17.6.08

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ : ΔΩΡΙΚΑ ..ΤΡΟΦΙΜΑΤΑ..ΠΙΟΤΑ ..ΓΛΥΚΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ.."ΚΛΕΨΙΜΕΙΚΟ"..

Ταξειδεύοντας στο..παρελθόν μας και ερευνώντας την οικογενειακή και κοινωνική ζωή των ανθρώπων της επαρχίας μας , μπορούμε να μάθουμε πολλά γιά τις τροφές , τα ποτά και τα γλυκίσματα της Δωρίδας και φυσικά και γιά το..."κλεψιμέικο"..

ΤΡΟΦΕΣ .

Πριν απ' το 1940 , οι τροφές ήταν κατά κανόνα γαλακτοκομοκές και φυτικές , το ψάρι (..ψαρ') ήταν σχεδόν..άγνωστο η πολύ σπάνιο στο διαιτολόγιο πολλών οικογενειών , ενώ το κρέας έμπαινε στο Δωρικό τραπέζι Χριστούγεννα , Πάσχα και..Απόκριες , στο πανηγύρι του χωριού , στη γιορτή του..νοικοκύρη , του πατέρα , και σε καμιά..κοινωνική εκδήλωση , χαράς ( αρρεβώνες , γάμοι , βαφτίσια ) , η λύπης ( ξενητεμός , θάνατος ).
Βέβαια η τότε κρεοφαγία δεν είχε καμιά σχέση με τη σημερινή , η σημερινή κρεατουπερκατανάλωση ήταν τότε ..αδιανόητη .

Γλυκός τραχανάς , Ρουμελιώτικος .


Ο τ ρ α χ α ν ά ς λοιπόν είχε την πρώτη θέση στον πίνακα των τροφών της οικογένειας : " Βράδυ , πρωί και δειλινό , κακομοίρη τραχανό ", έλεγαν οι παλιότεροι , και κάτι..θα 'ξεραν !
Σε κάθε σπίτι η νοικοκυρά έφκιαχνε μπόλικο τραχανά , κι' αν ήταν και..πολυφαμελίτισσα , κοντά εκατό οκάδες ! Ο συνηθισμένος Δωρικός τραχανάς είναι ο γλυκός , ο βραστός , μι γάλα κι ..μπουλουγούρ' , πληγούρι κατά τους πιό..εξευρωπαισμένους , βέβαια κάποιοι έφκιαχναν , όχι όμωσ το Λιδορίκι , και τον άλλο τον ξινό , μ' ασπρόσταρο , που τό έλεθε ο μυλωνάς ειδικά γι' αυτό το σκοπό , κι' έτσι λοιπόν η φαμελιά είχε εξασφαλίσει : πρωινό..ρόφημα ( ...μπρέκφαστ ), την τραχανόπιτα γιά το μεσημέρι , το..γεύμα δηλαδή , και το ζεστό πιάτο τραχανά γιά το βράδυ .
Εκτός του ότι ο τραχανάς ήταν πρόχειρος , σε ..πρώτο παραχέρι που λένε , είναι εύκολος και στο μαγείρεμά του , ένα βαθύ τηγάνι , δυό χούφτες ..τραχανά και.. έτοιμη η σουπίτσα μας...



Πάνω μιά υπέροχη σούπα με τραχανά και ..μπόλικο τυρί και κάτω μιά..ξεγυρισμένη..τραχανόπιτα...

Όλα τα γεύματα τα συνόδευε η μπομπότα , ψωμί φκιαγμένο με καλαμποκάλευρο , καθώς και στο κολατσιό , στη δουλειά , στα χωράφια , στο σκάρο , παντού η μπομπότα είχε την πρώτη θέση , και ..συνόδευε , το τυρί άντε και κανένα αυγό .
Στα χρόνια του μεσοπολέμου , το σταρένιο ψωμί , το " χάσικο " , όπως το λέγανε - για τους πολλούς πάντα - ήταν σπάνιο είδος και πολλές φορές το τρώγανε μαζί με την ..μπομπότα , σαν κάτι..εξαιρετκό , και στη θέση του τυριού ακόμα .

Λαχταριστή..μπομπότα με μπόλικο τυρί !!!


Μετά τον πόλεμο όμως , με τις συμβουλές των γεωπόνων , τους καινούριους σπόρους , τα λιπάσματα , τα φάρμακα και τις καινούριες μεθόδους καλλιέργειας , ξαπλώθηκε η σιτοκαλλιέργεια , κι' έτσι ανικαταστάθηκε η μπομπότα με το ..καθάριο ψωμί , το χάσικο (..χασ'κου ) όπως είπαμε πιό πανω , το σταρένιο δηλαδή . Η ονομασία του σταρένιου ψωμιού "χάσικο" έχει κι' αυτή την..αιτιολογία της , ήταν λιγοστό βλέπεις και..χανόταν γρήγορα...

Φρέσκο , ζεστό-ζεστό , " χάσικο" ψωμί μόλις βγαλμένο απ' το φούρνο , είναι να μη..χάνεται αμέσως , νά 'χεις και λίγο τυράκι..τσοπάνικο , περνάς..μπέικα !!

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι......

No comments: