδιαστούν με  όλα  τα  αναγκαία , τρόφιμα  κλπ .

   Απ’ τις  Λάκκες , που  ήταν  το  Γκομοζαίϊκο  μαγαζί , το  μεγαλύτερο  την εποχή  εκείνη , μέχρι  του Καραβάνα  το  γεφύρι , στη  στροφή  προς  τον Αντώνη , όπου  ήταν  το παλιό  μονοπώλιο , έβλεπες ..” παρκαρισμένα “ δεκάδες , για  να  μην  πω  εκατοντάδες ι.χ , μουλάρια , άλογα και  γαϊδούρια , που  περίμεναν  να  αποτελειώσουν  τα  ψώνια  τα  αφεντικά  τους και  να  πάρουν  το δρόμο  της  επιστροφής .

   Στο  Αλωνάκι  όμως , όπου ήταν  και το  γραφείο  του  ΚΤΕΛ , περίμεναν  αραγμένα και  τα λεωφορεία  που  θα  “ έπαιρναν “ κάποιο  δρομολόγιο  , απ’ τα  πολλά  που γίνονταν  καθημερινά  εκείνη  την  εποχή ,  Αθήνα , Άμφισσα , Ερατεινή , Ναύπακτο , χώρια  τα  δρομολόγια  των  “ άγονων “ γραμμών , Μουσουνίτσα , Γρανίτσα , Κονιάκο , Συκιά , Πενταγιού , Αρτοτίνα , Σώταινα , Δαφνοχώρι , Καλλιθέα , τα  οποία  βέβαια  γίνονταν  με  ..ειδικού  τύπου αυτοκίνητα , φορηγο..επιβατικά , που  είχαν  και  ηρωικά  ονόματα , Μιαούλης , Κανάρης  κλπ , δεν  ανήκαν  στο  στόλο του  ΚΤΕΛ , αλλά  ήταν  μεμονωμένες  ιδιοκτησίες  και  έφευγαν  κάθε  μεσημέρι , αφού  είχαν  έρθει  τα  δρομολόγια  του ΚΤΕΛ , και  μετέφεραν  τους  επιβάτες απ’ τα  γύρω  χωριά , όπου  για  να πας  έπρεπε να..μαρτυρήσεις , αφού  οι δρόμοι , αν  μπορούμε  να  τους ονομάσουμε  έτσι , έμοιαζαν  περισσότερο με..οργωμένα  χωράφια , γεμάτα  λάσπες , αυλάκια  και  πέτρες …

  σ

  Άλλο ..μοντελάκι , λεωφορείου  άγονης  γραμμής , ιδιοκτησίας Χαρ. Φαλίδα , ο  οποίος  είναι και  στο  τιμόνι .

  Όλα  λοιπόν  αυτά  τα ..” άγονα “ ξεκινούσαν απ’ το  Αλωνάκι  κι’ αυτά , το  απογευματάκι , πήγαινα στα  χωριά και  διανυκτέρευαν  εκεί αφού  πρωί – πρωί , έπαιρναν από  εκεί δρομολόγιο  για  Λιδορίκι , φέρνοντας κόσμο για  ψώνια ή  για να  ταξιδέψουν .

   Βέβαια αυτά  τα ..” κοντινά “ σε  χιλιόμετρα , αλλά  πολύ  μακρινά  σε..χρόνο , δρομολόγια , ήταν  σωστό  μαρτύριο , γιατί  απ’ τη  μια  μεριά  το  χάλι  του  δρόμου , κι’ απ’ την  άλλη η..” ποιότητα “ των  αυτοκινήτων έκαναν  ένα δίδυμο ταλαιπωρίας…αχτύπητο , θανατηφόρο ..

  Βέβαια  μη  φανταστείτε  πως  και τα  λεωφορεία  του ΚΤΕΛ ήταν  κάτι  το..εξαιρετικό , μία  απ’ τα ίδια  ήταν , αφού  , ειδικά  τον πρώτο  καιρό , τα  ¨καινούρια “ λεωφορεία , 18ρια  και  24ρια , έφταναν  στο ΚΤΕΛ αφού  είχαν  ..οργώσει  ολόκληρη  την  Ελλάδα , και  είχαν απλώς  …ψευτο..επισκευαστεί , κρύβοντας  έτσι  τις βαθειές …ρυτίδες  τους με  ένα  ..βάψιμο , ένα ..μπογιάτισμα ..

   Με  αυτά  λοιπόν  τα  δεδομένα  , τα  ταξίδια , γενικώς , ήταν ένα  μακρύ..μαρτύριο για  τους  επιβάτες , που  βέβαια  δεν είχαν και  περιθώριο άλλης..επιλογής ..

  Ο Μποβιατσονίκος , στο  παλιό  Μποβιατσαίϊκο 24ρι.. 

