2.11.13

ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ..IC XΡ

 

Ιστορία Γαλαξειδίου ευγαλμένη από παλαιά χερόγραφα , μεμβράνια , σιζίλια , και χρυσόβουλλα αυθεντικά , οπού ευρίσκονται , και είνε και σώζονται εις το Βασιλικόν Μοναστήρι του Σωτήρος Χριστού , χτισμένο παρά του ποτέ αυθέντη και δεσπότη Κυρ Μιχαήλ του Κομνηνού , ου αιωνία η μνήμη .     

                               Αμήν 

Διά χειρός Ευθυμίου ιερομονάχου , έτος αψγ ( 1703 ) μηνί Μαρτίω .

   Κύριε δόξα σοι νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων . Αμήν .

   Έτσι τελειώνει , φίλοι μου το πολύτιμο έργο του , " Ιστορία  Γαλαξειδίου " , πραγματικό θησαυρός , ο Ιερομόναχος Ευθύμιος Πενταγιώτης , που κατέγραψε με τον δικό του γλαφυρό τρόπο τα μέχρι την εποχή του ιστορικά και άλλα γεγονότα , δίνοντας έτσι , απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που υπήρχαν και υπάρχουν , φυσικά , γύρω απ' το μακρινό παρελθόν της περιοχής μας .

   Στο τέλος του έργου του έχει και κάποιες συνοπτικές αναφορές στις πόλεις και τα χωριά της Δωρίδας , εμείς σήμερα θα σας δώσουμε το κομμάτι που αφορά στο χωριό μας , το Λιδορίκι , και μέσα απ' αυτή την σύντομη αναφορά , θα βγάλετε . ενδεχομένως , και κάποια συμπεράσματα , για το όνομα που χωριού μας , και κυρίως για την ..ορθή γραφή του , θα πρέπει  να τονίσουμε πως η μεταφορά του κειμένου , είναι χωρίς διορθώσεις και παρεμβάσεις , είναι κοντολογίς πιστή μεταφορά του αρχικού κειμένου , του ιερομονάχου Ευθυμίου . Διαβάστε λοιπόν τι γράφει ο συγγραφέας για το ..Λοιδορίκιον...

                            Λοιδορίκιον .

    " Πολλοί εγνωμάτευσαν εσφαλμένως , ότι το μεταγενέστερον επώνυμον τούτο της Δωρίδος , εδόθη εις την χώραν επί της Φραγκοκρατίας ,  gli  Dorici , δηλαδή οι Δωριείς . Λέων ο Σοφός , εν τω καταλόγω των επισκοπών αναφέρει και την επισκοπήν  Λοιδορίκιον , υποκειμένην μετά των του Ζητουνίου , Εχίνου , Γαρδικίου και άλλων επισκοπών της μητροπόλει Λαρίσσης .

   Επομένως τετρακόσια έτη προ της Φραγκοκρατίας επεκράτει το όνομα  " Λοιδορίκιον " , όπερ είνε Βυζαντινής καταγωγής και ουχί Φραγκικής , ως τινες εσφαλμένως ισχυρίσθησαν . Ο Λέκιεν  " Lodorici " γράφει , ο δε Wadding , αναφέρων τον επί πάπα Ιωάννου ΚΓ' ( 1410  Μ.Χ  ) σταλέντα δυτικόν επίσκοπον Λοιδορικίου , Laedoricium ονομάζει την πόλιν .

   Την περιγραφήν των τελευταίων πόλεων συνετομεύσαμεν , δι' έλλειψιν χρόνου , σκοπούντες ιν' άλλοτε διαξωδικότερον πραγματευθώμεν " .

Αυτά γράφει φίλοι μου ο ιερομόναχος Ευθύμιος Πενταγιώτης στο " Χρονικό του Γλαξειδίου " , το 1703 , και εμμέσως πλην..σαφώς , δίνει , προφητικά λες , απαντήσεις , στους ..μεταγενέστερους ..εφευρέτες , διαφόρων αστήρικτων εκδοχών , για το όνομα , π.χ. του Λιδορικιού , που ενώ είναι τόοοσο απλό θέμα , το 'χουν , σκοπίμως ίσως , μπερδέψει , απλά και μόνο για να βρίσκονται οι..ίδιοι στην...επικαιρότητα .

   Άραγε , είναι τυχαίο..λάθος η αναγραφή του ονόματος του Λιδορικιού , με - οι - και -ο - ; από ένα άνθρωπο , που μπορεί να μην είχε..ντοκτορά και..λοιπά..φούμαρα , είχε όμως το πάθος , τη...φλόγα , και φυσικά το ..χάρισμα , το συγγραφικό , και χάρη σ' αυτόν έχουμε σήμερα... πλούσια στοιχεία για το..παρελθόν μας ;

   Όχι αδέρφια , ο Ευθύμιος , δεν ήταν σπουδαγμένος , αλλά δεν ήταν και..αγράμματος , κι' απ'όσα θα διαβάσετε δεν έγραφε ό,τι του..κατέβαινε , όχι , απλά , σεμνά και..ταπεινά κατέγραψε , την ίδια τη..ζωή , την καθημερινότητα , δίνοντάς μας ολοζώντανη , την ..περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής του , έγραφε το Λοιδορίκι , έτσι όπως το 'γραφε , γιατί έτσι το 'γραφαν όλοι , ΕΤΣΙ  ΑΔΕΡΦΙΑ  ΓΡΑΦΟΤΑΝ ΤΟ ΛΟΙΔΟΡΙΚΙ , και δεν είναι τυχαία η γραφή αυτή , όχι , οι Λοιδορικιώτες..Λοιδορικιώτες , που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο χωριό μας , ξέρουν καλά , το ..νοιώθουμε , πως το...χούι μας , εξ..απανέκαθεν φαίνεται , έδωσε και το όνομα στο χωριό μας , όσο για το ότι με τα χρόνια το -οι- έγινε απλό -ι- , ε ..αυτό δεν θέλει και πολύ συζήτηση , ένεκα η...απλοποίηση , που λένε , γιατί το - αλλοιώς - έγινε..αλλιώς ; και τόσα ..άλλα , στο..Λοιδορίκι θα..κολλήσουμε ;

   Και , διατί να το κρύψωμεν άλλωστε , δεν είναι ο Ευθύμιος ο μόνος που έγραφε έτσι το όνομα του χωριού μας , είναι πολλοί ...πάρα πολλοί συγγραφείς , άσχετοι μεταξύ τους , όλοι , αδέρφια ..λάθευαν ;...ε..όχι δα...όλοι έχουν ..άδικο , λαθεύουν , εκτός από..εμάς ; το άκρον άωτον της...ταπεινοφροσύνης  !!!

   Εμείς θα προσπαθήσουμε , να σας δώσουμε όποια σχετικά στοιχεία (..καταγραφές ) μπορέσουμε και σεις θα έχετε τον τελευταίο..λόγο ..

ΜΥΩΝΙΑ ( Αγία Ευθυμία )

" Μεσόγειος πόλις της εσπερίου Λοκρίδος , είχεν άλσος και βωμόν των Μειλιχίων θεών , εις ους έθυον νύκτωρ , κατεσθίοντες τα κρέατα προ της ανατολής του ηλίου . Άνωθεν της πόλεως υπήρχε τέμενος . Ποσιδώνιον καλούμενον , και εν αυτώ ναός του Ποσειδώνος . Ο πολίτης Μυονεύς , και Μυανεύς εν Δελφικαίς επιγραφαίς , και παλαιοίς χειρογράφοις του Παυσανίου . Εις τον εν Ολυμπία ναόν του Διός υπήρχεν ασπίς , ανάθημα των Μυονέων .
Ο Στέφανος Βυζάντιος , έχων υπόψιν τον Παυσανίαν εν τοις Φωκικοίς συμπτύξαντι και την περιγραφήν των Λοκρικών πόλεων , Μυονίαν λέγει την πόλιν , Φωκικήν , ο δ' αυτός εκ του παρά Θουκυδίδη εθνικού Μυονείς , Μύωνα πόλιν Λοκρίδος αναφέρει , ωσεί αλλοίαν της πρώτης . Τούτω δ' επόμενος και ο Μελέτιος , εις το αυτό περιέπεσεν αμάρτημα .
Οι περιηγηταί Γκελλ , Ληκ , Δόδουελλ , Όφμαν και λοιποί εγνωμάτευσαν , ότι επί της αρχαίας Μυωνίας κείται τανύν η Αγία Ευθυμία . Ο Πουκεβίλ , άγνωστον πόθεν ορμώμενος , εικάζει , ότι αύτη αντιστοιχεί προς το αρχαίον Λοκρικόν Ευπάλιον , αλλά τούτο αντίκειται εις την περιγραφήν των αρχαίων , ότι το Ευπάλιον πλησίον της Ναυπάκτου , και ουχί εν τω Κρισσαίω κόλπω έκειτο .
Το ημέτερον χρονικόν λέγει , ότι προ του ΙΓ' , αιώνος η πόλις ετήρει το αρχαίον όνομα , παραφθαρέν εις Μονιά η Μυνιά . Ο Δόδουελλ περιγράφει ούτω την πόλιν και το νυν σωζόμενον τείχος της αρχαίας Μυωνίας . " Τα ερείπια της πόλεως κείνται επί πεδιάδος , περικυκλουμένης υπ' ορέων . Ακρόπολις , φαίνεται ότι , δεν υπήρχεν , ως εν Μαντινεία και Μεγαλοπόλει . Η περιφέρεια της πόλεως είνε μικρά , και , κατά το φαινόμενον , ουχί μείζων ενός και ημίσεως μιλλίου .
Τα τείχη διατηρούνται καλώς , κατά τον ρυθμόν των εν Γαλαξειδίω . Πύργοι τετραγωνικοί , κατ' ίσας αποστάσεις , εγείρονται πέριξ της πόλεως , αι βαθμίδες τινών εκ τούτων διατηρούνται , αλλ' ουδείς των πυλώνων σώζεται ακέραιος . Οι συνιστώντες τα τείχη μεγάλοι λίθοι εισίν εξεσμένοι κατά παραλλήλους καθέτους γραμμάς . Εντός των τειχών δεν διορώνται σπουδαία λείψανα αρχαιότητος , σωροί μόνον πετρών και αρχαίων κεράμων κατάκεινται , όπου υπήρχεν η αρχαία πόλις " .

 

Τ ο λ ο φ ώ ν  ( Β ι τ ρ ι ν ί τ σ α )

   Τολοφών , και εις χειρόγραφα του Δικαιάρχου , Κολοφών , εις δε τας Δελφικάς επιγραφάς και Τολφών ονομάζεται .

   Οι περιηγηταί παραδέχθησαν , ότι έκειτο όπου τα νυν η Βιτρινίτσα . Το τελευταίον όνομα της πόλεως φαίνεται Φραγκικής καταγωγής , διότι επί τούτων τουλάχιστον αναφέρεται . Το Βιβλίον της Κουγκέστας , καλεί αυτήν δις Veternice , και φαίνεται έχουσα επί της Λατινοκρατείας οπωσούν επίσημον λιμένα . Ο Κράμερ εσφαλμένως εικάζει , ως προσαπεδέχθη , ότι η αρχαία Τολοφών , αντιστοιχεί προς το νυν Γαλαξείδιον . " The site of Tolophon answers probably to Galaxidi , where there are some extensive ruins ".

ΣΗΜ : Η αντιγραφή  έγινε απολύτως  πιστά και  φυσικά  δεν  διορθώθηκαν  ορθογραφικά ή  άλλα  λάθη .

    Καλό  σας  βράδυ ….Κ.Κ.-

No comments: