Ο Δροσοκώστας , με τη παραδοσιακή του φορεσιά και με πλήρη εξάρτηση , σε μια φωτογραφία της εποχής του 1885 .
* *
Τα όσα θα σας διηγηθώ , είναι μια αληθινή ιστορία που τοποθετείται γύρω στα 1890 και που συνετάραξε και κράτησε σε αγωνία το Λιδορίκι και τα γύρω χωριά για πολλά χρόνια .
Μου την είχε διηγηθεί ο παππούς μου Γιαννιός Δρόσος - που ήταν αδερφός του Δροσοκώστα , και που τα έζησε από πολύ κοντά - αλλά τα άκουσε και από πολλούς άλλους .
Όταν απελευθερώθηκε το Λιδορίκι από τους Τούρκους , μεταξύ των οικογενειών των Τούρκων που ζούσαν εκεί ήταν και μια που την αγαπούσαν πολύ οι Έλληνες , για την καλή συμπεριφορά της απέναντί τους , επί Τουρκοκρατίας .
Η οικογένεια αυτή έμεινε και μετά , αφού ασπάσθηκε την Χριστιανική Θρησκεία και πήρε την Ελληνική υπηκοότητα . Γόνος αυτής της οικογενείας ήταν ένα όμορφο , ξανθό παλληκάρι που το φώναζαν με το παρατσούκλι " Τουρκάκης " , χωρίς να έχει καμμία σχέση με τον Τουρκάκη της Μαρίας της Πενταγιώτισσας .
Την ίδια εποχή , μια απ' τις πιο ακουσμένες και νοικοκυρεμένες οικογένειες του Λιδορικιού , ήταν και εκείνη των Δροσαίων, με κορυφαίο το Δρόσο Ιωαν.Δρόσο , που είχε τέσσερα αγόρια ( το Γιαννιό , το Χρήστο , το Θανάση και τον Κώστα ) και τρεις θυγατέρες - τη Θυμιούλα , που παντρεύτηκε το Γιάννη Λατσούδη , την Βάσω , που παντρεύτηκε τον Κωνσταντέλλο Πέτρου ( έμποροι και οι δύο ) και τη Μαρία , που παντρεύτηκε τον Γεωργ. Πουρνιά ( Κουσιάδα ). Τη Θυμιούλα και τη Μαρία στα γεράματά τους , τις έσφαξαν οι Γερμανοί , όταν τον Αύγουστο του 1944 έκαψαν το Λιδορίκι . Τα παιδιά του γέρο Δρόσου , ήταν λεβέντες και παλληκάρια , αλλά ο Κώστας τους ξεπέρναγε όλους και ήταν ακουσμένος απ' άκρη σ' άκρη της Δωρίδος : Ο Δροσοκώστας με τ' όνομα .
Με τον Τουρκάκη ο Δροσοκώστας είχε φιλία κι' οι δυο τους είχαν εκτίμηση απ' την κοινωνία . Την εποχή εκείνη ζούσε στο Λιδορίκι η όμορφη Κρυστάλλω . Ήταν κόρη του Κότταρη , αδελφού του βουλευτή της Επαρχίας Δωρίδος . ( Ο βουλευτής Κότταρης , είναι εκείνος , που είπε το περίφημο " ξέρω γραμματική ως το κλιέφτω , κλιέφτεις , κλιέφτουμεν " , όταν στη Βουλή , που γινόταν συζήτηση για κάποια κατάχρηση και μίλαγε κι' αυτός , δέχτηκε ειρωνική παρέμβαση του Υπουργού Δεληγιάννη , για τη γραμματική .
- Μέχρι που μάθατε τη γραμματική κ, Κότταρη ;
Και εκείνος απάντησε :
- Μέχρι το κλιέφτω , κλιέφτεις , κλιέφτουμε κ . Υπουργέ )
Η Κρουστάλλω , δεν ήταν μόνο όμορφη , αλλά και πλούσια , ξακουσμένη νοικοκυροπούλα και σεμνή κοπέλα και όλα αυτά την έκαναν , όχι μόνο περιζήτητη νύφη , αλλά και το μήλο της έριδος , μεταξύ των παλληκαριών , που ερωτοχτύπαγε η καρδιά τους και όταν γινόταν γάμος , χαρά και πανηγύρι , γινότανε και διαγωνισμός μεταξύ τους στο χορό , στο τραγούδι και στο λιθάρι ( αγώνισμα που γινόταν στα πανηγύρια ) . Οι γονείς όμως της Κρυστάλλως κάνανε όνειρα για την κόρη τους να παντρευτεί όχι με Λιδορικιώτη κτηματία και τσέλιγκα , αλλά με ξένο μορφωμένο άνθρωπο , γι' αυτό και τις προτάσεις των ντόπιων τις απέρριπταν.
Μεταξύ αυτών . που τη ζήτησαν και αρνήθηκαν , ήταν και ο Δροσοκώστας . Θέλεις γιατί την αγαπούσε , θέλεις γιατί τον αγαπούσε και η Κρυστάλλω , θέλεις γιατί προσεβλήθη απ' την άρνηση των γονέων της , ο Δροσοκώστας την απήγαγε στα βουνά και οι γονείς της δέχτηκαν και την παντρεύτηκε .
Λίγο αργότερα , απόκτησαν μια κόρη , την Παναγιωτίτσα , σύζυγο αργότερα του Ζαβορίτη .
Το χωριό μας , στην παλιότερή του φωτογραφία , βγαλμένη στις 30 Ιουνίου 1902 !
Οι φιλικές σχέσεις που είχε ο Δροσοκώστας με τον Τουρκάκη μετά το γάμο του πρώτου με την Κρυστάλλω , είχαν ψυχρανθεί και όπως λεγόταν είχανε αλλάξει και βαρειές κουβέντες μεταξύ τους γιατί ο Τουρκάκης κρυφαγαπούσε την Κρυστάλλω .
Ο Δροσοκώστας είχε ποτιστικά κτήματα στη θέση " Φτελιά " του Λιδορικιού και ο Τουρκάκης είχε άλογα εκεί , με τα οποία αλώνιζε τα σιτάρια των γεωργών της περιοχής .
Μια μέρα ο Τουρκάκης βρήκε ένα άλογό του πληγωμένο , κοντά στα χωράφια του Δροσοκώστα και όταν ο δεύτερος τα επισκέφτηκε μαζί με την Κρυστάλλω , ο πρώτος από απόσταση τριάντα μέτρων του είπε :
- Δε μου λες ρε Δροσοκώστα , γιατί μου βάρεσες το άλογο ;
Ο Δροσοκώστας που ήταν πραγματικό παλληκάρι , αλλά και μυαλωμένος άνθρωπος του απάντησε .
- Εγώ Τουρκάκη , δεν δείχνω την παλληκαριά μου στα ζώα , ψάξε να βρεις ποιός σου βάρεσε το άλογο .
Ο Τουρκάκης , όμως , υποτιμητικά του απάντησε .
- Από τότε που παντρεύτηκες έχασες την παλληκαριά σου , γιατί σε διευθύνει άλλος ( εννοώντας την Κρυστάλλω ).
Τότε πετάχθηκε η Κρυστάλλω και είπε στον άνδρα της :
- Τι το φυλάς μωρέ το παλιοτόμαρο ;
Κι' ο Δροσοκώστας εκσφενδόνησε ένα μεγάλο λιθάρι κατά του Τουρκάκη , που αν δεν έσκυβε θα τον άφηνε στον τόπο .
Ο Τουρκάκης , που φαίνεται περίμενε αυτή τη στιγμή , σήκωσε το ντουφέκι του ( γκρα ) και σαν καλός σκοπευτής που ήταν φύτεψε μια σφαίρα ανάμεσα στα φρύδια του Δροσοκώστα και τον άφησε νεκρό .