 

    Ας μπούμε  λοιπόν , απαρατήρητοι , σε  ένα  λεωφορείο της  εποχής και ας  κάνουμε  ένα  ταξίδι  απ’ το  Λιδορίκι  στην  Αθήνα . Το  δρομολόγιο  ξεκινούσε  το  πρωί , ώρα 8-9 , απ’ το  Αλωνάκι ,πάντα  με  κάποια  καθυστέρηση , γιατί  έπρεπε  να  περιμένουμε  να  έρθουν όλα  τα “ άγονα “ απ’  τα  γύρω  χωριά , που  σίγουρα  θα  είχαν  κάποιους επιβάτες για  Αθήνα , Άμφισσα κλπ .

   Επειδή  οι  θέσεις  ήταν  λιγοστές , όταν  υπήρχαν  πολλοί  επιβάτες , υπήρχαν  και  τα  καρεκλάκια , μάλιστα , όπως  στα  νοσοκομεία  έχουν  τα  ράντζα , όταν  δεν υπάρχουν  κρεβάτια για  τους  ασθενείς , έτσι  και  στα  λεωφορεία , άμα  δεν έφταναν  οι  θέσεις , το  πρόβλημα  το έλυναν  τα  καρεκλάκια , που  ήταν διάφορα μικρά  καθίσματα , όχι και  ιδιαίτερα…αναπαυτικά , που  τοποθετούνταν  στο  διάδρομο , μεταξύ  των  καθισμάτων και  έτσι δημιουργούνταν  το..αδιαχώρητο , βέβαια  και  για  το  καρεκλάκι το εισιτήριο ήταν  το  ίδιο , και  όλοι  οι..” καρεκλάκηδες “ είχαν τα  μάτια  δεκατέσσερα μήπως  και κατέβη  κανένας σε κάποο ενδιάμεσο  προορισμό , για  να  ..αρπάξουν  τη  θέση .

   Ανάλογα λοιπόν  με τις ..καιρικές  συνθήκες , ήταν και  τα  προβλήματα  των  επιβατών , αν ήταν  χειμώνας  και  έκανε  κρύο τότε …τουρτούριζαν  απ’ την  παγωνιά και  έτσι  όπως  ήταν  “ παστωμένοι “ ο ένας  πάνω στον  άλλο , πιάνονταν  με  το  πολύωρο  ταξίδι . Βέβαια , για  λόγους..αναγκών , γίνονταν  και  οι απαραίτητες στάσεις , σε  έρημα  μέρη , που  είχαν  θάμνους  και  δέντρα για  κάλυψη  του…θεάματος . Αυτά τα…διαλείμματα , είχαν  τη  χάρη  τους αλλά  και  έμειναν και  στην ιστορία .

    Θυμηθείτε  τη  φράση “ κατούρα  να  φύγουμε “ ; έχει  τη  ρίζα  της απ’ τα δρομολόγια  αυτά  κι’ απ’ τις στάσεις  που  γίνονταν  για  τις  ανάγκες  των  επιβατών . Όταν έπρεπε να γίνει  στάση , κι’ αυτό  ρυθμιζόταν  απ’ τους…επιβάτες , ανάλογα  με την…αναγκαιότητα  της…ανάγκης , παραμέριζαν  τα καρεκλάκια , και  οι  επιβάτες  έβγαιναν  , κακήν ..κακώς , και σκορπίζονταν  πίσω  απ’ τους  θάμνους  και  τα  δέντρα που υπήρχαν , ενώ ο βοηθός , κοντρολάριζε τους επιβάτες  που  κατέβαιναν , αν  και  κατέβαιναν όλοι συνήθως , και  κράταγε  λογαριασμό , για  να  ξέρει τον  αριθμό .

   Όταν  λοιπόν τελείωνε ο..χρόνος , ο  οδηγός έμπαινε   καθόταν  στη θέση και  κορνάριζε , για  να  μαζευτούν  οι σκορπισμένοι  στα  χωράφια επιβάτες , όταν  μαζεύονταν , ο  βοηθός έκανε  κοντρόλ , και  συνήθως  κάποιος ή  κάποιοι  έλειπαν , λόγω…καθυστέρησης , οπότε  κατέβαινε  απ’ το αυτοκίνητο , και ..διερευνούσε  τα..πέριξ δέντρα  και  κυρίως  τους  θάμνους , και  όταν  έβλεπε κάποιον που  είτε  καθυστέρησε  να κατέβει και…αργούσε , μισοκρυμμένο  στους  θάμνους  φώναζε το  περίφημο : “ Άντε , κατούρα  να  φύγουμε “…που έχει  μείνει πια  στην  ιστορία ..

