ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ
ΜΙΑ ΟΝΕΙΡΕΜΕΝΗ ΤΣΟΠΑΝΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ ΠΟΥ , ΔΥΣΤΥΧΩΣ , ΤΗΝ ΑΦΗΣΑΜΕ ΚΑΙ ...ΞΕΘΩΡΙΑΣΕ.....ΕΣΒΗΣΕ...
Ανάληψη 1938 στον Αρδίνη , στην πάνω φωτογραφία σε κάποιο “ ξαπόσταμα “ στον πηγαιμό και στην κάτω λίγο πριν το..φαγοπότι . Αναγνωρίστηκαν Φωτοπουλαίοι , Παναγαίοι και Μαργελαίοι .
*****
Έφτασε και η γιορτή της Αναλήψεως του Σωτήρος , η μεγαλύτερη τσοπάνικη γιορτή των παλιότερων χρόνων , και ετοιμάσαμε μερικά κείμενα χαρακτηριστικά , με το απαραίτητο φωτογραφικό υλικό , για να θυμούνται οι παλιοί και φυσικά να μαθαίνουν οι νέοι .
Περίεργη ράτσα εμείς οι Λιδορικιώτες ( όσοι έχουμε απομείνει ) , όλοι κόβουμε...φλέβες για την παράδοση , όλα τα θέλουμε ...παραδοσιακά , αν και είναι αμφίβολο αν γνωρίζουμε όλοι μας τον ορισμό της παράδοσης , αλλά αλήθεια τι ακριβώς είναι τελικά η παράδοση ; μήπως είναι αυτό που κάνουν μερικοί νεοφτηνοκουλτουριάρηδες που , για φτηνή κατανάλωση , μιλάνε στα διάφορα τζερτζελοπανήγυρα , μισοτρώγοντας τα φωνήεντα μιμούμενοι , δήθεν , τους ..παλιότερους ; ή μήπως είναι παράδοση το να στρογγυλοκάθεσαι στον πλάτανο ( απορώ πως δεν έχει ξεραθεί μ' αυτά που ακούει και βλέπει ) παραγγέλνοντας..δανατά : βάρα νια τικίλα ή ιένα μαρτίν’...μι πάγου....
Όχι καλοί μας φίλοι , αυτή δεν είναι παραδοσιακή συμπεριφορά είναι απλώς ( λίαν επιεικώς ) θλιβερή κατάντια , ρεζιλίκι , αλλά ας δούμε τι λένε τα..κιτάπια για την π α ρ ά δ ο σ η : “ Παράδοση λοιπόν και φυσικά “ Παρσδοσιακό “ είναι κάθε τι που μεταδίδεται προφορικά από γενιά σε γενιά και ο πληθυντικός της , π α ρ α δ ό σ ε ι ς : συνήθειες , ηθικές αντιλήψεις , αρχές καθιερωμένες .
Παράδοση , φίλοι μας , είναι το άρωμα , η υπέροχη γεύση του παρελθόντος , η μυρωδιά των ασβεστωμένων πεζοδρομίων και των αυλών , τις γιορτές και τα Σαβατοκύριακα , η ευωδιά της μοσχομολόχας με το κυδώνι το γλυκό , που ‘φτιαχνε η μάνα στην παραστιά , κι' ακόμα η ευωδιά της τραχανόπιτας , της λαχανόπιτας και των σαρμάδων , που πλημμύριζε τις γειτονιές μας τις Κυριακές τα μεσημέρια , είναι η υπέροχη μελωδία , απ' τα κουδούνια και τα κύπρια των κοπαδιών καθώς γυρνούν το σούρουπο κι' ο τρυφερός χαιρετισμός του χωριανού που σου προσφέρει την καρδιά του , ολάνοιχτη , μ' ένα χαμόγελο , με μια κουβέντα , κι' ακόμα ο απόηχος του αργαλειού και το γλυκό τραγούδι των κοριτσιών που κάνουν όνειρα , υφαίνοντας τη ζωή τους ..
Η παράδοση είναι πάντα ζωντανή , είναι διαρκώς ανάμεσά μας , μέσα στην ψυχή μας , μέσα στο.. αίμα μας , είναι η ίδια μας η ζωή...η βαριά κληρονομιά των προγόνων μας , ένας πραγματικός θησαυρός....
Γι' αυτό το θησαυρό λοιπόν που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας εμείς τι κάναμε ; τι κάνουμε ; για να τον διατηρήσουμε και να τον παραδώσουμε στα παιδιά μας ; στα εγγόνια μας ; τι ; απολύτως τίποτα και ξέρετε γιατί ; γιατί το θέμα δεν...πουλάει , δεν φέρνει...ψήφους και κέρδος , βέβαια κάποτε- πότε όταν μας βολεύει , την ξεθάβουμε , την έρμη την παράδοση , την ξεσκονίζουμε , την ψευτογυαλίζουμε , τη..” μασκαρεύουμε “ , την στήνουμε κάπου όρθια , φωτογραφιζόμαστε μαζί της ( παλιά μας τέχνη... κόσκινο ) και την ...ξαναθάβουμε μέχρι να την ...ξαναχρειαστούμε ....κατά τα άλλα κοβόμαστε για το Λαογραφικό Μουσείο , λες κι' αυτό θα ...ζωντανέψει την παράδοσή μας που ‘ναι νεκρή...από χρόνια , κούνια που μας κούναγε....α..δεν ξέρουμε ίσως η κατασκευή του ίσως να ..παρουσιάζει ξεχωριστό ..ενδιαφέρον , βλέπεις μερικά θέματα είναι πολύ “ λεπτά “....
Θα μας πει όμως , και με το δίκιο του , κάποιος αναγνώστης μας , προς τι όλη αυτή η παραδοσολογία ; προς τι παραμονή της Αναλήψεως ; η απάντηση είναι απλούστατη , από νοσταλγία και μόνο , και ξέρετε γιατί ; γιατί όλοι γνωρίζουμε καλά , τι ήταν η γιορτή αυτή για τους τσοπάνηδες και την περιοχή μας γενικότερα . 'Ολο το χωριό ήταν στο πόδι τέτοια μέρα , οι τσοπάνηδες καλούσαν φίλους , γνωστούς και συγγενείς στις στρούγκες τους , πάνω στα βουνά , όπου μέσα στην ανοιξιάτικη ομορφιά και την θερμή φιλοξενία των τσελιγκάδων μας γίνονταν ονειρεμένα , αξέχαστα γλέντια , ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ , άνιφ τικίλας κι μαρτνιού ουν δη ροκς , αλλά με σούβλα , πίτες , ψιμοτύρια , γιαούρτια και ζυμωτό ψωμί , γιοματάρι απ’ το κατώι , μα πάνω απ' όλα με Α Γ Α Π Η και αλληλοεκτίμηση . ( είδη δυστυχώς... εξαφανισθέντα ...).
Είμαστε και μεις απ' τους τυχερούς που ζήσαμε τέτοιες όμορφες στιγμές , που γευτήκαμε την υπέροχη , την άδολη και Α Ν Ι Δ Ι Ο Τ Ε Λ Η φιλοξενία των χωριανών μας αυτή τη μέρα , κάτι που αξίζει να μείνει ζωντανό , να το μεταφέρουμε έστω και σαν μια γλυκιά και νοσταλγική ανάμνηση , στα παιδιά μας και στα εγγόνια μας .
Η γιορτή λοιπόν της Αναλήψεως , έτσι όπως την είχαμε ζήσει και την ξέραμε , δεν υπάρχει πια , και δεν υπάρχει γιατί εμείς δεν τη..βοηθήσαμε να..επιβιώσει , γι’ αυτό και δεν πρέπει να κακοπαθιόμαστε σαν να μας έφταιξαν κάποιοι άλλοι ..
Για να μαθαίνουν οι νεότεροι , αλλά και να θυμούνται οι μεγαλύτεροι , δημοσιεύουμε αναμνηστικές φωτογραφίες από παλιές γιορτές Ανάληψης στα Λιδορικιώτικα βουνά , σε στρούγκες χωριανών μας ..
Ανάληψη 1934 , στα ριζά της Πλέσιβας , πέρα απ’ τη Μπελεσίτσα . Η σούβλα όρθια , και μπροστά το “ μπακράτσι “ και η “ βεδούρα “ με γάλα και γιαούρτι . Αναγνωρίστηκαν οι οικογένειες Δημ. Ευσταθίου και Κ. Μίχου ( δάσκαλου )
Ανάληψη στη δελκαετία του ‘50 , στη Γκιώνα . Θαν. Φωτόπουλος , Ανδρ. Δελενίκας , Γ. Αποστολόπουλος – Ματέρος , Χαρ. Ζέκιος και τελευταίος ο Γ. Αποστολόπουλος – Μαρδώνης
Ανάληψη 19 – 5 -1939 στη στρούγκα του Αλ. Πουρνιά , λίγο πριν αρχίσει το…φαγοπότι . Με τη σούβλα στο χέρι ο Τάσος Πουρνιάς αναγνωρίστηκα ακόμα Αθαν. Αποστολόπουλος – Καφέτσης , Σπ. Πανάγος με την οικογένειά του και η Ασ. Πανάγου
Ανάληψη 1955 στη “ Μπαχατούρ “, Βασ. Καραμήτσος , Γ.Καψάλης , με το δίκοχο , Θαν. Μοναχογιός , Δημ . Καφέτσης , Δημ. Βούλγαρης , Διον. Παλούκης , Στ. Μαργέλλος , Χαρ. Μαργέλλος ( Αρπάλης )…
Καλή σας μέρα και καλή αυριανή …
Απ’ το “ Λιδωρίκι “ με αγάπη ….Κ.Κ
No comments:
Post a Comment