9.11.10

Π Ρ Ο Ε Κ Λ Ο Γ Ι Κ Ο Σ..

 

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

          ΣΑΝ  ΤΟΝ  ΠΑΛΙΟ  ΚΑΛΟ  ΚΑΙΡΟ ....

 

   Πολύ το..φχαριστηθήκαμε , αγαπημένοι μου φίλοι , όσοι πήγαμε στο Λιδορίκι να ψηφίσουμε , πήραμε μια..γευσούλα απ' τα όσα γίνινταν τον αξέχαστο εκείνο παλιό ..καιρό ..

   Αν μάλιστα αληθεύουν και όσα μας..." μολόγησαν " κάποιοι  χωριανοί και φίλοι , τότε...μπράβο μας , είμαστε γνήσιοι απόγονοι των..προγόνων μας ..

   Θυμάμαι παλιότερα , μαθαίναμε γιά ...μεταμεσονύχτιες επισκέψεις.." καλής θελήσεως " σε σπίτια ψηφοφόρων , που είχανε , βλέπεις , κάποιες υποχρεώσεις σε..κάποιους είτε υποψήφιους , έιτε.. " κομματαρχίσκους " , και εκεί στις παραμονές των εκλογών γινόταν το.." νταραβέρι " του...πατσίσματος , το πως , όλοι το φανταζόμαστε , και για ...εξυπηρέτηση των ψηφοφόρων αλλά και για να ξαλαφρώνουν απ' την δουλειά τους εκλογικούς αντιπροσώπους , που να ...κάθονται οι άνθρωποι να μοιράζουν φακελάκια και ψηφοδέλτια , πήγαιναν που λέτε , έτοιμα τα ψηφοδέλτια σταυρωμένα και ..ενίοτε και " σημαδεμένα " , τώρα το πως τα σημαδεύανε , ε.. αυτό τι να σας πω , ούτε και γω το πολυκαταλαβαίνω , αλλά γινόταν πραγματικά , και άντε να το καταλάβεις , όπως σημαδεύουν και τις τράπουλες , και ο απέναντί σου , διαβάζοντας τα.." σημάδια " ξέρει τι φύλλα έχεις , εδώ όμως ακολουθούσαν , απόσο ξέρουμε την εξής πρακτική .

   Ο Κώστας ο Καψάλης , π.χ . είχε σε κάποιον υποψήφιο...μεγάλες υποχρεώσεις , που για να τις  " πατσίσει " έπρεπε  να δώσει όλους τους ψήφους της οικογενείας του , πέντε π.χ. , έπαιρναν λοιπόν τα πέντε ψηφοδέλτια ,  σταύρωναν τον υποψήφιο , αλλά το ...θέμα είναι πως τα σταύρωναν , κράταγαν μια άκρη απ' το σταυρό πιό μικρή , ή τα σταύρωναν , τότε , με χοντρό μολύβι , ή τέλος πάντων με κάποιο τρόπο που μόνο αυτοί γνώριζαν , και παράλληλα είχαν τεφτέρια που κρατούσαν λογαριασμό , π.χ . Κώστας Καψάλης 5 σημαδεμένα , και περιέγραφαν τον τρόπο σημαδέματος .

   Και το βράδυ λοιπόν , στην καταμέτρηση , είχαν το δικό τους άνθρωπο στην εφορευτική Επιτροπή , που ήξερε τα σημαδέματα , και παρακολουθούσε αν βρέθηκαν ή όχι τα σημαδεμένα , και αναλόγως ξεμπέρδευε ο..οφείλων ή ...όχι..

   Μη μου πείτε ; Ωραίες εποχές , ωραία συστήματα και απέραντος προεκλογικός ..πολιτισμός , σήμερα βέβαια , οι καιροί έχουν αλλάξει , θεωρητικά , τουλάχιστον , αλλά στην πράξη ισχύουν πολλά απ' τα τοτινά...τερτίπια , γιατί , χωρίς να βάζουμε το χέρι στη φωτιά , αν αληθεύουν κάποια πράγματα που μάθαμε , για..νυχτερινές ..περιπολίες , και κατ' οίκον ..ντελίβερι ..ψηφοδελτίων κλπ...κλπ...δεν απέχουμε κι πολύ απ' τα παλιά , όπως επίσης είδαμε παραμονή και ανήμερα των εκλογών , υποψήφιους 'η παρατρεχάμενούς τους , να έχουν στήσει..." παγκο " στη Βαθειά , και όχι μόνον , και να " τροφοδοτούν " με φακελάκια ψηφοδελτίων ψηφοφόρους , τι είπατε ; η αστυνομία τι..έκανε ; Η αστυνομία αγαπημένοι μου φίλοι είναι..." μακρυά " στον...Ψαλά , και για να επιληφθεί πρέπει να τους ενημερώσει κάποιος , και βέβαια ο..παραβάτης ενημερώνεται για τον καταγγέλοντα , οπότε αμέσως  -αμέσως , από Λιδορικιώτης εγγράφεται στα ..δημοτολόγια του.. Δήμου...' ΡΟΥΦ ", ΚΑΤΑΛΑΒΑΊΝΕΤΕ ....

