Στα χωριά της Χαλκιδικής και της Πιερίας οι ντόπιοι παρακολουθούν με ανησυχία τις εξελίξεις στην κυπριακή τραπεζική κρίση. Εδώ και χρόνια έχουν αναπτύξει και αυτοί μια αγορά – κυρίως στον τουριστικό κλάδο – που κοιτάζει προς τη Ρωσία και τις άλλες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ
Ο Νίκος Γκαμπαϊρίδης εργάζεται στο κέντρο δεξιώσεων Κρεμλίνο, ένα ομοίωμα κάστρου έξω από το χωριό Διονυσίου στα Νέα Μουδανιά που φιλοξενεί και εκδηλώσεις για ρώσους τουρίστες
Στο χωριό Διονυσίου οι κάτοικοι διανύουν ακόμα τη «σεζόν του θερμοκηπίου». Είναι η εποχή που στους δρόμους των δύο πρώτων ποδιών της Χαλκιδικής σουλατσάρουν αδέσποτα σκυλιά και οι ντόπιοι ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια κηπευτικών μέχρι να υποδεχτούν τουρίστες. Ενας επιχειρηματίας όμως της περιοχής φαίνεται ιδιαίτερα δραστήριος. Καθώς κλείνει μια συμφωνία στα δύο κινητά του τηλέφωνα (στο ένα μιλάει στα ρωσικά, στο άλλο στα ελληνικά), τρία λεωφορεία σταθμεύουν έξω από το κέντρο δεξιώσεών που έχει. Μεταφέρουν παιδιά από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης. Ντυμένα με παραδοσιακές φορεσιές, αποβιβάζονται σε ένα - μάλλον - οικείο περιβάλλον. Η εκδήλωσή τους πραγματοποιείται σε ένα κόκκινο ομοίωμα κάστρου. Ενα οικοδόμημα που ορθώνεται στιβαρό και μόνο με φόντο τα χωράφια και φέρει την ονομασία Κρεμλίνο.
«Ηθελα να φτιάξω κάτι εντυπωσιακό. Είναι πιστό αντίγραφο του Κρεμλίνου και στο εσωτερικό το διακόσμησα με κίονες, όπως είναι και η αίθουσα Αγίου Γεωργίου όπου εκφωνεί τα μηνύματά του ο Πούτιν», λέει ο ιδιοκτήτης του κέντρου Ρωμαίος Γκαμπαϊρίδης. Εδώ και πέντε χρόνια, πέρα από γάμους και βαφτίσια, ο χώρος φιλοξενεί και βραδιές ελληνικής ή ντίσκο μουσικής για ρώσους τουρίστες, μαζώξεις ποντιακών συλλόγων αλλά και δεξιώσεις ρώσων επιχειρηματιών. Ο ιδιοκτήτης του Κρεμλίνου δεν είναι ο μόνος που απευθύνεται στην αγορά της Ανατολικής Ευρώπης. Ο ανιψιός του, Γιώργος Γκαμπαϊρίδης, εργάζεται σε κατασκευαστική εταιρεία της Χαλκιδικής και, όπως λέει, από τα 30 διαμερίσματα που πούλησαν σε Μουδανιά και Καλλιθέα την τελευταία τριετία τα 18 έχουν αποκτηθεί από Ρώσους. «Ελπίζω όσα συμβαίνουν στην Κύπρο να μην επηρεάσουν αρνητικά και την αγορά εδώ», λέει.
Η κυπριακή τραπεζική κρίση ανέδειξε και τον ρόλο του νησιού ως αγωγού ρωσικών κεφαλαίων. Ως φορολογικός παράδεισος, η Κύπρος επί χρόνια προσελκύει υψηλές καταθέσεις ρώσων ολιγαρχών. Γύρω τους έχει οικοδομηθεί σε μεγάλο βαθμό και η τοπική επιχειρηματικότητα. Στη Λεμεσό, εστιατόρια προσφέρουν παστή ρέγκα και βότκα, κυκλοφορούν ρωσικές εφημερίδες και ραδιοφωνικός σταθμός εκπέμπει στα ρωσικά. Επιγραφές στα κυριλλικά συναντάς και σε μαγαζιά στην Ελλάδα. Κυρίως στη Χαλκιδική και λιγότερο στην Πιερία, εδώ και χρόνια έχει αναπτυχθεί μια αντίστοιχη αγορά στον τουριστικό κλάδο που κοιτάζει προς την Ανατολή. Παρά τις διαφορές στα οικονομικά μεγέθη, ως έναν βαθμό οι «ρωσικές αποικίες» Κύπρου και Ελλάδας επικοινωνούν μεταξύ τους. Ρώσοι επιχειρηματίες αγοράζουν ακίνητα στη Χαλκιδική μέσω υπεράκτιων εταιρειών που έχουν ιδρύσει στην Κύπρο και ορισμένοι ελλαδίτες γουναράδες έχουν επεκτείνει τις δραστηριότητές τους και στη Μεγαλόνησο.
Στη μαρίνα της Σάνης, στη Χαλκιδική, δένουν τα καλοκαίρια ρωσικά σκάφη, οι ιδιοκτήτες των οποίων δραστηριοποιούνται και στην Κύπρο. «Εχουν δυσανασχετήσει αρκετά, απ' ό,τι μαθαίνω, με τις τελευταίες εξελίξεις. Ελπίζω να μη φύγουν για Τουρκία», λέει ο ιδιοκτήτης πρατηρίου καυσίμων Χρήστος Μπογιούκας. Τα τελευταία δύο χρόνια αναλαμβάνει τον ανεφοδιασμό 18 ρωσικών σκαφών. Οι διαφημιστικές πινακίδες της επιχείρησής του φέρουν και κυριλλικές επιγραφές. «Το φιλοδώρημα που αφήνουν οι ιδιοκτήτες αυτών των σκαφών είναι σε κάποιες περιπτώσεις μεγαλύτερο από το κέρδος που βγάζω στο καύσιμο», τονίζει.
ΓΟΥΝΑΡΑΔΙΚΑ. Λίγα χιλιόμετρα μακρύτερα, η Αννα Παπαϊωάννου μετράει ημέρες μέχρι να ανοίξει και επίσημα το κατάστημά της. Εχει ένα από τα 35 γουναράδικα της Καλλιθέας. Πριν από επτά χρόνια άνοιξε μαγαζί και στη Λεμεσό. «Ακόμα δεν έχει πτώση το μαγαζί στην Κύπρο. Δεν ξέρω βέβαια τι ρόλο θα παίξουν οι τραπεζικές εξελίξεις. Στην Ελλάδα πάντως περάσαμε δύσκολες χρονιές. Πέρσι ήρθαν τουρίστες κυρίως από την Ουκρανία, μικρότερης οικονομικής επιφάνειας, οι οποίοι δεν αγόρασαν πολλά», λέει.
Πέρα από τις γούνες, πάντως, οι Ρώσοι αγοράζουν στη Χαλκιδική και ακίνητα. Σύμφωνα με κατασκευαστές και μεσίτες της περιοχής, οι περισσότερες αγοραπωλησίες γίνονται από εκπροσώπους μεσαίων οικονομικών στρωμάτων σε διαμερίσματα αξίας 50.000-170.000 ευρώ. Πέρα από γραφειοκρατικούς σκοπέλους ωστόσο που αντιμετωπίζουν στην πορεία, οι ξένοι αγοραστές πέφτουν σε κάποιες περιπτώσεις και θύματα εκμετάλλευσης. Δικηγόρος με έδρα στη Θεσσαλονίκη εκπροσωπεί οκτώ ρωσικές οικογένειες που, ενώ έχουν προπληρώσει για εξοχικές κατοικίες στη Νέα Φώκαια Χαλκιδικής, δεν μπορούν ακόμη να τις παραλάβουν. Ο εργολάβος, σύμφωνα με τον δικηγόρο των ρωσικών οικογενειών, αποδείχτηκε αφερέγγυος, δεν αποπεράτωσε το έργο εγκαίρως, χρωστάει στο ΙΚΑ, οφείλει ΦΠΑ και οι έλληνες οικοπεδούχοι αρνούνται να υπογράψουν με τους ρώσους αγοραστές τα τελικά συμβόλαια. Δύο από τα τρία διαμερίσματα που αγόρασε μία από τις οικογένειες ήταν διπλοπουλημένα.
«Στα μάτια των Ρώσων Ελλαδίτες και Κύπριοι ταυτίζονται»
Περιστατικά σαν τα προηγούμενα προσπαθεί να αποτρέψει ο Κλεόβουλος Αλεξιάδης, διευθύνων σύμβουλος του Ελληνορωσικού Κέντρου Ερμής. Το κέντρο λειτουργεί ως φορέας διασύνδεσης ελλήνων επιχειρηματιών με τη ρωσική αγορά και προσέλκυσης ρωσικών επενδύσεων. Συστάθηκε τον Ιανουάριο του 2011 από τα Επαγγελματικά Επιμελητήρια Χαλκιδικής και Πιερίας και συμμετέχουν σε αυτό 350 ελληνικές επιχειρήσεις. Κάποιες από αυτές ήδη δραστηριοποιούνται στη ρωσική αγορά. Τον Μάιο μάλιστα αναμένεται να πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη και το πρώτο Ελληνορωσικό Επιχειρηματικό Φόρουμ. «Η Κύπρος, με την όποια παραγωγή είχε, εξήγε στη Ρωσία πριν από μερικά χρόνια περισσότερα προϊόντα από ό,τι η Ελλάδα. Προσπαθούμε να αλλάξει αυτό», λέει ο κ. Αλεξιάδης.
Και αυτός παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις στην Κύπρο. «Το θεωρώ δεδομένο ότι ώς έναν βαθμό θα επηρεάσουν τις κινήσεις των Ρώσων και στην Ελλάδα. Στα μάτια των Ρώσων Ελλαδίτες και Κύπριοι ταυτίζονται», λέει. Προς το παρόν κύριο μέλημά του είναι πώς θα πείσει Χαλκιδική και Πιερία να συνεργαστούν. Πέρα από τη σύμπραξη των δύο επιμελητηρίων, σε ατομικό επίπεδο συχνά επικρατεί ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρηματιών. Οπως λένε σύμβουλοι επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον ελληνορωσικό άξονα, «αντί να κοιτάξουν οι Ελληνες πώς θα φέρουν δύο Ρώσους να επενδύσουν στα μέρη τους, ο ένας προσπαθεί να πάρει τον Ρώσο του άλλου».
Επενδύσεις στο Ορος, σε γούνες και ξενοδοχεία
Αν συγκρίνει κανείς την οικονομική επιφάνεια των «ρωσικών αποικιών» στην Ελλάδα, η Χαλκιδική έχει το προβάδισμα έναντι της Πιερίας. Εκεί έχουν πουληθεί περισσότερα διαμερίσματα και βίλες σύμφωνα με μεσίτες. Πρόσφατα υπογράφηκε και σύμβαση αναστήλωσης ναού στην Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονα Αγίου Ορους ύψους ενός εκατομμυρίου ευρώ. Το κόστος της αναστήλωσης αναλαμβάνει Μοσχοβίτης, διευθυντικό στέλεχος ρωσικής κατασκευαστικής εταιρείας.
«Στα μέρη μας δεν έχουμε αντίστοιχη δραστηριοποίηση, ωστόσο όπως φαίνεται η τουριστική κίνηση από την ανατολική Ευρώπη θα είναι σε καλά επίπεδα φέτος», λέει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Πιερίας, Ηλίας Χατζηχριστοδούλου. Ενόψει της τουριστικής σεζόν τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα έχουν αρχίσει τις συντηρήσεις. Μια από τις μεγαλύτερες μονάδες στον Πλαταμώνα πέρασε φέτος σε ρωσικά χέρια. Στη ρεσεψιόν του κεντρικού κτιρίου καταθέτουν τα βιογραφικά τους νέοι που αναζητούν εργασία. Τεχνίτες ανακατασκευάζουν την πισίνα. Κατά την επίσκεψή μας εκεί ο ρώσος εκπρόσωπος της εταιρείας διαχείρισης αρνήθηκε να κάνει δηλώσεις και απαγόρευσε και στους Ελληνες που είναι στελέχη της εταιρείας να μιλήσουν.
Στους τουρίστες που θα φτάσουν εκεί στοχεύουν και τα γειτονικά γουναράδικα στην Παραλία Κατερίνης. Ο Αθανάσιος Γκανάτσας, ιδιοκτήτης γουναράδικου, έχει τη συνήθεια να κερνάει κονιάκ τους πελάτες του. «Οι Ρώσοι και γενικά οι Ανατολικοευρωπαίοι το εκτιμούν», λέει. Τόσο αυτός όσο και συνάδελφοί του τονίζουν ότι οι δουλειές έχουν πέσει τα τελευταία χρόνια. Αυτή την περίοδο τα περισσότερα καταστήματα έχουν κατεβασμένα στόρια. Η μονοτονία της αναμονής για τη νέα τουριστική σεζόν σπάει σε ένα από αυτά από την επίσκεψη μιας πελάτισσας. Τη λένε Αννα Σταρούχινα. Εχει γουναράδικο στο Γιαροσλάφ της Ρωσίας και δοκιμάζει μπροστά σε έναν καθρέφτη γούνες που θα αγοράσει και θα μεταπωλήσει στην πατρίδα της. «Επιλέγω εδώ και χρόνια την περιοχή», λέει. «Μου αρέσει να συνδυάζω διακοπές με δουλειά».
tanea.gr
No comments:
Post a Comment