XIOYΣΤΟΝ , Ο “ ΑΕΤΟΣ “ ΠΡΟΣΣΕΛΗΝΩΘΗΚΕ

 

Πριν από 43 χρόνια ο Νιλ Αρμστρονγκ έκοβε για λογαριασμό των ΗΠΑ το νήμα στον αγώνα με την ΕΣΣΔ για την κατάκτηση της Σελήνης

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Σαράντα τρία χρόνια κλείνουν σήμερα από την ιστορική ημέρα κατά την οποία ένας άνθρωπος έκανε ένα μικρό βήμα, που ήταν όμως ένα μεγάλο άλμα για την ανθρωπότητα. Ηταν ο Νιλ Αρμστρονγκ, ο αρχηγός της αποστολής «Απόλλων 11» και ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε το πόδι του στη Σελήνη, κερδίζοντας από τους Σοβιετικούς για λογαριασμό των ΗΠΑ τη μεγάλη κούρσα του Διαστήματος.
Η θρυλική αποστολή «Απόλλων 11» με τους Νιλ Αρμστρονγκ, Εντουιν «Μπαζ» Ολντριν και Μάικλ Κόλινς άρχισε στις 16 Ιουλίου 1969. Η εκτόξευση πραγματοποιήθηκε με έναν πύραυλο «Κρόνος 5» και αφού το κεντρικό διαστημικό σκάφος «Κολούμπια» τέθηκε σε σεληνιακή τροχιά, η σεληνάκατος «Αετός» με τους Αρμστρονγκ και Ολντριν αποχωρίστηκε και άρχισε τις διαδικασίες προσσελήνωσης. Στις 20 Ιουλίου η σεληνάκατος προσσεληνώθηκε σε μια σεληνιακή πεδιάδα γνωστή ως Θάλασσα της Ηρεμίας και στο κέντρο ελέγχου του Χιούστον ακούστηκε η ανακοίνωση του Αρμστρονγκ: «Eagle has landed», «ο Αετός προσσεληνώθηκε». Μερικές ώρες αργότερα, στις 21 Ιουλίου, η καταπακτή της σεληνακάτου άνοιξε και ο Αρμστρονγκ έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε το πόδι του στη Σελήνη με άλλη μια φράση που έμεινε στην Ιστορία: «Ενα μικρό βήμα για έναν άνθρωπο, ένα γιγάντιο άλμα της ανθρωπότητας».
Η ΚΟΥΡΣΑ ΤΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ. Με την προσσελήνωση, οι ΗΠΑ ουσιαστικά κέρδισαν την κούρσα του Διαστήματος που είχε αρχίσει με την εκτόξευση του «Σπούτνικ» το 1957. Οι Σοβιετικοί έκαναν τέσσερις αποτυχημένες προσπάθειες να πατήσουν τη Σελήνη από το 1969 έως το 1972. Το ενδιαφέρον της αμερικανικής κοινής γνώμης για την κούρσα του Διαστήματος ήταν τεράστιο καθώς ενθαρρυνόταν και από το νέο μέσο επικοινωνίας, την τηλεόραση. Οι αστροναύτες έγιναν οι νέοι αμερικανοί ήρωες.
Οταν ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε, στα μέσα του 20ού αιώνα, άρχισε η νέα σύγκρουση που έμεινε στην Ιστορία ως ο Ψυχρός Πόλεμος. Η σύγκρουση αυτή έφερνε αντιμέτωπες τις δύο παγκόσμιες υπερδυνάμεις, τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ενωση. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, το Διάστημα έγινε άλλη μια αρένα του ανταγωνισμού αυτού, καθώς κάθε πλευρά ήθελε να αποδείξει την υπεροχή της τεχνολογίας της, της δύναμης πυρός της και - κατ' επέκταση - του πολιτικοοικονομικού συστήματός της.
ΣΟΒΙΕΤΙΚΟ ΠΡΟΒΑΔΙΣΜΑ. Στις 4 Οκτωβρίου 1957, ένας σοβιετικός διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος R-7 έθεσε σε τροχιά τον «Σπούτνικ» («ταξιδιώτης» στα ρωσικά), τον πρώτο τεχνητό δορυφόρο στον κόσμο και το πρώτο κατασκευασμένο από τον άνθρωπο αντικείμενο που έμπαινε σε τροχιά γύρω από τη Γη. Η εκτόξευση του «Σπούτνικ» ήταν μια δυσάρεστη έκπληξη για τους Αμερικανούς. Στις ΗΠΑ, το Διάστημα θεωρούνταν το επόμενο σύνορο και για τους Αμερικανούς είχε κρίσιμη σημασία να μη μείνουν πίσω από τους Σοβιετικούς. Στις 3 Νοεμβρίου η ΕΣΣΔ έκανε άλλο ένα ρεκόρ όταν εκτόξευσε τον «Σπούτνικ ΙΙ» με το πρώτο ζωντανό πλάσμα στο Διάστημα, τη σκυλίτσα Λάικα. Στις 31 Ιανουαρίου της επόμενης χρονιάς, οι ΗΠΑ απάντησαν με τον «Εξπλόρερ Ι», τον πρώτο δορυφόρο τους που είχε σχεδιαστεί για τον αμερικανικό Στρατό υπό την καθοδήγηση του γερμανού επιστήμονα Βέρνερ φον Μπράουν. Την ίδια χρονιά, ο πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ ίδρυσε την Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος, τη NASA.
Το 1959, το σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα πήρε νέα ώθηση με την εκτόξευση του «Λούνα 2», του πρώτου διαστημικού σκάφους που έφτασε στη Σελήνη. Τον Απρίλιο του 1961, ο σοβιετικός κοσμοναύτης Γιούρι Γκαγκάριν έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πέταξε στο Διάστημα και ολοκλήρωσε μια περιστροφή γύρω από τη Γη με μια πτήση 108 λεπτών με τον πύραυλο «Βοστόκ Ι». Τον Ιούνιο του 1963, η σοβιετική Βαλεντίνα Τερέσκοβα έγινε η πρώτη γυναίκα που ταξίδεψε στο Διάστημα.
Οι Αμερικανοί άρχισαν να καλύπτουν έδαφος όταν ο Αλαν Σέπαρντ έκανε μια 15λεπτη υποτροχιακή πτήση στις 5 Μαΐου 1961. Τον ίδιο μήνα ο πρόεδρος Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι έκανε τη δήλωση πως οι ΗΠΑ θα στείλουν έναν άνθρωπο στη Σελήνη πριν από τα τέλη της δεκαετίας. Τον Φεβρουάριο του 1962, ο Τζον Γκλεν έγινε ο πρώτος Αμερικανός που πέταξε σε τροχιά γύρω από τη Γη και στα τέλη του ίδιου χρόνου είχαν μπει από τη NASA τα θεμέλια του προγράμματος για την προσσελήνωση, το οποίο ονομάστηκε Πρόγραμμα Απόλλων. Οι Σοβιετικοί ονόμασαν το αντίστοιχο δικό τους Σογιούζ (Ενωση).
ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ. Από το 1961 έως το 1964, ο προϋπολογισμός της NASA αυξήθηκε κατά 500%. Στο Πρόγραμμα Απόλλων συμμετείχαν 34.000 εργαζόμενοι της NASA και 375.000 εργαζόμενοι σε συνεργαζόμενες βιομηχανίες και πανεπιστήμια. Το πρόγραμμα υπέστη πλήγμα τον Ιανουάριο του 1967 όταν τρεις αστροναύτες σκοτώθηκαν αφού το σκάφος τους έπιασε φωτιά κατά τη διάρκεια μιας εξομοίωσης εκτόξευσης. Στο μεταξύ το σοβιετικό πρόγραμμα προσσελήνωσης δεχόταν και αυτό πλήγμα από τον πρόωρο θάνατο (τον Ιανουάριο του 1966) του Σεργκέι Κορολιόφ, αρχιμηχανικού του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος.
Το Δεκέμβριο του 1968 εκτοξεύθηκε το «Απόλλων 8», η πρώτη επανδρωμένη διαστημική αποστολή που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Την επόμενη χρονιά, η κούρσα του Διαστήματος είχε έναν νικητή, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
tanea.gr