TA ΔΕΥΤΕΡΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ …!!!

       ΟΣΑ .. ΘΥΜΑΜΑΙ

Το Λιδορίκι , όπως  ήταν  το  1953 , η  φωτογραφία είναι  βγαλμένη  απ’ το  Σερεντέλη , όπως  βλέπετε , το  καινούργιο  Γυμνάσιο  δεν  έχει  γίνει  ακόμα , ο Ψαλάς είναι..μισοάδειος , όπως  και  το  Αλωνάκι .

                         *                       *

  Αξέχαστα , τα χρόνια εκείνα , αδέρφια , τα πρωτο..μεταπολεμικά , κι όταν λέμε μεταπολεμικά , εννοούμε φυσικά , μετά από όλες τις ταλαιπωρίες μας , εκεί στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '50 .

   Στριμωγμένος ο κόσμος οικονομικά , πολλά σπίτια ήταν ακόμα καμένα , ερείπια , στο χωριό μας , η ζωή όμως , έστω και με  το...ζόρι , κύλαγε  , σιγά-σιγά , αλλά κύλαγε...έπαιρνε ρυθμό , αλλά οι δυσκολίες  , όμως , δυσκολίες , και μάλιστα πολλές ..

   Παιδιά τότε , περιμέναμε πως και πως τις " γιορτάδες " , τα Χριστούγεννα , την Πρωτοχρονιά , μόνο τ' Άι Γιαννιού , δεν θέλαμε ποτέ ..να 'ρθει , γιατί την άλλη μέρα άρχιζαν τα..σχολεία , τι βάσανο κι' αυτό..

   Στο χωριό μας , υπήρχε τότε , εκτός απ' τη..συνηθισμένη Λιδορικιώτικη κοινωνία , με τους Δημόσιους υπάλληλους , που ήταν και πολλοί , τους επαγγελματίες και τους γεωργοκτηνοτρόφους , και μια ..μικρή κοινωνία η..μαθητική .

   Παιδιά όλων των ..Γυμνασιακών ηλικιών , απ' όλα τα γύρω χωριά , Αμυγδαλιά , Μαλανδρίνο , Πεντάπολη , Λευκαδίτι , Συκιά , Κονιάκο , Μουσουνίτσες , Στρώμη , Πενταγιού , Αρτοτίνα , Κροκύλειο , Αλποχώρι , Ζοριάνο , Περιθιώτισσα , Στύλια , Παλιοξάρια , Τείχιο και όλα τα χωριά της περιοχής μας , έρχονταν στο Γυμνάσιό μας , νοίκιαζαν δωμάτια σε Λιδορικιώτικα σπίτια και έμεναν δυο , τρία και τέσσερα , καμιά φορά , μαζί , για να μοιράζονται τα έξοδα του ενοικίου .

   Η οικογένειά μου , νοίκιαζε δυο δωμάτια , στο ισόγειο του σπιτιού που ήταν νοικιασμένο στην Αστυνομία , στο ένα έμεναν τρία παιδιά απ' το Παλιοξάρι , ο Κώστας ο Παπαθανασίου , ο Γιάννης ο Κοσσίδας κι' ο Γιάννης ο Κονίδας , που κάποτε πότε πήγαιναν Σαββατοκύριακα στο χωριό τους , για..ανεφοδιασμό , σε τρόφιμα , κυρίως , αλλά και να δουν και τους δικούς τους . Όλοι τους ήταν παιδιά αγροτικών οικογενειών , περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων , όπως άλλωστε , ήμασταν όλοι τότε ..

   Η συντριπτική πλειοψηφία , των μαθητών απ' τα γύρω χωριά , μαγείρευαν μόνοι τους στα δωμάτιά τους , μαγείρευαν ...μάλλον σχήμα λόγου θα μπορούσαμε να το πούμε , τηγανίζαν καμιά πατάτα και κανένα αυγό , που έφερναν απ' το σπίτι τους , ..κοτίσια π'λένι , είχαν και το τυράκι το δικό τους και καμιά ελιά , έφκιαχναν και καμιά μακαρονάδα , φασόλια ξερά είχαν , συνήθως , παραγωγή τους κι' έτσι τα κουτσο..βόλευαν , με βάση πάντα το..ψωμί το ζυμωτό απ' το σπίτι τους , που βέβαια τις πρώτες μέρες ήταν..ψωμί , αλλά μετά δεν το πέρναγε ούτε ο...γκρας , στουρναροπετρολίθαρο...τσιμέντο..

