Βορειοδυτικά του Λιδορικίου, στη θέση του κάστρου του Βελούχοβου, βρισκόταν η αρχαία Καλλίπολις ή Κάλλιον, η ανατολικότερη αιτωλική πόλη, κέντρο της κοινότητας των Καλλιέων και πιθανότατα ολόκληρου του αιτωλικού έθνους των Οφιονέων. Το Κάλλιον κατοικήθηκε από τα γεωμετρικά χρόνια αλλά μόλις τον 4ο αι. π.Χ. ιδρύθηκε ως αστικό κέντρο, όπως συνέβη και με τις άλλες αιτωλικές πόλεις, που άρχισαν να οργανώνονται στην πολιτική ομοσπονδία της Αιτωλικής Συμπολιτείας.
Η νέα πόλη προστατεύθηκε με τείχος και σε αυτή συγκεντρώθηκαν οι θρησκευτικές, οικονομικές και πολιτικές δραστηριότητες των αγροτικών οικισμών. Οι κάτοικοί της, οι Καλλιείς, αναφέρονται από το Θουκιδίδη (3.96.3) ως το ανατολικότερο μέρος της αιτωλικής φυλής των Οφιονέων, ενώ ο Παυσανίας (10.22.6) και ο Στέφανος Βυζάντιος (που ονομάζει την πόλη Σόλλιον και Φάκιον) αναφέρουν το Κάλλιον ως την πρωτεύουσά τους. Στην ελληνιστική περίοδο, σύμφωνα με επιγραφικές μαρτυρίες, η πόλη ονομαζόταν Καλλίπολις.
Το Κάλλιον βρισκόταν σε στρατηγική θέση κοντά στη δίοδο της κοιλάδας του άνω Δάφνου και στο πέρασμα του «Στενού›, που αποτελούσαν το μοναδικό δρόμο από τη Θεσσαλία και την κοιλάδα του Σπερχειού προς το εσωτερικό της Αιτωλίας και τη Ναύπακτο. Το δρόμο αυτό ακολούθησαν και οι Γαλάτες το 279 π.Χ. κατά την εισβολή τους στην Αιτωλία, που κατέληξε στην άλωση και καταστροφή του Καλλίου και στις θηριωδίες σε βάρος των κατοίκων του, αλλά και στη φοβερή εκδίκηση των Αιτωλών (Παυσ. 10.22.3-7).
Μετά τη γαλατική επιδρομή οι Καλλιείς ανοικοδόμησαν την πόλη τους και κατάφεραν να έχουν ενεργή συμμετοχή στα ιστορικά γεγονότα. Μετά τα μέσα του 2ου αι. π.Χ. το Κάλλιο εξαφανίζεται από τις πηγές και μόνο τον 9ο αι. μ.Χ. αναφέρεται ως έδρα του επισκόπου το Λιδορίκι, που διαδέχθηκε το Κάλλιο ως διοικητικό κέντρο της ορεινής Δωρίδας. Το 14ο και 15ο αιώνα αναφέρεται μόνο το κάστρο του Λιδορικίου, που μάλλον ταυτίζεται με τα μεσαιωνικά ερείπια των κτηρίων και της οχύρωσης, που σώζονται στη θέση της αρχαίας ακρόπολης.
Σήμερα, μετά τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν τα έτη 1977-1979 από τον καθηγητή Π. Θέμελη, τα δημόσια κτίσματα της πόλης και τα νεκροταφεία έχουν κατακλυσθεί από τα νερά της τεχνητής λίμνης του Μόρνου.
Α.ΤΣΑΡΟΥΧΑ - Αρχαιολόγος
Η ΕΠΙΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΓΑΛΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΟΥ .
Στα 279 π.Χ. 213.οοο Γαλάτες , με επικεφαλής το Βρένο σαρώνουν την Ελλάδα . Ήταν στρατιώτες , άγριοι , σκληροί , αιμοδιψείς , φοβεροί στην όψη και πελώριοι στο ανάστημα .
Στις Θερμοπύλες , βγήκαν 19,350 Έλληνες , απ' τους οποίους οι 7.750 ήταν Αιτωλοί και Δωριείς , γιά να τους φράξουν το δρόμο .
Σκληρός αγώνας , οι Γαλάτες ρίχνονται στη μάχη , χωρίς συγκρότηση , χωρίς οργάνωση και τακτική , μπουλούκι , μουγκρίζοντας σαν θηρία άγρια , κραδαίνοντας τις σπάθες που τις κρατούσαν και με τα δυό τους χέρια , πράγμα που τους έκανε δυσκίνητους , ευάλωτους .
Ο Παυσανίας ιστορώντας , αναφέρει , πως προχωρούσαν κατά των Ελλήνων με οργή και παράτολμο θάρρος , ασυλλόγιστα , σαν θηρία και η μανία τους αυτή κρατούσε ακόμα κι' όταν κατακόβονταν απά μαχαίρια και τσεκούρια , η τρυπιούνταν από δόρατα και βέλη , τραβούσαν τα βέλη ατ' τις λαβωματιές και ρίχνονταν μισοπεθαμένοι στη μάχη , όσο ανέπνεαν , όσο είχαν ακόμα ανάσα , ζωή .
Αντίθετα , οι Έλληνες ελαφρείς και πειθαρχημένοι , με μεθοδικότητα , ψυχραιμία , συνοχή και τέλεια ταχτική τους έκαναν θραύση , και τους ανάγκασαν να οπισθοχωρήσουν . Την πρώτη μέρα οι Γαλάτες είχαν αμέτρητους νεκρούς , ενώ οι Έλληνες , μόνο 40 . Την ίδια όμως τύχη είχαν οι Γαλάτες και τις επόμενες μέρες . Τότε ο Βρένος σκέφτηκε να εισβάλει στην Αιτωλία , με ένα τμήμα του στρατού του , ώστε να αναγκαστούν οι Αιτωλοί να φύγουν από τις Θερμοπύλες .
Πήρε λοιπόν 40.000 στρατό , τον γύρισε πίσω και μέσω Θεσσαλίας μπήκε στην Αιτωλία , προχώρησε στη Δωρίδα και κατέλαβε το Κάλλιο . Ανήκουστα είναι τα εγκλήματα που διέπραξαν οι Γαλάτες εδώ , κατά των ανυπεράσπιστων κατοίκων . Κατέσφαξαν όλους τους άνδρες΄, γέρους και παιδιά . Έπαιρναν τα νήπια απ' τα στήθη των μανάδων τους και όπως γράφει ο Παυσανίας , όσα ήταν παχιά τα έσφαζαν έπιναν το αίμα τους και μετά έτρωγαν το κρέας . Οι γυναίκες έπαθαν ακόμα φρικτώτερα βασανιστήρια , ακόμα και νεκρές τις βίαζαν .
Οι γενναίοι Αιτωλοί και Δωριείς μόλις έμαθαν τη συμφορά , έσπευσαν και ρίχτηκαν σαν τα λιοντάρια στον αγώνα κατά των επιδρομέων . Τους πετσόκοψαν κυριολεκτικά , σε σημείο που λιγότεροι απ' τους μισούς κατάφεραν να γυρίσουν στις Θερμοπύλες .
Ο Βρένος όμως είχε ακόμα πολλές δυνάμεις , με προδοσία τώρα βρέθηκε με 40.000 στρατό πίσω απ' τους Έλληνες και τράβηξε να λεηλατήσει τους Δελφούς . Οι Έλληνες τρομαγμένοι ζήτησαν χρησμό απ' το Μαντείο . Η Πυθία τους είπε πως αυτοί να κοιτάξουν τους εαυτούς τους να γλυτώσουν και να μην ασχοληθούν με το Μαντείο γιατί αυτό θα προστατευθεί μόνο του . Έτσι κι' έγινε και να πως .
Οι Γαλάτες μόλις έφτασαν στους Δελφούς στρατοπέδευσαν κάτω απ' το Μαντείο να ξημερώσουν . Τη νύχτα οι Έλληνες τους επιτέθηκαν . Μέσα στο σκοτάδι όμως φοβερός σεισμός συγκλόνισε τον τόπο με υπόκωφη εφιαλτική βουή . Βροχή καταρρακτώδης και συνεχείς βροντές και κεραυνοί συμπλήρωναν την εικόνα της κολάσεως . Και σαν να μήν έφτανε αυτό πελώριοι βράχοι ξέκοβαν από ψηλά και έπεφταν απάνω τους σκοτώνοντας πολλούς μαζί , και από πάνω οι Έλληνες να τους σαιτέυουν με μανία .
Οι Γαλάτες έπαθαν πανικό απ' το φαινόμενο , και ο πανικός μετεβλήθη σε παραλήρημα , πιστεύοντας ότι βγήκαν τα φαντάσματα του Υπέροχου , του Λαόδικου και του Πύρου και τους πολεμούσαν . Μέσα στην παράκρουσή τους και το αδιαπέρσατο σκοτάδι , ρίχτηκαν ο ένας στον άλλον και αλληλοσφάζονταν με πρωτοφανή μανία .
Η καταστροφή τους ήταν ολοκληρωτική , σκοτώθηκαν 26.000 , αλλά και τις άλλες 14.000 τους παρέλαβαν οι Έλληνες στο δρόμο προς τις Θερμοπύλες και τους αφάνισαν , ούτε ένας δεν γλύτωσε . Ο Βρένος που είχε τραυματιστεί αυτοκτόνησε από ντροπή . Έτσι απαλλάχτηκε η Ελλάδα απ' τους αγριανθρώπους αυτούς .
Το 279 π.Χ , αγαπημένοι μου φίλοι , καταστράφηκε η αρχαία Καλλίπολη , και μετά 23 αιώνες , το 1979 , καταστράφηκε το...Βελόυχοβο , ή Βελούχι ή ..Κάλλιο .
Παραδεισένιο χωριό το Βελούχι , αλλά και ωραία πόλη η Καλλίπολη , για την εποχή της , στον ίδιο τόπο υπήρξαν και οι δύο , κοινή η μοίρα τους , φαίνεται , αφού στον ίδιο τόπο ..αναπαύπονται αιώνια ..
Μια μικρή πρόγευση σας δώσαμε απόψε , από ένα ταξίδι που θα κάνουμε στο χρόνο , απ' την Καλλίπολη μέχρι και τις τελευταίες μέρες του Καλλίου , του πανέμορφου Βελούχοβου ..
Έχουμε φωτογραφικό υλικό και θα προσπαθήσουμε να εξασφαλίσσουμε και τη λίστα με τα αρχαιολογικά ευρήματα , οπότε θα έχουμε να σας δώσουμε πληρέστερη εικόνα..
Προς το παρόν καλό Σαββατόβραδο.......Κ.-
No comments:
Post a Comment