31.3.08

Η ΖΩΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ...


Δυό χαρακτηριστικές φωτογραφίες απ' τη ζωή των πρώτων Δωριέων μεταναστών στην Αμερική στις αρχές του 20ου αιώνα .
Πρίν από μερικές μέρες κάναμε ένα φωτογραφικό αφιέρωμα στους Λιδορικιώτες , με την..ευρεία έννοια , πρωτομετανάστες στην Αμέρικα , είναι γνωστή η εκεί ζωή τους , σκληρή , δύσκολη , ασυνήθιστη γιά τους αγνούς Δωριείς , που έφυγαν από μιά φτωχιά αλλά ζεστή κι' αγαπημένη Πατρίδα , κι' έπεσαν στο..λάκκο με τα φίδια . Έχουν μείνει όμως , εκτός απ' τα πολλά δυσάρεστα , κάποια ...φωτεινά διαλείμματα στην καθημέρινότητά τους , χαρακτηριστικά του...θανατηφόρου Λοιδορικιώτικου χιούμορ .
Σε μιά απ' τις φωτογραφίες που δημοσιεύσαμε , υπήρχε κι' ο παπούς μου , ο Γιώργος Καψάλης , κάπου στην πρώτη η δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα , δεν τον γνώρισα τον παπού μου , και τόχω παράπονο που δεν γνωρισα παπούδες και γιαγιάδες , απ' τις διηγήσεις όμως των γονιών μου και άλλων συγγενών έμαθα κάποια πράγματα γι' αυτόν . Ήταν πολύ καλαμπουρτζής , με το χαρακτηριστικό ..σκληρό Λιδορικιώτικο χιούμορ , που ξεπερνάει , πολλές φορές , τα ανεκτά όρια κι' ενοχλεί , αυτό είναι κι' ένα απ' τα ..οικογενειακά μας ..ελαττώματα , θα σας διηγηθώ μια πραγματική ιστορία απ' τη ζωή του στην Αμερική μαζί με τους άλλους΄Λιδορικιώτες , φυσικά , ξέχασα να σας πω πως τον παπού μου τον παραγκώμιαζαν " Ψιττακό " , δηλαδή παπαγάλο , το γιατί δεν το γνωρίζω .

Στην Αμερική λοιπόν όταν πήγαν οι χωριανοί μας μετανάστες , έμεναν , όπως είναι γνωστό , σε..μικροκοινόβια , πέντ' έξι μαζί , γιά οικονομία , και κάθε μέρα έμενε κάποιος πίσω στο σπίτι γιά να μαγειρέψει και γιά τους υπόλοιπους , αυτό γινόταν με σειρά . Κάθε βράδυ οι..συγκάτοικοι , έκαναν ..συνέλευση ενοίκων και αποφάσιζαν , δημοκρατικά , γιά το τι φαγητό θά 'φτιαχναν την άλλη μέρα , κοινή...συναινέσει .

Ήρθε κι' η σειρά του παπού μου , μαζεύτηκαν , όπως πάντα , οι ένοικοι , γιά ν' αποφασίσουν , περί του φαγητού της επομένης , οι ψηφοφορίες όμως απέβησαν..άκαρπες , ο ένα ήθελε μακαρόνια , ο άλλος φασόλια , ο άλλος ρύζι , άλλος πατάτες , ο καθένας το δικό του , αποτέλεσμα δεν έβγαινε , αλλά κάτι έπρεπε να μαγειρέψουν , κάτι να φάνε . Στα πολλά στα λίγα , κι΄αφού δεν υπήρχε ..ομοφωνία , και μετά πό πολλές γκρίνιες , το θέμα δεν λ΄υθηκε , έμεινε..φλου .

Φύγαν το πρωί οι λεβέντες , πήγαν στις δουλειές τους κι' όταν τέλειωσαν , γύρισαν πεινασμένοι σαν..λύκοι , μπήκαν , τους καλωσόρισε ο παππούς μου , και μέσα στο σπίτι ..κυκλοφορούσε μιά ευχάριστη μεν , αλλά περίεργη , πρωτόγνωρη μυρωδιά . Αφού πλύθηκαν κι' ετοιμάσθηκαν , άρχισαν , ένας -ένας , να ρωτάνε : τι φαί έφκιαξες Γιώργο ; ρωτάει ο πρώτος , ό,τι μούπες του απαντάει ο παπούς μου , τι έφκιαξες Γιώργη σήμερα ; ρωτάει ο δεύτερος , και παίρνει την ίδια απάντηση , ό,τι μούπες , το ίδιο κι' οτρίτος κι' οι υπόλοιποι , οπότε άρχισαν να κοιτάζονται μεταξύ τους , με απορία , πως γίνεται να έφκιαξε 5-6 , ειδών φαγητά ; κάτι δεν πήγαινε καλά , την απορία τους την έλυσε ο παπούς μου , τους λέει : άντε , πάρτε πιάτα ελάτε να βάλτε φαί , και πηγαίενι προσ την πελώρια κατσαρόλα , που ακόμα σιγόβραζε .

Πλησιάζει αυτός , πλησιάζουν κι' οι άλλοι , και βγάζει το καπάκι , και μέσα υπήρχε ένα..απίθανο τουρλουμπούκι , φασόλια , πατάτες , ρύζι , μακαρόνια , φακές ..ότι τέλος πάντων είχαν παραγγείλει χθες βράδυ οι συγκάτοικοι , ορίστε , τους λέει ο παπούς μου , ότι μού 'πατε έφκιασα , βγάλτε ο καθένας το δικό του και φάτε...

Το τι επεκολούθησε , αφήνω να το μαντέψτε μόνοι σας , πάντως το περιστατικό είνα πραγματικό και μου τόπε άνθρωπος , που ήταν την εποχή εκείνη στην Αμερική , γιατί όπως καταλαβαίνετε , η ...είδηση έκανε γύρα σ' όλους τους Λιδορικιώτικους , και όχι..μόνο , καταυλισμούς μεταναστών........

Θεός σχωρέστους , όλους τους ήρωες αύτούς που δημιούργησαν τις συνθήκες γιά να ζήσουμε εμείς καλύτερα , πολλά τους χρωστάμε , τουλάχιστον ας τους θυμόμαστε με αγάπη......Κ .-

ΠΟΤΕ ΠΕΘΑΝΕ Η ΜΑΡΙΑ Η ΠΕΝΤΑΓΙΩΤΙΣΣΑ ;

Η ...Πεντάμορφη...Πενταγιού...

" ΕΣΤΙΑ " 10-1-1896 ....

" Απέθανε προ τινος εις το χωρίον Παλαιοκάτουνον , εν ηλικία 60 ετών , η περίφημος Μαρία η Πενταγιώτισσα ! Η γυνή ήτις ενέπνευσεν το γνωστόν δημοτικόν άσμα και τον Καρκαβίτσαν να γράψη θαυμάσια την ιστορίαν της , τον δε Παλαμάν να την εξυμνήση διά στίχων μέσα εις τους οποίους φρικιά ο έρως προς το αγέρωχον κάλλος , δεν εγνωρίζομεν ότι έζη ακόμη .
Η Μαρία , εγεννήθη εις το χωρίον Πενταγιοί του Δήμου Κροκυλείου της Δωρίδος και ήτο θυγάτηρ Δασκαλοπούλου τινός έχοντος και έτερα δύο τέκνα , την Ελένην και τον Θανάσην . Μετά τον θάνατον του πατρός και της μητρός , η Μαρία εκ των πολλών μνηστήρων εξέλεξε κάποιον Τουρκάκην , τον οποίον και εισήγε λάθρα εις την οικίαν της , παραβαίνουσα ούτω τα χρηστά και αγνά ήθη του επαρχιακού λαού . Υπό του Τουρκάκη αυτού εφονεύθη ο αδελφός της Θανάσης κατά προτροπήν της Μαρίας , θελησάσης να εκδικηθή διότι την έδειρεν ένεκα των προς τον Τουρκάκην αθεμίτων σχέσεών της . Εδικάσθησαν αμφότεροι και εφυλακίσθησαν . Μετά την αποφυλάκισην , η Μαρία κατέφυγε εις Παλαιοκάτουνον , όπου ενυμφεύθη χήρον τινά Αρμάγον καλούμενον , μεθ' ου έζησε μέχρι του θανάτου της .
Και εν τω εσχάτω γήρατι αυτής , η Μαρία διετήρησε ανεξάλειπτα τα ίχνη της καλλονής της , τα οποία δεν ηδυνήθησαν να εξαλείψουν ούτε αι τύψεις της συνειδήσεως , ούτε αι λύπαι , ούτε η περιφρόνησις την οποίαν εδέικνυον προς αυτήν οι συμπατριώτες της διά το ελευθέριον παρελθόν της ".

" ΕΣΤΙΑ " 20-1-1896 .

" Περί της πρότινος αποθανούσης Πενταγιώτισσας και το εξής εκφραστικόν ανέκδοτον διηγούνται εις το Μεσολόγγιον : Μεταξύ των ενόρκων οίτινες την αθώωσαν κατηγορουμένην επί φόνω , ήτο και εις απόστρατος Συνταγματάρχης , ο Κάσκαρης . Ούτος , όταν κάποιος των φίλων του τον ήλεγξε διά την αθώωσιν της Μαρία , απήντησεν ατάραχος :
- Δίκιο έχεις ! Μα τι να κάνουμε που μας εδαιμόνισε μ' εκείνα τα άτια της....."

Αυτά γράφηκαν απ' την " ΕΣΤΙΑ " το 1896 , σχετικά με τη ζωή και το θάνατο της περίφημης κοντοπατριώτισσάς μας της Μαρίας της Πενταγιώτισσας , της Δασκαλοπύλας , που λέει και το γνωστό τραγούδι .
Θα πρέπει , εδώ , να διευκρινίσουμε πως ο Τουρκάκης που αγάπησε η Μαρία , ήταν απ' την Πενταγιού , και δεν είχε καμιά σχέση με τους Λιδορικιώτες Τουρκάκηδες , γιατί σε πολλά χωριά υπήρχαν κάτοικοι μ' αυτό το όνομα , και οι οποίοι , προφανώς , προέρχονταν από Τούρκικες οικογένειες που παρέμειναν στα χωριά μας , μετά το φευγιό των Τουρκων .....Κ.-

ΠΡΙΝ ..ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ - ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΣΤΕΒΟ ΣΤΙΣ ΚΟΡΟΜΠΛΙΕΣ .


Χωριανοί μας τσοπαναραίοι , στο...βασίλειό τους , στις ..στρούγκες τους .

Αναδημοσιεύουμε , αγαπημένοι μας φίλοι , απ' το " ΛΙΔΩΡΙΚΙ " αρ.φύλ. 2 - Ιανουαρίου 1982 ένα..νοσταλγικό οδοιπορικό , του αξέχαστου χωριανού μας Αθανασίου Κοκκαλιά , διαβάστε το και..ονειρευτείτε τη την τσοπάνικη ζωή προ..εβδομηκονταπενταετίας !! Απολαύστε το :
"......με πήγε σχεδόν μισόν αιώνα πίσω και με συγκίνηση η σκέψη και το μυαλό μου μεταφερθήκανε στα βουνά του Λιδωρικιού και στις ρίζες που γεννηθήκαμε και είδαμε τον ήλιο . Ανέβηκα νοερά και τροχάδην στη Δρύσελη που πηγαίναμε και μαζεύαμε το αρωματικό τσάι της Γκιώνας , από κει κατέβηκα στη Φτελιά να κόψω καλαμπόκια ποτιστικά απ' τα ποτέκια και να πιώ νερό δροσερό στη βρ΄υση της Φτελιάς και στον άμπλα του Τσοχλά , που σπάνια να μη βρεί κανείς φίδια τα καλοκαίρια , που πάνε κι' αυτά να δροσιστούν .
Απ' τη Φτελιά κατέβηκα στον Κώστεβο , στα κουκιά της μακαρίτισσας της Καφέτσαινας , γιά να καταλήξω στα παλιάμπελα με άλλα παιδιά , κυρίως Βαρουσιώτικα , όπου γεμίσαμε ( κλέψαμε ) σταφύλια τα σακκούλια μας , και μάλιστα από δικά μας αμπέλια , και ανεβήκαμε ολονυχτίς στους Αι Λιάδες , όπου σε απόμερο μέρος και επάνω σε γεροντοπό Κέδρο , κάπου στην " Αγριοσυκιά " , είχαμε στήσει το γιατάκι και κρύψαμε τα σταφύλια . Πολλοί από τους τσοπάνηδες του Βαρουσιού θα το θυμούνται και τώρα .
Την άλλη μέρα κιόλας , άρχισαν να ξυνίζουν γιατί είχαν στουμπισθή από την ολονύχτια ταλαιπωρία τους στη μεταφορά . Γρήγορα - γρήγορα , πετάχτηκα στο " Δραγάτη " όπου κάθησα και ξεκουράστηκα γεμίζοντας τα πλεμόνια μου ολοκάθαρο αέρα που τον έστελναν τα Βαρδούσια από απέναντι και τον φιλτράριζαν τα έλατα και τα φουυντωτά μυρωδάτα κέδρα .
Από κει κατηφόρισα προς τις " Τρουπόραχες " με τα βαθειά γούπατα και την ομώνυμη λούστρα που χρόνια βαστά νερό και πάνε τα κοπάδια και πίνουν και τις νύχτες πάνε και τα ζουλάπια .
Πέρασα στη στρούγκα των " Σμιχτάρηδων " , και μακαρίτηδων σήμερα , μπάρμπα μου Κωλέττη και του Σαψαρόγιαννου . Εκεί παραθέριζαν ο Μήτσος ο Μαργέλλος ( Σαψαρομήτρος ) ο Γυμνασιάρχης και ο Γιάννης Σκούτας ( Σκουτόγιαννος ) ο Δικηγόρος , με φίλεψαν και έφαγα διαούρτι από τη βεδούρα που ήταν κρεμασμένη στο μεγάλο κέδρο έξω απ' την ταράτσα και πιό πέρα απ' το στρουγκόλιθο . Πολύ νόστιμο . Ήπια και νερό που ,΄μόλις είχε φέρει ο Σαψαρογιώργος από την " Τρουπ ", μέσα στους γαλατοντενεκέδες .
Όλοι μαζί βγήκαμε στο καραούλι γιά να πάρουμε δροσερό αέρα , ο ήλιος έγειρε και οι πλαγιές απόσκιασαν και τα πρόβατα σκαρίσαν . Σ' αυτή μας τη συνάντηση με το Γιάννη και το Μήτσο συζητήσαμε γιά ένα ολονύχτιο κυνήγι ζλαπιού ( λύκου ) που εκείνη την εποχή είχε γίνει το φόβητρο των τσοπάνηδων και κάθε τόσο τους " χτύπαγε " κι' από κανένα . Άφησα την Τρουπ και τράβηξα γιά τις " Κορομπλιές " , στο μεγάλο συρουγκότοπο που μαζεύονται τα απογεύματα χιλιάδες γιδοπρόβατα και πολλοί τσοπάνηδες , στην καταπράσινη λάκκα και βρίσκουν τα ξεκομμένα πρόβατά τους ο ένας στο κοπάδι του άλλου . Εκεί έμεινα κάμποσες μέρες φιλοξενούμενος του φίλου μου του Ασημακόγιαννου . Περάσαμε πολύ καλά και θα μου μείνουν αξέχαστες οι στιγμές με τα καλαμπούρια μας , με τις τραμπάλες μέσα κατάλακκα , δίπλα στην πισσοστρωμένη λούστρα . Εκεί είχαν τις στρούγκες τους και οι Αποστολάδες - οι Κουτλαίοι - ο μπάρμπας μου ο Κέφης , ο Κοκκινοβασίλης , ο Κωσταρίδας , ο Αντρέας ο Λούτος , ο Αρπάλης με τα γίδια , και ξέβγαιναν καμιά φορά ο Κατσικάδερος από το " Κόκκινο χούμα " , οι Δροσαίοι απ' το " Πασιόρεμα " , ο Θανάσης Κάγκαλος ( Ζγαιοθανάσης ) και άλλοι......"
Υπέροχη ανάμνηση αδέρφια , καλοδιαβάστε τη , πολλά θα ...ανακαλύψετε πίσω απ' τα γραφόμενα του αξέχαστου Θανάση Κοκκαλιά , γιά την ζωή , την τότε , τη Λιδορικιώτικη , και κυρίως γιά τις ανθρώπινες σχέσεις , πολλά ..πάρα πολλά , ε..μετά κάντε και τη ..σύγκρισή σας , τ' αποτέλεσμα δικόσας .....