   Απολαύσαμε που λέτε , σκηνές απείρου κάλλους , που πραγματικά έκαναν ...αξέχαστες τις εκλογές αυτές , τόσο δε πολύ συγκινηθήκαμε απ' την συμπεριφορά κάποιων , που θ θέλαμε να συγχαρούμε τους..." συνδυασμάρχες " για τις " πετυχημένες " επιλογές τους ...

    Με όλα αυτά , αγαπημένοι μου φίλοι , θυμήθηκα εκείνη την υπέροχη ιστοριούλα με τον Πεισίστρατο και τον Πιττακό τον Μυτιληναίο , τον παλιό ..εκείνο  σοφό..ας τη  θυμηθούμε..σε αναδημοσίευση παλιού μας σχολίου .

  Απολαύστε την .....

23.6.09

ΥΠΟ ΤΟΝ ΠΛΑΤΑΝΟΝ : Ο…ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ..κλπ

Ξεκαθάρισμα 171

ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ..ΔΙΑΣΚΕΔΑΖΟΝΤΑΣ 

 

                              Η

 

..ΔΙΑΣΚΕΔΑΖΟΥΜΕ ..ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ…

Η σημερινή , πρώτη.. έκτακτη , θερινή συνεδρίαση της μικρής...πλατανικής Βουλής της ...Βαθειάς , αγαπητοί μας φίλοι , ήταν άκρως , μα πολύ..άκρως , ενδιαφέρουσα , και όπως σας το υποσχεθήκαμε , την παρακολουθήσαμε γιά..χάρη σας , και σας μεταφέρουμε τα...πεπραγμένα της....

ΘΕΜΑ ΤΗΣ : Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ...ΜΗΔΕΝΙΚΩΝ....

   Ξεπερνώντας τα..διαδικαστικά , γιά οικονομία χρόνου , θα περάσουμε κατ' ευθείαν στην εισήγηση του μπάρμπα Μήτσου Κ... πάνω σε ερώτημα ενός συνέδρου .

   ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ : Γιατί δεν αναδεικνύονται πιά ικανά άτομα , στην πατρίδα μας ; στη Δημόσια Διοίκηση , στην Πολιτική , στους Δήμους , στις Κοινότητες και σ' όλα τα επίπεδα , γενικά ;

   Ο μπάρμπα Μήτσος , αντί ευθείας απαντήσεως μας διηγήθηκε μιά παλιά , παμπάλαια , ιστοριούλα δίνοντάς μας και μιά παμπάλαια , μα πάντα επίκαιρη και αποτελεσματική , συνταγή , σαν άλλος...Μαμαλάκης.....

<< Τον 6ο π.χ. αιώνα , ο Πεισίστρατος , γιός του Ιπποκράτη , με μπαμπεσιά κατέλαβε την εξουσία στην Αθήνα και ανακηρύχθηκε τύραννός της . 'Οταν λοιπόν ανέβηκε στην εξουσία και θέλοντας να έχει τη γνώμη και κάποιου σοφού , γιά το τι πρέπει να κάνει γιά να σταθεί στην τυραννία , αποφάσισε να στείλει δικό του , έμπιστο , άνθρωπο σε ένα απ' τους υπάρχοντες , τότε , Έλληνες σοφούς .          

   Έχοντας , λοιπόν , και μιά ..ψιλογνωριμία με τον Πιττακό τον Μυτιληναίο ( είχαν πάει κάνα δυό φορές ...γήπεδο παρέα.. ) , κάλεσε έναν έμπιστό του αγγελιοφόρο και του εξήγησε ποιός είναι ο σκοπός του ταξειδιού .

   Θα πας , του είπε , θα βρείς το σοφό και θα ρωτήσεις τι πρέπει να κάνω γιά να μπορέσω να σταθώ σαν τύραννος στην Αθήνα , και σε δυό μέρες θάσαι εδώ , να δούμε τι θα κάνουμε γιατί τα πράγματα είναι δύσκολα .

   Έφυγε ο απεσταλμένος , έφτασε στη Μυτιλήνη , έψαξε και βρήκε το σοφό , ο οποίος τον καλοδέχτηκε , του εξήγησε το λόγο της επίσκεψης και ο Πιττακός τον φιλοξένησε στο σπίτι του , τι σπίτι δηλαδή ένα..καλύβι ήταν , παραγγείλανε από απέναντι καμμιά δεκαριά σουβλάκια με ..απόλα , δυό χωρίς κρεμύδι γιά το σοφό , τραβήξανε και τις μπύρες τους και αφού.. ντερλικώσανε γερά , είπε ο αγγελιοφόρος , Σοφέ μου καλά φάγαμε... καλά ήπιαμε...δε μου λες τώρα τι θα κάνουμε κει πέρα στην Αθήνα με το φίλο σου ;

   Τώρα θα πέσουμε γιά ύπνο , είπε ο Πιττακός , κι' αύριο μέρα του Θεού είναι , έχουμε καιρό ...χωρίς βέβαια να διευκρινίσει ποιανού....Θεού , το οποίον δεν άρεσε καθόλου στον Αθηναίο , αλλά σκέφτηκε σοφός είναι ότι θέλει...λέει , ότι θέλει..κάνει , και πέσανε για ύπνο...

   Πρωί-πρωί , χαράματα , τον ξύπνησε ο σοφός : ξύπνα , υπναρά..έχουμε δουλειές να κάνουμε , και περνάει η ώρα...

   Ξεκινήσανε λοιπόν , χτυπήσανε από μιά κασερόπιτα , πήραν και το φραπεδάκι τους (..φρέντο..παρακαλώ ..) για μαζί τους , και βγήκαν έξω στα χωράφια , προχωρήσανε μέσα στα σπαρμένα , σ' έπαιρνε η χαρά , κάτσανε λίγο , κάνανε τσιγαράκι , στριφτό , Ολντ Χόμπορν , κίτρινο , και αφού..στανιάρανε

κινήσανε περπατώντας μέσα τα σπαρτά .

   Του αγγελιοφόρου όμως τούκανε εντύπωση που ο σοφός είχε κρεμασμένο στη ζώνη του ( δέρμα... κροκοδείλου παρακαλώ ΥΒ ΣΑΙΝ ΛΩΡΑΝ ) ένα μικρούλι δρεπανάκι , τόσο δα , και ρώτησε , λοιπόν τι θα κάνουμε με το φίλο σου ; θα τα...πούμε , θα τα..πούμε , τον καθησύχασε ο σοφός , κι' άρχισαν το σεργιάνι μέσα τα σπαρτά , γιά την ..ταμπακέρα όμως ..τίποτα , λέγανε διάφορες........κίες , αλλά περί διά το..θέμα , κουβέντα , μόνο που και που ο Πιττακός , όπως περνάγανε στα σπαρτά , όταν έβλεπε κάποιο στάχυ νάναι ψηλότερο απ' τα άλλα , έβγαζε το δρεπανάκι και τσακ...τόκοβε ...και άρχιζαν πάλι τα παλαβά τους , κάνα δυό φορές ο αγγελιοφόρος προσπάθησε να θυμήσει το λόγο της επίσκεψής του , αλλά πάντα η ίδια απάντηση , έχουμε...καιρό , μη βιάζεσαι ....

   Αφου ξεποδαριαστήκαν στον ποδαρόδρομο , ξεθεωμένοι , αργά το μεσημέρι , μπήκανε σ' ένα χαμπουργκεράδικο , φάγανε γερά , ήπιαν κι' από μιά κόκα λάιτ και κατ' ευθείαν γιά..ύπνο....

   Τον αγγελιοφόρο όμως τον είχανε ζώσει τα φίδια , πρωί-πρωί θάφευγε κι' ακόμα δεν τούχε πάρει κουβέντα του Πιττακού , πως θα γύρναγε πίσω ; θα τον πετσόκοβε ο Πεισίστρατος , που να του κολλήσει ύπνος , κάπνιζε τόνα πάνω στ' άλλο , ντουμάνιασε το καλύβι , ξύπνησε ο σοφός , τούβαλε μιά πόστα , δεν άνοιγες κανένα παράθυρο ; πνιγήκαμε στον καπνό , άντε σήκω δεν έχουμε καιρό γιά χάσιμο....

   Ηρέμησε ο ταλαίπωρος ο αγγελιοφόρος , τώρα , σκέφτηκε , θα μου πεί το μυστικό , έβγαλε απ' τη θήκη το Λαπ-τόπ του, και κάθησε περιμένοντας για να κρατήσει σημειώσεις , ΄τι στρογγυλοκαθησες ; του λέει ο σοφός , σήκω θα πάμε απ' την άλλη μεριά του χωριού , να δεις κιόλας....

   Κι' άρχισαν πάλι το σεργιάνι μέσα τα χωράφια , απ' την άλλη μεριά όμως , έλεγαν πάλι τις ίδιες.......κίες , αλλά γιά το ...ψητό κουβέντα..μούγγα ο σοφός , αλλά το δρεπανάκι..δρεπανάκι , όπου έβλεπε ψηλό στάχυ το...πετσόκοβε , βρε που μπλέξαμε , σκεφτόταν ο έρμος ο αγγελιοφόρος , κι' οχι τίποτ' άλλο αλλά ..σουρούπωνε ....

   Αφού πιαστήκαν τα ποδάρια τους , απ' το περπάτημα , άντε λέει ο Πιττακός , πάμε γιά ύπνο τώρα , εσύ έχεις και ταξείδι το πρωί , πρέπει να ξεκουραστείς...

   Γυρίσανε στο σπίτι , πήραν...το μπάνιο τους κι' ο σοφός χώθηκε στο κρεβάτι , έσβυσε το φως και είπε : αντε...καληνύχτα και καλό ταξείδι , μη με ξυπνήσεις το πρωί...

   Καλά..του λέει ο φουκαράς ο αγγελιοφόρος , δεν θα μου πεις τίποτα ; τόσο δρόμο έκανα...

   Τι άλλο να σου πω ; ότι ήταν να πω τόπα , ότι είδες κι' ότι άκουσες...αντε..καληνύχτα , χαιρετίσματα στο..φίλο μου , και άλλαξε.. πλευρό...

   Ο άλλος ο τρυγόνης που να κοιμηθεί , του κόλλαγε ύπνος ; σκεφτόταν τον Πεισίστρατο και τον έπιανε κρύος ίδρώτας...ε..ρε...μπλέξιμο...όλη τη νύχτα είχε εφιάλτες , τι τα αυτιά του κόβανε , τι τη μύτη , μαυρο βράδυ πέρασε...

   Αχάραγα , σηκώθηκε , κατέβηκε στο λιμάνι και πήρε το πρώτο Δελφίνι γιά Πειραιά , ενώ στο μυαλό του σκεφτόταν το τι τον περιμένει , έφτασε καμμιά φορά , πήρε τον ηλεκτρικό και τσουπ πρωινός στον Πεισίστρατοοοο...

   Βρε καλώς τον , του λέει ο Πεισίστρατος , είχες καλό ταξείδι ; όλα καλά ;

   Ξέρεις...να... δεν..ο μπάρμπας ..ο σοφός δηλαδή...δεν πρέπει νάναι και πολύ-πολύ καλά...τι να..σου..πω ....

   Καλά τι σου είπε ; τον ρώτησε ο Πεισίστρατος , δεν μπορεί κάτι θα σου είπε...

   Ξέρεις..γιά το...θέμα μας ...δεν μούπε...τίποτα

   Τίποτα ; είσαι καλά η να βάλω τις φωνες , γιατί σ'εστειλα ;

   Έχεις δίκιο , αλλά όσες φορές κι' αν τού κανα κουβέντα μούλεγε έχουμε καιρό , και έχουμε καιρό και με σεργιάναγε μέσα τα χωράφια , ξεποδαριάστηκα στον ποδαρόδρομο....

   Καλά δεν σούπε τίποτα , τι κάνατε ΄δυό μέρες ; ο σοφός τι έλεγε , τι έκανε ;

   Τίποτα , χαζολογάγαμε κι' ότα χθες το βράδυ τον ρώτησα , τι να πω στο φίλο σου ; μου απάντησε , ότι είδες κι΄'οτι άκουσες ...α...ο φίλος σου είχε ένα μικρό δρεπανάκι κι'όποιο στάχυ ήταν ψηλότερο απ' τ' άλλα τόκοβε , αυτή τη δουλειά έκανε δυό μέρες...

   Τι είπες ; ρώτησε ο Πεισίστρατος ; τι έκανε ακριβώς να μου πείς ...

   Να …έκοβε τα στάχυα πούταν ψηλότερα απ' τ' άλλα , μόνο αυτό , τίποτ' άλλο...τι να σου πω ,  ο άνθρωπος είναι...μυαλοφυγόδικος...σαλεμένος...

   Το μυαλό σου και μιά λίρα , είπε ο Πεισίστρατος , στα είπε όλα , και καλά-καλά , ωραία τα κατάφερες μιά χαρά ,μπράβο σου...

Παμπάλαια λοιπόν η συνταγή , διαχρονική και λίαν...αποτελεσματική ...έχει κανείς...αντίρρηση ; απ' την ίδια ...τρώμε και...σήμερα , 2500 χρόνια...μετά.....η Ελλάδα..ποτέ δεν πεθαίνει.....

 

          Μήνυμα...ελήφθη...,όβερ !!!

 

                 Να περνάτε καλά ……..Κ.-

 

   Με την ευκαιρία , ας μάθουμε και πέντε πράγματα για τον σοφό μας Πιττακό .....

image

    

Πιττακός ο Μυτιληναίος

 

Ο Πιττακός ο Μυτιληναίος (περ. 650-570) ήταν πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης της Μυτιλήνης. Φημιζόταν για την σύνεση και την χρηστότητά του. Ο Πιττακός (αντί Πιττακός, μαρτυρείται και ως Φίττακος) γεννήθηκε στη Μυτιλήνη από πατέρα Θρακιώτη και μητέρα Μυτιληνιά. Ο πατέρας του, ο Ύρρας (ή Υρράδιος), όπως μας λέει σ’ ένα απόσπασμά του ο ποιητής Αλκαίος, είχε έρθει ως δούλος ή αιχμάλωτος στη Λέσβο, αλλά η μητέρα του καταγόταν μάλλον από αριστοκρατική γενιά. Ο Πιττακός έζησε δύσκολα νεανικά χρόνια, αναγκασμένος να δουλεύει σκληρά για να ζήσει, όπως μας μαρτυρεί ένα αρχαίο λαϊκό άσμα που το τραγουδούσαν αυτοί που άλεθαν στους μύλους,: «Άλει, μύλε, άλει και γαρ Πιττακός αλεί». (Άλεθε, μύλε, άλεθε, γιατί κι ο Πιττακός αλέθει στο μύλο). Προφανώς τα οικονομικά της οικογενείας δεν ήταν ανθηρά και ο Πιττακός δεν μορφώθηκε κοντά σε ονομαστούς δασκάλους αλλά ήταν αυτοδίδακτος. H ευφυΐα του ωστόσο τον βοήθησε να αποκτήσει τόσο πολλές και βαθιές γνώσεις ώστε συγκαταλέγεται στους Επτά Σοφούς της Αρχαίας Ελλάδας.

Ταξίδεψε σε πολλά μέρη του κόσμου, μορφώθηκε και έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην ιστορία της πατρίδας του. Διακρίθηκε για τη μεγάλη εντιμότητα, τη σωφροσύνη και την αντρεία του στους πολέμους. Παρά τη σχετικά ταπεινή καταγωγή του ο Πιττακός νυμφεύθηκε την κόρη του Πενθίλου, του τελευταίου βασιλιά της Μυτιλήνης, η οποία, όπως υποστηρίζει ο Διογένης Λαέρτιος, είχε υπεροπτική στάση απέναντί του, εξ ου και όταν κάποιος νεαρός είχε δίλημμα να νυμφευθεί μια κοπέλα της τάξης του ή μια ανώτερή του ο Πιττακός τον συμβούλεψε να «μείνει μέσα στη σφαίρα του».

Ο Πιττακός μπήκε ενεργά στην πολιτική ζωή της Μυτιλήνης όταν, μετά τη βασιλεία του Πενθίλου, ξέσπασαν αντιπαλότητες ανάμεσα στις διάφορες αριστοκρατικές οικογένειες και σχηματίστηκαν οι λεγόμενες «εταιρείες» (ομάδες οικογενειών). H καθεμία από αυτές τις ομάδες επεδίωκε να επιβάλει το δικό της ολιγαρχικό καθεστώς. Ο αρχηγός μιας από αυτές τις ομάδες, ο Μέλαγχρος, επικράτησε με τη βία και έγινε τύραννος. Τότε ο Πιττακός, αρχηγός μιας άλλης ομάδας, με τη βοήθεια της οικογένειας του ποιητή Αλκαίου (κυρίως με τους αδερφούς του, τον Επιμενίδη και τον Κίκη), όχι μόνο ανέτρεψε τον Μέλαγχρο αλλά και τον σκότωσε.

Ο Πιττακός, που πρέπει να ήταν 40 περίπου χρόνων, όταν ορίστηκε στρατηγός των Μυτιληναίων εναντίον των Αθηναίων, οι οποίοι διεκδικούσαν το Σίγειο, παλιά αποικία της Μυτιλήνης στην είσοδο του Ελλησπόντου. Οι Αθηναίοι είχαν καταλάβει το Σίγειο (608-606) με στρατηγό τον ολυμπιονίκη Φρύνωνα. Ο Πιττακός, όπως λέγεται, αντί να εμπλέξει σε μάχη τους δύο στρατούς, κάλεσε τον Φρύνωνα σε μονομαχία κατά την οποία κατόρθωσε να τον ακινητοποιήσει με ένα δίχτυ που είχε κρυμμένο στην ασπίδα του και να τον σκοτώσει. Στη συνέχεια οι Μυτιληναίοι κατέλαβαν το Σίγειο αλλά όχι για πολύ αφού η διαιτησία του Περίανδρου, του τυράννου της Κορίνθου, ήταν ευνοϊκή για τους Αθηναίους.

Όσο όμως ο Πιττακός ήταν απασχολημένος με το Σίγειο, στη Μυτιλήνη ο Μύρσιλος, πρώην συνεργάτης του Μελάγχρου, κατέλαβε πραξικοπηματικά την εξουσία και έγινε τύραννος. Ο Πιττακός και οι σύμμαχοί του προσπάθησαν συνωμοτικά να απαλλάξουν τη Μυτιλήνη από τον Μύρσιλο αλλά τα σχέδιά τους αποκαλύφθηκαν και ο Πιττακός κατέφυγε στη γειτονική πόλη Πύρρα, από όπου ήλθε σε συνεννόηση με τον βασιλιά της Λυδίας Αλυάττη, ο οποίος τον ενίσχυσε οικονομικά ώστε να μπορέσει να ανατρέψει τον Μύρσιλο. Τη συμφωνία αυτή του Πιττακού με τον Λυδό βασιλιά ο ποιητής Αλκαίος τη θεώρησε προδοτική και στράφηκε εναντίον του πρώην συμμάχου του. Ο Πιττακός, χωρίς τη στήριξη της πλούσιας και αριστοκρατικής οικογένειας του Αλκαίου, προτίμησε να επιστρέψει στη Μυτιλήνη και να συνεργαστεί με τον τύραννο Μύρσιλο. H στάση αυτή του Πιττακού εξόργισε τον Αλκαίο, ο οποίος έκτοτε αποκαλούσε τον Πιττακό «κακοπάτριδα», δηλαδή ταπεινής γενιάς, και προδότη.

Πάντως, όταν ο Μύρσιλος πέθανε, οι Μυτιληναίοι εξέλεξαν τον Πιττακό «αισυμνήτη», δηλαδή άρχοντα-διαιτητή με αυξημένες εξουσίες και με αποστολή να κατευνάσει τις διαμάχες ανάμεσα στις «εταιρείες» των αριστοκρατικών οικογενειών. Ο Πιττακός παρέμεινε στη θέση του αισυμνήτη δέκα χρόνια και ύστερα, οικειοθελώς, παραιτήθηκε και πέρασε τα υπόλοιπα δέκα χρόνια της ζωής του ζώντας πολύ ταπεινά.

Ως πολιτικός και νομοθέτης ο Πιττακός δεν πρωτοτύπησε ιδιαίτερα έναντι των άλλων τυράννων της εποχής του. Πήρε τα συνήθη φιλολαϊκά μέτρα: ενθάρρυνε το εμπόριο, τόνωσε τη δικαστική εξουσία και περιόρισε την πολυτελή διαβίωση των πλουσίων αριστοκρατών. Πάντως ο Πιττακός έμεινε στην ιστορία για έναν κυρίως νόμο του ο οποίος προέβλεπε διπλή τιμωρία για τα αδικήματα που διαπράττονταν υπό την επήρεια μέθης, «ίνα μη μεθύωσι, πολλού κατά την νήσον οίνου γινομένου» («για να μη μεθάνε, καθώς στο νησί βγαίνει πολύ κρασί») όπως λέει ο Διογένης Λαέρτιος.

Με τους αριστοκρατικούς του νησιού ο Πιττακός δεν τα πήγε καθόλου καλά. H οικογένεια της ποιήτριας Σαπφούς αλλά και η οικογένεια του Αλκαίου εξορίστηκαν και κατέφυγαν στις Συρακούσες. Ο Αλκαίος μάλιστα στα ποιήματά του, καθυβρίζοντας τον τύραννο, όπως αποκαλούσε τον Πιττακό, μας κληροδότησε και τα περισσότερα βιογραφικά του στοιχεία.

Οι μεταγενέστερες πηγές, όπως ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, τον αποτιμούν θετικά, λέγοντας ότι απάλλαξε τη Μυτιλήνη από τα τρία κακά: τον εμφύλιο πόλεμο, τον πόλεμο και την τυραννίδα, καθώς όντως παρέδωσε την εξουσία με το πέρας της θητείας του. Αρκετοί είναι αυτοί ωστόσο που τον θεωρούσαν έναν ακόμη τύραννο.

Ο Πιττακός δεν αναδιοργάνωσε συνολικά το πολίτευμα. Ωστόσο, εξέδωσε νόμους που ήταν δεσμευτικοί για τους Μυτιληναίους και οι οποίοι στόχευαν στον περιορισμό της δύναμης και των φιλοδοξιών των ισχυρών οικογενειών. Ίσως στο πλαίσιο της προσπάθειάς του αυτής να ανάγκασε σε εξορία και μέλη εξεχουσών οικογενειών, μεταξύ άλλων, όπως αναφέρθηκε και τον παλαιό ομοϊδεάτη του τον Αλκαίο, κάτι το οποίο ο ποιητής δεν του το συγχώρησε ποτέ. Παρά το μένος των αριστοκρατών εναντίον του ο Πιττακός ήταν αναμφίβολα ένας ηθικός, δίκαιος και γενναιόφρων άνθρωπος. Μας έχει παραδοθεί η ιστορία ότι κάποτε τον γιο του Πιττακού Τυρραίο, καθώς βρισκόταν καθισμένος σε ένα κουρείο στην Κύμη, ένας σιδεράς τον σκότωσε με τσεκούρι. Οι κάτοικοι της Κύμης συνέλαβαν τον δολοφόνο και τον πήγαν στον Πιττακό, ο οποίος, αφού άκουσε την εξιστόρηση του συμβάντος, τον άφησε ελεύθερο λέγοντας: «συγγνώμη μετανοίας κρείσσων» («καλύτερη η συγχώρεση από τη μετάνοια»). Το ίδιο περίπου απόφθεγμα του Πιττακού ο Ηράκλειτος -όπως αναφέρει ο Διογένης Λαέρτιος- το συνδέει με τον Αλκαίο, τον οποίο ο Πιττακός προτίμησε να συγχωρήσει παρά να τιμωρήσει: «συγγνώμη τιμωρίας κρείσσων» («καλύτερη η συγχώρεση από την τιμωρία»).

Όταν ο Πιττακός παραιτήθηκε από το αξίωμα του αισυμνήτη οι συμπολίτες του τού παραχώρησαν ένα μεγάλο κτήμα αλλά αυτός δέχθηκε να κρατήσει μόνο ένα μικρό κομμάτι λέγοντας ότι τόσο του αρκούσε. Επίσης αρνήθηκε τα χρήματα που του πρόσφερε ο νέος βασιλιάς της Λυδίας Κροίσος λέγοντας ότι ήδη είχε πολύ περισσότερα από όσα χρειαζόταν δεδομένου ότι είχε κληρονομήσει τον αδελφό του ο οποίος είχε πεθάνει χωρίς απογόνους. Στα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του ο Πιττακός έζησε σαν απλός πολίτης αλλά η σοφία του είχε περάσει προ πολλού τα σύνορα του νησιού του και πολλοί ήταν εκείνοι από όλη την Ελλάδα που τον επισκέπτονταν για να τον ακούσουν και να ζητήσουν τη συμβουλή του.

