22.5.08

KΩΣΤΑΣ ΚΑΒΑΦΗΣ : ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ .



Ο Κώστας Καβάφης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου , το 1863 , ήταν γιός του Πέτρου - Ιωάννη Καβάφη , δραστήριου εμπόρου της εποχής , και της Χαρίκλειας , το γένος Γεωργάκη Φωτιάδη , που καταγόταν από παλιά Φαναριώτικη οικογένεια της Κωνσταντινούπολης . Σημαντικό λοιπόν ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του ποιητή , έπαιξαν αυτά τα δυό στοιχεία , η εμπορική ιδιότητα του πατέρα του και η αρχοντική καταγωγή της μητέρας του . Σε νηπιακή ηλικία βρέθηκε στην Αγγλία , επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια σε ηλικία 9 ετών , οπότε και άρχισε να μαθαίνει την Ελληνική γλώσσα .

Από το 1889 μέχρι το 1922 εργάστηκε ως υπάλληλος στην Αιγυπτιακή Κυβέρνηση , σε κάποιο γραφείο του τμήματος αρδεύσεων . Το 1886 , σε ηλικία 23 ετών δημοσίευσε το πρώτο ποίημά του στο περιοδικό " Εσπερος " της Λειψίας , στη συνέχεια δημοσίευσε κάποια ποιήματά του και κατόπιν σιώπησε γιά αρκετά χρόνια , μέχρι το 1891 , περνώντας , ίσως , μιά περίοδο ..περισυλλογής . Από το επόμενο έτος , 1922 , ξεκίνησε να δημοσιεύει τα ποιήματά του σε μονόφυλλα , τα οποία συγκέντρωνε σε συλλογές . Έτσι δημιουγήθηκε η εντύπωση πως δεν είχε κυκλοφορήσει τις συλλογές του , στην πραγματικότητα όμως δημοσίευσε δύο με τον τίτλο " Ποιήματα " ( Αλεξανδρινές Εκδόσεις ) , τη μιά το 1904 και την άλλη το 1910 . Τα ποιήματα που έγραψε πριν απ' το 1900 , ο ποιητής τα αποκήρυξε , δεν τα τύπωσε στα κατά καιρούς εμφανιζόμενα φυλλάδιά του , εκτός από ένα , το " Πόλις " του 1896 , και κάποια άλλα ακόμη που επεξεργάστηκε απ' την αρχή . Τελικά σαν αντιπροσωπευτικά της τέχνης του αναγνώρισε μόνο 154 ποιήματα .
Η πρώτη έκδοση του συνόλου των ποιημάτων του , εκτός απ' τα..σιωπηρά αποκηρυγμένα και τα ανέκδοτα , έγινε μετά το θάνατό του , με την επιμέλεια του φίλου του ζωγράφου , Τάκη Καλμούχου .
Ο Καβάφης με τα ποιήματά του , πολλά απ' τα οποία είναι ερωτικά και συχνότατα ..ηδονιστικά , με έκδηλη τη ροπή του προς την ομοφυλοφιλία , έφερε στην Ελληνική ποίηση ένα νέο ύφος , που ξάφνιασε με την τόλμη του . Έγραψε στίχους επιγραμματικούς γιατί είχε την ικανότητα να ανακαλύπτει την συμπυκνωμένη δραματική και αισθητική δύναμη που κρύβουν μέσα τους οι λεπτομέρειες .
Η ποίησή του είναι πεζολογική - ε'ιχε καταργήσει τα μέτρα και την ομοιοκαταληξία , η οποία στις λίγες περιπτώσεις που υπάρχει , προσδίδει στο ποίημα κάποιον ..ειρωνικό τόνο , γραμμένη με μιά ιδιόρυθμη ..ημικαθαρεύουσα .
Το πνεύμα της παρακμής που κυριαρχεί στην ποίησή του , τον έφερε κοντά στην πραγματικότητα της Αλεξανδρινής εποχής . Έτσι , μιά σειρά από τα ποιήματά του είναι ιστορικά , με την έννοια πως η ιστορία είτε του δίνει τα σύμβολα γιά την έκφραση των δικών του αντιλήψεων είτε πλαισιώνει τα δικά του προσφιλή θέματα . Η ποίησή του είναι αυστηρά ανθρωποκεντρική και εγωκεντρική , η φύση είναι εξορισμένη από αυτήν , τη μόνη φορά που εμφανίζεται , παρουσιάζεται σαν μιά χαμένη ομορφιά ( θάλασσα του πρωινού ) . Η ποίησή του , αινιγματική στην αρχή , βρήκε στη συνέχεια πρωτοφανή απήχηση στο κοινό , κι' αυτό γιατί ο μοναχικός και παράδοξος ποιητής , δείχνοντας με θάρρος και ειλικρίνεια τις πληγές του - τη μοναξιά , την ανία , το αδιέξοδο - συγκίνησε όλους εκείνους που μέσα στους στίχους του αναγνώριζαν , ίσως , τον εαυτό τους , η έστω ένα...κομμάτι του . Ωστόσο , ο ποιητής έδειξε πως η αξιοπρέπεια πρέπει να αποτελεί την έσχατη ελπίδα του ανθρώπου , όσο απελπισμένος κι' αν είναι . Ποιητικά του έργα : Τείχη ( 1897 ) , Κεριά ( 1899 ) , Το πρώτο σκαλί ( 1899 ) , Θερμοπύλες ( 1903 ) , Περιμένοντας τους βαρβάρους ( 1904 ) , Επιθυμίες ( 1904 ) , Η Πόλις ( 1910 ) , Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον ( 1911 ) , Ιθάκη ( 1911 ) , Επέστρεφε ( 1912 ) , Όσο μπορείς ( 1913 ) , Ομνύει ( 1915 ) , Καισαρίων ( 1918 ) , Το διπλανό τραπέζι ( 1918 ) , Να μείνει ( 1919 ) , Ο Δαρείος ( 1920 ) , Μέρες του 1901 ( 1927 ) , Ας φρόντιζαν ( 1930 ) κ.α .
Στο έργο του περιλαμβάνονται και διάφορα πεζά κείμενα , κυρίως κριτικά σημειώματα , ταξειδιωτικές εντυπώσεις και δοκμια , που ενώ δεν προσθέτουν κάτι ιδιάιτερο ΄σ' αυτό , βοηθάνε όμως στην καλύτερη ερμηνέια του .


ΕΠΕΣΤΡΕΦΕ..


Επέστρεφε συχνά και παίρνε με ,
αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με -
όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη ,
κ'επιθυμία παληά ξαναπερνά στο αίμα ,
όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται ,
κ' αισθάνονται τα χέρια σαν ν' αγγίζουν πάλι .

Επέστρεφε συχνά κα παίρνε με τη νύχτα ,
όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται....

1912 .




No comments: