ΞΕΚΛΕΙΔΩΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΑΝΑΚΤΟΡΩΝ ΣΤΟ ΤΑΤΟΪ ( ΜΕΡΟΣ Α' )

Το βουτυροκομείο που μόλις σώθηκε από το χιονιά λόγω πρόσφατης ανακαίνισης, ο βενιζελικός διευθυντής της ... βασιλικής περιόδου, ο βασιλιάς Αλέξανδρος, κι η Τζάκι Ω.
της Κατερίνας Λυμπεροπούλου
Κυριολεκτικά στο παρά πέντε σώθηκε από βέβαιη καταστροφή λόγω της σφοδρής χιονόπτωσης  το κτήριο του βουτυροκομείου στο Τατόι. ΄Ηταν τύχης έργο το ότι μόλις πριν από λίγες μέρες είχε ολοκληρωθεί το έργο αποκατάστασης της στέγης του βουτυροκομείου (που αντιμετώπιζε μεγάλα προβλήματα ως κτήριο), κι έτσι με καινούργια στέγη υποδέχτηκε τον όγκο του χιονιού χωρίς να πάθει τίποτα. «Πρόκειται για ένα κουκλίστικο κτήριο, η στέγη του οποίου φτιάχτηκε πριν από περίπου ένα μήνα βάση της αρχιτεκτονικής μελέτης των Συλλόγου Φίλων Τατοΐου.

Ποτέ δεν ξέρεις αν θα χτυπήσει ένα καιρικό φαινόμενο. Γι αυτό οι σωστικές ενέργειες είναι πάντα πολύτιμες», λέει στο TheTOC o Χρήστος Βασιλόπουλος  που έχει κάνει πολλές δημοσιογραφικές έρευνες γύρω από το χθες και το σήμερα των πρώην βασιλικών ανακτόρων στο Τατόι με τη Μηχανή του Χρόνου.
 Για τον ίδιο, το σήμα SOS που εκπέμπει σήμερα το Τατόι θέτει ένα ζήτημα συλλογικής ευαισθητοποίησης για την αξιοποίηση του εθνικού μας πλούτου. «Ως πότε θα περιμένουμε;», αναρωτιέται.
Στα 47.000 στρέμματά του έχει γραφτεί ιστορία. Το Τατόι που ήρθε ξανά στο φως της δημοσιότητας μετά την ανακοίνωση για την έγκριση της αρχιτεκτονικής μελέτης και της στατιστικής προμελέτης που ενδέχεται να βάλει τέλος στην παρακμή του, δεν είναι μόνο ένα σύμπλεγμα κτηρίων τα οποία διατρέχουν την ελληνική ιστορία με πρωταγωνιστές είτε από τη βασιλική, είτε από την πολιτική σκηνή. Το Τατόι είναι κι ένας πνεύμονας πρασίνου. «Είναι ένα πυκνό δάσος με, ντόπια και εισαγωγής, χλωρίδα και πανίδα που παρουσιάζει στο σύνολό της εικόνα εγκατάλειψης».
Στάβλοι
Από το 1889 που το Τατόι πρωτοκατοικήθηκε από το Γεώργιο Α΄μέχρι το 2003 που περιήλθε στην κυριότητα του Ελληνικού κράτους, το Τατόι κρύβει πολλά πρόσωπα κι ιστορίες κυρίως από τη βασιλική οικογένεια που, σύμφωνα με τον Χρήστο Βασιλόπουλο, «δεν είναι ανάγκη να τις προσεγγίζουμε με αρνητική διάθεση κριτικής διότι η βασιλευομένη δημοκρατία κράτησε στη χώρα μας μέχρι το 1967 διατρέχοντας κατά ένα μεγάλο μέρος την ελληνική ιστορία του 20ου αιώνα».

Ο βενιζελικός διευθυντής της ... βασιλικής περιόδου

Ακόμα κι οι παύσεις από τη βασιλεία, ωστόσο, επηρέασαν στο κτήμα. «Τη βενιζελική περίοδο είχε τον καλύτερο διευθυντή κτήματος», μας λέει ο Χρήστος Βασιλόπουλος. «Ηταν αυτός που διόρισε το βενιζελικό καθεστώς όταν υπήρξε εθνικός διχασμός κι έφυγε στην εξορία η βασιλική οικογένεια. Αυτόν βρήκε η βασιλική οικογένεια όταν επέστρεψε, κι αντί να τον παύσει, τον διατήρησε μέχρι τέλους διότι ο άνθρωπος είχε μετατρέψει το κτήμα σε έναν παράδεισο. Και συνεργάστηκε ο βενιζελικός διευθυντής με το βασιλικό καθεστώς αποτελώντας ένα παράδειγμα του πως μπορούν να ομονοούν οι ΄Ελληνες ακόμα κι αν έχουν πολιτική αντιπαράθεση». 
Ο βασιλιάς Αλέξανδρος