Το φονικό μαθεύτηκε αστραπιαία σ' όλη την περιφέρεια που ήταν γνωστός ο Δροσοκώστας . Συγκίνησε πολύ κόσμο ο θάνατος του ανδρειομένου και πολλοί φίλοι κι' αδελφοποιτοί του τον κλάψανε . Εν τω μεταξύ αναστατώθηκε το Δροσαίϊκο σόϊ , απειλήθηκαν αντεκδικήσεις , αναζητήθηκε ο Τουρκάκης , αλλά αυτός εξαφανίσθηκε για λίγες μέρες , για να παρουσιασθεί στον εισαγγελέα Αμφίσσης και να παραδοθεί .
Απολογούμενος , ισχυρίσθηκε ότι του επετέθη το θύμα και το πυροβόλησε γιατί , αν το άφηνε να πλησιάσει σαν πιο γερό παλληκάρι που ήταν εκείνο , θα τον σκότωνε .
Οι Δροσαίοι , παρουσίασαν μάρτυρες ότι ο φόνος ήταν σκηνοθετημένος ( δολοφονία ) και τον έκαμε ο Τουρκάκης για να εκδικηθεί την Κρυστάλλω και το άλογο το είχε τραυματίσει άλλος . Παραπέμφθηκε στο Κακουργιοδικείο Χαλκίδος ο Τουρκάκης και οι ένορκοι τον κήρυξαν ένοχο και του επεβλήθη ποινή καθείρξεως είκοσι χρόνων .
Αντί να ξεχασθεί και με την καταδίκη να σβήσει σιγά - σιγά , όπως συνήθως συμβαίνει , η φωτιά που είχε ανάψει ο φόνος του Δροσοκώστα , άνοιξε ένα νέο δραματικό κεφάλαιο της ιστορίας αυτής , στη συνέχεια . Ο Τουρκάκης , αφού έμεινε δυο χρόνια στις φυλακές Χαλκίδος δραπέτευσε βγαίνοντας από τον υπόνομο των φυλακών και επανήλθε στην περιοχή Λιδορικίου .
Εκεί βγήκε στο κλαρί και βρήκε γνωστούς και φίλους που τον έκρυβαν και άρχισε τις απειλές εναντίον των Δροσαίων . Διέδιδε ότι όπου βρει άνδρα απ΄τους Δροσαίους θα τον σκοτώσει και όπου γυναίκα θα της κόψει τα μαλλιά , τη μύτη και τα αυτιά .
Όπως ήταν ανοργάνωτη η ασφάλεια της χώρας τότε και μπορούσαν οι ληστοφυγόδικοι και κυκλοφορούσαν ανενόχλητοι , κατόρθωνε ο Τουρκάκης και έμπαινε μέσα στο Λιδορίκι και παραμόνευε στα Δροσαίϊκα τα σπίτια μετά το σούρουπο και για να μην αναγνωρίζεται ντυνόταν γυναικεία ρούχα .
Οι Δροσαίοι το μάθανε και πριν σουρουπώσει είχαν δώσει εντολή οι γυναίκες και τα παιδιά τους να κλειδώνονται στα σπίτια . Η μάνα μου , μου έλεγε ότι ένα απόγευμα , μικρή ακόμα γύρω στα 10 της χρόνια , πηγαίνοντας στον κήπο τους , που ήταν λίγο μακριά απ' το σπίτι , είδε σε μια γωνιά , ντυμένο γυναικεία , με μαντήλι στο κεφάλι και συγκούνι στις πλάτες , τον Τουρκάκη να καιροφυλακτεί . Τρομοκρατημένη , πήδησε φράχτες και μάντρες να φτάσει στο σπίτι της .
Όταν διαπιστώθηκε , ότι ήταν αδύνατο να εξουδετερωθεί ο Τουρκάκης , ο άνδρας της Θυμιούλας Δρόσου ο Γιάννης Λατσούδης , έμπορος στο Λιδορίκι και άνθρωπος με προσωπικότητα και γνωριμίες πολλές , ζήτησε απ' την Κυβέρνηση να επικηρύξει τον Τουρκάκη , γιατί τότε θα ήταν δυνατό να τον προδώσουν οι τροφοδότες του .
Η Κυβέρνηση όμως δεν δεχόταν , γιατί δεν είχε παρουσιάσει μετά την απόδρασή του από τη φυλακή , ληστρική δράση . Κατόπιν όμως πιέσεων με το φίλο του πολιτευτή της Δωρίδας Λιδωρίκη , ο Λατσούδης κατώρθωσε και επικηρύχθηκε ο Τουρκάκης , αντί σεβαστού ποσού , ως επικίνδυνος εις την Δημόσια ασφάλεια .
Μόλις το έμαθε αυτό ο Τουρκάκης , άλλαξε τροφοδότες και στέκια , ενώθηκε με ένα άλλο ληστοφυγόδικο της περιφέρειας , το Θανασέκο και περιορίστηκε στην επικοινωνία του με λίγους ανθρώπους της απολύτου εμπιστοσύνης του .
Συγχρόνως όμως έστρεψε όλο το μίσος του , για να ξεκληρίσει , όπως έλεγε , την οικογένεια Λατσούδη πρώτα και μετά τις οικογένειες των Δροσαίων . Το εμπορικό κατάστημα του Λατσούδη ήταν στην πλατεία στο Αλωνάκι και συνεχόμενο ήταν το σπίτι του . Με το σούρουπο έκλεινε το μαγαζί του και τη νύχτα έμενε συρτομανταλωμένος με την οικογένειά του .
Μαζί με τους Δροσαίους , είχε καταστρώσει ο Λατσούδης σχέδιο εξόντωσης του Τουρκάκη , αλλά εκείνος ήταν δαιμόνιος και ήταν αδύνατο να τον συναντήσουν , παρ' ότι μεταμφιεσμένος σε γυναίκα , έμπαινε στο Λιδορίκι και κρυβότανε σε σπίτια ανθρώπων της απολύτου εμπιστοσύνης του .
Ένα βράδυ , είχε σουρουπώσει και ο Λατσούδης δεν κατέβηκε απ' το μαγαζί στο σπίτι του και η γυναίκα του ανησύχησε και ανεβαίνοντας είδε την πόρτα του μαγαζιού ανοιχτή , οπότε αστραπιαίως έτρεξε και την έκλεισε βάζοντας πίσω και το σίδερο ασφαλείας .
Δεν πέρασαν λίγα δευτερόλεπτα και ακούστηκε απ'έξω , η φωνή του Τουρκάκη :
- Ορέ τι έπαθα ! μου γλύτωσε ο άτιμος ..
Σε λίγο τον είδαν απ' το παράθυρο ν' απομακρύνεται ντυμένος γυναίκα . Τη σκηνή αυτή τη θυμάται ο γιός του Γιάννη Λατσούδη , ο Θανάσης , που ήταν τότε μικρό παιδί . Σε λίγες μέρες ο Τουρκάκης παραφύλαγε κρυμμένος κοντά στο σπίτι του Χρήστου Δρόσου - αδελφού του Δροσοκώστα - να τον σκοτώσει , αλλά αυτός ειδοποιήθηκε και άλλαξε δρόμο .
Έπειτα απ' τη λαχτάρα αυτή , διαπιστώθηκε πως η κατάσταση δεν ήταν μόνο εφιαλτική αλλά και πολύ επικίνδυνη . Έγιναν πιο επίμονες προσπάθειες και ανακάλυψαν ότι ο Τουρκάκης πήγαινε τακτικά σε ένα κουμπάρο του τσοπάνη , ονόματι Κοντογιάννη , στο χωριό Βράϊλα .
Ο Λατσούδης κατώρθωσε και ήλθε σε επαφή με τον Κοντογιάννη , μέσω προσώπων που είχε αυτός εμπιστοσύνη , και του έγινε πρόταση να τον προδώσει ή να τον σκοτώσει ο ίδιος και να πάρει την επικηρυχθείσα αμοιβή . Ο Κοντογιάννης αρνήθηκε στην αρχή για σοβαρούς λόγους : Πρώτα γιατί , όπως είπαμε , ο Τουρκάκης είχε ενωθεί με το ληστοφυγόδικο Θανασέκο , με τον οποίο ποτέ δεν παρουσιάζονταν στους εμπίστους τροφοδότες τους οι δύο μαζί , και είχαν διαδώσει ότι , άμα προδοθεί ο ένας απ' τους δύο , όποιος επιζήσει θα ξεκληρίσει την οικογένεια του προδότη και δεύτερο , γιατί ο Τουρκάκης έτρωγε στους δικούς του με το δάχτυλο στη σκανδάλη του όπλου , και το φαγητό και το πιοτό που του δίνανε , πρώτος έπρεπε να φάει και να πιεί αυτός που το έδινε . Δεν κοιμότανε δε ποτέ σε σπίτια , αλλά σε λημέρια , που τα ήξερε μόνο ο ίδιος .
Τότε , μετά από πολλές προσπάθειες , έγινε ένα σχέδιο που το δέχτηκε και ο Κοντογιάννης .
- Θα εύρισκε τον τρόπο να δηλητηριάσει τον Τουρκάκη με ένα δραστικότατο δηλητήριο , που θα του προμήθευαν . Αφού θα ήταν νεκρός θα τον μετέφερε σε μια ερημική τοποθεσία καθορισμένη ακριβώς .
Εν τω μεταξύ , ο Λατσούδης ήλθε σε επαφή με τον επικεφαλής του αποσπάσματος Χωροφυλακής που κυνηγούσαν τους ληστοφυγόδικους της περιοχής , να εμφανισθεί στο μέρος που θα ήταν νεκρός ο Τουρκάκης και να γίνει μια εικονική μάχη και να φανεί ότι τον σκότωσε το απόσπασμα . Κατόπιν τούτου , ο αποσπασματάρχης θα έπαιρνε την επικήρυξη και το γαλόνι και ο Κοντογιάννης δεν θα φαινόταν ότι είχε ανάμειξη στην υπόθεση , Θα έπαιρνε , όμως ο Κοντογιάννης , μια γερή αμοιβή , την οποία πλήρωσαν ο Λατσούδης με τους Δροσαίους από δικά τους .
Έτσι και έγινε , πιστεύτηκε , τότε , ότι ο Τουρκάκης σκοτώθηκε στη μάχη με το απόσπασμα . Κι' έτσι γλύτωσε ο Κοντογιάννης απ' τον Θανασέκο και τους συγγενείς του δηλητηριασμένου αλλά και απέφυγε το στίγμα του προδότη . Με τον τρόπο αυτό , δόθηκε τέλος σ' ένα Γολγοθά , που για πολύ ανέβαιναν τρομοκρατημένες δεκάδες οικογένειες του Λιδορικιού .
Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε , κι' όταν δεν ζούσε πια ο Κοντογιάννης και είχε ξεχαστεί η ιστορία αυτή , βγήκαν όλα στη φόρα .
Η αφήγηση των γεγονότων , γύρω απ' τη δολοφονία του Δροσοκώστα , απ' τον Τουρκάκη , αλλά και όσων ακολούθησαν μετά , είναι του αείμνηστου χωριανού μας Γιάννη Σκούτα , και δημοσιεύτηκε στα " ΛΙΔΩΡΙΚΙΩΤΙΚΑ " του Γιώργου Καψάλη , το 1983 .
No comments:
Post a Comment