Καλό σας βράδυ , νάστε καλά.........Κ .-

Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΛΙΔΟΡΙΚΙΟΥ ΤΟ 1898 !! - Α.'

Απ' το βιβλίο του GASTON DESCHAMPS " H Eλλάς Σήμερον ( 1898 ) " αναδημοσιεύουμε τα όσα αναφέρονται στην περιοχή μας , την περιοχή Λιδορικίου , σήμερα , το ταξείδι από Άμφισσα προς Λιδορίκι .

.........Κατά την επομένην πρωίαν , ήλθεν ο παπάς του χωριού ( Κολοπετινίτσας ) , υπό το πρόσχημα του καλωσορίσματος , διά να θαυμάση την μορφήν δύο ταξιδιωτών εκ της Ευρώπης . Εν συνεχεία αντηλλάξαμεν φιλικούς λόγους μετά του χωροφύλακος , ο οποίο έφερεν εις την ζώνην του , ως χαντζάρα , την ξιφολόγχη του ! Έπρεπε πλέον να φύγωμεν . Ο Κωνσταντέλος ( ο Κολοπετινιτσιώτης που τους φιλοξένησε ) μας εβοήθησε να επιβώμεν των βραχυσώμων ίππων μας διότι αντιμετωπίζαμεν δυσκολίαν με τα ξύλινα σαμάρια και τους αναβολέις εκ σχοινίου . Ο Χαράλαμπος ( ο οδηγός τους ) ίππευεν ανέτως τον ημίονόν του . Ο Αναστάσης ( αγωγιάτης από Άμφισσα )ήτο λίαν εύθυμος . Ανεχωρήσαμεν εν μέσω συναυλίας ευχών και ευλογιών .
Ο δρόμος ήτο ο αυτός , πλήρης λίθων και ο " Καράς " και ο " Κίτσος " ( τα άλογα ) εκίνουν τα ώτα των μετά δισταγμού , παρά τας κραυγάς του Αναστάση , ο οποίος επέσπευδε την πορείαν των διά σπανίων αλλ' ισχυρών πληγμάτων του μαστιγίου του . Ολίγον προ της αφίξεως εις το χωρίον Μαλανδρίνον , εκάμαμεν στάσιν εις τα ερείπια . Καταρρέουσα Βυζαντινή εκκλησία , την οποίαν οι βοσκοί του χωρίου ονομάζουν Άγιον Απόστολον , εκάλυπτεν τα ερείπια αρχαίου ναού , τα οποία διεκρίνοντο επί της επιφανείας της γης . Υψηλότερον αρχαιοελληνικόν τείχος θαυμασίας κατασκευής και σχηματίζον ανά τακτικά διαστήματα τετραγώνους πύργους , περιέζωνε την κορυφήν ακροπόλεως . Ποία ήτο η κατεστραμμένη πόλις ; Δεν γνωρίζω εάν θα μας αποκαλύψουν το όνομά της αι επιγραφαί αι οποίαι έχουν σωρευθή εις τα κτίρια του χωρίου .
Εγευματίσαμεν εις το Μαλανδρίνον εις καλύβαν εκ φυλλωμάτων , την οποίαν θα απεκάλουν περίπτερον εάν η ονομασία δεν απετέλει παραφωνίαν εις τον χ'ωρον εκείνον . Εφάγαμεν σφιχτά αυγά και ημίσειαν οκάν κρέατος την οποίαν ανεκάλυψεν , άγνωστον πως , ο Χαράλαμπος . Δεν γνωρίζω πως ο αγαθός και ικανός Χαράλαμπος είχεν εύρει αυτό το κρέας εις την περιοχήν κατοικουμένην υπό κατ' εξοχήν χορτοφάγων ανθρώπων . Το φαγητόν εμοιράσθημεν μετά του προέδρου της Κοινότητος και του παπά . Ο ιερεύς εκείνος , ήτο εις εκ των ρυπαροτέρων ανθρώπων τους οποίους έχω ιδή . Το καλημαύκι του εφαίνετο κολλημένον επί της αηδούς κόμης του . Το ανοικτόν μαύρον ρ'άσον του , άφηνε να φανή εσωτερικός χιτών εκ κυανού χονδροειδούς υφάσματος , ο οποίος είχε σφιχθή εις την οσφύν με ζώνην στρατιώτου . Ο παπάς αυτός ήτο παραλλήλως και ο διδάσκαλος του χωριού . Η γενειοφόρος μορφή του , ήτο απλοική . Ωμολόγει ειλικρινώς την άγνοιαν των συμπατριωτών του και εαυτού .
Το Ταχυδρομείον , ουδέποτε έφθανεν εκεί . Όταν εις εκ των χωρικών εις το Λιδωρίκι , το κεφαλοχώριον της περιοχής , ηρώτα τον ταχυδρόμον εάν υπήρχον επιστολαί διά το Μαλανδρίνον , πράγμα το οποίον συνέβαινεν . Ο παπάς κατά το γεύμα μας εκείνο , ηρώτα μετά περιεργείας τον Χαράλαμπον , περί των πολιτικών πραγμάτων και μάλιστα περί του προταθέντος υπό του Τρικούπη νέου νόμου περί των ιερέων . Ο πολιτικός αυτός διάλογος , διεξήγητο εις ωραιότατον τοπίον : Αι κλιτύες , γύρω , εκάλυπτοντο υπό συστάδα μικρών δένδρων , αι οποίαι προσέθετον πράσινα στίγματα εις την εικόνα . Εις τον ελαφρόν και διαυγή αιθέρα , διεκρίνετο ο βόμβος των μελισσών... Ήτο τέλος Ιουνίου , εποχή καθ' ην οι Αθηναίοι ήδη υποφέρουν εκ της υπερβολικής θερμότητος , αλλ' εις εκείνα τα πλατώματα , έπνεεν εαρινή αύρα ομοία προς τους ανέμους του Απριλίου .
Ο ιερεύς μας συνώδευσεν επί το διάστημα μέχρι μιάς πηγής η οποία εσχημάτιζεν μικρόν καταρράκτην επί των λίθων υπό μεγάλον πλάτανον . Τα ύδατα , ήσαν τόσον διαυγή , ώστε ευκόλως ηδυνάμεθα να μετρήσωμεν τους λίθους εις το βάθος της κοίτης . Ο ιερεύς εκαθρεπτίσθη μετ' αυταρεσκείας εις την επιφάνειαν της πηγής . Ευτυχώς , δεν φοβούμαιν μήπως καταλήξη ως ο Νάρκισσος !

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι.....

ΚΛΕΙΣΕ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ...




Ακόμα πέφτει απόψε , έξω , η βροχή , αρρωστημένα ,
κι’ όμως , το βράδυ τούτο , μοιάζει , λες , ονειρεμένο …
το σπίτι όλο σκοτεινό , τα φώτα ολόγυρα σβησμένα ,
μονάχα το καντήλι , στο παλιό το εικονοστάσι ειν’ αναμμένο.

Κλείσε απαλά , την πόρτα της ψυχής αγαπημένη ,
ως θα περνάς στου νου , τους σκοτεινούς τους διαδρόμους ,
όσο κι’ αν η καρδιά σε λαχταράει , και σε προσμένει ,
αλλοίμονο , δεν το μπορεί ν’ αντέξει κι’ άλλους πόνους .

Η βροχή απόψε πάλι , λες , πως την ψυχή μου τυραγνάει ,
κάθε σταγόνα της , και μια δικιά σου εικόνα , μου θυμίζει ,
αδέσποτος ο νους , στους δρόμους τους δικούς σου τριγυρνάει ,
καθώς ο αγέρας κάποιο γνώριμο σκοπό σιγοσφυρίζει .

Κλείσε απαλά , την πόρτα της ψυχής , αγαπημένη ,
στο σούρουπο , μην προσπαθείς για νάβρεις ηλιαχτίδα ,
σαν τις σταγόνες της βροχής , η αγάπη σκορπισμένη ,
μέσα στη νύχτα ήλιος ν’ ανατείλλει , δεν υπάρχει ελπίδα ..... Κ.-

Λιδορίκι 22.10.2007 .

ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...


ΔΕΥΤΕΡΑ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ - 91η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ .

Υπατίου Ιερομάρτυρος , Ακακίου ομολογητού .


ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....
1821 : Τουρκικές δυνάμεις, που είχαν νικηθεί από τον Κολοκοτρώνη στη γέφυρα του Αλφειού ποταμού κοντά στην Καρύταινα, αφού ενισχύθηκαν από δύναμη 2.500 ομοεθνών τους, καταλαμβάνουν και πυρπολούν το χωριό Σάλεσι.
1821: Μετά από ψευδή διάδοση για κήρυξη Ρωσοτουρκικού πολέμου, λόγω της Ελληνικής Επανάστασεως, ο τουρκικός όχλος προβαίνει σε άγριες σφαγές Ελλήνων της Σμύρνης.
1821: Ο Αθανάσιος Διάκος, μετά από τριήμερη πολιορκία, επιτίθεται και κυριεύει το φρούριο «Ώρα» της Λιβαδειάς, αναγκάζοντας τον Τούρκο διοικητή της πόλης, Χασάν Αγά, να παραδώσει την πόλη στους Έλληνες.
1821: Ο επικεφαλής Ελλήνων επαναστατών, οπλαρχηγός Αντώνης Κοντοσόπουλος, με εντολή του Αθανάσιου Διάκου, απελευθερώνει την Αταλάντη Λοκρίδας από τους Τούρκους.
1943 : Το υποβρύχιό μας «Κατσώνης» βυθίζει εχθρικά πλοία, χρησιμοποιώντας τορπίλες, στο λιμάνι του Γυθείου.

Καλημέρα αδέρφια Λιδορικιώτες , καλημέρα Ελλάδα , Ισπανία , Κύπρο , Ιταλία , Η.Π.Α , Ρουμανία , Ινδία , Σιγκαπούρη , Χονγκ Κονγκ , Εσθονία , και στους φίλους μας από : Αθήνα , Θεσσαλονίκη , Κηφισιά , Λάρισα , Καρδίτσα , Λαμία , Κοζάνη , Ξάνθη , Κοζάνη , Λαμία , Λεμεσσό , Στρόβολο , La Coruna , Alicante , Scandicci , Augusta , Knoxville , Tangent , Braila , Ploiesti , Cochin , Pune , Singapore , Tsuwn wan , Tallinn , άστε όλοι καλά και να περάσετε μιά όμορφη βδομάδα .

Άρχισαν από σήμερα πάλι οι πορείες αδέρφια , και φυσικά και οι ..ταλαιπωρείες μας , δεν ρωτάμε πιά ποιοί και γιατί..πορεύονται , έτσι κι' αλλοιώς όποιος θέλει ..παρελαύνει , κι' ας τον κόσμο να ..κουρεύεται...τι τους νοιάζει...

Καλό σας μεσημέρι και καλή βδομάδα .

Άπ' το Λιδορίκι με αγάπη............Κ.-

30.3.08

Φ Ρ Ι Κ Η ....

Πάγωσαν τα χωριά μας αδέρφια , πάγωσαν οι χωριανοί απ' το στυγερό έγκλημα που έγινε προχθές στο Διακόπι . Έγκλημα πρωτόγνωρο γιά τον τόπο μας , πρωτόγνωρο γιά τα ήθη και τις συνήθειές μας , δι' ασήμαντον ..αφορμήν , θα μπορούσαμε να πούμε , δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες , ούτε γνωρίζαμε το άτυχο το θύμα , ούτε και το φερόμενο ως δράστη του αποτρόπαιου εγκλήματος γνωρίζαμε , εκτός από μερικές πληροφορίες του καλοκαιριού , στο Λιδορίκι , γιά το χαρακτήρα του . Και στις ειδήσεις , τα κανάλια , μίλησαν γι΄αυτό , ανέφεραν πως ήταν εριστικός κλπ..κλπ , εμείς το καλοκαίρι είχαμε ακούσει πολλά ..περισσότερα , αυτό όμως δημιουργεί πολλά .. ...πάρα πολλά , αμείλικτα , και...περίεργα ερωτήματα , ακολουθέιστε βήμα - βήμα το συλλογισμό μας , και θα καταλήξετε κι' εσείς , σίγουρα , στο ίδιο με μας λογικό και..θλιβερό συμπέρασμα : Αν λοιπόν ίσχύουν οι...περιρρέουσες , από καιρό , φήμες , παραβατική συμπεριφορά του δράστη , γιά πυροβολισμούς στην πλατεία του χωριού του , για...γιά...γιά...γεννιέται αμέσως το πρώτο σοβαρό ερώτημα : γιατί δεν του αφαιρέθηκε η άδεια κατοχής του όπλου ; τι έκαναν τα αρμόδια όργανα ; κι' αμέσως περνάμε στο δεύτερο καταλυτικό ερώτημα : πως προσελήφθη στην Αγροφυλακή ; και ας πούμε πως αυτό έγινε από λάθος , μετά τα όσα κατά καιρούς δημιουργούσε , η υπηρεσία του τι έκανε ; όπως επίσης και τα αρμόδια όργανα ; ποιά μέτρα έλαβαν ; και μη μας πουν πως δεν ήξεραν τίποτα γιατί δεν θα τους..πιστέψουμε , είναι γνωστή η παροιμία του λαού μας , αδέρφια , πως ο κόσμος τόχει τούμπανο κι' εμείς κρυφό..καμάρι ...και υπάρχουν περιστατικά που θα τους..διαψεύσουν...
Μέχρι εδώ , γι' απόψε , αγαπημένοι μου φίλοι , θα παρακολουθήσουμε τη εξέλιξη της τραγικής αυτής ιστορίας ,και θα επανέλθουμε , όπου και ..όπως πρέπει , θα θέλαμε όμως να θυμίσουμε , πως πολλές φορές αναφερθήκαμε στην ..ιδιότυπη λειτουργία του..κράτους στην περιοχή μας , η μάλλον στην ανυπαρξία του , όπως επίσης πολλές φορές αναφερθήκαμε , προφητικά λες , γι' αυτή με το χαρακτηρισμό Φαρ- Ουεστ , κι' αναφέραμε πολλές περιπτώσεις , της καθημερινότητας , λιγότερο βέβαια σοβαρές , αλλά έντονα ενδεικτικές και απολύτως χαρακτηριστικές , δεν βαριέσαι , το σύστημα έχει τον τρόπο λειτουργίας του , όπως επίσης αρκετές φορές σχολιάσαμε τα της επιλογής των αγροφυλάκων , πάλι..προφητικά , και όλα αυτά σε χρόνο ανύποπτο , ΄διερμηνεύοντας , απλώς , την ..περιρρέουσα ατμόσφαιρα , που λένε κι' οι..κουλτουριάρηδες , υπάρχουν ευθύνες αδέρφια , και μάλιστα σοβαρές , και φυσικά κάποιοι τις έχουν αυτές τις ευθύνες , ποιοί όμως ; η ανεύρεσή τους είναι δουλειά άλλων , πάντως πρέπει κάποτε να ρίξουμε το βάρος στην πρόληψη , γιατί μετά ...είναι πολύ-πολύ αργά , βέβαια στο Ελλάντα στο δημόσιο τομέα υπάρχουν μόνο...αρμόδιοι , υπεύθυνοι όμως ; δεν υπάρχουν ;..υπάρχουν...υπάρχουν... Νόμοι , φίλοι μου , δόξα τω Θεώ υπάρχουν , πρέπει όμως και να..εφαρμόζωνται , προ΄ς κάθε...κατεύθυνση και...χρώμα....
Εμείς πάντως γιά των γραφομένων μας το ..αληθές θα προσπαθήσουμε να ανασύρουμε , τα , κατά καιρούς , σχετικά σχόλιά μας , και θα κρίνετε μόνοι σας.... και να θυμάστε κάτι αδέρφια , και να το βάλουμε όλοι καλά στο μυαλό μας , γιά όλα τα στραβά που υπάρχουν και γίνονται καθημερινά στον τόπο μας , στον κόσμο μας , στη ζωή μας , στην καθημερινότητά μας , υπάρχουν ένοχοι , μάλιστα υπάρχουν κάποιοι ένοχοι , υπάρχουμε όμως και όοοολοι εμείς που είμαστε υπεύθυνοι , συνυπεύθυνοι , όπως θέλετε πέστε το , Υ Π Ε Υ Θ Υ Ν Ο Ι...... κι' όσο μεγαλώνει η αδιαφορία μας , μεγαλώνει κι' η ευθύνη μας , να το θυμαστε αυτό...

Καλό σας βράδυ .......Κ.-

Θ Υ Μ Η Θ Ε Ι Τ Ε .....

Η βρυσούλα η..Βουλωμένη ,
πάει δυό χρόνια..γκρεμισμένη...
πήρανε και τ' αγκωνάρια ,
τα λαμπρά τα...παληκάρια !!!




Χώρος ...αναψυχής , περιπάτου και συνάντησης των χωριανών , αν..φυσικά , μπορέσει κανείς να περάσει ανάμεσα στα πυκνο..φυτεμένα καρεκλο..τράπεζα...αν ..λέμε , αν..

Η ..διαχρονική..αθλιότης , θαυμάστε τη....


Το ιερόν...κειμήλιον , πάντα στη...θέση του.....



Πάρτε το φαγάκι σας , αδέρφια , κι' ελάτε στα σκαλάκια της βρύσης , γιά...πικ-νικ...




Όμορφο Σαββατιάτικο πρωινό στο χωριό μας , και...Κυριακάτικο , βεβαίως..βεβαίως... κατά τα άλλα...μελετάνε το πρόγραμμα Parks & Economy , ποιοί , βρε παιδιά ; ποιοί ; ξέρετε πως τα λένε στο Λιδορίκι αυτά που δεν τα..μελετήσαμε ; Πως ;........
Τις εικόνες αυτές , τις..θλιβερές , κρατείστε τις στο νου σας αδέρφια , σε λίγε μέρες θα σας έχουμε και τωρινές , έτσι γιά να κάνετε τη...σύγκριση , γιατί η εγκατάλειψη και η..αθλιότητα , τελικά , είναι διαχρονικές..μόνιμες....





Β Ο Υ Κ Ο Λ Ι Κ Ο ...

Ήρθε η ώρα γι' άρμεγμα..... στ' ν Τσιαντέικη στρούγκα στα..Σπ'θάρια...

Πότε θανάρθει η άνοιξη ,
θανάρθει..καλοκαίρι ,
να περπατήσω τα βουνά ,
ψηλά στις ..κορφοράχες..
να πιώ νερό στα δίστρατα
χιονόνερο στις βίγλες ,
να σιγαρμέξω ευωδιές ,
στα δροσερά λειβάδια ,
κι' ανάλαφρα να κοιμηθώ
στων ελατιών τον ίσκιο...

Να σιγοκλαίει η πέρδικα ,
ν' αγκομαχάει ..ο κούκος ,
κι' ο σταυραητός..περήφανα
να ψηλοαγναντεύει ,
τις στράτες , τ' αγριορούμανα ,
και τις...κοντοραχούλες .
Να πάρω τον ανήφορο
στον έλατο , να φτάσω ,
διαβαίνοντας τις Κορομπλιές ,
Κακόνι και Σπιθάρια ,
πουν' τα Τσιαντέικα μαντριά
κι' οι στρούγκες των Φουσκαίων ,
και να κονέψω , απόγιομα ,
στο Κόκκινο το Χούμα...

Πούχουν μαντριά , ο Τρόχαλος ,
ο Αβγός , κι' ο Αντρεούλας ,
κι' αντάμα να καθήσουμε
στου κονακιού τ' απόσκιο...

- Σίμπα Αντρεούλα τη φωτιά ,
φέρε μας γιοματάρι ,
το κοντοσούφλι γύρναγε ,
μην τύχει και μας...πάρει ...

- Φέρ' το καρβέλι , το τυρί ,
κοσμάρ και ψιμοτύρι ,
και πιάσε κάνα..παλιακό
του τραπεζιού..τραγούδι ...

- Και συ ορέ Μήτσο Τρόχαλε ,
λάλα και τη...φλογέρα ,
και ρίξε με τον ..παλιογκρά
πεντ' έξι στον αγέρα....
ν' ανασαλέψουν τα...σκυλιά
ν' αρχίσουν ν' αλιχτάνε ,
να μαζωχτούνε τ' άγρια
του λόγγ' όλα τα ζλάπια ,
να καμαρώσουν ..λεβεντιές
πως πίνουν και..γλεντάνε
να μη χορταίν' τα μάτια τους
να μας ..κρυφοκοιτάνε..........Κ.-



Λιδορίκι ( Γκιώνα ) 020506

ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ.....


H Βαθειά μας , σε παλιές όμορφες μέρες , σε παλιές ..δόξες , περασμένα μεγαλεία......

KYΡΙΑΚΗ 30 ΜΑΡΤΙΟΥ - 90η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ .

Ιωάννου της κλίμακος , Ευβούλης , Γ' Νηστειών - Σαυροπροσκυνήσεως .

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ....

1822 : Ο Τούρκος Ναύαρχος Καρά Αλής φτάνει στις βόρειες ακτές της Χίου με ισχυρότατο στόλο από 34 πλοία. Μπροστά στο μεγάλο αυτόν κίνδυνο, το Υπουργείο Ναυτικών καλεί σε συναγερμό τα ναυτικά νησιά για κοινή αντιμετώπιση του εχθρού.

1827 : Εκλογή του Ιωαν. Καποδίστρια ως κυβερνήτη τη Ελλάδας, από την Γ' Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας.



Καλημέρα αδέρφια Λιδορικιώτες , καλημέρα Ελλάδα , Κύπρο , Βέλγιο , Ολλανδία , Καναδά , Η.Π.Α .



Μιά καλημέρα ακόμα σε : Αθήνα , Καρδίτσα , Κορωπί , Καρπενήσι , Σπάρτη , Θεσσαλονίκη , Λάρισα , Πάτρα , Ξάνθη , Σέρρες , Ηράκλειο , Άμφισσα , Αίγιο , Ιωάννινα , Βόλο , Κέρκυρα , Άμφισσα , Πικέρμι , Ν. Σμύρνη , Λευκωσία , Λεμεσσό , Hoeilaart , Leidshendam , Outremont , Rhode Island , αλημέρα σε όλους τους ξενητεμένους Έλληνες , όπου κι' αν ζουν όπου κι' αν βρίσκονται , να είναι πάντα καλά και να περάσουν μιά όμορφη Κυριακή .



Οι Κυριακές , αδέρφια , αυτή την εποχή στο χωριό μας , έχουν ξεχωριστή ομορφιά , ο τόπος όλος γύρω μοσχοβολάει , η γη πρασινίζει κι' ο πρωινός καφές στον πλάτανο της Βαθειάς ..κάτι ξεχωριστό , αν βοηθάει δε κι' ο καιρός , τότε δε θες τίποτ' άλλο , είσαι..βασιλιάς...κι' αν τύχει και καμιά καλή..παλιοπαρέα και θυμηθείς τα παλιά , η μέρα σου κυλάει ονειρεμένα . Λείπει βέβαια , η ..ευωδιά απ' το κοκορέτσι και το σπληνάντερο , που σιγοψήνεται στη σούβλα , στις ψησταριές του μπάρμπα Πέτρου του Κοράκη , του μπάρμπα Βελούλα , εκεί στο Σφετσέικο φουρνάκι , και στην Κουτσουμπέικη αυλή ..



Τέτοια ώρα , είχε προχωρήσει η...κρασοσυνεδρίαση , ο Μαλάμος , ο Καπποθύμιος , ο Σκράπας , κι' όλη η γνωστή παλιοπαρέα , έδινε ..ρέστα , κι' ο μπάρμπα Μήτσος ο Τσιάντας , παράμερα , με το καλάμι έπαιζε τον..Αι΄Λιά τ'ς Μπέινας , προς τέρψιν ..περαστικών και θαμώνων...και στη Βαθειά , ο μακαρίτης ο Παναγιώτης ο Δημητρακόπουλος , έδινε κι' αυτός το δικό του ..εθνικοπατριωτικό ..ρεσιτάλ , κι' αργότερα ο σχωρεμένος ο Ασημάκης ...με τα περίεργα τσαλίμια του , πως να τα ξεχάσεις όλα αυτά...



Θυμάμαι μιά Κυριακή πρωί , πάνε κάποια χρόνια , ζούσε ακόμα ο σχωρεμένος ο Ασημάκης , είχε έρθει ένα πούλμαν με Αθηναίους από κάποιο ΚΑΠΗ των Δυτικών προαστείων , κάτσανε στον πλάτανο , κι' άρχισαν το χαβαλέ , φασαρία , κακό , με κείνο το ..ύφος των..Πρωτευουσιάνων , που επισκέφτηκαν τους..άγριους γιά να τους..εκπολιτίσουν...μας χάλασαν την ησυχία μας , με τις φωνές και το τζερτζελέ τους , μας την έσπασαν , που λένε κι' οι..νεώτεροι , ώσπου , ω του θαύματος , κάνει την εμφάνισή του , ο απο μηχανής..Θεός , ο Ασημάκης , με τη γνώριμή στρατιωτική του χλαίνη , και το μπουκαλάκι με το πιοτό του , το ένα μανίκι φορεμένο και τ' άλλο , όπως θυμάστε , δεμένο κάτω-κάτω , και γεμάτο με κάθε είδους...τροφίματα , το..φορητό του ψυγείο , μέσα είχε , πάντα , απ' όλα τα..καλούδια , ψωμί , τυρί , κάνα ..κοψίδι , μόλις τον είδαμε ανασάναμε , όλο και κάτι ωραίο θα σκάρωνε , ν' αλλάξει λίγο την ατμόσφαιρα , που παράχε γίνει...



Έκανε μιά αναγνωριστική...γύρα στην πλατεία , μιά περατζάδα , χαιρέτισε τους γνωστούς του , τράβηξε και κάνα δυό ρουφηξιές απ' το μπουκάλι , και σινάμενος κουνάμενος , βγήκε στο δρόμο , διέσχισε τη μισή διαδρομή προς το καφενείο του Κλώσσα , κι' εκεί καταμεσίς του δρόμου , αφήνει κάτω τη μπουκάλα , πίνοντας και μιά γουλιά , και τραβάει απ' το μανίκι της χλαίνης , ψάχνοντας , ένα ωμό κεφαλάκι , το κοιτάει καλά-καλά , το βάζει κάτω στην άσφαλτο , κι' αρχίζει να το πατάει με τις αρβύλες του , σπάζοντάς το , κι' ενώ το ..φιλοθεάμον κοινόν τον κοίταζε , περιμένοντας να δει τι θα κάνει , κι' αφού το...λιάνισε , το παίρνει , αργά-αργά άρχισε να το..τρώει , του καλού καιρού , πίνοντας και το πιοτό του , και κάνοντας και τις γνωστές του χειρονομίες ...



Το τι επακολούθησε , φυσικά , δεν περιγράφεται , γιά μας το θέαμα ήταν γνωστό , γιά τους..εκπολιτιστές μας ..όχι , πάγωσαν όλοι , η αντίδρασή τους ; άρον..άρον σηκώθηκαν , τα μάζεψαν..κι' όπου φύγει..φύγει , ακόμα φεύγουν....τόκανε το θαύμα του ο σχωρεμένος ο Ασημάκης , κι' εμείς απολαύσαμε το..υπόλοιπο του καφέ μας , όχι που θα μας χάλαγαν το πρωινό μας οι ...πρωτευουσιάνοι....



Καλή Κυριακή , αδέρφια , καλό μεσημέρι και..καλή σας όρεξη.. ( αμφίβολον..βέβαια μετά τα..λέχθέντα ) νάστε όλοι καλά .



Απ' το Λιδορίκι με πολλή..αγάπη..........Κ.-

OI ΠΑΛΙΕΣ ΜΑΣ..ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ..

Και μιά προπολεμική απ' τον Παλιόραγκο , το άλσος δεν υπάρχει ακόμα , ενώ υπάρχει το Σαράι , φυσικά δεν υπάρχει και το Γυμνάσιο .
Σωτήριον έτος ...1952 , το μνημείο των Ηρώων μας , έτοιμο γιά τα..αποκαλυπτήριά του , όπως βλέπετε δεν υπάρχουν τα σπίτια του Αναγνωστόπουλου και του Δημουλά , κάτω απ' την πλατεία , στο χώρο των σπιτιών είχε ταβέρνα ο Επαμ. Ράικος , απ' το Σεβεδίκο , αν θυμάμαι καλά .

Δεκαετία του 60 , απ' τον Παλιόραγκο , το αλσάκι της Εκκλησίας μας , ολοζώντανο , πριν παρέμβουν οι...παραδοσιολόγοι και το πετσοκόψουν , γιά να φυτέψουν..κεθρίτσες .....


Το χωριό μας στη δεκαετία του 50 . Πίσω απ' την Εκκλησία δεν υπάρχουν σπίτια , όπως και στο δρόμο προς το Βαρούσι , διαφορετική τελείως εικόνα .



29.3.08

ΠΕΡΙ ΡΟΥΜΕΛΗΣ ΚΑΙ...ΑΛΛΩΝ..ΤΙΝΩΝ..

Ανταποκρινόμενοι σε παράκληση του αγαπητού μας φίλου Ι.Π .... θα κάνουμε απόψε μιά μικρή αναφορά στα της...Ρούμελης .

Να τι γράφει ο Ιωάν. Γ. Γιαννόπουλος στον Γ' τόμο , σελ. 19-20 , της Επετ.Εταιρείας Στερεοελλαδικών Μελετών ( 1971-72 ).

" Τό όνομα Ρούμελη , είναι Τουρκικό , Rum - Eli ( χώρα των Ρωμαίων = Ελλήνων ) ωνόμασαν οι Τούρκοι τας Ευρωπαικάς των κτήσεις , αι οποίαι μέχρι του 16ου αιώνος απετέλεσαν εν εγιαλέτιον , το της Ρούμελης , διατηρηθέν με ολιγότερα των αρχικών εδαφών μέχρι του 1864 . Μέχρι του 1533 εις τούτο υπήγοντο και τα σαντζάκια του Κάρλελι , Ναυπάκτου και Ευρίπου , τα εδάφη των οποίων εκάλυπτον την έκτασιν της σημερινής Στερεάς Ελλάδος , έκτοτε όμως ταύτα υπήχθησαν εις το εγιαλέτιον των νήσων . Εις παλαιοτέραν επομένως του έτους τούτου εποχήν δέον να αναχθή το όνομα της Στερεάς Ελλάδος Ρούμελη . Πρώτην μνείαν εις τας υφ' ημών ερευνηθείσας πηγάς του ονόματος τούτου έχομεν εξ οδοιπορικού του 1588 ."

Ο Βασίλειος Γ. Βαλαώρας , στην ίδια Επετηρίδα , του έτους 1968 , σελ. 209, 226 , γράφει σχετικά :

" Το όνομα Ρούμελη και Ρουμελιώτης , στενά δεμένο με την περιοχή που περικλείνουν οι Νομοί Αιτωλίας και Ακαρνανίας , Βοιωτίας , Ευρυτανίας , Φθιώτιδος και Φωκίδος , παραμένει και σήμερα και οριοθετεί , κατά κάποιο τρόπο , την ιδιομορφία του χώρου και των ανθρώπων του , που τα χαρακτηριστικά τους διαμορφώθηκαν σε αγώνες πολύχρονους γιά λευτεριά μέσα στο ήθος της παλικαριάς και της αφκιασίδωτης , της αδούλωτης περηφάνειας , και τη διαύγεια του αυθορμητισμού . Εγιαλέτιον = η μεγαλύτερη διοικητική περιφέρεια του Οθωμανικού κράτους , που τμήμα της ήταν το σαντζάκιον ( διοικητική και στρατιωτική περιφέρεια που ο σαντζάμπεης η πασάς ήταν διοικητής της ) . Κάρλελι η Κάρληλι = τουρκικά , χώρα του Καρόλου , που περιλάμβανε την επαρχία Ξηρομέρου και την περιοχή του Βραχωρίου ( Αγρινίου ) .

Όσον αφορά στην Επαρχία Δωρίδος , ο Π έ τ ρ ο ς Π . Κ α λ ο ν ά ρ ο ς , γράφει :

" Η σημερινή Επαρχία Δωρίδος είναι άσχετος προς την αρχαίαν Δωρίδα και μόνον όμορος είναι , εν μέρει , προς εκείνην . Η αρχαία Δωρίς έκειτο εις την περιοχήν της Γραβιάς του τέως δήμου Δωριέων , όστις σήμερον ανήκει εις την επαρχίαν Παρνασσίδος . Κατά την αρχαιότητα η σημερινή επαρχία Δωρίδος εκαλείτο Δρυοπίς και απετέλει τμήμα της Εσπερίας Λικρίδος , ως και η Άμφισσα και η Ναύπακτος ...κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας η χώρα αύτη κατέστη η ακρόπολις του Ελληνισμού της Στερεάς , με τους αρματωλούς και τους κλέφτες ".

Αυτά φίλοι μου γι' απόψε , ες..αύριον τα υπόλοιπα ...καλό βράδυ...........Κ.-

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ - ΑΠΡΙΛΗΣ Β.'

Στο προηγούμενο σημείωμά μας για τον Απρίλη , αναφερθήκαμε στις Απριλιάτικες γιορτές και κυρίως στη γιορτή " τ' Άι - Γιωργού , όπως λέγαμε στο Λιδορίκι , στους αγώνες , που γίνονταν πίσω απ' την εκκλησία , και το΄..πανηγυράκι που ακολουθούσε εκεί στ' αλώνι , είπαμε και γιά το αμόλυμα του αερόστατου και γιά όλα όσα γίνονταν , εκτός όμως απ' αυτά και τα ..Πρωταπριλιάτικα ψέματα , μέσα στον Απρίλη είχαμε , σχεδόν πάντα , και το Πάσχα και φυσικά τα Λάζαρα και γενικότερα τις Πασχαλινές εκδηλώσεις , ας πούμε όμως απόψε για τα Λάζαρα .
Οι παρέες , που λέγαν το Λάζαρ' ήταν τέσσερα κορίτσια , μπορεί και περισσότερα , και ένα αγόρι , που χρησίμευε γιά συνοδός , φυλαχτάρης και γιά να κρατάει το στολισμένο με δεντρολίβανο , και άλλα λουλούδια , καλάθι . Στο χωριό μας , απ' ότι λένε οι παλιότεροι , ο μπάρμπα Γιάννης Αναγνωστόπουλος , ο Σιουκαράς , ντυνόταν τσολιάς , μάζευε και τα κορίτσια της γειτονιάς και γύρναγαν τα σπίτια του χωριού και τα 'λεγαν . Παλιότερα , έλεγαν το Λάζαρ' σ' όλο το χωριό κι' όταν μπορούσαν πήγαιναν και σ' άλλα κοντινά χωριά , γιά περισσότερες ..εισπράξεις . Η αρχή γίνεται απ' την Εκκλησία του χωριού με ειδικό τετράστιχο - επίκληση προς τον Άγιο γιά βοήθεια , αφήνοντας και λίγες δραχμούλες .
Ύστερα , πήγαιναν από σπίτιν σε σπίτι και τελειώνοντας το βράδυ , λένε Λάζαρ' σε κάποιο δέντρο , που το καταριώνται, το χτυπάνε με τα μπαστούνια τους , και τ' αφήνουν εκεί σπασμένα και φεύγουν . Οι χωριανοί πρόσεχαν πολύ να μην είναι το δικό τους σπίτι το τελευταίο και ειπωθούν εκεί τα ..κακά λόγια , τελειώνοντας , και φέρουν γρουσουζιά . Στο σπίτι του φυλαχτάρη , στο τέλος , γινόταν ακριβοδίκαιη μοιρασιά των εισπράξεων .
Ο Λάζαρ'ς έχει περίπου δεκαοχτώ τραγούδια , που λέγονται σαν παινέματα , κατά περίπτωση , του σπιτιού , δηλαδή άλλο παίνεμα στο σπίτι του δάσκαλου , άλλο στου παπά , άλλο στου τσέλιγκα κι' άλλα στα σπίτια ανύπαντρων κοριτσιών η παληκαριών , το τελευταίο παίνεμα , που είναι κατάρες εναντίον των κακόβουλων δυνάμεων , λέγεται πάντοτε σε κάποιο δέντρο , που χτυπιέται ώσπου να σπάσουν τα καλάμια - ραβδιά , που κρατάνε απ' το πρωί τα Λαζαρόπλα , και λέει τα εξής :

Να ξεραθείς , να μαραθείς , λουλούδια να μη βγάλεις ,
ποτέ να μην ιδείς χαρά , στον Άδη καταχωνιασμένο...

Στο χωριό μας , απ' όσο θυμάμαι , κι' αναφέρομαι φυσικά στη μεταπολεμική περίοδο , τα Λάζαρα ήταν κάπως έτσι :

Εις τη πόλη Βιθανία , Μάρθα κλαίει και Μαρία ...
και συνέχιζε ... πες μας Λάζαρε τι είδες , εις τον άδη που επήγες ,
.....................................................................................
Είδα πόνους , είδα φόβους , είδα βάσανα και τρόμους ...

η κάπως έτσι , δεν τα πολυθυμάμαι τα λόγια , ούτε βέβαια και τα δίστιχα που λέγονταν , κατά περίπτωση , στα σπίτια . Σε άλλα χωριά όμως λέγονταν , στη Στύλια π.χ. :

Παληκαράκι όμορφο ,
χρυσά είσαι στολισμένο ( αρματωμένο )
Έχεις πλατούλες γι' άρματα ,
ρύμονος γιά το λιθάρι ...

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΙΩΝ .

Την άλλη μέρα ήταν η Κυριακή των Βαίων , και γιορταζόταν με μεγαλοπρλεπεια . Οι νεοπαντρεμένοι , κατά το παλιό έθιμο , φέρνου στην Εκκλησία τη βάγια . Με κλωνάρια της στολίζονται οι εκκλησιές , πόρτες , εικόνες , τέμπλο κλπ. Πάνω σ' ένα τραπέζι , κάτω απ' τον πολυέλαιο , είναι η εικόνα του Νυμφίου και δίπλα το κάνιστρομε τα κλωνάρια της ανθισμένης βάγιας . Κάθε πιστός παίρνει μόνος του ένα κλωναράκι , αφού ασπαστεί την εικόνα , το κλωνάρι αυτό θα μεταφερθέι στο σπίτι και θα τοποθετηθεί στα εικονίσματα του σπιτιού , γιά ένα χρόνο , μέχρι να πάρουν το καινούριο . Όλο το βαγιοβδόμαδο , γίνεται στα σπίτια και στους δρόμους , καθώς και στην Εκκλησία , γενική καθαριότητα και ασβέστωμα . Πλένονται τα ρούχα του σπιτιού κι' απλώνονται ομαδικά , πάνω στα χαλίκια των ποταμιών και στους φράχτες των κήπων . Γενικά υπάρχει μιά..έντονη κινητοποίηση των γυναικών , που προετοιμάζονται γιά το Πάσχα . Το μεσημεριανό τραπέζι της Κυριακής των Βαίων , περιλαμβάνει το ..παραδοσιακό φαγητό , μαπακαλιάρο σκορδαλιά , με κρασάκι κι' όλα τα σχετικά , και το βράδυ είναι η ακολουθία του Νυμφίου , κι' απ' την επομένη μπαίνουμε στο Μεγαλοβδόμαδο , αλλά γι' αυτό , ολίγη...υπομονή .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι .......

ΙΔΡΥΣΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΟΣ ΛΙΔΟΡΙΚΙΩΤΩΝ ΣΤΗ Ν .ΥΟΡΚΗ ΤΟ 1917 .

Οι ξενητεμένοι χωριανοί μας , ειδικά της Νέας Υόρκης , προχώρησαν το 1917 στην ίδρυση " ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΟΣ ΛΙΔΩΡΙΚΙΩΤΩΝ ΕΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ", έχοντας πάντα κατά νου τα προβλήματα του χωριού μας , και με ένα όνειρο , να " μετατρέψωμεν την κωμόπολίν μας εις μίαν αξιοζήλευτον μικρόπολιν " όπως γράφουν στη σχετική ξιακήρυξή τους , διαβάστε τη :


Αξιοσημείωτο είναι φίλοι μου , το γεγονός ότι όλες οι σκέψεις τω ξενητεμένων μας αδερφών και όλη τους η έγνοια είναι το χωριό μας , το χωριό τους , το Λιδορίκι , να το βοηθήσουν θέλουν , να φκιάξουν έργα , δρόμους , την Εκκλησιά μας , και φυσικά δεν είναι..Μπρούκληδες , εργάτες είναι , κι' απ' ότι είδαμε στις φωτογραφίες , σκληρά εργαζόμενοι στις ερημιές , κι' όμως η καρδιά τους χρυπάει γιά τον τόπο τους , και όχι με ..λόγια , τόδειξαν με έργα όλα αυτά τα χρόνια , και εξεκολουθούν να το δείχνουν όταν χρειαστεί , πολλά χρωστάμε στους ξενητεμένους Λιδορικιώτες , και , δυστυχώς , δεν κάναμε ποτέ και τίποτα γι' αυτούς , Τ Ι Π Ο Τ Α , και δικαιολογημένα τους έχουμε δώσει την εντύπωση , πως νοιαζόμαστε περισσότερο για τα..δολλάριά τους , παρά γι' αυτούς , άδικο έχουν ;

ΦΩΤΟ..ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΜΑΣ..

New York City , 1920 , Λιδορικιώτικη παρέα σε μιά αναμνηστική ..επίσημη φωτογραφία . Στους καθιστούς : τρίτος ο Θαν .Μπήλιος και τέταρτος ο Γ.Παπαδόπουλος , στους όρθιους : Θυμ. Παπανικολάου - Παπαρούκης , πρώτος , Κ. Μπήλιος , δεύτερος , τρίτος ο Κ.Παπαδόπουλος , και Θαν . Γατάκης τέταρτος . Οι αδελφοί Μπήλιου , μαζί με τον Γατάκη έχουν μαγαζί ειδών ζαχαροπλαστικής , ο Παπανικολάου κι' ο Γ.Παπαδόπουλος δουλεύουν σ' εργοστάσιο μπισκότων κι' ο Κ.Παπαδόπουλος έχει μανάβικο , δηλαδή έχουν ξεφύγει όλοι απ' τις ...σκληρές δουλειές και έχουν αρχίσει να μπαίνουν στο...κλάμπ των επιχειρηματιών .

Μικρό διάλειμμα γιά φαγητό , στον Αμερικάνικο..παράδεισο , στην ερημιά του...Αδάμ , οι εργάτες των σιδηροδρομικών γραμμών , το..γλεντάνε , χαρακτηριστική φωτογραφία της ζωής των ξενητεμένων μας αδερφών , στις αρχές του περασμένου αιώνα .



Ένας ακόμα Λιδορικιώτης στην Αμερική , ο Κ.Παπαδόπουλος ( Μάτος ) , πετυχημένος επιχειρηματίας , εδώ με δυό υπαλλήλους του , κάπου γύρω στα 1950 .
Γύρω απ' τη ζωή των ξενητεμένων αδερφών μας , ειδικά των πρώτων χρόνων , υπάρχουν πολλές σπαρταριστές ιστορίες αλλά και πολλές ..θλιβερές έως..τραγικές , μιά..ακτινογραφία δηλαδή της ζωής , κάποιες απ' αυτές τις έχουμε και παλιότερα δημοσιεύσει , θα τις επαναλάβουμε , λόγω..επικαιρότητας , αλλά και απαίτησης..φίλων της σελίδας μας , προς το παρόν ...σας ευχόμαστε ολόψυχα , καλό μεσημέρι και καλή όρεξη ..
Απ' το Λιδορίκι με αγάπη.........Κ.-


ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...


ΣΑΒΒΑΤΟ 29 ΜΑΡΤΙΟΥ
· Μνήμη μαρτύρων Μάρκου επισκόπου Αρεθουσίων, Κυρίλλου (364).


ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...
1430 : Ο Σουλτάνος Μουράτ ο 2ος κυριεύει τη Θεσσαλονίκη από τους Βενετούς και την παραδίδει στη λεηλασία και τις φλόγες.
1821 : Δύναμη 300 Μανιατών, υπό τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, δίνει την πρώτη συγκροτημένη μάχη του αγώνα στον Άγιο Αθανάσιο Καρύταινας (Γορτυνίας) και νικά τους 1700 Τούρκους της περιοχής οι οποίοι εγκατέλειψαν στο πεδίο της μάχης 500 νεκρούς.
1823 : Συνέρχεται στο Άστρος η Β' Εθνική Συνέλευση η οποία όρισε ως έδρα διοικήσεως την Τρίπολη και έκλεισε στις 18 Απριλίου τις εργασίες της με τη διακήρυξη για «την πολιτική των Ελλήνων ύπαρξη και ανεξαρτησία».
1864 : Με συμφωνία που υπογράφεται στο Λονδίνο μολονότι τα Ιόνια Νησιά επιστρέφονται στην Ελλάδα ωστόσο η Κέρκυρα και οι Παξοί μένουν ουδέτερα.
1941 : Ο Ελληνικός και ο Αγγλικός Στόλος καταναυμαχούν τον ιταλικό στο Ταίναρο.


Καλημέρα Λιδορίκι , Καλημέρα Ελλάδα , Η.Π.Α , Ιταλία , Γαλλία , Γερμανία , Ισπανία , Ινδία , Ινδονησία , Σιγκαπούρη , Τουρκία , καλημέρα στους φίλους μας από :Αθήνα , Τρίκαλα , Καλαμάκι , Καρδίτσα , Νίκαια , Καρπενήσι , Σπάρτη , Ξάνθη , Seattle , Santa Rossa , Honolulu , Conley , West Hollywood , Manitowoc , Venice , Augusta , Cervigniano , Del friuli , Naples , Casoria , Treviglio , Cimina , Paese , Montfravet , Paris , Narbone , Saint Barthelemy -d Aniou , Cimont , Toulouse , Burgos , Pouferralla , Madrid , ASlmeria , Vigo ,Valencia , Kandvili , New Delhi , Taipur , Erode , Bangalore , Cirebon , Madom , Makassar , Singapore , Corlu , Κωνσταντινούπολη , Stuttgart , Frankfurt am Main , Dreden , Arnsberg , Mainz , Berlin , Spever , Krefeld , νάστε όλοι καλά και να περάσετε ένα όμορφο Σαββατοκύριακο .

Βροχερός ο καιρός μας , αδέρφια , χθες βράδυ είχαμε βροχές , σήμερα , έχουμε ψυχρούλα , συννφιά και αέρα , τελειώνει , όμως , ουσουνούπου , ο Μάρτης , και μπαίνουμε στην τελική ευθεία για το Πάσχα , στην καρδιά της άνοιξης .

Εσείς πάντως ετοιμάστε τα μπαγκάζια σας , γιά την Πασχαλινή εκδρομή σας στο χωριό μας , τώρα το πόσο σας ζηλεύω , δεν χρειάζεται να το πω...φαίνεται...το νοιώθεται .


Καλή σας μέρα αδέρφια , νάστε καλά .......Κ.-

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ..66 .

Ονειρεμένο .. Λιδορικιώτικο ηλιοβασίλεμα ....


Μη με φιλάς στα μάτια μούχες πει , θυμάσαι ;
κι’ ήταν ακόμα , στα μισά το καλοκαίρι ,
την άλλη άνοιξη , ποιός άραγε το ξέρει ,
που τάχα θάμαι εγώ , κι’εσύ που θάσαι.

Πεθαίνει η αγάπη το χειμώνα , μούπες , χάνεται ,
και κάποια άλλη , με την άνοιξη γεννιέται , .
κάθε παλιός καυμός , περνάει , ξεχνιέται ,
σαν η καρδιά , σε άλλα δίχτυα πιάνεταi...

Κι’έκείνο , το καυτό , τ΄Αυγούστου απόγευμα ,
που όλα , τα πύρωνε η ανάσα σου , τριγύρω ,
απ’του κορμιού σου , μεθυσμένος , τ' άγιο μύρο ,
έγειρα , και σε φίλησα , στο πορφυρένιο λιόγερμα .

Ένα σου δάκρυ τότε , καστανό , ακριβό πετραδι ,
κύλισε στα βουβά , τα βουρκωμένα σου , τα μάτια ,
κι΄όλα , τα νεκρωμένα , του κορμιού μου , τα κομμάτια ,
πήραν ζωή , με μιάς , απ΄τής ανάσας σου το χάδι....
.
Πέρασαν χρόνια , κύλισε η ζωή , μα μένει ακόμα ,
μεσ’στη ψυχή , ολοζώντανο , το 'λιόγερμα εκείνο ,
κι’ενώ , της περασμένης μου ζωής , τα πάντα σβύνω ,
η φλόγα , εκείνου του ...φιλιού, μου καίει το στόμα……..K.-

Αθήνα 080506

Ο ΖΩΝΤΑΝΟΣ Ο ΧΩΡΙΣΜΟΣ..ΦΩΤΟΑΦΙΕΡΩΜΑ..

15-2-1909 , κάπου στην Αμερική , σε κάποια ερημιά , Λιδορικιώτες εργάτες σιδηρογραμμών , τρίτος όρθιος μπροστά , με το καπέλο στο χέρι , ο Αλ.Κάππος , πρώτος καθιστός ο Κ.Ζόγκζας , μετά : Ασ.Ασημακόπουλος , Γιάν .Φλώρος , Δημ.Κλώσσας , Γ.Παλαιολόγος , Γ.Καψάλης , Τάσος Αναστασόπουλος , Χρ. Καλαπτσής , Β.Πουρνιάς , όρθιοι :Ν.Κάππος , Γιάν.Γεωργουσόπουλος - Τίτσας με τις ποδιές , στη δεύτερη σειρά , δεύτερος Γ.Πέτρου , τέταρτος Χρ.Δρόσος , ένατος με φόρμα , Θυμ. Σφέτσος , δίπλα του , Γ.Καραστάθης , τελευταίος δεξιά , ο γιγαντόσωμος Μήτρος Κάγκαλος - Λούτος και στην τρίτη σειρά , τρίτος από αριστερά ο Θυμ. Μαργέλλος -Μπέσσας .

Το θέμα της μετανάστευσης των Λιδορικιωτών , αλλά και των Δωριέων γενικότερα , είναι μεγάλο , με διάφορες προεκτάσεις και θα πρέπει να το δούμε με μεγάλη..ευλάβεια , και με σχολαστικότητα , στοιχεία μπορούμε να αντλήσουμε κι' απ' τα αρχεία του νησιού Εllis , το..καστιγκάρι , που λέγανε οι παλιοί χωριανοί μας Αμερικάνοι , αλλά υπάρχουν και φωτογραφίες και διάφορες σχετικές ιστορίες , που καλό θα ήταν να έρθουν στην επιφάνεια , στη δημοσιότητα , γιά να μάθους οι πιό νέοι , όποιος λοιπ΄ν , φίλος της σελίδας , έχει οποιοδήποτε σχετικό στοιχείο ας μας το δώσει , ας μας βοηθήσει στην προσπάθειά μας αυτή , που δεν είναι προσωπική υπόθεση αλλά ..ΛΙΔΟΡΙΚΙΩΤΙΚΗ.....καλό ξημέρωμα αδέρφια νάστε όλοι καλά , ήδη η ώρα πάει...τρεις...χαράματα...


Απ' τους σκαπανείς της μετανάστευσης στην Αμερική , δεκαετία του 1900 , σε κάποια ερημιά , εργάτες στις καινούριες γραμμές τραίνων , ανάμεσά τους αναγνωρίστηκαν οι Λιδορικιώτες : Αλ.Κάππος , δεύτερος καθιστός στην πρώτη σειρά , Κ.Μαργέλλος - Σαψαρής , δεύτερος καθιστός στη δεύτερη σειρά , έβδομος όρθιος στην τρίτη σειρά ο Ν.Π.Πανάγος , ένατος ο Θυμ.Μαργέλλος -Μπέσσας και δίπλα του ο Τάσος Αναστασόπουλος - Κομπορόζος .

Τέλη 19ου αιώνα , Δωριείς εργάτες , απ' την ευρύτερη περιοχή του Λιδορικιού , στο Λαύριο , στην περίφημη..εταιρεία , μεταξύτους αναγνωρίσθηκαν και μερικοί Λιδορικιώτες , οι : Γ.Μάρκος - Κέφης , τελευταίος δεξιά όρθιος , και Θύμιος Κουλόπουλος , καθιστός , τρίτος από αριστερά , με τη γκλίτσα , είχε ήδη αρχίσει η..αιμορραγία της μετανάστευσης , μόνο που η πρώτη ήταν...εσωτερική...


O ZΩΝΤΑΝΟΣ Ο ...ΧΩΡΙΣΜΟΣ... Γ.'

   Μπήκε το ζευγάρι στο αυτοκίνητο , αφού , γιά μισή ώρα σχεδόν , φιλούσε κι αποχαιρετούσε όλους τους χωριανούς , ένα  - ένα . Κανένας δεν είχε μείνει ασυγκίνητος . Όλοι έκλαιγαν .

   Ο κόσμος που τους συνόδευε , πήρε το δρόμο του γυρισμού , αμίλητος και συγκλονισμένος . Που και που κανένα πνιχτό γυναικείο αναφιλητό μονάχα . Ο καθένας τέτοιες στιγμές σωπαίνει κι εύχεται μέσα του να μη βρεθεί σε παρόμοια θέση :

   Να φεύγει δηλαδή απ' τον τόπο του και να ζει στα ξένα , πλένοντας πιάτα , στρώνοντας γραμμές τραίνων η πουλώντας φιστίκια και μπανάνες με το καροτσάκι . Και νάρχεται ο Αιρίστας ( Ιρλανδός ) αστυφύλακας , με τον αγγλοσαξονικό υπεροπτισμό του , να σε βλέπει σα μύγα και να σου αναποδογυρίζει το καροτσάκι με την πραμάτεια σου . Κι εσύ , ανήμπορος , μη ξέροντας ούτε τη γλώσσα , να μη μπορείς να κάνεις τίποτα . Και να κάνεις οικονομίες αιματηρές , γιά να στέλνεις τα τσέκια στους γονείς σου , να βγάλουν τα χρέη τους . Κι οι εδώ έμποροι , που κρατούσαν και την αλληλογραφία , να κρατάνε και τα δολλάριά σου γιά δυό τρεις μήνες ( άτοκα κεφάλαια ) και τη μιά οκά ζάχαρη των δικών σου να τη γράφουν στα βερεσέδια τους διπλή ..τριπλή και..."  τράβα κορδέλα ".

   Δυστυχώς , δεν υπάρχει σπίτι Λιδωρικιώτικο που να μην πλήρωσε τον " κεφαλικό " αυτό φόρο της μετανάστευσης . ΟΥΤΕ  ΕΝΑ ! Και πολλοί συγχωριανοί μας έμειναν γιά πάντα εκεί πέρα κι άφησαν τα κόκκαλά τους στην ξένη γη . Πολλοί μάλιστα πήγαν άκλαυτοι , χωρίς καντήλι και λιβάνι .

   Τέσσερα παιδιά του παππούλη μου , του γέρο - Κοκκαλάκη , έφυγαν γιά την Αμερική . Ο μόνος που γύρισε , ήταν ο πατέρας μου , γιά να υπερασπίσει την πατρίδα και να διώξει τον Τούρκο ..πέρα στην " Κόκκινη Μηλιά " , όπως τους έλεγε ο βάρδος Ματσούκας . Τ' άλλα τα τρία έμειναν εκεί . Έμειναν και δε γύρισαν ποτέ . άφησαν εκεί τα κόκκαλά τους....

   Έτσι καταγράφηκαν , φίλοι μου , στην παιδική ψυχούλα του αλησμόνητου Αλέκου οι πικρές στιγμες του αποχωρισμού , φαρμακωμένοι... αυτοί που έφευγαν , φαρμακωμένοι κι' αυτοί που ..έμεναν....κι' όλοι θ' αναρωτιούνταν , άραγε , θα ξανανταμώσουν ποτέ ;

28.3.08

ΟΙ ΚΑΤΑΡΕΣ ΤΟΥ ΣΑΨΑΡΗ .

Προπολεμικό Λιδορίκι , σωτήριον..έτος 1927 , ο μπάρμπα Κώστας ο Σαψαρής , μπροστά στα..Σαψαρέικα , έτοιμος γιά την αγορά , ακθ' οδόν..όλο και κάποια κασκαρίκα θα σκεφτεί...

Πολλές φορές έχουμε μιλήσει γιά τον αξέχαστο μπάρμπα Κώστα Μαργέλλο , το Σαψαρή , όπως όλοι τον ήξεραν και τον έλεγαν , ήταν ο..πρωτομάστορας της πλάκας , εκεί στη..ζευζεκοπαρέα της Βαθειάς , όπου δοαδραματίζονταν , καθημερινά , πλάκες ..απείρου κάλλους , που ακόμα και σήμερα τις διηγούνται οι Λιδορικιώτες , και λύνονται στα γέλια .

Καλοσυνάτος λοιπόν ό μπάρμπα Κώστας , γλεντζές , καλαμπουρτζής , άνθρωπος της πιάτσας και της παρέας , του καλού μεζέ και του ποτηριού , με λίγα λόγια ψυχούλα , έλα όμως που κάποιες ..περίεργες , διαολεμένες συμπτώσεις , έκαναν του χωριανούς να λένε όλοι : " Ο Θεός να σε φυλάξει απ' την κατάρα του Σαψαρή " κι' όχι μόνο πίστευαν πως πιάνουν οι κατάρες του , αλλά πίστευαν πως στρέχουν..αμέσως , γρήγορα , γιατί όμως επικράτησε αυτή η άποψη ; Ας δούμε τι μας λέει ο μπάρμπα Σπύρος ο Σφέτσος , ο Καλλέρης , Θεός σχωρέστον , που άφησε καταγραμμένο , ένα πραγματικό θησαυρό ιστοριών της παλιάς , προπολεμικής , Λιδορικιώτικης ζωής , στις περισσότερες των οποίων πρωταγωνιστούσε , φυσικά ο Σαψαρής , απολαύστε :

Ο μακαρίτης ο Γ. Δούκας , ο Κατσικάδερος , όπως τον παραγκώμιαζαν , ήταν πολυφαμελίτης , καλός οικογενειάρχης , μπόλικα πρόβατα , και πολλά παιδιά , και δούλευε σκληρά γιά να τα μεγαλώσει . Μιά μέρα λοιπόν , βόσκαγε τα πρόβατά του στο Παραδείσι , σε κάτι αμπέλια , που , κατά σύμπτωση ΄ήταν του Σαψαρή , την ώρα εκείνη πέρναγε , προς Αθήνα , ένα αυτοκίνητο και μέσα ήταν ο Σαψαρής , σταμάτησε , λοιπόν το αυτοκίνητο και κατέβηκε ο μπάρμπα Κώστας , και με ύφος...αυστηρό κατακεραύνωσε τον Κατσικάδερο : " Ώστε έτσι , ε , βοσκάς τζάμπα τα χωράφια και τ' αμπέλια μας , κι' ύστερα .να 50 δρχ. το κρέας , 60 δρχ. το τυρί , 70 δρχ . το μαλλί και μείς τα κορόιδα πληρώνουμε , σα..βλάκες , και συ...τζάμπα τη βοσκή...". Ο Δούκας ο καυμένος , πικράθηκε , θύμωσε και του λέει : " Άει στο καλό ορέ , φύγε , άσε με ήσυχο " .

Τότε ήρθε η στιγμή του ρεσιτάλ...ηθποιίας του Σαψαρή , πραγματικά , σκηνή..αρχαίας τραγωδίας : Σήκωσε τα χέρια , ο Σαψαρής , προς τον ουρανό και με το κατάλληλο..ύφος έπαιξε υπέροχα το ρόλο του , λέγοντας : " Θεέ μου , αν είσαι δίκαιος ..κρούνες να γίνουν ούλαααα ..." μόνο το..οιμέ , έλειπε απ'την τραγική αυτή στιγμή , ο Σαψαρής ήταν ..τραγικά..υπέροχος . Ο καυμένος ο Δούκας , έξαλλος , όρμησε να τον χτυπήσει με τη γκλίτσα , ενώ όρμηξε και το σκυλί του πάνω στον Σαψαρή ,
ο οποίος , προφανώς γελώντας από μέσα του , έτρεξε και μπήκε στο αυτοκίνητο και έφυγαν , γρήγορα - γρήγορα .

Σκασμένος ο Κατσικάδερος , απ' την κασκαρίκα του Σαψαρή , παρέα με το πιστό του φίλο , το σκύλο του , πήγε παρά πέρα στο σπίτι του αδερφού του , του Αριστείδη , κι έκατσε να πιεί ένα καφέ , να καλμάρει λίγο γιατί είχε φουντώσει . Δεν πρόφτασε να πιεί όμως τον καφέ , γιατί ακούστηκαν φωνές παιδιών που φώναζαν δυνατά , " τρέξε μπάρμπα Γιώργη , πάνε τ' αρνιάαα..." Τι είχε γίνει ; Έλειπε ο τσοπάνης , έλειπε κι' ο σκύλος κι' ένας γυπαετός βρήκε την ευκαιρία κι άρπαξε ένα αρνί , το σήκωσε στον αέρα κι'έφυγε . Ο Δούκας , έπεσε ξερός , αλάφιασε , κι' αμέσως το μυαλό του πήγε στην κατάρα του Σαψαρή...κατάρα ..ταχείας...ενεργείας...άμεσης..δράσης , που λένε..

Το περιστατικό , όπως καταλαβαίνετε , έγινε γνωστό στο χωριό , και πως να μη γινόταν , αφού ο Δούκας , τόχε δέσει..κόμπο , πως η κατάρα του Σαψαρή ..έπιασε , και μάλιστα αμέσως..αλλά πριν καταλαγιάσει ο..θόρυβος , νάσου κι' άλλο περιστατικό , δίπλωσε το κακό , κι' άντε να το βγάλεις απ' το μυαλό του κόσμου πως φταίνε οι κατάρες του Σαψαρή , διαβάστε και τη συνέχεια ...

Πέρα στον Τραγουδάκη , κοντά στη Σκαλούλα , κάποιος Δελής , είχε ένα ωραίο αμπέλι που έκανε πολύ καλά σταφύλια αλλά ήταν πολύ όψιμο . Όταν τ' άλλα τα σταφύλια ξέβγαιναν , αυτά τότε γίνονταν , με αποτέλεσμα ο Δελής να τό 'χει μονοπώλειο και να τα ..μοσχοπουλάει στο Λιδορίκι . Μιά μέρα είχε έρθει ο Δελής με σταφύλια , στη Βαθειά , εκεί ήταν το...παζάρι , πλησιάζει ο Σαψαρής , τα καλοκοιτάει , παίρνει ένα μεγάλο τσαμπί , δοκιμάζει , κι' αφού έμεινε ..ικανοποιημένος απ' τη δοκιμή , ρωτάει το Δελή πόσο τα πουλάει , αυτός του απάντησε εφτά δραχμές την οκά .

Και γιατί ορέ , τάχεις τόσο ακριβά τα σταφύλια ; φωνάζει ο Σαψαρής , απ' τ' αμπέλι σου δεν τα 'χεις ; Ναι , του απαντάει ο Δελής , απ' τ' αμπέλι μου τα 'χω αλλά υπάρχουν τώρα άλλα σταφύλια ;δεν υπάρχουν...

Ο Σαψαρής , οργισμένος , θυμωμένος , δήθεν , άπλωσε τα χέρια του προς τον ουρανό , κοίταξε το ..Θεό και με τον..τρόπο που καλά ήξερε , είπε : " θεέ μου αν είσαι..δίκαιος , κούρβουλο να μη μείνει..." κι έφυγε . Ο Δελής , θυμωμένος , οργισμένος , φώναζε και έβριζε , ενώ ο Σαψαρής ατάραχος , ήρεμε-ήρεμα τράβηξε γιά το μαγαζί του περπατώντας αδιάφορα...

Έλα όμως που μετά από λίγο έπιασε ...χαλάζι , κατακλυσμός , πάει τ' αμπέλι του Δελή , πάνε και τα σταφύλια , καταστράφηκαν όλα , έφταιγε η δεν έφταιγε ο...Σαψαρής ; κι' από τότε όλοι λέγανε " Ο Θεός να σε φυλάξει απ' την κατάρα του Σαψαρή........

Απ' το Λιδορίκι με αγάπη.........Κ-

Ο ΖΩΝΤΑΝΟΣ Ο...ΧΩΡΙΣΜΟΣ....Β.'

   Ξένοι , ολόξενοι , στην απεραντοσύνη της μοναξιάς τους , χωρίς γνώση της γλώσσας , σ'ένα εχθρικό περιβάλλον , πάλαιψαν , χτυπήθηκαν , ισοπεδώθηκαν , μα τα κατάφεραν , νίκησαν , στάθηκαν στα πόδια τους και πολλές φορές μεγαλούργησαν . Τη νίκη τους αυτή όμως , την πλήρωσαν ακριβά , πολλοί χάθηκαν αγνοημένοι , περιφρονημένοι , σακατεμένοι , αβοήθητοι , με το παράπονο της τύχης και τη λαχτάρα της επιστροφής .

   Πολλοί χωριανοί μας , έφυγαν απ' την πατρίδα , με το κρυφό όνειρο της καλύτερης ζωής , με τη λαχτάρα να δουλέψουν σκληρά και να βοηθήσουν τις οικογένειές τους , να παντρέψουν αδερφές , να σπουδάσουν αδέρφια , να κάνουν καλύτερη τη , μαύρη , ζωή των γονιών τους που πέθαιναν καθημερνά παλεύοντας με νύχια και με δόντια , στις ξελάστρες , να θρέψουν τη φαμελιά τους , κάποιοι τα κατάφεραν , άλλοι περισσότερο κι άλλοι λιγότερο , άλλοι πάλι κατάφεραν μόνο να ψευτοζήσουν , κι' από ντροπή δεν γύρισαν ποτέ στον τόπο τους και θάφτηκαν στην ξένη γη , αν΄νωνυμοι , ξεχασμένοι , μαζί με τ' όνειρό τους , κι ήταν πολλοί....

   Τύχη η ατυχία , δεν ξέρω , με 'φερε να δω σκηνές αποχωρισμών , εκεί στ' Αλωνάκι , τη δεκαετία του 50 , μικρό παιδί ακόμα κι ένοιωσα σαν σε σκηνή αρχαίας τραγωδίας , μιά μάνα χαρακωμένη απ' τον πόνο , στερεμένα τα δάκρυα , σφιγμένα τα χείλια , γιά να μη βγεί η κραυγή που 'πνιγε τα σωθικά της , Λιδορικιώτισσα μάνα , Ελληνίδα μάνα , μάνα..του κόσμου που της παίρναν το παιδί , τό' χανε  , τόξερε και τόβλεπε  , μα τι μπορούσε κα κάνει ; ανάθεμα στη..φτώχεια , την ανέχεια...βουβά ακόμα πρόσωπα της τραγωδίας αυτής , ο πατέρας , τραγική φιγούρα κι' αυτός , μικρά αδέρφια , συγγενείς , φίλοι , γειτόνοι , χωριανοί , όλοι σφιγμένοι , τσιτωμένοι , πονεμένοι....

   Αξίζει , εδώ , να δούμε πως θυμάται την όλη διαδικασία του ξενητεμού , στο προπολεμικό Λιδορίκι , ο αγαπημένος κι' αξέχαστος , φίλος Αλέκος Κωστάκης , ο Καφτανιαλέκος , όπως τά 'γραφε στο " ΛΙΔΩΡΙΚΙ " το Μάιο του 1984 , αρ.φυλ. 30 :

   " Ήταν στα 1929 , φθινόπωρο . Είχα κλεισει τα 4 και πήγαινα στα πέντε , ο Θεός μπορεί να μ' αδίκησε στο θέμα της υγείας μου , αλλά στη μνήμη στάθηκε πολύ γενναιόδωρος απέναντί μου και Τον ευχαριστώ γι' αυτό . Θυμάμαι , λοιπόν , σα νά' ταν χθες , τη μουντή και θλιμένη εκείνη φθινοπωριάτικη εσπέρα , που έφευγαν γιά την Αμερική η θειά μου Καλλιόπη με τον αξέχαστο θείο μου Αλέκο Ταμβάκη , πριν από 55 ολόκληρα χρόνια δηλαδή .

   Νέοι , ωραίοι , αγαπημένο αντρόγυνο , γλυκύτατοι κι οι δυό τους άνθρωποι , αναγκάζονταν απ' τη φτώχεια , όπως έκαναν και τόσοι άλλοι , άλλωστε , πριν απ' αυτούς , να πάρουν το δρόμο της ξενητειάς .

   Από νωρίς , είχαν μαζευτεί στο Λαλαγιαννέικο όλες οι φιλενάδες της θειάς μου και της συμπαραστέκονταν . Η Θυμία η Παπαβασίλη , η Ελένη του Καντζιού , η ΣνικοΑργυρή , η Ντίνα του Κοτλιά και άλλες που δεν τις θυμάμαι . Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά και μάταια η ξαδέρφη της Μπαζομαρία έλεγε διάφορα αστεία και παιδευόταν να σπάσει τον πάγο και τη καταθλιπτική ατμόσφαιρα . Τ' απογευματάκι ήρθε να τους αποχαιρετίσει και να τους κατευοδώσει όλο σχεδόν το χωριό , σαν πέρασε κάμποση ώρα , ο κόσμος σηκώθηκε , σχημάτισε πομπή , μ' επικεφαλής το νιόπαντρο ζευγάρι , και πήρε το δρόμο προς τον " Αντώνη " , τραγουδώντας τραγούδια της ξενητιάς όπως  το " Αφήνω γειά στις έμορφες " , " Μιά Παρασκευή κι ένα Σαββάτο βράδυ " κι' ακόμα το " Μάνα μου , τα λουλούδια μου συχνά να τα ποτίζεις ", που το 'λεγε η θειά μου η ίδια , βουρκωμένη , με ραγισμένη τη φωνή...

