Με αφορμή , την παρακάτω περικοπή , απ’ την αφήγηση του αξέχαστου Καφτανιαλέκου , στην οποία αναφέρει “ ακτινοσκοπικά “ τα , τότε , σχολικά καλλιτεχνικά ..” δρώμενα “, όπως συνηθίζεται να τα λένε οι..” νεο..κουλτουριάρηδες “, αλλά και έχοντας κάποιες , προσωπικές , έστω..παιδικές , εικόνες και αναμνήσεις , έκανα μια..αναδρονή στο παρελθόν , το..πολιτιστικό μας κυρίως , με όχι και τόσο..αισιόδοξα στατιστικά..αποτελέσματα ..
Ο τόπος μας , αδιαμφισβήτητα , έβγαζε , βγάζει και θα..βγάζει , αυτό είναι σίγουρο , γερά μυαλά , είναι φαίνεται προνόμιο της ..” γούρνας “ μας , που καταξιώθηκαν , σε όλους τους τομείς και κλάδους , εκτός του..” καλλιτεχνικού “ , των γραμμάτων και καλών τεχνών , γενικότερα .
Ποτέ , πλην ελαχίστων περιπτώσεων , δεν έγινε μια ..προσπάθεια , σε γενικότερο ..επίπεδο , να βελτιωθεί αυτή η…” μοναξιά “ μας , κι’ ότι έγινε , έγινε από καθαρά ιδιωτική πρωτοβουλία , και πάντα χωρίς καμιά “ απολύτως “ Δημοτική ή Κρατική , γενικότερα , στήριξη .
Και όμως , υπήρξαν άνθρωποι που είχαν τη..δημιουργική στόφα , είχαν τα..φόντα , τις δυνατότητες , και δημιούργησαν , φυσικά , γιατί ήταν ..εσωτερική τους ανάγκη , αλλά ούτε τους έγινε , ποτέ , η απαιτούμενη αναγνώριση , και κυρίως , δεν δόθηκε η..παραμικρή βοήθεια , ν’ ανέβουν ένα σκαλοπάτι παραπάνω..
Ξαναδιαβάζοντας , την αφήγηση αυτή , του Αλέκου , στάθηκα λοιπόν , σε ένα χωριανό μας , που γνώριζα , όχι βέβαια και πολύ καλά , λόγω διαφοράς ηλικίας , αλλά είχα βγάλει τα ..” παιδικά μου..συμπεράσματα “, από κάποια ..τεκμήρια , που , ίσως , κάποιοι άλλοι ούτε καν θα τα..λαβαιναν υπόψη..και μιλάω γιά τον αγαπημένο μου πρωτοξάδελφο , τον Γιάννη Σπυρ. Καψάλη , τον οποίο , ο Αλέκος αναφέρει σαν “ καταπληκτικό ταλέντο “, και ο Αλέκος , αγαπημένοι μου φίλοι , ήξερε τι έλεγε , και κυρίως , ήξερε να..κρίνει και να..ζυγίζει ..
Εδώ ο ξάδελφός μου , στρατιώτης , κάπου στη Θράκη , στα δύσκολα χρόνια ..
Γράφει λοιπόν ο αξέχαστος Αλέκος :
“ Στην απαγγελία , είχαν ιδιαίτερη επίδοση – στα χρόνια τα δικά μου – ο μακαρίτης Γιάννης Ευθ. Μαργέλλος ( πολύ ωραίος σαν μπουρλοτιέρης Ματρώζος ) , ο Γιάννης Σπ. Καψάλης ( καταπληκτικό ταλέντο ) , η Θυμία η Μπέη και δυό τρεις άλλοι . Εγώ , ο συμμαθητής μου Γιώργος Μαραζιάρης ( ιδίως όταν έλεγε το “ Χρυσή καντήλα κρέμεται ψηλά απ’ τα ουράνια “) κι ο Τάκης Ανδρίτσος με το “ Σύρτες , πόρτες και..χερούλια “ καλύτερα να μην ανοίγαμε το στόμα μας .. “
Και για τους άλλους , δεν μπορώ να έχω άποψη , ήταν σημαντικά , όλοι τους , μεγαλύτεροί μου , αλλά τον Γιάννη τον έζησα , έστω και για λίγο καιρό , σε μεγαλύτερη όμως ηλικία ..όταν απολύθηκε απ’ το στρατό .
Ήταν πραγματικά ένα καταπληκτικό ταλέντο , ήταν γεννημένος , όπως λέμε , καλλιτέχνης , είχε απόλυτο..καλλιτεχνικό ένστικτο , και πρώτα – πρώτα , φοβερό..μουσικό αυτί , έπαιζε υπέροχα φυσαρμόνικα , χωρίς φυσικά , να ..ξέρει νότες , τραγουδούσε σωστά κι’ όμορφα , είχε ..το καλλιτεχνικό..σποράκι , μέσα του ..
Αυτός , ίσως , να ήταν και το..” ωθούν κίνητρον “ και στο προσωπικό μου ..” πάθος “ , γι’ αυτό το..”παθιασμένο “ μικρό οργανάκι , τη φυσαρμόνικα , που έγινε , και σε μένα , αναπόσπαστο..μέλος μου , και ..πιστός και..μόνιμος , σύντροφός μου . Βέβαια , δεν ήταν μόνο το ότι ..έπαιζε φυσαρμόνικα , αλλά το..πως έπαιζε , γιατί , κακά τα..ψέματα , πολλοί παίζουν κάποιο όργανο , αλλά , ελάχιστοι είναι οι..” καλλιτέχνες “ , οι πολλοί , είναι απλά..οργανοπαίχτες , κάτι πολύ συνηθισμένο ..
Αυτή λοιπόν , η κατηγορία , των..αυτοδίδακτων μουσικών , έχουν ένα βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα-χάρισμα , την ..εσωτερική αρμονία , μια αρμονία σε..όλα τους , στο τραγούδι , στη μουσική , στο..λόγο , στην κίνηση , παντού , και αυτοί φυσικά , δικαιούνται τον τίτλο του..” καλλιτέχνη “, επάξια μάλιστα ..κι’ ο Γιάννης , ήταν ένας απ’ αυτούς..
Θυμάμαι ακόμα , κάποιους χωριανούς και χωριανές μας , που είχαν , κατά την ταπεινή μου γνώμη , τέτοια χαρίσματα , και οι οποίοι , πέρασαν μάλλον..απαρατήρητοι , αλεσμένοι κι’ αυτοί , όπως και πολλοί άλλοι , στις ..μυλόπετρες της καθημερινότητας , και της ..βιοπάλης..
Θυμάμαι , π.χ , τον αξέχαστο Μήτσο Κοράκη , ξάδερφο του μπάρμπα Πέτρου , με τον οποίο είχαν μαζί την ταβέρνα , στο ισόγειο του Ανεσταίϊκου , απέναντι απ’ το σπίτι μας , την παλιά Αστυνομία , εκεί , κάποιες στιγμές , το τραγούδι του μπάρμπα Μήτσου ..σε ‘φτανε στα ..ουράνια , αν είχες το…πάθος και το..σποράκι , που λέγαμε , ξεχώριζες , μέσα στην..οχλαγωγία , απ’ τη φλογέρα του μπάρμπα Μήτσου του Τσιάντα , και τις..παραφωνίες , της “ εν..ευθυμία τελούσης..κρασοπαρέας “ , μιά..θεία φωνή , που..έφτανε μέχρι τον..ουρανό , τενόρος , απεριόριστων δυνατοτήτων , θα πρέπει να ήταν ο μπάρμπα Μήτσος ο…μελωδός…κι’ όμως , ποιός έδωσε , ποτέ , σημασία σ’ αυτό το..απέραντο ταλέντο , κανένας…ο..Παβαρότι , του Λιδορικίου , της εποχής εκείνης δεν …ξέφυγε απ’ το στενό…περιβάλλον της ..ταβέρνας του..η καλλιτεχνική του…δραστηριότητα , εξαντλήθηκε ..εκεί ..
Άλλη μια τέτοια περίπτωση , σε..θηλυκό γένος τώρα , ήταν η αλησμόνητη Ταρανοκατίνα , η γυναίκα του ..Τούρκου , θεσπέσια φωνή , σοπράνο με τα..ούλα της , τραγούδαγε καμιά φορά , πηγαίνοντας σε κανένα γάμο , με το..σ’μπεθεριό , πάνω στο φορτηγό , ..καμπριολέ ..παρακαλώ , του μπάρμπα Θανάση του Ρέλλου , και η..απέραντη φωνή της ..” χαράκωνε “ τον..ουρανό , μια τέτοια εικόνα – σκηνή , έχω καρφωμένη , από παιδί , στο νου και την ψυχή μου .
Πήγαινα , απ’ το μαγαζί μας , στ’ Αλωνάκι , μιά λαμαρίνα κουραμπιέδες για ψήσιμο , στον παλιό φούρνο , στον Μανουδάκη , και παραλίγο να ..σπείρω τους κουραμπιέδες , γιατί εκεί μπροστά στοτ Βασίλη Παπαϊωάννου , του Νάϋλον , ξεκίναγε , για κάποιο γάμο το..” σ’μπεθεριό “ , κι΄η Κατίνα μαζί , κι’ όταν άρχισε το τραγούδι..έμεινα , μάλιστα , έμεινα…ξερός , εκστατικός..
Μετά από πολλά χρόνια , συνάντησα της αξέχαστη Κατίνα , στο σημείο αυτό ακριβώς , της θύμισα το..περιστατικό , και χωρίς να γνωρίζω , το πρόβλημα που πέρναγε με την αγαπημένη της κόρη , της ζήτησα , μεταξύ σοβαρού κι΄αστείου , να πάω κάποια στιγμή στο σπίτι της να ακούσω ένα..τραγούδι της ..
Βούρκωσε , μ’ αγκάλισαε , ακούμπησε στον ώμο μου , και ..πνιγμένη στα.. δάκρυα , τα..έννοιωθα , μου ‘ πε , με λυγμούς …” που…κουράγιο..Κώστα μ’, χάνω τ’ Ζαφείρα μ’ …”, αυτό ήταν και το τελευταίο..τραγούδι , που άκουσα απ’ την αξέχαστη Κατίνα…ας είναι..αναπαυμένη…θα μπορούσε όμως , να είναι μια …Κάλλας απ’ το…Λιδορίκι…
Τελειώνοντας , τον ..” κύκλο , των ..χαμένων καλλιτεχνών μας “, που προσωπικά θυμάμαι , θ’ αναφερθώ και σε ένα άλλο Λιδορικιώτη με όμορφη λυρική φωνή , που ελάχιστα γνώρισα , και μάλιστα ..εκτός Λιδορικίου .
Κάποιο βράδυ , στο Άλσος Παγκρατίου , όπου πρωτοεμφανίζονταν , απ’ τον Γιώργο Πάρη αν θυμάμαι καλά , ταλέντα του τραγουδιού , εμφανίσθηκε στην καλοκαιρινή σκηνή , ένας νεαρός , με το όνομα , Τζων Κάρας , αν δεν κάνω λάθος , τραγούδησε αρκετά καλά , και όλη η παρέα μας , που ήταν..Λιδορικιώτες , αναρωτηθήκαμε , ποιός είναι άραγε αυτός ο τραγουδιστής , γιατί ήταν σε όλους πολύ..γνωστός , φυσιογνωμικά , και τελικά το..βρήκαμε , ήταν καρα..Λιδορικιώτης , απ’ τον Αντώνη , και ήταν ο Γιάννης Καραχάλιος , της θειάς Παγώνας γιός ..
Δεν θυμάμαι , να ξανάκουσα κάτι , για την καλλιτεχνική σταδιοδρομία του αγαπητού μας Γιάννη , αλλά , εδώ που τα λέμε , δεν ήταν και εύκολα ..αποδεκτό στον τόπο μας , και ίσως και ακόμα να μην είναι , να ..ασχοληθεί κανένας , με ..” καλλιτεχνικά επαγγέλματα “ …καθόλου εύκολο , μακάρι να κάνω..λάθος …
Πολλοί , πάρα πολλοί οι..λόγοι , που…” αμπόδαγαν “ και, ίσως , ..” αμποδάνε “ , κάποια παιδιά , που έχουν ταλέντο , και κλίση στα…καλλιτεχνικά , να ασχοληθούν με αυτό τους το..πάθος , και ίσως η..πολύ…” συντηρητική μας..κοινωνία “ , να μης είναι έτοιμη να δεχτεί κάτι τέτοιο , με αποτέλεσμα να ..χάνονται , πιθανόν , κάποια ταλέντα , και φυσικά , κάποια ταλαντούχα παιδιά , να..ξεστρατίζουν , απ’ τα..όνειρά τους , δυστυχώς και..ματαξαναδυστυχώς , αλλά , αν ..σκεφτείτε , πως μέχρι πριν κάποια χρόνια , οι..τραγουδίστριες και οι ..ηθοποιοί , χαρακτηρίζονταν , λίαν..επιεικώς , …” πριμαντόνες “ , και όχι βέβαια με την ..καλλιτεχνική έννοια , αλλά…και να μην αναφέρουμε και άλλα..προσωνύμια , θεός..φυλάξοι , κάποια όμω άλλη βραδιά , θα μπούμε και σ’αυτό το…χωράφι ..το…ξέφραγο..
Καλό σας βράδυ…..Κ.-
No comments:
Post a Comment