ΠΡΔΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΕΩΣ

 Ενα πάρκο που ρημάζει από την εγκατάλειψη

Μάνος Χαραλαμπάκης

Το ρυάκι στον ροδώνα θυμίζει βούρκο, διότι το νερό είναι στάσιμο.

Συνήθως όταν επισκέπτεται κανείς ένα πάρκο πρασίνου φτιάχνει η διάθεσή του. Στην περίπτωση του Πεδίου του Αρεως, όμως, εδώ και πάρα πολύ καιρό συμβαίνει το αντίθετο. Προσεγγίζοντας το πάρκο από την είσοδο του αγάλματος του Κωνσταντίνου, με την πρώτη εικόνα που αντικρίζεις αγριεύεσαι. Δεκάδες χρήστες ουσιών δεξιά και αριστερά από τον κεντρικό πεζόδρομο του πάρκου χτυπούν ενέσεις.
Οσο προχωράς προς το εσωτερικό τού κατά τα άλλα καταπράσινου πάρκου της πρωτεύουσας διαπιστώνεις πως και άλλες γωνιές του είναι εξίσου θλιβερές. Η ανάπλαση που ολοκληρώθηκε  στα τέλη του 2010 είναι σαν μην έγινε ποτέ. Το κεντρικό επιδαπέδιο σιντριβάνι είναι ξερό, χωρίς νερό. Ο ροδώνας με το σπειροειδές ρυάκι που είχε προβλεφθεί εκεί, έχει γίνει βούρκος, αφού πλέον δεν τρέχει νερό. Το ίδιο και το ποταμάκι βορειότερα, θυμίζει βάλτο. Πάρα πολλά φωτιστικά έχουν ξηλωθεί. Παγκάκια και βρύσες έχουν λεηλατηθεί. Καπάκια φρεατίων έχουν κλαπεί. Η δυσοσμία είναι έντονη παντού καθώς σε πάρα πολλές γωνιές του πάρκου υπάρχουν σκουπίδια και περιττώματα. Και πώς να μη μυρίζει αποχωρητήριο αφού πολλοί άστεγοι και χρήστες ουσιών έχουν στήσει μέσα στο πάρκο το σπιτικό τους. Σκηνές που φτάνουν στα όρια του σουρεαλισμού. Αστεγη που έχει φτιάξει μια πρόχειρη παράγκα με νάιλον και κουρτίνες, έχει βάλει και χαλιά στο χώμα, μας λέει όταν την πλησιάζουμε: «Μπορεί να έχει σκουπίδια τριγύρω αλλά δείτε, εγώ εδώ σκουπίζω. Τα έχω καθαρά».
Με όλα αυτά που συμβαίνουν, είναι επόμενο ότι στο Πεδίον του Αρεως ελάχιστοι γονείς με τα παιδιά τους πηγαίνουν για να παίξουν στις παιδικές χαρές ή να κάνουν πικνίκ. Δεν το επισκέπτονται ηλικιωμένοι για τον περίπατό τους ούτε τουρίστες για αναψυχή. Ο,τι δηλαδή αποτελεί ρουτίνα για ένα πάρκο πρασίνου σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, εδώ είναι σπάνια εικόνα. Μόνο λιγοστοί τολμηροί πολίτες επιλέγουν να κάνουν τζόγκινγκ στο πάρκο ή απλώς περνούν βιαστικά από τη μία άκρη του στην άλλη.
«Μέσα συμβαίνουν τα πάντα»
«Κοιτάξτε. Είναι εγκαταλειμμένα τα πάντα. Τα φυτά ζουν με τις δικές μας παρεμβάσεις. Πολλές φορές πηγαίνω εγώ και τα ποτίζω» αναφέρει με λύπη ο Μανώλης Μπαχλιτζανάκης, πρόεδρος του Αναπτυξιακού και Εξωραϊστικού Συλλόγου Αθηνά που δραστηριοποιείται στην περιοχή. Ο 76χρονος ασφαλιστής κατοικεί δίπλα στο πάρκο εδώ και 46 χρόνια και το γνωρίζει απ’ την καλή κι απ’ την ανάποδη. Περπατάμε μαζί του μέσα στο πάρκο και σχεδόν σε κάθε βήμα που κάνουμε μας σταματάει για να δείξει μια άσχημη γωνιά του. «Ολα τα λάστιχα ποτίσματος είναι κομμένα. Οι τουαλέτες του πάρκου δεν λειτουργούν. Το ίδιο και τα δύο περίπτερα που υπάρχουν. Το Θέατρο Αλσος (Οικονομίδη) έλεγαν ότι θα είναι έτοιμο από τον περασμένο Μάρτιο και τώρα είμαστε στον Οκτώβριο». Δεν είναι μάλιστα μόνο αυτά. «Από το τοπικό Αστυνομικό Τμήμα με συμβουλεύουν να μην περνάω μέσα από το Πεδίον του Αρεως διότι εκεί συμβαίνουν τα πάντα: πορνεία, χρήση και εμπόριο ναρκωτικών, μένουν άστεγοι. Γίνονται πολλές παραβατικές πράξεις» λέει.
Ο πρόεδρος της Αθηνάς προσθέτει πως για όλα αυτά έχει ενημερώσει την Περιφέρεια Αττικής, που έχει την ευθύνη διαχείρισης του πάρκου. «Τους έχουμε μιλήσει για όλα. Εχουμε κάνει προτάσεις. Εχουμε πει πως το βράδυ το πάρκο δεν έχει φωτισμό. Τους έχουμε πει ότι ενώ το πάρκο έχει γεωτρήσεις, δεν χρησιμοποιείται το νερό. Τους έχουμε δώσει κανονισμό λειτουργίας».
Η ανάπλαση
Οι εικόνες παρακμής και εγκατάλειψης απέχουν μακράν από το όμορφο πάρκο που είχε παρουσιάσει στα τέλη του 2010 η τότε υπερνομάρχης Αθηνών - Πειραιώς Ντίνα Μπέη, λίγο πριν το Πεδίον του Αρεως περάσει με τον Καλλικράτη στην ευθύνη της Περιφέρειας. Εκείνη την περίοδο ολοκληρωνόταν η ανάπλαση του πάρκου που είχε κοστίσει 9.150.000 ευρώ με χρηματοδότηση 80% από ευρωπαϊκούς και 20% από εθνικούς πόρους. Είχαν ξηλωθεί χιλιόμετρα ασφάλτου, είχαν διαμορφωθεί χωμάτινες διαδρομές με στόχο να μειωθεί η θερμοκρασία, είχε δοθεί βάρος στο υδάτινο στοιχείο.
«Εμείς τότε το παραδώσαμε σε πολύ καλή κατάσταση. Ηταν μια κούκλα. Μπορεί να είχαμε μεγάλες δυσκολίες τότε με τον εργολάβο και καθυστερήσεις, εντούτοις η ανάπλαση στηρίχτηκε σε μια υπέροχη μελέτη του Τομπάζη, φιλοπεριβαλλοντική. Χάρηκα που είχε γίνει σωστά» λέει στα «ΝΕΑ» η πρώην υπερνομάρχης Ντίνα Μπέη. Οσο για τη σημερινή εικόνα του, η κυρία Μπέη λέει: «Εχω αρκετά χρόνια να επισκεφτώ το πάρκο, με πόνο ψυχής, διότι διαβάζω για την κακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται».
Η λύση
Και στην ερώτηση τι θα έπρεπε να είχε γίνει για να μη φτάσει σ’ αυτό το σημείο η πρώην υπερνομάρχης απαντά πως είχε επισημάνει από τότε ότι το Πεδίον του Αρεως θα έπρεπε να το «διεκδικήσει» ο δήμος. «Το μεγάλο πρόβλημα του πάρκου ήταν η συντήρηση και η φύλαξή του. Θα μπορούσε λοιπόν ο Δήμος Αθηναίων με κάποιες σταθερές περιπολίες της δημοτικής αστυνομίας να το φυλάσσει. Και με προσωπικό από τη διεύθυνση Πρασίνου του να συντηρείται. Ή θα μπορούσε να υπάρχει συνεργασία με την Περιφέρεια σε αυτούς τους τομείς. Αυτό λέω και τώρα, να περάσει στον δήμο αλλά με σταθερές περιπολίες και με συντήρηση». Συμπληρώνει ακόμη πως το πάρκο θα έπρεπε να κλείνει το βράδυ για να μην παρατηρούνται παραβατικές πράξεις.
Tι λέει η Περιφέρεια Αττικής
Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς τι σχεδιασμός υπάρχει από την Περιφέρεια Αττικής για να αναστραφεί η άσχημη κατάσταση στο Πεδίον του Αρεως, μιας και αυτός είναι ο αρμόδιος φορέας που έχει την ευθύνη διαχείρισής του. Μιλώντας στα «ΝΕΑ» η αντιπεριφερειάρχης Κεντρικού Τομέα Αθηνών Ερμίνα Κυπριανίδου σημειώνει πως «από την πρώτη ημέρα που αναλάβαμε τη διοίκηση της Περιφέρειας Αττικής, το φθινόπωρο του 2014, βρεθήκαμε μπροστά σε μεγάλα και συσσωρευμένα προβλήματα που μας “κληρονόμησε” η προηγούμενη διοικητική Αρχή: μια ημιτελή εργολαβία ανάπλασης, καθώς ο προηγούμενος ανάδοχος εργολάβος είχε ήδη κηρυχθεί έκπτωτος και είχε σταματήσει προ πολλού τις όποιες εργασίες. Μια υπηρεσία υποστελεχωμένη, χωρίς υπαλλήλους και δυνατότητες να διαχειριστεί με δικά της μέσα το πάρκο. Καμία ενεργή εξωτερική εργολαβία για υπηρεσίες συντήρησης πρασίνου, καθαριότητας ή φύλαξης, με αποτέλεσμα το πάρκο να απαξιώνεται και να εγκαταλείπεται. Και κυρίως έναν χώρο όπου εκδηλώνονται βίαια τα φαινόμενα της κρίσης και του κοινωνικού αποκλεισμού, γεγονός που είχε αποξενώσει μεγάλο μέρος των Αθηναίων από το Πεδίον του Αρεως».
Οσον αφορά τις ενέργειες της Περιφέρειας, η Ερμίνα Κυπριανίδου αναφέρει πως η παρέμβαση είναι πολυδιάστατη και πιστεύει ότι σταδιακά η κατάσταση στο πάρκο βελτιώνεται. «Χρειάστηκαν κόπος, πόροι και σχέδιο οργάνωσης των δράσεων. Βελτιώνουμε τον αστικό εξοπλισμό στο πάρκο (παγκάκια, παιδικές χαρές) αποκαθιστώντας ζημιές και φθορές που συνεχώς προκαλούνται. Ολοκληρώνουμε και αποδίδουμε σε χρήση τα κτίρια του πάρκου: το εμβληματικό Κτίριο Οικονομίδη θα στεγάσει σύντομα δραστηριότητες αναψυχής και πολιτισμού, ενώ τα μικρότερα κτίσματα θα φιλοξενήσουν χρήσεις πληροφόρησης, κυλικεία, αναψυκτήρια. Ανακατασκευάσαμε και πιστοποιήσαμε τις δύο παιδικές χαρές του πάρκου, ώστε να μπορούν να τις χαίρονται τα παιδιά της περιοχής με ασφάλεια».
Οπως προσθέτει, εδώ και έξι μήνες η Περιφέρεια έχει εγκαταστήσει «την εξωτερική εργολαβία για τη συντήρηση του πρασίνου, που ήδη έχει προχωρήσει έχοντας αποψιλώσει και ευπρεπίσει το μεγαλύτερο μέρος από τις φυτεμένες επιφάνειες, υλοποιώντας παράλληλα και νέες φυτεύσεις.
Συνάψαμε σύμφωνο συνεργασίας με την Ελληνική Αστυνομία για την καλύτερη αστυνόμευση του πάρκου. Τα αποτελέσματα των καθημερινών πεζών περιπολιών δημοσιοποιούνται καθημερινά στην ιστοσελίδα μας. Επιπλέον, βρισκόμαστε στην τελική φάση σύναψης σύμβασης με εξειδικευμένη εταιρεία φύλαξης, που θα συνδράμει στην εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας στον χώρο.
Ανοίξαμε το πάρκο σε κοινωνικές και πολιτιστικές δράσεις: οι χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις που καθιερώσαμε, οι δεκάδες συναυλίες και πολιτιστικά γεγονότα που στηρίζουμε, είναι τρόποι για να ξαναποκτήσει ζωή το πάρκο. Να ξανακερδίσει τη θέση του στην καθημερινότητα των πολιτών – και ειδικά των περιοίκων».
Συνεργασία με τον Δήμο
Η Κυπριανίδου αναφέρει ακόμη πως στο πλαίσιο της επιβεβλημένης καλής συνεργασίας με τον Δήμο Αθηναίων «σειρά έργων στην πόλη υλοποιούνται από ίδιους πόρους της Περιφέρειας (αγωγοί ομβρίων, αναπλάσεις παιδικών χαρών, ασφαλτοστρώσεις) και σε ανταποδοτική  βάση ο Δήμος έχει αναλάβει την καθαριότητα του Πεδίου του Αρεως. Τέλος, βρισκόμαστε σε συνεργασία με ειδικούς δημόσιους φορείς, όπως ο ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ, ώστε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα των ουσιοεξαρτημένων ατόμων που βρίσκουν καταφύγιο στο πάρκο».
Σημειώνεται ότι ο Δήμος Αθηναίων έχει δηλώσει στο παρελθόν (το 2013 και το 2014) πως επιθυμεί να αναλάβει την ευθύνη του Πεδίου του Αρεως, αλλά αφού εξασφαλιστούν οι απαιτούμενοι πόροι. Σημειώνεται ότι συχνά οι υπηρεσίες του Δήμου προχωρούν σε καθαρισμό του πάρκου. Τους προηγούμενους μήνες μάλιστα συνεργεία του είχαν απομακρύνει τόνους σκουπιδιών από εκεί.
(Φωτογραφίες: Κώστας Κατσίγιαννης)
http://www.tanea.gr/

Πίσω στα παλιά