    Εκτός όμως  απ’ την  χειμωνιάτικη  παγωνιά , το  καλοκαίρι , είχαμε  άλλο  βάσανο , λιώναμε απ’ τη  ζέστη , φανταστείτε  σε  ένα  αυτοκίνητο 24 θέσεων  να  υπάρχουν , με  τα  καρεκλάκια κλπ , 35 άτομα , οπότε  η  ατμόσφαιρα  για  πολλούς  και … διαφόρους  λόγους , γινόταν  αποπνικτική , άσε  που  αν το  λεωφορείο  ήταν  φορτωμένο , μόλις  έπιανε λιγάκι ..ανηφόρα , ζεσταινόταν  η  μηχανή και  ο  οδηγός , έψαχνε  να  βρει κανένα  δέντρο  στο  δρόμο , για  να  βολευτούν  οι  επιβάτες , και  έκανε στάση να κρυώσει  λίγο  η  μηχανή , αφού τα  ψυγεία ήταν  χιλιο..κολλημένα και  συνήθως τρύπια  απ’ την  πολυκαιρία ..

  Το  Μποβιατσαίϊκο 32άρι , πολύ αργότερα  απ’ την  εποχή  που  περιγράφουμε . Δίπλα  καμαρώνει  ο Γιώργος  Μποβιάτσης

    Γι΄αυτές τις  περιπτώσεις οι  οδηγοί  φρόντιζαν να  έχουν πάντα  μαζί  τους “ λουκουμάκια “ , μάλιστα  λουκουμάκια , κι’ όταν έχανε  νερά το  ψυγείο και  κάναμε  στάση , όταν  ρωτούσαμε  τι  συμβαίνει ακούγαμε  τη  στερεότυπη  απάντηση : Θέλει  το “λουκουμάκι “ του , και πράγματι  έτσι  ήταν τα  πράγματα , οι..” πιλότοι “ ( κυβερνήτης  και..συγκυβερνήτης ) κατέβαινα  και  αφού  επισημαίνανε  που  ακριβώς  έτρεχε  το  ψυγείο το..” θεράπευαν “ βουλώνοντας  τη  τρυπίτσα  με το…” λουκουμάκι “, βέβαια  αν το  ταξίδι  ήταν  μακρινό , δεν έφτανε  ένα  μόνο  λουκουμάκι , γι’΄αυτό υπήρχε  πάντα λουκουμο…καβάντζα , όπως  επίσης υπήρχαν και  τα  απαραίτητα υλικά  και σύνεργα για  το..” μπάλωμα “ της  σαμπρέλας του λάστιχου , σε  περίπτωση κλαταρίσματος , γιατί αυτές  οι  ζημιές  γίνονταν  συνήθως  στις…ερημιές … οπότε κατεβαίναμε  όλοι , σήκωναν το  αυτοκίνητο  στο  γρύλο και αν  μεν  υπήρχε ρεζέρβα , έχει  καλώς , η  περίπτωση ήταν..απλό…ευχέλαιο  ,  αλλιώς …γινόταν  κανονική…λειτουργία μετά …δοξολογίας  , με  καντήλια  , αγίους  και  όλα  τα  σχετικά ..και  τότε  έβγαιναν   τα  σχετικά  συμπράγκαλα , “ σολισιόν “ και..”μπαλώματα , σολισιόν λέγανε  την ειδική  κόλλα , και  μπάλωμα το ειδικό  μπάλωμα  που  κολλούσαν  πάνω  στην  τρύπα και  γινόταν η  επισκευή , τώρα στην περίπτωση που  καθοδόν , μας  έπιαναν  δυο …λάστιχα , τότε η  λειτουργία ήταν…αρχιερατική , καταλαβαίνετε…και  να  φανταστείτε  όλα  αυτά  να  γίνονται  κάτω  από  βροχή ή  χιόνι  ή  και  αφόρητη  ..ζέστη , ούτε  στο  χειρότερο  εχθρό  μας…που  λένε .

   Αν  λοιπόν  όλα  εξελίσσονταν ..κανονικά , χωρίς παρατράγουδα , Θεού δηλαδή  θέλοντος , κι’ αφού  σε  κάθε  χωριό  και  διασταύρωση κάναμε  στάση  για  να  πάρουμε  επιβάτες  , αν  υπήρχαν , και  αφού  είχαμε  ξεπεράσει τα δύσκολα..σημεία , την ανηφόρα  στο “ ανάθεμα “ το  καλοκαίρι με την πολλή  ζέστη  , και  τα  “ παλάτια “ το χειμώνα , γιατί  πάντα  εκεί  κρατάει  χιόνι , φτάναμε  μετά  από δίωρο και , ταξίδι , στην  Άμφισσα , όπου  γινόταν στάση , παίρναμε και  τυχόν επιβάτες  που  υπήρχαν , αν  βέβαια  υπήρχε  χώρος και  συνεχίζαμε το..ταξίδι  μας με επόμενο  σταθμό στην  ταβέρνα  του  Καραθανάση στην…Αράχωβα …

      Η  συνέχεια  όμως  στο  επόμενο ….

   Καλό  σας  μεσημέρι ….Κ.Κ.-