Καλοκαίρι του 1955 , το όνειρο των Δωριέων .." έστρεξε " , το καινούργιο μας Γυμνάσιο είναι πια , μια πραγματικότητα , γιαπί μεν , αλλά έστω και ..." γιαπί " στεγάζει τα Λιδορικιώτικα όνειρα ..
* *
ΕΝΑ ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΟ ΤΑΞΕΙΔΙ ΣΤΑ ΟΝΕΙΡΕΜΕΝΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑΚΑ ΜΑΣ ΧΡΟΝΙΑ ..
Το ονειρικό μας ταξείδι , αρχίζει κάπου στο τέλος της άνοιξης και αρχή του καλοκαιριού του 1954 . Τότε όλα τα παιδιά που τέλειωναν το Δημοτικό , απ' όλα , σχεδόν , τα Δωρικά χωριά , μαζεύτηκαν στο Λιδορίκι για να " δώσουν εξετάσεις " για το Γυμνάσιο , έτσι γινόταν τότε , μπαίναμε με εξετάσεις στο Γυμνάσιο , κι' όταν λέμε εξετάσεις εννοούμε..εξετάσεις ..σκληρές , αφού ένα μεγάλο ποσοστό των υποψήφιων κόβονταν και φυσικά δεν είχαν και δεύτερη ευκαιρία , αν κάποιοι ..επέμεναν , έδιναν εξετάσεις τήν επόμενη χρονιά .
Πολλά , πάρα πολλά παιδιά ήταν υποψήφια για το Γυμνάσιο , απ' όλα τα χωριά , είχαν έρθει με τους γονείς τους , που περίμεναν με αγωνία να μάθουν πως πήγαν τα βλαστάρια τους . Μη κοιτάτε τώρα που..θέλεις δεν θέλεις μπαίνεις στο ..Γυνάσιο , τότε τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά , και πολύ φοβάμαι , και πολύ καλύτερα .
Με κάποια απ' τα πάμπολλα παιδιά , που δίναν εξετάσεις , γνωριστήκαμε και με κάποια από αυτά ήταν τυχερό να περάσουμε και κάποια χρόνια στα ίδια θρανία , δίπλα..δίπλα . Κάποια βέβαια δεν πέρασαν στο Γυμνάσιο και δυστυχώς το όνειρό τους κράτησε πολύ..λίγο ..
Σχολική χρονιά 1955 - 56 , αναμνηστική φωτογραφία του Γυμνασίου μας , με τα παιδιά και τους καθηγητές , στις κερκίδες του τότε Γυμνασίου και νυν Δημοτικού σχολείου .
* *
Μετά από κάποες μέρες τοιχοκολλήθηκαν τα αποτελέσματα , που τα περιμάναμε με αγωνία , και οι επιτυχόντες έτοιμαζόμαστε πια για Γυμνασιόπαιδες !! δεν ήταν και λίγο , οι εξετάσεις ήταν πολύ δύσκολες και πολλά παιδιά , δυστυχώς , έμειναν απέξω..
Πέρασε και το καλοκαίρι , και το φθινόπωρο του 1954 , άρχισαν οι εγγραφές μας στο Γυμνάσιο , και εμείς , πρωτάκια φυσικά , καμαρώναμε σαν..γύφτικα σκεπάρνια , και περιμέναμε πως και..πως , να'ρθει η μέρα που θα φορέσουμε το πηλήκιο με την περίφημη ..κουκουβάγια , βέβαια κάποια απ' τα παιδιά που είχαμε γνωρίσει στις εξετάσεις , δυστυχώς , δεν τα είδαμε , αφού δεν είχαν περάσει στις εξετάσεις .
Σωτήριον..Σχολικόν έτος 1954 - 1955 , 77 ..πρωτάκια , απ' όλα , σχεδόν , τα Δωρικά χωριά , αποτελούν την καινούργια ..φουρνιά του Γυμνασίου μας . Λιδορίκι , Καρούτες , Ερατεινή , Βιτρινίτσα , Παλιοξάρια , Καλλιθέα , Δαφνοχώρι , Αρτοτίνα , Κόννικος κ.α φιγουράρουν στην κατάσταση με τους μαθητές της Γ' τάξης , του..οκταταξίου φυσικά , δηλαδή της Α' τάξης , σημειώστε πως απ' τα 77 παιδιά τα 68 ήταν αγόρια και τα 9 , μόνο , κορίτσια και για να τα λέμε..ρουμελιώτικα , 68 ..παιδιά και 9...κορίτσια . Για την ιστορία αναφέρουμε ονομαστικά τα κορίτσια , που ήταν και πολύ..λιγότερα : Ανδρίτσου Ευθυμία , απ' τη Βιτρινίτσα , Καραγιώργου Μαρία , Μαρίκα τη φωνάζαμε , απ' το Λιδορίκι , Καραμπέτσου Ελένη , απ' το Λούτσοβο , που έμεναν στο Λιδορίκι , στις Λάκκες , Καραχάλιου Βαιλική , από Μαλανδρίνο , Λατίφη Φωτεινή , απ' τη Γρανίτσα , Μητσάκη Ειρήνη , απ' το Ευπάλιο , Νικολάου Ευθυμία , απ' τη Βραϊλα , Ποντίκη Αικατερίνη , Βιτρινίτσα και Σκούτα Αικατερίνη , Λιδορίκι .
Φυσικά είναι γνωστό , πως το Γυμνάσιό μας τότε , στεγαζόταν στο σημερινό Δημοτικό , που με τη σειρά του στεγαζόταν στη σημερινή Αρχαιολογική Συλλογή , το Νουσείο όπως , κακώς , το λέμε , και στα διαλείμματα , γέμιζε κάτω το μικρό μας γυμναστήριο με τις κερκίδες , όσο για ..φασαρία , καταλαβαίνετε τι ακριβώς γινόταν , χαμός...κυριολεκτικά , είδικά μετά τις πρώτες μέρες που ήταν.." αναγνωριστικές " μέχρι να οργανωθούν οι παρέες τυων παιδιών , που φυσικά δεν άργησαν και πολύ ..
Έτσι λοιπόν, τα παιδιά , με την ..ξεχωριστή διαίσθηση που έχουν , άρχισαν να επικοινωνούν μεταξύτους , φτιάχνοντας όμορφες παρέες και φιλίες , καποιες απ' τις οποίες άντεξαν και..αντέχουν στο πέρασμα του χρόνου , κι είναι ακόμα δυνατές , έχουν βλέπεις τα παιδιά αυτό το...ξεχωριστό έστικτο , που τα φέρνει κοντά , έχοντας κοινα στοιχεία στο χαρακτληρα , στις οικογενειακές παραδόσεις και συνήθειες και στην κουλτούρα , γενικώς ..
Προσωπικά , εκτός απ' τα Λιδορικιώτικα παιδιά , συμμαθητές και..γειτονάκια , Λάκη Παλούκη , Δημ. Πίτσιο , Τάκη Ανδρίτσο , Μιλτ. Κασίδη , Ιωαν. Ανέστο , Σάκη Κοράκη , Ν,Λατσούδη οι καινούργιοι φίλοι μου ήταν οι Μίμης Παπαϊωάννου και Θύμιος Χαϊδεμένος , απ' την Αμυγδαλιά , ο Γιάννης Καρκαβίτσας , απ' το Κροκύλειο και Γιαν. Μπραούνος και Τάσος Κουλός , απ' την Αρτοτίνα .
Θα πρέπει να πούμε ακόμα , πως κάποια παιδιά απ' τα 77 , ήταν ..απ' τους απορριφθέντες της προηγούμενης πρώτης τάξης , γιατί όσο κι' αν φαίνεται παράξενο στα τωρινά παιδιά , που και να θέλουν δεν μπορούν να μείνουν στην ίδια τάξη , τότε ήταν..πολύ - πολύ ..εύκολο να μείνεις , και το νοιώσμε αυτό στο εξαετές μας πέρασμα απ' το Γυμνάσιο , όπου κάθε καινούρια χρονιά , χάναμε κάποιους απ' τους περσινούς μας συμμαθητές και ..κερδίζαμε κάποιους που..έμειναν στην ίδια τάξη..
Τα παιδιά , όπως έχουμε ..ματαξαναπεί , μέναν ανά δ'υο , ανά τρία και..τέσσερα πολλές φορές , σε δωμάτια που νοικιάζονταν σε διάφορα σπίτια του χωριού για να ενισχυθεί ο..οικογενειακός προϋπολογισμός . Μη φανταστείτε τίποτα..δωμάτια ..πολυτελείας με ανέσεις και..κομφόρ , όοοχι βέβαια , όλα σχεδόν τα δωμάτια που νοικιάζονταν σε μαθητές ήταν ..απλά..ξερά δωμάτια , χωρίς καμία ευκολία , όπως δηλαδή και τα άλλα σπίτια στο Λιδορίκι , με τουαλέτα..κοινόχρηστη , φυσικά εκτός οικίας και σε..απόσταση , το δε " μπάνιο ".. ήταν ..άγνωστο , ακόμα , είδος , νερό βέβαια δεν υπήρχε , μέσα στα σπίτια , και κατά μείζονα λόγο στα ενοικιαζόμενα , όπως επίσης και ηλεκτρικό ρεύμα καί ... θέρμανση .
Θέρμανση και ..μαγείρεμα γίνονταν με το τζάκι , κι' αν δεν υπήρχε και τζάκι , τότε το πρόβλημα του μαγειρέματος το έλυναν οι περίφημες .." γκαζιέρες " , και του φωτισμού οι λάμπες , ξέρετε εκείνες με το..λαμπόγυαλο και το φυτήλι .
Για να " μπείτε " καλύτερα στο..πνεύμα της εποχής , αναδημοσιεύουμε σχετικό ΄κείμενό μας , γύρω απ' την Λιδορικιώτικη μαθητική ζωή , στις δεκαετίες 1950 και 60 .
ΨΩΜΟΤΥΡΙ ..ΦΑΣΟΛΑΔΕΣ..ΠΑΤΑΤΕΣ ΤΗΓΑΝΙΤΕΣ ...ΤΡΑΧΑΝΑΣ ...ΒΡΑΣΤΕΣ ΚΟΤΕΣ ΚΑΙ..ΤΣΙΓΑΡΑΚΙ ΧΥΜΑ !!!
ΟΣΑ ΘΥΜΑΜΑΙ...
Το Λιδορίκι όπως ήταν το 1953 , αραιοχτισμένο με υπαρκτά ακόμα τα σημάδια της καταστροφής , χωρίς το καινούριο Γυμνάσιο , το Αλωνάκι μισο..άδειο και το Καψαλαίϊκο , που ήταν τότε η Αστυνομία , με ξεχασμένο στην ταράτσα του ένα πολυβολείο , απομεινάρι ακόμα του ανταρτοπόλεμου...Η φωτογραφία είναι βγαλμένη απ' το Σερεντέλη .
ΞΕΓΝΟΙΑΣΤΗ (!) ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΖΩΗ ..
Θέλω , δεν θέλω αγαπημένοι μου φίλοι , ο νους μου στριφογυρνάει όλο σ'εκείνη την εποχή , σε κείνα τα όμορφα μα και..σκληρά και δύσκολα χρόνια , της παιδικής αθωότητας , τα μαθητικά..
Στην εποχή που το Γυμνάσιό μας , είχε 500 μαθητές απ' όλα τα χωριά της Δωρίδας , και ήταν πάρα πολλά , και που ο κόσμος μόλις και είχε πάρει λίγη ανάσα απ΄τις πολύχρονες ταλαιπωρείες της Κατοχής και του ανταρτοπόλεμου ...
Παρέλαση προσκόπων σε κάποια Εθνική γιορτή .
Στο χωριό μας , κουτσά - στραβά , είχαν χτιστεί τα περισσότερα καμένα σπίτια , αλλά έβλεπες που και που , και τα απομεινάρια της συμφοράς , τα καμένα σπίτια , φαντάσματα του θλιβερού παρελθόντος ..
Θα μπορούσαμε να διακρίνουμε , χωρίς συγκεκριμένα επιστημονικά κριτήρια , τον τότε πληθυσμό του Λιδορικιού , σε τρεις , κυρίως , κατηγορίες , τους γεωργοκτηνοτρόφους , που ήταν και οι περισσότεροι , στους εμπόρους - επαγγελματοβιοτέχνες και τους δημοσίους υπαλλήλους , που ήταν τότε αρκετοί και λόγω των τότε , συνθηκών , ανυπαρξία ι.χ αυτοκινήτων και υποτυπώδους εξυπηρέτησης η συγκοινωνία , ελλείψει και καλών δρόμων , αλλά και καλών λεωφορείων .
Κατάθεση στεφάνων ..
Γιατί απ' όσο θυμάμαι , το κάθε καινούργιο λεωφορείο , ΄και μιλάμε φυσικά για τα περίφημα 24αρια , που ερχόταν γυαλιστερό και φρεσκοχρωματισμένο , στο 12ο Κ.Τ.Ε.Λ Φωκίδος , όπως έγραφαν στο μέτωπό τους , ήταν αποσυρμένο λόγω..ηλικίας , από κάποιο άλλο Κ.Τ.Ε.Λ , είχαν δηλαδή φάει τα ψωμιά τους και έφευγαν απ' την..πρώτη κατηγορία και έρχονταν στη..δεύτερη , στην οποία προφανώς ανήκε το ΚΤΕΛ Φωκίδας .
Πέρα λοιπόν απ' τις τρεις κατηγορίες που αναφέραμε , Γεωργοκτηνοτρόφους , Εμποροεπαγγελματοβιοτέχνες και Δημόσιους υπάλληλους , υπήρχε και μια άλλη κατηγορία , που συγκέντρωνε , ίσως , και τα περισσότερα μέλη , η κατηγορία των μαθητών του Γυμνασίου , που πολλές φορές έφτανε και ξεπερνούσε τα 500 άτομα , όλοι βέβαια μαθητές από όλα τα γύρω, και όχι μόνον , χωριά .
Οι μαθητές , χωρις να΄έχουν συγκεκριμένο ρόλο στην κοινωνική Λιδορικιώτικη ζωή , έπαιζαν εντούτοις σημαντικό ρόλο , άτυπα βέβαια , σ΄αυτή και κυρίως στην οικονομική ζωή του χωριού μας , αφού το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών προέρχονταν από άλλα χωριά , και ως εκ τούτου , νοίκιαζαν δωμάτια , ανά δύο , τρεις και..τέσσερις καμιά φορά και έμεναν στο Λιδορίκι , αφού δεν υπήρχε , συγκοινωνιακά , η δυνατότητα να έρχονται το πρωί και να φεύγουν το απόγευμα . Ύστερα οι σημερινές διαδρομές , ήταν τότε χρονικά πολλαπλάσιες , αφού και τα αυτοκίνητα ήταν της..πυρκαγιάς , αλλά και οι δρόμοι ακόμα χειρότεροι...
Παρέλαση των μαθητών του Γυμνασίου μας ..
Κάποια παιδιά από κοντινά γυρω χωριά , Πεντάπολη , Λεύκα ίσως και Μαλανδρίνο , ίσως να πηγαινοέρχονταν , με τα πόδια φυσικά , αλλά όλα τα ξένα παιδιά νοίκιαζαν δωμάτια σε σπίτια και όπως προείπαμε έμεναν δυο και τρία μαζί . Θα πρέπει εδώ να ξεκαθαρίσουμε πως το Γυμνάσιο Λιδορικίου ήταν το μοναδικό ση Δωρίδα , αργότερα έγινε στο Ευπάλιο ένα παράρτημά του και πολύ πρόσφατα και στην Ερατεινή .
Την εποχή όμως , για την οποία μιλάμε , δεκαετίες 1950 και 60 , το γυμνάσιό μας κάλυπτε ολόκληρη τη Δωρίδα , απ' τα Παλιοξάρια μέχρι Αρτοτίνα και Γραμμένη Οξυά , και μέχρι την παραλία , Καλλιθέα , Βελενίκο , Δαφνοχώρι , Βιτρινίτσα , Ερατεινή , Κίσελη , Βίδαβη και απ' την άλλη , την ορεινή πλευρά , Κροκύλειο , Πενταγιού , Τρίστενο , Κερασιά , Ψηλό χωριό , Δάφνο , Διχώρι , Άβορο , Περιθιώτισσα , Στύλια , Σώταινα , Μακρυνή , Μηλιά , επίσης και προς τα Βαρδούσια , Λευκαδίτι , Κονιάκος , Συκιά , Μουσουνίτσες , Στρώμη , Μαυρολιθάρι κ.α .
Τώρα η μαθητική ζωή είχε ορισμένους κανόνες , όπως π.χ κατά κανόνα τα παιδιά απ' το ίδιο χωριό , έμεναν μαζί και επίσης ψώνιζαν απ' το ίδιο μαγαζί , και λέω ψώνιζαν γιατί τα παιδιά όλα σχεδόν μαγείρευαν στο δωμάτιο μόνα τους , ΄τώρα το τι , και πως..μαγείρευαν δεν χρειάζεται να το εξηγήσουμε , το καταλαβαίνετε όλοι , πως μπορεί να μαγειρέψει ένα παιδί 12-13-15 χρόνων , ύστερα δεν μιλάμε για..υψηλή μαγειρική , αλλά για ..τηγανιτές πατάτες , τραχανά , φασολάδα , φακές , καμιά μακαρονάδα και αυγά τηγανιτά , απλά πράγματα και κυρίως φαγητά από προϊόντα του σπιτιού τους .
Γιατί π.χ φασόλια είχαν τα παιδιά απ' τα ορεινά χωριά , αυγά είχαν όλα , απ' τα σπίτια τους , το τυρί βέβαια δεν έλειπε από κανένα σπίτι , πατάτες , τα μόνα δηλαδή που αγόραζαν ήταν τα μακαρόνια , λάδι , ελιές , οι ..ορεινοί , όσο για κρέας , κι' αυτό συνήθως καλύπτονταν απ' τα σπίτια , που κάποτε ..πότε έσφαζαν και κανένα ζβντανό , πούλαγαν για να πάρουν κανένα μετρητό , αλλά κρατούσαν κι για το σπίτι αλλά και για τα παιδιά της..ξενητειάς ..
Τα παιδιά , νοίκιαζαν δωμάτια σε , ακραίες συνήθως , γειτονιές , μακριά δηλαδή απ' τον κεντρικό δρόμο , που είναι και ο μοναδικός , για να μπορούν να έχουν..ελευθερία κίνησης , αφού τις εποχές εκείνες , η κυκλοφορία μαθητών και μαθητριών , απογορευόταν μετά τη δύση του ηλίου , τόοοσο χαλαρά ήταν τα πράγματα . Έτσι λοιπόν στον Ψαλά , στις Λάκκες , στο Γυφτομαχαλά υπήρχαν μαθητικές.." σφηκοφωλιές " που ζούσαν εκτός καταπίεσης , αφού στις άκρες που έμεναν , ποιός θα τους έβλεπε αν κυκλοφορούσαν σε απογορευμένη ώρα ; Αν και κατά καιρούς , καθηγητές έκαναν εφόδους σε ..κονάκια μαθητών και πολλές φορές είχαν τσιμπήσει παιδιά να παίζουν..πρέφα και φυσικά να ..καπνίζουν ..
Ήταν ονομαστά τα ..σεμινάρια πρέφας , της εποχής εκείνης και στις Λάκκες αλλά και το Ψαλά , εκεί στα Ντελενικαίϊκα , κοντά στο .." σούπερ μάρκετ " του αεόμνηστου Κλάκη , που είχε κάτι σαν ...κυλικείο , ένα καλυβάκι 1χ 0,50 , δίπλα στο Γυμνάσιο , και είχε ψιλοπράγματα , καραμέλες , κανένα μπισκότο , σάμαλι και φυσικά ..τσιγάρα ..χύμα , κούτα , Ματσάγγο ,Παπαστράτο , Καρέλια και Κεράνη ( Έθνος ) , που έλυναν τα μαθητικά καπνιστικά προβλήματα .
Ο παλιόφιλος Γιάννης Μπραούνος , εξ..Αρτοτίνης ..παρακαλώ..
Κάτω στις Λάκκες , στο Τσωναίϊκο , του Κοκκαλιά και το ΓεροδημαίΙκο και παρακάτω , στο Τριωταίϊκο , του Γιάννη Γκόλφη , και της Ζουμοαργυρής , έμεναν συμμαθητές μας αλά και αγαπημέμοι φίλοι , οΓιάννης Μπραούνος με τον Τάσο Κουλό ,απ' την Αρτοτίνα , ανώτατος άξιωματικός ε.α ο πρώτος , Δάσκαλος ο δεύτερος , τα Σπυροπουλάκια , απ' την Περιθιώτισσα , επιτυχημένοι επιχειρηματίες στις Η.Π.Α ΄ΠΌ ΧΡΌΝΙΑ , και εκεί πολλές φορές μαζευόμαστε και..ρεφενάροντας..τρώγαμε ..πλουσιοπάτροχα , φασολάδα , συνήθως , αλλά και καμιά πατάτα τηγανιτή . Το ίδιο γινόταν και από άλλες παρέες σε άλλα στέκια , όπως στου Χαϊδόγιαννου του Ανδρέα στον Ψαλά , δίπλα στου Μαρδώνη , όπου συμμετείχαν όλοι οι..λεβεντοσυμμαθητές μας , από Μηλιά , Σώταινα , Μάκρυση , Πλέσσα και Μπραϊλα , πίσω απ' την εκκλησία την Παναγία , στου Βζωνολιά , αλλά και σε διπλανά δωματιάκια ..
Ο Σωτ.Βοβόλης και η τααπεινότητά μου σε κάποια εκδρομή .
Προσωπικά , δεν είχα και πολύ χρόνο για σουλάτσο , ένεκα το...μαγαζί βλέπεις , αλλά κάτω απ' το μαγαζί μας , στο Αλωνάκι , όπου σήμερα το μαγαζί του Παναγιωτόπουλου , στο σπίτι το Υφανταίϊκο , του Κατροδαύλη , όπως τον λέγαμε , έμενε ένα καλός φίλος και συμμαθητής , ο Μπάμπης ο Γεωργακάς , απ' το Μαλανδρίνο , στον οποίο κάμποσες φορές φτιάξαμε πατάτες και φασολάδα , αλλά μέχρι εκεί , πιό..αρτύσιμο μενού δεν υπήρχε ..
Κάθε " τσιμπούσι " , προγραμματιζόταν και γινόταν με ..ρεφενέ , σε είδος , κυρίως , και σπανίως σε ..χρήμα , που ήταν..άφαντο τότε , ο καθένας μας έπαιρνε απ' το σπίτι του ότι μπορούσε να..ξεκλέψει , δυό πατάτες , ένα κραμμύδι , λίγο λάδι , ό,τι τέλος πάντων μπορούσε , άϊντε και κανένα σβόλο τυρί ή πεντέξι ..ελιές και το δείπνο ήταν πια πραγματικότητα ..ά..να μη ξεχάσουμε , και η μαγειρική..ρεφενε ήταν , όλοι κάναμε τον μάγειρα , οπότε καταλαβαίνετε τι φαγητό γινόταν , ποιός όμως νοιαζόταν για ..υψηλή μαγειρική...
Ο φίλος Τάσος Κουλός τσολιάς , και η αφεντιά μου στο ηρώο μας .
Υπήρχε όμως και ένα άλλο πρόβλημα , το πρόβλημα των ξύλων για το τζάκι , για τη φωτιά του μαγειρέματος , βέβαια και αυτό , όπως και όλα τα άλλα , λυνόταν δια της ..συνεισφοράς , αν και οι ξένοι μαθητές , είδικα όταν είχαμε χιόνια και πολύ κρύο , έκαναν νυχτερινές...." εφόδους " στους φράχτες των γειτονικών σπιτιών , και βέβαια την επομένη το πρωί άκουγαν τα σχετικά απ' τις νοικοκυράδες .
Πολλές επίσης , απόπειρες , είχαν γίνει για να φκιάξουμε χαλβά , αυτόν με το αλεύρι ή το σιμιγδάλι , και όπως ήταν φυσικό , οι πρώτες πήγαν στον...βρόντο , τζάμπα τα..κλεμένα απ' τα σπίτια μας υλικά , αλλά προς το τέλος ήρθε και η ..επιτυχία , άρχισε να έχει όψη και..γεύση χαλβά.., τι να κάνουμε βλέπετε , θέλαμε και το..γλυκάκι μας ..
Με το Χρήστο Ευσταθίου , στο Αλωνάκι .
Έτσι λοιπόν πέρναγε ο καιρός , το ..μενού μας , πάντα το ίδιο , και πως να αλλάξει ; Και να οι..φασολάδες , να οι..τραχανάδες και οι τηγανιτές πατάτες , αλλά πάντα μέχρισ..εκεί..΄Ωσπου μια μέρα έπεσε..κεραυνός !! Έπεσε σύρμα , πως στόν Μπάμπη έχει..κότα βραστή , τα χάσαμε όλοι , Κότα ; από που κι' ως που ; Βέβαια όλοι το πήραμε για πλάκα , αλλά φροντίσαμε να ενημερωθούμε απ' τον ίδιο τον οικοδεσπότη , που μας επιβεβαίωσε την πληροφορία , λέγοντάς μας , πως του'φεραν εκτός των άλλων , ψωμί , τυρί , ελιές κλπ και μια κότα ..
Με τον Ανδρέα Κάππο , σε κάποιο γλέντι .
Μας φάνηκε πολύ παράξενο , γιατί τόσα χρόνια τέτοιο..είδος δεν ξανάχε μπει στο σπίτι το Κατροδαυλαίϊκο , περίεργα πράγματα ..
Κανονίστηκε λοιπόν το μαγείρεμα μαζευτήκαμε και στην ώρα μας , η συνήθης παρέα , Τάκης Ανδρίτσος , Μίμης Πίτσιος , η αφεντιά μου και κάποια άλλα παιδιά , και όπως ήταν φυσικό και..αναμενόμενο ξεκοκκαλίσαμε την κοτούλα , πίνοντας και το σχετικό κρασάκι μας ..
Ο αξέχαστος , για μένα τουλάχιστον , φίλος Λάκης Παλούκης , η αφεντιά μου κι' ο Χρήστος Πέτρου . Δυστυχώς , ο αγαπημένος φίλος Λάκης έφυγε..πολύ-πολύ..νωρίς..
Ομολογουμένως , ήταν εξαιρετικο το φαγητό , το φχαριστηθήκαμε , αλλά περισσότερο χαρήκαμε όταν ο φίλος μας ο Μπάμπης , μας δήλωσε σοβαρά ..σοβαρά , πως , απ' ότι υου είπε η μάνα του , θα του ξαναστείλει σύντομα ΄κι'άλλη κότα , γιατί ξέκοψαν και δεν γεννούσαν , οπότε θα τις έσφαζε για το σπίτι , και όλο και θα τσιμπούσαμε και μεις...
Πράγματι , μετά από λίγες μέρες ..ήρθε κι' άλλη κότα , η οποία και..θυσιάστηκε κατά τον ίδιο τρόπο , απ' την ίδια παλιο..παρέα , προς μεγάλην φυσικά ικανοποίησή μας ...
Δεν πέρασαν όμως δυο-τρεις μέρες και μας ήρθαν τα μαντάτα και για ..τρίτη κότα , οπότε αρχίσαμε να σκεφτόμαστε όλοι , πως κάτι δεν πάει καλά , τόσα χρόνια δεν είχε ...περάσει κότα ούτε για δείγμα , και τώρα,,,σουλατσάρουν σχεδόν κάθε μέρα ; Περίεργον...
Ο γνωστός χειρουργός Ηλίας Κωστοπαναγιώτου , η ταπεινότητά μου κι' ο Γιάννης Ανέστος στο ηρώον..
Τα κακά μαντάτα , όμως , λέει ο λαός νας , δεν αργού να 'ρθούνε , γιατί αφου το βραδάκι καλοφάγαμε και καλοήπιαμε , σαν ξημέρωσε ήρθαν τα..χαμπέρια ...
Πρώι-πρωί , στο μαγαζί που ήμουνα , ακούω φωνές από κάτω , δίπλα απ' το σπίτι του Μπάμπη , είναι το σπίτι του Γιαλαμά του Σωτήρη , και η γυναίκα του η Χρυσούλα , είχε πλησιάσει στη μάντρα του Μπάμπη και κάτι έλεγε για κότες,,,κλπ..κλπ..
Εδώ σε κάποια εκδρομή με τον παλιόφιλο Σπύρο Παπαγεωργίου (..Μπούκα ) απ' την Πενταγιού...
Βγήκα και γω κι' η μάνα μου , που άκουγε για τις κότες που τρώγαμε , και είδαμε μια εξαγριωμένη Χρυσούλα να λέει παλιόπαιδα , σκοτώνετε και τρώτε τις κότες μου , και άλλα πολλά και διάφορα ..απειλώντας πως θα πάει στο Γυμνάσιο και την Αστυνομία , κάτι που τελικά δεν έγινε , μετά από..παρεμβάσεις ψυχραιμοτέρων..
...Και οι..." κότες "....
Βέβαια η όλη ...φασαρία , είχε σαν αποτέλεσμα , να κοπεί.." αυτομάτως " η.." κοτοφαγία " , και παράλληλα ο Μπάμπης να πάει στο Γυμνάσιο Γαλαξειδίου , που τότε θεωρούνταν...αναρρωτήριο και καταφύγιο..κατατρεγμένων ...μαθητών...
Καλό σας βράδυ να περνάτε καλά ...Κ.Κ.-
* *
Την επόμενη σχολική χρονιά , 1955 - 1956 , απ' τα 77 , πέσαμε στα 55 , 50 αγόρια και 5 κορίτσια . Αρκετά παιδιά , άλλαξαν , προφανώς σχολείο , κάποια έμειναν στην ίδια τάξη και όπως ήταν φυσικό , στην Δ' τάξη , τη Β' δηλαδή , βρήκαμε και κάποια παιδιά που..παρέμειναν για να ..εμπεδώσουν τα της ..Β΄τάξης .
Τα παιδιά , είχαν σχεδόν..εγκλιματιστεί στην καινούρια τους ζωή , γιατί , κακά τα ψέματα , ήταν μεγάλο πράγμα , απ' τα μικρά και χωρίς καμιά κίνηση χωριά τους , να έρθουν στο Λιδορίκι , στην ..πρωτέυουσα της Επαρχίας φυσικά , αλλά ποιό παιδί τότε , σ' αυτές τις ηλικίες ήξερε ..Επαρχίες και ..Νομούς , και είναι γεγινός πως τον πρώτο καιρό που ήρθαν στο Λιδορίκι κάπως ..δυσκολεύονταν με τον καινούργιο τρόπο ζωής .
Ύστερα υπάρχει και εκείνη η περίφημη , πραγματική ιστορία , της Πρωτεύουσας της Ελλάδος , που συνέβη βέβαια 2-3 δεκαετίες νωρίτερα , αλλά είναι πολύ χαρακτηριστική της τότε κατάστασης που επικρατούσε , ας τη θυμηθούμε από παλιότερη ανάρτησή μας , αξίζει τον κόπο ..
ΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΗΣ..ΕΛΛΑΔΟΣ..
Μαγεία !! Χειμωνιάτικο πρωινό της Κυριακής στην πλατεία της Βαθειάς ....
Ένας καταγάλανος ουρανός , κι’ ένας ήλιος που προσπαθεί ,δειλά-δειλά , να ξεμυτήσει απ΄τον Παλιόραγκο , καλμάροντας , την παγωμένη ανάσα της Γκιώνας και του Βαρδουσιού που κάνει τους Λιδωρικιώτες να χουχουλιάζουν τα χέρια και να κλείνονται μέσα στα καφενεία .
Οι τακτικοί , έχουν αρχίσει από νωρίς να μαζεύονται , τα κονιακάκια κι΄οι καφέδες , δίνουν και παίρνουν , κι΄όλοι ανυπομονούν , να τελειώσει ο παπάς τη λειτουργία , για να πιάσουν δουλειά , α.. όλα κι’όλα οι Λιδορικιώτες είχαμε...αρχές , ποτέ χαρτιά την ώρα της λειτουργίας...
Τα ζευγάρια , έχουν , ήδη , κανονιστε ί , οι θέσεις έχουν πιαστεί , και τα μάτια όλων είναι …
στραμμένα στην εκκλησία , περιμένοντας να δουν τις πρώτες γυναίκες να κατεβαίνουν , για να δοθεί το σύνθημα έναρξης , τα αθλήματα ; πρέφα , δηλωτή , ξερή , ραμί και ,διατί να το κρύψωμεν άλλωστε, καμιά πρεφούλα....καπίκι , έτσι...γιά το.. σκότωμα της..ώρας ( θανάσης , μπιρίμπα , κλπ δραχμοβόρα αθλήματα δεν είχαν ακόμα εφευρεθεί ) , το έπαθλο ; οι καφέδες , τα ουζάκια και το παραδοσιακό λουκμάκι..
Εγώ , περίμενα τον μπάρμπα Σπύρο το Σφέτσο , τον Καλέρη , είχαμε συνεννοηθεί από χθες να συναντηθούμε , για να μου αφηγηθεί ένα παλιό μαθητικό περιστατικό που έκανε το Λιδορίκι ...πρωτεύουσα της...Ελλάδος , ναι ..όπως το διαβάζετε πρωτεύουσα της...Ελλάδος .
Ήρθε , λοιπόν , κάποια στιγμή ο μπάρμπα Σπύρος , με ανασηκωμένο το γιακά του πανωφοριού του , με την , κλασική , τραγιάσκα και το κασκόλ του , κι’αφού παράγγειλε το καφεδάκι του και ξανάσανε λιγάκι , άρχισε να μου αφηγείται το περιστατικό , που - σημειωτέον – αναφερόταν στις πρώτες 10 ετίες του 20ου αιώνα όταν ο ίδιος πήγαινε στην πρώτη τάξη του Γυμνασίου .
Εκείνη την εποχή , αλλά και μέχρι και τη 10ετία του 1970 , τα παιδιά απ’όλα τα χωριά της επαρχίας μας , έρχονταν στο Γυμνάσιο του χωριού μας , νοίκιαζαν , δυό – τρία μαζί δωμάτιο , και έμεναν στο Λιδορίκι , ενώ κάθε Κυριακή πήγαιναν στα χωριά τους γιά ...ανθράκευση , το ψωμί της βδομάδας δηλαδή , λίγο τυρί , λίγες ελιές και , σπανίως , και κανένα κοψίδι , έτσι γιά να λιγδώνει τ’ άντερό τους , δύσκολη η ζωή τότε , λεφτά δεν υπήρχαν , αλλά τα παιδιά που ήθελαν να μάθουν γράμματα.....μάθαιναν , κάτω από πολύ άσχημες , βέβαια , συνθήκες αλλά μάθαιναν..
Η επικοινωνία , τότε , ήταν υποτυπώδης έως..ανύπαρκτη ,συγκοινωνίες δεν υπήρχαν και οι Κυριακάτικες επισκέψεις των παιδιών στα χωριά τους , γίνονταν , φυσικά , με..ποδαρόδρομο και μάλιστα πολύωρο , εξαντλητικό , κι’όμως το όνειρο των παιδιών , απ’όλα τα χωριά της επαρχίας , ήταν – τελειώνοντας το Δημοτικό – να πάνε στο Γυμνάσιο , στην πρωτεύουσα , στο Λιδορίκι .
Όσα παιδιά λοιπόν πήγαιναν στην τελευταία τάξη του Δημοτικού , άκουγαν συνέχεια τους συγγενείς αλλά και τους χωριανούς να τους...μακαρίζουν : άντε τυχερέ , του χρόνου θάσαι στην πρωτεύουσα , ποιός στη χάρη σου , θα γίνεις πρωτευουσιάνος , τυχερέ....
Ο μπάρμπα Σπύρος βέβαια ήταν στ’αλήθεια τυχερός , αφού ήταν Λιδορικιώτης και δεν θα χρειαζόταν να...ταλαιπωρηθέι για να πάει στο Γυμνάσιο , όπως τα παιδιά των γύρω χωριών.
Ήρθε λοιπόν ο καιρός , τέλειωσαν το Δημοτικό και ο μπάρμπα Σπύρος , παιδάκι τότε , μαζί με ένα τσούρμο παιδιών , απ’ τα χωριά , γράφτηκαν στην πρώτη τάξη , έγιναν πρωτάκια , καμάρωναν γι’αυτό , σαν γύφτικα σκεπάρνια , έννοιωθαν σαν να άλλαξε η ζωή τους , ας μην ξεχνάμε βέβαια ότι τα παιδιά τώρα ζούσαν στην ....πρωτεύουσα , λίγο τόχεις...
Ξεκίνησαν λοιπόν τα μαθήματα , όλα όμορφα κι’ ωραία , τα παιδιά δυσκολεύτηκαν λίγο στην αρχή μέχρι να προσαρμοστούν στην καινούργια τους ζωή και μάλιστα στην...πρωτευουσιάνικη , όλα όμως βρήκαν το ρυθμό τους και δούλευαν...ρολόι , πέρασε λίγος καιρός κι’άρχισαν και τα πρώτα πρόχειρα διαγωνίσματα , εκεί λοιπόν , στο πρόχειρο της γεωγραφίας συνέβη το...ανεπανάληπτο ..
Ο καθηγητής τους , ζητούσε να γράψουν την πρωτεύουσα της Ελλάδος και τις κυριότερες πόλεις της , έγραψαν λοιπόν τα παιδιά και περίμεναν δυό – τρεις μέρες να διορθωθούν τα γραπτά και να μάθουν το βαθμό που πήραν , πράγματι ένα πρωί ο καθηγητής , τους είπε ότι διόρθωσε τις κόλες και θα τους έλεγε τους βαθμούς , έτσι κι’έγινε , αλλά πριν αρχίσει η ανακοίνωση των βαθμών ο καθηγητής τους είπε , μισογελώντας , ότι θα τους διαβάσει το γραπτό ενός συμμαθητού τους που παρουσίαζε εξαιρετικό...ενδιαφέρον .
Όλοι τότε περίμεναν να δούνε τίνος είναι το γραπτό και τι είναι το τόσο ενδιαφέρον που γράφει ,
άρχισε λοιπόν ο καθηγητής να διαβάζει το γραπτό ενός Κροκυλειώτη – αν θυμάμαι καλά – μαθητή που , ούτε λίγο – ούτε πολύ έγραφε : Πρωτεύουσα της Ελλάδος είναι το..Λιδορίκι , άλλες μεγάλες πόλεις : Αθήνα , Πάτρα , Θεσσαλονίκη κλπ. Όλοι έμειναν ξεροί , για λίγο και μετά επακολούθησε πανδαιμόνιο , απ’τις φωνές και τα πειράγματα των πιτσιρικάδων , ενώ ο Κροκυλειώτης ο ταλαίπωρος κατακόκκινος δεν εύρισκε τόπο..να κρυφτεί .
Έτσι λοιπόν , έστω και γιά λίγο , το χωριό μας ανακηρύχτηκε ...επισήμως Πρωτεύουσα της ...Ελλάδος ……Κ.-
Τα παιδιά λοιπόν μετά τις πρώτες ..δυσκολίες προσαρμογής , μπήκαν στο..." πνεύμα ", έφτιαξαν τις όμορφες παρέες τους , και μένοντας στις λεγόμενες " μαθητο..γειτονιές " , δηλαδή σε γειτονιές λιγάκι..παράμερες , που να μης είναι..πέρασμα και γίνονται ..στόχοι , δηλαδή Λάκκες , Ψαλάς και ελάχιστοι σε πιό κεντρικά σημεία , όπως κάτω απ' το Αλωνάκι και κάτω απ' το παλιό Δημοτικό σχολείο . Οι " σφηκοφωλιές " όμως ήταν στον Ψαλά και στις Λάκκες , όπου γίνονταν και οι..συνάξεις , με σεμινάρια..καπνίσματος και μαθημάτων.." πρέφας " και άλλων τραπουλοπαιχνιδιών , είναι δε γεγονός , πως όσοι μάθαμε πρέφα , την μάθαμε τότε , στα Γυμνασιακά μας χρόνια και μάλιστα στα δωμάτια των συμμαθητών και φίλων μας , που δεν είχαν κανένα ..έλεγχο , απ'τους γονείς , αφού ήταν μακριά , στα χωριά τους .
Ήταν ήδη , η δεύτερη χρονιά που κάθονταν μαζί στα θρανία , και είχαν πλέον καλογνωριστεί και οργανωθεί σε παρέες , με κεντρικό πυρήνα , κατά κανόνα , τα χωριανά τους παιδιά , και με κάποια παιδιά από άλλα χωριά και κυρίως Λιδορικιωτόπουλα .
Βέβαια , οι συμμαθητές και φίλοι μας απ' τα άλλα χωριά , και ειδικότερα απ' τα μακρινά , είναι άξιοι συγχαρητηρίων , για τον αγώνα που έκαναν , μαζί με τους γονείς τους , για να " μάθουν γράμματα " όπως συνηθιζόταν να λέμε . Στερήσεις , έλλειψη στοργής , συνθήκες διαβίωσης πολλές φορές ..άθλιες , κι' όμως το παλαίψανε και όχι μόνο κατάφεραν να πάρουν απολυτήριο απ' το Γυμνάσιο , κάτι , που για την τότε εποχή , ήταν..πολύτιμο , αλλά με το " σπαθί " τους καταξιώθηκαν στην κοινωνία καταλαμβάνοντας υψηλές θέσεις σε όλους σχεδόν του τομέις και τους κλάδους .
Απ' την πρώτη κιόλας χρονιά , ξεχώρισαν οι..άριστοι , οι μέτριοι και φυσικά κι΄εκείνοι που πορεύονταν..αγκομαχώντας , και οι διακρίσεις αυτές , χωρίς να είναι αυτό απόλυτο , έπαιζαν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία των παρεών , τα μέλη των οποίων , κατά κανόνα , ήταν της ιδίας , πάνω - κάτω , εμβέλειας και επιδόσεως..
Αισίως λοιπόν φτάσαμε στον τρίτο χρόνο , σχολική χρονιά 1956 - 1957 , σύνολο μαθητών 58 , 6 κορίτσια και 52 αγόρια . Αυτή η μικρή αύξηση του αριθμού των μαθητών οφείλεται στο ότι αυτή τη χρονιά ...βρήκαμε περισσότερους απορριφθέντες , ενώ είχαμε και μεις τις..απώλειές μας , ένα όμως ήταν το γεγονός , είχαμε .." ξεψαρώσει " πια , είχαμε ..παλιώσει και συμμετείχαμε και μεις στα διάφορα ..των μεγάλων , κοπάνες κλπ .
Κάποια φορά , έκανε πολύ κρύο , θέρμανση δεν είχαμε και οι μεγάλοι , οι δυο τελευταίες τάξεις , έκαναν...κοπάνα , αποχή βέβαια την είχαν βαφτίσει , και θυμάμαι πως ακολουθήσαμε , για..συμπαράσταση τάχαμου..τάχαμου , κι' εμείς , πλην ελαχίστων που παρέμειναν στην τάξη . Οι ..απέχοντες , σκορπιστήκαμε σε παρέες , και κάναμε τα κουμάντα μας για φαγητό , που φυσικά για τη δική μας .." κοπανοπαρέα " ήταν ...φασολάδα και μάλιστα μαγειρεμένη στο..." ταψί " , μάλιστα , γιατί ήμασταν πολοί οι..προσκεκλημένοι , και η κατσαρόλα μικρή και δεν έφτανε να μας..ταϊσει όλους , έτσι λοιπόν , οι..οικοδεσπότες , Γιάννης Μπρσαούνος και Τάσος Κουλός , εξ..Αρτοτίνης , παρακαλώ και με φασόλια δικής τους παραγωγής , δανείστηκαν απ' τη σιπτονοικοκυρά τους , αν θυμάμαι έμεναν ή στου Κοκκαλιά ή στο Τσωναίϊκο , ένα ταψί και εκεί μαγειρέψαμε τη φασολάδα . Τώρα τι φασολάδα μπορεί να ήταν , δεν το συζητάμε , αξία έχει το...ταξίδι που λέει κι' ο ποιητής κι' όχι ο προορισμός , πάντως περάσαμε όμορφα , άσχετο αν μας βγήκε ..ξυνό την άλλη μέρα , αφου εισπράξαμε μια ημερήσια , όοοχι εκδρομή , αλλά αποβολή...
![image_thumb[3]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjam-3DWDAdOOJKzQcyCbBhXzzOhzbz9JQsFUoo6UIjZnlKvi48PLhuWv6Kx3o7B70sYIKFaww6Xqc9GoSUY5tdKjhzLK4NQ89irP3krHoUjMIYYQp18Jp2M-WFK4j9XHBWSYihPpjekP4x/?imgmax=800 "image_thumb[3]")
![image_thumb[5]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjeIgypqoiEjG3IX6Ila_YFHjucfNYAv8UFuFC6HHiLfMpneksapWYYPi5hUPgKS-oJ_qaA1GQazGep07aBI1WBKus9B9hRXBinHIcoypvfrSUqL4wBoPRy3z7LvgvedKy2pTeH9fvZcZg/?imgmax=800 "image_thumb[5]")
Εκτός όμως των συνηθισμένων ..ζευζεκιών , που γίνονταν καθημερινά στις τάξεις , είχαμε , κατά καιρούς , και κάποιες .." ομορφιές " όπως λένε τώρα οι νέοι , αξέχαστες , νια τέτοια ..ομορφιά θα θυμηθούμε τώρα , αφορά στον αγαπημένο μας καθηγητή των Θρησκευτικών Αντώνη Ζούκο και επίσης αγαπημένο συμμαθητή , μέχρι και την β' τάξη ( τετράρτη του οχταταξίου ) , τον Θόδωρο Καλαμπόκη , απολαύστε την...
Ο ΞΕΡΞΗΣ , ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΤΑ...ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ !!
ΟΣΑ ΘΥΜΑΜΑΙ...
Τα περίφημα..βομβαρδιστικά του…Ξέρξη…
Γυρνάμε αδέρφια και πάλι , που αλλού ; στη λατρεμένη δεκαετία του ..΄50 !! Γυμνασιόπαιδες παρακαλώ , με τα πηλήκιά μας , με την ..κουκουβάγια , κουρεμένοι με την..ψιλή , με περιοριστικούς..όρους κυκλοφορίας , και όλα τα σχετικά , αλλά και με παράλληλη..λαθροκυκλοφορία , πρέφα στα δωμάτια των συμμαθητών μας , και ..τσιγαράκι ..αβέρτα , Ματσάγγος ..κούτα , χύμα…με λίγα λόγια , όλα μας..έλειπαν , αλλά ήμασταν…βασιλιάδες ..
Την εποχή εκείνη είχαμε πολλούς δημοσίους υπαλλήλους στο χωριό μας , στο Ταμείο , την Εφορία , το Δασαρχείο , την ΑΤΕ , που έμεναν γιά χρόνια , είχαν οικογένειες , παιδιά , και είχαν ενσωματωθεί στη Λιδορικιώτικη κοινωνία , και είχαν γίνει σχεδόν..Λιδορικιώτες ..
Κάπως έτσι ήταν και η οικογένεια του Μιχάλη Καλαμπόκη , που ήταν ταμίας στην Αγροτική Τράπεζα και ήταν πολύτεκνος , αλλά απ’ τα παιδιά του εδώ ήταν μόνο δύο , τα πιό μικρά , ο Θόδωρος και η Χρύσα , τα άλλα ήταν μεγάλα , κάποια μάλιστα , αν θυμάμαι καλά , ήταν Αμερική .
Η Χρύσα ήταν μικρότερη , θα΄πρέπει να τελείωνε το δημοτικό , μιά όμορφη κοπελίτσα με την μεγάλη πλεξούδα της , κι’ ο Θόθωρος συνομήλικός μας , ίσως και λίγο μεγαλύτερος , ονειροπαρμένος..με καλλιτεχνικές ανησυχίες , πάντα αφηρημένος και κυρίως πάντα ωσεί …παρών στα μαθήματα ..ταξείδευε,..βλέπειτε.. διαρκώς..
Καθημερινά λοιπόν , ο Θόδωρος , αδιάβαστος και ..ωσεί παρών , στην αίθουσα , σε όλα τα μαθήματα , κι’ όταν ερχόταν η σειρά του γιά μάθημα , πάλι αδιάβαστος , έλυνε το πρόβλημά του με τη μέθοδο της..προσέγγισης , και εξηγούμαι , το Γυμνάσιό μας , την εποχή εκείνη , είχε πάρα πολλά παιδιά , οι τάξεις ήταν ..κατάφορτες , το ίδιο και οι..αίθουσες .
Έτσι λοιπόν , αναγκαστικά , τα πρώτα θρανία ήταν ..κολλημένα , σχεδόν , στην έδρα , και όταν ανεβαίναμε γιά μάθημα , αν στεκόμαστε στην ..άκρη της έδρας , ήμασταν σε απόσταση..αναπνοής , απ’ τους συμμαθητές μας του πρώτου θρανίου , αυτό λοιπόν το είχε..μελετήσει και..αξιοποιήσει , ο καλό φίλος ο Θόδωρος , κι’ όταν σηκωνόταν γιά μάθημα , στεκόταν άκρη-άκρη στην έδρα , και φυσικά ..κολλημένος , σχεδόν , στο πρώτο θρανίο..
Θα με ρωτήσετε , ε …και ; Δεν έχει..ε..και , γιατί είχε το σκοπό του , ο Θόδωρος , το ‘χε ..μελετημένο καλά το πράμα , γιατί στέκοντας τόσο κοντά , μπορούσε να ακούει και τον παραμικρό ..ψίθυρο , αλλά το κυριότερο , διάβαζε τα χείλια των συμμαθητών , και έτσι ..ψευτοβόλευε την κατάσταση , παίρνοντας ..τη βάση , στα μαθήματα , βέβαια μιλάμε γιά τα ..προφορικά , γιά τα ..γραπτά , θα μιλήσουμε κάποια άλλη φορά…άλλη πονεμένη ..ιστορία..
Το σημερινό μας ..περιστατικό , φίλοι μου , αναφέρεται στο μάθημα της ..ιστορίας , μάλιστα , γιατί και στην ιστορία ήταν πάντα αδιάβαστος ο Θόδωρος , την εποχή εκείνη στο Γυμνάσιό μας στη θέση του…λίμπερο , γενικών δηλαδή..καθηκόντων , έπαιζε ο αγαπημένος μας καθηγητής Αντώνιος Ζούκος , ας είναι καλά ο άνθρωπος , ο κ . Ζούκος , ήταν θεολόγος , με μεγάλο όμως αριθμό ωρών..πτήσης , στην Ιστορία , τη γεωγραφία , τη ..λογική , στα ..φιλολογικά και σε όλες σχεδόν τις ..ειδικότητες , κάθε..τρούπα , που λένε , τη..μπάλωνε ο κ. Ζούκος , και εκείνη λοιπόν τη μέρα στην έδρα καθόταν αυτός..
Ξέχασα να σας πω , πως ο καθηγητής μας , και οι περισσότεροι τότε καθηγητές , μας σήκωνε γιά μάθημα με τη σειρά..καταλόγου , αυτό είχε την ..χρησιμότητά του βέβαια , γιατί ξέραμε τη..μέρα και την …ώρα , που θα σηκωθούμε γιά μάθημα , οπότε..ψευτοδιαβάζαμε και βολεύαμε την κατάσταση…
Εκείνη λοιπόν η μέρα ήταν του..Θόδωρου , και φυσικά το ΄ηξερε καλά-καλά , χωρίς βέβαια να έχει αλλάξει ..τακτική , αδιάβαστος , όπως πάντα λοιπόν , ανταποκρίθηκε..πρόθυμα στο κάλεσμα του καθηγητού μας , και ξεκινώντας , απ’ τα τελευταία θρανία , ανέβηκε..αργά..αργά , στην έδρα , πιάνοντας..στασίδι άκρη..άκρη , στην έδρα , μόνο οι άκρη απ’ τις ..πατούσες του΄πάταγαν σ’ αυτή .
Ο καθηγητής μας , κατά τη..συνήθειά του , καθόταν στην άλλη άκρη της έδρας , στην καρέκλα του , μακριά απ’ το τραπέζι , έχοντας –πάντα – στα χέρια του ανοιχτό το ανάλογο βιβλίο , γιά να παρακολουθεί , τα..λεγόμενα του εξεταζόμενου , περίμενε ν’ ακούσει το..Θόδωρο…
Το μάθημα της μέρας εκείνης , ιστορία όπως είπαμε , αναφερόταν σε μιά μάχη , μεταξύ Ελλήνων και ..Περσών , ο Θόδωρος λοιπόν , ισορροπώντας , σχεδόν , στην άκρη της έδρας , έρχισε να εφαρμόζει τη μέθοδό του , τη…νοηματική , κοιτάζοντας τους πρώτους ανέφερε πως το μάθημα περιγράφει την μάχη μεταξύ του…Ξέρξη και των Ελλήνων …επεναλαμβάνοντας τα ίδια λόγια με ..άλλη σειρά , πότε μεταξύ ..Ελλήνων και ..Περσών , πότε μεταξύ…Περσών και..Ελλήνων , και τα ίδια και τα ίδια , περιμένοντας τους υποβολέις να ..προχωρήσουν παρακάτω..
‘Ελα όμως που αυτοί οι..άθλιοι , την είχαν στημένη στο φίλο μας ; Κι’ ο καϋμένος ο Θόδωρος ..ίδρωνε ..ξε..ίδρωνε , αλλά..τίποτα , ανταπόκριση καμία , η αίθουσα όλη , στο..κόλπο φυσκιά , είχε..ξεσηκωθεί , και ο πάντα ήρεμος καθηγητής μας , είχε αρχίσει να ..εκνευρίζεται , λέγοντας συνέχεια , παρακάτω..παρακάτω..παρακάτω !!
Αμ..δεν είχε παρακάτω..αυτοί οι μασκαράδες οι μπροστινοί δεν έβγαζαν..λέξη , μόνο γελούσαν μαζί με τους υπόλοιπους , αφού λοιπόν ο Θόδωρος επανέλαβε καμιά..εικοσαριά φορές τα..αντίπαλα ..στρατόπεδα , αλλάζοντας πάντα τη …σειρά , βρέθηκε κάποια στιγμή να επαναλαμβάνει τη φράση :..οπότε ο..Ξέρξης , ..οπότε ..ο..Ξέρξης…οπότε ο ..Ξέρξης …
Άντε ..παρακάτω..φώναζε ο καϋμένος ο καθηγητής μας , ο Θόδωρος όμως ..εκεί , οπότε ο ..Ξέρξης …οπότε ο..Ξέρξης , και τότε ω του..θαύματος , οι μπροστινοί..μιλήσανε , οπότε ακούμε το Θόδωρο να..συνεχίζει..ξάλαφρωμένος..: Οπότε ο …Ξέρξης με πενήντα… αεροπλάνα ..επιτίθεται κατά των Ελλήνων…και..
Δεν πρόλαβε όμως να συνεχίσει , γιατί απ’ την άλλη άκρη της έδρας , ο καθηγητής μας ..εξαγριωμένος , εκσφενδόνισε το βιβλίο της ιστορίας , που κρατούσε , και το οποίο ..βρήκε στο κεφάλι τον φίλο τον Θόδωρο ..ενώ η αίθουσα..σειόταν απ’ τις φωνές και την ..καζούρα…σε σημείο να διαμαρτυρηθούν οι..κωφάλαλοι της …γειτονιάς !!!
… Και το..αεροπλανοφόρο , απ’ το οποίο..σηκώθηκαν…..
Eδώ όμως θα πρέπει να σας πω , πως μετά πολλά..πολλά χρόνια , σαράντα..πέντε , περίπου απ΄την όμορφη εκείνη εποχή των..αερο..μαχιών Ξέρξη ..Ελλήνων κλπ , συνάντησα τον αγαπημένο φίλο Θόδωρο κάτω από..περίεργες συνθήκες , εντελώς …τελείως..τυχαία , ήταν , και ..είναι , μιά χαρά , ως ..ανεμένετο , σπούδασε την ..υποκριτικήν τέχνην , εργάστηκε στο θέατρο , δίδαξε δε , γιά πολλά χρόνια , σε κάποια απ’ τις..γνωστές Δραματικές σχολές , έγινε κοντολογίς , ένας άνθρωπος της τέχνης , και σήμερα έχει δική του Σχολή θεάτρου , κάπου στη Πλάκα , έχει μιά όμορφη οικογένεια , και δεν έχει αλλάξει..καθόλου , είναι μιά χαρά , όπως ..τότε , α..όχι , κάτι έχει αλλάξει …βέβαια ..βέβαια , το…όνομά του , λέγεται…Θεόδωρος..Κάλβος , και αν όλα πάνε καλά , δεν αποκλείεται να τον δούμε στο χωριό μας , που αγαπάει πολύ , σε κάποια θεατρική παράσταση ….
Καλό σας βράδυ……Κ.-
Έτσι λοιπόν πέρασε κι' ο τρίτος χρόνος της Γυμνασιακής μας ζωής και μπήκαμε στον τέταρτο , ήμασταν πραγματικά μαθητές της 4ης τάξης ή 6ης του οχταταξίου . Πολλά έγιναν στα τρία αυτά χρόνια , πολλά μάθαμε , αλλά και πολλά έμεναν να μάθουμε .
Ήδη , το καινούργιο μας Γυμνάσιο κόντευε να τελειώσει , μεγάλο , επιβλητικό κτίριο , τελείως διαφορετκό απ' το παλιό μας , που μας φιλοξενούσε τρία χρόνια τώρα , και αδημονούσαμε να μπούμε σ΄αυτό , λες και κάτι θα άλλαζε..
Εμείς βέβαια , είχαμε το δικό μας ..πρόγραμμα , σχολώντας , πηγαίναμε σπίτια μας , τρώγαμε κάτι βιαστικά και τρέχαμε στις Λάκκες , όπου ξεπατωνόμασταν στην μπάλα , για πολλές ώρες , πολές φορές μάλιστα , μέχρι που νύχτωνε , εκτός αν έρχονταν νωρίτερα οι μανάδες μας με..πουρναρόκλαδα και μας..μάζευαν ..στανικά , όπως έλεγε κι' ο Μακρυγιάννης .
Μια οικογενειακή φωτογραφία , στην πόρτα του μαγαζιού μας , βγαλμένη το 1952 .
Υπάρχουν όμως και κάποια πράγματα , απ' την , τότε , παιδική μας ζωή , που είναι αδύνατο να τα ..ξεκαρφώσεις απ' την ψυχή , γιατί δεν υπάρχουν μόνο σαν ..πικρές αναμνήσεις , αλλά σαν.." καρφιά " που καοι πονούν , αλλά και ματώνουν φορές..φορές την καρδιά .
Προσωπικά , απ' τον Ιούλιο του 1955 , είχα μείνει χωρίς τον καλύτερό μου φίλο , που δεν ήταν άλλος απ' τον πατέρα μου , που δυστυχώς τον χάσαμε στις 17-7-1955 , σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα , στον Καρακόλιθο , κοντά στο Δίστομο . Ο χαμός του πατέρα μας βρήκε ..απροετοίμαστους , η ζωή μας με μιάς άλλαξε , έπρεπε μα διατηρήσουμε το μαγαζί μας , το Ζαχαροπλαστείο , και βέβαια το μεγάλο βάρος έπεσε στη μητέρα μας , την οπόια βοηθολυσαμε και μεις , ο αδερφός μου Γιώργος και η αφεντιά μου , που ήμουν 12 χρόνων .
Με τον αξέχαστο αδερφό Γιώργο , το 1951 .
Θυμάμαι τον εαυτό μου , να κάθομαι , πίσω απ' τη ξύλινη βιτρίνα του μαγαζιού , με το βιβλίο και το ραδιόφωνο συνέχεια ανοιχτό , ακούγοντας μουσική , κάτι που παραξένευε τους πελάτες , που τους εξυπηρετούσα , αλλά και τους καθηγητές μου που με έβλεπαν και απορούσαν ..
Τις απογευματινές ώρες , που συμήθως έκανα τη..βάρδια μου , στο μαγαζί , αφού ο Γιώργος , πέτυχε στις εξετάσεις Υπενωματαρχών , πηγαίνοντας να σταδιοδρομήση στην Χωροφυλακή , κάτι απου αποδείχθηκε , με τον καιρό λάθος , και αποχώρησε . Τα απογεύματα λοιπόν , έρχονταν συμμαθητές και φίλοι μου και μου έκαναν παρέα , δεν πέρναγαν βλέπεις και οι ώρες εύκολα , και από εκείνες τις απογευματινές βάρδιες , έχω να θυμάμαι πολλά , πάρα πολλά , κάποια μάλιστα που με πλήγωναν και τότε , αλλά ακόμα και τώρα όταν έρχονται στο νου μου .
Η εποχή εκείνη , ήταν πολύ δύσκολή , η ζωή πολύ σκληρή , αν λάβει κανείς υπόψη του πόσα είχαμε περάσει , με κατοχή και συμμοριτοπόλεμο , τα κεφτά ήταν σπάνιο είδος , σχεδόν υπο..εξαφάνιση , και οι χωριανοί έκαναν σκληρό αγώνα για να ζήσουν τις οικογένειές τους , έτσι ήταν σχεδόν..όνειρο στα παιδιά , να μπορέσουν να αγοράσουν ένα γλυκό , κυρίως κανταίφι , που ήταν ονομαστό σ'όλη την Επαρχία , για την ποιότητά του .
Μια πολύ όμορφη φωτογραφία , από εκείνα τα χρόνια . Θαν.Γούρας , Τάκης Ανδρίτσος , Χρ.Ευσταθίου και η ταπεινότητά μου , προφανώς στις Λάκκες ..
Πολλά παιδιά λοιπόν έρχονταν τ' απόγευμα στο μαγαζί , και προσφέρονταν να με βοηθήσουν στο πλύσιμο των λαμαρινών , που άδειαζαν απ' τα γλυκά , για να ξύσουν και να γευτούν λίγο γλυκό απ' τα απομεονάρια στις λαμαρίνες , για καλοσκεφτείιτε το , πληγή πραγματική ...
Κι' όταν καμιά φορά , κάτι που σπάνια συνέβαινε , " κονόμαγαν " κανένα φράγκο , δραχμούλα δηλαδή , έρχονταν θριαμβευτικά , και με την..φιλική βέβαια , έκπτωση , έτρωγαν το γλυκό τους . Τότε , συνέβαινε ένα περίεργο πράγμα σε μένα και τα παιδιά , του χωριού μας κυρίως . Αυτά ζήλευαν εμένα , που ήμουν όλη μέρα ανάμεσα στα γλυκά , κι' εγώ ζήλευα αυτά , που πήγαιναν στα χωράφια , στα πρόβατα , και βοηθούσαν τους γονείς και τους παππούδες , στις τσοπάνικες αλλά και τις γεωργικές δουλειές .
Εισικά τις Δευτέρες , ιδίως το χειμώνα , περνούσα πολύ δύσκολα , γιατί εκτός υ=των άλλων , δεν είχα γνωρίσει παπ΄πούδες και γιαγιάδες , και το έφερνα βαρύ , γιατί άκουγα τους φίλους μου , που μου έλεγαν για τα παραμύθια και τις διάφορες ιστορίες , που τους έλεγαν τα βράδια στο τζάκι παππούδες , που εγώ φυσικά δεν έιχα . Ακόμα με μαράζωναν οι αφηγήσεις των παιδιών ' απ' τις Κυριακάτικες ξορμ΄σεις τους , στις στάνες των γονιών τους , όπου γυρνούσαν στο βουνό , έβρισκαν φωλιές πουλιών , μου έλεγαν μάλιστα , συνθηματικά , πόσα κοτρώνια , δηλαδή αυγά είχε η κάθε φωλιά , όπως επίσης και από τι πουλί ήταν , τα λέγανε δε κοτρώνια τα αυγά , για να μη τ'α κούσουν τα φίδια και πάνε και τα φάνε , αυτά μου έλεγαν και με έκαναν να σκάω απ' τη ζήλεια μου .
Με το συμμαθητή μου Σπύρο Κοκκαλιάρη , απ' τον άβορο , σε κάποια εκδρομή του σχολείου μας .
Βέβαια , δεν το κρύβω , πως αυτές οι.." ελλείψεις "μου , απ' τις ομορφιές της αγροτικής ζωής , και σήμερα με στενοχωρούν , γιατί δυστυχώς , δεν μπόρεσα να τις καλύψω , και όταν , τώρα ρωτάω για κάποια πράγματα , όλοι με κοιτάζουν ..με απορία και..αμφιβολία , πιστεύοντας πως τους κοροϊδεύω , κι΄όμως κάνουν λάθος , αυτά που τα παιδιά τα θεωρούσαν , ίσως , καταναγκαστικά , εμένα μου έλειψαν και προσπαθώ να τα ζήσω τώρα ...
Όπως , έχω ξαναπεί , ο καλύτερός μου παιδικός φίλος , ήταν ο αξέχαστος Λάκης Παλούκης , που δυστυχώς έφυγε πολύ νωρίς . Άριστος μαθητής , ο καλύτερος στα φιλολογικά , με μια εσωστρεφική σοβαρότητα , αταίριαστη για την ηλικία μας . Ο Λάκης , όταν είχε χρόνο , γιατί ήταν πολύ μελετηρός , ερχόταν στο μαγαζί και καθόμασταν ακούγοντας μουσική και κουβεντιάζοντας για πολλά και διάφορα και κάπου - κάπου , κάνοντας και κανένα ..μουσικό..μικροδιάλειμμα , παίζοντας εγώ τη φυσαρμόνικά μου , που ήταν το πραγματικό μου...μαράζι ..
Είχα μερικά χρόνια που είχα μάθει να παιζω και επειδή με το Λάκη , είχαμε τις ίδιες μουσικές προτιμήσεις , περνούσαμε κάμποση ώρα ευχάριστα , να τονίσουμε εδώ , πως όλα αυτά γίνοντα στο μαγαζί , τις ώρες που δεν είχε δουλειά ..
Για το πάθος της μουσικής , που με διακατείχε , και για να πάρετε μια ..γεύση , θα σας θυμίσω ένα παλιότερο κείμενό μου , που ακτινογραφεί , κυριολεκτικά την περίπτωση...
ΤΟ ΠΑΛΙΟ…ΑΚΚΟΡΝΤΕΟΝ…
ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ...
Όλα τα σβύνει ο..καιρός
κι' ο χρόνος τα..γιατρεύει ,
μα η αγάπη η αλύτρωτη ΄
όσο γερνάει..θεριεύει .......Κ.-
Δύσκολη , πολύ δύσκολη , η προχθεσινή βραδιά φίλοι μου , δύσκολη , πικρή κι' αξημέρωτη , από κάποιο γειτονικό διαμέρισμα , που γιόρταζαν , προφανώς , έφτανε η γλυκειά αλλά και..φαρμακερή , γιά μένα , μελωδία ..από ένα ακκορντεόν , μάλιστα , ακκορντεόν , που ενώ με ..συγκινεί , μ' αρέσει , το ..χαίρομαι πραγματικά , παράλληλα με..πληγώνει αβάσταχτα ..
Πάνε..πενήντα τέσσερα ..χρόνια , 17-7-1955 , που η μοίρα μούδειξε το πιό σκληρό της πρόσωπο , κι' ήμουν παιδί ακόμα , δωδεκάχρονο , όταν σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικο δυστύχημα ο πατέρας μου , ανήμερα της Αγίας Μαρίνας , κι' αυτό τ' αγκάθι που καρφώθηκε στην παιδική ψυχή μου , ακόμα με πονάει , ματώνει και δεν τα κατάφερα μέχρι σήμερα να το βγάλω....
Ξέρετε , αυτά τ' αγκαθάκια που πληγώνουν την ψυχή μας , κι' αν δεν καταφέρουμε να τα κάνουμε ...τριαντάφυλλα , μας φαρμακώνουν τη ζωή , μα είναι άραγε εύκολο να τα ξεριζώσουμε ; δεν ξέρω , εγώ πάντως χρόνια τώρα , το προσπαθώ μα , δυστυχώς , τίποτα δεν έχω καταφέρει.....
Δεν είναι , βέβαια , το μοναδικό αγκάθι στην ψυχή μου , υπήρχαν κι' υπάρχουν κι' άλλα , μερικά κατάφερα , με πόνο , να τα...ξεκαρφώσω , σε άλλα...μαλάκωσα τον πόνο , αυτό όμως με πληγώνει και με πονάει σαν νάταν χθες.....Σε μιά στιγμή , σε μιά μέρα έχασα τον πατέρα μου και έσβησε το πιό όμορφο το πιό γλυκό όνειρό μου , μαζί με το χαμό του.....Χθες βράδυ , στις δύσκολές μου ώρες σας είχα όλους γύρω μου , κοντά μου , χθες γιά πρώτη , ίσως , φορά μάντεψα το πρόσωπό σας , τον χρώμα των ματιών σας , σας είχα όλη νύχτα συντροφιά μου , έτσι βουβά , σας γνώρισα ένα- ένα όλους τους άγνωστους , μακρινούς φίλους που τους είχα ανάγκη και μου...συμπαραστάθηκαν....έστω και...νοερά....και διαρκώς στο νου μου ερχόταν μιά μακρινή μελαγχολική μελωδία από ένα ακκορντεόν....
Ναι , ένα παλιό μικρό ακκορντεόν , αγαπημένοι μου φίλοι , ήταν και είναι κι' αυτό ένα αγκάθι στην καρδιά μου , αυτό το υπέροχο όργανο που όσο με ...ταξειδεύει με τη γλυκειά , νοσταλγική του φωνή...τόσο με..πληγώνει και με πονάει...αξίζει , νομίζω , να σας διηγηθώ την μυστική μου...πληγή , το μυστικό μου το παλιό , το παιδικό , που ακόμα μου φαρμακώνει , φορές-φορές τη χαρά ....
Γεννήθηκα φαίνεται με...κουσούρι , ένα πανέμορφο κουσούρι που ευτυχώς γεμίζει τη ζωή μου , ειδικά στις δύσκολές ώρες , ποιό είναι ; η μουσική , ναι φίλοι μου η μουσική , είναι η μεγαλύτερη ανάγκη μου στη ζωή , κι' από μικρός , μεγαλώνοντας στο Λιδορίκι που δεν υπήρχαν δυνατότητες να μάθω μουσική , πάλευα μόνος με μιά φυσαρμόνικα να ...πλησιάσω την μεγάλη μου αγάπη , και τα κατάφερα , αβοήθητος , χωρίς την παραμικρή γνώση μουσικής , με μόνο εφόδιο το ένστικτό μου , κατάφερα να μάθω να παίζω αυτό το μικρούλι μα τόσο παθιάρικο και γλυκό οργανάκι , τη φυσαρμόνικα....
Αλλά το πάθος μου , να μάθω μουσική ήταν ...ασίγαστο , αλλά και...το όνειρό μου...έμενε...ανεκπλήρωτο , γιατί στο χωριό μας , δυστυχώς , ούτε μουσική παράδοση υπήρχε αλλά ούτε και μουσική παιδεία , και φυσικά ο δάσκαλος μουσικής ήταν τότε κάτι ...αγνωστο γιά την περιοχή μας , ύστερα ήταν τόσο δύσκολα τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια , που αν ανέφερες κάτι σχετικό θα σε παίρναν...γιά...τρελλό.....και με το δίκιο τους , ίσως....
Εγώ φυσικά το βιολί μου , η μάλλον την φυσαρμόνικά μου , στο μαγαζί του πατέρα μου που ...δούλευα , δεκάχρονο παιδάκι , έκανα τα μουσικά μου...διαλείμματα , όταν δεν είχαμε δουλειά , κλαθένας με την ...τρέλλα του , που λένε , ο πατέρας μου τόβλεπε με καλό μάτι το...κουσούρι μου αυτό , αλλά δεν μπορούσε να κάνει και κάτι γιά να μεβοηθήσει , αφού σχολή μουσικής δεν υπήρχε....με ενθάρρυνε όμως να ασχολούμαι έστω με το φυσαρμονικάκι μου .....
Προχωρημένη άνοιξη του 1955 , δωδεκάχρονο παιδί τότε εγώ , άρχισε να έρχεται σαν ελεγκτής του ΚΤΕΛ , ένας νεαρός Σαλωνίτης ο Κώστας Πρέκας , έτσι τον ήξερα τότε , γιατί φέτος μετά από 54 χρόνια , έμαθα ότι το Πρέκας ήταν παρατσούκλι , και το επίθετό του είναι Κοντογιώργος , ο Κώστας λοιπόν , ήταν ...επίλεκτο στέλεχος της φιλαρμονικής της Άμφισσας , νομίζω τρομπετίστας , παθιασμένος κι' αυτός με τη μουσική , εγώ βέβαια δεν το γνώριζα , μιά μέρα όμως που έκανα το...μουσικό μου διάλειμμα , στο εργαστήριο του μαγαζιού μας ( ζαχαροπλαστείο στο Αλωνάκι ) άκουσε το...ρεσιτάλ μου και ρώτησε τον πατέρα μου , ποιός παίζει φυσαρμόνικα μπάρμπα Θύμιο ; και ο πατέρας μου του εξήγησε ότι ..ο μικρός είναι τρελλός και παλαβός με τη μουσική αλλά δυστυχώς δεν μπορούμε να τον βοηθήσουμε , και ως από...μηχανής Θεός ο Κώστας προσφέρθηκε να μου κάνει κάθε μεσημέρι , που ερχόταν στο Λιδορίκι , μιά ώρα μάθημα , αφιλοκερδώς φυσικά , κι' έτσι άρχισα να μαθαίνω τα πρώτα στοιχεία της μουσικής...
Μούφερε και ένα βιβλίο μουσικής του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΠΟΤΕΤΖΑΓΙΑ , δάσκαλου-αρχιμουσικού της μπάντας , και έπεσα με τα μούτρα στη μελέτη , ενώ ο ...δάσκαλός μου , ήταν κατενθουσιασμένος με την πρόοδο του...μαθητή του....κι' όταν ο πατέρας μου ρωτούσε γιά την...πρόοδό μου του μίλαγε με τα καλύτερα λόγια , γιατί έβλεπε το πάθος μου και την προσπάθειά μου ...Κάπου εκεί ..τον Μάιο του 1955 , αφού ο΄...δάσκαλος έπλεκε το εγκώμιό μου , ο πατέρας μου μου ανακοίνωσε με μεγάλη του χαρά πως μετά από σύμφωνη ..γνώμη και του...δασκάλου μου , αποφάσισε να μου κάνει δώρο ένα...ακκορντεόν....που θα μου τόφερνε ένας αγαπημένος ξάδερφος του πατέρα μου , Κώστας Καψάλης κι' αυτός , που έμενε στην Αθήνα κι' ερχόταν κάθε καλοκαίρι στο χωριό την πρώτη Αυγούστου...
Καταλαβαίνετε βέβαια τη χαρά μου , αλλά και την ανυπομονησία μου , δεν περνούσε ο καιρός , ζούσα με το όνειρο της πρώτης Αυγούστου , δεν υπηρχε τίποτα άλλο γιά μένα , έκανα δε χίλια όνειρα γιά το ακκορντεόν , φανταζόμουνα το χρώμα του , το σχήμα του , μέρα-νύχτα το μυαλό μου ήταν σ' αυτό , ζούσα μόνο και μόνο γιά τη μεγάλη μέρα....μέτραγα τις ώρες , τις μέρες και μόλις μπήκε κι' ο Ιούνιος , δεν μπορούσα πιά να σκεφτώ τίποτ' άλλο , παρά μόνο το ...ακκορντεονάκι μου , έλα όμως που μεταξύ...Ιουνίου και...Αυγούστου υπάρχει και ο ...θλιβερός...Ιούλιος....
Στις 17 Ιουλίου , ανήμερα της Αγίας Μαρίνας , σκοτώθηκε ο πατέρας μου , κι' όλα ξαφνικά ...έσβυσαν....η οικογένειά μου βυθίστηκε στο πένθος , εγώ , παιδι ακόμα , έχασα τον καλύτερό μου...φίλο , ναι ο πατέρας μου ήταν ο καλύτερος φίλος μου , κι' είχα και μιά άλλη βαθειά πληγή στην παιδική μου ψυχή , το όνειρο της μουσικής , του ακκορντεόν......
Τέτοιες ώρες...τέτοια λόγια , εδώ ήρθαν τα πάνω κάτω , ποιός μπορούσε να σκεφτεί το δικό μου...καημό...ύστερα η ηθική της...επαρχίας δεν ..επέτρεπε τέτοιες...παρεκκλήσεις....κι' έτσι το όνειρο έμεινε...όνειρο , και μετά το αγκάθι του θανάτου του πατέρα μου , κι' άλλο ένα αγκαθάκι καρφώθηκε στην παιδική μου ψυχή κι' έμεινε εκεί..καρφωμένο για...πάντα....
Ο πρώτος καιρός περνούσε πολύ δύσκολα , ευτυχώς είχαμε το μαγαζί και απασχολιόμουνα εκεί , μούλειπε όμως πολύ οπατέρας μου αλλά κι' η φυσαρμόνικά μου , η μεγάλη παιδική μου αγάπη , βέβαια το να επιχειρήσω να...παίξω ήταν απ' τ'άγραφα....και κάποτε που το αποτόλμησα , κρυφά , η μάνα μου μούσουρε , και με το δίκιο της , ουκ..ολίγα.....Το ακκορντεόν βέβαια δεν έφυγε ποτέ απ' το μυαλό μου , μόνο που η σχέση μου μαζί του είχε...μεταλλαχθεί...κι' ενώ , κυριολεκτικά , το..λάτρευα , κάτι με ..απωθούσε , προσπαθούσα να μη το σκέπτομαι καν , όταν όμως άκουγα ακκορντεόν έννοιωθα ένα δυνατό σφίξιμο στην ψυχή μου , πονούσα....
Περνούσαν τα χρόνια , ασχολιόμουνα με τη φυσαρμόνικά μου , την είχα κρυφή μου συντροφιά στις λύπες και τις χαρές μου , αλλά το ακκορντεόν έμεινε ..όνειρο , και μιά βαθειά πληγή ταυτόχρονα που πότε-πότε αιμορραγούσε και μέ 'κανε να πονάω , να υποφέρω , πολλές φορές ..αβάσταχτα ....Καλοκαίρι του 2005 , πενήντα ακριβώς χρόνια απ' τον...τραυματισμό μου , βρέθηκα μιά μέρα στο Περιστέρι , κοντά στο σπίτι του μπάρμπα Κώστα , που θα μούφερνε το ακκορντεόν , και...έφυγε ένα χρόνο μετά τον πατέρα μου , και σκέφτηκα να περάσω να δω τον γιό του , ξάδερφό μου , χτύπησα το κουδούνι , δεν απάντησε κανείς , βγηκε όμως απ' τον πάνω όροφο ένα νεαρό ζευγάρι και με ρώτησαν ποιόν ζητάω , τους εξήγησα ότι είμαι ξάδερφος του Μάκη του Καψάλη και τότε ο νεαρός μου είπε πως αυτός είναι γιός του Γιάννη , του αδερφού του Μάκη , και φυσικά ξαδέρφου μου , με κάλεσαν επάνω , ανήψια μου..βλέπεις , γνωριστήκαμε και πιάσαμε την κουβέντα .
Κάποια στιγμή έπεσε το μάτι μου σε μιά φωτογραφία , ενός νεαρού που έπαιζε ακκορντεόν , η καρδιά μου...σφίχτηκε , το παλιό πάθος...αναβίωσε , ρώτησα τον Αλέξανδρο ποιός είναι στη φωτογραφία και μου είπε πως ήταν αυτός .Τον ρώτησα αν παίζει ακκορντεόν και μου απάντησε πως το ακκορντεόν αυτό έχει μιά παλιά...περίεργη...ιστορία...του ζήτησα να μου την πει και πράγματι μου εξήγησε πως , πριν χρόνια , ψάχνοντας σε κάποια ντουλάπα , βρήκε καταχωνιασμένο ένα άθικτο , μικρό ακκορντεόν , που δεν ανήκε σε κανένα απ' την οικογένειά του , γιατί κανένας δεν ήξερε να παίζει , ρώτησε τον πατέρα του σχετικά κι' αυτός του απάντησε με μισόλογα...δεν ...ξέρω ..είναι μιά παλιά..περίεργη...ιστορία...ρώτα τον παππού να σου πει....
Ρώτησε και τον παππού αλλά ούτε αυτός του είπε κάτι..ξεκάθαρο , κι' αυτός ..μισόλογα , ξέρεις...είναι ξένο...και κάτι ..τέτοια.....άστο΄...καλύτερα ..άλλη φορά , αλλά αν το θέλεις να μάθεις ...πάρτο...Ο ανηψιός μου χωρίς να ξέρει βέβαια την ιστορία , μου είπε , δεν μπορώ να καταλάβω βρε θείε , πολύ...μυστήριο μ' αυτό το ακκορνεόν , τι κρύβετε πίσω ; αναγκάστηκα να του αφηγηθώ την ιστορία του...μοιραίου αυτού...ακκορντεόν , τάχασε , δεν το πίστευε , και θα μπορούσα να πω ...συγκινήθηκε , ( εγώ ...να δείτε...) , τον ρώτησα αν υπάρχει ακόμα και μου τόφερε , ένα μικρό Ιταλικό , παλιό ακκορντεονάκι , που πενήντα χρόνια κράταγε...μέσα του κλεισμένο το όνειρο της...ζωής μου που...έμεινε γιά πάντα...όνειρο.....
Δύσκολη μέρα φίλοι μου αγαπημένοι η 17η ..Ιουλίου.....και φοβάμαι πως η μέρα αυτή θάναι...δύσκολη γιά όλη μου τη ..ζωή.....όσο για το...αγκαθάκι...δεν τα κατάφερα νατο βγάλω απ' την ψυχή μου...ίσως όμως και να μη...τόθελα κατά...βάθος........... Κ.-
Όπως βλέπετε αγαπημένοι μου φίλοι , τη χρονιά αυτή , 1957-58 , οι μαθητές της τάξης , μειώθηκαν αρκετά με το ζόρι φτάνουμε στους 38 , 36 αγόρια και 2 κορίτσια . Τα κορίτσια μας κέθ χρονιά και λιγοστεύουν , τώρα οι συμμαθήτριές μας είναι η Ιωάννα Ανδρίτσου , απ' το Λιδορίκι και η Ελένη Δρόσου , απ' τη Βιτρινίτσα . Η αιτία της μείωσης του αριθμού μας , είναι η ..παραμονή κάποιων για να..εμπεδώσουν τα της προηγούμενης τάξης , όπως επίση και το ότι η προηγούμενη τάξη δεν είχε..απώλειες...
Σωτήριον σχολικόν έτος 1958 -59 , φτάσαμε αισίως στην προτελευταία τάξη , την εβδόμη , οχταταξίου , ή την ..πέμπτη , του εξατάξιου .
Εδώ είμαστε ακόμα πιό..αραιωμένοι , 27 παιδιά , 26 αγόρια και ,ια κοπέλα , η Ελένη Δρόσου , δεν μπορώ να φανταστώ πως έννοιωθε , η αγαπητή μας Ελένη , ανάμεσα σε 26 μαντραχαλάδες ..
Είχαμε αρκετές ..απώλειες την περασμενη χρονιά , και δεν βρήκαμε και σχεδόν κανένα ..καθυστερημένο , οπότε ..λιγοστέψαμε σημαντικά . Υπήρχαν όμως και ..παράπλευρες απώλειες , π.χ κάποιοι απ' τους συμμαθητές μας , και όχι μόνον , βρίσκοντας τα πράγματα..σκούρα , κατέβαιναν ..παραλιακότερα , και πήγαιναν στο Γυμνάσιο Γαλαξιδίου , που εθεωρείτο..αναρρωτήριο ..
Τον Οκτώβριο του 1958 , τ ο Γυμνάσιό μας ήταν πια έτοιμο , με πολλές βέβαια ελλείψεις , αλλά για τα τότε..δεδομένα , ήταν ..παλάτι . Ο προαύλιος χώρος , ήταν τελείως αδιαμόρφωτος , μια μικρή...σάρα , όπως λέγαμε , με τα μπάζα και τα χώματα όλα στοιβαγμένα ..
Βέβαια , ο χώρος που βλέπετε , μόλις έπιασε η άνοιξη , έβγαλε χορτάρι και ήταν σαν..κήπος , απόκρημνος βέβαια , αλλά με..γκαζόν , όπου διαδραματίστηκε το παρακάτω περιγραφόμενο περιστατικό , με τον αγαπημένο μας καθηγητή των Θρησκευτικών , Αντώνη Ζούκο , απολαύστε το...
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ..ΓΙΟΥΡΟΥΣΙ..
Κάπως έτσι φίλοι μου ήταν η..Τζουλιέτα του αξέχαστου Άλκη Μίχου , του ..ήρωα των μαθητικών μας..χρόνων..
Στα πλαίσια των..μαθητικών αναμνήσεων , που είναι και..πολλές και..υπέροχες , ας..θυμηθούμε αδέρφια , κάποιες …
ΠΑΛΙΕΣ ΟΜΟΡΦΕΣ ΜΑΘΗΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ..
Γυρνάμε πάλι στην ονειρεμένη 10ετία του 50 , πραγματικά ονειρεμένη , παρά τη φτώχεια και τις δυσκολίες της , γιά μας ήταν...Παραδεισένια η ζωή , ήμαστε βλέπεις...νέοι... παιδιά .
Τάχαμε όλα κι' ας μας έλειπαν τα πάντα , είχαμε μεταφερθεί , πιά , και στο καινούριο κτίριο του Γυμνασίου και νοιώθαμε...Βασιλιάδες , με τους αγαπημένους μας καθηγητές , τους συμμαθητές και κυρίως με τις ατέλειωτες ...ζευζεκιές και τρέλες .
Άνοιξη λοιπόν του 195...και περιμέναμε , πως και πως , νάρθει η μέρα που θα πέρναγε απ' το χωριό μας το ράλυ Ακρόπολις , μάλιστα το ράλυ , ποιός στη χάρη μας....θα πέρναγε το ίνδαλμά μας , ο ήρωάς μας ο Άλκης ο Μίχος , με την κατακόκκινη Τζουλιέττα του και την περίεργη κόρνα του .
Ποιός ήταν ο Άλκης ; μη μου πείτε πως δεν γνωρίζετε τον , αείμνηστο πιά , Άλκη , τον Κονιακίτη ραλίστα που χάλαγε κόσμο την εποχή εκείνη ... η Δωρική ..μαρίδα έπινε νερό στο όνομά του..
Ο πατριώτης μας λοιπόν ο Άλκης ο Μίχος ήταν , αυτό που λένε , ένας αυθεντικός Κονιακίτης ..πλέι-μπόυ της εποχής , που έπαιρνε μέρος - κάθε χρόνο - στο ράλυ , και με εξαιρετικές , μάλιστα , επιδόσεις , τι άλλο θέλαμε εμείς τότε λοιπόν γιά να τον κάνουμε...ήρωά μας ; και επί πλέον ήταν ο μόνος απ' τους οδηγούς του ράλυ , που μόλις έφτανε στο Λιδορίκι κορνάριζε δαιμονιωδώς ..ξεσηκώνοντας τη νεολαία , αυτός ήταν λοιπόν ο Άλκης γιά μας , ένας παιδικός λαικός ..ήρωας .
Ήρθε λοιπόν και η πολυπόθητη μέρα που θα πέρναγε το ράλυ , βέβαια , δεν ξέραμε την ακριβή ώρα , αλλά σίγουρα θα ήταν σε ώρα μαθήματος , αλλά τίνος μαθήματος ; ιδού το πρόβλημα , είχαμε βέβαια κάνει τα κουμάντα μας , είχαμε καταστρώσει τα...σχέδιά μας και με εναλλακτικές...λύσεις μάλιστα , θέλαμε όμως και λίγη...τύχη που τελικά την είχαμε και τι τύχη , με ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ , ναι, με το ονοματεπώνυμο.... Αντώνιος Ζούκος , και δεν ήταν άλλος απ' τον καλόκαρδο καθηγητή μας που δεν μας χάλαγε ποτέ...χατήρι...
Η τάξη μας λοιπόν είχε τα αυτιά ( ; ) στο μάθημα... και τα μάτια στραμένα πέρα στον Αντώνη ,χαμηλά στις στροφές , για να δούμε τα ραλιτζίδικα αυτοκίνητα να μπαίνουν στο χωριό , αλλά κυρίως μας ενδιέφερε ο Άλκης , ο πατριώτης μας , οφίλος μας , ανυπομονούσαμε να ακούσουμε το μουγκριτό του πρώτου αυτοκινήτου γιά να βάλουμε σε ενέργεια το...σχέδιό μας .
Έτσι κι' έγινε , μόλις ακούστηκε το πρώτο αυτοκίνητο , σηκωθήκαμε όλοι απ' τα θρανία , το προέβλεπε το σχέδιο , και όλοι μαζί ζητήσαμε απ' τον καθηγητή μας να βγούμε έξω να κάνουμε μάθημα .
Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ο προαύλιος χώρος του σχολείου δεν είχε ακόμα διαμορφωθεί , ήταν μιά μικρή πλαγιά με το χορταράκι της , ότι χρειαζόταν δηλαδή γιά να κάνουμε...ξαπλωμένοι το μάθημά μας βλέποντας και το ράλυ , το τερπνόν δηλαδή μετά του...ωφελίμου.
Ο καλός μας καθηγητής τάχασε στην αρχή με το αίτημα μας , αρνήθηκε φυσικά , με τη γνωστή άρνησή του που γιά μας ...σήμαινε ναι , εμείς επιμέναμε φωνάζοντας έξω , έξω , αυτός όχι , οπότε άρχισε η ομαδική μας έξοδος με όχι και τόσο ορθόδοξο...τρόπο , απ' τα παράθυρα ,ενώ ο καθηγητής μας , κρατώντας στα χέρια το βιβλίο του, συνέχισε να ...αρνείται....συγκαταβατικά , βλέποντας την αίθουσα ν' αδειάζει .
Σε λίγο βγήκαμε όλοι έξω , ξαπλώσαμε και απολαμβάναμε το θέαμα , ο Καθηγητής μας ; αφού είδε κι' αποείδε , με το βιβλίο πάντα στο χέρι , το πήρε απόφαση και ξεκίνησε κι' αυτός γιά έξω μονολογώντας , αφού...επιμένετε άντε...να μη σας χαλάσω το χατήρι κι' έχει και ωραία μέρα σήμερα , ωραία λιακάδα...
Βγήκε λοιπόν κι' ο καθηγητής μας , κάθισε δίπλα μας , απόλαυσε την ανοιξιάτικη λιακάδα και παρακολούθησε και την εξέλιξη του...ράλυ .Έχουν περάσει 50 χρόνια από τότε , οι συμμαθητές σκορπίσαμε , άλλοι έφυγαν νωρίς , άλλοι ξέκοψαν τελείως απ' το χωριό , ελάχιστοι συναντιόμαστε και θυμόμαστε τα παλιά μας , όσο γιά τον καλό μας καθηγητή , είναι μιά χαρά , και του ευχόμαστε μέσα απ' την καρδιά μας να είναι πάντα καλά κι' αυτός και η οικογένειά του . ....
Βέβαια προς το τέλος Αυγούστου του 2009 , μια πολύ ευχάριστη έκπληξη μας περίμενε στο Λιδορίκι , μετά από τόσα χρόνια είχε έρθει ο αγαπημένος μας καθηγητής και ανταμώσαμε στη Βαθειά , απ' όπου και οι φωτογραφίες ...
28.8.09
ΠΕΝΗΝΤΑ..ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ !!!
Ο αγαπημένος μας καθηγητής με τη σύζυγό του και όρθιοι από αριστερά η ταπεινότης μου , ο γιός του Καθηγητή μας , ο Νίκος Πανάγος , ο Μιλτιάδης Κασίδης και ο Χρύσνθος Τημπέλης .
Πριν δυό-τρεις μέρες αδέρφια , είχαμε , όπως γράψαμε προχθές , μιά απρόσμενη ..συνάντηση , μιά πολύ..ευχάριστη έκπληξη , ανταμώσαμε μετά , από ..πενήντα χρόνια , με τον αγαπημένο μας καθηγητή τον Αντώνη Ζούκο .
Χρόνια πολλά , πάρα πολλά , ο καθηγητής μας έμεινε στο χωριό μας , και ..εκπαίδευσε γενιές και γενιές παιδιών της Δωρίδας , Δωριεύς βέβαια και ο ίδιος , απ’ την Κερασιά , το Σουρούστι , όπως το ‘λεγαν παλιότερα , άφησε το ..στίγμα του στη Λιδορικιώτικη ζωή , και όλοι , πιστεύω , τον θυμούνται με αγάπη..
Δύσκολες εποχές , τότε , σκληρά ..πέτρινα χρόνια , αλλά τα γράμματα..γράμματα , και το Γυμνάσιό μας , παρότι..εξ..απανέκαθεν ..ενταγμένο στην ..Β’ κατηγορία , εγκαταλειμένο και..περιφρονημένο απ’ τους κ.κ ..αρμοδιοϋπεύθυνους , έδινε κάθε χρονιά..ηχηρά ..χαστούκια με τα ..αποτελέσματά του..
Μαθαίναμε γράμματα τότε στο Λιδορίκι , δεν ξέρω αν αυτό μπορούμε να το πούμε και..σήμερα , δεν ..ξέρω , πάντως τότε..μαθαίναμε , και δεν το λέμε έτσι..στον ..αέρα , όοχι , το μαρτυράνε οι τόσοι και τόσοι καταξιωμένοι επιστήμονες όλων των επιστημών και όλων των κλάδων , που κυκλοφορούν γύρω μας και , φυσικά , μας κάνουν ΠΕΡΗΦΑΝΟΥΣ…
΄ Φτάνοντας στην τελευταία μας χρονιά , άρχισαν και τα μεγάλα ..βάσανα , τι θα κάνει ο καθένας μας , που θα δώσει εξετάσεις , ανάλογα βέβαια με τις δυνάμεις του καθενός αλλά και τις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειάς του . Απ' όσα μπορώ να θυμάμαι αρκετά παιδιά έδωσαν εξετάσεις σε Πανεπιστημιακές σχολές , αλλά και σε στρατιωτικές , που δεν έιχαν και ...έξοδα . Ο Τάκης ο Ανδρίτσος , έδωσε στην Ευελπίδων , όπου και πέτυχε , ο Γραφάκος ο Παναγιώτης , στο μικρό Πολυτεχνείο , Υπομηχανικός , η μοναδική μας συμμαθήτρια , η Ελένη Δρόσου , απ' τη Βιτρινίτσα , σε Παιδαγωγική Ακαδημία κι' έγινε Δασκάλα , το ίδιο κι' ο Μιλτιάδης Κασίδης , η ταπεινότητά μου στην ΠΑΝΤΕΙΟ , στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης , ο Μήτσος ο Κοράκης στην Ευελπίδων , όπως κι' ο Δημ. Λακαφώσης ,απ' το Λευκαδίτι , ο Τζίμ όπως τον λέγαμε , ο Τάσος ο Κουλός , απ' την Αρτοτίνα , Παιδαγωγική Ακαδημία , ο Γιάννης Μπραούνος ,από Αρτοτίνα , στις σχολές Χωροφυλακής , ο Ανδρέας Μπράτσος , απ' τη Βραίλα , για Επόπτης Εξυγιάνσεως , ο Θυμ. Νικολάου , απ' τη Βραίλα , όπως κι' ο Μπάμπης Γεωργακάς , απ' το Μαλανδρίνο , στη σχολή του Ο.Τ.Ε , αν δεν κάνω λάθος , ο Λάκης Παλούκης στη Φιλοσοφική , ο Τάκης Πεντίκης , απ' την Ερατεινή , στη σχολή Αστυφυλάκων , ο Μίμης ο Πίτσιος , ο Μέγας όπως τον λέγαμε , στο Φυσικομαθηματικό , ο Δημ. Ρωμανάς , από Καλλιθέα , στη δασική σχολή Αγιάς , ο Σπυρόπουλος ο Θανάσης , απ' την Περιθιώτισσα , έφυγε στην Αμερική , όπως κι' ο Βασίλης Τσιμέκας , απ' τη Βραίλα , ο Τεμπέλης ο Σταύρος , από Αμυγδαλιά , στο Πολυτεχνείο , όλοι σχεδόν τακτοποιηθήκαμε , πράγμα πολύ δυσκολο για την εποχή εκείνη .
Θα πρέπει να πούμε εδώ , πως ανάμεσα στους συμμαθητές μας , υπήρχαν και κάποιες διαφορές ηλικίας , γιατί λόγω της καταστάσεως , μέχρι το 1950 , πολλά σχολεία δεν λειτουργούσαν , με αποτέλεσμα να χάνουν τα παιδιά χρονιές , χωρίς να φταίνε ..
Ο μεγαλύτερος σε ηλικία συμμαθητής μας , θα πρέπει να ήταν ο Κώστας Νταλάκας , απ' τη Μηλιά , και γι' αυτό και τον λέγαμε .." γέρο ", έμενε κάπου στον Ψαλά , και εκεί γίνονταν σεμινάρια ..πρέφας , μετά..καπνίσματος , Ματσάγγος χύμα , κούτα , καταλαβαίνετε ..
Η τελευταία μας χρονιά λοιπόν , μας βρήκε ακόμα λιγότερους , 23 αγόρια και μία και μοναδική κοπέλα , η Ελένη Δρόσου .
Νοιώθω την ανάγκη εδώ , αγαπημένοι μου φίλοι , να κάνω ένα..βουβό μνημόσυνο για κάποιυς απ' τους αγαπημένους μου συμμαθητές , που έχουν φύγει απ' τη ζωή , ξεκινώντας απ' το πολυαγαπημένο μου φίλο Λάκη Παλούκη , που έφυγε πολύ νωρίς γύρω στα 20 με 22 , ενώ φοιτούσε στη Φιλοσοφική σχολή , τη μεγάλη του αγάπη . Σε μεγαλύτερη ηλικία , αλλά πολύ νέος , έφυγε ένα άλλο εξαιρετικό παιδί , ο Τάκης ο Πεντίκης , που υπηρετούσε στην Αστυνομία Πόλεων , πριν αρκετά χρόνια , έφυγε κι' ο Δημήτρης ο Ρωμανάς .
Απ' τη χρονια που τελειώσαμε το σχολείο , με εξαίρεση , τα χωριανά μας παιδιά , με τους υπόλοιπους σπάνια βλεπόμαστε , συνήθως τα καλοκαίρια , εκεί γύρω στο Δεκαπενταύγουστο , που έρχονταν στα χωριά τους για τα..πανηγύρια , κάποιους όμως προσωπικά δεν τους ξαναείδα απ' το σχολείο , ρωτούσα όμως και μάθαινα , χωρίς ,ομως να κρατάμε επαφές .
Κάποιοι συμμαθητές μας , ξενητεύτηκαν , όπως ο Θανάσης Σπυρόπουλος στις Η.Π.Α κι' ο Γιάννης Βασιλόπουλος στην Αυστραλία , ο Γιάννης επέστρεψε στην πατρίδα , και απ' την άνοιξη μέχρι το χειμώνα , μένει στο Λιδορίκι , και τον υπόλοιπο καιρό στην Αθήνα .
Τον Ιούλιο του 2007 , πήρα μια πολύ μεγάλη χαρά , αντ'αμωσα μετά από ..μισό , σχεδον , αιώνα δυό αγαπημένους παλιούς φίλους , ας δούμε όμως πως ακριβώς έγιναν τα πράγματα ....
11.7.07
ΠΕΝΗΝΤΑ...ΧΡΟΝΙΑ...ΠΡΙΝ.....
Τι βράδυ κι'αυτό το χθεσινο....
Μέσα σε μισή ώρα , αγαπημένοι μου φίλοι , ξετυλίχθηκε..ένα απ' τα πιό όμορφα κομμάτια της ζωής μου , έφτασε ένα ..τηλεφώνημα , μακράς..βέβαια διάρκειας , να με γυρίση τόσα χρόνια πίσω και να με φέρει κοντά σε αγαπημένους φίλους , απ' τα δύσκολα αλλά και ονειρεμένα χρόνια της δεκαετίας του..50 , τα χρυσά χρόνια της ..πρώτης νειότης μας , τα σχολικά....
Τότε , δυό αδέρφια απ' την Περιθιώτισσα , τα Σπυροπουλάκια , ο Παναγιώτης κι' ο Θανάσης , ήρθαν στο Γυμνάσιο , στο Λιδορίκι , νοίκιασαν ένα δωμάτιο , κάπου στις Λάκες , και με όλες τις , τότε , δυσκολίες αγωνίστηκαν , πάλαιψαν , γιατί αν θυμάμαι καλά , ήταν και ορφανοί από πατέρα , σπούδασαν αλλά πάνω απ' όλα έγιναν σωστοί ....άνθρωποι ...
Τελειώνοντας το Γυμνάσιο χαθήκαμε , οι φίλοι μοι , έφυγαν στην Αμερική , γιά μιά καλύτερη ζωή , άλλος αγώνας εκεί..σκληρός , μακριά απ' την πατρίδα , σε ξένο τόπο , άλλος κόσμος , άλλη ζωή , άλλη ...νοοτροπία , πολλοί...δεν άντεξαν γύρισαν όπως...πήγαν , άλλοι...ναυάγησαν , άλλοι ...αλλοτριώθηκαν , τα Σπυροπουλάκια όμως έμειναν...Ελληνάκια , γνήσια , πάλαιψαν σκληρά , κι' όχι μόνο επιβίωσαν αλλά στάθηκαν ...γερά στα ...πόδια τους .
Μάθαινα κατά καιρούς νέα για τα φιλαράκια μου , και χαιρόμουν γιατί τα νέα ήταν πάντα...ευχάριστα , χρυσά παιδιά , σωστοί..άνθρωποι , πρόκοψαν ...τι άλλο καλύτερο ήθελα να μάθω γι' αυτούς ; μούφτανε το ότι ήταν καλά και πήγαν ...μπροστά...
Ο Παναγιώτης , ο μεγαλύτερος , είναι αυτό τον καιρό Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Στερεοελλαδίτικων Οργανώσεων των Η.Π.Α , αν τον λέω καλά τον ...τίτλο , και σε λίγες μέρες μαζί με το Θανάση και άλλους 80 , περίπου , συμπατριώτες μας , θα κάνουν κάποιες εκδηλώσεις και περιηγήσεις στην πατρίδα μας , και κυρίως στη Στερεά , θάρθουν και στην περιοχή μας , και έχουμε ορίσει να συναντηθούμε στις 21/7 το βράδυ στην Ερατεινή....
Το περιμένω πως...και ..πως , πιστεύω και τα παιδιά το ίδιο , είχα σκοπό να κουρευτώ , πριν πάω , αλλά θα κουρευτώ...εκεί γιατί ο Θανάσης , αν δεν κάνω λάθος , τότε , μαθητής...ων , έκανε και τον...κουρέα , φυσικά έμαθε στα...κεφάλια μας , θα πρέπει μόνο να τον ενημερώσω να φέρει μαζί του και τη...μηχανή...
Δεν ξέρω τι μέπιασε απόψε να αναφερθώ στη συνάντηση με τους παλιούς μου φίλους , δεν ξέρω , έννοιωθα όμως την ανάγκη να μοιραστώ τη..χαρά μου μαζί σας , γιατί και σεις είστε φίλοι μου και μάλιστα..αγαπημένοι , άρα και με τα..Σπυροπουλάκια είστε και σεις...φίλοι , έτσι δεν μαθαίναμε στο σχολείο ; τα προς τρίτον ίσα , είναι και μεταξύ τους...ίσα....
Καλώς να δεχτούμε τους φίλους μας , λοιπόν , και θα φροντίσουμε να σας έχουμε..πλήρες ρεπορτάζ...κουτσομπόληδες όλα θέλετε να τα μαθαίνετε....
Προσωπικά έχω ένα ...όνειρο , κάποια μέρα να συναντηθούμε όλοι οι ...άγνωστοι..φίλοι της ταπεινής αυτής σελίδας και γιατί όχι να το...κάψουμε....
Καλή σας νύχτα φίλοι μου , από αύριο ..είπαμε..όχι...κοπάνες .... Κ.-
22.7.07
ΜΙΑ ΒΡΑΔΙΑ...ΟΝΕΙΡΕΜΕΝΗ.....
Κορυφαία...του χορού η κ . Γιώτα Νουλα , ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας και ο Πρόεδρος των Ρουμελιωτών Βορ. Ελλάδας , προσέξτε...συντονισμό , τσαχπινιά και ...χάρη.....
Ο καταπληκτικός Πρόεδρος κ Βασ. Κότσαλος εν μέσω...τσολιάδων , χαρά στηνε τη λεβεντιά.....
Από αριστερά η κ . Βούλα συζ. Αθαν . Σπυροπούλου , ο Θανάσης , η Γιώτα η Νούλα , όρθιος...η...ταπεινότητά μου , και ο Παναγιώτης Σπυρόπουλος ....
Θανάσης , Βούλα Σπυροπούλου και η...αφεντιά μου......
Δυό αγαπημένοι φίλοι που έσμιξαν μετά απο ...τόσα χρόνια , η ταπεινότης μου κι' ο Θανάσης...
Η πιό...πετυχημένη φωτογραφία της όμορφης παρέας , γιατί ; γιατί ...λείπει η..αφεντιά μου....
Τα Βορειοελλαδορουμελιωτόπουλα ...εν...δράσει...χαλάλι τους.......
Ο φίλος μου ο Θανάσης...απολαμβάνοντας τη...θέα.....
Δεύτερος ο Παναγιώτης Σπυρόπουλος , ένας απ'τους ομογενείς μας , ο Πρόεδρος κ. Κότσαλος και ο Αντινομάρχης κ. Λ. Φάκος.....
Τι βραδιά κι' η χθεσινή...πραγματικά ..ονειρική , ανάμεσα σ' αγαπημένους φίλους και πραγματικούς...Έλληνες , που σε κάθε τους λέξη , σε κάθε κίνηση έννοιωθες την παθιασμένη αγάπη τους γιά την πατρίδα , γιά τον τόπο μας.....
Βέβαια εκτός από τους αγαπημένους φίλους το Θανάση και τον Παναγιώτη , τα ..Σπυροπουλάκια , είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε πολλούς απ' τους 85 , περίπου , Ρουμελιώτες , που ήρθαν με την Ομοσπονδία Στερεοελλαδιτικών Οργανώσεων Η.Π.Α και Καναδά , γιά προσκύνημα στα άγια χώματα της πατρίδας μας...
Η στιγμή της συνάντησης , μετά από... 45 χρόνια , με τους φίλους ήταν όχι απλά συγκινητική..αλλά συγκλονιστική....δάκρυα..δάκρυα ασταμάτητα , λίγα τα λόγια και πολλή-πολλή η συγκίνηση , το μεγαλείο της ...φιλίας σε όλη του την έκταση....
Τους πήγα κι' από ένα τριαντάφυλλο , κομμένο απ' τον κήπο μιάς παλιάς τους γειτόνισσας , όταν πήγαιναν σχολέιο στο Λιδορίκι , κι' αυτό ...φούντωσε τη συγκίνησή τους και ...ξαναγίναμε δεκαπεντάχρονα..παιδιά , με ..άσπρα βέβαια...μαλλιά και τα χρόνια...χαραγμένα στο πρόσωπο , τρία παιδιά ..λίγο...γερασμένα....
Είπαμε , και τι δεν είπαμε , γυρίσαμε το χρόνο πίσω , θυμηθήκαμε τις...ζευζεκιές μας , τους συμμαθητές μας , τους καθηγητές μας , και δυστυχώς έμαθαν οι φίλοι μου και γιά κάποιους απ' την παλιοπαρέα που...έφυγαν , εκεί...λύγισαν και κάποιο δάκρυ κατηφόρισε στα..μάγουλα ένα μικρό μνημόσυνο γιά τα αγαπημένα πρόσωπα που μας ...έλειπαν....
Όλοι οι...προσκυνητές , ανοιχτόκαρδοι , καλοπροαίρετοι , καλοσυνάτοι , τραγούδησαν , χόρεψαν και ξεφάντωσαν μαζί με το υπέροχο χορευτικό συγκρότημα του Συλλόγου Ρουμελιωτών Θεσσαλονίκης , που ευγενικά συμμετείχε στη βραδιά.....
Γνωριστήκαμε και με τις συζύγους των φίλων, δυό εξαίρετες κυρίες , που απ' την πρώτη στιγμή μας έκαναν να νοιώσουμε πολύ άνετα , λες και γνωριζόμαστε ...χρόνια...ας είναι όλοι τους πάντα καλά....
Στήν υποδοχή των ομογενών μας , συμμετείχε και η Νομαρχία Φωκίδας , η οποία απ' ότι καταλάβαμε τους φιλοξένησε , με εκπρόσωπο τον Αντινομάρχη Λεων.Φάκο , μας έκανε ιδιαίτερη δε εντύπωση η εκπληκτική ομιλία του Προέδρου της Ομοσπονδίας , κ . Βασ. Κότσαλου , απ' το Νεοχώρι Αιτωλ/νίας , που προσωπικά με συγκλόνισε , χαρισματικός άνθρωπος ο κ Πρόεδρος με...ποιητική...φλέβα , κρίμα που δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και γιά τον Νομαρχιακό εκπρόσωπο ...κρίμα....
Γνωρίσαμε επίσης και την ...ψυχή του ..Πνευματικού Κέντρου Ρουμελιωτών , την κ . Γιώτα Νούλα , που είχε αναλάβει την ξενάγηση των αδερφών μας και τα κατάφερε , απ' ότι μας είπαν , περίφημα , βέβαια απεδείχθη ότι τα.... καταφέρνει εξ 'ίσου καλά και στο χορό ....όπως και τα Σπυροπουλάκια και ο Πρόεδρος ....
Λίγες φωτογραφίες είναι...οι αψευδείς..μάρτυρες της πανέμορφης αυτής βραδιάς , απολάυστε τις.........
23.7.07
Η ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ..ΚΡΑΤΑΕΙ....ΑΚΟΜΑ.......
Το Σαββατόβραδο , αγαπημένοι μου φίλοι , θα πρέπει να καταλάβατε πως ήταν για την ταπεινότητά μου...ξεχωριστό ...
Ξεκινώντας απ' το Λιδορίκι για να κατέβω στην Ερατεινή , να συναντήσω τους αγαπημένους μου παιδικούς φίλους , τα..Σπυροπουλάκια , πνιγόμουνα κυριολεκτικά απ' τη συγκίνηση , ξέρετε αυτός ο κόμπος που καμμιά φορά μας πνίγει , τους έγραψα τότε ένα καλωσόρισμα και τους το έβαλα σέ ένα φάκελο , δώρο μέσα απ' την ψυχή μου , και τους το έδωσα μαζί με ένα τριαντάφυλλο , απ' την παλιά τους...γειτονιά.....δώρα..φτωχά ίσως , γίά μένα όμως πολύ-πολύ σημαντικά ...
Το καλωσόρισμα αυτό , επειδή ήταν ..απόσταγμα...ψυχής και απολύτως προσωπικό , δεν το έβαλα στη σελίδα μας πιστεύοντας πως έτσι έπρεπε , πρίν από λίγο όμως , στις 21 30' , με πήρε ο φίλος μου ο Θανάσης στο τηλέφωνο και μου είπε πως το ποιηματάκι αυτό το διάβασαν στο ταξείδι , συγκινήθηκαν και με ευχαρίστησε και εκ μέρους όλων ...΄
Προσωπικά , μετά από αυτό και απ' τα λόγια του Θανάση , είμαι πάλι...πνιγμένος απ' τον κόμπο που...λέγαμε πριν ,κι' όταν πνίγεσαι απ' την αγάπη φίλων είναι υπέροχος ο...πνιγμός ,θέλω να ευχαριστήσω βαθειά απ' την καρδιά μου όλα τα αδέρφια μας της Ρουμελιώτικης παρέας γιά την τόσο ζεστή κι' ευγενική τους συμπεριφορά αλλά και γιά το θερμό , όπως μου είπε ο φίλος μου , χειροκρότημα του ταπεινού αυτού...δείγματος της αγάπης μου γι' αυτούς , γιά μένα είναι...τίτλος..τιμής , και αφού οι...παραλήπτες το..κοινολόγησαν θα μου επιτρέψουν να το περάσω και στη σελίδα μας .......
Ευχαριστώ μέσα απ' την καρδιά μου όλα τα αδέρφια τους Ρουμελιώτες , κι' ήταν περίπου 85 , γιά τη χαρά που μούδωσαν αυτές τις λίγες ώρες που βρέθηκα κοντά τους , έννοιωσα υπέροχα και δεν σας κρύβω πως πήγα γιά να συναντήσω ΔΥΟ αγαπημένους φίλους και φεύγοντας 'εννοιωσα πως άφησα πίσω ΟΓΔΟΝΤΑ ΠΕΝΤΕ....γυρνώντας , αργά το βράδυ στο Λιδορίκι , που να με πάρει ο ύπνος , ξημερώθηκα....μα έμαθα κάτι αυτό το βράδυ , που γιά μένα είναι πολύ-πολύ σημαντικό , κατάλαβα πιά γιατί η πατρίδα μας η γλυκειά , η Ελλάδα μας ποτέ δεν πεθαίνει , γιατί έχει τέτοια παιδιά , που μπορεί να είναι σκορπισμένα στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα , μα η ψυχή , η καρδιά και η σκέψη τους είναι πάντα σ' αυτό τον τόπο το φτωχό τον...ρημαγμένο , και να σκεφτείτε φίλοι μου πως είχα την τύχη να γνωρίσω μόνο... 85 .
Τελειώνοντας θάθελα να αναφέρω άλλη μιά φορά πως με συγκλόνισαν τα λόγια του Προέδρου του κ. Βασ. Κότσαλου , που σεμνά , αφτιασίδωτα , χωρίς επικοινωνιακές...κορώνες κλπ τράβηξε την ...καρδιά του και μας την προσέφερε στη...χούφτα του...το πιό ακριβό ..δώρο που πήρα στη ζωή μου ΣΑΣ....ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ.......Κ.-
ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑ ΣΤΑ...ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΑΚΙΑ.....
Αδέρφια καλώς ήρθατε , στης γέννα σας τον τόπο ,
στον τόπο που η..μοίρα μας , μας έφερε στον κόσμο..
σ’ αυτό σας το προσκύνημα , π’ όσο κι’αν έχει κόπο ,
θάχετε μόνη..ανταμοιβή , βασιλικό και δυόσμο…
* *
Μαζί..ας.. ξαναζήσουμε τα…παιδικά μας ..χρόνια ,
με τα λαστιχοπάπουτσα..τα …ντρίλια..παντελόνια ,
που ήτανε λίγο το ψωμί , η αγάπη όμως περίσσια
κι’ ας τρώγαν κρέας μοναχά σε ..γάμους και βαφτίσια…
* *
Τα λόγια..περισσεύουνε , λίγη αξία …έχουν
Όταν τα δάκρυα , καυτά , στα μάγουλά μας τρέχουν ,
από βαθειά..συγκίνηση , κι’ από χαρά..μεγάλη ,
που αδέρφια.. ανταμώνουμε μετά’πο χρόνια πάλι .
* *
Τι κι’αν τα χρόνια πέρασαν κι’ ασπρίσαν τα…μαλάκια
Εγώ τα βλέπω όπως..παλιά τα δυό…Σπυροπουλάκια…
Λιδορίκι 21 07 07 ώρα 21 15'..........Κ.-
Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς , τις τόσες δυσκολίες που αντιμετωπίζαμε όλοι και ιδιαίτερα τα παιδιά απ' τα άλλα χωριά ; Σάμπως και μείς οι Λιδορικιώτες ήμασταν σε καλύτερη μοίρα ; Είχαμε όμως τις οικογένειές μας καθημερινά μαζί μας , και είχαμε και ένα πιάτο φαί , που λέει ο λόγος .
Τέτοια ε ποχή περίπου , άρχιζαν και οι ...πρόβες των γυμναστικών επιδείξεων , η μεγάλη σχολική γιορτή που εποτελούσε σημαντικό γεγονόες για το Λιδορίκι αλλά και για τα γύρω χωριά . Ένα πραγματικό πανηγύρι , που το χαίρονταν μαθητές και χωριανοί , αλλά και επισκέπτες από άλλα χωριά ..
Γυμναστικές επιδείξεις στη δεκαετία του 60 , σο γήπενο που είναι μπροστά στο σημερινό Δημοτικό σχολέιο , η Ελλανόδικος Επιτροπή , οι επίσημοι και πλήθος κόσμου που έχει κατακλύσει τις κερκίδες . Διακρίνουμε , τον παπά Γιάννη Μποβιάτση , δίπλα του τον Στάθη Ζόγκζα , στο τέλος των τραπεζιών ο Κ.Πανάγος και πίσω , πάνω στις κερκίδες , τον Ηλία Καπεντζώνη , τους αδελφούς Γώργο και Τάκη Χαγιάννη , το Δημ.Βούλγαρη , Τσελεμεντέ , το Μίμη Σακαρέλλο κ.α .
΄ Εδώ είμαστε στη δεκαετία του '50 , και βρισκόμαστε στις Λάκκες , όπου γίνονταν τότε οι επιδείξεις και οι αγώνες . Την έναρξη κηρύσσει ο αείμνηστος Χαρίλαος Παπαδημητρίου , Γυμνασιάρχης τότε , δεξιά όρθιος με τομλευκό κοστούμε ο αξέχαστος γυμναστής μας Κω, Παπανδρέου , η ψυχή των αγώνων και των γυμναστικών επιδείξεων . Αριστερά όπως βλέπουμε , η Αγγελική Καψάλη και η Γεωργία Κουλοπούλου .
Πάλι στις Λάκκες , αρχές της δεκαετίας του 50 . Η Ελλανόδικος Επιτροπή , από αριστερά Χαρ. Παπαδημητρίου , παπα Κοράκης , ο τότε Ειρηνοδίκης , Αθανασόπουλος αν δεν κάνω λάθος , δίπλα του , με το λευκό φιόγκο , μάλλον η Χρυσούλα Γούσιου , δεξιά διακρίνεται ο Βασ. Κουλόπουλος και όρθιες αριστερά , η Αννούλα Πάζα , Χρυσούλα Σφέτσου , Έφη Ανδρίτσου και Ευθυμία Ανδρίτσου .
Απ' την ίδια εποχή και βέβαια απ' τις Λάκκες , ο γυμνστής μας Κώστας Παπανδρέου δίνει τα παραγγέλματα , διακρίναμε από δεξιά , τρίτη την Πασιώ Φερτάκη και πέμπτη τη Σπυριδούλα Ευσταθίου .
Βέβαια το μεγάλο ενδιαφέρον στρεφόταν στη αγωνιζόμενη ..νεολαία , που εκείνες τις εποχές πραγματικά θριάμβευε , όπου κι'αν αγωνιζόταν , στην Άμφισσα και στη Λαμία .
Η σημαία του Γυμνασίου μας με τους Δημ.Γεωργίου , από Ερατεινή και Χρ. Ευσταθίου και καθιστούς Τάκη Ανδρίτσο και Χρ. Καραχάλιο , απ' το Βελούχι . Αυτή βέβαια ήταν η αμδρική ομάδα , σκυταλοδρομίας , μάλλον ....
... Και τα κορίτσια μας , πρώτη αριστερά η Ξένη Κανιού , δίπλα της η ..Πανοπούλου , τις άλλεσ δύο δεν είναι δυνατό να τις γνωρίσουμε ..
Ο Γιώργος Ντζιούρας , στους αγώνες της Άμφισσας .
Δεκαετία του '60 , στο πρόγραμμα των επιδείξεων , μαζί με τα κλασσικά..αγωνίσματα , μπήκε και το..βάδην με τα χέρια . Η φωτογραφία είναι χαρακτηριστική , 'όπως επίσης και ο κόσμος που παρακολουθεί , για το ενδιαφέρον που παρουσίαζαν οι Γυμναστικές επιδείξεις και οι αγώνες ..Να σημείώσουμε πως στο αγώνισμα αυτό , πρωταθλητής ήταν ο Χρήστος Ευσταθίου .
Μεγάλος αθλητής στο άλμα εις ύψος , στο Γυμνάσιό μας , υπήρξε και ο αξέχαστος Γιώργος Καψάλης , που διακρίνεται σε μια προσπάθειά του .
Δεκαετία του 50 , στις Λάκκες , τα κορίτσια μας εκτελούν τις ασκήσεις κάτω απ' το..άγρυπνο βλέμμα , αλλά και τη...φωνή , του Κώστα Παπανδρέου . Αν δεν κάνουμε λάθος , από δεξιά η Μαρία Λουκοπούλου , απ' την Αμυγδαλιά , πίσω της η Ελένη Δρόσου , δεύτερη από δεξιά η Μιμίκα Καραμήτσου - Ανδρίτσου και τρίτη μια απ' τις δίδυμες Μποβιατσοπούλες , Μαρία και Κατίνα .
Η σειρα των αγοριών , από δεξιά , Παν. Γραφάκος , πίσω του ο Θυμ. Νικολάου , απ' τη Βραίλα και τρίτος ο Τάκης Πεντίκης , απ' την Ερατεινή . Στή δεύτερη , από δεξιά σειρά , Μάκης Μανέτας , ένας απ' τους δίδυμους Παπαϊωάννου , Πάνος ή Γιώργος .
Στις γυμναστικές επιδείξεις , που όπως είπαμε ήταν..κοσμικό γεγονός , εκείνη την εποχή , γίνονταν και οι αθλητικοί αγώνες , με άριστα αποτελέσματα , αφού η " γούρνα μας " έβγαζε γερά παιδιά και πολύ καλούς αθλητές , που αν δεν υπήρχε το..βιοποριστικό πρόβλημα , που τους έριξε στη..βιοπάλη , θα διέπρεπαν σίγουρα ..
Δυστυχώς , τα πράγματα έχουν αλλάξει , η σημερινή κατάσταση είναι τελείως διαφορετική , αποκαρδιωτική θα λέγαμε , βέβαια οι γυμναστικές επιδείξεις , έχουν..σβυστεί απ' το...χάρτη , χρόνια τώρα και φυσικά και οι αθλητικοί αγώνες . Οι μόνες δημόσιες .." εμφανίσεις "των σχολείων γίνονται στις Εθνικές γιορτές , αλλά καλύτερα να μη γίνονταν κι' αυτές ..
Τα τέσσερα τελευταία χρόνια αδέρφια , είχα την ..τύχη , την ατυχία , όπως θέλετε πείτε το , να είμαι στο χωριό μας , και 28 Οκτωβρίου και 25 Μαρτίου , και παρακολούθησα τις..παρωδιακές..παρελάσεις , μάλιστα όπως το διαβάζετε , είχαμε μάλιστα τότε πει , πως τέτοιες..παρελάσεις καλύτερα να..λείπουν , βέβαια είχα πάντα κατά νου , τον παλιό καλό καιρό , που παρότι ήμασταν πολλά παιδιά , όλα λειτουργούσαν άψογα , ρολόι που λένε , τώρα..μπουλούκ-ασκέρ , λες και δεν έχουν ακούσει καν γιά..γυμναστική και..παρελάσεις , το τι φταίει , δεν το σχολιάζουμε , χωριό που φαίνεται...λέει ο σοφός μας λαός , κολαούζο δεν..θέλει...
Πικραμένος , σκασμένος έψαξα και βρήκα φωτογραφίες , άρθρα , ντοκουμέντα ατράνταχτα , γιά την τότε κατάσταση που το Γυμνάσιό μας είχε τα δεκαπλάσια παιδιά και ένα μόνο γυμναστή , Ε Ν Α , αλλά...λέοντα , τον αξέχαστο Κώστα Παπανδρέου , που δεν κόλωνε πουθενά , κι' όλα ήταν..τέλεια , κι' όχι μόνο στις..παρελάσεις , αλλά παντού , ΠΡΩΤΟΙ ΑΘΛΗΤΕΣ ΤΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ , ήταν τα παιδιά μας , Π Ρ Ω Τ Ο Ι........
Γιά των γραφομένων μας το...αληθές παραθέτουμε ένα σχετικό άρθρο του αξέχαστου Γιώργου Καψάλη , γραμμένο τον Ιούλιο 1983 , " ΛΙΔΩΡΙΚΙ " αρ.φύλλου 20 , διαβάστε.....
" ΠΡΩΤΟΙ ΑΘΛΗΤΕΣ ΤΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ".
Τα παλιότερα χρόνια , πριν δυό-τρεις δεκαετίες , οι Δωριείς νέοι αγνοούσαν την " κουλτούρα ", τους " μαζικούς φορείς " , την " απελευθέρωση " και τα λοιπά τέτοια - που όλα θέλουν καφετέρια , τσιγαράκι και ασταμάτητο κουβεντολόι - και είχαν πιό πεζούς στόχους : Το διάβασμα , τον αθλητισμό , την οικογένειά τους...Μπορεί να μην ξέραν το "Φαραμπούντο Μαρτί " η τους "Σαντινίστας " . έβλεπαν όμως το Θανάση Κουτονιά - από την Αμυγδαλιά - που πήδαγε τριπλούν ένα μέτρο παραπάνω απ' το δεύτερό του και αγωνίζονταν να τον φτάσουν.
Ο αθλητισμός κράταγε κοντά του όλα τα παιδιά του Γυμνασίου και οι επιδείξεις οι γυμναστικές - που δεν ξέρω αν γίνονται , καν , τώρα - φλόγιζαν το νου όλων , που τις περίμεναν πως και πως .
Από την αρχή της σχολικής χρονιάς ξεχώριζαν οι δυνατοί σε κάθε άθλημα και όσο πλησίαζε ο Μάης , τόσο ο συναγωνισμός μεγάλωνε . Γινόταν , πλέον , πάλη χωριών , όπου οι Αμυγδαλιώτες η οι Λιδωρικιώτες - συνήθως - κέρδιζαν την πρώτη θέση .
Γεροδεμένοι μαθητές - πολλοί απ' τους οποίους διέπρεψαν στη συνέχεια και σαν αθλητές μεγάλων Σωματείων - γίνονταν θέμα συζητήσεως πολλές μέρες πριν τις επιδείξεις και την Κυριακή των αγώνων ( πρώτη η δεύτερη Κυριακή του Μαίου ) έρχονταν απ' όλα τα γύρω χωριά γιά να δουν ποιός θα κερδίση . Γιά δυό - τρεις βδομάδες , οι Γυμναστικές επιδείξεις του Γυμνασίου Λιδωρικίου ήταν το επίκεντρο όλων των συζητήσεων στην ορεινή Δωρίδα , ενώ κάτι το αντίστοιχο - σε μικρότερες διαστάσεις - συνέβαινε στο Ευπάλιο , όπου λειτουργούσε παράρτημα του Γυμνασίου Λιδωρικίου .
Μιά βδομάδα πριν τη μεγάλη μέρα , ατονούσαν τα μαθήματα και ο Γυμναστής μας - ο λεβέντης Κώστας Παπανδρέου με τη βροντώδη φωνή και το βροντερό χέρι ! - μας ξεπάτωνε σε πρόβες , δοκιμές , ασβέστωμα γραμμών και σκάψιμο του γηπέδου , γιατί το γήπεδο το σκάψαμε μόνοι μας και οφείλω να το ομολογήσω - ίσως με κάποια ενοχή - πως, παρ' όλο που γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Λιδωρίκι ( σε χωριό ) μόνο γιά τον Παπανδρέου έπιασα τσαπί στο χέρι . Στις πρόβες , η φωνή του Γυμναστή έσχιζε όλο το χωριό κι' ακουγόταν μέχρι Βαρούσι και Αντώνη : " Ένα Στάγια , δύο Μπίτη , τρία ΠαλιοΜπεζαίτη ".....
Είχε δε μιά ειδική προφορά τέτοια - το " ου ", π.χ. το πρόφερε " ο " - και έτσι μας αποκαλούσε " ομαδικώς και αδιαιρέτως " " Γαιδόρια " όταν τα κάναμε θάλασσα . Στο " Γαιδόρια " . όμως τόνιζε περισσότερο τη φωνή του κι' ακουγόταν και στα..γ'υρω χωριά !
Γιά τους πρώτους νικητές αθλοθετούσαν όλοι οι καταστηματάρχες - φτωχοί και καταστραμμένοι και οι ίδιοι - διάφορα μικροπράγματα . Ο πατέρας μου - και μου είχε κάνει εντύπωση αυτό - έδινε από μιά κάρτα με σφραγίδα του Ζαχαροπλαστείου του - κάθε κάρτα αντιπροσώπευε γλυκά - στους δεύτερους των αγωνιζομένων . " Γιατί κι' αυτοί βάζουν δύναμη " μου είχε πει " και τους ξεχνάμε αμέσως ". Τα γλυκά ήταν μιά η δυό πάστες γιά τον καθένα -αστεία πράγματα γιά τους σημερινούς " κουλτουριάρηδες ", αλλά υπήρχαν μαθητές από χωριά που έβαλαν πάστα στο στόμα τους , όσα χρόνια πήγαιναν στο Γυμνάσιο , μόνο όταν αξιώθηκαν να πάρουν δεύτερη θέση σε αγώνισμα !
Οι πρωταθλητές πήγαιναν - στη συνέχεια - στη Λαμία , όπου γίνονταν οι περιφερειακοί αγώνες όλων των Γυμνασίων της Ανατολικής Στερεάς ( Φθιώτιδα , Φωκίδα , Ευρυτανία και κομμάτι της Βοιωτίας ).
Στη Λαμία το Λιδωρίκι σάρωνε . Όταν έφτανε η αποστολή του στην πόλη τα ντόπια Γυμνασιόπαιδα αλλά και οι μαθητές των άλλων αποστολών ( Καρπενήσι , Σπερχειάδα , Υπάτη , Άμφισσα , Αταλάντη κλπ ) έβλεπαν σα θεούς τους αθλητές μας .
Ονόματα όπως του Γιάννη Μανέττα ( δίσκος ) , Θύμιου Κοκμοτού ( Ακόντιο ) , Γιάννη Υφαντή ( λιθάρι - σφαίρα ) , Θανάση Κουτονιά ( τριπλούν ) , κ.α. ήσαν γνωστά σ' όλη τη Στερεά και η μαρίδα που τους ακολουθούσε σε κάθε βήμα όσον καιρό μέναν στη Λαμία ήταν άνευ προηγουμένου .
Στο γήπεδο - και το θυμάμαι ζωντανά αυτό γιατί κάποτε πήγα κι' εγώ , το 1955 σαν πρωταθλητής του Γυμνασίου μας στο ύψος αλλά κατατάχτηκα τέταρτος !- οι Λιδωρικιώτες αποθεώνονταν !
Εκείνοι που τίμησαν το όνομα του Λιδωρικίου σ' αυτή την καλή άμιλλα ήσαν πολλοί οι οποίοι - νομίζω - θάπρεπε να γράψουν στο " Λιδωρίκι " τις περιπτώσεις τους γιά να τους μαζέψουμε όλους και να περάσουν στην ιστορία της Δωρίδος όπου και ανήκουν.
Από τους πολλούς αυτούς , ετούτη τη στιγμή μου έρχονται στο νου οι Λιδωεικιώτες Θανάσης και Μίμης Πέτρου ( άλματα ) , Κώστας και Γιώργος Ζόγκζας ( άλματα -δρόμοι ) , Θανάσης Παλαιολόγου ( ρίψεις ) , ο Στρουζιώτης Γιάννης Υφαντής ( λιθάρι-σφαίρα ), οι Πλεσσιώτες Θύμιος Κοκμοτός ( ακόντιο ) , Θανάσης Κουτονιάς ( τριπλούν ) , Γιάννης Μανέττας ( δίσκος ) , Γιάννης Γιανναράς ( δίσκος ), ο Ηλίας Καπετζώνης ( ύψος ) , Θανάσης Ταράτσας ( λιθάρι ) , ο Μάμαλης ( δρόμος ) κ.α. Είχαμε και γερές αθλήτριες όπως η Πλεσσιώτισσα Πολυξένη Κανιού , και οι Λιδωρικιώτισσες Ζωή Καραχάλιου και Τέτα Καγκάλου κ.α.
Ακόμα - μαζί μ' αυτούς - είναι και οι Ευπαλιώτες , Καλλιαμπάκος ( ύψος ) , Τσιτσής ( 400 μ ) κ.α , οι οποίοι επειδή το Γυμνάσιό τους ήταν παράρτημα έπειρναν μέρος στους αγώνες με τα χρώματα του Λιδωρικίου .
Στη Λαμία , γιά να γυρίσουμε σ' αυτή , οι αθλητές φιλοξενούνταν από ντόπιους μαθητές , στα σπίτια τους .
Θυμάμαι δε , και θα κλείσω μ' αυτό , πως εγώ είχα φιλοξενηθή από κάποια οικογένεια Σταυρόπουλου , τα παιδιά της οποίας ξέραν τα ονόματα και τις επιδόσεις όλων των Λιδωρικιωτών αθλητών των τελευταίων χρόναν . Την παραμονή των αγώνων , τότε , μας πήγαν εκδρομή , όλα τα Γυμνάσια , στις Θερμοπύλες , όπου κάποιος φιλόλογος της Λαμίας μας μίλησε γιά τη μάχη .
Εδώ που βρισκόμαστε , είπε σε κάποια στιγμή , έπρεπε νάγινε η τελική φάση της μάχης , γιατί βρέθηκαν στις ανασκαφές πολλά σπασμένα ακόντια και βέλη .
Ναι, ναι τον διέκοψε ο Παπανδρέου . Ήμουν ..αυτόπτης μάρτυς !
Και αυτός , μεν , εννοούσε αυτόπτης μάρτυς των ανασκαφών , αλλά το δούλεμα που μας κάναν οι Λαμιώτες γιά τον τόσο αρχαίο καθηγητή μας , μου έχει μείνει ακόμα στο μυαλό .
Όπως μου έχει μείνει ακόμα το αποτύπωμα των δαχτύλων του Παπανδρέου , από ένα σκαμπίλι που έφαγα όταν δεν έκενα σωστά μιά άσκηση .
Γιατί ο Παπανδρέου , ήταν ένας ευσυνείδητος Γυμναστής που αγαπούσε τον αθλητισμό και δούλευε με πάθος γι' αυτόν .
Γι' αυτό και υπήρχε τόση ζωντάνια . Γιατί αυτός έλεγε θα τρέξεις και έτρεχες ! Όχι σαν τώρα...."
Τι να προσθέσουμε εμείς , αδέρφια , τάχε γράψει όλα ο αξέχαστος ο Γιώργος Καψάλης , και είναι όλα τόσο επίκαιρα , τόσο σύγχρονα , τόσο...χειροπιαστά , μόνο που είναι ακόμα πιό..χειρότερα τα πράγματα σήμερα , δυστυχώς ...
Ένα υπέροχο κομμάτι , ακόμα , της μαθητικής Γυμνασιακής μας ζωής , είναι αγαπημένοι μου φίλοι , οι σχολικές εκδρομές ..
Προς Θεού , μη φαντασθείτε τίποτα εκδρομές ..πολυτελείας , πενθήμερες , εφταήμερες και στο..εξωτερικό , όοοχι βέβαια , αυτές ούτε στα καλά..καλά μας όνειρα δεν τις είχαμε δει , μιλάμε βέβαια για εκδρομές , συνήθως ημερήσιες , σε κοντινούς προορισμούς , Δελφούς , Γαλαξείδι , Όσιο Λουκά , στο Δίστομο , και άϊντε και μια φορά το χρόνο , οι μεγάλες τάξεις , έκαναν εκδρομή..μακρύτερη μετα..διανυκτέρευσης .
Οι περισσότερες λοιπόν εκδρομές , όταν ο καιρός ήταν καλός , γίνονταν στον Άι Νικόλα τον Καλό , προς το Βελούχι , και στον Τραγουδάκη , στο δρόμο προς Καρούτες , σε μια μικρή κοιλάδα που υπάρχει δεξιά .
Ξεκινούσαμε το πρωί , συντεταγμένοι και περπατούσαμε με..βήμα μέχρι να φτάσουμε στον προορισμό μας . Εκεί..ξαμολιόμασταν παίζοντας διάφορα παιχνίδια , τα αγόρια κυρίως ποδόσφαιρο , ενώ τα κορίτσια , κοριτσίστικα παιχνίδια αλλά και το 'στειναν στο χορό , και έτσι πέρναγε η ώρα και το μεσημεράκι , τα μαζεύαμε και γυρνούσαμε , ξεπατωμένοι απ' την κούραση .
Απολαύστε την ολοζώντανη περιγραφή μιας τέτοιας εκδρομής , έτσι για να πάρετε μια...μικρή γεύση .
Η " ΚΑΘΙΕΡΩΜΕΝΗ " ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΠΡΑΣΙΝΟ ΑΪ ΝΙΚΟΛΑ
ΜΙΑ ΓΛΥΚΕΙΑ..ΑΝΑΜΝΗΣΗ..ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΨΑΛΗ ..
Μοναδικά..υπέροχη , φωτογραφία , από σχολική εκδρομή στον Τραγουδάκη , που έλεγε κι’ ο σχωρεμένος καθηγητής μας ο Γ.Ρωμανάς , από αριστερά Γιώργος Ζόγκζας , τρίτος ο Γιώργος Κυριαζής η..Μάρκος , κι’ ο αξέχστος Γιώργος Καψάλης , ενώ..ψωνίζουν στο κινητό..σούπερ- μάρκετ , του σχωρεμένου του Κλάκη , χρόνια όμορφα ..αξέχαστα…
Και εδώ , πιά είναι ολοφάνερο το τοπίο του Αϊ..Νικολάκη , καϋμένε ..Ρωμανά , τέσσερις αγαπημένοι φίλοι και συμμαθητές , Τάσος Τσώνος , Μίμης Πέτρου Γιώργος Καψάλης και Μίμης Παπαγεωργίου , ο..κύριος στο..βάθος , όοοοχι , δεν είναι ..παρέα τους…
Ο αγαπημένος συμμαθητής και φίλος Γιάννης Μπραούνος , στον Άϊ Νικόλα , , σε κάποια εκδρπομή μας ..πάντα στη δεκαετία του ‘50….
Η Μαγιάτικη σχολική εκδρομή στον Άϊ Νικόλα , ήταν μέσα στο..εκπαιδευτικό πρόγραμμα κάθε χρονιάς και ποτέ δεν βρέθηκε Γυμνασιάρχης να την ..” πνίξει “ ..
Άλλωστε , και να ‘θελαν οι καθηγητές να μην την κάνουν , δεν τους άφηναν οι μαθητές που – μόλις έπιανε η ..άνοιξη – άρχιζαν κάθε πρωί τα..” Ε – κδρο – μή , Ε – κδρο –μή “ , καταλήγοντας σιγά-σιγά , στο..” μηηηηηη “ η και..σκέτο..ηηηηηηη “ .
Η εκδρομή γινόταν πάντα με ..προαναγγελία – “ αύριο παιδιά , θα πάμε στον Άι Νικόλα “ η “ αύριο θα πάμε εκδρομή , αλλά δεν σας λέμε που..” , όλοι όμως ήξεραν , πως θαπάμε στον Άι Νικόλα , έτσι , που να δοθεί χρόνος στους μαθητές να φροντίσουν γιά το τι θα πάρουν μαζί τους .
Η προετοιμασία , περιοριζόταν συνήθως , στο βράσιμο μερικών αυγών , και την αγορά καμιάς κονσέρβας – αν το ..επέτρεπε ο ..προϋπολογισμός . Οι ..προνομιούχοι κυρίως , ντόπιοι Λιδορικιώτες η παιδιά δασκάλων και παπάδων – έφτιαχναν και κεφτέδες η πατάτες τηγανιτές και το ..” πλούσιο “ τραπέζι συμπληρωνόταν και με..τυρί . ( Και όταν λέμε τυρί , εννοούμε αυτό που λένε “ φέτα “, γιατί γιά τον Δωριέα δεν υπάρχει άλλο είδος..) .
Απαραίτητο , βεβαίως , γιά τους ..μεγάλους , των τελευταίων τάξεων , ήταν και το ..κρασί , που σε μπουκάλια , παγούρια , κλπ , πέρναγε τον έλεγχο – η τα..στραβά μάτια – του Παπαχρήστου , του Παπαδημητρίου , του Παπανδρέου , της Δραγώτη , του Ζούκου , της Λιναρδάκη , του Μπούγαλη , του Παπαθανασίου .. Ο Παπαθανασίου , μάλιστα , ήταν βέβαιο πως το ανακάλυπτε , όσο καλά κρυμένο κι’ αν ήταν , γιατί μόλις στρώνονταν οι παρέες γιά φαί , έκανε ..έφοδο και – καλοκάγαθος Ρουμελιώτης όπως ήταν - έλεγε : “ Να μτι κι μέναν απού κείνου π’ κρύψταν “, κι’ έπαιρνε το ποτηράκι του ….
Απ’ το πανηγύρι τ’ Άι Νικόλα , ομαδικό ψήσιμο αρνιών , το 1965…
Απαραίτητος συνοδός στις εκδρομές ήταν ο Θεμιστοκλής ( Κλάκης ) Κοτροζίνης , κινητόν..σούπερ-μάρκετ της ..εποχής , που φόρτωνε τον ταλαίπωρο ..γάϊδαρό του με γκαζόζες , κουλούρια , παστέλια , καραμέλες και άλλα εμπορεύματα κλείνοντας τη μακριά ..ουρά των εκδρομέων..
Στον Άι Νικόλα , άπλωνε την πραμάτια , πάνω σε μιά κουρελού , εκτός απ’ο τις κούτες με τα..τσιγάρα ,που τα κράταγε κρυμένα , και τα ‘δινε μόνο σε ..μερικούς ..μερικούς…
Οι παρέες αποτελούνταν , συνήθως , από μαθητές απ’ το ίδιο χωριό , κι’ έβλεπες εδώ τους Πλεσσιώτες , παραπέρα τους Πενταγιώτες , τους ..Αρτοτινούς , τους Ερατεινιώτες , Κονιακίτες , Λευκαδιώτες , Παλιοξαρίτες …Άλλοι μαθητές , από μικρά χωριά , έφκιαχναν ..μικτές παρέες , όπως π.χ , οι Λουτσοβιώτες με τους Αγλαβιστιώτες . Μικτές , επίσης παρέες , έφτιαχναν και άλλοι , των τελευταίων τάξεων , οι οποίοι μάλιστα , έπιαναν απομακρυσμένα ..στρατηγικά σημεία , απ’ τα οποία , μπορούσαν να ..ελέγχουν ολόκληρη την περιοχή..Αυτοί ήταν οι..καπνιστές . Όπως επίσης , οι…” γαμπρίζοντες “ , έπιαναν θέση κοντά στον..” άμπλα “ , γιά να υτους ..βλέπουν οι μαθήτριες που πήγαιναν γιά νερό…
Το ..φτωχό φαγοπότι , το συνόδευαν τραγούδια και χοροί , στους οποίους το προβάδισμα είχαν – πάντα – οι..Πλεσσιώτες , εξ..απανέκαθεν ..που λένε ..πριν δε – αλλά και μετά – το φαγητό , η ..μπάλα έδινε και..έπαιρνε , μερικοί δε..ξεθεωμένοι , το ‘ριχναν και στον ..ύπνο , εκτός από …μένα , που φοβόμουνα τα..φίδια και δεν καθόμουνα καθόλου , σχεδόν , κάτω , ούτε..ξύπνιος…
Μόλις ο ήλιος..έγερνε , ξεκινάγαμε το δρόμο της επιστροφής με λιγότερα , βέβαια , τραγούδια απ’ την πρωϊνή ..πορεία και με ..πρώτο και καλύτερο , το γάϊδαρο του Κλάκη , που τώρα..ξεφόρτωτος έφευγε…σφαίρα..
Στον Άι Νικόλα , βέβαια , δεν πήγαινε εκδρομή μόνο το..Γυμνάσιο , , πήγαινε και το Δημοτικό . Πολλές φορές , μάλιστα , κανόνιζαν κοινή εκδρομή , οπότε – τότε και τα δυό σχολεία μαζί ξεπέρναγαν τους πεντακόσιους μαθητές – γινόταν η ήσυχη και πεντάμορφη περιοχή , κανονικό..τρελοκομείο…..
Μιά όμορφη φωτογραφία της παιδικής ..αθωότητας , βγαλμένη στις αρχές της δεκαετίας του ‘50 , ο αξέχαστος αδερφός μου Γιώργος και η..αφεντιά μου , με Προσκοπο..λυκοπουλίστικες στολές , στο σημείο που σήμερα είναι το σπίτι του Χορταριά .
Φωτογραφία του Δημοτικού μας σχολείου , της εποχής εκείνης περίπου , οι Δάσκαλοι , είναι από αριστερά , καθιστός Παν .Πανάγος , όρθιος Γ.Καραχάλιος , και δεξιά Μαρία Καρυδάκη και Θεοδ.Μποτίνης , που τις..έβρεξε…
MIA ΓΛΥΚΕΙΑ ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΨΑΛΗ..
Από μιά τέτοια εκδρομή του Δημοτικού , θυμάμαι ένα γερό ξύλο που έφαγα .
Πήγαινα σε μικρή τάξη , οι δάσκαλοι είχαν κάποια συγκέντρωση στην Άμφισαα , και στο Σχολείο έμεινε μόνο η πολύ καλή δασκάλα μας η Καρβέλα .
Την ψήσαμε να μας πάει εκδρομή την άλλη μέρα στον Άι Νικόλα κι’ εκείνη μας είπε θα δούμε η κάτι τέτοιο . Εμείς , φυσικά , στα σπίτια μας είπαμε πως “ αύριο θα πάμε εκδρομή “ , δεν διαβάσαμε και ετοιμάσαμε και τα καθιερωμένα .
Το πρωί που πήγαμε πανέτοιμοι γιά την εκστρατεία στο Σχολείο , η Καρβέλα είχε οριστικά αποφασίσει να μη πάμε πουθενά και να κάνουμε μάθημα κι’ έτσι ξεκίνησε ένας τσακωμός ανάμεσα σ’ αυτήν και μερικούς μαθητές των μεγάλων τάξεων ( Πέμπτη , Έκτη )μεταξύ των οποίων και μερικοί ..υπερήλικες , από γύρω χωριά , που είχαν χάσει τάξεις λόγω του ανταρτοπόλεμου .
Τελικά , δεν μεταπείστηκε η δασκάλα και οι ..επαναστάτες μας έβαλαν στη γραμμή , όλους σχεδόν τους μαθητές και μας..πήγαν αυτοί εκδρομή !
Αρχηγοί ήταν ο εξάδελφός μου ο Χαράλαμπος ο Φαλίδας , ο μακαρίτης ο Γιώργος ο Κάγκαλος και ο ..αμερικάνος τώρα ο Νίκος Παπανικολάου , του φαρμακοποιού .
Ο Φαλίδας μάλιστα είχε και ένα αληθινό πιστόλι ( ! ) με το οποίο σκότωσε κι’ ένα φίδι , που βρέθηκε στο δρόμο μας ..
Αφού φτάσαμε στον Άι Νικόλα , φάγαμε ..τροχάδην και φοβισμένοι όλοι , πήραμε το δρόμο της επιστροφής . Στο μεταξύ οι μανάδες και οι πατεράδες μας ,έμαθαν απ’ την Καρβέλα το τι είχε γίνει και βγήκαν προς..συνάντησή μας .
Επιστρέφοντας ,πέσαμε πάνω τους κάπου στη μέση της διαδρομής και φάγαμε και το πρώτο..χέρι ξύλο , γιατί είχε και..δεύτερο..
Την άλλη μέρα ο Μποτίνης – είχε γυρίσει από την Άμφισσα –μάζεψε όλο το σχολείο κι’ άρχισε ένα λόγο που δεν μπορέσαμε να καταλάβουμε πως ήταν σκέτη “ Μηλιώτικη πονηριά “. “ Καλά κάνατε και πήγατε “ , αφού εσείς θέλατε να πάτε έπρεπε να σας πάει η δασκάλα . Καλά κάνατε , όσοι πήγατε , να βγείτε στην άκρη .
Ικανοποιημένοι , εμείς , γιά το ότι ..θριαμβέυσαμε επί της Καρβέλας , βγήκαμε στην άκρη –αποτελούσαμε τη συντριπτική πλειοψηφία – οπότε αρχίσαμε να..χοροπηδάμε , γιατί ο Μποτίνης είχε μανία να ..χτυπάει με τη βίτσα στα..πόδια . Βέβαια , φάγαμε και μερικές στα ..χέρια , ΄στει γιά να μην μείνουν παραπονεμένα ..
Από τουε ..” εκδρομείς “ , το ξύλο το γλύτωσε μόνο ο αδελφός μου ο Κώστας , που ναι μεν τον είχα πάρει μαζί μας , αλλά δεν πήγαινε ακόμα σχολείο..
Είχε έρθει , γιά…συμπαράσταση….
Τα παιδιά του Δημοτικού μας , 1934-35 .
…και το 1963….
Η Όμορφη αυτή ανάμνηση του αξέχαστου Γιώργου Καψάλη , δημοσιεύτηκε στο “ ΛΙΔΩΡΙΚΙ “ το 1985 .
Έτσι λοιπόν περνούσαν οι εκδρομές μας , στον Άγιο Νικολάκη , που έλεγε ο αείμνηστος Ρωμανάς , ο μαθηματικός μας , αλλά και στον τραγουδάκη , μη νομίζετε , μιά απ' τα ίδια ήταν .
Ξεκινούσαμε συντεταγμένοι πάντα , περνούσαμε θριαμβευτικά απ' το Αλωνάκι και τη Βαθειά και συνεχίζοντας το δημόσιο δρόμο φτάναμε στον Αντώνη , όπου πέρναμε το δρόμο για τις Καρούτες . Βέβαια , όσο απομακρυνόμασταν απ' το χωριό , τόσο χαλάρωνε και η..πειθαρχία , και στο τέλος φτάναμε , παρέες ..παρέες στον προορισμό μας ..
Το τί γινόταν στον Τραγουδάκη , είναι περιττό να το αναφέρουμε , γιατί απλούστατα , αν εξαιρέσεις τις ..εδαφολογικές ..διαφορές που υπήρχαν , όλα τα άλλα ήταν , πάνω..κάτω , ίδια , με μόνη διαφορά την απόσταση . γιατί για τον Άι Νικόλα η απόσταση ήταν πολύ μεγαλύτερη .
Εκτός λοιπόν απ' τις.." ποδαράτες " εκρδομές , είχαμε και τις ..αυτοκινητομεταφερόμενες , ημερήσιες ή και καμιά διήμερη .
Τότε δεν υπήρχαν..επιδοτήσεις , από κανένα , όπως ήμερα , που βοηθάνε οικονομικά , εκτός απ' τα .." πάρτυ " που κάνουν τα παιδιά , με εισιτήριο φυσικά , και οι Δήμοι , τότε τα έξοδα τα πληρώναμε όλα μόνοι μας , γι΄αυτό και γινόταν σκληρό παζάρι στο λεωφορείο του ΚΤΕΛ , ανώ μόνιμος σχεδόν ..μεταφορέας μας , στις εκδρομές μας , ήταν ο αείμνηστος Θόδωρος Τσιώτας , απ' το Μαλανδρίνο , που είχε παντρευτεί στο χωριό μας τη Μαρία Πανάγου .
Ο Θόδωρος εκτός από άριστος οδηγός , ήταν και υπέροχος άνθρωπος , και από τότε διατηρούσαμε μια ωραία φιλία , μέχρι που έφυγε , πριν λίγα χρόνια .
Εδώ ο αξέχαστος φίλος σε δρομολόγιο από Λιδορίκι για Αθήνα , μαζί με τον " βοηθό του " , έτσι λέγαμε τότε τους εισπράκτορες , τον 16χρονο Μπάμπη Φαλίδα . Η φωτογραφία είναι βγαλμένη την 1-6-1950 , στην Αράχωβα , μπροστά στην περίφημη τα βέρνα του " Καραθανάση ", όπου γινόταν στάση των λεωφορείων που πήγαιναν στην Αθήνα .
Όταν λοιπόν αποφασίζαμε τον προορισμό της εκδρομής μας , πάντα με συνεννόηση με τους καθηγητές μας , κάναμε τις ..διαπραγματεύσεις , πόσο δηλαδή θα πληρώναμε το χιλιόμετρο , οι αποστάσεις βέβαια κανονίζονταν απ' τα οικονομικά μας , που εκείνη την εποχή ήταν από..ανύπαρκτα μέχρι..ελάχιστα .
Βέβαια η αρχικά προγραμματισμένη διαδρομή , έπαιρνε και κάποιες..αλλαγές , υπέρ ημών , ειδικά όταν οδηγός μας ήταν ο Θόδωρος , ο οποίος θυμάμαι μας έλεγε , γιατί τα..παζάρια και τις διαπραγματεύσεις γενικά τις έκανε η...αφεντιά μου , θα πάμε εκεί που έχετε πει , υπολόγιζε τα χιλιόμετρα , το κόμιστρο ήταν κανονισμένο , αλλά επί πλέον ο Θόδωρος , μα χάριζε τα χιλιόμετρα κάποιας , εκτός προγράμματος διαδρομή , κάμομτάς , πάντα , αυτό το δώρο .
Εδώ , με τον αξέχαστο φίλο , στο φέρυ μπότ Αντίριο - Ρίο , σε κάποια εκδρομή μας .
Στην Αράχωβα το 1960 , στο μνημείο του Καραϊσκάκη που υπάρχει στην είσοδό της . Πρώρος από αριστερά , στην πάνω σειρά Δημ. Κοράκης , Στ. Τεμπέλης , Ανδρ. Μπράτσος , Λάκης Παλούκης , Μίμης Παπαϊωάννου , κάτω σειρά , η ταπεινότητά μου , Σωτ. Βοβόλης , Τάκης Ανδρίτσος Γιάννης Μπραούνος και τελευταίος ο Τάσος Κουλός .
Βέβαια , πρέπει να τονίσουμε εδώ , πως όταν πηγαίναμε εκδρομή σε κάποια πόλη , μόλις φτάναμε , ξαμολιόμασταν όλοι για να βρούμε τα ..ποδηλατάδικα , να νοικιάσουμε ποδήλατα , βλέπεις στο Λιδορίκι , παρότι υπήρχαν ποδήλατα , είχαμε τον φόβο των καθηγητών μας .
Στις εκδρομές , μας συνόδευε συνήθως ο αείμνηστος γυμναστής μας Κώστας Παπανδρέου , και στις τελευταίες τάξεις κι' ο αείμνηστος επίσης φιλόλογός μας Θαν. Μόσχος .
Κι' αυτή η φωτογραφία είναι από κάποια εκδρομή μας . Πρώτη σειρά , από αριστερά Κ. Νταλάκας , ο γέρος που αναφέραμε , Αλέκος Σεπετζής , ο καθηγητής μας Θαν Μόσχος , Νίκη Νταλιάνη , Ελένη Δρόσου , η κ. Μόσχου , Ελένη Καραμπέτσου , Κατίνα Σκούτα , Κ.Παπανδρέου . Πίσω έιναι η...γαλαρία των συμμαθητών , αλλά και παιδιών από άλλες τάξεις .
Σε κάποιες περιπτώσεις γινόταν ταυτόχρονα εκδρομή προσκόπων , αλλά και μαθητών , όπως π.χ. στην έξοδο Μεσολογγίου , την Κυριακή των Βαίων , το σύστημα προσκόπων του Λιδορικίου πήγαινε κάθε χρόνο και συμμετείχε στις εκδηλώσεις , ενώ παράλληλα έρχοντα και άλλα παιδιά . Στην φωτογραφία μέρος του προσκοπικού μας .." αγήματος , μαζί με φίλους συμμαθητές . Η φωτογραφία είναι βγαλμένη στον κήπο των ηρώων , στο Μεσολόγγι . Καθιστοί , πρώτη σειρά , από αριστερά Θαν. Δελενίκας , Δημ. Γεωργίου , Γιάννης Πίτσιος , δεύτερη σειρά από αριστερά : Μίμης Παπαϊωάννου , Θαν. Χορταριάς , Γ. Λέφας , Γιάννης Κακολύρης , Γιάννης Υφαντής , Ανδρέας Κάππος , Θυμ . Ξυλάγγουρας , Γιώργος Ζόγκζας και τελευταίοι επάνω όρθιοι , από αριστερά Τάκης Ανδρίτσος Δημ. Αποστολόπουλος και η ..αφεντιά μου .
Ένα υπέροχο επίσης , " κομμάτι " της γυμνασιακής μας ζωής , ήταν και οι Εθνικές μας γιορτές , με τις παρελάσεις και τις θετρικές τους παραστάσεις . Σήμερα , δυστυχώς , απότελούν.." μουσειακό είδος " αφού , για πολλούς και διάφορους λόγους , έχουν..εξαφανιστεί . Το ποιός φταίει , δεν είναι ουτε δύσκολο .αλλά ούτε και ..εύκολο να απαντηθεί , αλλά και δεν είναι πρόθεσή μας να σχολιάσουμε αυτό το θέμα , εμείς απλάκαι μόνο , καταγράφουμε την παιδική μας , τότε , ζωή , μέσα απ' τις κοινωνικές εκδηλώσεις και τα διάφορα περιστατικά , ξεκινώντας απ' τις θεατρικές παραστάσεις , αλλά και την όλη γενικά ατμόσφαιρα των ημερών εκείνων .
Ας δούμε λοιπόν πως περιγράφει την ..ατμόσφαιρα των προπολεμικών Εθνικών μας γιορτών ο αξέχαστος Λιδορικιώτης Αλέκος Κωστάκης , ο Καφτανιαλέκος όπως το ξέραμε ..
ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ
Μέρες , σαν την 25η Μαρτίου και την 28η Οκτωβρίου , πάντα συγκινούσαν και συγκινούν , τον Ελληνισμό , γιατί είναι χαραγμένες βαθιά στην εθνική του μνήμη κι έχουν σφραγίσει ανεξίτηλα , την ιστορική του πορεία . Στα προπολεμικά , όμως , χρόνια , η 25η Μαρτίου αποτελούσε , για το μαθητόκοσμο του χωριού μας , το σημαντικότερο γεγονός της χρονιάς .
Οι τρυφερές ψυχές των παιδιών παραληρούσαν κυριολεκτικά , και ζούσαν ώρα με την ώρα , λεπτό το..λεπτό , όλη την ιδιάζουσα προεορταστική ατμόσφαιρα της μεγάλης ημέρας και προετοιμάζονταν γι’ αυτήν με ..λαχτάρα κι εθνικό πάθος , που , πολλές φορές , άγγιζε τα όρια του πυρετού .
Ένα μήνα πρωτύτερα , οι δάσκαλοι έλεγαν σ’ όλα τα απιδιά να μάθουν από ένα ποίημα πατριωτικό . Μόλις το μάθαιναν , γινόταν ένας προκριματικός ..διαγωνισμός , κι όποιος το ‘λεγε καλύτερα έπαιρνε το…ρόλο , να το απαγγείλει δηλαδή στη γιορτή . Ταυτόχρονα , δίδασκαν στα μεγαλύτερα παιδιά κανα..πατριωτικό σκετσάκι , κάνοντας πεντ’ ‘εξι πρόβες , και τους μάθαιναν και δυό τρία εμβατήρια και πατριωτικά τραγούδια .
Θα πρέπει να σημειώσουμε , πως τα παιδιά διάλεγαν , κατά κανόνα , ποιήματα της κλεφτουριάς , με ιδιαίτερη προτίμηση στον “ Γεροδήμο “ , το “ Ανέβα Μήτρο στου βουνού “ , το “ Η Γκιώνα λέει της Λιάκουρας “ , και δυό τρία άλλα . Εκείνο όμως που ..ασκούσε ..μυστηριακή έλξη στις προτιμήσεις των παιδιών , και ιδιαίτερα των Βαρσιωτών , ήταν “ Του λεβέντη και του χάρου “. Ο λεβέντης που τα βάζει με το χάρο , έστω κι αν στο τέλος νικιέται , συγκινούσε ιδιαίτερα τις παιδικές ψυχές , κι ‘ε[εφτε μάλιστα και..ξύλο , για το ποιός θα το ‘λεγε .
Στην απαγγελία , είχαμ ιδιαίτερη επίδοση – στα χρόνια τα δικά μου – ο μακαρίτης Γιάννης Ευθ. Μαργέλλος ( πολύ ωραίος σαν μπουρλοτιέρης Ματρώζος ) , ο Γιάννης Σπ. Καψάλης ( καταπληκτικό ταλέντο ) , η Θυμία η Μπέη και δυό τρεις άλλοι . Εγώ , ο συμμαθητής μου Γιώργος Μαραζιάρης ( ιδίως όταν έλεγε το “ Χρυσή καντήλα κρέμεται ψηλά απ’ τα ουράνια “) κι ο Τάκης Ανδρίτσος με το “ Σύρτες , πόρτες και..χερούλια “ καλύτερα να μην ανοίγαμε το στόμα μας ..
Εκείνος , όμως , που άφησε..εποχή , με κάποια ιστορική του απαγγελία , ήταν ο Μητσάκης ο Βάρσος . Φοβερός και..τρομερός , όταν μας είπε ο Δασκαλάκης , να πάρουμε από ένα ποίημα , αυτός πήρε το Αλφαβητάριο της πρώτης τάξης , ξεμονάχιασε ένα μικρό κείμενο , που , κατά τη γνώμη του , δεν ήθελε πολύ..διάβασμα και το έμαθε απ’ έξω . Δεν πρόσεξε όμως , πως το κείμενο δεν ήταν ποίημα αλλά..πεζό . Το είδε να ‘χει δεξιά κι αριστερά μεγάλα περιθώρια , όπως είχαν τα ποιήματα στα βιβλία και την..πάτησε ..
Έτσι , όταν έγιναν οι ..προκριματικοί , και ήρθε η σειρά του , βγήκε στην ξύλινη σκηνή , που υπήρχε μόνιμα στο προαύλιο του παλιού Δημοτικού , έκανε την καθιερωμένη..υπόκλιση , όπως έβλεπε να κάνουν και τα άλλα παιδιά , κι άρχισε να..φωνάζει : “ Κλω , κλω , κλω , η κλώσσα !!!”. Ο..αθεόφοβος , το κείμενο της ..κλώσσας το πήρε για ποίημα !
Υπήρχαν όμως και μερικά παιδιά , που δεν ..καταδέχονταν να πάρουν το ποίημα που τους όριζε ο δάσκαλος , γιατί νόμιζαν πως έπεφτε ο..ανδρισμός τους μ’ αυτό . Έτσι στη έκτη τάξη , ο αδερφός μου ο Γιώργος , αρνήθηκε να πάρει ένα τέτοιο , που νομίζω πως το ‘λεγαν “ Το όνειρο του Τάκη “ . Ο Τάκης , έλεγε , πότε να μεγαλώσει , να γίνει αξιωματικός , να ζώσει το σπαθί του και να πολεμήσει τους εχθρούς ! Αυτά όλα , ήταν , κατά τον αδερφό μου , χαζά κι ανάξια γι’ αυτόν . Αρνήθηκε λοιπόν να το πάρει , ο Δασκαλάκης επέμενε , γιατί ήταν ο καλύτερός του μαθητής , το ίδιο κι’ ο ..Ταραμπούρας , που ..βγήκε για τρεις μέρες ..αντάρτης στον Παλιόραγκο , όπου του πήγαιναν ψωμί και νερό , ο Κραχαλογιώργος κι’ ο μακαρίτης Κατσουραντρέας , ώσπου ο Δασκαλάκης του παράγγειλε , πως δεν θα τον τιμωρήσει , ούτε και θα..επιμείνει για το..ποίημα , κι’ έτσι άφησε το…βουνό και τα..αντριλίκια του , και γύρισε στο σχολείο .
Ένα άλλο ζήτημα , που απασχολούσε τον μαθητόκοσμο , ήταν και οι Εθνικές ενδυμασίες . Τότε υπήρχαν πολλές ακόμα σε διάφορα σπίτια . Δεν τις είχε ..φάει η κατοχή , για να τις κάνουν σεντόνια , ούτε το νεκροταφείο ( Πολλοί θέλανε να τους θάβουν με τη φουστανέλα τους , κι έτσι τα πολύτιμα αυτά ρούχα , χάθηκαν για πάντα ) . Τσαρούχια , σελάχια , κάλτσες , τσιπούνια , υπήρχαν πολλά , φουστανέλες όμως λίγες , και γινόταν σκοτωμός ποιός να τις πρωτοπάρει , να τις φορέσει στην παρέλαση , κάτι που ήταν το όνειρό μας ..
Γελάω τώρα , που θυμάμαι , πόσα ζευγάρια τσουράπια μάλλινα φόραγα στο πόδι μου να..χοντρύνει λιγάκι , γιατί τα τσαρούχια και οι κάλτσες του νονού μου , του Καδούλα , μού ‘ρχονταν λιγάκι..μεγάλα..Το ίδιο , άλλωστε , πρόβλημα , αντιμετωπίζαμε όλα τα παιδιά με τις κάλτσες και τα τσαρούχια , που μέσα τους ..έπλεαν , κυριολεκτικά , τα..” τσακνοπόδαρά μας “.
Αρκτό , ακόμα , χρόνο , μας έτρωγε και η κατασκευή των πολύχρωμων χάρτινων φαναριών , που γινόταν με τα νύχια του χεριού , όλο ψιλές..ζάρες , για να παίρνει καλύτερη φόρμα το φανάρι . Προσωπικά , ποτέ δεν τα κατάφερα να φτιάξω κάτι τέτοιο και πάντα μου τα ‘΄φκιαχναν άλλοι . Ειδικοί τεχνίτες σ’ αυτά ήταν ο Καραχάλιος ( Φιλόσοφος ) , Τάκης Καλαπτσής ( ο Έντσο Φεράρι του χωριού μας στα..καροτσάκια ) , ο Τάκης Κατσούρης , ο Μπίλιος ο Νίκος κι’ ο μακαρίτης Παναγ. Μαντάς .
Κι’ ερχόταν – επί τέλους ! – το γλυκό ανοιξιάτικο ξημέρωμα της 25ης , που “ στη μνήμη της , το ΄Έθνος χαιρετά ..γονατιστό “.
Απ’ τα βαθιά χαράματα ξυπνούσαν τα παιδιά , μαθητές και πρόσκοποι , και ξεχύνονταν στο δρόμο τραγουδώντας το εωθινό “ Ξυπνάτε με τ’ αγέρι της αυγής “και το “ όλη η δόξα , όλη η χάρη , άγια μέρα ξημερώνει ..”.
Χαρά Θεού , το πρωινό εκείνο , η φύση στη γλυκύτερη ώρα της , και το παιδομάνι , με τις σάλπιγγες , τα τύμπανα και τα πατριωτικά τραγούδια , αναστάτωναν το ήσυχο χωριό , έννοιωθες , παρόλο που ήσουν άβγαλτο παιδί , κάτι το μεγάλο κάτι το βαθλυ , το ωραίο , να σε συνεπαίρνει και να σ’ ενθουσιάζει..
Θαρρούσες , πως έβλεπες , αγνάντια στην Αγιά Σοφιά να στέκουν τα ‘βζωνάκια και να καρτερούν τον Πατριάρχη να βγει να τους προϋπαντήσει κα να αναρριγάει στην Πύλη του Ρωμανού ο Μαρμαρωμένος Βσιλιάς . ‘Ετσι μας είχαν..μπολιάσει ψυχικά οι φτωχοί εκείνοι γραμματοδάσκαλοι του καιρού μας .
Κι ύστερα παίρναμε τον ανήφορο για την εκκλησία , όπου γινόταν η δοξολογία , κι’ ο ενθουσιώδης συμβολαιογράφος Κυριαζόγιαννος θα εκφωνούσε τον πανηγυρικό της ημέρας . Αυτός , κάθε χρόνο , επαναλάμβανε σχεδόν τα ..ίδια και τα ίδια πράγματα και , στους λόγους του , έδινε κι ‘επαιρνε “ο ..δαυλός του Καψάλη “ , εννοώντας το γέρο μπουρλοτιέρη του Μεσολογγίου , αλλά εμείς , που δεν το ξέραμε , απορούσαμε και λέγαμε πως μίλαγε για το δικό μας γερο – Καψάλη , τον παππούλη του Διευθυντή της εφημερίδας μας !
Αργότερα , όταν έγινε πρόεδρος στο χωριό ο Κ.Πανάγος , οι κάπως κουραστικοί πανηγυρικοί του Κυριαζόγιαννου πήραν τέλος . Ανέβαινε ο ίδιος ο μπάρμπα Κώστας , στο βήμα το δεσποτικό φώναζε μια φορά “ Ζήτω το Έθνος “ , “ Ζήτω η 25η Μαρτίου “, απαντούσε και το εκκλησίασμα μ’ένα άλλο ζήτω κι’ όλα τελείωναν γρήγορα ,για ν’ αρχίσει η κατάθεση στεφάνων κι η παρέλαση στο Αλωνάκι , με τις σάλπιγγες και τα τύμπανα και τις σφυρίχτρες των δασκάλων και των γυμναστών .
Εδώ όμως , πρέπει να πω και δυό λόγια και για τον άλλο πρόεδρό μας , το Γεώργιο Παπαδόπουλο και τους λόγους που εκφωνούσε . Για μένα υπήρξε ένα φοβερά αδικημένο λογοτεχνικό ταλέντο , ξέρω τι λέω και τι γράφω , αδικήθηκε και ..θάφτηκε κυριολεκτικά στον στενό ορίζοντα του χωριού μας κι ‘επνιξε αδιακαίολόγητα το τάλαντό του , το αναμφισβήτητο , σε μια επόχή μάλιστα , που αυτοί οι οποίοι είχαν κάποιο ταλέντο , μετριούνταν στα δάχτυλα του ενός ..χεριού . Οι λόγοι του ήταν αριστουργήματα , διατύπωσης , ύφους , μέτρου , υψηλής ποιότητας , που μιλούσαν κατευθείαν στην ψυχή και του μορφωμένου και του αγράμματου .
Αλλ’ ας ξαναγυρίσουμε στο εορταστικό μέρος της 25ης Μαρτίου ..
Την παραμονή , στη σκηνή του Δημοτικού , γινόταν πρώτα η γιορτή του Δημοτικού και την άλλη μέρα το απόγευμα , η γιορτή του Γυμνασίου , γιατί το Γυμνάσιο τότε , δεν είχε κατάλληλο δικό του χώρο . Η τελετή λοιπόν γινόταν στη σαρακοφαγωμένη σκηνή του παλιού Δημοτικού , που , καθώς είπαμε , βρισκόταν μόνιμα στο προαύλιό του , και τις μέρες αυτές ανακαινιζόταν με πολύχρωμα σεντόνια και χρωματιστές μαρμαρόκολλες .
Αξέχαστες θα μείνουν ορισμένες παραστάσεις με έργα του Ρώτα ( Να ζει το Μεσολόγγι ) , του Περεσιάδη ( Σκλάβα ) και του Λ.Μελά ( Αθανάσιος Διάκος ) . Νομίζω ακόμα ότι βλέπω την εθνική μας τραγωδό Ασπασία Παπαθανασίου μαθήτρια τότε , τον Τάκη Παπαϊωάννου , τον Γιώργο τον Τσιώρη , τη Νίκη Καντζιού , τη Στράτου , τον Τάκη Μποβιάτση , το Λαβίδα και μερικούς άλλους , να υποδύονται μ’ επιτυχία διάφορους ρόλους πατριωτικών έργων .
Λες κι ήταν χθες , που ο αγαπητός μου Τάκης Μποβιάτσης φώναζε τόσο άγρια κι αληθινά στο Διάκο του Λέοντος Μελά “ θα στρέψω την πιστόλα μου κατά της κεφαλής σου “, υποδυόμενος τον πασά , που τα πιτσιρίκια βάλανε τα κλάματα , ή νομίζω πως ακούω τον Τάκη Παπαϊωάννου να ψέλνει στο “ Να ζει το Μεσολόγγι “ το ..” από των πολλών μου αμαρτιών “ και να σκορπάει ρίγη συγκινήσης .
Για να τελειώνω , θέλω να πω πως η 25η Μαρτίου αποτελούσε το σημαντικότερο γεγονός των μαθητών του χωριού μας και συγκλόνιζε τις ..άπλαστες , ακόμα , παιδικές μας ψυχές . Η συμμετοχή μας ήταν καθολική και πήγαζε από βαθειές κι υποσυνείδητες μνήμες κι απόηχους πολεμικών χρόνων , που ακόμα τότε ήταν έναυλοι στ’ αυτιά μας και μας ενθουσίαζαν .
Δεν ήταν μια συμμετοχή μηχανική , μια τυπολατρία συνηθισμένη , που έτσι τη βρήκαμε καιβτη συνεχλιζαμε . Όχι ! Ήταν αυθόρμητη , πηγαία , αληθινή . Έβγαινε μόνη της , βέβαια δεν μπορούσαμε λόγω ηλικίας , να προσδιορίσουμε ψυχρά και με σαφήνεια το βαθύτερο νόημα της μεγάλης αυτής μέρας . Νοιώθαμε όμως πως η μέρα αυτή ήταν πραγματικά μεγάλη , μυστηριακή , αλλόκοσμη , που μας γιόμιζε από χαρά και εθνική υπερηφάνεια τα στήθια , προκαλούσε συναγερμό στην ψυχή κι ‘εφερνε δέος στο λογισμό . Κι όλα αυτά ανεπιτήδευτα , ξεκάθαρα μ’ένα απλό τρόπο .
Όταν τραγουδούσαμε το πρωί “ Άγια μέρα ξημερώνει “ , πιστεύαμε , με περισσή παιδική αγνότητα κι αφέλεια , πως πράγματι έτσι ήταν . Πως τα εζωνάκια δεν θ’ αργήσει να ‘βγει να τα κοινωνήσει ο Πατριάρχης και να τα υποδεχτεί με βάγια ..
Τώρα , τι..πιστεύουμε σήμερα , ε..αυτό είναι άλλου παπά Βαγγέλιο !!
Η παραπάνω ολοζώντανη , κι’ ολόφρεσκη περιγραφή , είναι γλυκειά..ανάμνηση του αξέχαστου Λιδορικιώτη φίλου και λογοτέχνη Αλέκου Κωστάκη , του..Καφτανιαλέκου , όπως τον..ξέραμε και τον λέγαμε , και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “ Λιδωρίκι “ , αριθ.φύλλου 15 , το Φεβρουάριο του 1983,φυσικά περιγράφει την μαθητική ζωή των Εθνικών γιορτών , στα προπολεμικά χρόνια .
Βέβαια , εκτός απ' τα ..εκδρομικά και τα των..θετρικών παραστάσεων αλλά και..παρελάσεων , γινόντουσαν και πολλά και...διάφορα και μέσα στις αίθουσες , πάντα από..συγκεκριμένα , πάντα , πρόσωπα , της .." συγκεκριμένης " σε κάθε τάξη , ζευζεκοπαρέας .
Ορισμένα τέτοια περιστατικά , έρχονται ώρες - ώρες , στο νου , και άθελά μου χαμογελάω , με τις ..παλαβιές που κάναμε , όχι βέβαια πως τώρα τα παιδιά δεν κάνουν παλαβομάρες , όοοχι , αλλά να τότε ήταν πολύ..περιορισμένου αριθμού , όπως επίσης και οι..συμμετέχοντες ήταν...ελάχιστοι .
Πριν μεράσουμε στα των ..μεταπολεμικών Εθνικών γιορτών , ας θυμηθούμε και ένα όμορφο περιστατικό , της τότε εποχής , με πρωταγωνιστές τον αξέχαστο μαθηματικό καθηγητή μας Γεώργιο Ρωμανα , και την ...ταπεινότητά μου ...φυσικά αναδημοσιευμένο από παλιότερη ανάρτηση ..
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ..ΚΟΣΜΟΓΡΑΦΙΑΣ !!
ΟΣΑ ΘΥΜΑΜΑΙ..
Ο αγαπημένος μας καθηγητής , ο αξέχαστος Γιώργος Ρωμανάς , σε ώρα διδασκαλίας , σε κάποια μεγαλύτερη τάξη , διακρίνουμε τους : Γιώργο Τσιάντα , Δημ . Τσιώνο , Δ.Πανάγο , Σταθούλα Κουτσαύτη , Αρετή Γεροδήμου , Γιωργία Πουρνιά , Νίτσα Παπαδοπούλου και Ελένη Κωστοπούλου και στο βάθος , μάλλον , η Μαρία Παπαιωάννου .
Παρασυρμένος , αγαπημένοι μου φίλοι , απ' τις ..ολοζώντανες μαθητικές αναμνήσεις που κουβεντιάσαμε με παλιόφιλους και συμμαθητές , το αποκριάτικο τριήμερο και με βαθειά νοσταλγία των αξέχαστων μαθητικών μας χρόνων , και της παλιάς Λιδορικιώτικης ζωής , ξεφύλλισα το..δευτεράκι της ψυχής μου κι' ανέσυρα κάποια περιστατικά , της όμορφης εκείνης εποχής .
Θα πρέπει νάταν 1958 η 1959 , πήγαινα στην προτελευταία τάξη του Γυμνασίου , την εβδόμη όπως τη λέγαμε τότε , κι' αν θυμάμαι καλά το περιστατικό αυτό συνέβη στο μάθημα της Κοσμογραφίας , με το οποίο δεν είχα καμιά...σχέση και..συγγένεια , το γιατί θα σας το εξηγήσω πιό κάτω .
Το μάθημα , μας τόκανε ο καθηγητής μας των μαθηματικών ο αξέχαστος Γ΄. Ρωμανάς , που , εκτός του ότι ήταν ολίγον...αυστηρός , είχε και ένα..χούι , μόλις μπαίναμε γιά μάθημα , έχοντας γνώση των..μελλουμένων , έλεγε : Ανδρίτσος , Γραφάκος , Καψάλης , έξω , εμείς βέβαια ..θιγμένοι , διαμαρτυρόμασταν : Γιατί κύριε καθηγητά ; Δεν κάναμε τίποτα...κι' εκείνος κοιτώντας πάνω απ' τα γυαλιά του , που τάχε πάντα χαμηλά στη μύτη , μας απαντούσε ..στερεότυπα : Θα ..κάνετε εσείς , θα κάνετε...
Όπως θα θυμάστε , οι παλιότεροι , τότε οι καθηγητές μας σήκωναν , συνήθως , με τη σειρά του καταλόγου , οπότε ξέραμε πότε , πάνω κάτω , θα σηκωθούμε γιά μάθημα , κάποια μέρα λοιπόν που είχαμε κοσμογραφία , ήταν η σειρά μου να σηκωθώ γιά μάθημα , αλλά δυστυχώς παρ' ότι το ήξερα ότι ήμουν ..υποψήφιος , δεν είχα ανοίξει , ως ..συνήθως , βιβλίο , τι να κάνω ..τι να κάνω , σκεφτόμουνα το θριαμβευτικό χαμόγελο του καθηγητού μου , όταν θα τούλεγα πως δεν έχω διαβάσει , και δεν μου πήγαινε καλά , έπρεπε κάτι να σκαρφιστώ , πριν πάω στο σχολείο , λοιπόν , πήγα στον ΟΤΕ , τότε ήταν στο ισόγειο του Λαλαγιαννέικου σπιτιού , και υπάλληλος ήταν ο μπάρμπα Γιάννης ο Κανδρής , που ήταν και..ζόρικος , το σχέδιό μου ήταν..λίαν..στανικόν , θάπαιρνα ένα φύλλο πρόσκλησης τηλ/κής συνδιάλεξης , τότε οι συνδιαλέξεις γίνονταν απ' τους θαλάμους του ΟΤΕ , και θα συμπλήρωνα πως με καλεί στο τηλέφωνο ο αδερφός μου ο Γιώργος , που ήταν στην Αθήνα , και γιά ώρα θα έβαζα την ώρα του μαθήματος της πρώτης ώρας , της Κοσμογραφίας , πράγματι λοιπόν πήγα , πήρα την πρόσκληση , την συμπλήρωσα καταλλήλως , και πήγα στο σχολείο , βρήκα τον καθηγητή μου , και του είπα πως έχω συνδιάλεξη με τον αδερφό μου , που γνώριζε φυσικά , υποσχόμενος πως μόλις τελειώσω το τηλεφώνημσ , θα πήγαινα αμέσως στο μάθημα , έδειξα και την..επίσημη πρόσκληση , του ΟΤΕ , γιά του λόγου το..αληθές , ο καθηγητής μου με κοίταξε ειρωνικά , αλλά μου επέτρεψε ν' αργήσω στο μάθημά του .
Το πρώτο , λοιπόν , μέρος του σχεδίου μου είχε πετύχει , τώρα θάπαιρνα την...εκδίκησή μου , φεύγω και πάω σπίτι , η μάνα μου ήταν στο μαγαζί , και κάθομαι και διαβάζω..παπαγαλία το μάθημα που είχαμε , λέω παπαγαλία γιατί με την..κυρία αυτή , την..Κοσμογραφία δηλαδή , δεν είχα καμιά ..μα καμιά προηγούμενη..επαφή , διάβασα λοιπόν όσο καλύτερα μπορούσα , κι' ύπολόγισα περίπου την ώρα , θάπρεπε νάχει τελειώσει η εξέταση και θα έκανε ο καθηγητής μας την παράδοση , νάμαι κι' εγώ στο μάθημα....
Ο χρόνος που είχε βέβαια απομείνει ήταν πολύ λίγος γιά ..πλήρη εξέταση , αλλά αρκετός γιά την ολοκλήρωση του σχεδίου μου , μπαίνω λοιπόν , καλημερίζω και τραβάω γιά το θρανίο μου , αμέριμνος , και τα πράγματα από δω και πέρα εξελιχθήκανε όπως ακριβώς τα είχα προβλέψει , και φυσικά σχεδιάσει , ο Ρωμανάς , με το ειρωνικό του χαμόγελο , πιστεύοντας πως έπιασε...λαγό , με ρωτάει , έχεις διαβάσει το μάθημα Καψάλη ; έλα να μας το πεις...πάντα χαμογελώντας κάτω απ' τα..μουστάκια του , εγώ φυσικά..φυσικά , του απαντάω , και βέβαια κύριε Καθηγητά , και προχωράω προς την έδρα , παίρνω...θέση μάχης , και μόλις ο καθηγητής μου μου λέει να πω το μάθημα , έχοντας αρχίσει στο πρόσωπό του να ανθίζει το..θριαμβευτικό ..χαμόγελο , αρχίζω ..χειμαρρωδώς να ..απαγγέλνω το..ποίημά μου , ρίχνοντας βέβαια και ..κλεφτές ματιές , στον καθηγητή μου , που φαινόταν να τάχει ..χαμένα , την κατάσταση τότε έσωσε το κουδούνι του διαλείμματος , τα παιδιά , ως συνήθως , σηκώθηκαν κι' ο Ρωμανάς , έχοντάς τα χαμένα , γιατί ήταν παραπάνω από βέβαιος , πως η συνδιάλεξη ήταν...κοπάνα , και φυσικά ήμουν αδιάβαστος , απορημένος ελαφρά , και λίγο..μουδιασμένα , μου είπε το πολυπόθητο , φτάνει αρκετά , μπράβο ,΄και ήταν , ομολογουμένως , το πρώτο και το...μοναδικό μπράβο που πήρα ποτέ μου απ' τον αγαπημένο καθηγητή μου τον αείμνηστο Γιώργο Ρωμανά , και μη μου πείτε πως δεν το άξιζα.......
Μερτά το μικρό..εμβόλιμο διαλειμματάκι , ας γυρίσουμε και πάλι στις Εθνικές μας γιορτές , τις παρελάσεις και τις θεατρικές τους παραστάσεις , ανασέρνωντας και αναδημοσιεύοντας ένα παλιότερο σχετικό μας δημοσίευμα , που δίνει , πάνω..κάτω , την ατμόσφαιρα της τότε Λιδορικιώτικης ζωής , απολαύστε το...
ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ
Καμαρωμένη Λεβεντιά , όπου χορεύει στη ...Βαθειά.......
Γ. Τσιάντας , Κ. Κρικέλας και Χ. Τσέλιος , Τ.Μαργώνης....
Λυγερόκορμες Λιδορικιωτοπούλες σέρνουν το χορό στη Βαθειά....
Η Λιδορικιώτικη Λεβεντιά ..εν δράσει , Τσολιάδες , Αμαλίες και Πρόσκοποι σέρνουν το χορό κάτω απ'τον γεροπλάτανο και.... το άγρυπνο βλέμμα του αξάχαστο Κ.Παπανδρέου .
Πρόσκοποι και λυκόπουλα αποδίδουν τιμές στους παρελαύνοντες , υπό...βροχήν , στο Αλωνάκι , όπως βλέπετε στο βάθος στο χωριό μας είχαμε τότε και...αλεξιβρόχια......
Η..εμπροσθοφυλακή παρελαύνουσα στο Αλωνάκι , κοιτάξτε πίσω τι γίνεται.....
Το προσκοπικό μας...άγημα έτοιμο γιά την παρέλαση , σε μιά πανέμορφη αναμνηστική φωτογραφία , διακρίνονται : Δ.Αποστολόπουλος , Γ.Ζόγκζας , Ι.Ανέστος , Η.Κωστοπαναγιώτου , Ε.Ξυλάγγουρας , Α.Κάππος , Γ.Καψάλης , Ι.Πίτσιος , Ι.Υφαντής , Ι.Καραχάλιος , Ασ.Πλιάνος , Α.Μποοβιάτσης , Χ.Ευσταθίου , Δ.Ανδρίτσος και Κ.Καψάλης .
Χορός..θηλέων στο Αλωνάκι , σε πρώτο πλάνο δυό...υπέροχες κοτσίδες με τα απαραίτητα κορδελλάκια τους....
Λεβεντοχορός στη Βαθειά , πρώτος στο χωρό ( μάλλον ) ο αείμνηστος Λιδορικιώτης αξιωματικός Μάρκου , στο βάθος αριστερά ο Χρήστος Ευσταθίου και ανάμεσα στους χορευτές διακρίνεται ο Γιώργος Πανάγος....κιθαρίζων...
Σ' ένα διάλειμμα του " ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑ '' ο αξέχαστος φίλος Κώστας Κάππος ( Φούκας ) με τον Κώστα Καψάλη . Στο βάθος φαίνεται λίγο και ο Παναγιώτης Γραφάκος .
Aπ' τη θεατρική παράσταση " ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ " : Κώστας Καψάλης , Γιάννης Πίτσιος και Δημήτριος Ανδρίτσος .
25η Μαρτίου στο Λιδορίκι της 10ετίας του 50 , 'ολα είναι έτοιμα για τη θεατρική παράσταση και οι πρωταγωνιστές της βγάζουν την αναμνηστική φωτογραφία .
Από αριστερά διακρίνονται : Στάγιας ( μάλλον ) Αθανάσιος , Κάγκαλος Χαράλαμπος , Τσώρης Ξενοφών , Στάγιας Λεωνίδας , Βελλίας Αθανάσιος , Καψάλης Γεώργιος , Μολογιάννης Ιωάννης , απ' τους καθήμενους ο ...φεσοφόρος μας είναι άγνωστος , ο άλλος είναι ο Παλαιολόγου Αθανάσιος , που δυστυχώς όπως κι' ο Γ . Καψάλης δεν ζουν σήμερα .
* * *
Κάθε χρόνο , όσο πλησιάζει η γιορτή της 25ης Μαρτίου , τόσο ο νους στριφογυρνάει στις παλιές Λιδορικιώτικες δόξες αυτής της μέρας . Ξεχωριστή θέση , στη Λιδορικιώτικη ζωή , είχαν πάντα οι γιορτές , Εθνικές , Σχολικές Θρησκευτικές , οικογενειακές , αλλά αυτές που ξεχώριζαν γιά τη λαμπρότητά τους ήταν , σίγουρα οι Εθνικές .
Η 28η Οκτωβρίου και του Ευαγγελισμού , ήταν μέρες αξέχαστες , τα σπίτια όλα σημαιοστολισμένα , τα πεζοδρόμια ασβεστωμένα και πεντακάθαρα , κι’οι αυλές λαμποκόπαγαν απ’την πάστρα ενώ η ευωδιά απ’τα λουλούδια ήταν διάχυτη στην ατμόσφαιρα , σε μέθαγε.... ονειρεμένη ζωή.... αξέχαστα χρόνια...
Οι ετοιμασίες γιά του Ευαγγελισμού άρχιζαν βδομάδες πριν , διπλή βλέπεις γιορτή , Εθνική αλλά και Θρησκευτική , και όλα έπρεπε νάναι στην εντέλεια , στα σχολεία οι προετοιμασίες για την παρέλαση και οι πρόβες γιά τη θεατρική παράσταση , που ήταν έθιμο πλέον , έδιναν κι’έπαιρναν .
Τα παιδιά , αγόρια – κορίτσια , είχαν , απο μέρες πριν , καπαρώσει τις στολές τους (τσολιάδες και Αμαλίες ) από συγγενείς και φίλους , τις σιδέρωναν , τις καθάριζαν και περίμεναν την μέρα να τις φορέσουν στην παρέλαση αλλά και στο χορό που επακολουθούσε στη Βαθειά .
Απ’την άλλη μεριά οι μανάδες , ετοίμαζαν από πριν τα ρούχα των παιδιών , χρονιάρα μέρα βλέπεις , που έπρεπε τις μέρες εκείνες να φορέσουν τα...καλά τους , μπορεί να ήταν βέβαια ..ντρίλινα , αλλά μοσχοβόλαγαν πάστρα και...πράσινο σαπούνι , άστραφταν από καθαριότητα , κι’η τσάκιση στα παντελόνια ...έσκιζε , κυριολεκτικά...σούκοβε το χέρι .
Οι πρόσκοποι και τα λυκοπουλάκια ετοίμαζαν τις στολές τους , μ’όλα τα συμπράγκαλα ( άλλος ..γλυκός μπελάς για τις μανάδες ) κι’ έφτιαχναν τα κονταράκια με τα τενεκεδάκια για τη λαμπαδοφορία , όλα έπρεπε νάναι στην ...εντέλεια....
Στα σχολεία , Γυμνάσιο και Δημοτικό , οι προεργασίες γιά τη γιορτή είχαν από καιρο ξεκινήσει , θεατρικό έργο , σκετσάκια , ποιήματα , τραγούδια , χοροί , παρέλαση , όλα προετοιμάζονταν με θρησκευτική ευλάβεια και αφοσίωση , κι’εκτός απ΄τις πρόβες που γίνονταν στο σχολείο , οι μανάδες στα σπίτια δίκην...υποβολέως βόηθαγαν τα παιδιά να μάθουν τα ποιήματα και τους ρόλους τους , χαμός στο...ίσιωμα που λένε .
Η ψυχή όμως των εκδηλώσεων ήταν ο καθηγητής μας της γυμναστικής , ο αξέχαστος Κώστας Παπανδρέου ( πόσα αλήθεια του χρωστάμε .. ) που νυχθημερόν πάσχιζε να μας ....συμμαζέψει και πάντα τα κατάφερνε , ψηλός γεροδεμένος , με καμπανάτη βροντερή φωνή γέμιζε τη Λιδορικιώτικη ατμόσφαιρα με τα παραγγέλματά του , ας είναι αναπαυμένος...ο αγαπημένος δάσκαλός μας , τον θυμόμαστε πάντα με αγάπη .
Αυτός είχε την ευθύνη της παρέλασης , των χορών , των τραγουδιών και των εμβατηρίων, κι’ακόμα συγκροτούσε ομάδες μαθητών , που κάθε μιά είχε και συγκεκριμένη αποστολή , είχε εκπληκτικές οργανωτικές ικανότητες , πέρα απ’ την άριστη επαγγελματική του κατάρτιση και πάντα , σ’ότι κι’αν έκανε , είχε άριστα αποτελέσματα .
Αφού λοιπόν όλα είχαν βρει το ρυθμό τους , 2-3 μέρες πριν τη γιορτή , άρχιζε ο στολισμός του σχολείου , μιά ομάδα μαθητών , επικεφαλής πάντα ο Γυμναστής μας , με τον Εθνικό...μας μεταφορέα τον μπάρμπα Θανάση το Ρέλλο , μακαρίτη πιά από χρόνια , με το κουτσομούρικο φορτηγό του ( με την μεταλλική ξεσκέπαστη καρότσα ) κατέβαινε στην Ερατεινή και γέμιζε τ’αμάξι με κλωνάρια φοίνικα , σκίνα και πικροδάφνες κι’άρχιζε το...πανηγύρι της διακόσμησης , πραγματικό πανηγύρι .
Διακοσμητές , εκτός του Γυμναστού μας , κι’άλλοι καθηγητές αλλά κυρίως καθηγήτριες , κατά κανόνα φιλόλογοι , Μπάγια , Πλουμάκη , Λιαπίκου μηδέ εξαιρουμένης και της νεαράς θεολόγου , Λιναρδάκη , οι φιλόλογοι είχαν πάντα και την εν γένει...καλλιτεχνική επιμέλεια των θεατρικών παραστάσεων ( ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω το γιατί ) , αυτοί επέλεγαν τους ..ηθοποιούς , έκαναν τη διανομή των ρόλων και με τη σκηνοθετική τους...καθοδήγηση γίνονταν και οι πρόβες .
Τα κριτήρια για την επιλόγή ; μάλλον όχι...καλλιτεχνικά , έπρεπε νάσαι καλός μαθητής , φρόνιμος , αλλά κυρίως νάχεις βροντερή φωνή και φυσικά..παράστημα , αν συγκέντρωνες όλα αυτά τα προσόντα είχες ...εξασφαλισμένο πρωταγωνιστικό ρόλο και κάποιο , ίσως , καλύτερο βαθμό , σε αναγνώριση της προσφοράς σου .
Σε λίγες λοιπόν ώρες , όλα αλλαζαν όψη , το προαύλιο , η είσοδος με τα σκαλάκια , δίπλα στο Καραμητσέικο το σπίτι , και το Σχολείο , έμοιαζαν με καταπράσινο κήπο , κι’όλα πια ήταν έτοιμα για τη μεγάλη γιορτή , ενω παντού υπήρχαν ταινίες με στίχους απ’το θούριο του Ρήγα , πατριωτικά συνθήματα : Ζήτω το 1821 , Ελευθερία η Θάνατος , Ζήτω η Ελλάς , Ζήτω το Εθνος και προσωπογραφίες όλων των ηρώων του ’21 , Διάκου , Μακρυγιάννη , Κολοκοτρώνη, Παπαφλέσσα , Καραισκάκη , Μιαούλη , Κανάρη κ . α. το ..τοπίο συμπλήρωναν οι αναρίθμητες Ελληνικές σημαίες , σημαιούλες και σημαιάκια που κατείχαν φυσικά και την πρώτη και καλύτερη θέση .
Ανάλογος , βέβαια , στολισμός , γινόταν και στις πλατείες , στα κτίρια των Δημοσίων Υπηρεσιών και φυσικά στα σπίτια μας , όλα τα σπίτια είχαν τη σημαία τους , κι'ένοιωθες πραγματικά ότι γιορτάζαμε κάποιο σημαντικό γεγονός , το κυριότερο όμως είναι ότι , όποιον κι'άν ρωτούσες γιατί γιορτάζουμε την 25η Μαρτίου , θα σου απαντούσε σωστά , όχι όπως τώρα που όταν ρωτάς σου απαντούν ότι γιορτάζουμε το ΟΧΙ που είπαμε στους Ιταλούς....
Ξεχάσαμε όμως ν'αναφέρουμε ότι παράλληλα με τα Σχολεία και τις Υπηρεσίες έκαναν τα κουμάντα τους και οι καταστηματάρχες της Βαθειάς , κυρίως , μετακαλώντας για το 3ήμερο γλέντι τις..επιφανέστερες τοπικές ορχήστρες ( κομπανίες ) δημοτικής μουσικής .
Οι γνωστότεροι Δωριείς μουσικοί ( οργανοπαίχτες ) της εποχής ήταν : Πίτσιος Αθαν η Φαλιαμπάρας , απ'το Βελούχι , κλαρίνο , Πανάγος Γεωργ. Λιδορικιώτης , λαούτο-κιθάρα , Μπίρπος Ιωαν, απο Πλέσσα , βιολί , Κλώσσας Γεωργ, Λιδορικιώτης , κλαρίνο κι' ακόμα οι Κακοπουλαίοι , απ'τη Σκαλούλα , σαντούρι-κιθάρα , οι Καρμαίοι, απ'το Σεβεδίκο , κλαρίνο- κιθάρα και αργότερα προστέθηκε κι' ο Καφέτσης Δημ. ( Κοντoκράς ) , Λιδορικιώτης , κιθάρα .
Στις κομπανίες βέβαια είχαμε και τις απαραίτητες τραγουδίστριες , που ..μετακαλούνταν φυσικά απ'την Αθήνα , μαζί και με άλλους μουσικούς που συμπλήρωναν τις ορχήστρες , και το μόνο προσόν που δεν διέθεταν ήταν η ...φωνή , ποιός όμως νοιαζόταν γι'αυτή αφού ...διέθεταν τόσα...άλλα προσόντα , που οι Λιδορικιώτες τα ..εκτιμούσαν ιδιαίτερα...και το αποδείκνυαν...εμπράκτως , αφού , πολλές φορές , οι μετακαλούμενες ...αοιδοί παρέμεναν στο Λιδορίκι και μετά τη γιορτή προσφέροντας και άλλες , μη τραγουδιστικές υπηρεσίες ....
Όσο λοιπόν πλησίαζε η γιορτή , μεγάλωνε και η ένταση των προετοιμασιών , μιά-δυό μέρες πριν έφταναν μουσικοί και τραγουδίστριες και νοίκιαζαν δωμάτια στου Ανδρίτσου , του Γαρδίκη η του Παπαιωάννου ( του Νάυλον ) , και έρχονταν , συνήθως , και επισκέπτες - γονείς νεοδιορισμένων καθηγητών και καθηγητριών , κυρίως , γιά να δούνε τα παιδιά τους και να περάσουν αυτές τις δυό-τρεις μέρες μαζί τους , γιατί την εποχή εκείνη τα σχολεία λειτουργούσαν και τα Σάββατα αφ'ενός και αφ'ετέρου οι μετακινήσεις , ελλείψει ι.χ , ήταν και δύσκολες αλλά και δαπανηρές .
Έν τω μεταξύ , οι πρόβες γιά την παρέλαση ήταν στην κορύφωσή τους , Δημοτικό , Γυμνάσιο , πρόσκοποι , λυκόπουλα , τσολιάδες , Αμαλίες , όλοι ήταν πανέτοιμοι γιά τη μεγάλη στιγμή , τις τελευταίες δε μέρες , δεν άκουγες τίποτ'άλλο εκτός απο τύμπανα , σάλπιγγες , τραγούδια , εμβατήρια και φυσικά τη στεντόρεια φωνή του Γυμναστού μας , που έδινε τα παραγγέλματα , εκτός όμως απ'τις πρόβες , είχαμε κι'ένα σωρό άλλες δουλειές να κάνουμε , έπρεπε να κόψουμε κλαδιά βάγιας ( Μυρτιάς ) γιά τα στεφάνια του σχολείου αλλά και των προσκόπων και των λυκόπουλων , ευτυχώς ο μπάρμπα Θύμιος ο Πιττάς , ο φαναράς , στη στροφή στο παλιό μονοπώλειο , είχε στην αυλή του ένα μεγάλο δέντρο βάγιας και απο αυτό βολευόμασταν , και ακόμα είχαμε , οι περισσότεροι σχεδόν , να μάθουμε τους ρόλους και τα ποιήματά μας , αυτό που το πας , μας έβγαινε κυριολεκτικά η πίστη εκείνες τις μέρες , το ευχαριστιόμασταν όμως παρ'όλη την κούραση, ήταν αυτό που λέμε , μιά πολύ ευχάριστη...ταλαιπωρία...
Tην παραμονή , λοιπόν , όλα ήταν έτοιμα , γινόταν και η τελευταία δοκιμαστική παρέλαση και ταχτοποιούνταν οι μικρολεπτομέρειες , στο στολισμό , στη σκηνή του Θεάτρου , γινόταν και η τελευταία πρόβα και όλοι..ξεθεωμένοι αναμέναμε...
Τα όργανα , στα μαγαζιά , άρχιζαν απ΄την παραμονή , συνήθως υπήρχαν 3-4 κομπανίες , στου Γαρδίκη , του Κλώσσα , το Κουλοπουλέικο ( το είχαν τότε τα Δελενικάκια ) και καμιά φορά του Ευσταθίου και του Γούρα ( του Ανδρίτσου ) , και όλα τα μαγαζιά γέμιζαν , μέσα - έξω , ενώ υπήρχε πάντα άφθονη..μαρίδα , ολόγυρα , που παρακολουθούσε κρεμασμένη - συνήθως - στα παράθυρα των μαγαζιών , σπρώχνοντας ο ένας τον άλλο για να έχουν..καλή θέση .
Η μουσική..πανδαισία άρχιζε με το γνωστό και απαραίτητο..μαρσάκι , ένα κλασσικό εμβατήριο που είχε πλέον καθιερωθεί ως εναρκτήριο...λάκτισμα , σε μιά γωνιά των μαγαζιών είχε κατασκευαστεί , πρόχειρα , μιά αυτοσχέδια εξέδρα - πάλκο και εκεί πάνω ...στεγαζόταν η ορχήστρα που συνήθως είχε κλαρίνο , κιθάρα - λαούτο , βιολί , σαντούρι και σπανίως και ακκορντεόν , όλοι οι..σολίστες καθήμενοι στις παλιές ωραίες ψάθινες καρέκλες , και πάντα σύμφωνα με το...πρωτόκολλο , στο κέντρο της εξέδρας το κλαρίνο , αριστερά και δεξιά του κιθάρα και βιολί , πίσω το σαντούρι και μπροστά απ' όλους , εις θέσιν... περίοπτον το...αστέρι της κομπανίας , η τραγουδίστρια .
Αξίζει , νομίζουμε , τον κόπο να κάνουμε μιά βιαστική ενδυματολογικοκομωτικοαισθητικόσοβατολογική περιγραφή ( !!! ) της αοιδού που , κάθονταν σπάνια στην καρέκλα , κρατώντας το ντέφι τόνωνε το..ηθικό του ανδρικού..πληθυσμού , που κρεμόταν , κυριολεκτικά , απ' τα...πόδια της .
Το φόρεμα λοιπόν προκλητικό , άφηνε..ακάλυπτα ( συνήθως ) τα επίμαχα σημεία του γυναικείου σώματος , άνω και κάτω άκρων , ξεκινώντας απ' το παλιό φουρώ που σε κάθε , σκόπιμα γενόμενη , αυθόρμητη...περιστροφή οριζοντιωνόταν προκαλώντας τα σφυρίγματα του ..φιλοθεάμονος κοινού καθώς και τα θαυμαστικά επιφωνήματα , όλο...κι' άλλο..πάλι..οπα κλπ.
Θα πρέπει να τονίσουμε εδώ , ότι οι προνομιούχες θέσεις ( πρώτο τραπέζι..πίστα ) είχαν περισσότερες οπτικές..δυνατότητες και απολαύσεις ειδικά όταν η ντιζέζ μερακλωνόταν και στριφογύριζε χορεύοντας , τότε οι μπροστινοί...παρατηρητές έβαζαν μέχρι και..στοιχήματα για το χρώμα των..εσωρούχων ενώ συχνά-πυκνά άκουγες άσπροοο η κόκκινοοο , μαύρο κλπ.( ο νοών...) .
Το ρεπερτόριο κλασσικό , η Λιδορικιώτισσα , η Ιτιά κλπ δημοτικά με προεξάρχοντα τα ηρωικά δημώδη άσματα , Εθνικής εορτής ένεκεν , και περνώντας βέβαια η ώρα μπαίναμε σιγά -σιγά και στον χώρο των..παραγγελιών , όπου - οι μερακλήδες χορευταράδες - 'εκλεβαν , κυριολεκτικά , την παράσταση με τα τσαλίμια , τις κολοκαθιές και τις κάθε λογίς φιγούρες , προκαλώντας τον θαυμασμό και τις επευφημίες των θεατών ενώ δεν έλειπαν και οι περιπτώσεις που η ασχετοσύνη των..χορευτών έκανε το κοινό να ξελιγώνεται στα γέλια .
Προιόντος του..χρόνου η..περιρρέουσα (sic) ατμόσφαιρα γινόταν όλο και πιό ζεστή , και όλοι , σχεδόν , γίνονταν μιά παρέα ενώ παράλληλα ο...Διευθυντής της ορχήστρας , ανάλογα με το λαικό...αίσθημα , τροποποιούσε και τη ροή του προγράμματος .
Αργά , τις μικρές ώρες , η ορχήστρα έπαιζε και κανένα ζειμπέκικο -ένας μάγκας στο Βοτανικό συνήθως - για τους πολύ βαρείς και ασήκωτους , εκτελώντας...κυριολεκτικά το έρμο το τραγούδι , που αν δεν σου λέγαν ποιό είναι..δύσκολα το καταλάβαινες .
Τα τραπέζια όλα ήταν γεμάτα και στις αίθουσες δεν έπεφτε ούτε..καρφίτσα , οι παρέες με την κοινωνικοταξική τους ( συνήθως ) διάκριση , οι καθηγητές ( πάντα ) μαζί , οι τραπεζικοί κλπ σιγά-σιγα έσμιγαν κι' όλο πιά το μαγαζί ήταν μιά απέραντη παρέα , μιά ωραία..ατμόσφαιρα που έλεγε κι' ο αξέχαστος ο Ηλιόπουλος....
Ξεχάσαμε να πούμε ότι είχαμε εμβόλιμα..και ευρωπαικούς...αγκαλιαστούς , ναι , αγκαλιαστούς χορούς , ταγκό και βαλς , σε ..ελευθέριες..συγγνώμη , ελεύθερες εκτελέσεις ανεπανάληπτες , κάτι κομπαρσίτες και κύματα..Δουνάβεως που μόνο σε συναυλίες γιά...κωφαλάλους μπορείς ν' ακούσεις , αλλά εμείς εκεί..όσο γιά την ποιότητα του ήχου , είναι πολύ-πολύ δύσκολο να την περιγράψουμε , άθλια , μικρομεγαφωνικές εγκαταστάσεις πρωτόγονες , και η ένταση ; στη διαπασών , σωστό βασανιστήριο , τι να κάνουμε όμως...το τράβαγε , βλέπεις ο...οργανισμός μας...
Έτσι λοιπόν πέρναγε κι' η παραμονή , τα χαράματα όλοι ξεθεωμένοι , απ'το ξενύχτι και με το κεφάλι κουδούνι απ' το κρασί και τη φασαρία πηγαίναμε γιά ύπνο , αφού σε λίγες ώρες είχαμε παρελάσεις και πανηγύρια στην πλατεία κι' έπρεπε να είμαστε σε..φόρμα .
Θα πρέπει όμως ν' αναφέρουμε εδώ ότι οι μέρες αυτές οι γιορτινές που ήταν κι' ανοιξιάτικες βοηθούσαν πολύ και στην δημιουργία..ειδυλλίων , θες το κλίμα των ημερών , η γιορτινή ατμόσφαιρα και η γενικότερη..χαλαρότητα , έδιναν μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων , κάτι που οι νέοι και οι νέες της εποχής δεν το άφηναν...ανεκμετάλλευτο .
Κι' έφτανε , επί τέλους , η μεγάλη μέρα , το χωριό είχε βάλει τα γιορτινά του , οι δρόμοι πεντακάθαροι , τα πεζοδρόμια φρεσκοασβεστωμένα , οι αυλές παστρεμένες και περιποιημένες και τα μπαλκόνια , με τις σημαίες και τις ευωδιαστές γλάστρες , αρμένιζαν σαν ολοστόλιστα καράβια στον καταγάλανο , ανοιξιάτικο Λιδορικιώτικο ουρανό , όλα μοσχοβολούσαν ασβέστη κι' άνοιξη και μαζί με την..ευωδιά της σκορδαλιάς , που ήταν έτοιμη αποβραδίς , δημιουργούσαν μιά υπέροχη πανδαισία..αρωμάτων , χαρά Θεού.....
Ανήμερα , το χωριό ήταν στο πόδι απ' τα χαράματα , και νάθελες να κοιμηθείς ήταν αδύνατο , οι πρόσκοποι και τα λυκόπουλα άνοιγαν το πρόγραμμα το γιορταστικό με τον εωθινό , κι' ολο το χωριό αντιβοούσε τα τραγούδια των παιδιών , ενώ παράλληλα οι μανάδες ήταν απο νωρίς ξεσηκωμένες , είχαν να ετοιμάσουν τα παιδιά , να μαγειρέψουν , να περιποιηθούν το σπίτι , χρονιάρα μέρα βλέπεις , διπλογιορτή , και νάναι έτοιμες γιά την εκκλησία , τη δοξολογία και μετά η παρέλαση , να καμαρώσουν τα βλαστάρια τους , και ο χορός στη Βαθειά , οπότε πάει η μέρα δεν έμενε καιρός γιά τίποτα άλλο . Βέβαια υπήρχαν και οι εορτάζοντες , οι Βαγγέληδες και οι Βαγγελίες , στην Πελοπόννησο γιορτάζουν και οι Άγγελοι κι' οι Αγγελικές αυτή τη μέρα , σε μας όμως όχι και άν θυμάμαι και καλά δυό ήταν όλοι κι' όλοι οι Βαγγέληδες , του Μανετοθύμιου και του Ανδρέα του Υφαντή , άλλους δεν μπορώ να θυμηθώ .
Περνώντα η ώρα , οι δρόμοι άρχιζαν να γεμίζουν , τσολιάδες , Αμαλίες , προσκόπους , λυκόπουλα και παιδιά του Δημοτικού και του Γυμνασίου που πηγαινορχόντουσαν παρέες - παρέες μέχρι να συγκεντρωθούν γιά τον εκκλησιασμό και την παρέλαση , οι σαλπιγκτές με τους τυμπανιστές , έκαναν τις τελευταίες πρόβες τους , σηκώνοντας το χωριό στο πόδι και λίγο αργότερα , η στεντόρεια φωνή του γυμναστού μας του αξέχαστου Κώστα Παπανδρέου αντιλαλούσε απ' άκρης σ' άκρη στο χωριό , δίνοντας τα παραγγέλματα στους μαθητές που ήταν ακόμα σκόρπιοι . Κορίτσια κι' αγόρια , όλα στολισμένα , με τις καλές τους φορεσιές , φρεσκοσιδερωμένες , άστραφταν από χαρά και καθαριότητα , τόνοιωθαν το ζούσαν και το φχαριστιόνταν , όχι όπως τώρα , τότε τόχαμε τιμή και καμάρι να πάρουμε μέρος στις παρελάσεις , τώρα....
Όταν όλα ήταν έτοιμα , τα παιδιά κατά σχολείο , Δημοτικό και Γυμνάσιο παρατάσσονταν καθώς και τα υπόλοιπα παρελαύνοντα τμήματα , πρόσκοποι κλπ. η πομπή άρχιζε κάπου απ' το τότε Δημοτικό , σήμερα Μουσείο , και έφτανε σχεδόν μέχρι τις λάκες , ενώ στο Αλωνάκι , αριστερά και δεξιά στο δρόμο , οι Λιδορικιώτες είχαν αρχίσει να παίρνουν θέσεις γιά την παρέλαση , που γινόταν αμέσως μετα την δοξολογία και οι φωτογράφοι μας , ο αείμνηστος ο Νίκος ο Κολοκύθας ( Πανουργιάς ) κι' ο Σωτήρης ο Γιαλαμάς είχαν ήδη κάνει χρυσές δουλειές φωτογραφίζοντας τη νεολαία που πηγαινορχόταν βγάζοντας αναμνηστικές φωτογραφίες .
Δεν απόμενε παρά το παράγγελμα του γυμναστού μας , κι' ή καλοκουρδισμένη μηχανή έπαιρνε μπροστά , πρόσκοποι , λυκόπουλα , σχολεία , όλα τα παιδιά άψογα , καλογυμνασμένα , πέρναγαν μπροστά στον κόσμο που τα χειροκροτούσε ασταμάτητα , κουνώντας τις σημαιούλες που κρατούσαν , και ζητοκραυγάζοντας....
Μετά τον εκκλησιασμό ακολουθούσε η τελετή κατάθεσης στεφάνων στο μνημείο των ηρώων στο Αλωνάκι όπου , από νωρίς οι Λιδορικιώτες , αλλά και γονείς των μαθητών απ' όλα τα χωριά, είχαν πιάσει θέσεις γιά να παρακολουθήσουν της εντυπωσιακή , πράγματι , παρέλαση και να καμαρώσουν τα παιδιά τους .
Η τελετή της κατάθεσης των στεφανιών είχε τη δική της μεγαλοπρέπεια και ομορφιά , οι απαγγελίες των ηρωικών ποιημάτων και η όλη παράσταση των παιδιών σκόρπαγαν συγκίνηση στους παρευρισκόμενους που είχαν κατακλύσει την πλατεία αλλά και τους γύρω χώρους , ενώ ήταν ολοφάνερη σε κάθε κίνηση , σε κάθε στιγμή , η εξαίρετη δουλειά του αξέχαστου γυμναστού μας , στον οποίο πολλά οφείλουμε όλοι μας .
Τελειώνοντας και η κατάθεση των στεφανιών τα τμήματα παρατάσσονταν πάλι στην αρχική θέση, στο παλιό Δημοτικό και άρχιζε πλέον η παρέλαση , που με τόση αγωνία όλοι περίμεναν , άρχοντας , κυριολεκτικά , της παρέλασης αλλά και ψυχή της , ήταν φυσικά ο Κώστας Παπανδρέου , επιβλητικός , σοβαρός με Ολύμπια ηρεμία και μεγαλοπρέπεια καθοδηγούσε , σαν Δ/ντής ορχήστρας , την όλη τελετή με άριστα πάντα αποτελέσματα .
Το πέρασμα των παιδιών γινόταν μέσα σε πανδαιμόνιο , εμβατηρίων ( που ακούγονταν απ' τα μεγάφωνα ) , ήχων σαλπίγγων και τυμπάνων και της βοής απ' τις φωνές του κόσμου που κυριολεκτικά παραληρούσε από ενθουσιασμό .
Τελειώνοντας η παρέλαση , όλος ο κόσμος πήγαινε στη Βαθειά όπου , θα χόρευαν στην αρχή τα παιδιά και στη συνέχεια μέχρι αργά το μεσημέρι γινόταν τρικούβερτο γλέντι , βούλιαζε κυριολεκτικά απ' τον κόσμο η πλατεία , ενώ ο υπέροχος ήχος του κλαρίνου αντιλαλούσε απ'άκρη σ' άκρη στο χωριό μας που γιόρταζε πραγματικά τη λαμπρή αυτή γιορτή .
Το μεσημέρι , στα σπίτια , επακολουθούσε γερό τσιμπούσι και φυσικά κρασοπότι , μπακαλιάρου και σκορδαλιάς ένεκεν , χωρίς να λείπουν βέβαια και οι λαχταριστές τυρόπιτες και το αρνάκι με πατάτες στο φούρνο , συγγενείς και φίλοι , μαζεύονταν παρέες - παρέες και το γλεντούσαν μέχρι αργά .
Το απόγευμα είχαμε , πάντα , την απαραίτητη θεατρική παράσταση στο Γυμνάσιο , το σούρουπο την φαντασμαγορική μας λαμπαδοφορία και το βράδυ γλεντοκόπι στα μαγαζιά μέχρι τελικής... πτώσεως , μέχρι πρωίας.....
Χρόνια μετά , βρέθηκα στο χωριό του Ευαγγελισμού γεμάτος νοσταλγία , να ξαναζήσω ( έτσι πίστευα ) τις όμορφες εκείνες στιγμές , να νοιώσω την ίδια ζεστασιά , την ίδια συγγενική ατμόσφαιρα του τότε , αλλοίμονο....με περίμενε μιά πολύ δυσάρεστη έκπληξη , πίκρα , απογοήτευση , θλίψη αλλά και οργή με πλημμύρισαν , δεν γνώρισα το χωριό μας , δεν είχε καμιά σχέση με το Λιδορίκι που είχα στην ψυχή και τα όνειρά μου , έννοιωσα σαν σε ξένο τόπο , καμιά εικοσαριά άνθρωποι σκόρπιοι στ' Αλωνάκι στην κατάθεση των στεφανιών και μιά ομάδα μαθητών που υποτίθεται ότι έκανε ...παρέλαση , τραγική εμφάνιση που δυστυχώς απεικονίζει μιά θλιβερή , πολύ θλιβερή πραγματικότητα , εάλω η πόλις αδέρφια...δυστυχώς....
Για τους νοσταλγούς παραθέσαμε μερικές παλιές φωτογραφίες , έτσι για ...βάλσαμο....για... παρηγοριά...
Καλό σας ξημέρωμα και καλή αυριανή..
Απ' το " Λιδωρίκι " με αγάπη.....Κ.Κ.-
‘Ετσι λοιπόν , ή κάπως έτσι , γίνονταν οι παρελάσεις , τον καλό παλιό καιρό , μα σιγά..σιγά .ξέφτισαν , μέχρι που φτάσαμε στο σημείο , οι…θεατές , να παρακαλάμε να μη γίνονται πια , γιατί δεν αντέχουμε να βλέπουμε την αθλιότητα των σημερινών παρελάσεων , που περισσότερο μοιάζει με ..περίπατο παρεών και τίποτα περισσότερο .
Τώρα το ποιός και ..τι φταίει για το χάλι αυτό , καλύτερα ας μη το συζητήσουμε , δεν έχει καμία αξία , αφού όλοι γνωρίζουμε πολύ-πολύ καλά .
Παραλείψαμε όμως , αγαπημένοι μου φίλοι , να αναφερθούμε και στη γενικότερη , πέραν της σχολικής , έπικρατούσα ..” θεατρικο..κινηματογραφική “ κατάσταση , γιατί υπήρχε πλούσια κίνηση , τόσο μεταπολεμικά , αλλά και προπολεμικά , κάτι που δεν μπορώ να γνωρίζω μεν , αλλά , έχουμε κάποιες γραπτές μαρτυρίες , που θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε , αρχίζοντας με μια πολύ όμορφη και ζωντανή αφήγηση του αείμνηστου Σπύρου Σφέτσου , που άφησε φεύγοντας ένα θησαυρό “ Λοιδορικιώτικων ιστοριών “ ,αφού κι’ο ίδιος έγραφε το Λοιδορίκι , με – οι – , ας απολαύσουμε την δροσερή αυτή ιστοριούλα , σε αναδημοσίευση από παλιότερη ανάρτησή μας ..
Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ , ΤΟ ΧΑΣΤΟΥΚΙ ΚΑΙ Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ..
Περάστε κόσμε , η παράσταση αρχίζει…
Πλησίαζε η βδομάδα των εξετάσεων στο Σχολαρχείο , όταν στο καφενείο του Ανδρίτσου εγκαταστάθηκε ο…Καραγκιόζης.Κοσμικό γεγονός !!!!!!
Πρώτοι και καλύτεροι , ποιοι άλλοι ; οι μαθητές , που με κανονικό εισιτήριο , σφραγισμένο μάλιστα απ’τον Έφορο , γέμισαν σχεδόν τον μικρό χώρο του μαγαζιού , έτσι όταν ήρθαν και οι μεγάλοι , δεν υπήρχε χώρος γι’αυτούς και δημιουργήθηκε κάποια ..αναταραχή .
Το γεγονός αναφέρθηκε στον Σχολάρχη Παπαθανασίου κι αυτός ( άριστος Δάσκαλος αλλά ..σκληρός με τους μαθητές του ) μπήκε στη μικρή αίθουσα και διέταξε τους μαθητές να βγούνε έξω , έτσι και έγινε .
Σε λίγες μέρες τελείωσαν οι εξετάσεις και τα μαθήματα , και ο Καραγκιόζης συνέχισε κανονικά τις παραστάσεις , αλλά στην πλατεία τώρα πιά . Δύο , λοιπόν , απ’τους …θιγέντες μαθητές , ο Βασ.Α.Παπαιωάννου και ο Αθαν.Καραδήμας ( της Ευτυχίας ) , σκεφτήκανε πως παίρνοντας το απολυτήριο στο χέρι θα ήταν πια εκτός δικαιοδοσίας του…Παπαθανασίου και κατά συνέπειαν μπορούσαν , άνετα , να πάνε στον Καραγκιόζη .
Μια και δυό λοιπόν πάνε στο Σχολείο , και με τη δικαιολογία ότι ..αδημονούσαν να μάθουν με ποιο βαθμό πέρασαν την τάξη , παρακαλέσανε ευγενικά τον Σχολάρχη , να τους δώσει τα απολυτήρια , έτσι και έγινε .
Πήραν οι λεβέντες τα απολυτήρια , και το βράδυ από νωρίς-νωρίς , πρώτοι και καλύτεροι , τσούπ , στην πρώτη σειρά στον καναπέ του Ανδρίτσου , με το ένα πόδι πάνω στο άλλο , παραγγείλανε κι’από ένα τριαντάφυλλο , περιμένοντας ανυπόμονα να αρχίσει η παράσταση .
Από απέναντι όμως , ο Σούλιος , ο Παπαθανασίου και οι άλλοι τους είδαν , και ο Σχολάρχης τότε σηκώθηκε , δήθεν κάπου να παέι , και τη στιγμή που περνούσε μπροστά απ’τους μαθητές , οι οποίοι τον χαιρέτισαν…ευγενικά , με σεβασμό , κρυφογελώντας , τους άστραψε ξαφνικά από ένα χαστούκι , χωρίς να πεί τίποτα .
Τα παιδιά φυσικά , εν ριπή οφθαλμού , εξαφανισθήκανε απ’τη Βαθειά και ακόμα…τρέχουν ...
Η τελευταία όμως πράξη της ιστορίας μας , η εκδίκηση των μαθητών , παίχτηκε αργότερα , είναι εξάλλου γνωστό , ότι η εκδίκηση είναι πιάτο που…τρώγεται πάντα…κρύο , έτσι λοιπόν , οι φίλοι μας , γνωρίζοντας ότι ο Σχολάρχης τους είχε , εκτός απ’τα γραμματα αρίστη επίδοση και ..στίς γυναίκες και ..γνωστού όντος ότι πολλά βράδια έμπαινε απ’το παράθυρο στο δωμάτιο μιας νεαρής και όμορφης Δασκάλας , που έμενε στο σπίτι του παπα Τσίγκα , στο μεσαίο πάτωμα , υποβοηθούμενος απ’τον Ταγάια , παραφύλαξαν και την ώρα που ο Παπαθανασίου , σκαρφαλώνοντας με τη βοήθεια του φίλου του , είχε μισομπεί στο παράθυρο, μισός μέσα – μισός έξω , πήραν την εκδίκησή τους δια….λιθοβολισμού .
Πετροβόλησαν λοιπόν τον Σχολάρχη τους , με αποτέλεσμα για καιρό ο έρμος να υπο φέρει και να στραβοπερπατάει , χωρίς όμως ποτέ να μάθει ποιοι ήταν αυτοί , που του κάνανε αυτή την κασκαρίκα.
Πέρασαν χρόνια , ο Παπαθανασίου παντρεύτηκε την κόρη του Κομιντζή ( Πετροπούλου ) και ο Βασίλης ο Παπαιωάννου , Δικηγόρος πια στην Αθήνα , συναντήθηκαν σε μια εκδρομή του Γυμνασίου στην οποία ο , Γυμνασιάρχης πιά , Παπαθανασίου κάλεσε και τον παλιό μαθητή του και τώρα φίλο ,τον Βασίλη.
Στην εκδρομή , κάτι το κρασάκι , κάτι το τραγούδι και η όμορφη παρέα , αρχισαν να θυμούνται τα παλιά και να διηγούνται διάφορες ιστορίες , τότε λοιπόν ο Βασίλης , με λυμένη απ’ το κρασί γλώσσα , αποκάλυψε στον παλιό του Σχολάρχη ότι αυτός και ο Καραδήμας ήταν οι δράστες του…λιθοβολισμού .
Ο Παπαθανασίου έμεινε εμβρόντητος , για λίγο τα’χε χαμένα , και σαστισμένος όπως ήταν αποκάλυψε με τη σειρά του , ότι για κείνο το επεισόδιο είχε μαλώσει , κόβοντας και την καλημέρα , με εφτά ( 7 ) αδελφικούς του φίλους , γιατί πίστευε ότι αυτοί του είχαν κάνει τη ..νίλα..................
Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι ………..Κ.Κ.-
![image_thumb[3]](file:///C:/Documents%20and%20Settings/kostas/Local%20Settings/Temp/WindowsLiveWriter-429641856/supfilesA5785/image[7].png "image_thumb[3]")
![image_thumb[5]](file:///C:/Documents%20and%20Settings/kostas/Local%20Settings/Temp/WindowsLiveWriter-429641856/supfilesA5785/image[9].png "image_thumb[5]")
