NOΣΤΑΛΓΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ ..ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ .

   ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΟ…ΠΑΡΕΛΘΟΝ

        ΟΣΑ  ΘΥΜΑΜΑΙ

Περνώντας το  καλοκαίρι  , και  πέφτοντας  στο  χωριό  μας  σε .... χειμερία  νάρκη , όλο   γυρνάμε  νοσταλγικά σε  χρόνια  και  εποχές  που  μας  σημάδεψαν , άλλοτε  ευχάριστα  κι’ άλλοτε δυσάρεστα  , και  ..κολυμπάμε , έστω και  για  λίγο  στις  αναμνήσεις  μας , που  άλλοτε  είναι τρυφερές  σαν  χάδι , μα  και  καμιά  φορά μαχαίρια …δίκοπα ..
   Τούτη  την  εποχή , θες  απ’ τα …συγκοινωνιακά  πάθια  του  χωριού μας  αλλά  και της  Δωρίδας  ολόκληρης , της ..ορεινής  πάντα , θες απ’ τη  νοσταλγία  των  δεκαετιών ΄50 και  ΄60 , θες  μερικές  παλιές  φωτογραφίες  απ’ τα..” συγκοινωνιακά “ των δεκαετιών  που  προανέφερα  , που  μου  έστειλε  ένα  αγαπητός  φίλος , και  αναφέρονται  σε  θέματα  και  καταστάσεις , που  έζησα  παιδί , από πολύ  κοντά θες  θες  η  νοσταλγία   και  πολλά  ακόμα…θες , κολύμπησα  θέλοντας  και  μη , στο “ βούλιαγκα “ των  αναμνήσεων , που  είναι  και  πολλές  και …έντονες …
Όπως  θα  γνωρίζετε  αγαπημένοι μου  φίλοι , τελευταία το  12ον ΚΤΕΛ Φωκίδας , έκοψε  όλα  σχεδόν  τα  απογευματινά  δρομολόγια από και προς  όλους  σχεδόν  τους  προορισμούς , με  αποτέλεσμα  να δημιουργηθούν  σοβαρότατα  προβλήματα στους  κατοίκους της  περιοχής  μας  αλλά  κυρίως στους  μαθητές  μας  και  τους  έχοντες  ανάγκη ιατρικών  εξετάσεων , και  των πιο  απλών , που  αναγκαστικά γίνονται  στην  Άμφισσα .
   Η σημερινή  λοιπόν  κατάσταση , τριτοκοσμική  θα  λέγαμε , μας  ανάγκασε  να  νοσταλγήσουμε , συγκοινωνιακά  τουλάχιστον , τις .. μακρινές δεκαετίες  ‘50 και  60’ , που  ακόμα  οι  συγκοινωνίες  ήταν στα  ..” σπάργανα “, δυστυχώς  αυτή  είναι  η  σκληρή  πραγματικότητα .
   Οι  εποχές  εκείνες , νοσταλγικές  για  πολλούς  λόγους , μπορεί  να  υστερούσαν στον..” υλικοτεχνικό “ τομέα , λεωφορεία κλπ , μπορεί οι  δρόμοι μας  να  είχαν  τα  μαύρα  τους  τα  χάλια , και η τεχνολογία  , γενικά , να ήταν..μεσαιωνική , είχε  όμως  χιλιάδες  άλλες  ομορφιές και  πλεονεκτήματα , με  πρώτο  και  καλύτερο τον ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ  ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ , που ,  κακά τα  ψέματα , όσο και  αν  άλλαξαν οι  καιροί , αλλά και  οι άνθρωποι  ακόμα , ΉΤΑΝ  ΟΛΑ  ΤΑ  ΠΛΟΥΤΙΑ  ΤΟΥ  ΚΟΣΜΟΥ .
   Οι συγκοινωνίες  της  εποχής  εκείνης , είναι  θέμα  που πρέπει  να  μας  απασχολήσει σοβαρά , σε  σύγκριση  φυσικά με  τη  σημερινή  κατάσταση , που  είναι τελείως  διαφορετική  από  κάθε  άποψη .
   Όπως  προείπαμε η τότε τεχνολογία  στην Ελλάδα και  μάλιστα  στην  Επαρχία , ήταν …ανύπαρκτη . Έτσι για  την  ιστορία , αναφέρουμε για  ενημέρωσή  σας περισσότερο , πως όταν  , τότε , λέγαμε ο τάδε ιδιοκτήτης έφερε ..καινούργιο  λεωφορείο , εννοούσαμε πως ήταν  ..καινούργιο στην περιοχή μας , γιατί  όλα  σχεδόν  αυτά  τα  λεωφορεία της  εποχής , ήταν από..δεύτερο και  τρίτο  χέρι , είχαν  αρχίσει  δηλαδή τη..ζωή  τους σε συγκοινωνίες  μεγάλων πόλεων , και όταν εκεί..έτρωγαν  τα..ψωμιά  τους  και ” πάλιωναν “ περνούσαν  σε  μικρότερες  πόλεις καταλήγοντας  στο  τέλος  σε  επαρχιακές  γραμμές , όπως  οι  δικές  μας .
   Για  να  καταλάβετε  καλύτερα  θα  σας  φέρω  ένα χαρακτηριστικό  παράδειγμα , όταν π.χ τα 18αρια , τα  παλιά  δηλαδή  λεωφορεία 18  θέσεων , “ αποσύρθηκαν “ απ’ τις  συγκοινωνίες μεγάλων  πόλεων λόγω  ηλικίας , δεν πήγαν  χαμένα , δεν  πουλήθηκαν  για  παλιο..σίδερα , όπως  θα  πίστευε  ο  καθένας  μας ,  όοοχι  βέβαια , απλά τα..σοβάτισαν λίγο , τα ..συμμάζεψαν  και  τα  πήρανε σαν “ καινούργια “ επαρχιακά  ΚΤΕΛ , όπως  και  το  Φωκίδας ..
   Αυτό  που  “ μέτραγε “ τότε  πολύ , αγαπημένοι μου  φίλοι , ήταν η σχέση μεταξύ οδηγού  και βοηθού , με  τους  επιβάτες , που  λίγο  πολύ ήταν  γνωστοί  και  κοντοπατριώτες , μια  σχέση …στενά  συγγενική , θα  λέγαμε , και  ο  χαρακτηρισμός  μας  αυτός  δεν είναι  καθόλου  υπερβολικός , αλλά μάλλον…λίαν..επιεικής , άπειρα παραδείγματα θα  μπορούσα  να  σας  φέρω για  των γραφομένων  μου  το  αληθές , αλλά  δεν  χρειάζεται γιατί  υπάρχουν  τόσες  μαρτυρίες  αξιόπιστων  ανθρώπων ,  που  επιβεβαιώνουν και δείχνουν  ολοκάθαρα  τις  ανθρώπινες  σχέσεις εκείνων  των  εποχών .
  Από  κάποιες  αναφορές – περιγραφές , καταστάσεων της  εποχής  εκείνης  θα  καταλάβετε  πάρα  πολλά , ώστε  να  μη  χρειάζονται  παραπέρα  εξηγήσεις…

Όπως  λοιπόν  είπαμε  παραπάνω οι σχέσεις επιβατών  και  ανθρώπων που  είχαν  σχέση με  το  αυτοκίνητο , πράκτορες, οδηγοί και  βοηθοί ( εισπράκτορες ) πολύ  ανθρώπινες , και  έχουν  μείνει  στην  ιστορία  των  συγκοινωνιών  μας .  Στην παραπάνω  φωτογραφία , που  είναι  βγαλμένη  στο  τέλος  της  δεκαετίας  του  1940 στον κεντρικό  δρόμο  της  Αράχωβας , μπροστά  στην περιβόητη ταβέρνα – εστιατόριο  του  Καραθανάση , από  αριστερά ο αείμνηστος  Βασίλης  Τσινταβής  , απ’ το  Σερνικάκι , με  το Θόδωρο  Τσιώτα , Μαλαντρινιώτη και γαμπρό  του  χωριού μας , παντρεύτηκε  την  κόρη  του Κώστα  Πανάγου , Μαρία . Και οι  δυο  καμαρώνουν μπροστά στο 46078 λεωφορείο μάρκας DODGE ενώ πίσω  δεξιά , ο  “ βοηθός “ τότε  Κώστας  Χαρδαλούπας , φτιάχνει  το μαλλί , σαν  γνήσιος..Πλεσσιώτης , και  τρέχει  για  να  φωτογραφηθεί κι’ αυτός .
   Ο μπάρμπα  Βασίλης λοιπόν  ο Τσινταβής , ήταν  λογιστής  και  πράκτορας της  τότε κοινοπραξίας , Κοινό Ταμείο λεγόταν , υπεύθυνος  του  πρακτορείου  της  Αθήνας , όταν  ακόμα  ήταν  πλάϊ στη  Μητρόπολη , και  μη  σας  παραξενοφανεί , ήταν “ άγαπητός..συγγενής  και  φίλος “ όλων ανεξαιρέτως των  επιβατών , έχοντας  όμως  μια  ξεχωριστή συμπάθεια στους  Δωριείς , και  είχε  βέβαια  τους  λόγους  του . Αγαπούσε   λοιπόν  “ ξεχωριστά “ τους  Δωριείς ο  αξέχαστος  μπάρμπα Βασίλης , και  μάλιστα είχε  να  το  λέει πως “ οι  Δωριείς είναι  καλύτεροι  άνθρωποι  απ’ τους δικούς μας , εννοώντας  τους  Παρνασσιδείς  , εξηγώντας  βέβαια και  το  γιατί , με  απλά …χειροπιαστά  παραδείγματα . Πολλές  φορές κάποιοι  επιβάτες , κυρίως  γυναικούλες και  ηλικιωμένοι  Δωριείς , δεν  είχαν για  διάφορους λόγους , το..” ακριβές “ αντίτιμο του  εισιτηρίου , και  όπως  καταλαβαίνετε , ο  μπάρμπα  Βασίλης  έδινε  τη λύση βάζοντας ό  ίδιος τα “ χρειαζούμενα “ ξέροντας  όμως  καλά-καλά , πως μόλις  η  θεια θα  πήγαινε  στο  χωριό  θα ‘ κανε  κάθε  τι  για  να  στείλει τα  χρωστούμενα , και  όχι  μόνον , αφού πάντα έστελνε  και  κάνα..καλαθάκι με  καλούδια . Αυτή τη  χειρονομία  την  είχε  κάνει πολλές  φορές και  σε Δωριείς  αλλά  και  σε  κάποιους  Παρνασσιδείς , εκεί  λοιπόν βρισκόταν η  διαφορά , οι Δωριείς , κατά  τεκμήριο  πολύ…φτωχότεροι απ’ τους  γείτονές  τους , ήταν  συνεπέστατοι στις  υποχρεώσεις  τους , σε  αντίθεση με  τους  …γείτονες , αυτό  λοιπόν , το ΄λεγε και  το  ξανάλεγε  ο  αξέχαστος  μπάρμπα  Βασίλης . Προσωπικά τον αείμνηστο  Βασίλη  Τσινταβή , τον  αποκαλούσα μπάρμπα , δηλαδή  τον  θεωρούσα  στενό  συγγενή , ήταν  βέβαια καλός  φίλος  του  πατέρα  μου αλλά  και  με  ποιόν  δεν  ήταν  φίλος ..
   Δίπλα στον  μπάρμπα  Βασίλη , όπως  είπαμε είναι  ο  αείμνηστος Θόδωρος  Τσιώτας , απ’ το  Μαλανδρίνο για  τον  οποίο μας  λέει  ο γιος του  Βασίλη  Τσινταβή , Θύμιος  Τσινταβής , γνωστός  Δικηγόρος  της Αθήνας  : “….. Ο Θόδωρος Τσιώτας  ( απ’ τ’Μαλαντριν ντε ) ένας  απ’ τους  πλέον  έντιμους  και “ μακροβιότερους “  αυτοκινητιστές της  Δωρίδας , που  ξεκινώντας  κι’ αυτός , φτωχό  παιδί απ’ το  χωριό  του , με  έντιμο και  ηθικό  χαρακτήρα , κατόρθωσε να  εξελιχθεί σ’ένα τίμιο και  σωστό μ πατριώτη άνθρωπο  και  οικογενειάρχη , για  τον  οποίο  μόνο  καλά  λόγια μπορούσες να  ακούσεις ,
   Το λεωφορείο , όπως  όλο  βλέπετε , έγραφε  μπροστά το  περίφημο “ ΑΘΗΝΑΙ  ΛΙΔΩΡΙΚΙΟΝ “ και οδηγός  του  ήταν  ο Θ. Τσιώτας , ανήκε δε  σε ένα  αδελφό  του Θαν. Πίτσιου , που  είχε  το  σπίτι στο  Αλωνάκι , που μάλλον  τον  έλεγαν  Γιώργο , μετά  δε  το  θάνατό  του , στη  δεκαετία  του ‘50 , περιήλθε  κληρονομικά  στον  αδελφό του Ξενοφώντα Πίτσιο , που  ήταν  τότε  Αστυνομικός  Διευθυντής  στην , τότε , Αστυνομία  Πόλεων στην  Αθήνα αλλά και   εξαίρετος  άνθρωπος   και  πατριώτης .
  Απ’ αυτόν  το  αγόρασε  ο Θ.Τσιώτας , που  όπως  είπαμε  ήταν  γαμπρός  του χωριού μας  αφού  είχε  παντρευτεί  τη κόρη  του  Κώστα  Πανάγου , Μαρία . Στη φωτογραφία  όπως  προείπαμε , πίσω  δεξιά στο  βάθος , διακρ’ίνεται  και  ο Κώστας  Χαρδαλούπας , απ’ την  Πλέσσα , πυ  χτενίζεται  και  τρέχει  να  προλάβει  να μπει  κι’ αυτός  στη…φωτογραφία . Ο ΄Κώστας  ήταν  τότε βοηθός  στο  λεωφορείο αυτό αλλά σιγά- σιγά  με  τη  δουλειά  του  και  την καλή του  συμπεριφορά , έγινε  οδηγός  και  αργότερα ιδιοκτήτης  αυτοκινητιστής  απ’ τους  μακροβιότερους .
   Φτωχόπαιδα βλέπεις , που  εξελίχτηκαν , με  σκληρή  δουλειάκαι  πολλές  στερήσεις σε  σωστούς  ανθρώπους  και  επαγγελματίες .

Στη  φωτογραφία  αυτή , είναι  ο Γιάννης  Ράντος , αριστερά , απ’ τη  Γρανίτσα , με  ένα  απ’ τα  πρώτα  λεωφορεία  του , που ένωνε τότε ( 1944 και  μετά ) την  Αθήνα με το απομονωμένο  Λιδωρίκι ( Αθήναι – Λιδωρίκιον στη..μετώπη ) και όχι  μόνον.. Η φωτογραφία  είναι βγαλμένη στον  κεντρικό  δρόμο της  Αράχωβας , όπου σταματούσαν τότε  τα  λεωφορεία για  να  ξαποστάσουν οι  επιβάτες και  μερικοί  απ’ αυτούς , όσοι  είχαν  χρήματα βέβαια , να  φάνε  στο “ μαγειρειό “ του  Καραθανάση , δίπλα  στα  σκαλάκια  , όπως  και  σήμερα .
                                       *         *
   Λέει εδώ  ο Θύμιος  Τσινταβής : “ …δίπλα  του ένα  Λιδορικιωτάκι τότε 16-17  χρόνων , θαυμάσιος  και  πάντα ευγενέστατος και εξυπηρετικός  με  όλους  Γιάννης Αποστολόπουλος , γείτονάς  μου σήμερα  στο  Βαρούσι . Έχει  γράψει  ιστορία στη  συγκοινωνία του  ΚΤΕΛ , πρώτα  σαν  βοηθός και  μετέπειτα  σαν  οδηγός , με  βοηθό τον  Θανάση  Ράπτη ( απ’ τη  Σκαλούλα ), εξαίρετο  άνθρωπο .
   Και  οι  δυο αυτοί  εξυπηρετούσαν τον  κόσμο  τότε , πολλές  φορές  και  χωρίς  χρήματα . Είναι  χαρακτηριστική  η  φράση που  χρησιμοποιούσαν , σε  πολλές  περιπτώσεις , ανθρώπων της  τότε  εποχής ( μετά  τον  πόλεμο και  στη  δεκαετία  του ‘5ο ), όπου τα  χρήματα ήταν  λιγοστά ως ..ανύπαρκτα . Σε περιπτώσεις , όπου  περισσότερο γυναίκες  βέβαια , ήθελαν  να  ταξιδέψουν με  το  λεωφορείο , αλλά δεν είχαν  χρήματα  για  το  εισιτήριο , στεκόντουσαν μπροστά  στην  πόρτα , με  το δίλημμα : να  ανέβω  ή να  πάω  με  τα πόδια …άκουγες  τη  στιχομυθία :.  “ Άντε  θειά ανέβα  να  ξεκινήσουμε καμιά  φορά . Μα παιδί μ’ δε…βγαίνω…’Αντε δεν π’ράζει ..ΚΟΛΛΑ  ΠΑΝ..ΝΤΕ… !!

Αράχωβα , 1-6-1950 , αριστερά  ο αξέχαστος  φίλος Θόδωρος  Τσιώτας , οδηγός , με  τον  16 χρονο βοηθό του  τον  Μπάμπη   Φαλίδα , μπροστά στην  ταβέρνα του  Καραθανάση , μόνιμο  στέκι των ταξιδιωτών , για …” κουκινσ’τό κι…κόκκ’νου Αραχουβίτ’κου …κρασί …..

      Πολλά , πάρα  πολλά , ‘έχουμε  να  πούμε αγαπημένοι  μου  φίλοι , για  τα τα “ Συγκοινωνιακο..ταξι  ..διωτικά του  χωριού μας  αλλά  και της  Δωρίδας  γενικά , των  δεκαετιών 1950  , 1960  και όχι μόνον , και  θα  προσπαθήσουμε , μέσα  από τις  προσωπικές μας εμπειρίες αλλά και αφηγήσεις  φίλων  που  έχουν  “ αναμνήσεις “ από την  εποχή  εκείνη , να  ματαφέρουμε και  την  σχετική ..” περιρρέουσα “ ατμόσφαιρα που  επικρατούσε στο  χωριό μας , σε  σχέση με  συγκοινωνίες , οδηγούς και  βοηθούς , που  τότε  είχαν  μεγαλύτερες  “ σχέσεις “ αφού  κάθε  βράδυ διανυχτέρευαν στο Λιδορίκι 5-6 άτομα  για  να  “ πάρουν “ τα  πρωινά  δρομολόγια , που  τώρα  βέβαια δεν  υπάρχουν ..

Λιδορίκι  1951 , το  Ανδρεοπουλαίϊκο λεωφορείο , του  αείμνηστου Γιάννη Ανδρεόπουλου , απ’ την  Ερατεινή , “ αραγμένο “ μέσα  στο  Αλωνάκι  για  να “ πάρει “ δρομολόγιο . Μπροστά δυο φίλοι και  συνεργάτες , αριστερά  ο  οδηγός  του  αυτοκινήτου Νίκος  Σταματόπουλος , ανιψιός  του Γιάννη Ανδρεόπουλου και  ο πράκτορας του  ΚΤΕΛ Θανάσης  Φωτόπουλος . Ας  σημειώσουμε  πως  ο Νίκος , εξαίρετο  παιδί , είχε  ανήμερα του  Αγίου  Ευθυμίου ,  στα  πρώτα χρόνια  της  πενταετίας  του  ΄50 , σοβαρό  ατύχημα με αποτέλεσμα  να μείνει  παράλυτος την υπόλοιπη  ζωή  του .
    Το  ατύχημα  έγινε  στις στροφές  , πριν  μπούμε  στο Λιδορίκι , όπου  υπάρχει ένα  προσκυνητάρι του  Αγ. Ευθυμίου , εκεί σταμάτησαν  για  να  ανάψουν  το καντήλι , αλλά το  λεωφορείο , άγνωστο  γιατί , κύλησε απ’ το δρόμο , στο  γκρεμό , με  αποτέλεσμα  να  τραυματιστεί   σοβαρά  ο αξέχαστος Νίκος , που  ήταν  μέσα .
   Πριν ..” ταξιδέψαμε “ με  τη  βοήθεια  του αγαπητού φίλου Θύμιου Τσινταβή , αλλά  και  των  φωτογραφιών  που  μας  έστειλε , στα  όμορφα  εκείνα  χρόνια των  δεκαετιών ‘50 και  ‘60 , με  αναφορές  σε  συγκεκριμένα  πρόσωπα , που  έπαιξαν σημαντικό  ρόλο στα  τότε “ συγκοινωνιακά “ μας  πράγματα ..
   Yπάρχουν όμως πολλά  που  πρέπει  να  πούμε και  για  τα “ ντόπια “ λεωφορεία  όχι  μόνο του  ΚΤΕΛ , αλλά  και  των προηγούμενων  χρόνων που  δεν  υπήρχαν  “ οργανωμένες  “ συγκοινωνιακές  γραμμές , αλλά μεμονωμένα  λεωφορεία κάποιων..τολμηρών  επαγγελματιών , των “ σκαπανέων “ των  Δωρικών  συγκοινωνιών αλλά και  της  επικοινωνίας  γενικότερα .
   Στη ζωή  όμως  πάντα  υπάρχει η..αρχή , η  πρώτη  φορά  όπως  λέμε , έτσι  και  στη Λιδορικιώτικη  ζωή , την  προπολεμική  φυσικά , η  εμφάνιση  του  πρώτου  Λιδορικιώτικου  αυτοκινήτου έγινε  το  1919 ,όπως  μας λένε  οι  παλιότεροι , ας  το  δούμε  όμως …κρίμα όμως  που  δεν  υπάρχει κάποια  φωτογραφία  του  αυτοκινήτου  αυτού .
   Θα πρέπει  όμως  εδώ  να  αναφέρουμε πως πριν  απ’ το αυτοκίνητο  αυτό , στο  Λιδορίκι υπήρχε ο  θεσμός “ άμαξα – αγωγιάτες “ που  έλυνε  τα  μεταφορικά..προβλήματα , ανθρώπων  και …εμπορευμάτων ..
    Μια  άμαξα..αλογοκινούμενη , που έκανε  δρομολόγια  και  μεταφορές  από και  προς  την  Ερατεινή , είναι  και  η  εικονιζόμενη  παρακάτω , σε  φωτογραφία  βγαλμένη τον  Απρίλη  του  1913 , στον  Αντώνη  φυσικά , όπου  και ήταν η.. “ αφετηρία “ …
   Αξίζει  να  παρατηρήσετε λίγο την..” ποικιλία “ ενδυμασιών και  εμφανίσεων των επιβατών , που  ταξίδευαν για Ερατεινή . Διακρίνονται , ένας  φουστανελάς , ένας  στρατιώτης , που  μάλλον  επιστρέφει στη  μονάδα  του . όπως  καλά  βλέπετε η αφετηρία  ήταν  ακριβώς  στον  πλάτανο του  Αντώνη , όπου  δεν  υπήρχαν  ακόμα  σπίτια .

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΣΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ..

...ΚΑΙ ΤΟ ΑΔΟΞΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ...

Το πρώτο αυτοκίνητο που πάτησε τις...ρόδες του στο Λιδορίκι , ήταν ένα φορτηγάκι του Παναγιώτη Μποβιάτση ( Γύφτου ) απ' τη Στρούζα , το 1919 , πριν από 96 χρόνια .
Ο φριχτός παγκόσμιος πόλεμος του 1914-1918 , με τα εκατομμύρια των νεκρών και τις συμφορές που σκόρπισε σ' όλη την Ευρώπη , είχε τελειώσει . Οι στάχτες των ερειπίων είχαν καθαριστεί κι' άρχιζε η ανοικοδόμηση . Διορατικοί άνθρωποι σ' όλο τον κόσμο , άρχισαν να οραματίζονται ένα καλύτερο μέλλον για την ανθρωπότητα και να δουλεύουν για την επούλωση των πληγών της .
Μπορεί ο πόλεμος να χε σωρέψει χίλια δυο  δεινά , σκόρπισε φρίκη και τρόμο , έφερε όμως και μεγάλη τεχνική πρόοδο . Για την κάλυψη των αναγκών του , αναπτύχθηκαν πολύ τα μέσα συγκοινωνίας . Το υποβρύχιο , το αεροπλάνο , τα τανκς , τ' αυτοκίνητα , έφτασαν σε ζηλευτό ανάπτυξης και τώρα , που οι σκοτωμοί είχαν τελειώσει , έπρεπε τις τεχνικές αυτές βελτιώσεις να τις εκμεταλλευτούν οι άνθρωποι .
Χιλιάδες στρατιωτικά καμιόνια -άχρηστα πλέον-σκούριαζαν και διαλύονταν σαν παλιοσίδερα . Το συμμαχικό υλικό , αξίας δισεκατομμυρίων χρυσών λιρών , πήγαινε χαμένο στις διάφορες μάντρες , αζήτητο κι' άχρηστο .
Τότε , ο Παναγιώτης Μποβιάτσης , νέος με όνειρα πολλά και ανοιχτό μυαλό , δεν ήρθε απ' την Αμερική να αγοράσει γίδια , όπως έκαναν άλλοι , αλλά βλέποντας μπροστά που πάει η..ζωή κι' ο κόσμος αλλά και που υπάρχει ψωμί, έριξε το χρήμα του στην αγορά χωραφιών στο Χαλάνδρι και στ' αυτοκίνητα . Τ' αδέρφια και τα ξαδέρφια του τούλεγαν να " πάρει γίδια και να τους κρεμάσει τα μεγαλύτερα κυπριά , ν' αχολογάνε οι..Στρουζόραχες σαν τα..σαλαγάνε ", όπως έκαναν αυτοί , δεν τους άκουσε και κοίταξε τ' αυτοκίνητα , και τα πράγματα των δικαίωσαν.
Με λίγα λεφτά - σχεδόν τζάμπα - αγόρασε , απ' τον τότε ΟΔΙΣΥ , ένα στρατιωτικό παλιό καμιόνι , σκοπεύοντας να το δρομολογήσει Ερατεινή-Λιδορίκι , με οδηγό τον αδερφό του Νίκο . Ο ίδιος είχε στο Χαλάνδρι ένα άλλο μεγάλο αμάξι , το καμιόνι αυτό ήταν μάρκας Φορντ , με συμπαγή λάστιχα και αλυσίδα , όπως οι σημερινές μοτοσυκλέτες περίπου , τα δε φανάρια του λειτουργούσαν με...ασετιλίνη ! Το μέγεθός του όχι μεγαλύτερο από ένα σημερινό καλό τρίκυκλο .
Απ' τον Πειραιά , γεμάτο με διάφορα εμπορεύματα , το φόρτωσε σ' ένα μεγάλο καίκι κι' έφτασε στην Ερατεινή. Εκεί το ‘ βγαλαν με μεγάλα μαδέρια. Στην Ερατεινή , στο μώλο , μαζεύτηκε όλο το χωριό να το δει και να το θαυμάσει . Έγινε αγιασμός , και μετά τα σχετικά κεράσματα , το αυτοκίνητο , με οδηγό τον ίδιο τον Γύφτο , και επιβάτες τ' αδέρφια του Νίκο και Γιάννη ( το γνωστό μας Λιδορικιώτη αυτοκινητιστή ) , ξεκίνησε για το Λιδορίκι , εγκαινιάζοντας μια καινούργια...εποχή . Ο δρόμος ήταν ο ίδιος ο σημερινός , μόνο που ήταν στενότερος και σκιροστρωμένος , για τα κάρα , και βόλευε το καμιόνι με τα συμπαγή λάστιχα .Έβγαλε λοιπόν καλά τον ανήφορο μέχρι τ' Ανάθεμα , αν και κάπου-κάπου οι επιβάτες κατέβαιναν να πετάξουν καμιά πέτρα , ν' ανοίξουν το δόμο , όπου ήταν στενός , και να κάνουν και κάνα..σταυρό , να βάλει ο Θεός το..χέρι του !
Όταν όμως έφτασαν στ' Ανάθεμα και πήραν τον κατήφορο , ο Γύφτος διαπίστωσε με τρόμο πως δεν έπιαναν τα φρένα του . Κρύος ιδρώτας τον έπιασε , γιατί παρακάτω το γεφύρι ήταν πολύ στενό και η στροφή απότομη και φοβόταν μήπως πέσει έξω . Εξ' άλλου τ' αμάξια εκείνης της εποχής δεν ήταν ούτε " Μερσέντες " , ούτε " Ρολς- Ρους " .
Ψύχραιμος ο γύφτος , αναλογίστηκε την κατάσταση και τον κίνδυνο , είπε στ' αδέρφια του να κατεβούν και να πάνε να τον περιμένουν πιο κάτω , αυτός δε πήγε ως το γεφύρι , ίσιωσε μ' ένα φτυάρι λίγο το μέρος , ..έριξε μια ματιά στ' αδέρφια του , έκανε το σταυρό του , έβαλε μπροστά και..ξεκίνησε...
Η Παναγιά η Κουτσουριώτισσα , έβαλε το χέρι της κι' όλα πήγαν καλά , πέρασαν τη Βελλά και το Παραδείσι , καθυστέρησαν λίγο , από μια μοκροβλάβη , στου Κορδοπλή το ρέμα , και σε λίγο έμπαιναν θριαμβευτικά στο Λιδορίκι , κι' ακολουθούμενοι από την ..ξυπόλυτη..πιτσιρικαρία έφτασαν και στάθμευσαν στ' Αλωνάκι , όπου τ' αμάξι έμεινε για πάντα , όπως θα δούμε παρακάτω . Ο μακαρίτης ο Γύφτος , λογάριαζε να πάρει άδεια εκμετάλλευσης της γραμμής , βάζοντας οδηγό τον αδερφό του Νίκο . Τον έφαγε όμως η...πολιτική , τα δυο κόμματα , Βενιζελικοί και Βασιλικοί , ήταν στα μαχαίρια , ο Γύφτος ήταν αντίθετος με την κατάσταση και δεν του δωσαν την άδεια . Μετά έγινε η επιστράτευση , ο αδερφός του πήγε στρατιώτης -κι' έμεινε για πάντα στη Μικρασία -κι' έτσι τ'αυτοκίνητο έμεινε για πάντα αραγμένο στ' Αλωνάκι , έρμαιο στα χέρια των πιτσιρικάδων , ώσπου διαλύθηκε , έχοντας κάνει ένα και μοναδικό..ταξίδι...
Ο ίδιος ο Γύφτος , έφερε και το 1935 το πρώτο λεωφορείο στο Λιδορίκι , μια κίτρινη ΦΑΡΓΚΟ , αλλά και πάλι δεν μπόρεσε να πάρει..άδεια , κι' έτσι το δωσε στους Σιώκο και Ράντο .
   Βέβαια στις  αρχές της  δεκαετίας  του  ‘20 , άρχισαν  να  εμφανίζονται  τα  πρώτα  αυτοκίνητα  στο  χωριό μας , αλλά  αυτά  στο  επόμενο ..
   Αυτό , λοιπόν , το άδοξο τέλος είχε το πρώτο αυτοκίνητο του Λιδορικιού , στο..σωτήριο έτος ..1919, τώρα..τελευταία δηλαδή....-

   Το  άδοξο  τέλος του  πρώτου  Λιδορικιώτικου αυτοκινήτου δεν ..απογοήτευσε όμως τους  Λιδορικιώτες  αλλά  και τους  επίδοξους  αυτοκινητιστές  απ’ τα  γύρω  χωριά . Προς το  τέλος   της δεκαετίας  του 1910 , συγκεκριμένα στα  1918 , εμφανίζεται στο  χωριό μας  ένα  άλλο αυτοκίνητο ..με…όνομα  “ Η Κοπέλα “, του Δημ. Χριστόπουλου  - Καλομοίρη .
   Η μετάβαση  απ’ τα ..παλιά  συμβατικά  μέσα , που  είχαν  αρχίσει  να …μαραζώνουν ήταν  φυσικά  αναγκαία , έτσι οι “ αμαξάδες “ , οι “ αγωγιάτες “  , άρχισαν  να  προσαρμόζονται  σταδιακά και  να  προσανατολίζονται  στο  καινούργιο , αλλά σχετικά  όμως  πάντα ,   επάγγελμα  του  “ οδηγού “ και  να  ειδικεύονται σε..ταξιτζήδες , φορτηγατζήδες και οδηγούς  λεωφορείων .

Ένα  απ’ τα  πρώτα  λοιπόν  επαγγελματικά  αυτοκίνητα  που  εμφανίστηκαν  στο  Λιδορίκι ήταν  και η “ Κοπέλα “ , που τη βλέπουμε  στη  φωτογραφία μπροστά  στο σπίτι  του  Πολύζου , κάτω  στις  Λάκκες , ΄γύρω  στα  1920 – 22 , ενώ η  παρευρισκόμενοι το…διασκεδάζουν κανονικά . Ο Ζώης  ο συμβολαιογράφος , με  τη μπουκάλα στο  χέρι , κερνάει , για  ..άγνωστο  λόγο , τον  Κλώσσα , δεξιά  του , και  τον οδηγό  αλλά και ιδιοκτήτη της “ Κοπέλας “ Δημ. Χριστόπουλο – Καλομοίρη , που είναι  καθισμένος πίσω  από ένα  σακί με  εμπορεύματα , μια  στάμνα  και ένα  ακροκέραμο . Παραδίπλα , ο Μπούγαλης  , τσαγκάρης  απ’ το Κλήμα .
   Όπως καθαρά  βλέπετε , η “ Κοπέλα “ , δεν  είχε  και  πολλά..χαρακτηριστικά  αυτοκινήτου , σημερινού  τουλάχιστον , ήταν  ένα περίεργο και ..απίθανο “ κιβώτιο “ με  ρόδες , και  όμως  ήταν  ο ..σκαπανέας των  μετέπειτα  εξελιγμένων αυτοκινήτων που  έφεραν  πραγματική  επανάσταση στην πρόοδο της  ανθρωπότητας . Μετά βέβαια  από καμιά  δεκαριά  χρόνια , στα 1930-32 , η  “ Κοπέλα “ έχασε την …ομορφιά της  και τα  στολίδια  της , με  τα χρόνια  έφυγαν  κομμάτια  απ’ το “ αμάξωμά “ της , σε  σημείο που οι..” Λοιδορικιώτες “ με  τη..σκωπτική παντα διάθεσή τους , να  την..βαφτίσουν και να  τη λένε “ Το  ..ξεβράκωτο του…Καλομοίρη “ …
   Έτσι , γύρω στα  1935 “ παροπλίζεται “και  γύρω στα 1937 διαλύεται “ εις τα εξ ων..συνετέθη “ απ’ τις ..” ερευνητικές  διαθέσεις “ του Γ. Καραχάλιου και της  γνωστής  παρέας του ..
   Η δεκαετία  του  1920  και  οι  αρχές  της δεκαετίας  του 1930 , ήταν οι πιο…” παραγωγικές “ στον τομέα  του  αυτοκινήτου , τότε εμφανίστηκαν στο  χωριό μας ταξί , Λεωφορεία  και  φορτηγό  .
   Απ’ τους  παλιότερους αυτοκινητιστές  της  περιοχής μας ήταν  και ο Μαλανδρινιώτης  Αριστείδης  Πρωτόπαππας , με  το ..” κοβερτιμπλ “ αυτοκίνητό του  , που  είχε  και  αυτό  το όνομά του , “ ΒΑΡΔΟΥΣΙΑ “ .

Καμαρώστε  τα ..” Βαρδούσια “ στην..αφετηρία  , στον  Αντώνη , στο  ξεκίνημά τους για  κάποιο  δρομολόγιο Λιδορίκι – Ερατεινή , την  1-5-1928 . Αν  λάβουμε  υπόψη την  ημερομηνία  της  φωτογραφίας , μάλλον πρόκειται όχι για  ..συνηθισμένο  δρομολόγιο , αλλά  για  κάποια Πρωτομαγιάτικη  εκδρομή , κάτι που  συνηθιζόταν  απ’ τους ..έχοντες  Λιδορικιώτες .
   Δίπλα  στον οδηγό , Αρ.Πρωτόπαππα , κάθονται ο κ. Μαργέλλος – Καφτάνιας και  η Μαρία Λαλαγιάννη – Ψιμάραινα και  πίσω συγγενείς  και  μέλη  των  οικογενειών των Θαν. και Αλ. Λαλαγιάννη .
   Πολλοί  απ’ τους  φίλους  μας θα  αναρωτιούνται  φυσικά , πως  και  έδιναν  τότε  στα αυτοκίνητα  και  ονόματα , δεν είναι  δύσκολο να  πάρουν  απάντηση , απλά ήταν  κοντινή  η  εποχή των αμαξάδων που  έδιναν  , πάντα , στα  ζώα  τους ονόματα , κάτι  τέτοιο  λοιπόν  έκαναν  και οι πρώτοι  οδηγοί  και  αυτοκινητιστές …
   Στις  αρχές του  1930 , ο τότε  μεγαλέμπορος του χωριού μας  Θανάσης Λατσούδης , αγόρασε και ι .χ , μια “ Μπουίκ “ , απ’ τον  τότε  Πρύτανη του  Πολυτεχνείου αείμνηστο  Κιτσίκη , λεπτομέρειες θα  σας  έχουμε σε  επόμενη  αναφορά μας .
   Τη δεκαετία  όμως  του  1930 , εκτός  από επιβατηγά και  ταξί ,   στα  οποία  θα αναφερθούμε  εκτενέστερα στο  επόμενο , μια  κοινοπραξία εμπόρων  του  χωριού μας αποτελούμενη απ’ τους γνωστούς  Λιδορικιώτες  μεγαλεμπόρους  της  εποχής :  Θανάση  Λατσούδη , Δημ. Ευσταθίου , τον Δημ Ασημακόπουλο κ.α αγόρασαν ένα  φορτηγό  αυτοκίνητο για  τις  ανάγκες των  καταστημάτων  τους , με  οδηγό τον  Ευθ. Πίτσιο , αδελφό  του  μπάρμπα Θανάση .

Έτσι λοιπόν λύθηκε  το  πρόβλημα εφοδιασμού των  εμπορικών του  Λιδορικιού , που  μέχρι  τότε  γινόταν  με τους  αγωγιάτες απ’ την Ερατεινή στο  χωριό μας . Στη  φωτογραφία  μας  το  εν λόγω  φορτηγό γεμάτο από  εμπορεύματα με  προορισμό τα  Εμπορικά του χωριού μας . Η φωτογραφία είναι  βγαλμένη  σε  κάποια ..ολιγόλεπτη  στάση  του..μακρινού , τότε , ταξιδιού από  Ερατεινή. Εκτός  του  οδηγού , αριστερά στο πίσω μέρος , διακρίνονται  ο Κ.Ευσταθίου και ο δάσκαλος  Κ.Μίχος .


   Την ίδια  περίπου  εποχή , μιλάμε  για  τέλη δεκαετίας ‘20 και  αρχές  δεκαετίας  ‘30 , κάνουν  την  εμφάνισή  τους  στο Λιδορίκι τα  περίφημα “ Φορτάκια “ όπως  έλεγαν  οι  χωριανοί μας τα  ταξί  της  εποχής , μάρκας FORD  με  το μουσαμά  και  τα  χαρακτηριστικά  φανάρια , που  διατηρήθηκαν , με  τα  χίλια…ζόρια , μέχρι  και  τη  δεκαετία  του ‘50 , ιδιοκτήτες ο Βασίλης  Ρέλλος και  ο Γιάννης  Μποβιάτσης .


Άμφισσα , 2  Ιουλίου  1933 , το  “ Φορτάκι “ του  μπαρμπα  Βασίλη Ρέλλου , σταθμευμένο μπροστά στο  “ Ζυθεστιατόριον “ , μάλλον  “Η  Αμερική “ , του  Κώστα  Κάζου , που  ήταν  ακριβώς  στην  πλατεία όπου  αργότερα ήταν το  Καφενείο του Μπιτώνη , με  τον  αξέχαστο σερβιτόρο τον Σταμάτη .μέσα  στο  καφενείο “ συστεγάζονταν “ και  τα γραφεία  του  ΚΤΕΛ Φωκίδας , ένας  πάγκος δηλαδή ,  που  εκδίδονταν τα  εισιτήρια  και  κάποιο γραφείο.
  Οι επιβάτες , που  είχαν πάρει  “ αγώι “ τον  μπάρμπα  Βασίλη ήταν ο Νικ.Ι. Πέτρου , με την  τραγιάσκα και  πίσω Ο Γ.Αλ. Μάρκος – Κακκαβάς .

   Την  ίδια εποχή , δεκαετία  του  ‘30 , το  ίδιο  αυτοκίνητο , αλλά με..” καλοκαιρινή “…ενδυμασία , βγαλμένη  δηλαδή  την  μουσαμαδένια οροφή , σε  κάποια  μάλλον ..φωτογραφική  αποστολή του  αείμνηστου Κώστα  Ευσταθίου , που  ως  γνωστόν ήταν μανιώδης  φωτογράφος , και  σ’ αυτόν  οφείλεται  το  μεγαλύτερο  μέρος του  διασωθέντος προπολεμικού  φωτογραφικού  υλικού .
   Απ’ όσα γνωρίζουμε , ο Κώστας  αποτελούσε  μέλος  της  τότε διανοούμενης Λιδορικιώτικης  νεολαίας , που  απαρτιζόταν  από νεαρούς  Λιδορικιώτες , που άκουγαν κλασσική  μουσική , έγραφαν  στίχους κλπ. Δεν  είναι  δε  τυχαίο το  ότι  ο Κώστας και  ο Δημ. Καντζιός , που  ανήκε  κι’αυτός στην  ομάδα , είχαν τα  πρώτα  “ ερασιτεχνικά “ ραδιόφωνα , που  βέβαια λειτουργούσαν  με  μπαταρίες  αυτοκινήτου και  φυσικά έπιαναν μόνο  βραχέα και ίσως  και  μεσαία , και βέβαια , “ έπιαναν “ σταθμούς μόνο  αργά το  βράδυ και  μάλιστα  ξένους . Γι’ αυτά όμως  θα  μιλήσουμε  κάποιο άλλο  βράδυ , τώρα  να  γυρίσουμε  στα  “ αυτοκινητιστικά “ μας ..
   Το ίδιο ακριβώς “ Φορτάκι “ είχε  και ο μπάρμπα Γιάννης Μποβιάτσης , το..”αχτύπητο “ δηλαδή  ..ταξικό  δίδυμο  του  Λιδορικιού , αλλά και στην Ερατεινή ο αείμνηστος  Πατρώνος . Για το πως  λειτουργούσαν  τα  ταξί της  εποχής  εκείνης είναι θέμα για  το οποίο  θα μπορούσαμε  να  μιλάμε  ώρες και..ώρες , υπάρχουν δε πολλές  χαρακτηριστικές  ιστορίες από πραγματικά  γεγονότα , όπως π.χ όταν  κάποτε  “ κλάταρε “ κάποιο  , κάπου στη  διαδρομή από Ερατεινή  για Λιδορίκι  και  δεν  υπήρχε  ρεζέρβα , το  πρόβλημα “ μπαλώθηκε “ με  το  σακάκι του …οδηγού , μάλιστα  όπως  ακριβώς  το διαβάζετε , αντί για  σαμπρέλα , “ γέμισαν “ το  λάστιχο  με το  σακάκι και  το δρομολόγιο..εξετελέσθη…

Δεκαετία του  ‘50 , το  “ Φορτάκι “ με  αριθ.κυκλοφορίας 27-243 !!!, αραγμένο  καταμεσής στο  Αλωνάκι , μπροστά  στο “ ΚΑΦΕΓΑΛΑΚΤΟΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΟΝ “ Η   ΔΩΡΙΣ του πατέρα μου Ευθυμίου  Γ.Καψάλη , και τον  μπάρμπα  Βασίλη να  ποζάρει  καμαρωτός , με  στυλ…” καουμπόϋκο “…
   Δυστυχώς , δεν  έχουμε  φωτογραφίες  και απ’ το  άλλο “ Φορτάκι “ του  μπάρμπα  Γιάννη Μποβιάτση , αλλά φανταστείτε  άλλο  ένα  ίδιο  δίπλα  σ’  αυτό και  έχετε  πλήρη..εικόνα .
   Οι δυο ταξιτζήδες  μας , καλόκαρδοι και  εξυπηρετικοί ατανάλωνε  αρκετά  τσιγάρα  ημερησίως είχαν , απ’ ό,τι  θυμάμαι δυο χαρακτηριστικά , που  προσωπικά , παρότι  παιδί τότε , μου  έχουν μείνει αναλλοίωτες εικόνες στο  μυαλό . Ο μπάρμπα  Βασίλης , απ’ όσο  ξέρω  δεν  κάπνιζε , αλλά ..κατανάλωνε αρκετά τσιγάρα κάθε  μέρα , πως ; Είχε  διατηρήσει  το Αμερικάνικο  στυλ , και  μασούσε  συνέχεια καπνό , τον οποίο κράταγε στο  πλάΙ του  στόματος  , δίπλα  στα  δόντια , και  βέβαια  κάθε  τρεις  και λίγο..έφτυνε  το…φαρμάκι..πολλές  φορές στις  παλάμες  του  τρίβοντάς τις
   Ο  μπάρμπα  Γιάννης είχε  το  δικό του χούι , που ξεγέλαγε  όσους  δεν  το  γνώριζαν , ενώ  λοιπόν   οδηγούσε , μονολογούσε  φωναχτά χειρονομώντας , έτσι  που  νόμιζε  κανείς  πως  μιλάει  με  κάποιον επιβάτη , ενώ όμως  ήταν  μοναχός  του …
   Τώρα αν  θα  θέλαμε  να  σας  περιγράψουμε τα  ..” μακρινά “ ταξίδια των  λίγων  χιλιομέτρων , Λευκαδίτια , Κονιάκο κλπ , θα  ήταν  λίγο  δύσκολο , δεν  θα  μας  πιστεύατε , γιατί όι  δρόμοι  μας  ήταν  σε  τόσο  κακό  χάλι , που κι’ αυτές οι  κοντινές  διαδρομές ήταν ολόκληρα…

   Έτσι λοιπόν  φτάσαμε  στο τέλος  της ..” πολύπαθης “ δεκαετίας  του ‘40 , με  τα  τόσα  βάσανα  και τις  ταλαιπωρίες της και στις  αρχές  της δεκαετίας  του  ‘50 .
   Η ζωή  , με  όλα  τα  σημάδια  του πρόσφατου ..” θλιβερού “ παρελθόντος , άρχισε  σιγά ..σιγά να..τσουλάει , να  βρίσκει το ρυθμό της . Επόμενο  ήταν να  αρχίσουν  και οι  συγκοινωνίες  μας να ..οργανώνονται .
   Στο  χωριό μας υπήρχαν  αρκετά  λεωφορεία , που  εκτελούσαν  τα  διάφορα  δρομολόγια  προς Αθήνα , Άμφισσα , Ναύπακτο και  Ερατεινή . Ιδιοκτήτες λεωφορείων , που  είχαν  σαν έδρα  το  Λιδορίκι , ήταν  ο Γιάννης  Ανδρεόπουλος , απ’ την  Ερατεινή , Γιάννης  Ράντος , με  καταγωγή  απ’ τη Γρανίτσα , Γιάννης  Μποβιάτσης , απ’ το  χωριό μας , Θαν. Ρέλλος , απ’ το  χωριό μας , που  είχε  και  το  μοναδικό  βενζινάδικο , ο Βασ. Ρέλλος απ’ τη Λεύκα ( Μαυριάννη ) ,  ο Θύμιος ο Πίτσιος , το  λεωφορείο  του  οποίου  το  πήρε  μετά  το  θάνατό  του  ο Δημ. Σιώκος , απ’ το  Δάφνο  αν  δεν κάνω  λάθος , τα  λεωφορεία  αυτά  βέβαια  ήταν…” στελεχωμένα “ , με  οδηγούς  και βοηθούς , έτσι  λέγαμε  τότε  τους  εισπράκτορες , απ’ την  περιοχή μας , δηλαδή απ’ το  Λιδορίκι  και  τα  γύρω  χωριά .

Δεκαετία  του  ‘50 , το Μποβιατσαίϊκο λεωφορείο με  τον  οδηγό  του  το  Νίκο  Μποβιάτση .
Κάποιοι  οδηγοί , αλλά και  βοηθοί , ανήκαν  στις  οικογένειες  των  ιδιοκτητών, Μποβιατσαίοι , Ρελλαίοι κλπ αλλά γενικά  το  προσωπικό ήταν απ’ τη..” γούρνα “ μας .

Ό άτυχος Νίκος Σταματόπουλος , ήταν  οδηγός  στο  λεωφορείο  του  Ανδρεόπουλου που  ήταν πρώτος  μπάρμπας  του . Εδώ στο Αλωνάκι το  1951 , με  τον  Θανάση  Φωτόπουλο , πράκτορα του  ΚΤΕΛ για  πολλά  χρόνια .

Αναμνηστική  φωτογραφία οδηγών  και  εισπρακτόρων , της  εποχής , βγαλμένη  τον Φεβρουάριο του  1953  στον  Αντώνη . Από  δεξιά : Ανδρέας  Μαργέλλος – Ελλάδας , Θύμιος Γεωργουσόπουλος – Ταρανοθύμιος , Τάσος  Μπούτσικος  , από  Κονιάκο , Σταύρος Μαργέλλος – Κατροδαύλης , ο οδηγός  του  Λεωφορείου μπάρμπα Τριαντάφυλλος και  τελευταίος ο Κώστας  Ανέστος , που  θα  πρέπει  να  ήταν  οδηγός και ίσως και ιδιοκτήτης  του φορτηγού που  διακρίνεται  δίπλα  στο λεωφορείο


Εδώ , πάλι  στη  δεκαετία  του  ‘50 , το  παλιό 18άρι , έτσι  τα  λέγαν λόγω  αριθμού  θέσεων..καθημένων , στο  Αλωνάκι , φορτωμένο  και  έτοιμο  για  δρομολόγιο . Από  αριστερά  ο  οδηγός  Χαρ. Ζέκιος , ο βοηθός  Στάθης Λελίγγος , απ’ το  Μαλανδρίνο και μάλλον ο Αποστ. Καραχάλιος , απ’ το Παλιόκαστρο ( Καρουτιανά  Χάνια  τότε ).

Εδώ μια φωτογραφία  απ’ την πανηγυρική  υποδοχή του  πρώτου λεωφορείου που  έκανε  δρομολόγιο  στο Κροκύλειο . Ιστορική  στιγμή και  όπως  βλέπετε είχε  πράγματι πανηγυρικό  χαρακτήρα , με  την  παρουσία  των..τοπικών  αρχών και  των ..Κροκυλειωτών βεβαίως..βεβαίως..


Πάλι στην ίδια  δεκαετία , ο Γιώργος  Μποβιάτσης ποζάρει μπροστά  στο  οικογενειακό  λεωφορείο , που  είναι “ αραγμένο “ απέναντι  απ’ το  σπίτι του , μπροστά  στην  Καραμητσαίϊκη μάντρα .

Ένα – ένα “ φορτώνουν “ τα  λεωφορεία για  τα  δρομολόγιά  τους . Από δεξιά  ο Θόδωρος  Τσιώτας , ο  βοηθός  του Θανάσης  Ράπτης  , απ’ τη Σκαλούλα κι’ ο  Ανδρέας Β. Ρέλλος  , ο  τελευταίος  με  το…καβουράκι , δεν  αναγνωρίστηκε .
   Στο συγκοινωνιακό  προσωπικό , θα  πρέπει  να προσθέσουμε  και  πολλά  άλλα παιδιά της  περιοχής  μας , που  ανήκαν κυρίως  στον κλάδο  των  βοηθών , όπως π.χ. ο  Χρήστος  Ράπτης , απ’ τη  Σκαλούλα , γιος  του  μπαρμπα  Θανάση , ο οποίος έκανε  και  τον..φωτογράφο , συνεργαζόμενος  με  κάποιο φωτογράφο  Κουρμούση , αν θυμάμαι  καλά , απ’ τη  Ναύπακτο , ήταν  ακόμα  ο Γιώργος  ο Καφρίτσας , από Στρούζα- Πεντάπολη , ο Θαν. Γούρας , ο Σταύρος  Μαργέλλος , ο Ανδρέας Μαργέλλος , ο Θυμ. Γεωργουσόπουλος , ο Μπάμπης  Φαλίδας , ο Γιάννης  Αποστολόπουλος κ.α , οι  περισσότεροι  απ’ τους  οποίους εξελίχθηκαν  σε  οδηγούς  αλλά και..ιδιοκτήτες .
    Βέβαια η  συμπαθής  τάξη  των οδηγών και βοηθών , έδινε  μια  ξεχωριστή  νότα στη  Λιδορικιώτικη  ζωή ,γιατί είχαν..δικούς  τους  κώδικες  συμπεριφοράς ,  θα  πρέπει ακόμα  να λάβετε υπόψη σας ,  πως  στις  δεκαετίες  που  αναφερόμαστε , κάθε  βράδυ  στο  Λιδορίκι διανυχτέρευαν αρκετοί οδηγοί  και  βοηθοί , που  “ έπαιρναν “ πρωί – πρωί την  άλλη  μέρα  δρομολόγια .
    Για  όλα  αυτά  όμως  αλλά και  τα “ υπέροχα “ ..ημερήσια ταξίδια , γιατί  κάπως  έτσι  ήταν  τα δρομολόγια  της  εποχής εκείνης , θα  μιλήσουμε  στη  συνέχεια ….



΄  Κλασσική ..εικόνα  λεωφορείου (;) ‘αγονης  γραμμής σε  ώρα  δρομολογίου , όσο  για  την  κατάσταση  του  δρόμου , περιττεύουν  νομίζω  τα  σχόλιά  μας , η  φωτογραφία  μιλάει μόνη  της…
                               *           *



   Εκείνο  λοιπόν  τον  καιρό , δεκαετίες  ΄50  και ‘60 , το  Λιδορίκι  ήταν  στις  μεγάλες..φούριες  του , εμπορικό  κέντρο   της Δωρίδας , εξυπηρετούσε  βλέπεις  όλα  τα  ορεινά   Δωρικά  χωριά , και  τις  περισσότερες  μέρες  της  βδομάδας , υπήρχε ..” κυκλοφοριακό “ πρόβλημα , αφού  κατέβαιναν  απ’ τα  χωριά οι  νοικοκυραίοι για να εφοδιαστούν με  όλα  τα  αναγκαία , τρόφιμα  κλπ .
   Απ’ τις  Λάκκες , που  ήταν  το  Γκομοζαίϊκο  μαγαζί , το  μεγαλύτερο  την εποχή  εκείνη , μέχρι  του Καραβάνα  το  γεφύρι , στη  στροφή  προς  τον Αντώνη , όπου  ήταν  το παλιό  μονοπώλιο , έβλεπες ..” παρκαρισμένα “ δεκάδες , για  να  μην  πω  εκατοντάδες ι.χ , μουλάρια , άλογα και  γαϊδούρια , που  περίμεναν  να  αποτελειώσουν  τα  ψώνια  τα  αφεντικά  τους και  να  πάρουν  το δρόμο  της  επιστροφής .
   Στο  Αλωνάκι  όμως , όπου ήταν  και το  γραφείο  του  ΚΤΕΛ , περίμεναν  αραγμένα και  τα λεωφορεία  που  θα  “ έπαιρναν “ κάποιο  δρομολόγιο  , απ’ τα  πολλά  που γίνονταν  καθημερινά  εκείνη  την  εποχή ,  Αθήνα , Άμφισσα , Ερατεινή , Ναύπακτο , χώρια  τα  δρομολόγια  των  “ άγονων “ γραμμών , Μουσουνίτσα , Γρανίτσα , Κονιάκο , Συκιά , Πενταγιού , Αρτοτίνα , Σώταινα , Δαφνοχώρι , Καλλιθέα , τα  οποία  βέβαια  γίνονταν  με  ..ειδικού  τύπου αυτοκίνητα , φορηγο..επιβατικά , που  είχαν  και  ηρωικά  ονόματα , Μιαούλης , Κανάρης  κλπ , δεν  ανήκαν  στο  στόλο του  ΚΤΕΛ , αλλά  ήταν  μεμονωμένες  ιδιοκτησίες  και  έφευγαν  κάθε  μεσημέρι , αφού  είχαν  έρθει  τα  δρομολόγια  του ΚΤΕΛ , και  μετέφεραν  τους  επιβάτες απ’ τα  γύρω  χωριά , όπου  για  να πας  έπρεπε να..μαρτυρήσεις , αφού  οι δρόμοι , αν  μπορούμε  να  τους ονομάσουμε  έτσι , έμοιαζαν  περισσότερο με..οργωμένα  χωράφια , γεμάτα  λάσπες , αυλάκια  και  πέτρες …
  σ
Άλλο ..μοντελάκι , λεωφορείου  άγονης  γραμμής , ιδιοκτησίας Χαρ. Φαλίδα , ο  οποίος  είναι και  στο  τιμόνι .


  Όλα  λοιπόν  αυτά  τα ..” άγονα “ ξεκινούσαν απ’ το  Αλωνάκι  κι’ αυτά , το  απογευματάκι , πήγαινα στα  χωριά και  διανυκτέρευαν  εκεί αφού  πρωί – πρωί , έπαιρναν από  εκεί δρομολόγιο  για  Λιδορίκι , φέρνοντας κόσμο για  ψώνια ή  για να  ταξιδέψουν .
   Βέβαια αυτά  τα ..” κοντινά “ σε  χιλιόμετρα , αλλά  πολύ  μακρινά  σε..χρόνο , δρομολόγια , ήταν  σωστό  μαρτύριο , γιατί  απ’ τη  μια  μεριά  το  χάλι  του  δρόμου , κι’ απ’ την  άλλη η..” ποιότητα “ των  αυτοκινήτων έκαναν  ένα δίδυμο ταλαιπωρίας…αχτύπητο , θανατηφόρο ..
  Βέβαια  μη  φανταστείτε  πως  και τα  λεωφορεία  του ΚΤΕΛ ήταν  κάτι  το..εξαιρετικό , μία  απ’ τα ίδια  ήταν , αφού  , ειδικά  τον πρώτο  καιρό , τα  ¨καινούρια “ λεωφορεία , 18ρια  και  24ρια , έφταναν  στο ΚΤΕΛ αφού  είχαν  ..οργώσει  ολόκληρη  την  Ελλάδα , και  είχαν απλώς  …ψευτο..επισκευαστεί , κρύβοντας  έτσι  τις βαθειές …ρυτίδες  τους με  ένα  ..βάψιμο , ένα ..μπογιάτισμα ..
   Με  αυτά  λοιπόν  τα  δεδομένα  , τα  ταξίδια , γενικώς , ήταν ένα  μακρύ..μαρτύριο για  τους  επιβάτες , που  βέβαια  δεν είχαν και  περιθώριο άλλης..επιλογής ..

Ο Μποβιατσονίκος , στο  παλιό  Μποβιατσαίϊκο 24ρι.. 
    Ας μπούμε  λοιπόν , απαρατήρητοι , σε  ένα  λεωφορείο της  εποχής και ας  κάνουμε  ένα  ταξίδι  απ’ το  Λιδορίκι  στην  Αθήνα . Το  δρομολόγιο  ξεκινούσε  το  πρωί , ώρα 8-9 , απ’ το  Αλωνάκι ,πάντα  με  κάποια  καθυστέρηση , γιατί  έπρεπε  να  περιμένουμε  να  έρθουν όλα  τα “ άγονα “ απ’  τα  γύρω  χωριά , που  σίγουρα  θα  είχαν  κάποιους επιβάτες για  Αθήνα , Άμφισσα κλπ .
   Επειδή  οι  θέσεις  ήταν  λιγοστές , όταν  υπήρχαν  πολλοί  επιβάτες , υπήρχαν  και  τα  καρεκλάκια , μάλιστα , όπως  στα  νοσοκομεία  έχουν  τα  ράντζα , όταν  δεν υπάρχουν  κρεβάτια για  τους  ασθενείς , έτσι  και  στα  λεωφορεία , άμα  δεν έφταναν  οι  θέσεις , το  πρόβλημα  το έλυναν  τα  καρεκλάκια , που  ήταν διάφορα μικρά  καθίσματα , όχι και  ιδιαίτερα…αναπαυτικά , που  τοποθετούνταν  στο  διάδρομο , μεταξύ  των  καθισμάτων και  έτσι δημιουργούνταν  το..αδιαχώρητο , βέβαια  και  για  το  καρεκλάκι το εισιτήριο ήταν  το  ίδιο , και  όλοι  οι..” καρεκλάκηδες “ είχαν τα  μάτια  δεκατέσσερα μήπως  και κατέβη  κανένας σε κάποο ενδιάμεσο  προορισμό , για  να  ..αρπάξουν  τη  θέση .
   Ανάλογα λοιπόν  με τις ..καιρικές  συνθήκες , ήταν και  τα  προβλήματα  των  επιβατών , αν ήταν  χειμώνας  και  έκανε  κρύο τότε …τουρτούριζαν  απ’ την  παγωνιά και  έτσι  όπως  ήταν  “ παστωμένοι “ ο ένας  πάνω στον  άλλο , πιάνονταν  με  το  πολύωρο  ταξίδι . Βέβαια , για  λόγους..αναγκών , γίνονταν  και  οι απαραίτητες στάσεις , σε  έρημα  μέρη , που  είχαν  θάμνους  και  δέντρα για  κάλυψη  του…θεάματος . Αυτά τα…διαλείμματα , είχαν  τη  χάρη  τους αλλά  και  έμειναν και  στην ιστορία .
    Θυμηθείτε  τη  φράση “ κατούρα  να  φύγουμε “ ; έχει  τη  ρίζα  της απ’ τα δρομολόγια  αυτά  κι’ απ’ τις στάσεις  που  γίνονταν  για  τις  ανάγκες  των  επιβατών . Όταν έπρεπε να γίνει  στάση , κι’ αυτό  ρυθμιζόταν  απ’ τους…επιβάτες , ανάλογα  με την…αναγκαιότητα  της…ανάγκης , παραμέριζαν  τα καρεκλάκια , και  οι  επιβάτες  έβγαιναν  , κακήν ..κακώς , και σκορπίζονταν  πίσω  απ’ τους  θάμνους  και  τα  δέντρα που υπήρχαν , ενώ ο βοηθός , κοντρολάριζε τους επιβάτες  που  κατέβαιναν , αν  και  κατέβαιναν όλοι συνήθως , και  κράταγε  λογαριασμό , για  να  ξέρει τον  αριθμό .
   Όταν  λοιπόν τελείωνε ο..χρόνος , ο  οδηγός έμπαινε   καθόταν  στη θέση και  κορνάριζε , για  να  μαζευτούν  οι σκορπισμένοι  στα  χωράφια επιβάτες , όταν  μαζεύονταν , ο  βοηθός έκανε  κοντρόλ , και  συνήθως  κάποιος ή  κάποιοι  έλειπαν , λόγω…καθυστέρησης , οπότε  κατέβαινε  απ’ το αυτοκίνητο , και ..διερευνούσε  τα..πέριξ δέντρα  και  κυρίως  τους  θάμνους , και  όταν  έβλεπε κάποιον που  είτε  καθυστέρησε  να κατέβει και…αργούσε , μισοκρυμμένο  στους  θάμνους  φώναζε το  περίφημο : “ Άντε , κατούρα  να  φύγουμε “…που έχει  μείνει πια  στην  ιστορία ..
    Εκτός όμως  απ’ την  χειμωνιάτικη  παγωνιά , το  καλοκαίρι , είχαμε  άλλο  βάσανο , λιώναμε απ’ τη  ζέστη , φανταστείτε  σε  ένα  αυτοκίνητο 24 θέσεων  να  υπάρχουν , με  τα  καρεκλάκια κλπ , 35 άτομα , οπότε  η  ατμόσφαιρα  για  πολλούς  και … διαφόρους  λόγους , γινόταν  αποπνικτική , άσε  που  αν το  λεωφορείο  ήταν  φορτωμένο , μόλις  έπιανε λιγάκι ..ανηφόρα , ζεσταινόταν  η  μηχανή και  ο  οδηγός , έψαχνε  να  βρει κανένα  δέντρο  στο  δρόμο , για  να  βολευτούν  οι  επιβάτες , και  έκανε στάση να κρυώσει  λίγο  η  μηχανή , αφού τα  ψυγεία ήταν  χιλιο..κολλημένα και  συνήθως τρύπια  απ’ την  πολυκαιρία ..


Το  Μποβιατσαίϊκο 32άρι , πολύ αργότερα  απ’ την  εποχή  που  περιγράφουμε . Δίπλα  καμαρώνει  ο Γιώργος  Μποβιάτσης

    Γι΄αυτές τις  περιπτώσεις οι  οδηγοί  φρόντιζαν να  έχουν πάντα  μαζί  τους “ λουκουμάκια “ , μάλιστα  λουκουμάκια , κι’ όταν έχανε  νερά το  ψυγείο και  κάναμε  στάση , όταν  ρωτούσαμε  τι  συμβαίνει ακούγαμε  τη  στερεότυπη  απάντηση : Θέλει  το “λουκουμάκι “ του , και πράγματι  έτσι  ήταν τα  πράγματα , οι..” πιλότοι “ ( κυβερνήτης  και..συγκυβερνήτης ) κατέβαινα  και  αφού  επισημαίνανε  που  ακριβώς  έτρεχε  το  ψυγείο το..” θεράπευαν “ βουλώνοντας  τη  τρυπίτσα  με το…” λουκουμάκι “, βέβαια  αν το  ταξίδι  ήταν  μακρινό , δεν έφτανε  ένα  μόνο  λουκουμάκι , γι’΄αυτό υπήρχε  πάντα λουκουμο…καβάντζα , όπως  επίσης υπήρχαν και  τα  απαραίτητα υλικά  και σύνεργα για  το..” μπάλωμα “ της  σαμπρέλας του λάστιχου , σε  περίπτωση κλαταρίσματος , γιατί αυτές  οι  ζημιές  γίνονταν  συνήθως  στις…ερημιές … οπότε κατεβαίναμε  όλοι , σήκωναν το  αυτοκίνητο  στο  γρύλο και αν  μεν  υπήρχε ρεζέρβα , έχει  καλώς , η  περίπτωση ήταν..απλό…ευχέλαιο  ,  αλλιώς …γινόταν  κανονική…λειτουργία μετά …δοξολογίας  , με  καντήλια  , αγίους  και  όλα  τα  σχετικά ..και  τότε  έβγαιναν   τα  σχετικά  συμπράγκαλα , “ σολισιόν “ και..”μπαλώματα , σολισιόν λέγανε  την ειδική  κόλλα , και  μπάλωμα το ειδικό  μπάλωμα  που  κολλούσαν  πάνω  στην  τρύπα και  γινόταν η  επισκευή , τώρα στην περίπτωση που  καθοδόν , μας  έπιαναν  δυο …λάστιχα , τότε η  λειτουργία ήταν…αρχιερατική , καταλαβαίνετε…και  να  φανταστείτε  όλα  αυτά  να  γίνονται  κάτω  από  βροχή ή  χιόνι  ή  και  αφόρητη  ..ζέστη , ούτε  στο  χειρότερο  εχθρό  μας…που  λένε .
   Αν  λοιπόν  όλα  εξελίσσονταν ..κανονικά , χωρίς παρατράγουδα , Θεού δηλαδή  θέλοντος , κι’ αφού  σε  κάθε  χωριό  και  διασταύρωση κάναμε  στάση  για  να  πάρουμε  επιβάτες  , αν  υπήρχαν , και  αφού  είχαμε  ξεπεράσει τα δύσκολα..σημεία , την ανηφόρα  στο “ ανάθεμα “ το  καλοκαίρι με την πολλή  ζέστη  , και  τα  “ παλάτια “ το χειμώνα , γιατί  πάντα  εκεί  κρατάει  χιόνι , φτάναμε  μετά  από δίωρο και , ταξίδι , στην  Άμφισσα , όπου  γινόταν στάση , παίρναμε και  τυχόν επιβάτες  που  υπήρχαν , αν  βέβαια  υπήρχε  χώρος και  συνεχίζαμε το..ταξίδι  μας με επόμενο  σταθμό στην  ταβέρνα  του  Καραθανάση στην…Αράχωβα …

Η πασίγνωστη  στους  τότε  ταξιδιώτες  ταβέρνα  “ Καραθανάση “ όπως  είναι  σήμερα .

   Πριν όμως  φύγουμε  απ’ την  Άμφισσα , θα  πρέπει  να  θυμηθούμε  το  τι  γινόταν στη  διαδρομή , από  Λιδορίκι μέχρις  εκεί , γιατί  το  λεωφορείο , έπαιρνε  επιβάτες  από  κάθε  διασταύρωση , Πεντάπολης , στου  Δούκα  όπως  τη  λέγανε , επειδή ήταν  κοντά   στο  σπίτι  του  Δούκα , στο  παλιό χάνι  του  Κόταρη , που  τώρα ήταν αλευρόμυλος και παραδίπλα  είχε  και  πτηνοτροφικούς  θαλάμους αι  στο  οποίο έρχονταν  και  περίμεναν επιβάτες από  Βραίλα  και  παραμέσα χωριά , μετά στο  παλιό χάνι Καρανάσου , που  είναι  κάτω απ’ το  Μαλανδρίνο , όπου  περίμεναν επιβάτες  από Αμυγδαλιά , Σώταινα  , Μηλιά κλπ , μετά  η  στάση  ήταν  στην  ένωση  Ερατεινής , από  εκεί  και  πέρα δεν  είχαμε  στάσεις , εκτός  αν  είχε  κενές θέσεις  και  παίρναμε κανένα  επιβάτη  από Βουνιχώρα  και  Αγιά Θυμιά για  Άμφισσα .
    Βέβαια , το  λεωφορείο που  έφευγε  απ’ το  Λιδορίκι για  Αθήνα έπαιρνε  και  επιβάτες  απ’ την Άμφισσα , γι’ αυτό  πολλές  φορές αρκετές  θέσεις έμεναν  κενές  μέχρι  την Άμφισσα , απ’ όπου  έμπαιναν οι  επιβάτες , ας  σημειώσουμε  βέβαια  πως η  στάση  στην  άμφισσα , μέχρι  να  τακτοποιηθούν  οι  επιβάτες , είχε  κάποια  καθυστέρηση , γιατί , όπως  λέγαν τα  δρομολόγια , είχαν  ανταπόκριση με τοπικά  δρομολόγια  που  έφερναν  επιβάτες για  Αθήνα .
   Ευτυχώς , το  πρακτορείο του  ΚΤΕΛ , ήταν  στην  πάνω  πλευρά  της  πλατείας και  στεγαζόταν μέσα  στο  καφενείο του Μπιτώνη ή Μπετώνη , όπου  μπορούσαμε  να  δροσιστούμε  με  κανένα  αναψυκτικό ή  να πιούμε  καφέ , θυμάμαι  μάλιστα  το  σερβιτόρο του  καφενείου , τον Σταμάτη , αν  δεν  κάνω  λάθος , που  ήταν χαρακτηριστικός  τύπος σερβιτόρου , και  φώναζε απ’ έξω δίνοντας  τις  παραγγελίες σ’ αυτόν που  τις  ετοίμαζε , χρησιμοποιώντας , για  τους  καφέδες και  Τούρκικα , φώναζε π.χ . για  τον  βαρύ γλυκό  καφέ : “ Μπιρ καφέ καϊμακλη , τσοκ σικερλί “ , αν  θυμάμαι  καλά , κάτι  που  μου  έκανε  εντύπωση  και  είχα  ρωτήσει  τι  ακριβώς  λέει , και  απ’ όσο  θυμάμαι  μου  είχαν πει  πως  είναι  Τούρκικα και  σήμαινε :’Ένα  καφέ βαρύ  , με  καϊμάκι πολύ  γλυκό “ , δίπλα  ακριβώς  ήταν  και  το  ξενοδοχείο και  εστιατόριο “ Η  Αμερική “ του  Κων. Κάζου , απ’ τις  Καρούτες , και αν  κανένας  πείναγε μπορούσε  να  φάει  κάτι , αν και  όλοι κάναμε  όρεξη  για  κοκκινιστό και  κόκκινο  κρασί στου  Καραθανάση , στην  Αράχωβα .
  Ε , με  όλα  αυτά πέρναγε  η ώρα  χωρίς  να  το  καταλάβουμε και  συνεχίζαμε  το..ταξίδι μας  για την Αράχωβα …
Φτάνοντας  λοιπόν  στην  Αράχωβα , μεσημεράκι , κουρασμένοι απ’ το  ταξίδι αλλά  και…πεινασμένοι οι  επιβάτες , περίμεναν  πως  και  πως να  σταματήσει  το  λεωφορείο , στην  ταβέρνα  “ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗ “ ,  δεν  ξέρω αν ήταν  η  καλύτερη  ταβέρνα στην  Αράχωβα , ήταν  όμως  σίγουρα η  ” μόνιμα ..συμβεβλημένη “ με  τα ..πληρώματα των  λεωφορείων , οδηγούς και  βοηθούς ..
   Άραζε λοιπόν  μπροστά  στο  μαγαζί , πάνω  στην  πλατεία αφού  τότε  η κίνηση στην  Αράχωβα ήταν  περιορισμένη , βλέπεις δεν  είχε γίνει ακόμα το  χιονοδρομικό κέντρο και λόγω  των  κακών  δρόμων και οι  επισκέπτες  στους  Δελφούς  ήταν  λιγότεροι , η  στάση  στην  Αράχωβα  ήταν  πολύ…αγαπητή , και  όλοι ανυπομονούσαν  να  φτάσουμε , η  δε  ταβέρνα  του “ Καραθανάση “ ήταν  το  Αραχωβίτικο  σημείο  αναφοράς , όλα  δε τα  λεωφορεία της  εποχής  εκείνης , είχαν πάνω  απ’ τον  οδηγό , στον  καθρέφτη  σχετικές   φωτογραφίες ..δείτε  μερικές ..

Αράχωβα , 1-6-1950  , ο Θόδωρος  Τσιώτας με  το  βοηθό  του , τον  Μπάμπη  Φαλίδα , δεκαεξάχρονο ή  δεκαεφτάχρονο , μπροστά  στην  ταβέρνα ..

  Ο αείμνηστος Γιάννης  Ράντος , ιδιοκτήτης και  οδηγός , με  το  βοηθό του , τότε , Γιάννη Αποστολόπουλο , μπροστά  στου  Καραθανάση .

Τέλος δεκαετίας  του  ‘40 , μπροστά  στο “ καινούργιο “ τρόπος  του  λέγειν , DODGE , το Νάϋλον , όπως το  έλεγαν , γιατί  κυκλοφόρησε  την  εποχή που  κυκλοφόρησαν  και  τα  πρώτα  είδη  από  πλαστικό , νάϋλον ,  δυο  αξέχαστοι  φίλοι , ο   μπάρμπα  Βασίλης Τσινταβής , πράκτορας του  ΚΤΕΛ στην  Αθήνα , με τον Θόδωρο  Τσιώτα , στην  Αράχωβα , φυσικά  μπροστά  στου  Καραθανάση , πίσω  δεξιά  διακρίνεται  ..φτιάχνοντας  τη…χωρίστρα του ο Κώστας  Χαρδαλούπας , βοηθός  τότε  του  Θόδωρου .

   Με το  που  σταμάταγε λοιπόν  το  λεωφορείο , τρέχαμε  όλοι  να  πιάσουμε  τραπέζι , αν  και  η στάση  στην Αράχωβα ήταν …μακράς  διαρκείας , αφού είχαμε…τσιμπούσι  δυνατό ..και  φυσικά  το  ίδιο είχαν  και  ο  οδηγός  με  το  βοηθό  του , φιλοξενούμενοι  φυσικά  του  μαγαζιού …
    Το  τι  γινόταν  με  την  είσοδο  στο  μαγαζί , πιστεύω να το  υποψιάζεστε , χαμός  κυριολεκτικά , όλοι  βιάζονταν να  παραγγείλουν , είχανε  λυσσάξει  στην  πείνα  τόσες  ώρες , ο  σερβιτόρος ένας , βοήθαγε  βέβαια και  η  γυναίκα  του καμιά  φορά  κι’ ο  μάγειρας , και  έτσι  βολευόταν  η κατάσταση . Βέβαια  την  τιμητική  του είχε το  κοκκινιστό με  συνοδεία  κόκκινου  ντόπιου  κρασιού , που έβγαινε  απ’ τα  αμπέλια  που  τα  βλέπαμε  στο  δρόμο φυτεμένα  πάνω  στις…σάρες , που  κατέβαιναν  απ’ το  βουνό , πολύ  καλό όμως  μπρούσκο  κρασί , που  βέβαια  λόγω  ζέστης  σε…νάρκωνε …

Τελειώνοντας  λοιπόν  το “ τσιμπούσι “ , και  το ταξιδιωτικό  μας  διάλειμμα , γινόταν  …” προσκλητήριο “ επιβατών , αν  και εδώ  δεν  είχαμε..” σκόρπισμα “ μέσα  στους  θάμνους  και  τα  δέντρα , συνεχίζαμε το  ταξίδι  μας , από Ζεμενό  για  Λειβαδιά , σε δρόμο  που δεν  είχε  καμιά  σχέση  με  το  σημερινό , ήταν στενός  και  γεμάτος  λακκούβες , και  περνούσε χαμηλά  στη  ρεματιά .
   Φτάνοντας  στη  Λειβαδιά , γινόταν  ένα  μικρό  διάλειμμα , για  καφέ  ή σουβλάκια , ήταν  η …πηγή  στο  καλαμάκι - σουβλάκι , κάτι  που  έμεινε  σαν …σλόγκαν και  το  συναντάμε ακόμα  και  σήμερα σε  πολλά  σουβλατζίδικα , που  διαφημίζουν το  σουβλάκι τους σαν  “ σουβλάκι  Λειβαδιάς “ .
   Συνεχίζοντας  το  δρόμο  μας , σε  δρόμο όχι  ιδιαίτερα καλό , περνώντας  μέσα  απ’ τον Αλίαρτο , πάντα  απ’ τον  παλιό  δρόμο που  υπήρχε , με  στροφές και  μικρό  φάρδος , περνάγαμε  Θήβα  και αργά  το  απόγευμα ,  κατεβαίναμε  τη κατηφόρα στην  Κάζα , όπου  γινόταν ένα  ακόμα  διάλειμμα , για  καφέ , αναψυκτικό ή  γιαούρτι και  για  οποιαδήποτε  άλλη..ανάγκη μας και αργά πλέον το  απόγευμα , φτάναμε  στην Αγιά Σωτήρα , πράγμα  που  σήμαινε  πως  το  πολύωρο..ταλαιπωρικό ταξίδι  μας , έφτανε  , στο τέλος  του , επί  τέλους !!
   Μπαίνοντας πια  στην  Αθήνα , ο ήλιος είχε ..πέσει , κόντευε να  σουρουπώσει , και  το  τέρμα  μας  ήταν φυσικά  στο  πρακτορείο , που το  θυμάμαι  παλιότερα  στη Μητρόπολη  δίπλα , ενώ  τώρα ήταν  απέναντι απ΄το  Περοκέ , στην οδό Βίκτωρος Ουγκώ , λίγο  παρακάτω  απ΄την πλατεία  Καραϊσκάκη , πάνω  στο  δρόμο προς  τον  σταθμό  Λαρίσης .
   Προσωπικά , το μέρος  με  βόλευε συγκοινωνιακά , γιατί ακριβώς  μπροστά  περνούσε  το τραμ και αργότερα  το  τρόλεϊ Καλλιθέα – Σταθμός  Λαρίσης , γιατί  φιλοξενούμουνα  στην αδερφή  της  μάνας  μου  που  έμενε  στην Καλλιθέα στη  Χαροκόπου …

Λιδορίκι  1951 , το  '” Ανδρεοπουλαίϊκο “ λεωφορείο ..αραγμένο  καταμεσής στο  Αλωνάκι , ετοιμάζεται  για  δρομολόγιο , αριστερά  ο οδηγός Νίκος  Σταματόπουλος , ανιψιός  του Γιάννη Ανδρεόπουλου , απ’ την  Ερατεινή , και  ο Θανάσης  Φωτόπουλος , πράκτορας του  ΚΤΕΛ , δυστυχώς και  οι  δύο  έχουν  φύγει  απ’ τη  ζωή …
     Έτσι λοιπόν  τελείωσε το…οδοιπορικό Λιδορίκι – Αθήνα , του παλιού  καλού  καιρού , βέβαια υπάρχει  και η..” αντίστροφη  “ πορεία  του  ταξιδιού , Αθήνα – Λιδορίκι , αλλά γι’ αυτό  φρόντισε  ο  αγαπητός  φίλος Θύμιος  Βασ. Τσινταβής , που  μας  έστειλε  μια  υπέροχη  ..ανάμνησή του , από  ένα  τέτοιο ταξίδι , αλλά αυτό κάποιο  άλλο  βράδυ .
            Καλό  σας  απόγευμα ,  να  είστε καλά ….Κ.Κ.-