Οι ρωμαϊκές στοές εξόρυξης χρυσού
στη Ρόσια Μοντάνα Ρουμανίας
Ένα μεταλλείο χρυσού στη Ρουμανία απειλεί σοβαρά τη μοναδική πολιτιστική κληρονομιά και το περιβάλλον της κοιλάδας Ρόσια Μοντάνα, που περιλαμβάνει in situ ρωμαϊκά κατάλοιπα των αρχαίων ορυχείων.
Η διάσημη Ρουμάνα ηθοποιός Μάγια Μόργκενστερν ενώνει τη φωνή της κατά της λειτουργίας των ορυχείων χρυσού της χώρας της που βρίσκονται πάνω από αρχαιολογικό χώρο.
Η περιοχή αυτή έχει ενταχθεί στον κατάλογο των απειλούμενων πολιτιστικών και ιστορικών χώρων, σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα «Guardian», που σημειώνει ότι το τοπίο της Ρόσια Μοντάνα και τα γύρω χωριά της έχουν μεταμορφωθεί από την εξόρυξη χρυσού, που συνεχίζεται για πάνω από τρεις χιλιετίες. Το θέμα αυτό θυμίζει πολύ τις δικές μας Σκουριές Χαλκιδικής.
Ακόμα μία σύμπτωση
Το μεταλλείο θέλει να εγκαταστήσει η ρουμανική μεταλλευτική εταιρεία Gabriel Resources, η οποία ανήκει στην αμερικανική Lioumont. Μία ακόμη σύμπτωση με τη δική μας περίπτωση είναι ότι η Gabriel Resources ανήκει στον Ρουμάνο Φρανκ Τιμς, ιδιοκτήτη της European Goldfields, που αγόρασε το 95% της Ελληνικός Χρυσός και το πούλησε στην καναδική Eldorado Gold. Σύμφωνα με τους κατοίκους και τους ακτιβιστές που αντιδρούν, στην περιοχή σχεδιάζεται να γίνει το μεγαλύτερο επιφανειακό χρυσωρυχείο της Ευρώπης, ξεριζώνοντας τους όμορφους λόφους, την πόλη, τους κατοίκους της και μοναδικούς αρχαιολογικούς θησαυρούς.
Ο αγώνας των κατοίκων της περιοχής κρατάει περίπου από το 1997, όταν έγιναν γνωστά τα σχέδια διάνοιξης του επιφανειακού ορυχείου. Η Ρόσια Μοντάνα, όπως και η Χαλκιδική, έχει την τύχη και την ατυχία να έχει στο υπέδαφός της πλούσια κοιτάσματα χρυσού. Γι' αυτό και βρισκόταν πάντα στο στόχαστρο των κατακτητών από τα ιστορικά χρόνια, με αποκορύφωμα τη ρωμαϊκή εποχή, οπότε και έγινε εντατική εξόρυξη χρυσού. Οι Ρωμαίοι έσκαψαν κυριολεκτικά τα έγκατα ολόκληρης της περιοχής για να βγάλουν από τα σπλάχνα της το πολύτιμο μέταλλο. Το δίκτυο υπόγειων στοών για την εξόρυξη ήταν τόσο αριστοτεχνικό, που πολλοί το παρομοιάζουν με υπόγεια Ακρόπολη. Οι κάτοικοι που αντιδρούν λένε ότι εκεί βρίσκονται οι πιο καλά διατηρημένες ρωμαϊκές στοές παγκοσμίως. Αυτές ακριβώς οι στοές χιλιομέτρων, όπου έχασαν τη ζωή τους χιλιάδες σκλάβοι από κάθε γωνιά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, έχουν ανακηρυχτεί σε αρχαιολογικό χώρο, προστατευόμενο από τη νομοθεσία της χώρας. Παρ' όλα αυτά, η προσπάθεια να δοθεί άδεια για την εξόρυξη δεν έχει σταματήσει. Όπως γνωρίζουν οι κάτοικοι της ΒΑ Χαλκιδικής, που πολλές φορές στο παρελθόν ένωσαν τη φωνή τους με τους Ρουμάνους κατοίκους και ακτιβιστές που αντιτίθενται στην «επένδυση», η ενδιαφερόμενη εταιρεία, παρά τις αποφάσεις των αρχών, δεν σταματά να επικαλείται διάφορους λόγους για να επανέλθει και να βρει ένα παράθυρο στη νομοθεσία που να της επιτρέψει την εξόρυξη. Το πρόγραμμα της «επένδυσης» προβλέπει τη δημιουργία τεσσάρων ορυχείων ανοιχτής εξόρυξης και μιας μεγάλης δεξαμενής εναπόθεσης αποβλήτων.
Οι κάτοικοι συνεχίζουν τον αγώνα, ενώ στο πλευρό τους βρίσκεται και η διάσημη Ρουμάνα ηθοποιός Μάγια Μόργκενστερν, η οποία πρωταγωνιστεί σε ένα συγκλονιστικό βίντεο για την καμπάνια «Σώστε τη Ρόσια Μοντάνα». Η ηθοποιός εμφανίζεται σε ένα επιφανειακό ορυχείο και βγάζει τα χρυσά κοσμήματα που φοράει τραβώντας τα τρυπητά σκουλαρίκια της, που της ματώνουν τα αυτιά, και τα προσφέρει σε αυτούς που θέλουν το χρυσό της περιοχής. «Ορίστε, κύριοι. Όλος ο χρυσός μου. Μόνο αφήστε μας στην ησυχία μας», λέει η διάσημη ηθοποιός, απευθυνόμενη στους «επενδυτές»:
Στη λίστα και το Τατόι
Στην ίδια λίστα της Europa Nostra, στην οποία συγκαταλέγεται η Ρόσια Μοντάνα, περιλαμβάνονται ακόμη το πρώην βασιλικό κτήμα του Τατοΐου, η νεκρή ζώνη μήκους 1,5 χιλιομέτρου στο ιστορικό κέντρο της Λευκωσίας, η εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Παύλου στην Αρμενία, το ρωμαϊκό αμφιθέατρο στο Δυρράχιο της Αλβανίας, οι οχυρώσεις Βομπάν του 17ου αιώνα στην Μπριανσόν της Γαλλίας, οι ηλικίας 200 χρόνων λάμπες υγραερίου στους δρόμους του Βερολίνου, η Ακρόπολη της Αλεξάνδρειας στη βόρεια Ιταλία, το αναγεννησιακό μοναστήρι του Σαν Μπενεντέτο κοντά στη Μάντοβα της Ιταλίας, το μοναστήρι και η εκκλησία του Ιησού στη Σετούμπαλ της Πορτογαλίας, η νεολιθική τοποθεσία Vinca-Belo Brdo κοντά στο Βελιγράδι, η γειτονιά του El Cabanyal-Canyamelar στη Βαλένθια, η αρμενική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Μαρντίν της Τουρκίας, και η ιστορική πόλη της Hasankeyf και τα περίχωρά της στην Τουρκία.
Πηγή: Σ. Αποστολάκης, Ελευθεροτυπία
No comments:
Post a Comment