21.1.09

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ : ΑΛΛΑ ΕΙΔΗ ΠΕΖΟΥ ΛΟΓΟΥ - Β.'

 

Η ε π ι φ υ λ λ ί δ α , είδος που χρησιμοποιείται στη δημοσιογραφία και πρωτοφάνηκε στη Γαλλία στα 1799 . Δημοσιεύεται σε περιοδικό η εφημερίδα στο κάτω μέρος της σελίδας , και χωρίζεται από μιά γραμμή οριζόντια ολοσέλιδη η μικρότερη . Μπορεί να είναι φιλολογικό άρθρο , επιστημονικό , πολιτικό , ακόμα και μυθιστόρημα σε πολλές συνέχειες . Σαν επιφυλλίδα δημοσιεύτηκαν διηγήματα του Παπαδιαμάντη πρώτα στην " Εφημερίδα " του Κορομηλά και αργότερα διάφορα κείμενα στην " Πρωία ".

Σήμερα επιφυλλίδες βρίσκουμε σχεδόν σε όλες τις εφημερίδες .

Η ε π ι σ τ ο λ ο γ ρ α φ ί α είναι ένα ξεχωριστό λογοτεχνικό είδος και σχολείται με την τέχνη του γραψίματος της επιστολής . Το περιεχόμενό της μπορεί να είναι αισθηματικό , κοινωνικό , θρησκευτικό , φιλολογικό , περιγραφικό κ.α.

Οι επιστολές στην αρχή γράφτηκαν γιά να εξυπηρετήσουν την ανθρώπινη επαφή που δυσκόλευε η απόσταση . Αργότερα όμως αναπτύχθηκε η πολιτική επιστολογραφία και με τον καιρό έφτασε να δώσει έργα τέχνης . Η επιστολή χρειάζεται σαφήνεια , φραστική ομορφιά , γλωσσική επεξεργασία , υποβολή . Διακριθέντες επιστολογράφοι έιναι : Ο Αριστοτέλης , ο Πλάτωνας , ο Δημοσθένης , ο Κοραής , ο Νεόφυτος Δούκας , ο Απόστολος Παύλος .

Τ α θ ε α τ ρ ι κ ά έ ρ γ α παίρνουν ξεχωριστή ονομασία από την υπόθεσή τους . Έτσι έχομε το δράμα , την τραγωδία , την κωμωδία , το μελόδραμα κ.α.

Στην αρχαία Ελλάδα το θεατρικό έργο γραφόταν έμμετρα , ποιητικά , σήμερα όμως γράφεται με τον πεζό λόγο . Ανάλογα με τις πράξεις που έχει λέγεται μονόπρακτο , δίπρακτο , τρίπρακτο . Τα θεατρικά έργα είναι γνήσια λογοτεχνικά, έχουν πλοκή , διδάσκουν και μορφώνουν . Το θέατρο είναι κι αυτό ένα σχολείο , παρουσιάζει τη ζωή , δίνει την κάθε αλήθεια , καλλιεργεί την ψυχή , ανυψώνει το πνεύμα . Γιά τη μεγάλη επίδρασή του το κάθε κράτος έχει το Εθνικό του θέατρο .

Ο ι β ι ο γ ρ α φ ί ε ς εξετάζουν τη ζωή των ανθρώπων που διακρίθηκαν σε κάποιο τομέα με τις αρετές τους και βοήθησαν στην άνοδο του πολιτισμού , η με τις κακές τους αποφάσεις έγιναν αιτία καταστροφών .Η βιογραφία χρειάζεται έρευνα , λεπτομέρειες , ιστορική επεξεργασία , κριτική διάθεση , γνώση της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής του παρουσιαζόμενου , λογοτεχνικό ύφος .Πρέπει να αποφεύγονται οι υπερβολές , καθώς και εκτιμήσεις που δεν είναι αληθινές . Οι βιογραφίες είναι διδακτικές , καλλιεργήθηκαν απ' τους αρχαίους Έλληνες , τους Ρωμαίους , τους Βυζαντινούς και κυκλοφόρησαν πολλά βιβλία μ' αυτές . Από τον Α.Γούδα εκδόθηκαν 8 τόμοι μετά την απελευθέρωση του 21 με τον τίτλο " Βίοι παράλληλοι των επί της Αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρεψάντων ανδρών ", από τον Φωτάκο " Βίοι Πελοποννησίων ", από το Σπύρο Μελά " Ο Γέρος του Μωριά "και πολλές άλλες , όπως και πολλές βιογραφίες γιά παιδιά .

Η κ ρ ι τ ι κ ή είναι προσωπικό , υποκειμενικό πεζογραφικό είδος , γιά τούτο και οι γνώμες διαφέρουν και αλληλοσυγκρούονται πάνω στο ίδιο κείμενο . Γίνεται από τις στήλες των περιοδικών και των εφημερίδων και την ενδιαφέρουν βιβλία , ζωγραφική , γλυπτική , μουσική , θεατρικά έργα και γενικά κάθε έργο τέχνης . Τα κριτήρια γιά τον κριτικό δεν μπαίνουν σε καλούπια , διαφορετικά θα κρίνουν , ίσως , δυό κριτικοί το ίδιο κείμενο , γι' αυτό χρειάζεται συνείδηση , γνώση , αίσθημα , πλούσια εμπειρία και διάθεση .

Οι πραγματείες , οι μονογραφίες , οι διατριβές και οι μελέτες , δύσκολα μπορούν να χαρακτηρισθούν λογοτεχνήματα .

 

Καλό σας  βράδυ ........Κ.'

No comments: