Μπομπότα , όχι όμως..χαμοκούκι...
Και η γνωστή μας πίτσα ...
Τούτες τις μέρες , με τα στολοσμένα δέντρα και τα πλούσια τραπέζια , με τις διασκεδάσεις , τις απανωτές , και τα πανάκριβα ..ποτά , εισαγωγής , ο νους μου γυρνάει στη δυστυχία - την τόσο ..έντιμη όμως - των προπολεμικών χρόνων , τότε που περιμέναμε τα Χριστούγεννα και το Πάσχα γιά να γευτούμε ..κρέας , και όχι..όλοι..
Τούτους τους καιρούς , που τα ψυγεία είναι κατα..γιομάτα , τρέχει η σκέψη μου στις δυσκολίες εκείνες , στη μπομπότα , το αυγό που δεν τόκανε η κότα , στην ελιά που ήταν πανάκριβη , στο χαμοκούκι...
Το χαμοκούκι ήταν το πρόχειρο ψωμί γιά τον τσοπάνο , γιά το μουσαφίρη , γιά τον μοναχοτροβιάρη , γιά το γέρο . Γινόταν γρήγορα , ψηνόταν γρήγορα , ήταν μαλακό , ζεστό ..νόστιμο . Δε στενοχωριόταν καμιά νοικοκυρά σα θα της ερχόταν μουσαφίρης και δεν είχε ζυμωμένο ψωμί . Στη στιγμή έφκιαχνε το χαμοκούκι , τηγάνιζε δυό αυγά με τυρί και το πρόβλημα ήταν λυμένο . Αυτό ήταν το πρόχειρο χαμοκούκι . Καλαμποκίσιο αλεύρι - νερό - αλάτι , όλα αυτά , ανακάτωμα και στη φωτιά το ζυμάρι .
Όπως είπαμε όμως , είναι και το..μερακλήτικο χαμοκούκι . Στο χωριό λίγοι ήταν οι ειδικοί γι'αυτό . Είχαν πετύχει τις αναλογίες αλεύρι - νερό , το ζύμωναν καλά με κουτάλι ξύλινο - χέρι δεν ..έπιανε καθόλου - κι' ύστερα , άμα ήταν έτοιμο , το έριχναν στη γωνιά . Μα εδώ ήταν όλη η..τέχνη , στο ψήσιμο . Δεν έπρεπε καθόλου να σταχτωθεί , έπρεπε να γίνει τραγανό , καλοψημένο . Γιά να το πετύχουν αυτό , οι μερακλήδες , πρώτα καίγανε τη γωνιά με ξύλα από πουρνάρι . Η γωνιά έπρεπε να είναι καλοκαμένη . Γωνιά κρύα η λίγο καμένη , δεν μπορούσε να ψήσει καλά το χαμοκούκι . Την καμένη γωνιά την σκούπιζαν καλά- καλά , με λατσουδένια σκούπα , έτσι που να μη μείνει καθόλου στάχτη . Και τώρα , απάνω στη γωνιά την καθαρή , , στρώνανε φύλλα από κουτσουπιά ( αγριοχαρουπιά ) αν ήταν καλοκαίρι , κι' αν ήταν χειμώνας , φύλλα από καμπρολάχανο , όχι πολύ χοντρά . Στο φυλλαρένιο στρώμα έρριχναν το χαμοκούκι . Με το ξύλινο κουτάλι το πλάθανε σιγά - σιγά , γιά να γίνει στρογγυλό κι' ισόπαχο . Αυτή ήταν η πρώτη φάση . Μετά γινόταν το καψάλισμα . Έπρεπε αποπάνω το χαμοκούκι να πιάσει να πιάσει μιά λεπτή σκληρή επιφάνεια , γιά να μη κολλήσει η στάχτη . Έβαζαν λοιπόν , κάπως ψηλότερα ένα ξερό λατσούδι από έλατο , το γρήγορο η δυνατό άναμά του έψηνε απότομα την επιφάνεια απ' το χαμοκούκι , κι' έτσι δεν μπορούσε να κολλήσει στάχτη . όσο νάναι όμως με το καψάλισμα δεν αποφεύγεται και τελείως η στάχτη , θα κολλήσει λίγη , Αυτοί σκέπαζαν και το επάνω μέρος με φύλλα κουτσουπιάς η , μερικοί είχαν μιά μακριά τσιμπίδα , μ' αυτήν έπιαναν ένα-ένα κάρβουνο , το ..φύσαγαν να μην έχει στάχτη και το έβαζαν πάνω στο χαμοκούκι . Αυτά τα κάρβουνα , τα καθαρά , έψηναν την επιφάνεια , κι' ύστερα σαν έπαιρνε χρώμα ροδοκόκκινο , το σκέπαζαν με τη θράκα ώσπου να ψηθεί . Ένας βλάχος , μερακλής , χαμοκουκάς , είχε πάντα στο κονάκι φλούδες από γεροέλατο . Άμα αυτές γίνονταν σπίθες , τις έπιανε μιά-μιά , μ' ένα ψαλίδι που κούρευε τα πρόβατα , και τις έβαζε πάνω στο χαμοκούκι .
Δεν θέλει ούτε μισή ώρα να ψηθεί το χαμοκούκι , το ξεχώνανε , κεκολλούσανε τα φύλλα , το χτυπάγανε ελαφρά , με τα δυό χέρια , να φύγει η στάχτη , το σκουπίζανε με μιά πετσέτα , και το βάζανε στο τραπέζι . Ώσπου να τηγανιστούν τ' αυγά και να φέρει απ'το κατώι , η νοικοκυρά το τυρί , η το βούτυρο και το κλωτσοτύρι , να κάνουμε μπουκουβάλα , κρύωνε λίγο και το χαμοκούκι , κι' ήταν ότι πρέπει γιά ν' αρχίσουν .
Τώρα βέβαια , αντί κάρβουνα , παραστιά και ..λατσούδια , υπάρχουν οι..." τοστιέρες " , οι..ηλεκτρικές .
Δοκίμασα να φκιάξω εκεί χαμοκούκι , και γέλασα με τον..εαυτό μου , που γέρασα κι' ακόμα δεν κατάλαβα , πως το χαμοκούκι ήταν συνδεμένο με μιά αλλοιώτικη ζωή , μιά ζωή στερημένη αλλά..ανάλαφρη , χωρίς τα προβλήματα τα σημερινά , τα πολλά , που μας...πνίγουν...
Τη συνταγή..παρασκευής.." Χαμοκουκίου " , αδέρφια την πήραμε απ' το " ΛΙΔΩΡΙΚΙ " αριθ.φυλ. 25 , Δεκεμβρίου 1983 , και υπογράφεται απ' τον ..." Αρτοτινό ".
....σημειώστε , φίλοι μου , τη συνταγή , και τώρα στις γιορτάδες ..χτυπήστε ένα..." Χ Α Μ Ο Κ Ο Υ Κ Ι " ...όπως τότε..
..στα ονειρεμένα χρόνια , τα..δύσκολα , τα χρόνια της παιδικής..αθωότητας , της..ξυπολυσιάς , και φυσικά του...χαμοκουκιού ...
ΣΗΜ : Όσον αφορά στην..ετυμολογία της λέξης " Χαμοκούκι " , ερευνήσαμε , κατ' απαίτησιν..φίλων μας , και ο ειδικός ..συνεργάτης μας ..μπάρμπα Μήτσος μας είπε , ακριβώς τα ..παρακάτω : " Η...λέξ' χαμουκούκ' , είνι..μ'σή Ιλλην'κιά κι...μ'σή ..ιγγλέζ΄κ' , δηλαδής , κουντουλουγίς , είνι...σύνθιτ' , ..απ' του δ'κό μας ...χάμου , ενικα , ιπειδής..δηλαδής , μαιρεύιτι ...καταής , στ'ν' παραστιά , στ' γουνιά , κι απ' του..Ιγγλέζ'κου Cook , π' σ'μαίν΄...μαερεύου , βάλττι τώρα , το' να κουντά τ' άλλου , σ'γκυριάστητα δηλαδής , Χαμου + CooK = Xαμουκούκ(ι) , κι...του..βρήκιταν..."
Αν κάποιοι , αδέρφια , έχουν ..αμφιβολίες κλπ ..απορίες , ας απευθυνθούν στους ..πνευματικούς ..Λιδορικιώτες , στους ανθρώπους των...γραμμάτων , έχουμε ..μπόλικους ...
Καλό σας βράδυ ...............Κ.-
No comments:
Post a Comment