   Αργά , τελετουργικά , θα 'λεγα ,  η συνοδεία έπαιρνε " συννεφιασμένη " το δρόμο προς τον Αντώνη , απαλύνοντας τον πόνο και την απόγνωση με το τραγούδι , ένα τραγούδι χωρισμού , ένα μοιρολόι , " ξόδι " ζωντανό , ξέσπασμα , κατάρα κι ανάθεμα στην ξενητιά και την ανάγκη , που ξερίζωνε δυό πανέμορφα νέα παιδιά απ' τον τόπο τους και τα 'στελνε " πεσκέσι " στις χιονισμένες ερημιές του Καναδά να κάνουν  - δίπλα στου τραίνου τις γραμμές  - παρέα στις αρκούδες και τα κογιότ .

   Ο κόσμος , λες και μάντευε την τύχη αυτών που ξεριζώνονταν , προσπαθούσε να ..καθυστερήσει το χωρισμό , μα ο ήλιος είχε πιά χαθείπίσω απ' την Πλέσιβα κι ο Ζησιμόγιαννος μ' αναμμένη τη μηχανή της " Μάρμον " του , βιαζόταν γιά να προλάβουν το βαπόρι στην Ερατεινή . Το αυτοκίνητο περίμενε εκεί όπου σήμερα είναι η αποθηκούλα με τις βενζίνες του Ρέλλου , πάνω ακριβώς απ' τη στροφή του Αντώνη .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι....

ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ Η ΠΛΑΤΕΙΑ...




Στου χωριού μας την πλατεία ,
ψησταριές και καφενεία,
καφετέριες και μπαράκια
με μοντέρνα τραπεζάκια ,
και ομπρέλες της... θαλάσσης,
τι να βρεις και.. τι να χάσεις.

Του χωριού μας η πλατεία,
κάποτε είχε....γοητεία ,
ομορφιά... παραδεισένια,
τραπεζάκια μαρμαρένια
και καρέκλες όλο νάζι ,
με πυκνόπλεχτο ραγάζι.

Στου χωριού μας την πλατεία
περασμένα ...μεγαλεία ,
τα διηγείσαι βουρκωμένος ,
νοσταλγώντας πικραμένος,
τις παλιές , όμορφες μέρες
και τις βραδυνές βεγγέρες .

Όλοι οι χωριανοί ενωμένοι ,
κερδισμένοι και χαμένοι ,
στα χαρτιά και στην αγάπη
στων..κομμάτων το κιτάπι ,
όλοι αδέρφια , μιά παρέα ,
κι’ ήταν η ζωή..ωραία .

Τώρα στη μικρή πλατεία ,
που άλλοτ’ είχε μεγαλεία ,
τις βραδυές , τα μεσημέρια ,
άνοιξες και καλοκαίρια ,
τζερτζελέδες , νταραβέρια ,
μαύρα κι’ άραχνα..χαμπέρια .

Συνεχώς ..στριφογυρίζεις
μα κανένα δεν γνωρίζεις ,
φίλοι και γνωστοί...χαμένοι ,
με τα χρόνια... ξεχασμένοι ,
κι’ όσοι γύρω σου περνάνε ,
ούτε που σε χαιρετάνε....

Άχ..καυμένο ..Λιδορίκι...σε κατάντησαν...τσιφλίκι.......K.-


Λιδορίκι καλοκαίρι 2006 .

Φ Ω Τ Ο Ρ Ε Π Ο Ρ Τ Α Ζ...

Και..παλιές όμορφες μέρες , σωτήριον έτος...1957 !!
Πανδαισία ..χρωμάτων , ονειρεμένη ομορφιά..



Τα σύννεφα παίρνουν το...μπάνιο τους στη γαληνεμένη λίμνη μας !!


Λιδορικιώτικο τοπίο στην ..ομίχλη....



ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ '21 ΣΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ .- ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ .

Στο τέλος - σε δυό μέρες - αναγκάστηκαν οι μπλοκαρισμένοι , χωρίς τροφές και πολεμοφόδια , να συνθηκολογήσουν . Ταπεινωμένοι - με τη σειρά τους - πήραν κι αυτοί το δρόμο γιά το Λιδωρίκι , να προσηυνήσουν τον Γκενεράλε , που , μετά και τούτη την τελετή , χάθηκε μυστήρια , όσο μυστήρια είχε 'ρθή.
Η εξουσία ανήκε στους ντόπιους , πλέον . Επαναστατική Επιτροπή , που την αποτελούσαν οι Αναγνώστης Λιδωρίκης , Αναγνώστης Μαργέλλος , Αναγνώστης Κατσικαπής , Παπαγιώργης Πολίτης , Αναγνώστης Σταματόπουλος και άλλοι , πήρε - επάξια - στα χέρια της τη διοίκηση . Με χίλιες ευθύνες στους ώμους , συσκέφτηκαν και λάβαν σοβαρές αποφάσεις . Η σπουδαιότερη ήταν , να μοιράσουν τους πιασμένους στα χωριά .
Τούτο , το κάναν γιά δυό λόγους : Πρώτα , γιά να ενοχοποιήσουν όλους τους κατοίκους και ν' αναγκάσουν και τους πιό διστακτικούς να ξεσηκωθούν , κι ύστερα γιατί οι ντόπιοι Τούρκοι ήξεραν τις κρυψώνες , τα μονοπάτια και τα περάσματα και θάταν επικίνδυνοι - σαν οδηγοί - αν έρχονταν στρατεύματα δικών τους , όπως έγινε αλλού .
Οι χωριάτες πρόθυμα τους δέχτηκαν , μ' ικανοποίηση . Τους δινόταν η ευκαιρία ν' αφεντέψουν τους αφεντάδες τους ! Παλιοί γνώριμοι , τους φέρθηκαν - στην αρχή - πολιτισμένα και καλά . Δυστυχώς όμως - οργή Θεού - ύποπτες κινήσεις των αιχμαλώτων ξύπνησαν τα μίση και τις τυραννίες αιώνων και η Δοβροβίτσα , το Βαθύρεμα , ο Κάρκαρος και η παραλία της Βίδαβης , γέμισαν πτώματα εχθρών . Σχετικά , σε αναφορά του προς τη Διοίκηση στις 3 Ιουλίου 1825 , ο Αναστάσης Λιδωρίκης , γιός του Αναγνώστη , γράφει :
" Εις την αρχήν τούτου του ιερού αγώνος , οι εν τη επαρχία Λιδωρικίου εγκάτοικοι και ξένοι Τούρκοι , απέρασαν εν στόματι μαχαίρας και δεν έμεινε άλλος ειμή ο Μαλκενέ Σααμπής ταύτης της επαρχίας , ονομαζόμενος Ισούφ Εφέντης , όστις κατάγεται από την Κόνιτζαν , από τα πλέον σημαντικώτερα σπίτια , αυτάδελφος του Φερχάτ Εφέντη .
Αυτός , εχαρίσθη εις εμέ από τους πατριώτας μου , να φυλαχθή διά οποιανδήποτε ανάγκην της πατρίδος και ξεχωριστά της ίδιας επαρχίας Λιδωρικίου .
Τούτων ούτως εχόντων , εφυλάχθη άχρι τούδε με ιδία μου έξοδα , ομού με την φαμελιάν του , και μ΄όλον ότι πολλάκις εζητήθη να εξαγορασθή από τους συγγενείς του με αρκετήν ποσότητα γροσίων , δεν το έδωσα , διότι αν εξηγοράζετο , ήθελε δώσει ολέθρια σχέδια εναντίον του Έθνους μας ..."
Μεγαλοβδόμαδο ήταν , κόντευε να σωθή ο Μάρτης ...Τα πρώιμα χελιδόνια ψαλίδιζαν το απέραντο γαλάζιο , ψευτοζεστοκόπαγε ο τόπος και ροδάμιζε τα κλαδιά . Φάνταζαν όλα αλλοιώτικα φέτος . Όχι σαν πέρσι και πρόπερσι , όχι σαν τετρακόσια χρόνια . Άλλαξαν !...Άλλαξαν γιατί το λέγαν Ρωμαίικο , πλέον ! Το Λιδωρίκι , η Δωρίδα , αναστήθηκαν ! Κει που περπατούσε ι θάνατος , θριάμβευε τώρα η Δόξα !
Κι αυτή , την κερδισμένη με δάκρυα , πόνους και αίμα δόξα , την πρωτόγευστη , σπεύδαν να την πυργώσουν νιοί και γερόντοι , άντρες και γυναίκες , λαικοί και κληρικοί.
" Αφ' ότου εξερράγη η επανάστασις υπέρ ανεξαρτησίας της Πατρίδος , σημειώνει ο Ιερομόναχος Καλλίστρατος Παναγιώτου ," και ο υποφαινόμενος έλαβον εις χείρας τα όπλα , ομού μετ' άλλων συναδέλφων μου , και , με την σημαίαν της Ιεράς Μονής Βαρνακόβης ετρέξαμεν..."
Τρέξανε , αλλά το κίνημα φάνηκε προς στιγμήν πως κινδύνευε , χανόταν . Ολόγυρα , το κάστρο των Σαλώνων δεν έπεφτε , η Αιτωλία , η Βοιωτία , κι η Φθιώτιδα δεν κινιόνταν , ενώ οι Τούρκοι , μανιασμάνοι , απειλούσαν . Ζήταγαν εκδίκηση . Τρομοκρατημένοι οι Κραββαρίτες προύχοντες στείλαν γράμματα υποταγής στον Ομέρ Πασά , που κατέβαινε στη Λαμία .
Ο Ομέρ , τριπλά ευχαριστημένος , τους απάντησε έτσι :
" Τίμιοι Προεστοί των Κραββάρων και λοιποί . Εχάρηκα ότι εσταθήκατε σαντίκιδες ( πιστοί ) του βασιληός και όχι χαίνιδες ( ληστές ) , ως τα βιλαέτια Λιδωρικίου , Μαλανδρίνου και Σάλωνα , και αμέσως άμα λάβετε το μπουγιουρτί μου , ν' αρματωθήτε και εμβήτε εις Λιδωρίκι , Μαλανδρίνο , καίοντας και σκλαβώνοντας , και με περιμένετε εις Σάλωνα , όπου και έρχομαι αύριον ".
Δεν μπήκαν , όμως , ούτε κι' ο Ομέρ έσωσε στα Σάλωνα . Η καρδιά , ο ανασασμός της Ρούμελης - το Λιδωρίκι - ήταν σε χέρια δυνατά . Κι αυτό τόξεραν . Κανένας δεν μπορούσε να το βλάψη .
Κείνοι που το λύτρωσαν - πρώτο σ'όλη τη Ρούμελη - κάναν φραγμό τη θέληση και τη δ΄ύναμή τους και αβάρετοι και ακούραστοι , δίχως ξαποσταμό , στράτευσαν με όρεξη καινούργια , και σαν άνεμος π' ορμάει από κάποια πύλη τ' ουρανού αναφτέρωσαν τις ψυχές των δόλιων αδελφών και , μεσ' από γκρεμούς της σκλαβιάς , τους έφεραν στο φεγγερό μονοπάτι της λευτεριάς .-

TO ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ '21 ΣΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ -- Γ.'

Το τι έγινε , δεν περιγράφεται !...Ευθύς , σαν από σύνθημα , μαύτισαν τα σοκκάκια από κόσμο . Που βρέθηκαν τόσες ψυχές ; Τα δίστρατα και τα ξέφωτα μπούκωσαν , όλο το Λιδωρίκι μαζώχτηκε να θαυμάση !Κι ως άστραφταν τα καριοφίλια τ' ασημιά και τα σπαθιά , δεν ξεχώριζες σε ποιόν απάνω έφεγγε η φλόγα τ' αρχηγού : Στον πρωτοκαπετάνιο , το Δήμο Σκαλτσά , η στα μαυρισμένα παλικάρια του ;Δυνάμωνε ο κουρνιαχτός κι' η οχλοβοή . Η σύναξη - Τούρκοι κι' Έλληνες - με τούμπανα και καραμούζες , τράβηξε στην εκκλησιά , με τα ξαφτέιγα και το σταυρό μπροστά !Εκεί , ψάλαν όλοι το " Τη υπερμάχω " και το " Σώσον Κύριε τον λαόν σου " και μίλησε ο Λιδωρίκης : " Αδελφοί , είπε , έφτασε και των Γραικών ο καλός καιρός . Και έφτασε με τόση ορμή , ώστε καμμιά ανθρώπινη δύναμη δεν είναι ικανή να τον γυρίση πίσω . Οι πίκρες και τα βάσανά μας τέλειωσαν . Οι βασιλιάδες αποφάσισαν να στεργιώσουν πάλι το Ρωμαίικο . Στη Βελά βρίσκεται ένας γκενεράλες ( στρατηγός ) του Μόσκοβου , πούρθε να παραλάβη το βιλαέτι του Λιδωρικιού , στ' όνομα των βασιλιάδων ".Δεν απόσωσε την κουβέντα και παρουσιάστηκε ο Γκενεράλες , με χρυσοκέντητηστολή και όπλα σκαλισμένα και σωρό παράσημα στα στήθια .Δεν ήταν Ρώσος Στρατηγός . Ήταν ο Φιλικός Σακελλίων που - συνεννοημένος με τους Λιδωρικιώτες , Γαλαξειδιώτες και Μαλαντρινιώτες μυημένους - ντύθηκε έτσι , να πιστέψουν οι Έλληνες , να φοβηθούν οι Τούρκοι .Ο Λαός , στα γιορινά του , έτρεξε μελίσσι να τον δη . Σταφύλιασε στα ψηλά δέντρα και στους βράχους , του άνοιγε πέρασμα και τον φήμιζε , σειώνυας σημαίες και λάβαρα και λουλούδια και κλαδιά .Αυτός , χαιρετούσε δεξιά - ζερβά , με το χαμόγελο στα χείλη και γοργό πάτημα , όπως ταίριαζε σ' ένα Γκενεράλε . Διάβαινε , και πρόσωπο δεν έμεινε αδάκρυτο . Όλοι χαίρονταν τον νέο ανασασμό . Κανένας δεν αναλογιζόταν πόσες φορές η φυλή είχε βγή γεκασμένη !....Βρέθηκε μεσ' στο λαό , πήρε κι' έδωσε λόγους , ο Σακελλίων . Ώρες τον κράταγαν , τον ψηλαφούσαν , τον θωρούσαν .Ύστερα , ξέσφιξαν λίγο τον κλοιό , κι' αυτός τράβηξε στο προσωρινό διοικητήριο - το Σαράι των Λιδωρίκηδων - έβγαλε προκήρυξη και καλούσε όλους στην τάξη και πρόσθετε πως " όσοι Τούρκοι υποταχθούν , θέλουν πληρώνει εις το Ρωμαίικο φόρον ".Αργοσάλευε το πλήθος κάτω και σιγά-σιγά διαλυόταν , να συνεχίση σ΄τα σπίτια του το γλέντι . Το βράδυ ο αστροχυμένος ουρανός άναψε ολόκληρος , γιά να δοξάση τη λευτεριά του Λιδωρικιού . Σττην ξαστεριά του χειμώνα , η φωτοδοσιά του έλαμπε καθαρά , φουντωμένη , λες , απ' το κρύο αγέρι . Κρεμόταν από ψηλά , άγγιζε τα κορφοχιόνιστα γύρω βουνά κι' έσπαζε σε χιλιάδες παιγνιδίσματα στα ελάτια και τος πλατανιάδες .Το Λιδωρίκι ήταν λεύτερο ! Πρώτο κομμάτι λευτερωμένη γη στη Ρούμελη .Στο μεταξύ , οι Τούρκοι του Μαλαντρίνου κρατιόνταν . Ήρθαν κι' άλλες δυνάμεις στο Χαλβατζή - ο Κατσικαπής κι' ο Κουτρούκης , μ' εκατό μαζί τπυς , απ' την Ξυλογαιδάρα και τη Βιτρινίτσα - αλλά κείνοι βάσταγαν με τα δόντια . Κατείχαν το κέντρο του χωριού - οι 5-10 ελληνικές οικογένειες μέναν στις άκρες - και κλείστηκαν στους πύργους των προυχόντων Χασάν Αγά , Αχμετ Αγά , Αβδή Αγά , αποφασισμένοι .Λύσσαγαν αυτοί , λύσσαγαν κι' οι απόξω .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι.....

ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ...ΕΔΩ..ΛΙΔΟΡΙΚΙ....

Κάπως έτσι θα 'ναι το χωριό μας σήμερα , με τη βροχή και την ομίχλη , Εγγλέζικο ..τοπίο στην καρδιά της Ρούμελης , όμορφο δεν ..ακούγεται ;

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 28 ΜΑΡΤΙΟΥ - 88η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ .
· Μνήμη μαρτύρων Μενάνδρου και άλλων 39 στην Ερμούπολη Αιγύπτου (Γ' αι.), Δωροθέου και Κάστορος στην Ταρσό Κιλικίας (Α' αι.). Γ' Χαιρετισμοί .

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...
1821 : Ελληνικές δυνάμεις, με οπλαρχηγούς τον Παναγιώτη Καλογερά και τους αδελφούς Δεσποτόπουλου, κηρύσσουν την επανάσταση στην περιοχή της Μονεμβασιάς. Ταυτόχρονα, υπό τη γενική αρχηγία του Πιέρρο Μαγγιόρο Γρηγοράκη, πολιορκείται το φρούριο της Μονεμβασιάς, μέσα στο οποίο είχαν καταφύγει 4.500 Τούρκοι
1821: Ο Αθανάσιος Διάκος επικεφαλής επαναστατικών δυνάμεων φτάνει στον Προφήτη Ηλία Λιβαδειάς και απαιτεί την παράδοση της πόλης από το διοικητή της Χασάν Αγά.
1821: Ο πρόκριτος Αναγνώστης Λιδωρίκης και οι Οπλαρχηγοί Δήμος Σκαλτσάς και Παπαγιώργης Πολίτης, υψώνουν τη Σημαία της Επαναστάσεως και μπαίνουν στο Λιδωρίκι. Οι Τούρκοι της πόλεως παραδίδονται χωρίς αντίσταση.
1822 : Δύναμη από 700 Κρήτες επαναστάτες επιτίθεται στην περιοχή Ρεθύμνου κατά πενταπλάσιων Τούρκων, τους οποίους κατανικά και καταδιώκει μέχρι τις πύλες του Φρουρίου της πόλης.
1833 : Μετά από συμφωνία των Μεγάλων Δυνάμεων για την οροθέτηση των συνόρων του Ελληνικού Κράτους, η Τουρκία αναγκάζεται να παραχωρήσει στην Ελλάδα την Λαμία.
1957 : Ο Μακάριος αναχωρεί από τις Σευχέλλες, όπου είχε εξορισθεί από τους Άγγλους.
1957: Σε συμπλοκή με Άγγλους, στο Παλέντρι, πληγ΄ώνεται ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ Λένος Στυλιανός, ο οποίος και Πέθανε στο Αγγλικό νοσοκομείο Ακρωτηρίου, όπου μεταφέρθηκε.

Μεγάλη η σημερινή μέρα γιά το χωριό μας , αδέρφια , σαν σήμερα το 1821 , ξεσηκώθηκαν οι Λιδορικιώτες με τον Σκαλτσοδήμο και τον παπά Πολίτη και λευτέρωσαν το χωριό μας , μπορείτε να διαβάσετε όλες τις λεπτομέρειες στις τέσσερις δημοσιεύσεις , στη σελίδα , με τον τίτλο " ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ '21 ΣΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ ", πρέπει όλοι να γνωρίζουμε τις λεπτομέρειες απ' τον αγώνα των προγόνων μας γιά τη λευτεριά μας .


Καλημέρα Λιδορικιώτες , καλημέρα σε : Ελλαδα , Ισπανία , Κύπρο , Ουκρανία , Τουρκία , Ρουμανία , Η.Π.Α , Γερμανία , Γαλλία , καλημέρα και στους χθεσινούς μας επισκέπτες από : Αθήνα , Τρίκαλα , Θεσσαλονίκη , Πάτρα , Λάρισα , Ιωάννινα , Δράμα , Νίκαια , Λιδορίκι , Άμφισσα , Αίγιο , Ναύπακτο , Σπάρτη , Κέρκυρα , Λεμεσσό , Πάφο , Gerona , Lerida , Odessa , Σμύρνη , Tirgu Mures , Clarkson , Paris , Stuttgart , Berlin , Bon , Madrid , στα ξενητεμένα μας αδέρφια και τους αγαπημένους μας φίλους , στ΄΄ελνουμε την αγάπη μας και τις ευχές μας γιά ένα όμορφο-όμορφο Σαββατοκύριακο , νάστε όλοι καλά και να περνάτε καλά , και να αρχίσετε να ετοιμάζεστε γιά την Πασχαλινή σας εκδρομή στο Λιδορίκι , στο χωριό μας , που αυτή την εποχή είναι πανέμορφο , αποφασίστε το , μην το σκέφτεστε , ο Παράδεισος είναι εκεί στο..Λιδορίκι...


Απ' το Λιδορίκι με πολλή - πολλή..αγάπη .............Κ.-

KΑΛΟΚΑΙΡΙΑΤΙΚΗ ΒΡΟΧΗ ..




Απόψε , αυτή η καλοκαιριάτικη βροχή με συνεπαίρνει ,
λες και ξεπλένει της ψυχής τ’ αμέτρητα τα πάθη…
κι’ εγώ , στου νου , ακουμπισμένος , το παράθυρο ,
του κάκου , προσπαθώ να σβύσω τα φριχτά μου λάθη..

Αναλογιέμαι ,τάχα , τι χρωστάω στο κόσμο πούζησα ,
κι’ ακόμα , πόσα τούτη η ζωή , χρωστάει σε μένα
μα οι σταγόνες , μυστικά , μου ψιθυρίζουνε.. πως πούλησα ,
τα όνειρά μου ..πάμφθηνα , λες κι’ ήταν όλα κάλπικα και ξένα..

Ώρες ακουμπισμένος στο περβάζι , αφουγκράζομαι ,
ρουφάω αχόρταγα ,την ευωδιά απ’ το χώμα το βρεγμένο ,
κάτι μου λέει ,πως η βροχή με περιπαίζει , μα δε νοιάζομαι ,
είν’ το κορμί μου σε παιχνίδια τέτοια..χρόνια ..μαθημένο…

Σιγοβραδυάζει , η βροχή..ψυχομαχάει , σβύνει ..κόπασε ,
πέρα μακρυά , ο αχός από των κοπαδιών τα κουδουνίσματα
σβυέται..αχνοχάνεται , στη ρεματιά τ’ αηδόνι , ξάφνου , σώπασε ,
τα φώτα ανάβουν , γυναίκα η ..νύχτα αρχίζει τα δικά της πείσματα…Κ.-


Λιδορίκι 07 06 07

TO " ΜΠΑΝΙΟ " ΤΟΥ ΒΑΡΟΣΙΟΥ .

Το πανηγύρι τ' Άι Γιωργιού , στο πανέμορφο Βαρούσι μας .
Απ' το " ΛΙΔΩΡΙΚΙ " αρ.φυλ. 30 - Μάιος 1984 , σας δίνουμε μιά όμορφη παλιά Βαρσιώτικη... " ανάμνηση " του αγαπητού χωριανού , φίλου και...κουμπάρου ( λόγω..Χαρ. Ζέκιου ) , Θανάση Αποστολόπουλου η Βάγια , όπως κι' ο ίδιος υπογράφει , έχουν περάσει από τότε 25 χρόνια , μα η ...φρεσκάδα της είναι απολαυστική , διαβάστε τη :

" Στην κορυφή του Βαροσιού , είναι μιά βρύση που τη λένε " Του Ντζιαμαλή ο Πλάτανος " και τ' όνομα πρέπει να το 'χει από αυτόν που φύτεψε τον πλάτανο η από αυτόν που έχτισε τη βρύση , γιατί - συνήθως - έτσι έπαιρναν τα ονόματά τους διάφορες τοποθεσίες και έργα .
Τώρα ο πλάτανος ο παλιός δεν υπάρχει , αλλά υπάρχει νέος τον οποίο φύτεψε ο Νίκος Πανάγος ( Γλυμονίκος ) . Τη χρονολογία δεν την θυμάμαι , ασ την εύρη ο γιός του ο δάσκαλος , ο Παναγιώτης . Σήμερα πάντως , όλα άλλαξαν και η βρύση δεν υπάρχει όπως ήταν . Έφτιαξαν στο μέρος εκείνο στέρνα , γιά να πίνη το χωριό νερό .
Στα παιδικά μου χρόνια - που υπήρχε η βρύση - ήταν κι' ένας ξύλινος κάλανος ( κουρίτος ) που πίναν νερό πρόβατα , γίδια , βόιδια , άλογα , σκυλιά , τα πάντα . Σ' αυτό τον κάλανο , ξέβγαζαν οι γυναίκες τα ρούχα που πλένανε , μετά απ' τη μπουγάδα . Σ' αυτόν παίζαμε και τις " καταβρεξιές " , το " λουτσιό " , που λέγαμε τότε τα Λιδωρικιώτικα παιδιά .
Κάποιο διάστημα , κυρίαρχος εκεί ήταν ο Κοκκαλιάς ( μετέπειτα δάσκαλος ) . Ο Κώστας ο Φωτόπουλος ( Κριτσιοκώστας ), - που είχε πάντα το χαμόγελο στα χείλια - θέλησε να πάρει την αρχηγία , όρμησε στον Ηλία - που ήταν σκυμένος - και τον κατάβρεχε . Κάποια στιγμή σώθηκε το νερό στον κάλανο , σήκωσε το κεφάλι του να φύγη ο Ηλίας και χτύπησε τον Κώστα του οποίου του έσπασε ένα η δυό δόντια , που βρίσκονται ακόμα μέσα στο κρανίο του Ηλία...
Πιό κάτω απ' τον κάλανο , γύρω στα πέντε μέτρα , ήταν μιά γούρνα ( στέρνα ) περίπου τέσσερα μέτρα μήκος , τρία φάρδος και δύο ύψος . Στη γούρνα αυτή , αποσωρεύονταν όλη η βρωμιά από όλα τα ζώα που αποπατούσαν και από το πλύσιμο των ρούχων κι' από χίλια δυό άλλα πράγματα . Σ' αυτή , λοιπόν , τη γούρνα , τα μεσημέρια το καλοκαίρι γδυνόμασταν , όπως μας γέννησε η μάνα μας - γιατί τότε δεν υπήρχαν οιύε σώβρακα , ούτε μαγιώ - και πηδάγαμε μέσα , καμιά δεκαριά παιδιά , γιά να κάνουμε το μπάνιο μας !
Κάναμε και καμιά βουτιά γιά να μαθαίνουμε , μην τυχόν και το φέρει η ώρα και πάμε σε θάλασσα . Φυσικά - όπως καταλαβαίνετε - πίναμε και λίγες απ' αυτό το..μείγμα , ώσπου να μάθουμε ..κολύμπι . Η βρωμιά ήταν απερίγραπτη , το νερό καταπράσινο και όταν το αφήναμε και καθησύχαζε έπιανε από πάνω μιά ..παλάμη " κορυφή " απ' τη βρώμα .
Από τη γούρνα αυτή παρ'ελασαν τα πιό πολλά - γιά να μην πω όλα - παιδιά του Βαροσιού . Κι' όλοι ήπιαν απ' το νερό της , το οποίο μπορεί να μην ήταν καθαρό και ..υγιεινό , μας έκανε όμως , να αγαπάμε το Λιδωρίκι μας ...

Όμορφη , η αφήγηση του αγαπητού μας Θανάση , και ευχής έργον όσοι , απ' τους Λιδορικιώτες φίλους μας θυμούνται , παλιά περιστατικά , παλιές ιστοριούλες , απ' τη Λιδορικιώτικη ζωή , να μας τις στείλουν να τις δημοσιεύσουμε , όλα αυτά που είναι άγνωστα στους νεώτερους , είναι πολύτιμα , θησαυρός πραγματικός , και πρέπει να τα παραδώσουμε στους απογόνους μας , η σελίδα , είναι ανοιχτή σε όλους ......Κ.-