Οι «φρουροί» της υπαίθρου ζωντανεύουν
Μια διαδρομή χιλιάδων ετών στα μονοπάτια της Ιστορίας διατρέχουν τα σκιάχτρα.
Ο ερευνητής Γιώργος Αντωνίου, ο οποίος δημιούργησε το ντοκιμαντέρ με θέμα «Φρουροί της υπαίθρου - Σκιάχτρα». Το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε στην έκθεση, φέρνοντας το κοινό σε επαφή με την ιδιαίτερη ιστορία των σκιάχτρων
Οι φρουροί της υπαίθρου, όπως εύστοχα τα αποκαλεί στο πρόσφατο ντοκιμαντέρ του ο ερευνητής Γιώργος Αντωνίου, κουβαλούν συμβολισμούς και μνήμες αιώνων. Από το 411 π.Χ., όταν στις «Θεσμοφοριάζουσες» ο Αριστοφάνης βάζει στο στόμα της πρώτης γυναίκας τους στίχους: «Και τώρα οι άντρες εξαιτίας του βάζουν μοχλούς και βούλες στους γυναικωνίτες και μας φυλάν, και θρέφουνε για σκιάχτρα των αγαπητικών, μαντρόσκυλα...», ή στους «Ορνιθες», όπου ο Πεισθέταιρος φωνάζει: «Λυδός είμαι ή Φρύγας των λόγων σου ο μπαμπούλας να με σκιάζει...;».
Μια ενδιαφέρουσα έκθεση για αυτό το πανάρχαιο έθιμο που αποτυπώνει τη δημιουργικότητα της λαϊκής φαντασίας φιλοξενήθηκε πριν από λίγες ημέρες στους υπαίθριους χώρους του παλιού εργοστασίου «Φουγάρο» στο Ναύπλιο. Εκεί παρουσιάστηκε το σχετικό ντοκιμαντέρ του κ. Αντωνίου, ενώ εκτέθηκαν δεκάδες φωτογραφίες και πολύχρωμα σκιάχτρα σε φυσικό μέγεθος, τα οποία κατασκευάστηκαν με παραδοσιακές τεχνικές από τον λαϊκό καλλιτέχνη Δήμο Δημάκη.
Παράλληλα, υπό την εποπτεία του ιδίου και της παιδαγωγού Γ. Αναστασοπούλου, λειτούργησε καλλιτεχνικό εργαστήρι, κατά τη διάρκεια του οποίου οι μικροί επισκέπτες έμαθαν να κατασκευάζουν σκιάχτρα.
Το πιστό σκιάχτρο μοιάζει να φυλάει το παλιό εργοστάσιο από τους «εχθρούς»
Το ενδιαφέρον για τα ανθρωπόμορφα αυτά είδωλα είναι άσβεστο ανά τους αιώνες. Στην αρχαία Ελλάδα το σκιάχτρο ονομαζόταν μορμολύκειον, λέξη που προέρχεται από τη Μορμώ, ένα δαιμονικό πνεύμα, και είχε την έννοια του φόβητρου. Η λατρεία του Αδώνιδος και του Διονύσου περιελάμβανε σκιάχτρα που συμβόλιζαν την ανάσταση της φύσης, ενώ ανθρώπινα ομοιώματα με ευρύτερο συμβολισμό καίγονται ακόμη και σήμερα για να γιορταστεί το πέρασμα σε μια άλλη εποχή.
Κατερίνα Ροββά
ethnos.gr
No comments:
Post a Comment