   Τέλος πάντων , δύσκολα , πολύ δύσκολα μάλιστα , περνούσαν τα περισσότερα παιδιά , ειδικά αυτά που ήταν από μακρινά χωριά , Αρτοτίνα , Παλιοξάρια , Μουσουνίτσες κλπ , γιατί όσα ήταν από κοντινά χωριά , Αμυγδαλιά , Κονιάκο , Λευκαδίτι , είχαν τη δυνατότητα , μεσοβδόμαδα , να πεταχτούνε (..ποδαρόδρομο πάντα  ) και να γευτούνε ..φρέσκο ψωμάκι και κάνα μαγειρευτό φαγητό..αυτά βολεύονταν..

   Όταν λοιπόν έρχονταν οι διακοπές των Χριστουγέννων , ειδικά τότε , άλλαζε τελείως η..ζωή τους διατροφικά , θυμάμαι , μου λέγανε , πριν κάνουμε διακοπές , για το ή τα γουρούνια που τρέφανε , στο σπίτι τους , την όλη διαδικασία του σφαξίματος , κι' ακόμα πως φκιάχνανε τα λουκάνικα , τις ματιές , τις τσιγαρίδες , και πως τις ..πάστωναν στη γουρνόγλυνα , κι' έτρωγαν όλο το χειμώνα μέχρι πέρα το καλοκαίρι ..

Για μας , την οικογένειά μας , δηλαδή , που είμαστε καθαρά αστική οικογένεια , χωρίς γεωργοκτηνοτροφικές ..δραστηριότητες , γιατί είχαμε το ζαχαροπλαστείο , όλα αυτά ήταν..άγνωστα , και μπορώ να πω , πως όταν μου διηγούνταν τη ζωή τους στο χωριό , τον πηγαιμό τους στα χωράφια , στα πρόβατα η τα γίδια , εγώ ζήλευα , και μάλιστα πολύ-πολύ , αλλά απ' την άλλη μεριά με ζήλευαν κι' αυτά , που ήμουνα όλη μέρα μέσα στα..γλυκά , γιατί , κακά τα ψέματα , το γλυκό τα παιδιά , τότε , το έβλεπαν μόνο στη βιτρίνα του μαγαζιού μας ή στα..καλά..όνειρά τους !!!

   Εμείς όμως τα Λιδορικιωτόπουλα , παρότι είχαμε τα σπίτια μας , είχαμε το φαγητό μας , όποιο κι' αν ήταν αυτό , δεν ξέρω γιατί , δεν μπόρεσα ποτέ να το εξηγήσω , πολλές φορές πηγαίναμε στα δωμάτια των φίλων και συμμαθητών μας , και φκιάχναμε όλοι μαζί καμιά..φασολάδα και καμιά πατάτα τηγανιτή , κάναμε σαν..λιμασμένα , ενώ ήταν κάτι που μπορούσαμε τα το 'χουμε κάθε στιγμή , το ..ξένο βλέπεις...

   Τα παιδιά λοιπόν περίμεναν πως και..πως τις Χριστουγεννιάτικες διακοπές , για να..λιγδώσει λίγο τ' αντεράκι τους , κι εγώ περίμενα την ..επάνοδό τους , γιατί τα Παλιοξαρίτικα παιδιά , μας έφερναν , πάντα , λίγο χοιρινό απ' το δικό τους , και κυρίως ματιές , λουκάνικα και τσιγαρίδες , δεν ξέρω αν ΄τις ματιές και τις τσιγαρίδες τις ξέρετε , αν όμως δεν τις..ξέρετε , ...χάνετε...

   Οι ματιές , αιματιές ή..ομματιές ή..ομμαθιές ( στην Κρήτη ) , είναι κάτι σαν το λουκάνικο , γεμίζουν το έντερο με ψιλοκομμένα εντόσθια του ζώου , και λίγο ψιλοκομμένο χοιρινό κρέας , βάζουν και μπόλικα μυριστικά και καρυκεύματα , προσθέτουν και λίγο ρύζι , και γίνεται κάτι σαν λουκάνικο , αλλά με τελείως διαφορετική γεύση , μεζεδάκι υπέροχο...

   Οι τσιγαρίδες , είναι μικρούλια κομματάκια από χοιρινό , μισοτηγανισμένα , που προκύπτουν απ' την επεξεργασία του χοιρινού λίπους . Όταν λιώνουν το λίπος του γουρουνιού , για να κάνουν τη γουρνόγλυνα , που την χρησιμοποιούσαν όλο το χρόνο στη  μαγειρική , αντί για λάδι , ανάμεσα στο λίπος υπήρχαν και μικρά κομμάτια κρέατος , λιώνοντας λοιπόν το λίπος , έμεναν αυτά τα μικρά κομματάκια , που είχαν μισοβράσει , και ήταν φυσικά πεντανόστιμα , τηγανισμένα μάλιστα με αυγά ήταν...Θεός...

   Αυτά περίμενα λοιπόν με την επιστροφή των παιδιών απ' τις Χριστουγεννιάτικες διακοπές , και πάντα μας έφερναν , όπως επίσης και καρύδι , απ' την παραγωγή τους και κάνα φασόλι , ειδικά ο Γιάννης ο Κολοβός , απ' την Αρτοτίνα , μας έφερνε φασόλια και γίγαντες Αρτοτίνας , που ήταν καταπληκτικοί...

   Με  τα  καλούδια    που  έφερναν απ' τα σπίτια τους τα παιδιά , περνούσαν λίγο καιρό..καλοφαγίας , αλλά κάποτε τελείωναν και τότε..ξανάπεφταν στην...πατατοφασολαδομακαρονοφαγία..., πέφτανε πάλι στην περίοδο των..ισχνών αγελάδων , εγώ βέβαια , έκανα τα ..δεύτερα , και ..πολύ ωραία Χριστούγεννά μου που κράταγαν όσο ..κράταγαν οι ματιές , τα λουκάνικα και  οι  τσιγαρίδες .

Πάνω , χωριάτικα..χειροποίητα λουκάνικα και κάτω οι περίφημες σπιτικές..ματιές ,ή..αιματιές  ή..ομματιές ή...ομμαθιές ...και τελευταίες οι ..λαχταριστές τσιγαρίδες , το..λαρδί που λένε...

Ξέχασα να σας πω , πως οι Παλιοξαρίτες , εκτός απ’ τα ..μεζεδικά , μας έφερναν και τα σχετικά  γλυκίσματά  μας , μπακλαβά  δηλαδή , με  μπόλικο  καρύδι , είχαν  βλέπεις  παραγωγή  και κανένα   κουραμπιέ , ενώ  μας  έφερναν  και  κάτι  που  στο  χωριό μας δεν  το  πολυ…είχαμε , τα  περίφημα  “ σουτζούκια “ .

   Τι  ήταν  τα  σουτζούκια ; ήταν  καρύδια  αρμαθιασμένα  με  κλωστή ,  τα  οποία  τα βουτούσαν  πολλές  φορές  μέσα σε μουσταλευριά , έτσι  ώστε  να  δημιουργείται  ένα  περικάλυμμα μουσταλευριάς , που  έδινε  ξεχωριστή  γεύση  στα  καρύδια ,  και   τα  κρεμούσαν  στα  ταβάνια , ξεραίνονταν  και  τα  είχανε  για  γλυκό  όλο  το  χειμώνα .

   Κάπως  έτσι  λοιπόν  ήταν  τα  δεύτερα…Χριστούγεννά  μας , τον  καιρό  εκείνο τον  αξέχαστο παρόλα  τα βάσανά  του …..

              ΧΡΟΝΙΑ   ΠΟΛΛΑ -  ΚΑΛΗ  ΧΡΟΝΙΑ ,  ΝΑ  ΕΙΣΤΕ  ΌΛΟΙ  ΚΑΛΆ

          Απ’ το  “ Λιδωρίκι “ με  αγάπη ….Κ.Κ.-