H AΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

 

 

Τα σπίτια στην αρχαία Ελλάδα είχαν να αντιμετωπίσουν λίγο πολύ τα προβλήματα που έχουν και τα δικά μας σήμερα με βασικότερα την ζέστη και το κρύο. Ας δούμε όμως τι έκαναν σοφά οι αρχαίοι Έλληνες κι εμείς συνήθως δεν μπαίνουμε στον κόπο ούτε καν να αντιγράψουμε…

Θερμομόνωση

Οι τοίχοι των σπιτιών φτιαχνότανε συνήθως από λάσπη και από πέτρες. Μιας και δεν είχε ανακαλυφθεί ακόμα το τσιμέντο για μαζική χρήση, χρησιμοποιούσαν για καλύτερο «δέσιμο» και αντοχή της λάσπης αυγά και μαλλιά από κατσίκες. Ο βόρειος τοίχος γινόταν παχύτερος και με τα ελάχιστα δυνατά ανοίγματα. Η είσοδος συνήθως βρισκόταν στην ανατολική και σπανιότερα στην νότια πλευρά.

Χρήση φυτών για κλιματισμό

Στην βόρεια πλευρά του σπιτιού συνήθως φυτευότανε κάποια αειθαλή δέντρα, όπως ελιές, ώστε με το φύλλωμά τους να εμποδίζουν τον χειμωνιάτικο κρύο βόρειο άνεμο να πέσει απ’ ευθείας πάνω στο σπίτι. Στην νότια πλευρά συνήθως υπήρχαν φυλλοβόλα δένδρα, που τον χειμώνα χωρίς φύλλα δεν εμπόδιζαν τον ήλιο από το να ζεστάνει το σπίτι, αλλά το καλοκαίρι προσφέρανε όλη τους την σκιά.

Σήμερα ξανασυναντάμε σε κάποια σχέδια τις παλιές ιδέες για φυσική δροσιά στα κτίσματα με την βοήθεια φυτών, αλλά και πολλές φορές για να βελτίωση την ηχομόνωσης απ’ τους θορύβους του περιβάλλοντος.

Mόνο όσος ήλιος χρειάζεστε

Αλλά οι αρχαίοι Έλληνες δεν σταματήσανε μόνο στην χρήση φυτών για κλιματισμό. Χρησιμοποιούσαν πάνω από τις νότιες πόρτες και παράθυρα μία προέκταση της σκεπής με προσεκτικά σχεδιασμένο μέγεθος.

Το μέγεθος αυτής της προέκτασης ήταν υπολογισμένο με τέτοιο τρόπο που το καλοκαίρι ο ήλιος εμποδιζόταν από το να πέσει μέσα στο σπίτι αλλά το χειμώνα που έχει χαμηλότερη τροχιά αυτή η προέκταση δεν τον εμπόδιζε απ’ το να ζεσταίνει και το εσωτερικό του σπιτιού.

Μία άλλη έξυπνη εναλλακτική κίνησή τους ήταν η χρήση κληματαριάς συγκεκριμένου ύψους και πλάτους. Πετύχαιναν σχεδόν τα ίδια αποτελέσματα και τρώγανε και τα σταφύλια!

Θερμοανακλαστικό χρώμα

Και φυσικά όπως μπορείτε να δείτε μέχρι και σήμερα στα περισσότερα παραδοσιακά Ελληνικά σπίτια, το χρώμα παραμένει λευκό! Αυτό συναντάται κυρίως στα ηλιόλουστα νησιά και χρησιμοποιείται για να ελαχιστοποιήσει την ζέστη απ’ τον ήλιο.

Επίσης ο ασβέστης που χρησιμοποιείται ειδικά στα νησιά του Αιγαίου για λεύκανση των τοίχων διαθέτει και μια σειρά άλλων ευεργετικών ιδιοτήτων όπως η απολύμανση και η απορρόφηση της υγρασίας, αποτροπή εντόμων κλπ.

Αυτή η απλή και οικονομική ιδέα μπορεί να βοηθήσει κάθε κτίσμα να λιγοστέψει την θερμότητα που του προσθέτει ο ήλιος αλλά σχεδόν κανένας δεν δείχνει να ενδιαφέρεται. Προτιμάμε να ξοδεύουμε τα χρήματά μας στην χρήση κλιματιστικών μηχανημάτων επιβαρύνοντας την ατμόσφαιρα τόσο με την θερμότητα που παράγουν όσο και με τους χλωροφθοράνθρακες (CFC) που χρησιμοποιούν. Μεταθέτουμε το πρόβλημα λίγα μέτρα μακριά μας και νομίζουμε ότι δεν είναι πια δικό μας…

Σαν παράδειγμα, ένα λευκό αυτοκίνητο ίδιου τύπου με ένα μαύρο, σταθμευμένα στο ίδιο ηλιόλουστο σημείο μπορούν να έχουν διαφορά εσωτερικής θερμοκρασίας πάνω από 10 βαθμούς. Μπορείτε να παρατηρήσετε όταν μετά από βροχή βγει ήλιος πόσο πιο γρήγορα στεγνώνουν τα σκούρα αυτοκίνητα!
Μια παρατήρηση όσον αφορά το «λευκό» χρώμα. Η ανακλαστικότητα δεν οφείλεται μόνο στο ίδιο το λευκό χρώμα αλλά και σε επιμέρους χαρακτηριστικά εγγενή σε κάθε υλικό όπως: Εκτός από το ορατό φάσμα πόσο υπέρυθρο αντανακλά το υλικό; Το υπέρυθρο φως μεταφέρει αρκετά μεγάλα ποσά ενέργειας!. Αόρατο στο γυμνό μάτι αποκαλύπτει την ύπαρξή του στην υπέρυθρη φωτογράφηση και όπως ξέρει όποιος έχει ασχοληθεί με αυτήν, τα πράγματα γύρω μας, τόσο τα φυσικά αντικείμενα όσο και οι τεχνητές κατασκευές, έχουν διαφορετική όψη στο υπέρυθρο φάσμα.

Δίκτυο ύδρευσης

Το πρώτο γνωστό δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσηςγια ολόκληρη πόλη το συναντάμε στην Κνωσό. Οι ανασκαφές του ‘Αρθουρ Έβανς στις αρχές του αιώνα έφεραν στο φως ένα εντυπωσιακό σύστημα ύδρευσης. Το νερό μεταφερόταν μέσα σε πήλινες σωλήνες από αρκετά μακριά απ’ τις περιοχές Κουναβων και Αρχανών στο υδραγωγείο της πόλης και από εκεί διανεμόταν στα σπίτια. Τα σπίτια ήταν ξύλινα, πέτρινα και μαρμάρινα και μερικά απ’ αυτά με τρεις, λιγότερα με τέσσερις αλλά και λίγα, όπως το παλάτι, με πέντε ορόφους. Κάποια δημόσια κτήρια, μάλλον αποθήκες τροφίμων, είχαν επενδυμένους τοίχους με κεραμικά πλακάκια παρόμοια με τα σημερινά.

Σχέδιο αρχαίων σωλήνων και ενώσεων

Υδραυλικά στο παλάτι της Κνωσού στην Κρήτη από την Πρώτη ΜεσοΜινωική περίοδο περίπου 2000 π.Χ. Τα τμήματα (πήλινων σωλήνων) από ψημένο πηλό είχαν κατασκευαστεί με τρόπο που να εγκαθιστώνται εύκολα. Επικάλυψη των άκρων χρησιμοποιούταν για ομαλές ενώσεις, εξασφαλίζοντας ελεύθερη ροή του νερού και ελάχιστο στροβιλισμό. Πριονωτή διαμόρφωση των ενώσεων διατηρούσε την ένωση σίγουρη. Έτσι όπως είναι δεν λέει και πολλά, αλλά βλέπουμε κατασκευή πήλινων σωλήνων με κατάλληλα διαμορφωμένα άκρα που επέτρεπαν συνδέσεις με μέγιστη ασφάλεια αλλά και βέλτιστη ροή. Είναι προφανές ότι για τέτοια ακρίβεια συνδέσεων θα χρησιμοποιούσαν καλούπι στις κατασκευές που θα εξασφάλιζε τόσο ομοιογένεια και τυποποίηση σωλήνων όσο και ταχύτητα παραγωγής. Το σχήμα δείχνει να έχει μπει πηλός για σφράγισμα της ένωσης όχι μόνο εξωτερικά αλλά και εσωτερικά. Τουλάχιστον ενδιαφέρον!
‘Αλλο ενδιαφέρον σημείο που έγινε γνωστό μόνο μετά από την σύγχρονη επανεφεύρεσή του, είναι σημεία του συστήματος υδρεύσεως σχεδιασμένα έτσι που με στροβιλισμό λόγω ροής μέσα από σπειροειδούς σχήματος σωληνώσεις να ανεβάζουν την πίεση ή την ταχύτητα του νερού ανάλογα με την ανάγκη σε κάθε σημείο. Απλός τρόπος καθαρισμού ήταν τα ενδιάμεσα φρεάτια συντήρησης του δικτύου όπου έπεφτε η πίεση του νερού και μπορούσαν να επιπλεύσουν ή να βυθιστούν οι όποιες ακαθαρσίες πριν το νερό συνεχίσει την πορεία του.

Ο Αυστριακός αινιγματικός επιστήμονας Βίκτωρ Σαουμπέργκερ στις αρχές του 20ού αιώνα ασχολήθηκε αρκετά με τις δυνάμεις του νερού και τις ιδιότητές του με φημολογούμενα εντυπωσιακά αποτελέσματα αλλά η δουλειά του εξαφανίστηκε μετά τον 2o παγκόσμιο πόλεμο και τα ίχνη του χάνονται στι ΗΠΑ το ’50.

Δίκτυο αποχέτευσης

Στην Κνωσό συναντάμε για πρώτη φορά η χρήση σιφωνίου στην αποχέτευση. Η ποιότητα ζωής και προφανώς η γνώση κανόνων υγιεινής μέσα στο σπίτι δεν μπορούσε να συμβιβαστεί με ανεπιθύμητες οσμές απ’ το δίκτυο αποχέτευσης. Το ξανασυναντάμε και στην Θήρα με οργανωμένο αποχετευτικό δίκτυο.

Πανάρχαιο δίκτυο αποχέτευσης αναφέρεται στον πολιτισμό των Αζτέκων όπου τα ανθρώπινα περιττώματα συλλέγονταν και χρησιμοποιούνταν για λίπασμα, τα δε ούρα στην παρασκευή βαφών (?), αλατιού… Η πόλη του Τενοκτιτλάν εθεωρείτο καθαρότατη και χίλια άτομα κάθε ημέρα καθάριζαν τους δρόμους της και μόνο.

Χρειάζεται να φτάσουμε στα 1589, όταν το αποχωρητήριο με καζανάκι και βόθρο φέρνει με την βοήθεια του Τζ. Χάρινκτον «σύγχρονες ανέσεις» στην πολιτισμένη πια Αγγλία. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το διάσημο για τον πλούτο του παλάτι των Βερσαλλιών δεν είχε αποχέτευση.

Ενδοδαπέδια θέρμανση

Παλάτι Κνωσού

‘Αλλο στοιχείο που αποδεικνύει την εξελικτική ανωτερότητα της Κνωσού σε σχέση με τα υπόλοιπα γνωστά κτίσματα της εποχής εκείνης είναι ο τρόπος θέρμανσης κάποιων δωματίων του παλατιού. Υπήρχαν κάτω από το δάπεδο σωλήνες μέσα από τις οποίες πέρναγε ζεστό νερό θερμαίνοντας όλο τον χώρο.
Ο Μ.Τρίβαλντ στην Σουηδία το 1716 ξαναδίνει μια νέα πνοή στην χρήση της ενδοδαπέδιας θέρμανσης κι έτσι αρκετοί χώροι ιδιωτικοί και δημόσιοι θερμαίνονται με αυτό τον τρόπο σήμερα. Στην Ολλανδία χρησιμοποιείται μέχρι και σε γέφυρες για να λιώνει τον πάγο τον χειμώνα αλλά και να ψύχει την άσφαλτο το καλοκαίρι!

Την εποχή της ακμής της υπολογίζεται ότι η Κνωσός είχε σχεδόν 100.000 κατοίκους. Σε μια τοιχογραφία παρατηρούμε λευκό αξιωματικό και μαύρους «μισθοφόρους», πράγμα μας που δίνει στοιχεία για την ισχύ της και την επιρροή της στο τότε ευρύτερο περιβάλλον της.

Και μετά απ’ τις επιρροές της Αρχιτεκτονικής επιστήμης στον πολύ κόσμο ας δούμε τι μπορούσε να κάνει για τους λίγους!

Κατασκευή θόλου

Αν πάμε στις Μυκήνες θα δούμε τον περίφημο «Θησαυρό του Ατρέα», μια θολωτή κατασκευή ενός πολιτισμού που ήκμασε από το 1600 μέχρι το 1200 π.Χ. Η θολωτή αυτή κατασκευή που χρησιμοποιήθηκε σαν τάφος έχει 14.6 μέτρα διάμετρο και 13.4 μέτρα ύψος. Είναι κατασκευασμένη από προσεκτικά κομμένες πέτρες που δεν συνδέονται μεταξύ τους με κανένα συνδετικό υλικό. Κρατιούνται στην θέση τους απ’ την βαρύτητα και από την πίεση που ασκεί ο λόφος χώματος που βρίσκεται από πάνω τους. Αν δηλαδή κάποιος αφαιρούσε το χώμα του λόφου είναι πολύ πιθανόν η κατασκευή να κατέρρεε! Η κατασκευαστική δυσκολία που παρουσιάζει μία τέτοια κατασκευή την κάνει ιδιαίτερα σπάνια.

Στην είσοδό της υπάρχει πάνω απ’ την πόρτα του θολωτού τάφου, κατάλληλα επεξεργασμένος ογκόλιθος 122 τόνων. Πάνω απ’ αυτόν υπάρχει κενό ανακουφιστικό τρίγωνο που προφυλάσσει έξυπνα την πόρτα απ’ το υπερβολικό φορτίο! Οι γνώσεις που απαιτεί η κατασκευή ενός μνημείου τέτοιου μεγέθους και μάλιστα συνδυασμένες με τα υλικά και τον τρόπο σύνδεσής τους προκαλούν τουλάχιστον σεβασμό για τους αρχιτέκτονες που σχεδίασαν και υλοποίησαν μία τέτοια κατασκευή.

Κυκλοφορεί συχνά η λανθασμένη αντίληψη ότι το τόξο, η αψίδα, η καμάρα και ο θόλος αποτελούν ρωμαϊκή εφεύρεση. Αυτό μοιάζει σχεδόν σωστό αν παραμείνουμε στην επιφάνεια της ιστορίας αλλά και της γης! Οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν κυκλικές κατασκευές χωρίς κανένα πρόβλημα τουλάχιστον απ’ την Μυκηναϊκή περίοδο αλλά σχεδόν αποκλειστικά για κατασκευές εντός της γης, χθόνιες. Τις βρίσκουμε σε τάφους, νεκρομαντεία κλπ.

Οι Ρωμαίοι έβγαλαν στην επιφάνεια αυτές τις κατασκευές και τις χρησιμοποίησαν κατά κόρον. Οι διαστάσεις του «Θησαυρού του Ατρέα» ξεπεράστηκαν από αντίστοιχη κυκλική κατασκευή στο γνωστό Πάνθεον της Ρώμης κατασκευασμένο απ’ τον Απολλόδωρο τον Δαμασκηνό, 1350 χρόνια αργότερα…!

Στην Παλαιομάνινα Αιτωλοακαρνανίας, σχεδόν 55 χιλιόμετρα απ’ την πόλη του Αστακού, σώζεται τμήμα αρχαίων τειχών με την αρχαιότερη γνωστή τοξωτή πύλη. Η ηλικία της υπολογίζεται περίπου 5.000 ετών και αποτελεί τμήμα των τειχών πόλης με περίμετρο σχεδόν 5 χιλιομέτρων. Η αρχαία πόλη είχε δύο ακροπόλεις, αρκετούς πύργους και σώζεται τμήμα του λιθόστρωτου δρόμου που συνέδεε την πόλη με τον Αχελώο.

Ιgloo

Οι Eσκιμώoι φτιάχνουν απ’ τα πολύ παλιά χρόνια το θολωτά τους σπίτια από κύβους κομμένου χιονιού. Η κατασκευή είναι αρκετά δύσκολη ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι πρέπει να βάζουν χτίζοντας κάθε σειρά όλο και πιο μέσα ώστε να μπορεί να κλείσει σε λογικό ύψος χωρίς να καταρρεύσει στο εσωτερικό. Ένα τρυκ που ανακάλυψαν και χρησιμοποιούν είναι το χτίσιμο όχι σε επάλληλες σειρές αλλά σε μια μονοκόμματη σπείρα που κάνει ευκολότερο το χτίσιμο. Με αυτό τον τρόπο ένα άτομο μπορεί να φτιάξει το igloo μόνο του αρκετά σύντομα, αν φυσικά έχει την κατάλληλη εμπειρία.

Σχεδίαση θεάτρων

‘Αλλος εντυπωσιακός τύπος οικοδομημάτων της αρχαιότητας ήταν τα θέατρα. Τα μεγαλύτερα γνωστά είναι της Εφέσου με χωρητικότητα 24.000 θέσεων, της Μεγαλόπολης 22.000 θέσεων, του ‘Αργους 20.000 θέσεων, της Κορίνθου 18.000 θέσεων. Πολλά από αυτά ήταν φτιαγμένα με τρόπο που να χρησιμοποιεί φυσικά κοιλώματα λόφων, αλλά στα περισσότερα από αυτά υπήρξε τεχνητή διαμόρφωση του εδάφους και πολλές κατασκευαστικές προσθήκες. Και το ενδιαφέρον μας δεν εξαντλείται μόνο στις διαστάσεις και την αισθητική τους αλλά προχωράει σε τεχνικά θέματα όπως η οπτική και η ακουστική τους. Η ακουστική των θεάτρων μάλιστα θεωρείται σχεδόν μυστήριο επίτευγμα. Σχεδιαζόταν με τέτοιο τρόπο που όλοι οι θεατές να μπορούν άνετα να βλέπουν στην σκηνή αλλά και να ακούν εξίσου καλά τι λεγόταν απ’ τους ηθοποιούς.

Κάποια θέατρα (όπως του Γυθείου) διέθεταν την επονομαζόμενη «χαρώνειο κλίμακα», που ήταν μια σήραγγα κάτω απ’ την σκηνή μέσω της οποίας εμφανιζόταν στην παράσταση οι ηθοποιοί που υποδύονταν τα πνεύματα του κάτω κόσμου. ‘Αλλη κατασκευή σαν γερανός παρουσίασε τους ουράνιους Θεούς να κατεβαίνουν στην σκηνή (από μηχανής Θεός). Σε κάποια θέατρα (όπως της Σπάρτης και της Μεγαλόπολης) η σκηνή ήταν τροχήλατη και μεταφερόταν μετά την παράσταση σε ασφαλέστερο στεγασμένο μέρος. Δεν ξέρουμε σίγουρα αν χρησιμοποιούταν και εναλλακτικές μεταφερόμενες σκηνές ανάλογα με το είδος της παράστασης.

Επίτευγμα για την εποχή ήταν και οι ναυμαχίες που γινόταν (κατά τους Ρωμαϊκούς κυρίως χρόνους) με μικροσκοπικά πλοία σε κάποια θέατρα όπως του ‘Αργους και του θεάτρου του Διονύσου κάτω απ’ την Ακρόπολη της Αθήνας.

Κάποια θέατρα ήταν ασυνήθιστα μελετημένα κατασκευαστικά. Σαν παράδειγμα το μεγάλο θέατρο της Επιδαύρου κατασκευάστηκε στο τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. και το πάνω διάζωμα προστέθηκε στα τέλη του 3ου π.Χ. αιώνα. Η ορχήστρα του είναι ένας τέλειος κύκλος, ενώ το κοίλον του αποτελεί τμήμα σφαίρας! 34 σειρές καθισμάτων στο κάτω διάζωμα και 21 στο πάνω δίνουν 55 σειρές συνολικά. Το άθροισμα των πρώτων 10 αριθμών (1+2+3+4+5+6+7+8+9+10) δίνει 55. Το άθροισμα των πρώτων 6 (1+2+3+4+5+6) δίνει 21, και το άθροισμα των 4 τελευταίων (7+8+9+10) δίνει 34. Ο χρυσός αριθμός Φ παρουσιάζεται και πάλι μιας και η αναλογία σειρών των δύο διαζωμάτων 21 / 34 = 0,618 = Φ, αλλά και η αναλογία του κάτω διαζώματος πρός το σύνολο των σειρών 34 / 55 = 0,618 = Φ. Απ’ ότι φαίνεται λοιπόν υπήρχε γνώση, μελέτη και διαχρονική συνέχεια σε τέτοιες κατασκευές.

Εντύπωση προκαλεί η παρουσία αρχαίων θεάτρων σχεδόν σε όλη την λεκάνη της μεσογείου. Κάποιοι πιστεύουν ότι το πλήθος των αρχαίων θεάτρων όσο και η θέση τους δεν δικαιολογούν την μεγάλη χωρητικότητά τους και το κόστος κατασκευής τους και ίσως να προοριζόταν και για άλλες χρήσεις…

Μυκηναϊκή οδοποιία

Ο Μυκηναϊκός πολιτισμός ανέπτυξε ένα από τα πρώτα δίκτυα ύδρευσης αλλά και ένα από τα πρώτα οδικά δίκτυα στην Ευρώπη. Τον 14ο αιώνα π.Χ. οι Μυκηναϊκές άμαξες ταξίδευαν σε δρόμους μέχρι 5 μέτρων πλάτους περνώντας πάνω από κατασκευασμένες γέφυρες όπου ο χώρος το απαιτούσε. Το οδικό δίκτυο της αρχαίας Αργολίδας σώζεται ακόμη σε πολλά σημεία. Στους αρχαίους δρόμους συναντάμε και ζεύγη αυλακώσεων βάθους 7-10 εκ. και πλάτους περίπου 20 εκ. με απόσταση μεταξύ τους 1.4μ. ή 1.8μ. που εξυπηρετούσαν τα τροχοφόρα οχήματα της εποχής.
Υπάρχουν αναφορές ότι την κατασκευή και σχεδίαση νέων δρόμων αναλάμβαναν οι Αμφικτύονες που χρέωναν ανάλογα και τις πόλεις για την κατασκευή. Πολλές φορές κάποιοι πλούσιοι της εποχής χορηγούσαν τα έξοδα κατασκευής κάποιων δρόμων.

Μυκηναϊκές τοξωτές γέφυρες

Η γέφυρα της Βαλύρας (άνω Πάμισος), η οποία χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα, επιβεβαιώνει την συνέχιση της αρχαίας ελληνικής γνώσης οικοδομικής χρήσης της καμάρας και μέχρι τον 3ο αιώνα π.Χ.

Αλλη μυκηναϊκή γέφυρα είναι στο Αρκαδικό Αργολίδος στην θέση Καζάρμας στον δρόμο από το Ναύπλιο στην Επίδαυρο. Στο Αρκαδικό και στο Γαλούση υπάρχουν δύο ακόμα αρχαίες γέφυρες. Εντυπωσιακό παραμένει το μέγεθος των ογκολίθων που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις γέφυρες κατατάσσοντας τες στα κυκλώπεια κτίσματα. Εξαιρετικά διατηρημένη είναι και η γέφυρα στην Ελεύθερνα της Κρήτης. Χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ.
Για περισσότερα : περιοδικό Experiment – Γαιόραμα, Οκτώβριος 1997. Ένθετο εφημερίδας «Καθημερινή» 13-2-2000

Παρθενώνας

Ο Παρθενώνας κατασκευάστηκε μεταξύ 447 και 438 π.Χ. και χρειάστηκαν άλλα 5 χρόνια για τα γλυπτά του. Από τότε προκαλεί τον θαυμασμό με τις διάφορες ιδιότητές του. Κατασκευάστηκε με μάρμαρο από την Πεντέλη, (από εκεί που σήμερα βρίσκεται η σπηλιά του Νταβέλη με τις παράξενες ενεργειακές ιδιότητες) και κάθε τμήμα κίονα έχει βάρος από 80 μέχρι 100 τόνους. Η 19 χιλιομέτρων μεταφορά τους και το σκάλισμά τους δεν θεωρήθηκε τίποτε αξιομνημόνευτο για την εποχή (αν και κάθε κομμάτι του είναι μοναδικό έχοντας την δική του θέση στο κτίσμα) αλλά το αποτέλεσμα εντυπωσιάζει μέχρι σήμερα.

Στο σχέδιο του Παρθενώνα δεν υπάρχει ούτε μία ευθεία γραμμή αλλά παντού συναντάμε απαλές καμπύλες. Στις αναλογίες του συναντάμε τον χρυσό αριθμό Φ και την σχέση α/2α+1. Το οπτικό αποτέλεσμα είναι εκτός από αρμονικό πολλές φορές και απροσδόκητο, μιας και ο Παρθενώνας καταφέρνει να δείχνει εντυπωσιακά μεγαλύτερος από το πραγματικό του μέγεθος χωρίς όμως να βαραίνει τον χώρο! Αν συγκρίνετε το μέγεθός του (69,54μ. μήκος, 30,78μ. πλάτος, 20μ. ύψος) με διάφορα σύγχρονα κτήρια θα δείτε την τεράστια διαφορά που προκαλεί η οπτική εντύπωση. Λέγεται από κάποιους ότι εν μέρει οφείλεται στην ενέργεια που εκπέμπει και μοιάζει με την αντίστοιχη της σελήνης που επίσης την κάνει να μας μοιάζει κάποιες στιγμές τεράστια.

Αλλά και η ίδια η κατασκευή του δεν είναι ακόμα πλήρως γνωστή μιας και υπάρχει πλήθος ενδείξεων μη συμπαγούς θεμελίωσής του σε ασυνήθιστο βάθος 11 μέτρων με ίσως σημαντικό υπόγειο τμήμα ή και θάλαμο. Κάποια σκαλιά που οδηγούν σήμερα στο πουθενά και μια παραλληλογραμμη καθίζηση του πατώματος του ναού, επιμένουν να θυμίζουν ότι υπήρχαν και άλλοι χώροι και χρήσεις άγνωστες πια σήμερα.

Οι κίονες του Παρθενώνα δεν είναι κάθετοι αλλά αν προεκταθούν νοητά προς τα επάνω συναντώνται στα 1852 μέτρα. Ο όγκος της νοητής πυραμίδας που σχηματίζεται είναι ο μισός της μεγάλης πυραμίδας της Αιγύπτου, 45.000.000 ελληνικά κυβικά πόδια.

Το πλάτος της βάσης του Παρθενώνα (100 ελληνικά πόδια) αντιστοιχεί σε γωνία ενός δευτερολέπτου της μοίρας στην Ισημερινό.

Σημαντικό επίτευγμα αποτελεί η αντισεισμική κατασκευή του Παρθενώνα που του επέτρεψε να αντέξει πλήθος σεισμών από την κατασκευή του μέχρι σήμερα. Ο τρόπος που είναι ενωμένα τα τμήματά του με λιωμένο μολύβι στις κατάλληλα διαμορφωμένες ενώσεις των μαρμάρων είναι μέρος μόνο της απάντησης… Έχουμε ακόμα να μάθουμε πολλά από τις ξεχασμένες γνώσεις που εφαρμόστηκαν στην εποχή της κατασκευής του.

Περιστρεφόμενος ναός

Ο ναός του Επικουρείου Απόλλωνος στις Βάσσες Αρκαδίας χτίστηκε από τον Ικτίνο με καθοδήγηση των Ιερέων των Δελφών μετά το 438 π.Χ. και έχει διαστάσεις 39,8 x 16,1 μέτρα. Η πλαγιά που χτίστηκε ο ναός διαμορφώθηκε τεχνητά σε οριζόντιο επίπεδο τμήμα αλλά ο ναός τοποθετήθηκε έκκεντρα αφήνοντας ελεύθερο χώρο βόρεια και δυτικά. Ο προσανατολισμός του δεν ακολουθεί την αρχαία συνήθεια ανατολής – δύσης αλλά βορά – νότου. Η είσοδος βρίσκεται στην βόρεια πλευρά, σαν να βλέπει στους Δελφούς! Εξωτερικά είναι Δωρικού ρυθμού αλλά εσωτερικά είναι Ιωνικού ρυθμού και οι κίωνες κοσμούνται με Κορινθιακού τύπου κιονόκρανα δίνοντας εντελώς ασυνήθιστο σύνολο. Τα περισσότερα τμήματα του ναού είναι κατασκευασμένα από τοπικό γκρίζο ασβεστόλιθο, αλλά τα γλυπτά τμήματα που απαιτούσαν λεπτομέρεια έγιναν μαρμάρινα.

Ο Στέλιος Πετράκης ανακάλυψε ότι ο ναός είναι έτσι χτισμένος που κάθε χρόνο να γλιστράει πάνω στην ειδική βάση του με γωνία τέτοια που να στρέφεται κατά 50.2 δευτερόλεπτα της μοίρας κάθε χρόνο στοχεύοντας στο ίδιο αστρικό σημείο λόγω της κίνησης του άξονα της γης.

Ο ναός λεηλατήθηκε απ’ τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αύγουστο που αφαίρεσε και τα γλυπτά του, αλλά και από άλλους αργότερα που αφαιρούσαν μέταλλα απ’ την ειδικά κατασκευασμένη βάση του. Κάποια απ’ τα γλυπτά αυτά με την Αμαζονομαχία και την Κενταυρομαχία βρίσκονται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Δεν ξέρουμε αν μπορεί να ακολουθεί μέχρι σήμερα με την ίδια ακρίβεια την προκαθορισμένη του τροχιά προσανατολιζόμενος στο ίδιο αστρικό σημείο, που (αν δεν κάνω λάθος) ήταν ο Σείριος…

Εργασίες συντήρησης της περιόδου 1902-1908 δημιούργησαν λάθη τα οποία προγραμματίζεται να διορθωθούν με 15ετές (τουλάχιστον) πρόγραμμα συντήρησης. Σήμερα (Φεβρουάριος 2001) ο ναός παραμένει σκεπασμένος με σκαλωσιές και νάιλον (από το 1984) και σε πρόγραμμα διάλυσης και ανακατασκευής!! Ομοίως και η προσπάθεια αποκατάστασης του Παρθενώνα τον περιβάλει με πλέγμα μεταλλικών σκαλωσιών για σχεδόν 20 χρόνια… Και στις δύο περιπτώσεις η πρόοδος είναι σχεδόν αμφισβητήσιμη…

Για περισσότερα: «Η εκδίκηση των Ε» του Α.Κεραμυδά και «Η Μυστική Ελλάδα», Π. Γιαννόπουλου.

Ο άξονας περιστροφής της γης έχει μια κλίση 23.5° Αυτός ο άξονας κινείται αργά διαγράφοντας κύκλο κάθε 25.920 χρόνια. Σαν παράδειγμα αναφέρω ότι σε 14.000 χρόνια το άστρο Vega θα έχει πάρει την θέση του σημερινού Πολικού Αστέρα που βλέπουμε στο βόρειο ημισφαίριο πάντα στον βορρά. Προφανώς αυτόν τον κύκλο συνυπολόγισαν στην κατασκευή οι κατασκευαστές του ναού. Ξαναπαίζοντας με αριθμούς 60 x 432 = 25.920

Μεγάλη πυραμίδα

Η μεγάλη πυραμίδα της Αιγύπτου αποτελεί επίσης τεράστιο θέμα και ίσως το μνημείο στο οποίο έγινε σημαντική προσπάθεια να κωδικοποιηθεί όσο το δυνατόν περισσότερη ανθρώπινη γνώση. Οι πλαϊνές της όψεις είναι τέσσερα όμοια ισόπλευρα τρίγωνα. Το συνολικό μήκος των πλευρών της δια του διπλάσιου του ύψους της δίνει το π=3.1416. Το ύψος της επί 10 εκατομμύρια δίνει την απόσταση γης – ήλιου. Διπλασιάζοντας το μήκος του αθροίσματος των 4 πλευρών της, βρίσκουμε το αντίστοιχο ενός λεπτού μιας μοίρας στον Ισημερινό 1842.92 μέτρα. (σήμερα υπολογίζεται σε 1842.78.) Το βάρος της πυραμίδας (600.000 τόνοι) επί ένα δισεκατομμύριο δίνει το βάρος της γης. Το άθροισμα των διαγωνίων της δίνει 25.826, την διάρκεια ενός ζωδιακού κύκλου.

Αλλά και πλήθος άλλων μετρήσεων δίνουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα αν χρησιμοποιηθεί σαν μονάδα μέτρησης η πυραμιδική ίντσα (1,0011 μεγαλύτερη της σημερινής) κάτι που χρησιμοποίησε ο Sir Isaac Newton και αρκετοί άλλοι μελετητές. Το ύψος της πυραμίδας είναι 43200 φορές μικρότερο απ’ την ακτίνα της γης. Η περίμετρος της βάσης της πυραμίδας είναι 43200 φορές μικρότερη από την περίμετρο της γής στον ισημερινό.

‘Αλλες παράξενες ιδιότητες που έχουν παρατηρηθεί είναι η ικανότητά της στην συντήρηση τροφίμων, που επιβεβαιώνεται και πειραματικά με μικρά αντίγραφα της πυραμίδας, αλλά και η ικανότητά της να δουλεύει σαν αντλία νερού με τον τρόπου που είναι κατασκευασμένοι οι κατώτεροι διάδρομοί της! Απ’ ότι φαίνεται κρύβει ακόμα αρκετά περισσότερα μυστικά απ’ όσα μπορέσαμε μέχρι σήμερα να βρούμε.

Στεγανωτικά

Ο τρόπος με τον οποίον στεγανοποιούταν αρχαίες δεξαμενές και υδραγωγεία παραμένει ένα ακόμη μυστικό προς εξιχνίαση. Χωρίς την χρήση τσιμέντου πετύχαιναν εξίσου ικανοποιητικά αποτελέσματα. Υπάρχουν αναφορές για ενίσχυση της ποιότητας και αντοχής της οικοδομικής λάσπης με χρήση υλικών όπως αυγά, ασβέστης, μαλλιά από κατσίκες, αλλά μόνα τους δεν είναι αρκετά για την επίτευξη του ίδιου αποτελέσματος.

Σε αρκετές περιπτώσεις η οικοδομική λάσπη που χρησιμοποιήθηκε ήταν έτσι φτιαγμένη που να προσεγγίζει ή και να ξεπερνάει σε ιδιότητες το σημερινό τσιμέντο. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα, όπως σε δεξαμενές νερού στο Λαύριο, πέτυχαν και ένα τύπο μπετόν που είναι αδιαπέραστο από την ραδιενέργεια αλλά και από άλλες ακτινοβολίες. Το μυστικό πιθανώς να ήταν η υψηλή περιεκτικότητα της λάσπης σε μόλυβδο που εξωρυσσόταν από τα γειτονικά ορυχεία.

Στην ναυτιλία χρησιμοποιήθηκαν σαν στεγανωτικά κυρίως ρετσίνι από δένδρα και αργότερα πίσσα ή άλλα βαριά πετρελαιοειδή που συλλεγόταν από επιφανειακές πετρελαιοπηγές. Επίσης φυτικά προϊόντα σαν την γνωστή «τζίβα» που έχουν την ιδιότητα να διογκώνονται με το νερό σφραγίζοντας το πέρασμά του χρησιμοποιήθηκαν πάρα πολύ.

Ρωμαϊκό ασανσέρ

Ο Νέρωνας στο ανάκτορό του χρησιμοποιούσε «ασανσέρ» που εξυπηρετούσε στο ανεβοκατέβασμα στους ορόφους σε ύψος 40 μέτρων. ‘Αλλοι απλούστεροι ανελκυστήρες χρησιμοποιούταν φυσικά για ανύψωση μεγάλου βάρους με την βοήθεια συστήματος τροχαλιών τουλάχιστον απ’ την εποχή του Αρχιμήδη.
Πλήθος μνημείων, όπως ο Παρθενώνας, κατασκευάστηκαν με σύστημα γερανών και ανυψωτικών μηχανημάτων. Για τα αρκετά παλιότερα μεγαλιθικά κτίσματα κανείς όμως δεν έχει μια σίγουρη άποψη…

Ρωμαϊκές θερμαινόμενες πισίνες

Κατά την εποχή της ακμής της Ρώμης χρησιμοποιήθηκε θέρμανση στις πισίνες της εποχής με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Σε χαμηλότερο επίπεδο από την πισίνα υπήρχε χώρος με συντηρούμενη φωτιά της οποίας ο καπνός διοχετευόταν σε σωλήνες που περνούσαν απ’ τα τοιχώματα και τον πυθμένα της πισίνας. Αυτή η ροή ζεστού καπνού ήταν ικανή να ζεστάνει αρκετά το νερό της πισίνας.

Θέρμανση με μαζούτ

Στην εποχή της ακμής του Βυζαντίου οι «Θέρμες» (δημόσια λουτρά) κατασκευασμένες απ’ τον Σεπτίμιο Σεβήρο θερμαίνονταν με πετρέλαιο, (ίσως μαζούτ ή κάτι παρόμοιο) που έφερναν με ζώα απ’ τις ακτές της Κασπίας Θάλασσας. Και φυσικά μιλάμε για οργανωμένη μεταφορά μιας και οι θέρμες λειτουργούσαν σε καθημερινή βάση.

Ίσως αυτό το καύσιμο να είναι η ίδια βασική ύλη για το περιβόητο «υγρό πυρ» που χρησιμοποιούσε με επιτυχία ο Βυζαντινός στρατός στις μάχες του κατακαίγοντας μέχρι και πλοία.

Ίσως αναρωτιέστε από πότε ήταν γνωστή η ύπαρξη πίσσας και άλλων πετρελαιοειδών. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι στην Πιερία αλλά και σε μια λίμνη της Ζακύνθου έβγαινε πίσσα. Ο Πλίνιος και ο Βιτρούβιος αναφέρονται επίσης στην πίσσα που υπήρχε στην Ζάκυνθο. Ο Εύδοξος ο Κνίδιος (4ος αιώνας π.Χ.) ο Καλλίμαχος ο Κυρηναίος και ο Αντίγονος αναφέρουν ανατολικά του σημερινού Αγίου Όρους να επιπλέει υγρή πίσσα. Κοντά στο σημερινό κοίτασμα πετρελαίου της Θάσου δηλαδή.

Ίσως οι εταιρείες πετρελαιοειδών θα έπρεπε να δημιουργήσουν και τμήμα αρχαιολογικών μελετών αν θέλουν αποτελεσματικότερο ψάξιμο για άγνωστα (σε αυτές) κοιτάσματα!

Κυκλώπεια κτίσματα

Παρατηρώντας αρχαία κτίσματα που σώζονται μέχρι σήμερα δεν γίνεται να μην εντυπωσιαστούμε απ’ το μέγεθος των περισσοτέρων από αυτά. Τα παλιότερα από αυτά μάλιστα είναι ακόμη μεγαλύτερα, σαν η ανθρώπινη γενιά να εξασθενούσε με το πέρασμα του χρόνου! Σε όλη την γη παρατηρούμε «κυκλώπεια τείχη» με διαστάσεις των ογκόλιθων που χρησιμοποιήθηκαν δύσκολες για μετακίνηση ακόμα και με τα σημερινά μηχανήματα. ‘Αλλο θαυμαστό σημείο τους είναι η τελειότητα εφαρμογής των ογκολίθων μεταξύ τους χωρίς την βοήθεια κάποιας λάσπης ή άλλου συνδετικού τρόπου. Στα περισσότερα αρχαία μεγαλιθικά κτίσματα η εφαρμογή τον ογκολίθων είναι τέτοια που δεν χωράει ούτε ένα μικρό μαχαιράκι να μπει ανάμεσα στις δύο επιφάνειες. Ίσως η εξήγηση να βρίσκεται σε φυλές γιγάντων που αναφέρουν οι μυθολογίες και οι ιστορίες των περισσοτέρων λαών.

Τα παλαιότερα μεγαλιθικά κτίσματα λέγεται ότι βρίσκονται στην Ιαπωνία, στην Οκινάουα, βυθισμένα κοντά στο νησί Γιοναγκούνι. Ανακαλύφθηκαν το 1995 και καταλαμβάνουν έκταση σχεδόν 450 χιλιομέτρων. Μια βαθμιδωτή πυραμίδα που βρέθηκε θυμίζει σε σχέδιο τις αντίστοιχες των Μάγια στο Μεξικό, όπως και τα ζιγκουράτ της Μεσοποταμίας. Χρονολογείται 12.000 ετών, πολύ αρχαιότερα από την μεγάλη πυραμίδα της Αιγύπτου.

Γιγάντιοι πρόγονοι

Σε αρκετούς λαούς υπάρχει κοινή η παράδοση γιγάντων που ζήσανε κάποια στιγμή στο παρελθόν και άφησαν πίσω τους τα μεγαλιθικά κτίσματα. Απ’ ότι φαίνεται όμως αυτά δεν είναι μόνο μυθολογία. Στο Γκαργκαγιαν στις Φιλιππίνες βρέθηκε ο σκελετός ενός γίγαντα με ανάστημα 5.18 μέτρων. Στην Νορβηγία αναφέρθηκαν ευρήματα παρόμοιων σκελετών. Ακόμα και σε κάποιο σπήλαιο της Ελλάδας φημολογείται ότι υπάρχει ακόμα ένας τέτοιος γιγάντιος σκελετός. Στην νοτιοανατολική Κίνα βρέθηκαν οστά που φαίνεται να ανήκαν σε ανθρώπινους σκελετούς ύψους τριών μέτρων. Στην επαρχία Αγαδίρ βρέθηκαν εργαλεία 3.000 ετών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν μόνο από ανθρώπους με σωματική διάπλαση ιδιαίτερα μεγαλύτερη απ’ την σημερινή.
Ακόμη και στην Βίβλο αναφέρεται ο περίφημος Γολιάθ. Η Ελληνική μυθολογία περιγράφει λεπτομέρειες για τις συμμαχίες στους πολέμους των γιγάντων και την σταδιακή αντικατάστασή τους από άλλους Θεούς.

Υγροποίηση βράχων;

Μερικά απ’ τα πιο περίεργα μυθικά εργαλεία είναι το υγρό που μπορούσε να μαλακώσει πέτρες και να τις κάνει να δουλεύονται σαν τσιμέντο. Κάποια μεγαλιθικά μνημεία τεράστιας κατασκευαστικής ακρίβειας λέγεται ότι χτίστηκαν με την βοήθεια τέτοιου υγρού. Ο συνταγματάρχης Π.Χ.Φώσεττ (εξερευνητής της νότιοαμερικανικής ζούγκλας και μελετητής προκολομβιανών πολιτισμών) αναφέρει ότι ομάδα Αμερικανών μηχανικών ορυχείων ενώ εξέταζαν τάφους κοντά στο Σέρρο ντελ Πάσκο, βρήκαν σφραγισμένο αγγείο που όταν έσπασε κατά λάθος το υγρό του χύθηκε πάνω σε βράχο που μαλάκωσε σαν πηλός και αργότερα που στέγνωσε το υγρό ξανασκλήρυνε.

Παρόμοιο υγρό λέγεται ότι μπορούσε να μαλακώσει ακόμη και σίδηρο. ‘Αλλο διάσημο μυθικό υγρό μαλάκωνε το γυαλί ή και το μάρμαρο κάνοντάς τα εύπλαστα!

Ο Joseph Davidovits είναι επιστήμονας του Γαλλικού ινστιτούτου γεοπολυμερών στο St-Quentin. Ανέλυσε δείγμα πετρώματος από την διάσημη «πόρτα του ήλιου» στο Τιχουανακο της Βολιβίας και πιστεύει ότι αυτός ο βράχος των 10 τόνων κάποια στιγμή ήταν σε υγρή μορφή. Παρατήρησε μεταβολή στην μοριακή δομή, όπως και ίχνη χημικών που θα μπορούσαν να αλλοιώσουν την σύσταση του βράχου. Πιστεύει ότι ο βράχος μπήκε σε καλούπι και εκεί απέκτησε αρκετά ευκολότερα τα περίπλοκα «σκαλίσματα» που παρατηρούμε σήμερα πάνω του.

Στην Μεγάλη Πυραμίδα της Αιγύπτου η σύνθεση των βράχων που χρησιμοποιήθηκαν είναι ελαφρά διαφορετική από τους συνηθισμένους βράχους της περιοχής έχοντας υψηλότερη αναλογία σε μέταλλα αλλά και φυσαλίδες αέρα στο εσωτερικό τους. Αυτό δημιουργεί υποψίες ότι κάπως δημιουργήθηκαν από υγρή μορφή, ίσως με ανάλογο τρόπο με το σύγχρονο τσιμέντο.

Για περισσότερα:Geopolymer Institute

Υπόνoιες για μια μορφή τσιμέντου υπάρχουν και για το υπέρθυρο του τάφου του Ατρέως στις Μυκήνες.

Κατασκευές σε πλανήτες;

Σε παρατηρήσεις της επιφάνειας της σελήνης έχουν βρεθεί βράχοι από 12 μέχρι 46 μέτρα ύψος με σχεδόν 15 μέτρα πάχος, που μοιάζουν σαν μενίρ. Κάποια μάλιστα βρίσκονται σε κύκλο! Επίσης πολλοί κρατήρες δείχνουν να σχηματίζουν κανονικά πεντάγωνα ή εξάγωνα με ευθείες πλευρές! Η σελήνη πάντως έχει αρκετά παράδοξα όπως η περιστροφή που μας δείχνει συνέχεια μόνο την μία της όψη και θεωρείται μοναδικό πλανητικό φαινόμενο σε όλο το γνωστό σύμπαν. Ενδιαφέρουσα σύμπτωση είναι η διάμετρoς της σελήνης όπως φαίνεται απ’ την γη να είναι ακριβώς ίδια με του ήλιου. Υπολογισμοί αλλά και μετρήσεις πιθανολογούν ότι είναι κούφια! Τα πετρώματα που βρέθηκαν εκεί είναι αρκετά παλιότερα απ’ της γης. Αυτά και άλλα στοιχεία κάνουν κάποιους να την θεωρούν μέχρι και τεχνητή κατασκευή.

Αρκετά διάσημο είναι και το βουνό στον ‘Αρη που δείχνει σαν ανθρώπινο κεφάλι. Βρίσκεται στην περιοχή «Κυδωνία» και έχει διαστάσεις 2 * 2.5 χιλιόμετρα και ύψος περίπου 700 μέτρα. Απ’ ότι βλέπετε πάντως η μορφή αλλάζει έντονα ανάλογα με τον φωτισμό αν και παραμένει η παράξενα ομοιόμορφη βάση να θυμίζει τεχνητή κατασκευή… Εκεί κοντά λέγεται ότι βρίσκονται και κάποιοι σχηματισμοί σαν πυραμίδες όπως και κάποιο άλλο πρόσωπο με γενειάδα. Σε κάποιον κρατήρα σχηματίζεται επίσης κάτι σαν χαμογελαστό πρόσωπο.

Παράξενη σύμπτωση είναι ότι το πρόσωπο στον ‘Aρη βρίσκεται κοντά σε πυραμιδοειδής κατασκευές με τέτοια τοποθέτηση που θυμίζει τις πυραμίδες της Αιγύπτου με το άγαλμα της Σφήγκας.

H NASA πάντως επιμένει ότι όλα αυτά είναι τυχαίες εδαφικές διαβρώσεις, όπως τυχαία είναι και η χρήση του αστερισμού με τον Σείριο στο έμβλημά της.
‘Αλλες φωτογραφίες που πήρε η NASA στον ‘Αρη από την έρημο του Βόρειου ημισφαιρίου του, παρουσιάζουν κατασκευές που θυμίζουν κάτι ανάμεσα σε κυλινδρικό τούνελ και ημιδιάφανο σωλήνα με 2 χιλιόμετρα μήκος και μέχρι 300 μέτρα πλάτος.

ellas2.wordpress.com