Πλείστοι μεγάλοι άνδρες, σύγχρονοι και μεταγενέστεροι του (ανάμεσά στους οποίους ο Ηρόδοτος, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Πλούταρχος κ.α.) μίλησαν με ενθουσιασμό για τη σοφία, την ικανότητα, τη στρατηγική πείρα και την πάνω σε πολιτικά ζητήματα μεγάλη σύνεση του Πιττακού.

Έγραψε περί τα 600 «Ελεγεία» και «Ωδές» από τα οποία όμως τίποτα δεν σώζεται. Επίσης δεν σώθηκε και το βασικό του βιβλίο , που έφερε τον τίτλο «Περί νόμων σύγγραμμα». Διασώθηκε μόνο ένα μικρό ποίημά του και μια επιστολή του προς τον Κροίσο.

 

Αποφθέγματα του Πιττακού του Μυτιληναίου

 

H παράδοση έχει συγκαταλέξει τον Πιττακό ανάμεσα στους Επτά Σοφούς της αρχαιότητας και του αποδίδονται πολλά αποφθέγματα, όπως:

v Ατυχίαν μη ονειδίζειν, νέμεσιν αιδούμενον. Την ατυχία να μην την κοροϊδεύεις, σεβόμενος την θεία δικαιοσύνη.

v Σωφροσύνην φιλείν. Να αγαπάς την σωφροσύνη.

v Ουδέν άγαν. Τίποτα να μην κάνεις με υπερβολή.

v Αρχή άνδρα δείκνυσιν. Η εξουσία δείχνει τον άνδρα.

v Άρχων, κόσμει σαυτόν. Όταν κυβερνάς να στολίζεσαι (με αρετές).

v Τους υπηκόους ο άρχων παρασκευάσειε φοβείσθαι μη αυτόν αλλ΄ υπέρ αυτού. Ο άρχων πρέπει να κάνει τους υπηκόους του να φοβούνται όχι αυτόν αλλά μήπως αυτός πάθει τίποτα.

v Κρατίστην είναι δημοκρατίαν όπου τοις πονηροίς ουκ έξεστιν άρχειν και τοις αγαθοίς ουκ έξεστιν μη άρχειν. Ισχυρότατη είναι η δημοκρατία εκείνη όπου στους μεν πονηρούς δεν επιτρέπεται να κυβερνούν, στους δε καλούς δεν επιτρέπεται να μην κυβερνούν.

v Άργος μη ίσθι, μήδ’ αν πλουτής. Μην μένεις χωρίς εργασία ακόμα και αν είσαι πλούσιος.

v Ανάγκα δ’ ουδέ θεοί μάχονται. Εναντίον της ανάγκης, ούτε και οι Θεοί μπορούν να δώσουν μάχη.

v Χαλεπόν το εύ γνώναι. Είναι δύσκολο πράγμα να ξέρεις τι είναι το σωστό.

v Μη πάσι πίστευε. Να μην πιστεύεις σε όλους.

v Φοβού τα αισχρά. Να φοβάσαι αυτά που είναι ανήθικα.

v Κάτοπτρον είδους χαλκός εστίν, οίνος δε νου. Ο χαλκός είναι καθρέπτη του προσώπου, ο οίνος δε του μυαλού.

v Δίδασκε και μάνθανε το άμεινον. Να διδάσκεις και να μαθαίνεις ό,τι είναι το καλύτερο.

v Μη πλούτει κακώς. Να μην αποκτάς πλούτη με κακό τρόπο.

v Καιρόν γνώθι. Να αναγνωρίζεις την ευκαιρία.

v Το παρόν ευ ποιείν. Κάνε σωστά τη δουλειά σου

v Συνετών ανδρών, πριν γενέσθαι τα δυσχερή, προνοήσαι όπως μη γένηται. Ανδρείων δε, γενόμενα ευ θέσθαι. Οι συνετοί άνθρωποι, προτού συμβούν τα δύσκολα, προνοούν για να μη γίνουν. Οι γενναίοι όμως τα αντιμετωπίζουν όταν αυτά συμβούν.

v Φίλον μη λέγειν κακώς, αλλά μηδέ εχθρόν. Μην κακολογείς τον φίλο σου αλλά ούτε τον εχθρό σου.

   Καλό  σας  ξημέρωμα .....Κ.-

No comments: