12.12.08

ΟΝΕΙΡΟΠΟΛΗΜΑ ΣΤΟ ΓΥΦΤΟΜΑΧΑΛΑ ΠΟΥ ΧΑΘΗΚΕ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΓΙΑ...ΠΑΝΤΑ !!

 

   Ξεφυλλίζοντας απόψε ..όχι τα όνειρά μου αδέρφια , όοοχι , αλλά τα.. φύλλα του " ΛΙΔΩΡΙΚΙΟΥ ", της εφημερίδας του Γιώργου Καψάλη , σταμάτησα σε ένα πανέμορφο κείμενο , της αγαπημένης φίλης και χωριανής Τασίας Κατσώνη - Μαραγκού , που φιλοξενείται στο φύλλο 37-38 του Δεκεμβρίου 1984 , δηλαδή , πριν ακριβώς 24 χρόνια , κι' όμως είναι..ολόφρεσκο , ολοζώντανο και πλημμυρισμένο από ..νοσταλγία , ένα σωστό ονειροτάξειδο στον όμορφο κόσμο των περασμένων χρόνων...απολαύστε λοιπόν αυτό το..ταξείδι στο χρόνο , πιλότος ; μα φυσικά η αγαπημένη μας Τασία , η...σύρμω του Γυφτομαχαλά , όπως τη λέγανε ..μικρή..

   " Πέρασαν τα Χριστούγεννα , πάει η Πρωτοχρονιά και ήδη μπήκαμε στο Τριώδιο . Χοροί από εδώ , γλέντια από κει , συνεστιάσεις παραπέρα . Προσπάθειες επικοινωνίας με τον " άνθρωπο ". Χαθήκαμε όλοι , και περισσότερο αυτοί που βρεθήκαμε σε τούτη την τερατούπολη..

   Συγγενείς , φίλοι , απομακρυνθήκαμε , αν έλειπε και το τηλέφωνο , πιθανώς να είχαμε τελείως ..ξεχαστεί... Τα χρόνια πέρασαν και γυρίζοντας τη θύμηση πίσω στο χωριό , στα παιδικά μου χρόνια , νοιώθω αλαλλίαση , σα να 'ναι ο κόρφος της μανας μου οι αναμνήσεις αυτές , τις νοιώθω γλυκιές , τρυφερές ..

   Σα βλέπω τώρα τα σπίτια στο χωριό , μελαγχολώ . Τα σπίτια της γειτονιάς μου κλειστά , βουβά , χωρίς λουλούδια στα μπαλκόνια , χωρίς παιδιά στις αυλές , χωρίς ζωή , χωρίς τις γνώριμες αγαπημένες μορφές ..Ανηφορίζω ..νοερά , γιά το Γυφτομαχαλά , κοντοστέκομαι στο πηγάδι της Καραμήτσαινας , μοσχομυρίζουν οι τριανταφυλλιές του Μαγκίπα , τα γεράνια κρεμασμένα στο ρέμα , απ' τον κήπο της Γιανναρίνας , είναι μιά νότα ..ατίθασης βλάστησης ..

   Η Μάνθα , η Πισλίνα , ήρεμη , γλυκειά , με τη ρόκα γνέθοντας , καθισμένη στο κατώφλι , κάτω απ' την κληματαριά , λες και με καλωσορίζει . Η Χορταριού , η Ξούλα , στο φουρνογύρισμα μαζί με την Κούσταινα και τη Σιοκαρού , ρίχνουν το ψωμί , τρώγοντας την τυροκλούρα , που βγήκε μόλις " πανίσανε " το φούρνο . Η Νικολάκαινα , μαζεύει την πινακωτή και τα πισκίρια ..

   Βαρύς ο γερο Σβίγκος με την αγκλίτσα του , ανηφορίζει βαριανασαίνοντας το γκαλντερίμι , κοντοστέκεται να πάρει μιάν ανάσα , χαιρετώντας τους Κατσικαδεραίους . Δίπλα η Αρπάλαινα έχει πιάσει όλο τ' αλώνι με το " διασίδι ". Έχει ρίξει , λέει , σαράντα ..οργιές μονόκλωνο , θα το..υφάνει η κόρη της η Καλλιόπη .

   Η Καρατζάναινα , καθισμένη στο Καραμητσέικο αλώνι , μαζί με τη θειά Θυμιούλα τη Μαλάμω , πειράζουν η μιά την άλλη . Απλώνει τον κλώστη η Μαλάμω και στρίβει το νήμα το μαρτωτό . Το μάτι της , κάτω απ' την καφέ σκέπη , μαργιόλικο , πανέξυπνο , σου γελάει..

   Κατηφορίζει , γιά παρέα , η Τραμποβάσω γνέθοντας τη δρούγα γιά τη βελέντζα , φωνάζοντας τα πιπεράτα..χωρατά της . Στη Μαλαμέικη τυλίχτρα η Κατσώναινα , με την αδερφή της τη Σοφία , τυλίγουν τα γνέμματα γιά να ρίξουν καραμελωτά , πότε ..πότε , με φωνάζουν να βοηθήσω στα στρίμματα , που να με αφήσει όμως η ..τσιλίκα , ο καλόγερος , το ζιπ-ζαπ , οι φιλενάδες μου !

   Στο Καντρέικο αλώνι , η αχλαδιά αγκαλιάζει τις φιλενάδες της Καντρολένης , ήσυχη , γελαστή η Κορδοπλίνα , να κι' η Ταρανού ,  η θειά Μαρία , η Ταρανού , πρώτη στο τραγούδι , αλλά και στο χορό δεν πάει πίσω . Τα " γιούρτια " φραγμένα με ..δεματσούλες , είναι ολοπράσινα , βραγιές βραγιές , τα σπανάκια , τα μαρούλια , και στην άκρη ..ταπεινό αλλά μοσκομυρωδάτο το καρυοφύλλι ...

   Ανηφορίζω γιά το Σερεντέλη , ολόδροσο νερό στον κάλανο και οι Γυφτομαχαλιώτισσες κάθονται στο πεζούλι της γούρνας περιμένοντας σειρά . Μπαρδάκες , βαρέλες , από ξύλο κέθρινο , η μιά πίσω απ' την άλλη , είναι απιθωμένες δίπλα απ' τον κάλανο..

   Πιό κάτω , ο Φώτης , σκυφτός , πιό κει η κουμπάρα η Μπαζομαρία , ξακουστή γιά τις φάρσες της .

   Αυτή ήταν η γειτονιά μου , ο Γυφτομαχαλάς , γεμάτη κόσμο καλοσυνάτο , αδερφωμένο , ζεστό , καθημερινό . Ομορφιά , απλότητα , επικοινωνία , τώρα τίποτα δεν υπάρχει πιά , ούτε το πηγάδι του Καραμήτσου , ούτε οι τριανταφυλλιές του Μαγκίπα , ούτε τα γράνια στης Γιανναρίνας  το γιούρτι , ούτε ο κάλανος στον Σερεντέλη .

   Έφυγαν οι γειτόνοι , χάθηκαν οι γειτόνισσες , στου Καραμήτσου τ' αλώνι δεν μαζεύονται πιά , κάτω απ' την ελιά οι γυναίκες με τον κλώστη , τη δρούγα , τη...ρόκα .. Τα σπίτια κλειστά , βουβά , πανάσχημα και μερικά απ' αυτά δεν υπάρχουν πιά , λίγες πέτρες μαρτυράνε ότι εδώ ήταν το σπίτι της Χορταριούς , του Διόνη , η του Καραμήτσου .

   Κι' εγώ..ξαναγυρίζω στην πρωτεύουσα , σε τούτη την πόλη την απρόσωπη , που δε μας χάρισε ούτε πράσινα..λειβάδια , ούτε άστρα στον ουρανό , αλλά..ορόφους και...μοναξιά ..

   " Ποτέ οι στέγες των σπιτιών δεν ήταν πιό κοντά απ' ότι είναι σήμερα , και ποτέ οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταν τόσο μακριά όσο είναι σήμερα..." Αντώνης Σαμαράκης .

 

   Συγκλονιστικό...ντοκυμαντέρ , αδέρφια , αυτό το..γλυκο..σεργιάνισμα της Τασίας , στο Γυφτομαχαλά , όλοι και όλες ..χώρεσαν σε λίγες αράδες , με τα..κουσούρια και τις..χάρες τους , με τα , συνηθισμένα γιά το ..Λοιδορίκι , παραγκώμια τους , και βήμα..βήμα , λέξη τη..λέξη , ανταμώσαμε όλο τον..γυναικοπληθυσμό , κυρίως , του πανέμορφου Γυφτομαχαλά...με παράλληλο ..ξεδίπλωμα , των παραδοσιακών ασχολιών , που τώρα πιά αποτελούν ..μουσειακό..είδος ...

   Πανέμορφο , λοιπόν το ..ταξειδάκι αυτό της Τασίας , βαθειά νοσταλγικό , τρυφερό ..βελούδινο , θα 'λεγε κανείς , μα κι'..αβάσταχτα ..τυραννικό , αδεικνύει αδέρφια , γλυκά-γλυκά, ίσως , ..στρογγυλεμένα , την άλλη όψη του..νομίσματος , την ..σκοτεινή , την κρυφή..πλευρά , κάτι που εμμέσως , πλην σαφέστατα , ζούμε στην σημερινή Λιδορικιώτικη καθημερινότητά μας ..οι..Λιδορικιώτες...Λιδορικιώτες..

   Κακά τα ψέματα , αφήσαμε να ..ξεφτίσει η παλιά Λιδορικιώτικη ζωή , σ' αυτό βέβαια , φταίνε και οι διαμορφωθείσες ..συνθήκες , και φυσικά οι..κοινωνικοπολιτιστικές , που αλλοίωσαν την Λιδορικιώτικη κοινωνία , με όλες τις συνέπειες , που τα τελευταία , μάλιστα χρόνια , κι' όσο περνάει ο καιρός , κι' εμείς όλοι..αδιαφορούμε , φαίνονται όλο και περισσότερο έντονα ...και είναι πολύ..απογοητευτικό αυτό...

                  Καλό σας βράδυ..

          Απ' το πανέμορφο χωριό μας με αγάπη........Κ.-

ΑιΝικόλας 1930

1958 παν.Ζ.Π.Βαθειά

 

Καλτεζιά 55-56_0001

1955 παν.Ζ.Π Βαθειά .

   Δείτε , προσεκτικά αυτές τις φωτογραφίς αδέρφια , διαβάστε..τα πρόσωπα των εικονιζόμενων , δείτε το...χώρο , δείτε το..χοροστάσι , αυτό το ..είδος του Λιδορικιώτικου..αυθεντικού γλεντιού , του παραδοσιακού , του..οικογενειακού , έχει ..χρόνια πιά χαθεί , το ανταλλάξαμε , με τι ; με ένα άλλο είδος , ξένο προς τα..δικά μας , τα Λιδορικιώτικα , ίσως όμως οικείο , στα..νεο..Λιδορικιώτικα ήθη και...έθιμα..

No comments: