Η αριστερή πλευρά του αγάλματος είναι διαβρωμένη. Αντίθετα, η δεξιά σώζεται σε εξαιρετική κατάσταση. Η αρχική μαρμάρινη επιφάνεια, όπου διατηρείται, καθώς προστατευόταν από τους λιθοφάγους οργανισμούς βυθισμένη στην ιλύ του βυθού, είναι ομοιόμορφα λειασμένη και στιλβωμένη.
Η συμφυής πλίνθος φέρει ίχνη επεξεργασίας με βελόνι και οδοντωτή σμίλη. Το αρχικό της περίγραμμα σώζεται μόνο πίσω από το δεξί σκέλος της μορφής.
Το αριστερό χέρι του αγάλματος ήταν πρόσθετο, όπως και το πάνω μέρος του κρανίου με τα μαλλιά. Όσον αφορά στη σύνδεση του δεξιού άκρου χεριού με τον πήχη φαίνεται πιθανότερο να οφείλεται σε επέμβαση που έγινε αμέσως μετά την ανέλκυσή του, καθώς ο τρόπος σύνδεσης είναι ασυνήθιστος στην αρχαιότητα, συγκρινόμενος με των υπολοίπων γλυπτών του ναυαγίου.
Σπασίματα υπάρχουν στη δεξιά κνήμη, ακριβώς κάτω από το γόνατο και πάνω από τον αστράγαλο, καθώς και στο στήριγμα που συνδέει την πλίνθο με τον αριστερό μηρό του αγάλματος. από το στήριγμα το ένα τρίτο έχει τελείως καταστραφεί από το θαλασσινό νερό, όπως και το αριστερό σκέλος που σώζεται έως το γόνατο. Τετράπλευρο πουντέλλο συνδέει τον δεξιό αγκώνα με τον αντίστοιχο μηρό. Σπασμένο στη μέση είναι το επίσης τετράπλευρο πουντέλλο, κάτω από το δεξιό γόνατο, καθώς και ο μέσος και ο παράμεσος δάκτυλος του δεξιού άκρου χεριού. Το κενό ανάμεσα στον αντίχειρα και τον δείκτη γεφυρώνεται με πολύ λεπτό πουντέλλο.
Το παιδί παριστάνεται γυμνό, μισοσκυμμένο, με ανασηκωμένη την κεφαλή. Στηρίζεται στο αριστερό σκέλος, το οποίο, προτεταμένο, λύγιζε σε ορθή γωνία στο γόνατο. Το δεξί, επίσης ελαφρά λυγισμένο, κατευθύνεται προς τα πίσω και πατά μόνο με τα δάχτυλα στην πλίνθο. Το πάνω μέρος του κορμού του κλίνει έντονα προς τα εμπρός. Ο αριστερός βραχίονας, κρίνοντας από το μικρό σωζόμενο τμήμα του, κατευθυνόταν προς τα πάνω και εμπρός. Γέρνει την κεφαλή του προς τα πίσω, ενώ το βλέμμα ακολουθεί την κατεύθυνση του χεριού. Το δεξί χέρι είναι κατεβασμένο με ελαφρά ανοιχτή την παλάμη.
Η μορφή ισορροπεί ανάμεσα στην ένταση και τη χαλάρωση. Σαν ένα τεντωμένο τόξο η κίνηση περνά από το δεξί σκέλος στο τεντωμένο αριστερό χέρι, ενώ την κατεύθυνση της κίνησης παρακολουθεί απολύτως η στάση του κεφαλιού και το βλέμμα του παιδιού. Το σώμα είναι άνισα μοιρασμένο ανάμεσα στην αριστερή, γεμάτη ένταση, πλευρά και τη δεξιά που «βυθίζεται» αργά και νωχελικά προς τα κάτω. Ακόμη και στο πλάσιμο μπορεί να διαπιστώσει κανείς διαφοροποίηση, εάν συγκρίνει το βαθύ αυλάκι της σπονδυλικής στήλης με τις ρηχές μεταβάσεις στη χαλαρή δεξιά πλευρά. Παρόμοιες αντιθέσεις διαπιστώνονται και στα χαρακτηριστικά του προσώπου. Το σφαιρικό κρανίο του αγοριού με το χαμηλό μέτωπο, τις μαλακές παρειές, το μεγάλο, στρογγυλό πηγούνι και τα σαρκώδη χείλη, έρχονται σε αντίθεση με τα γωνιώδη, ανασηκωμένα, φρύδια, που ρυτιδώνουν το μέτωπο, και με το σκληρό περίγραμμα των ματιών και των βλεφάρων. Πολύ λεπτά αποδίδονται τα πτερύγια της μύτης, ενώ μεγάλα και σαρκώδη, σχεδόν πρησμένα, τα αυτιά. Το περίγραμμα του προσώπου οριοθετείται με σαφήνεια από τα μαλλιά, που, δουλεμένα με το βελόνι, διατάσσονται σε ζώνες στην περιφέρεια του κρανίου. Πολλές ερμηνείες έχουν προταθεί.
Η μορφή έχει ερμηνευτεί ως νέος πολεμιστής, κυνηγός, παίκτης αστραγάλων (στραγαλίζων;), ή βάρβαρος (Γαλάτης ;) που εκλιπαρεί τη μεγαλοψυχία του νικητή αντιπάλου του, ως ο Ακταίων που κρυμμένος ανάμεσα στα δέντρα προσπαθεί να δει την Άρτεμη, ως ο γονυπετών Λυκάων -προτελευταίος γιος του Τρώα βασιλιά Πριάμου- που ικετεύει τον Αχιλλέα να τον αφήσει να ζήσει, ως σατυρίσκος που προκαλεί νύμφη, ως ηνίοχος άρματος. Το πιθανότερο όμως είναι ότι πρόκειται για παγκρατιαστή ή παλαιστή που παριστάνεται τη στιγμή που παίρνει θέση λίγο πριν από τον αγώνα.
Η στάση του και η έκφρασή του προϋποθέτουν την παρουσία μιας δεύτερης, αντίπαλης, μορφής. Χωρίς αμφιβολία πρόκειται για μέλος κάποιου συντάγματος. Συγκρίσεις του προσώπου του αγοριού με πορτρέτα από τη Δήλο, που χρονολογούνται γύρω στο 100 π.Χ. ή αμέσως μετά, και κυρίως με άγαλμα αγοριού που προέρχεται από το διάκοσμο ιταλικής έπαυλης στο Fianelle Sabino κοντά στη Ρώμη, επιτρέπουν μια ασφαλή χρονολόγηση του έργου στις αρχές του 1ου αι. π.Χ.
Υλικό: Παριανό μάρμαρο
Προέλευση: Ναυάγιο Αντικυθήρων. Από την ανέλκυση των ετών 1900-1901 (13.12.1900)
Χρονολόγηση: Αρχές 1ου αι. π.Χ.
Διαστάσεις: Ύψος (με την πλίνθο): 1,115 μ. Ύψος πλίνθου: 0,075 μ.
Αριθμός ευρετηρίου: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, 2773
Χώρος έκθεσης: Πτέρυγα Περιοδικών Εκθέσεων, Αίθουσα ΙI
Πηγή: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
No comments:
Post a Comment