Ο θάνατος του Αλέξανδρου από δάγκωμα μαϊμούς που άλλαξε το ρου της ιστορίας

Το πρωί της 17ης Σεπτεμβρίου του 1920 ο βασιλιάς Αλέξανδρος έκανε περίπατο στο δάσος του Τατοϊου όπου βρίσκονταν τα θερινά ανάκτορα.
Τότε συνέβη ένα επεισόδιο που τερμάτισε τη ζωή του και σημάδεψε τις πολιτικές εξελίξεις και την τύχη όλης της χώρας. Τον δάγκωσε μια μαϊμού, που τσακώθηκε με το σκύλο του. Αρχικά, το τραύμα από το δάγκωμα δεν ανησύχησε τους γιατρούς. Περνώντας όμως οι μέρες, η υγεία του βασιλιά κλονιζόταν. Το τραύμα μολύνθηκε προκαλώντας και άλλες επιπλοκές που σταδιακά οδήγησαν σε σηψαιμία. Ο Αλέξανδρος υπέφερε από πόνους. Πολλοί υποστήριξαν ότι θα έπρεπε οι γιατροί να ακρωτηριάσουν τον βασιλιά για να του σώσουν τη ζωή, ωστόσο κανείς δεν πήρε αυτή την απόφαση, αφού ένας μη αρτιμελής βασιλιάς θα αποδυνάμωνε την ισχύ του θρόνου. Ο Αλέξανδρος έφυγε από τη ζωή στις 12 Οκτωβρίου σε ηλικία μόλις 27 ετών. Η σύζυγός του Ασπασία Μάνου ήταν τριών μηνών έγκυος.
Η Τζάκι στο Τατόι σγκαζέ με τη Φρειδερίκη

Οταν η Τζάκι επισκέφθηκε το Τατόι - όχι μία αλλά - δύο φορές

Την Ελλάδα επέλεξε για να περάσει τις διακοπές της η Ζακλίν Κέννεντυ, τον Ιούνιο του 1961. Η επίσκεψη έγινε λίγους μήνες μετά το ταξίδι του Κ. Καραμναλή στον Λευκό Οίκο. Η ιδιωτική επίσκεψη της πρώτης κυρίας των Ηνωμένων Πολιτειών θεωρήθηκε μια από της μεγαλύτερες «τουριστικές» επιτυχίες της Ελλάδας και, όπως ήταν αναμενόμενο, «κυνηγήθηκε» από τον Τύπο, τόσο τον ελληνικό όσο και τον διεθνή. Στις οκτώ μέρες παραμονής της, η Τζάκι γνώρισε και χόρεψε στην Ύδρα, θαύμασε τα αρχαία της Δήλου, γοητεύτηκε από τη Μύκονο, έκανε θαλάσσιο σκι και κολύμπησε στον Σαρωνικό. Επίσης, επισκέφθηκε τον Ναό του Σουνίου, μελέτησε την ομορφιά της Ακρόπολης και παρακολούθησε δύο αρχαίες τραγωδίες, μια στην Επίδαυρο και μια στο Ηρώδειο.  Την τελευταία ημέρα επισκέφθηκε το Τατόι, όπου ελήφθη και η παραπάνω φωτογραφία στην οποία εικονίζονται η Τζάκι με τη Βασίλισσα Φρειδερίκη να κατεβαίνουν τις σκάλες. Πίσω αριστερά ακολουθεί ο Βασιλιάς Παύλος και στο βάθος φαίνεται η Πριγκίπισσα Ειρήνη και ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος. Σε εκείνη τη συνάντηση η Τζάκι προσέφερε στην ελληνική βασιλική οικογένεια μια πυξίδα από καθαρό ασήμι μέσα σε μια πολυτελή θήκη από μαόνι που έφερε την επιγραφή «Εις τα Α.Α.Μ.Μ., τους βασιλείς των Ελλήνων, από τον κ. και την κα. Τζων Φ. Κέννεντυ». Η βασιλική οικογένεια από τη μεριά της της δώρισε ένα μικρό χαλί για την κρεβατοκάμαρα, ως δείγμα της τοπικής χειροτεχνίας….
Η βόλτα της Τζάκι με τον τότε διάδοχο

Απογευματινή επίσκεψη για τσάι με τη βασιλική οικογένεια

Η Τζάκι δεν περιορίστηκε σε μια μόνο επίσκεψη στην Ελλάδα και δύο χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 1963, επανέλαβε το ταξίδι της. Ήταν η τελευταία φορά ως Κέννεντι. Την επομένη θα ερχόταν ως Ωνάση. Και αυτή τη φορά επισκέφθηκε το Τατόι. Στο πρώτο ταξίδι του 1961 πήγε στο Τατόι για πρωινό, αλλά τη δεύτερη φορά το 1963 προτίμησε απογευματινή επίσκεψη για τσάι με την βασιλική οικογένεια. Μετά βγήκαν στους κήπους όπου τους περίμεναν οι φωτορεπόρτερ που είχαν λάβει ειδική άδεια εισόδου για τις καθιερωμένες πόζες. Η ατμόσφαιρα ήταν φιλική και ο διάδοχος Κωνσταντίνος σήκωσε την προσωπική του κάμερα για να καταγράψει την συνάντηση ως ανάμνηση από την επίσκεψη. Εξάλλου, μεταξύ Τζάκι και Κωνσταντίνου υπήρχε οικειότητα, καθώς ο νεαρός διάδοχος στην πρώτη επίσκεψή της στην Αθήνα το ’61 είχε προσφερθεί να τις δείξει τα αξιοθέατα με το αυτοκίνητο. Τότε έφτασαν μέχρι τον Πειραιά, είδαν το λιμάνι και πήγαν στον «Νηρέα», το σκάφος της Ολυμπιακής νίκης.
Σημαντικές ήταν οι παραγωγές του Οινοποιείου στο Τατόι

Το κρασί του κτήματος με ετικέτα 1948 που κέρδισε διεθνή βραβεία

Το κρασί ήταν ένα από τα ξακουστά προϊόντα του κτήματος και ήταν ένα περιζήτητο προϊόν.Τα αμπέλια του κτήματος παρήγαγαν εξαιρετικής ποιότητας κρασί και ποικιλίες με διαφορετικές γεύσεις και προδιαγραφές. Το εικονιζόμενο μπουκάλι με ετικέτα εμφιάλωσης 1948 ήταν διαδεδομένο και πιο προσιτό σε τιμή σε σχέση με τον ακριβό ανταγωνιστή του Chateau Decelie. Η ετήσια παραγωγή ξεπερνούσε τα 130 χιλιάδες μπουκάλια!  Η παραγωγή του κρασιού γινόταν στο οινοποιείο που είναι ένα από τα πιο παλιά κτίρια του κτήματος. Ανεγέρθηκε σταδιακά μέσα στην επταετία 1879-1885 και θεωρείται ως ένα από τα παλιότερα σωζόμενα κτίρια από την εποχή του Γεωργίου Α’.

Κρασί από το Οινοποιείο και βούτυρο από το Βουτυροκομείο

Αρχικά το Τατόι παρήγαγε τον Οίνο Δεκελείας (Chateau Decelie) σε τρεις ποικιλίες. Μαύρο μπρούσκο, κοινό λευκό και «εξαιρετικό». Μετά τον πόλεμο άρχισε να παράγεται και να εμφιαλώνεται και μια δεύτερη ομώνυμη του κτήματος μάρκα, το «Τατόι».  Η παραγωγή ήταν αξιόλογη και τα μπουκάλια πωλούνταν σε εξειδικευμένα πρατήρια των Αθηνών, όπως αυτό του Σπύρου Λάφη στην οδό Σταδίου 49. Το ίδιο συνέβαινε και με το βούτυρο, που ήταν επίσης ένα προϊόν παραγωγής του κτήματος, το οποίο έβγαινε από το βουτυροκομείο.
Το πετρόχτιστο κτήριο του ιστορικού Οινοποιείου που απειλείται με κατάρρευση

Εκτεθειμένο στο χρόνο και τα καιρικά φαινόμενα

Τμήμα του οινοποιείου ήταν υπόσκαφο, ώστε να διατηρούνται τα εμφιαλωμένα κρασιά στην σωστή θερμοκρασία.Το πετρόχτιστο κτίριο, όπως και τα περισσότερα του κτήματος, δεν συντηρήθηκε και αφέθηκε εκτεθειμένο στο χρόνο και τα καιρικά φαινόμενα. Δυστυχώς δεν είχε την τύχη του βουτυροκομείου. Μετά το 2000 η στέγη του οινοποιείου κατέρρευσε λόγω έντονης χιονόπτωσης και έκτοτε ο ξύλινος εξοπλισμός του παραμένει απροστάτευτος. Ο κίνδυνος κατάρρευσης ολόκληρου του κτίσματος, είναι πραγματικός και η κατασκευή θεωρείται επικίνδυνη. 
Οινοποείο
Ευχαριστούμε το Χρήστο Βασιλόπουλο και τη Μηχανή του Χρόνου για την παραχώρηση του υλικού
http://www.thetoc.gr

 Πίσω στα παλιά