OΣΑ ΘΥΜΑΜΑΙ ..
Τριάντα μία Οκτωβρίου χθες φίλοι μου , η γιορτή του αείμνηστυ φίλου μας Αριστόβουλου Μάνεση , που πάνε 16 χρόνια που έφυγε απ' τη ζωή , και θα ήταν καλό , κάτο σαν..μνημόσυνο μια μικρή αναφορά στην γνωριμία του με το χωριό μας ...
ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΠ’ ΤΟ ΛΙΔΟΡΙΚΙ
Όλοι οι Έλληνες , πιστεύω γνωρίζουν τον αξέχαστο επιστήμονα και άνθρωπο , Αριστόβουλο Μάνεση , λίγοι όμως θα γνωρίζουν , πως ο κορυφαίος Έλληνας Συνταγματολόγος , “ φιλοξενήθηκε “ ως .. εκτοπισμένος “ ..εξόριστος δηλαδή , όπως το λέει ο λαός μας , στο χωριό μας , κατά την επταετία .
Πάρτε μια εικόνα για το επιστήμονα αλλά και άνθρωπο Αριστόβουλο Μάνεση , και θα ξετυλίξουμε το κουβάρι , της λιγόχρονης παραμονής του “ αγαπημένου φίλου “ όλων των Λιδορικιωτών , του αείμνηστου “ Αρίστου “ όπως απλά και ταπεινά ήθελε να τον λένε , στο χωριό μας .
Από τη Βικιπαίδεια
Ο Αριστόβουλος Μάνεσης (Αργοστόλι, 1922 - Αθήνα, 2 Αυγούστου 2000) ήταν διαπρεπής Έλληνας νομικός. Γεννήθηκε το 1922 στο Αργοστόλι και σπούδασε νομικά στη Θεσσαλονίκη, στο Παρίσι και στη Χαϊδελβέργη. Το 1953 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ του Συνταγματικού Δικαίου στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης όπου το 1961 εκλέχθηκε έκτακτος και τέσσερα χρόνια αργότερα τακτικός καθηγητής.
Στη διάρκεια της Απριλιανής Δικτατορίας εντάχθηκε στην αντιδικτατορική οργάνωση «Δημοκρατική Άμυνα» στη Θεσσαλονίκη.Η δράση του επέφερε τη δίωξή του από το Πανεπιστήμιο (1968) και τον εκτοπισμό του για ένα διάστημα στο Λιδορίκι.Στη συνέχεια αυτοεξορίστηκε στη Γαλλία, (1970 – 1974), όπου δίδαξε Δημόσιο Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο της Αμιένης. Στο πανεπιστήμιο αυτό αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ το 1981. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα επέστρεψε και δίδαξε Συνταγματικό Δίκαιο στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης της οποίας διετέλεσε κοσμήτορας κατά τη διετία 1974 - 1975. Δίδαξε ως μετακλητός καθηγητής στη Νομική Σχολή της Αθήνας, της οποίας διετέλεσε και κοσμήτορας κατά τα έτη 1982-1983 και 1987-1988. Δίδαξε Συνταγματικό Δίκαιο και στην Ανωτάτη Σχολή Πολέμου (1964-1966 και 1975-1978).
Διετέλεσε πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Συνταγματολόγων (1982-1988), αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και μέλος του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (1987, 1988). Υπήρξε επίσης μέλος πολλών διεθνών επιστημονικών ενώσεων. Το 1992 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1998 τιμήθηκε με το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος.
Πέθανε στις 2 Αυγούστου του 2000 σε ηλικία 78 ετών.
* *
Θα πρέπει να ήταν μεσο..χειμωνο..άνοιξη του 1968 , όταν σαν κεραυνός έπεσε στην ήρεμη Λιδορικιώτικη κοινωνία η φοβερή είδηση ..
“ Έφεραν στο χωριό μας , λέει , έναν εξόριστο , χωρίς βέβαια κανένας να γνωρίζει περισσότερα , για την ταυτότητά του , αλλά και για τα …” εγκλήματα “ που είχε διαπράξει , το μόνο που μάθαμε ήταν πως θα έμενε στο σπίτι του Χαρ. Κλώσσα , πάνω απ’ το παλιό Ταχυδρομείο , δίπλα στο εστιατόριο Παπαϊωάννου .
Το παλιό ταχυδρομείο μας , πριν ακόμα χτιστεί ο πάνω όροφος , που έμεινε για κάποιο καιρό ο αείμνηστος Μάνεσης , δεξιά είναι το εστιατόριο Παπαϊωάννου , και δεν έχει και σ’ αυτό χτιστεί ο πάνω όροφος , η φωτογραφία πρέπει να είναι της δεκαετίας του ‘50 .
Όπως λοιπόν γίνεται συνήθως στις μικρές επαρχιακές κοινωνίες , άρχισε ο..μαραθώνιος της πληροφόρησης , όλοι και κυρίως…όλες , έψαχναν και προσπαθούσαν μα μάθουν ποιός είναι ο “ φιλοξενούμενός “ μας , από που ήταν , τι δουλειά έκανε και κυρίως τι ήταν αυτό που τον έφερε στο χωριό μας …μυστήριο δηλαδή…και το κυριότερο ; Να βγει μια βόλτα βρε αδερφέ να τον δούμε , ψηλός , κοντός , νέος , χοντρός , πως τελοσπάντων είναι …από κανενός φυσικά το μυαλό δεν μπορούσε να περάσει πως ο ¨” φιλοξενούμενός “ μας ήταν ένας διακεκριμένος καθηγητής Πανεπιστημίου …και το κυριότερο , ένας υπέροχος άνθρωπος , γιατί η..αρβύλα έλεγε τα δικά της , συμπεραίνοντας , πως για να είναι ..εξορία , θα πρέπει να είναι καλό..κουμάσι , θυμάμαι μάλιστα ένα γνωστό Λιδορικιώτη , ηλικιωμένο , της..πιάτσας , που στο ερώτημα όλων μας , τι σόι άνθρωπος μπορεί να είναι , πήραμε τη..σοφή απάντηση : “ Ορέ τι θες να ‘ναι , κάνα μεγάλο κωμωδί θα ‘ναι….ήταν να το γευτούμε κι’ αυτό…”
Εγώ βέβαια , λόγω του ότι ήμουν ..” σπιτονοικοκύρης “ της χωροφυλακής , και γνωριζόμουνα με τους χωροφύλακες αλλά τη..Διοίκηση , τον Μοίραρχο Γ. Γλακουσάκη και Ανθυπασπιστή Δ.Δανιήλ , έμαθα και το ..κάτι τις παραπάνω , το ότι δηλαδή ο εξόριστος ήταν παντρεμένος και πως ήταν εδώ και η γυναίκα του , έτερον όμως..ουδέν ..
Περιττό βέβαια να σας πω , πως σε όλα τα γραφεία , σε όλες τις υπηρεσίες , σε όλα τα καφενεία , όπου δηλαδή υπήρχε πάνω από ένας άνθρωπος , το θέμα συζήτησης ήταν αυτό , και φυσικό ήταν αφού τα νέα μας ήταν ..περιορισμένα ..
Τότε μάλιστα , μάθαμε , οι νεότεροι , πως το χωριό μας , από παλιότερα , δεν ξέρω από ποιούς και για ποιό λόγο , είχε επισήμως χαρακτηριστεί σαν τόπος..εκτοπίσεων , τόπος ..εξορίας δηλαδή , και δεν σας κρύβω , πως όταν σε συζήτηση με τον Ανθυπασπιστή , εξέφρασα την απορία , γιατί στο Λιδορίκι και όχι κάπου αλλού , τότε έμαθα πως το χωριό μας ήταν επίσημα χαρακτηρισμένο έτσι..και με την άδεια της αστυνομίας , που λέει και το ανέκδοτο .
Απ’ την επομένη βέβαια , το ζευγάρι άρχισε να κυκλοφορεί λύνοντας έτσι κάποια πληροφοριακά..προβλήματά μας , αφού λίγο πολύ όλοι τους είδαμε , αλλά τίποτα άλλο περισσότερο , μέχρις..εκεί . Κυκλοφορούσαν στο χωριό , πάντα με το χαμόγελο χαιρετούσαν τους χωριανούς , και άλλαξε αμέσως το..κλίμα , κέρδισαν τη συμπάθεια του κόσμου , μέσα σε ελάχιστες μέρες ..
Βέβαια οργίαζε η Λιδορικιώτικη φαντασία , στο ερώτημα γιατί τον εξορίσανε , τι τάχατες έχει κάνει , και μη υπάρχουσας τότε ευρεία επικοινωνία , τηλεόραση κλπ , μόνο ραδιόφωνο που άκουγαν παράνομους σταθμούς ..α..με την λιγοήμερη..επαφή , μάθαμε και τα ονόματά τους , ήταν ο κ. Αριστόβουλος και η κ. Μαίρη , μάλιστα ο κ.Αριστόβουλος , πάντα έλεγε πως οι φίλοι του τον λένε Αρίστο , κάτι που του άρεσε φυσικά να γίνεται κι’ από εμάς , και έτσι και έγινε τελικά , ο Αριστόβουλος , έγινε ο αγαπημένος φίλος όλων..Αρίστος .
Σε λίγες μέρες , μάθαμε πως ο “ Αρίστος “ μετακόμισε στο σπίτι ενός Λιδορικιώτη αξιωματικού της Αστυνομίας Πόλεων , του Νίκου Καρυδάκη , που έχω την εντύπωση πως ήταν ακόμα στην υπηρεσία , αυτό βέβαια μας έκανε εντύπωση , αλλά αργότερα μάθαμε λεπτομέρειες ..
Εν τω μεταξύ , οι σχέσεις του Αρίστου , θα τον αναφέρω έτσι για συντομία , παρότι δεν μου..πάει , με τους χωριανούς μας γίνονταν κάθε μέρα και πιο ..φιλικές , κάτι που φυσικά…ενοχλούσε την..εξουσία , Αστυνομία και Τ.Ε.Α , για όσους ίσως δεν γνωρίζουν τι ήταν τα.. Τ.Ε.Α , αναφέρουμε πως είναι απ’ τα αρχικά του Τάγμα Εθνοφυλακής Αμύνης , ήταν κάτι σαν στρατιωτική μονάδα , Διοικητή κάποιο Ταγματάρχη ή Αντισυνταγματάρχη , και μερικούς εφέδρους αξιωματικούς , κάποιοι απ’ τους οποίους τοποθετούνταν και σε άλλα μεγάλα χωριά , όπου συγκροτούσαν μικρές ομάδες , που όλες υπάγονταν στο ΤΕΑ Λιδορικίου , αλλά χωρίς στρατιώτες , το ρόλο αυτό , των..στρατιωτών δηλαδή , τον έπαιζαν …άνδρες απ’ το Λιδορίκι και τα γύρω χωριά , πιστεύω..επιλεγμένοι , με αποκλεισμένους , πιστεύω , όλους όσους ήταν περιορισμένης ..” εθνικοφροσύνης “ σύμφωνα με τα μυαλά..κάποιων ή γιατί έτσι είχαν χαρακτηριστεί απ’ τους διάφορους ..καλοθελητές ..
Οι άνδρες λοιπόν αυτοί , είχαν όπλο και κατά καιρούς έκαναν ασκήσεις και σκοποβολή , έπαιρναν δε μέρος στις παρελάσεις , σαν ξεχωριστό τμήμα , και είχαν ιεραρχική οργάνωση και πειθαρχία στρατιωτική , όχι βέβαια όπως στον κανονικό στρατό , αλλά πάντως υπήρχε μια κάποια πειθαρχία .
Το Τ.Ε.Α Λιδορικίου , παρελαύνει σε κάποια Εθνική γιορτή , από αριστερά Γ. Μαναγλιώτης, Ι.Δημολάς , Γ.Πανάγος , πίσω αριστερά Γ.Σπ. Καψάλης και δεξιά Τάκης Πλατανιάς , και πίσω του ο Κ. Καραγκούνης . Πίσω απ’ το ΤΕΑ , παρελαύνουν οι ανάπηροι και τα θύματα πολέμου .
Εδώ , έτοιμοι για να κατέβουν σε κάποια παρέλαση , πρώτος από δεξιά Ι.Δημολάς , δεύτερος Ι.Δημόπουλος και τρίτος με το μπερέ που κοιτάζει ο Γ. Κόκκινος .
Ο γενικός ..κουμανταδόρος στην περιοχή Λιδορικίου , ήταν ο Διοικητής του ΤΕΑ , ο και..στρατιωτικός διοικητής της περιοχής μας . Εκείνη την εποχή , στρατιωτικός διοικητής ήταν ο αείμνηστος Τρίμμης , ενώ Δ/της της Υποδιοίκησης Χωροφυλακής , όπως προείπαμε ο Μοίραρχος ( λοχαγός δηλαδή ) Γ. Γλακουσάκης .
Με τον αείμνηστο Αρίστο , είχαμε όπως όλοι οι Λιδορικιώτες μια κάποια..οικειότητα , όπως βέβαια και με την κυρία Μαίρη τη σύζυγό του .
Μετακομίζοντας όμως και φεύγοντας απ’ τον κεντρικό δρόμο , γιατί το καινούργιο σπίτι ήταν κάτω απ’ το δρόμο περίπου εκατό μέτρα , κατέβαινες απ’ το σοκάκι που είναι απέναντι απ’ την παλιά Δ.Ο.Υ , και ακριβώς στο πρώτο δρομάκι που συναντάς δεξιά , στα 30 μέτρα το συναντούσες . ‘Ήτα και είναι φυσικά , ένα πέτρινο καλοφτιαγμένο σπίτι , με το ωραίο μπαλκόνι του και την αυλή του , και είναι απ’ την πάνω μεριά ισόγειο , αλλά απ’ την κάτω , έχει και κατώι , που είναι βέβαια κι’ αυτό ..ισόγειο , είναι βλέπεις η κλίση του εδάφους τέτοια , ήταν πια πολύ ευκολότερο , ..έτσι τουλάχιστον πίστευα στην αρχή , να πηγαίνω , ειδικά τα βράδια , χωρίς να με βλέπει κανένας , ..” κούνια που με..κούναγε ..”
Στο μεταξύ , οι γνώσεις μα γύρω απ’ τα ..Μανεσαίϊκα , όλο και διευρύνονταν , μάθαμε το επίθετο , την καταγωγή , και ότι ο Αρίστος ήταν καθηγητής Πανεπιστημίου , βέβαια αυτό είχε σαν συνέπεια , κάποιοι απ’ τους χωριανούς μας , να ..αλλάξουν κάπως συμπεριφορά , αφού έμαθαν πως ο φίλος τους ήταν διάσημος , αυτό βέβαια δεν άρεσε στον Αρίστο , και όπου το διαπίστωνε , προσπαθούσε να τους πείσει να το..αποβάλλουν , και πολλές φορές το πετύχαινε..
Εμείς τώρα , είχαμε γίνει κοντογείτονες , αφού εμείς μέναμε στο πατρικό μας δίπλα στου Βούλγαρη , βέβαια για να πας ..ορθόδοξα , θα έπρεπε να βγεις στο δρόμο και να κατέβεις το σοκάκι αυτό , που ήταν και φωτισμένο αλλά και ήταν αρκετά παρά κάτω , οπότε ήσουν εκτεθειμένος στα..μάτια των τυχόν..περαστικών ..
Η πρώτη όμως επίσκεψή μου έγινε καταμεσήμερο και ήταν μια πολύ σημαντική αποστολή , μάλιστα , είχε φτιάξει , θυμάμαι , η κυρά Κικούλα , η μάνα μας , πίτα , και σκεφτήκαμε πως δεν θα ήταν κακό να τους πάμε δυο κομμάτια . Έτσι και έγινε , ανέβηκα στο δρόμο και κατηφόρισα το σοκάκι , κρατώντας πάντα το πιάτο με την πίτα , τυλιγμένο με μια μπλε ..καρό , παραδοσιακή πετσέτα που ήταν ειδική για τέτοιες περιπτώσεις .
Τώρα , με είδαν δεν με είδαν και ποιοί με είδαν , ούτε που πρόσεξα και για να είμαι και ειλικρινής , ένοιωθα και κάπως περίεργα , λες και πήγαινα να κάνω κάποιο…κακό . Τέλος πάντων έστριψα στη γωνία , εκεί που τελειώνει το Ξηρομαμαίϊκο , και έφτασα , επί τέλους ! στο σπίτι , που έχει είσοδο πάνω στο δρομάκι , και ανεβαίνεις 2-3 σκαλοπάτια .
Χτύπησα , και σε λίγο μου άνοιξε ο ίδιος , ενώ φάνηκε κι’ αυτός , όπως και εγώ λιγάκι…κάπως , καλημέρισα , μπήκα και καθίσαμε σε ένα δωμάτιο που μάλλον θα ήταν το σαλόνι . Ήρθε και η κυρία Μαίρη , και όλοι σε…αμηχανία , κάπως έπρεπε να αρχίσουμε τη συζήτηση , βέβαια οι άνθρωποι με ευχαρίστησαν , επιμένοντας , πως αυτού του είδους οι επισκέψεις , ίσως να είναι επικίνδυνες για μένα , λόγω της καταστάσεως και κυρίως μου είπε πως ο ίδιος παρακολουθείται στενά από κάποιο χοντρό χωροφύλακα , εννοώντας τον Αλέκο Ξυδιανάκη .
Μου εξήγησε δε πως ήταν συγκεκριμένος ο χώρος μέσα στον οποίο μπορούσε να κινείται , έτσι ώστε να μπορούν να τον ελέγχουν οπτικά , π.χ , δεν μπορούσε να προχωρήσει στο δρόμο προς Καρούτες , πέρα απ’ το σημείο που έχει χτιστεί ο Άγιος Κωνσταντίνος , προφανώς , γιατί αν προχωρήσεις εκεί , παύεις να φαίνεσαι από κάτω . Το ωραίο όμως είναι πως ο Αρίστος με..χιουμοριστική διάθεση , κάποιες φορές ξεπερνούσε τα..” σύνορα “ σκόπιμα , οπότε κατέφτανε..ασθμαίνοντας ο Αλέκος με τη μηχανή του για να τον..επαναφέρει στον..ίσιο δρόμο , το ίδιον δε γινόταν και απ’ την άλλη πλευρά , στο δρόμο προς Λευκαδίτι , στο Βουνό όπως το λέμε οι Λιδορικιώτες , οπότε κατέφθανε και πάλι το..μηχανοκίνητο τμήμα της χωροφυλακής , ο Αλέκος δηλαδή ..
Η πρώτη λοιπόν επίσκεψη εξελίχθηκε σε..Αρμενο..λιδορικιώτικη βίζιτα , και τότε έμαθα τα καθέκαστα , πως και γιατί δηλαδή εκτοπίστηκε στο Λιδορίκι , για ένα χρόνο του είπαν , αλλά ο Αρίστος διατηρούσε τις..αμφιβολίες του , και φυσικά με το δίκιο του ..
Πάνω στην κουβέντα , μου εκμυστηρεύτηκε , τι συμπάθειά του για τους χωριανούς μας , που του φέρονται άψογα , νε πολλή ευγένεια και ζεστασιά , μάλιστα μου είπε πως έχει κάνει και κάποιους φίλους , τσοπάνηδες , που τους συναντάει στους περιπάτους του , και επανέλαβε για άλλη μια φορά , το ότι..για την επίσκεψη αυτή θα δεχτώ , σίγουρα , τα …πυρά της εξουσίας , συμβουλεύοντάς με να είμαι πολύ προσεκτικός , γιατί είναι τέτοια η εποχή , που χωρίς να κάνεις απολύτως τίποτα , κάποιοι ..καλοθελητάδες , να σε..σταυρώσουν ..
Σ’ αυτό βέβαια δεν είχε και άδικο , αλλά εγώ του είπα πως μπορώ να έρχομαι , βράδυ όμως , από δρόμο που δεν φαίνομαι από πουθενά , έτσι τουλάχιστον πίστευα τρομάρα μου ..Στην ερώτησή μου , πως έγινε η σύλληψη και η μεταφορά του στο Λιδορίκι , και βέβαια ποιό ακριβώς ήταν το έγκλημα ή τα εγκλήματά του , μου απάντησε χωρίς περιστροφές και..ψευτο…δικαιολογίες , πως είχε ταχθεί , κατά του καθεστώτος συνειδησιακά , αφού ο ίδιος δίδασκε στους νέους την ελευθερία και την δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος , κάτι που φυσικά είχε καταπατηθεί , αλλά πέρα απ’ αυτά , απ’ ό,τι μου είπε , δεν παραβίασε κανένα Νόμο , και φυσικά γι’ αυτόν ήταν αναμενόμενο αυτό που έγινε , και για κάποιον άλλο λόγο , συνηθισμένο στην Ελληνική πραγματικότητα και μάλιστα σε περιπτώσεις που κάποιος κατέχει μια επίζηλη θέση , την οποία καλοβλέπουν πολλοί , αξίζοντες και ..μη ..
Μου περιέγραψε δε τη σκηνή της σύλληψής του , όταν μιλώντας στους φοιτητές του , και γνωρίζοντας , πως όπου να ΄ναι..φτάνουν , αφού δήλωσε πως σαν ελεύθερος και δημοκρατικός άνθρωπος , δεν μπορεί να ανεχθεί την πατρίδα του στην κατάσταση που βρίσκεται , και τελείωσε , ίσα που..πρόλαβε , με το στίχο του ποιητή Α. Κάλβου : “ Θέλει αρετή και τόλμη η Ελευθερία “ κι’ αμέσως συνελήφθη ..
Στη συνέχεια , έμαθα πως , πέρα απ’ το μισθό τουΚαθηγητού Πανεπιστημίου , δεν είχε κανένα άλλο εισόδημα ή περιουσιακό στοιχείο , και υπήρχε ένα μικρό διαμέρισμα των γονιών του στη Θεσσαλονίκη , στο οποίο έμεναν οι ίδιοι .
Και τότε έμαθα πως για να ζήσουν , το Κράτος που τους ..εκτόπισε , τους έδινε ένα μηνιαίο επίδομα 500 δραχμών , μάλιστα επίδομα , τώρα το πως το ονόμαζαν αυτό το ..επίδομα , ούτε έμαθα αλλά και ούτε και ρώτησα ποτέ…
Αυτό λοιπόν σήμαινε , πως πέρα απ’ τη στέρηση της ελευθερίας , που είναι το μέγιστο αγαθό , τους στερούσαν τη δυνατότητα να μπορούν να ζήσουν αξιοπρεπώς , γιατί φαντασθείτε , δυο άνθρωποι , που είχαν συνηθίσει σε ένα αξιοπρεπή τρόπο ζωής , να αναγκαστούν να ζήσουν με 500 δραχμές το μήνα , και από αυτά έπρεπε να πληρώνουν και ενοίκιο , ευτυχώς όμως , το σπίτι τους το είχε παραχωρήσει δωρεάν ο Νίκος Καρυδάκης , που όπως προανέφερα , ήταν Αστυνομικός Διευθυντής στην Αθήνα , ποιός μπορούσε να φαντασθεί κάτι τέτοιο…
Η σύζυγός του , που τον ακολούθησε απ’ την πρώτη στιγμή , ήταν καθηγήτρια πιάνου , και είχε οργανωμένα γκρουπ στη Θεσσαλονίκη , κάτι βέβαια που δεν μπορούσε να κάνει στο Λιδορίκι ..
Η ατμόσφαιρα λοιπόν ήταν ομολογουμένως υπέροχη , σε σημείο που δεν μου ‘κανε καρδιά να φύγω , αλλά έπρεπε να γίνει αυτό για πολλούς και διαφόρους λόγους , στην ερώτησή μου , αν ..μπορώ να τους επισκέπτομαι , πήρα πάλι την ίδια απάντηση , πως το θέμα δεν είναι δικό τους , αλλά δικό μου και επίσης μου επανέλαβαν πως πρέπει να προσέχω πολύ μια και ήμουν και υπάλληλος .
Κάπως έτσι λοιπόν τελείωσε η πρώτη επίσκεψή μου , στο σπίτι της οικογενείας Μάνεση , και απ’ την πρώτη στιγμή που αρχίσαμε να κουβεντιάζουμε , και τους αποκαλούσα φυσικά κύριο και κυρία Μάνεση , δέχτηκα την..παράκληση και των δύο , να τους μιλάω στον ενικό , με τα μικρά τους ονόματα , Αρίστο και Μαίρη , κάτι που φυσικά μου ήταν..αδύνατο , αδιανόητο…
Βέβαια ακολούθησαν πολλές , πάρα πολλές , νυχτερινές πάντα , επισκέψεις , oι οποίες όμως είχαν όλες τις ίδιες …επιπτώσεις , την ίδια κατάληξη ..
Την επομένη λοιπόν της πρώτης κατ΄οίκον επίσκεψής μου στο ζεύγος Μάνεση , πρωί – πρωί μάλιστα , με κάλεσε ο στο γραφείο του ο στρατιωτικός μας διοικητής , του Τ.Ε.Α , δηλαδή ο αείμνηστος πια , Τρίμμης , με καλοδέχτηκες με το γλυκό του εκείνο…χαμόγελο , και συμβουλεύοντάς με πατρικά πάντα ..μου συνέστησε , πάντα από..ενδιαφέρον και..πατρική στοργή , να αποφεύγω να πηγαίνω στο ζεύγος Μάνεση , γιατί υπάρχει κίνδυνος να παρεξηγηθώ .
Βέβαια του εξήγησα το πως και το γιατί και αφού με..” συγχώρησε “ για πρώτη φορά , μου επανέλαβε τους ..κινδύνους που ..καραδοκούσαν ..
Εδώ βέβαια , πιστεύω πως πρέπει να σας δώσουμε μια εικόνα της Λιδορικιώτικης ζωής , τις ανθρώπινες κοινωνικές και όχι μόνο , σχέσεις , έχοντα πάντα υπόψη πως η εποχή που αναφερόμαστε ήταν στα πρώτα χρόνια της επταετίας , έτος 1968 .
Το Λιδορίκι , περνούσε τότε μια απ’ τις καλύτερες περιόδους της ζωής του , προς Θεού , όχι λόγω..επταετίας , αλλά ήταν σε πλήρη άνθιση , με τα μαγαζιά του , τον κόσμο του , τούς πολλούς περαστικούς , αφού ο μοναδικός δρόμος για να πάει κανένας από Άμφισσα ή Από Δελφούς , προς Ναύπακτο , Πάτρα , Γιάννενα , Ολυμπία κλπ , έπρεπε να περάσει υποχρεωτικά απ’ το Λιδωρίκι .
Καθημερινά περνούσαν λεωφορεία με τουρίστες , που πήγαιναν για Ολυμπία ή και πρός Γιάννενα , τα οποία κάνανε στάση στο Λιδωρίκι , να ξανασάνουν οι επιβάτες και να δροσιστούν ..δεν είχε γίνει βλέπεις ακόμα ο παραλιακός δρόμος , που ΕΞΟΝΤΩΣΕ το χωριό μας , που ΄με το φτιάξιμό του το χωριό μας πήρε την κατηφόρα , και τη χαριστική βολή φυσικά την έδωσε η..λίμνη ..
Ακόμα , στις Εθνικές γιορτές , για ένα τριήμερο , είχαμε όργανα στα μαγαζιά , Γαρδίκη , Δελενίκα , Κλώσσα , Ευσταθίου και στου Φαλίδα , στο Αλωνάκι , είχαμε τις επισκέψεις θεατρικών θιάσων , “ μπουλουκιών “ που έρχονταν και έμενα για κάμποσες μέρες , πέρναγαν , αθλητές ( πεχλιβάνηδες ) , Σαμψών , Τρομάρας κ.α , ακροβάτες , “ μάγοι “ , ταχυδακτυλουργοί δηλαδή , καραγκιοζοπαίχτες και πλανόδιοι κινηματογραφιστές , που έπαιζαν στα καφενεία , αλλά και στη Βαθειά , στην αίθουσα που είναι τώρα η καφετέρια του Σπ. Πανάγου , σημειώστε δε πώς ακριβώς από πάνω , που είναι τώρα το Ειρηνοδικείο , ήτα τα γραφεία και η Διοίκηση του Τ.Ε.Α Λιδορικίου ..
Φωτογραφία από κάποια..” βεγγέρα “ της εποχής , σε πρώτο πλάνο η Ελένη Ρωμανού , καθηγλητρια Μαθηματικλων στο Γυμνλάσιό μας , δεξιά η..ταπεινότητά μου , και αριστερά ο Χρήστος Ευσταθίου , πίσω σε αριστερά του ο Ηλίας Δελενίκας και τελείως δεξιά ο αείμνηστος Θανάσης Φαλίδας .
Εκείνη την εποχή επίσης , ειδικά τη χειμερινή περίοδο , είχε καθιερωθεί , να γίνονται , Σαββατοκύριακα κυρίως , κάτι σαν χοροεσπερίδες , στην αίθουσα κάτω απ’ το Τ.Ε.Α , αυτές λοιπόν οι ..βεγγέρες , γίνονταν με πρωτοβουλία των Δημοσίων Υπηρεσιών , κάθε φορά μια υπηρεσία έκανε τη γιορτή και καλούσε όλες τις άλλες και γινόταν υπέροχο γλέντι , με πικάπ και μαγνητόφωνα φυσικά , ενώ ζωντανή μουσική , πάντα δημοτική , είχαμε στα πανηγύρια , Ζωοδόχου Πηγής κλπ και τις εθνικές γιορτές , αλλά και κάποια..Σαββατοκύριακα .
Άλλο γλέντι της εποχής , από αριστερά Νούλα Λατσούδη – Κουτσούμπα , η αφεντιά μου , φαίνεται λίγο το μέτωπό μου , Κ΄λωστας Κουτσούμπας , Ελένη Ρωμανού και η..πλάτη της Ελένης Χριστοπούλου , φιλολόγου στο Γυμνάσιό μας .
Παράλληλα , είχε αναπτυχθεί σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα , με τη δημιουργία , πρώτα – πρώτα , του εντευκτηρίου των υπαλλήλων της ΑΤΕ , που με την ενίσχυση του Συλλόγου των υπαλλήλων της στην Αθήνα , νοικιάστηκε η αίθουσα που είναι δίπλα στο μαγαζί του Φαλίδα , νυν Παναγιωτόπουλου , στο Αλωνάκι , είχαμε τάβλι , σκάκι , αγοράσαμε και ένα πτυσσόμενο πινγκ-πονγκ , απ’ την Πάτρα απ’τον Κατράτζο , πήραμε και ένα σαλονάκι με μερικές καρέκλες , βάλαμε και κουρτίνες και η αίθουσα ήταν πλέον έτοιμη ..
Βέβαια , δεν ήταν αποκλειστικά για τους υπαλλήλους της ΑΤΕ , αλλά μπορούσαν να έρθουν και υπάλληλοι άλλων υπηρεσιών , όπως επίσης και Λιδορικιώτες . Μάλιστα στη μεσοτοιχία με το Ζαχαροπλαστείο Φαλίδα , είχαμε κάνει κάποιο άνοιγμα , για να μας σερβίρει από εκεί ο αξέχαστος Θανάσης , τα καφεδάκια μας , τα ουζάκια και τις μπύρες μας .
Εδώ βρισκόμαστε σε..αποκριάτικο χορό , από αριστερά , Γιώργος Ζόγκζας , Σλακης Γκομόζιας , Ασημούλα Τεμπέλη , χορεύει με το Γ. Τσώνο , δεξιά διακρίνεται ο Γ. Νικολέτος . που έκανε συγκοινωνία Λιδορίκι Κροκύλειο , με ένα..φορτηγο..επιβατικό της..πυρκαγιάς . Πρώτο πλάκο αριστερά , πρέπει να είναι ο Θόδωρος Μποβιάτσης .
Την εποχή εκείνη δε , δημιουργήθηκε ακόμα , πολιτιστικός Σύλλογος , και παραρτήματα : του Πνευματικού Κέντρου Ρουμελιωτών , της Εταιρείας Ελληνικών Σπουδών , που αναπτύξανε σημαντική δραστηριότητα , καλώντας διακεκριμένους επιστήμονες και λογοτέχνες να δώσουν διαλέξεις , και το κυριότερο , τότε δημιουργήθηκε και η πρώτη και μοναδική Λιδορικιώτικη βιβλιοθήκη , και με αγώνες , ιδρώτα και..αίμα συγκεντρώθηκαν τα πρώτα βιβλία , και ενοικιάστηκε ένα δωμάτιο στου Διονύση του Δούκα , δίπλα απ’ την αρχαιολογική συλλογή , και ΄εκεί έγινε η εγκατάστασή της , αφού συναρμολογήθηκαν τα “ ντέξιον “ που μας χάρισαν φίλοι , απ’ εμάς τους ίδιους φυσικά , και έγιναν τα απαραίτητα ράφια ..
Θα πρέπει εδώ , να αναφέρουμε , πως μεγάλη βοήθεια σε όλα είχαν προσφέρει μαθητές , απ’ το Λιδορίκι αλλά και άλλα χωριά , και μάλιστα αυτά αναλάβανε τη..συναρμολόγηση των..ραφιών..
Στο δωμάτιο αυτό , στεγάστηκε η πρώτη Λιδορικιώτικη δανειστική βιβλιοθήκη , και βιβλιοθηκάριος ανέλαβε, αφιλοκερδώς φυσικά , ο αξέχαστος Κώστας Αλ. Κάππος – Φούκας .
Ο αξέχαστος Κώστα Κάππος , που βοήθησε όσο ΄όπου και όταν μπορούσε στις προσπάθειες που γίνονταν εκείνη την εποχή..
Το..” συνεργείο “ συναρμολόγησης επί το..έργον..Από δεξιά , Κ.Λατσούδης , Ανδρέας Κωστόγιαννης , Κ. Κουλόπουλος και σε πρώτο πλάνο ..Τσιλίκης , απ’ τη Σώταινα , αδελφός ή εξάδελφος του Αντιδημάρχου μα Χρήστου .
Η πρώτη..” γωνιά “ στήθηκε , περιττό να σας περιγράψω τη συγκίνηση των παιδιών , που κυριολεκτικά .. “ ίδρωσαν “, χαλάλι όμως ο κόπος
Το έργο προχωράει , στήνονται ράφια και στις άλλες πλευρές του δωματίου , γιατί στ΄αστεία..αστεία , , μαζεύτηκαν ένα σωρό βιβλία , λογοτεχνικά , επιστημονικά , εγκυκλοπαίδειες , εδώ εκτός απ’ τους προαναφερθέντες , έχουμε και άλλους , τον Αλέκο Λαλαγιάννη , με τα γυαλιά , κάτω του ακριβώς ο Γ. Γεροδήμος , απ’ τη Βίδαβη κι΄αριστερά του , μάλλον Ο Διον.Κοντογιάννης , απ’ την Ερατεινή .
Όλα τα παιδιά , όχι μόνο αυτά που έτυχε να έχουμε στις φωτογραφίες , αλλά και πολλά άλλα παιδιά Λιδορικιώτικα και μη , προσέφεραν πολλά στη προσπάθεια εκείνη και θα πρέπει να είναι περήφανα , για την προσφορά τους αυτή στο χωριό μας .
Βέβαια , όσο περήφανα είναι , άλλο τόσο και περισσότερο θα πρέπει να είναι ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΜΕΝΑ ΚΑΙ..ΟΡΓΙΣΜΕΝΑ , γιατί οι κόποι τους είναι..” φυλακισμένοι “ σε κάποιο…υπόγειο ..
Ας γυρίσουμε όμως πάλι , να θυμηθούμε και άλλα πράγματα , πολιτιστικο..ψυχαγωγικού χαρακτήρα , όπως π.χ. τις εκδρομές , γιατί οι Λιδορικιώτες έκαναν πάντα πολλές εκδρομές , πολλές απ’ τις οποίες τις οργάνωνε ο ολοζώντανος , τότε , Επαγγελματοβιοτεχνικός Σύλλογος , που είχε πολλά μέλη και είχε αναπτύξει πολύ μεγάλη δραστηριότητα . Που βάζει ο νους σας και δεν πήγαν οι Λιδωρικιώτες , ενώ παράλληλα με το Σύλλογο αυτό , διοργανώνονταν και πολλές εκδρομές απ’ τις κυρίες του Λιδορικίου , με πυρήνα τον τότε Φιλανθρωπικό , Σύλλογο , που παλιότερα , στα δύσκολα χρόνια πρόσφερε πάρα πολλά ..βέβαια σημειώστε , πως οι περισσότερες γυναικείες εκδρομές είχαν προορισμό κάποια..μοναστήρια ..
Από παλιότερη γυναικο…εκδρομή , στην Παναγία την Τρυπητή , στο Αίγιο , οι κυρίες αφού πρώτα..φρόντισαν για την…ψυχή τους , φρόντισαν και για το ..έρμο το στομάχι τους , στην παραλία του Αιγίου , στα πλατάνια . Από αιστερά : Αννούλα Πάζα – Μαργέλλου , πρώτο πλάνο Αργυρούλα Μποβιάτση , Μαρία Παπαδοπούλου , Μαρία Τσίγκα , Αργυρή Καρυδάκη , Ελένη Σερεντέλου , Μαρία Ταμβάκη , Αλεξάνδρα Ταμβάκη , Κασσιανή Μαδενλόγου – Τσιμέκα με τη μητέρα της , ..Πρεζαλή , Χρυσούλα Σφέτσου – Γκομόζια , Ασημούλα Κάππου – Μοίρα και τελευταία η Αγγελική Καψάλη
Από εκδρομή του Επαγγελματικού Συλλόγου στην Κέρκυρα .
Εκδρομή , μάλλον στην Αρτοτίνα , Αγγελική Καψάλη , ..Κωνσταντοπούλου , Ελένη Καραμπέτσου , πίσω Λουκάς Αναγνώστου , Θ. Σερεντέλος , Χρ. Γατάκης , ο ..Τρίμμης , Μιχ. Πατσουλές , Κ.Κωνσταντόπουλος , Βιολέτα Κοκκαλιά , η αφεντιά μου , η Τέτα Καγκάλου , Γιαν, Τζαφέρης και ο τότε ..δασάρχης Λιδορικίου …
Χρήσιμο όμως θα ήταν να κάνουμε μια γενικότερη περιγραφή της τότε..κοινωνικο..πολιτικο..πολιτιστικής , και όχι μόνον , ατμόσφαιρας του χωριού μας και της Λιδορικιώτικης ζωής . Όπως προαναφέραμε , η όλη κατάσταση , ήταν λόγω..επταετίας , κάπως περίεργη , ο κόσμος ήταν κουμπωμένος , για πολλούς και διαφόρους λόγους , και όπως συνήθως γίνεται σ’ αυτές τις περιπτώσεις είχαν..” ξεφυτρώσει “ και κάποιοι..επαγγελματίες υπερ..εθνικόφρονες , μετακινηθέντες , όπως καταλαβαίνετε από..διάφορες άλλες , φρονηματικά , ομάδες , που βέβαια ήταν και οι βασιλικότεροι του..βασιλέως..γενικά όμως , όλοι έβλεπαν ..όλους με ..καχυποψία …
Παρατράγουδα δεν είχαμε στο χωριό μας , ούτε και σε γύρω χωριά , αν θυμάμαι καλά , και η ζωή μας κυλούσε μάλλον ήρεμα , αν λάβει κανείς υπόψη του τους περιορισμούς που υπήρχαν γενικότερα . Βέβαια , είχε αναπτυχθεί , από κάποια μερίδα υπαλλήλων κυρίως , μια..διαφωτιστική υπερδραστηριότητα , με διάφορες ομιλίες στα χωριά , ενώ όπως θα γνωρίζετε είχαν απαγορευτεί τα τραγούδια του Θεοδωράκη . Υπήρχε όμως εδώ ένα βασικό πρόβλημα , που έκανε την κατάσταση,,μάλλον αστεία , γιατί τα εντεταλμένα όργανα για την τήρηση των Νόμων και αποφάσεων , δεν πολυγνώριζαν τα τραγούδια του Θεοδωράκη , εξαιρέσει των πολύ – πολύ γνωστών , και ..επαναστατικών , βράχο – βράχο τον καημό μου , γιατί δεν συνεμορφώθη προς τας υποδείξεις, το γελαστό παιδί , κλπ επαναστατικού..περιεχομένου . Αλλά ποιός γνώριζε τα λιγότερο γνωστά τραγούδια του ; Μάλλον κανένας , θυμάμαι , ένα νεαρό χωροφύλακα , Κρητικό , τον Μιχάλη , που έτυχε πολλές φορές , κνάνοντας βόλτα με το Μίμη τον Πίτσιο , να τραγουδάμε εμείς Θεοδωράκη , χωρίς αυτός να καταλαβαίνει , ενώ πάντα μας έλεγε , από ενδιαφέρον ,δεν πιστεύω να τραγουδάτε απαγορευμένα , και εμείς φυσικά τον καθησυχάζαμε …
Βέβαια , ο αξέχαστος αδερφός μου Γιώργος , είχε πρώτος γράψει στο Στόχο , για τον διπλασιασμό μέσα σε μια νύχτα του Ελληνικού πληθυσμού , την πρώτη μέρα της μεταπολίτευσης , που τν μια μέρα είχαμε 8-9.000.000 χειροκροτητές της επταετίας και την επομένη της μεταπολίτευσης είχαμε και άλλους τόσους αντιστασιακούς , ας γυρίσουμε όμως στο θέμα μας , στον αξέχαστο Αρίστο .
Όπως καλά θα καταλάβατε , το ζεύγος Μάνεση , είχε γίνει ιδιαίτερα συμπαθές στους Λιδορικιώτες , οι οποίοι τους έδειχναν την αγάπη τους με κάθε τρόπο . Από κάποια στιγμή μάλιστα και μετά , ξεθαρρεύοντας λιγάκι οι χωριανοί μας , άρχισαν να πηγαίνουν , νύχτα πάντα , στο σπίτι τους διάφορα προϊόντα τους , τυριά , κρέατα , γιαούρτι και καμιά πίτα , πάντα ΄όμως μετά φόβου Θεού , γιατί ο…” ντετέκτιβ “ Αλέκος ..παραμόνευε..
Προσωπικά , συνέχισα τις βραδινές μου επισκέψεις , πάντα με χίλιες δυο ..προφυλάξεις , και όπως ξαναείπα περνώντας απ’ την αυλή του Βούλγαρη , σκαρφαλώνοντας στην μάντρα που μας χώριζε , και προσέχοντας να μη με δει κανένας , παρότι η ώρα ήταν πάντα προχωρημένη , και όμως κάθε φορά που πήγαινα , να σου το πρωί το τηλεφώνημα απ’ τον Τρίμμη , πήγαινα λοιπόν στο ΤΕΑ , και αντιμετώπιζα πάντα το ίδιο..σκηνικό , τον στρατιωτικό διοικητή , με εκείνο το…περίεργο χαμόγελό του , να μου λέει τα ίδια και τα ..ίδια : Κωστάκη , τι είπαμε , πάλι χθες βράδυ ξενύχτησες ; υπονοώντας την επίσκεψή μου στου Μάνεση , και τι έχουμε πει , και θα βρεις κανένα μπελά ,γιατί υπάρχουν..καλοθελητές κλπ…κλπ …
Και εγώ πάντα του έλεγα πως δεν κάνουμε καμιά πολιτική συζήτηση , και ήταν αλήθεια , γιατί ποτέ ο Αριστόβουλος , δεν άνοιγε ή προκαλούσε πολιτική συζήτηση , βέβαια λέγαμε ό,τι καινούργιο σχετικό ανέκδοτο κυκλοφορούσε , συζητούσαμε για χίλια δυο πράγματα , ποτέ όμως θέματα..επαναστατικο..πολιτικού περιεχομένου .
Κάποια στιγμή λοιπόν δεν με καλούσε ο Τρίμμης καθημερινά , αλλά και δεν με άφηνε και τελείως ήσυχο . Βέβαια εμένα με βασάνιζε και ακόμα με βασανίζει ένα ερώτημα αναπάντητο : Ποιός τελικά με..” κάρφωνε “, ποιός ήταν αυτός που με παρακολουθούσε ; Άρχισα λοιπόν να παρακολουθώ κι’ εγώ τους γύρω μου , για να δω μήπως και βγάλω κάποια άκρη…και διαπίστωσα , πως κάθε βράδυ που συνήθως καθόμασταν με την παρέα μέχρι αργά στη Βαθειά , φεύγοντας , και μόλις έφτανα περίπου στο σοκάκι , που κατέβαινα για το σπίτι μου , πέρναγε βιαστικά με τη μηχανή του ο Αλέκος ο χωροφύλακας , λες και είχαμε δώσει ραντεβού . Προφανώς , με ακολουθούσε φεύγοντας , με τη μηχανή για να δει αν κατεβαίνω σπίτι ή συνεχίζω για..Μάνεση..
Εγώ φυσικά κατέβαινα στο σπίτι , και μετά ακολουθούσα το..συνηθισμένο μου δρομολόγιο , πηγαίνοντας στον Αρίστο , και πάντα πρόσεχα , μήπως είναι στο δρόμο κανένας και με δει..και πάντα ήμουνα σίγουρος πως δεν με είδε κανένας , έλα όμως που την άλλη μέρα ο Τρίμμης το γνώριζε ; Προσπαθώντας να δώσω απάντηση στο ερώτημα αυτό , μελέτησα μέρα , το χώρο και όλη τη διαδρομή που ακολουθούσα και διαπίστωσα , πως οπτική επαφή με το σπίτι του Μάνεση , είχαν μόνο δύο σπίτια , το ένα το απέκλεισα για πολλούς και ξεκάθαρους λόγους , και μου έμεινε πια η…αμφιβολία για το άλλο , αμφιβολία που υπάρχει μέσα μου ακόμα …
Έτσι λοιπόν κύλαγε η Λιδορικιώτικη ζωή , με τα καλά και τα άσχημά της , πλησίαζε και το Πάσχα , και ο αξέχαστος Αρίστος , είχε γίνει..” Λιδορικιώτης “ , τον λάτρευαν όλοι , μικροί μεγάλοι , υπάλληλοι , επαγγελματίες , τσοπάνηδες και όταν έβγαινε τη βόλτα του , μόνος , κάθε λίγο και λιγάκι , χαιρέταγε και τον χαιρέταγαν . όλοι όσους συναντούσε . Βέβαια , όπως έχουμε πει , κινούνταν πάντα μέσα στα επιτρεπόμενα όρια , εκτός αν ήθελε να κάνει πλάκα στον Αλέκο , “ ξέφευγε “ που λέει κι’ η Τασιούλα , και κατέφθανε ο έρμος ο Αλέκος , που τελικά ήταν πολύ περίεργος άνθρωπος , με χαμηλότατη ..νοημοσύνη , λειψή..κοινωνικότητα και περίεργη Κρητική συμπεριφορά , προσωπικά , επειδή ολοφάνερα με χαζο..παρακολουθούσε , του του είχα δείξει την..δυσφορία μου , τώρα το κατάλαβε δεν το κατάλαβε , δεν ξέρω , στα καλά καθούμενα όμως απ’ τον Αλέκο , βρέθηκα κατηγορούμενος , γιατί ένα σκυλάκι που είχα τότε , μου τον χάρισα κάποιοι τουρίστες , περαστικοί απ’ το χωριό μας , κάποιο απόγευμα που ο κόσμος έκανε βόλτα στο δρόμο του Λιδορικιού , ο Μπούφι , κανονικά Γκούφι τον έλεγαν τ’ αφεντικά του οι Εγγλέζοι , αλλά οι χωριανοί μας έτσι το πιάσανε και ‘ετσι τον φώναζαν , Μπούφι ..
Ο Μπούφι λοιπόν , ήταν ένα πανέμορφο καστανο..καφέ σκυλάκι , μικροκαμωμένο , πανέξυπνο και πολύ παιχνιδιάρικο . Κάθε πρωί , την ώρα περίπου που περνούσαν τα παιδιά και πήγαιναν σχολείο , ανέβαινε στο δρόμο και έπαιρνε τα παιδιά από πίσω παίζοντας , τα πήγαινε μέχρι το σχολείο και ξαναγύριζε να παραλάβει άλλα , αυτό κράταγε όση ώρα χρειάζονταν τα παιδιά για να μπούνε στις αίθουσες ..
Βέβαια καταλαβαίνετε το τι παιχνίδι γινόταν με τα παιδιά που ήταν κυριολεκτικά ξετρελαμένα με το φίλο τους το Μπούφι . Αυτό λοιπόν το σκυλάκι , κάποιο φθινοπωρινό απόγευμα..προς βράδι και συγκεκριμένα το βραδάκι της 28 ης Οκτωβρίου , παρενοχλούσε επικίνδυνα και παρεμπόδιζε τους περιπατητές που έκαναν τη βόλτα τους ..
Το όλο θέμα βέβαια ήταν αστείο κι’ ακόμα πιο αστείο το…κατηγορητήριο κι’ ο Αλέκος , αλλά όσο να ‘ναι με ενόχλησε , κι’ όχι τίποτα άλλο , ντρεπόμουνα να κάτσω στο εδώλιο του κατηγορουμένου , επειδή έτσι του κάπνισε του Αλέκου , απ’ την άλλη όμως μεριά όλοι οι φίλοι περίμεναν πως και πως τη μέρα της δίκης για να γίνει ο σχετικός…χαβαλές ..
Την υπεράσπισή μου είχε αναλάβει ..” εθελοντικά “ ο αξέχαστος δικηγόρος Λιδορικίου Μήτσος Κακόπουλος , που όπως όλοι θυμούνται με το ..καυτερό του χιούμορ , έδινε άλλα…ομορφιά στις δίκες , που κυρίως ήταν..αγροζημίες και τα τοιαύτα ..βέβαια η υπεράσπιση είχα ανακαλύψει ένα φοβερό υπαρασπιστικό..ντοκουμέντο , το ότι τη μέρα που διεπράχθη το έγκλημα , παρεμπόδισης κλπ..κλπ των..περιπατητών , έριχνε ολημερίς κι’ ολονυχτίς βροχή με το τουλούμι , και φυσικά ήταν κομμάτι δύσκολο να κόβει ο κόσμος βόλτες …
Το αστείο όμως είναι πως η υπόθεση του Μπούφι , είχε γίνει γνωστή στο χωριό , γιατί λίγο πολύ τον γνώριζαν όλοι , και περίμεναν τη δίκη για να σπάσουν..πλάκα ..
Έφτασε λοιπόν η μέρα της ..κρίσης , μαζευτήκαμε στο ειρηνοδικείο , περιμένοντας να έρθει η σειρά μας , και βέβαια γινόταν η σχετική πλάκα . Ήρθε λοιπόν και η σειρά μου , διαβάστηκε το κατηγορητήριο και κοιτάζοντας γύρω σου έβλεπες πως όλοι δικαστές και..θεατές , γελούσαν κάτω απ’ τα μουστάκια τους , όπως ήταν αναμενόμενο .
Ο συνήγορος υπεράσπισης βέβαια τόνισε εξ΄αρχής πως τη μέρα του συμβάντος έβρεχε καταρρακτωδώς και όλα έβαιναν..καλώς, κατέθεσε και το..” όργανο “ , επαναλαμβάνοντας όσα είχε γράψει , και τότε έγινε το πιο ωραίο , ΄ρώτησε ο πρόεδρος τον Αλέκο , αν το σκυλί είναι μεγαλόσωμο και επικίνδυνο , και ο Αλέκος τα…ψευτομάσαγε , μη δίνοντας καθαρή απάντηση , παρά τις επανειλημμένες ερωτήσεις του Δικαστου , και τότε , ακούστηκε μια φωνή μέσα απ’ το ακροατήριο : Τι σκ’λί κύριι πρόιδρι , νια..λουλού μ’κρούλα είνι , χουράει μες στ’ν’ τσεπ τ’ σακακιού μ’…ήταν ο αξέχαστος μπάρμπα Γιώργος Ξηρομάμος , που αυτοδιορίστηκε μάρτυρας υπαράσπισής μου και έδωσε στον καημένο τον Αλέκο τη χαριστική βολή ..
Αθωώθηκα λοιπόν πανηγυρικά , έγινε όπως καταλαβαίνετε και η σχετική πλάκα , με πολλά υπονοούμενα για τον Αλέκο , που φυσικά έσπευσε να εξαφανιστεί , φαίνεται όμως πως όλη αυτή η ιστορία του έμεινε στο μυαλό , και έτσι εξηγείται η μετέπειτα συμπεριφορά του απέναντί μου ..
Ένα βράδυ όμως , σε συνεννόηση με την παλιοπαρέα , σκεφτήκαμε να κάνουμε και λίγο..πλάκα , με τις “ ντετεκτιβίστικες “ συμπεριφορές του Αλέκου . Όπως είπαμε ,τα βράδια που καθόμασταν στη Βαθειά , ο Αλέκος στεκόταν ..μπάστακας σε κάποια σκοτεινή άκρη , και όταν έφευγα για το σπίτι , υπολόγιζε φαίνεται το χρόνο που ήθελα για να φτάσω , και μόλις κατέβαινα στο σοκάκι του σπιτιού μου , περνούσε στο δρόμο με τη μηχανή του ελέγχοντας αν πηγαίνω σπίτι .
Έτσι έγινε και εκείνο το βράδυ , μόνο που κατέβηκα σπίτι κάθισα πέντε – δέκα λεπτά και ξαναανέβηκα και πήγα πάλι στη Βαθειά , και όταν μετά από λίγο ο Αλέκος , απαλλαγμένος πια απ’ την έννοια τη δική μου ξαναγύρισε στη Βαθειά , έμεινε..κάγκελο ΄βλέποντάς μας πάλι όλοι μαζί να ..κουβεντιάζουμε , εξυπακούεται δε πως το..ντετεκτιβιλίκι του Αλέκου το είχαν πάρει χαμπάρι όλοι και η πλάκα πήγαινε..σύννεφο …
Πάντως , μετά από ώριμες σκέψεις , μάλλον κατέληξα , πως το καθημερινό “ κάρφωμα “ στον Τρίμμη , γινόταν από κάποιον άλλο , κάτι βέβαια για το οποίο δεν έχω αποδείξεις , απλά..υποψίες και..λογικές ενδείξεις , γιατί όπως έχω ξαναπεί , η “ κρυφή “ διαδρομή που ακολουθούσα πηγαίνοντας τα βράδια στον Αρίστο , μετά από..χωροταξικές μελέτες που έκανα , διαπίστωσα πως ήταν ορατή μόνο από συγκεκριμένα ..ελάχιστα σπίτια , ας μη πούμε τίποτα περισσότερο …
Εκείνο που θα πρέπει να καταλάβετε είναι το ότι , λόγω της..ομιχλώδους περιρρέουσας τότε ατμόσφαιρας , δεν ήξερες από ποιον να φυλαχτείς και από ποιον …όχι . Με την ευκαιρία θα σας δώσω “ ανώνυμα “ ένα πραγματικό περιστατικό , που δίνει ανάγλυφη την εικόνα της εποχής .
Θυμάμαι , τη μέρα της 21 –4 – 1967 , βρισκόμουνα με άδεια στην Αθήνα και έμενα σε μια θεια μου στην Καλλιθέα , το βράδυ λοιπόν της 20-4-67 , είχα βγει με φίλους και επειδή την άλλη μέρα πρωί – πρωί , χαράματα δηλαδή , έπρεπε να πάω στο Σταθμό Λαρίσης , όπου ήταν το πρακτορείο των λεωφορείων για Λιδορίκι , μαζεύτηκα νωρίς και κοιμήθηκα . Τα χαράματα ξύπνησα ντύθηκα πήρα το βαλιτσάκι μου και κατέβηκα στην Χαροκόπου για να κατέβω πιο κάτω για το τρόλευ . Στη γωνία που έστριψα στη Χαροκόπου , υπήρχαν οπλοφόροι , που αμέσως με σταμάτησαν ρωτώντας που πάω , τους εξήγησα πως ταξιδεύω για Λιδορίκι αλλά εκείνοι αγριεμένοι μου είπαν να γυρίσω στο σπίτι μου και να βάλω…ραδιόφωνο .
Γύρισα , δεν μπορούσα να κάνω και διαφορετικά , ανέβηκα στο σπίτι της θειας μου και έβαλα πράγματι ραδιόφωνο , οπότε …καταλάβαμε τι έχει συμβεί , μάλιστα ήταν απαγορευμένη και η κυκλοφορία , οπότε το ταξίδι αναβλήθηκε . Μετά μια – δυο μέρες επιτρέψανε τις μετακινήσεις οπότε έφυγα για Λιδορίκι , μουδιασμένος όπως όλος ο κόσμος . Στο Λιδορίκι βέβαια , τα πράγματα ήταν διαφορετικά αλλά τις πρώτες μέρες όλοι ήταν κουμπωμένοι .
Ο Γιώργος κι’ εγώ , ρωτούσαμε που και που τον Ανθυπασπιστή , τον Μήτσο τον Δανιήλ , να μας πει κανένα..περίεργο απ’ την πρώτη βραδιά , αυτός πάντα..χαζογελούσε , λέγοντάς μας πως έχει πολλά και ενδιαφέροντα να μας πει κάποια στιγμή , αλλά αργότερα ..Περνούσε ο καιρός και ένα μεσημέρι που σχολάσαμε και πηγαίναμε στο σπίτι , περνώντας μπροστά απ’ την Αστυνομία , ακούσαμε το Δανιήλ να μας φωνάζει , πήγαμε προς τα εκεί και μας κάλεσε μέσα στο γραφείο του , λέγοντάς μας πως θα μας πει εκείνα που μας υποσχέθηκε ..
Καθίσαμε λοιπόν και άρχισε να αφηγείται τα συμβάντα τη νύχτα 20 προς 21 Απριλίου . Όταν λοιπόν έγινε πια γνωστό το τι είχε γίνει , η αστυνομία και το Τ.Ε.Α ήταν σε επιφυλακή και σε διαρκή επικοινωνία . Πρωί – πρωί λοιπόν ΄δέχτηκαν την επίσκεψη δύο Λιδορικιωτών γνωστών…” εθνικοφρόνων “ που ζήτησαν να δουν το διοικητή , το Μοίραρχο Γ.Γλακουσάκη . Τους δέχτηκε ο Μοίραρχος , παρουσία και του Δανιήλ , και οι άνθρωποι είχαν μαζί τους μια λίστα 60 περίπου Λιδορικιωτών , που όπως είπαν , ήταν κατά τη γνώμη τους επικίνδυνοι και έπρεπε να ληφθούν εναντίον τους κάποια μέτρα ..
Αλεπού ο Γλακουσάκης , αφού τους ευχαρίστησε γαι τη βοήθεια που προσφέρουν στην Πατρίδα κλπ..κλπ , τους εξήγησε πως για όλα αυτά , αρμόδιος είναι ο στρατιωτικός διοικητής Τρίμμης , στον οποίο και έπρεπε να πάνε . Έτσι και έγινε λοιπόν , έφυγαν για το ΤΕΑ , ενώ ο Γλακουσάκης ενημέρωσε τηλεφωνικά τον Τρίμμη , πως καταφθάνουν οι…σωτήρες της Πατρίδας .
Έφτασαν λοιπόν στη Βαθειά , ανέβηκαν επάνω , όπου σήμερα είναι το Ειρηνοδικείο , και πήγαν στο γραφείο του διοικητού , όπου επανέλαβα τα όσα είχαν πει και στην αστυνομία , Ο Τρίμμης , πανέξυπνος , τους ευχαρίστησε για την πρωτοβουλία τους αυτή και τους υποσχέθηκε πως θα γίνει ότι ακριβώς πρέπει χωρίς να ανεφερθεί σε συγκεκριμένα μέτρα .
Μετά επικοινώνησαν Τρίμμης και Γλακουσάκης και μάλλον γέλασαν με την όλη υπόθεση , αφού ούτε λίγο ούτε πολύ , οι 60 περίπου Λιδορικιώτες , που αναφέρονταν στη λίστα θεωρούνταν..” επικίνδυνοι “ . Όση ώρα μιλούσε ο Δανιήλ , εγώ γέλασα , οπότε ρωτώντας , γιατί μας τα λέει όλα αυτά με λεπτομέρειες και στο κάτω – κάτω , τι μας νοιάζει εμάς , οπότε σκάει στα γέλια ο Δανιήλ , λέγοντάς μου σας νοιάζει και σας παρανοιάζει ρε…….κα , γιατί είσαστε και οι δυο στη λίστα , και μάλιστα στην πρώτη δεκάδα , οπότε ..κοκκαλώσαμε ο Γιώργος κι’ εγώ , γιατί δεν ξέραμε , ή δεν θέλαμε να πιστέψουμε πως έτσι λειτουργούσε το…σύστημα στο χωριό μας ..
Βέβαια , σε άλλη συζήτηση , αργότερα , ο Μήτσος έλεγε και ξανάλεγε , πως αν ήταν μπορετό να βγουν στη φόρα όσα λέχθηκαν και έγιναν εκείνη την εποχή , “ ΚΑΠΟΙΟΙ ΧΩΡΙΑΝΟΙ ΜΑΣ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΨΑΞΟΥΝ ΝΑ ΒΡΟΥΝ ΤΡΥΠΑ ΝΑ..ΚΡΥΦΤΟΥΝ ….” και όπως αργότερα τα πράγματα έδειξαν , είχε απόλυτο δίκιο …
Ξεφύγαμε λίγο απ’ το…δρόμο μας , αλλά δεν πειράζει , καλό είναι να μαθαίνετε για την τότε Λιδορικιώτικη ζωή..
Όπως είπαμε και παραπάνω , η σχέση πλέον του Αρίστου με τους Λιδορικιώτες είχε γίνει πολύ..φιλική , με εξαίρεση βέβαια κάποιων , που΄έδειχναν….πως παραήταν φίλοι της τότε Κυβέρνησης , τα συνηθισμένα τα…Ελληνικά , και πολλοί απ’ τους Λιδορικιώτες , ιδίως..τσοπάνηδες , του πρόσφεραν , μετά χιλίων…προφυλάξεων και ..βασάνων , έτσι για το καλό διάφορα προϊόντα τους , τυριά , γιαούρτι κλπ .
Κάποιοι απ’ αυτούς τα πήγαιναν στο σπίτι , βράδυ πάντα , αλλά κάποιοι άλλοι , τα έφερναν στη μάνα μου , και τα προωθούσα εγώ με το συνηθισμένο τρόπο . Πάντα όμως ο Αρίστος , έλεγε και ξανάλεγε , να μην κάνουν τέτοια πράγματα , και το ‘λεγε , όχι βέβαια γιατί τους σνομπάριζε , αφού η αγάπη του για τους χωριανούς μας ήταν δεδομένη , αλλά γιατί φοβόταν μη και βρούνε τίποτα μπελάδες , απ’ τις ενέργειές τους αυτές , γιατί κακά τα ψέματα , όλο και είχε καταλάβει το ρόλο που έπαιζε ο καθένας μας .
Ξέχασα όμως να σας πω πως ο ίδιος , ήταν βέβαια αντίθετος με το καθεστώς , αλλά ούτε δράση είχε ούτε συμμετάσχει σε τρομοκρατικές ή άλλες ενέργειες, και στο κάτω – κάτω , πολλοί ήταν οι αντίθετοι καθηγητές στα Πανεπιστήμιά μας , αλλά δεν τους εξορίσανε , σε μια τέτοια λοιπόν συζήτησή μας , απ’ τις ελάχιστες φορές που έγιναν τέτοιες συζητήσεις , μου έδωσε να καταλάβω , πως στην όλη ταλαιπωρία του σημαντικό ρόλο πρέπει να έπαιξε και κάποιος συνάδελφός του , που εποφθαλμιούσε την..έδρα του . Βέβαια ποτέ δεν ανέφερε όνομα , ούτε καν το σχολίασε .
Τα βράδια που καθόμασταν και λέγαμε διάφορα , έλεγε και ωραία ανέκδοτα , δεν μπορώ όμως να ξεχάσω ένα περιστατικό που του είχε συμβεί στη Γαλλία , στο Παρίσι , όταν πήγαν μαζί με ένα ακόμα καθηγητή , σαν εκπρόσωποι του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης .
Όλοι οι προσκεκλημένοι καθηγητές θα έμεναν σε ειδικό ξενώνα του Πανεπιστημίου , γι΄αυτό κάθε ομάδα , περνούσε απ’ τη γραμματεία , έδινε τα διαπιστευτήριά τους και παράλληλα τους έδιναν και τα δωμάτιά τους . Όταν λοιπόν παρουσιάστηκαν στη γραμματέα , και ήρθε η σειρά τους , εκείνη τους ρώτησε από ποιό Πανεπιστήμιο είναι , ο Αρίστος της απάντησε φυσικά , πως ήταν απ’ τη Θεσσαλονίκη , και εκεί έγινε το…έλα να..δεις.., γιατί η κυρία της γραμματείας , μόλις άκουσε Θεσσαλονίκη , αμέσως τους χαμογέλασε λέγοντάς τους : Α είστε …απ’ την Τουρκία λοιπόν …
Τι ήθελε να το πει αυτό η έρμη η..τρυγόνα , ο Αρίστος επαναστάτησε , έγινε …Τούρκος και εξήγησε στην κυρία με φωνή…αγριεμένη , πως η Θεσσαλονίκη δεν είναι στην Τουρκία αλλά στην Ελλάδα , και προς στιγμήν σκέφτηκε να σηκωθεί και να φύγει ,αλλά ήταν κι’ ο συνάδελφός του που έκανε το…μεσολαβητή και έμειναν , ενώ η κυρία ζητώντας συγγνώμη τους διαβεβαίωσε πως όλα έγιναν απ’ τη δική της άγνοια και έτσι επανήλθε η Θεσσαλονίκη στην…Ελλάδα ..
Όπως ξαναείπαμε , οι χωριανοί μας έδειχναν ολοφάνερα τη συμπάθειά τους προς τον Αρίστο , πολλοί δε ήταν εντυπωσιασμένοι και το θεωρούσαν σαν μεγάλη τιμή γι’ αυτούς , το ότι τους μιλούσε πάντα με το χαμόγελο , τους ρωτούσε για τις οικογένειές τους , τα γιδοπρόβατά τους , και πάντα με το μικρό τους όνομα και με τρόπο φιλικό .
Η εκτίμηση και η αγάπη των Λιδορικιωτών , ήταν όπως είπαμε ολοφάνερη , εκεί όμως που ξεπέρασε κάθε..όριο και..εμπόδιο και αποθεώθηκε , ήταν το Πάσχα , γιατί πλησίαζε και όλοι περιμέναμε να δούμε αν τα όσα θα συμβούν θα είναι ανάλογα αυτών που υπολογίζαμε .
Και όλα έγιναν , αγαπημένοι μου φίλοι , όπως τα περιμέναμε κι’ ακόμα πιο..” δυνατά “ , οι χωριανοί μας έδωσαν ....ρέστα , όπως λέμε , σε σημείο που και ο ίδιος ο Αρίστος σκεφτόμενος τους Λιδορικιώτες , και πάντα με το φόβο να μην βρεθούν σε δύσκολη θέση .
Πήγαν στο σπίτι του όλα τα..Λαμπριάτικα αρνί , κοκορέτσια , γιαούρτι , κρασί , πίτες , ψωμί ζυμωτό , απ’ τα σπίτια τους , και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε , και όλα σε..πολλαπλούν , αφού ήταν πολλοί αυτοί που έφεραν πράγματα , έγινε δηλαδή ό,τι προσπαθούσε να αποφύγει ο Αρίστος , θέλοντας να προστατέψει τους χωριανούς μας .
Εκείνο λοιπόν το Πάσχα , παρότι το έζησε κάτω από..συνθήκες όχι ιδιαίτερα ευχάριστες , εν τούτοις το θυμόταν με πολλή αγάπη και νοσταλγία και το έλεγε εννοώντας το , όταν αργότερα που έφυγε επικοινωνούσαμε τηλεφωνικά .
Βέβαια , κάποια στιγμή έσκασε κι’ άλλη μπόμπα στο Λιδορίκι , έφεραν κι’ άλλον εκτοπισμένο , και όπως ήταν ..φυσικό ..φάγαμε τα ..λυσσακά μας να μάθουμε , ποιός είναι , τι έκανε κλπ . Ο καινούργιος όμως φαίνεται , πως δεν είχε οικονομική ανάγκη , πράγμα που διαπιστώσαμε ..πανηγυρικά αργότερα , και έμεινε στο ξενοδοχείο του μπάρμπα Τάσου Του Γαρδίκη , λίγο πιο πάνω απ’ τη Βαθειά .
Ε..δεν αργήσαμε λοιπόν να μάθουμε όλα τα..ενδιαφέροντα στοιχεία που μας..χρειάζονταν , πρώτα – πρώτα , πως λεγόταν Αντωνάκος , ήταν πτέραρχος της Πολεμικής Αεροπορίας , και Αρχηγός Γ.Ε.Α στο Γ.Ε.Σ , μάθαμε ακόμα πως είχε έρθει με την οικογένειά του , τώρα για το πως και το γιατί δεν μάθαμε τίποτα . Όσο καιρό όμως έμεινε στο χωριό μας η συμπεριφορά του ήταν το άκρον…άωτον της συμπεριφοράς του Αρίστου .
Βρέστε μόνοι σας αγαπημένοι μου φίλοι , ποιο είναι το..άκρως ..αντίστροφο της σεμνότητας και ταπεινότητας , και είστε μέσα , η μέρα λοιπόν με τη νύχτα ή όπως λέγαμε και στο Λιδορίκι , το βελούδο , με το…” ντρίλι “ , και για όσους δεν έχουν τη χαρά να γνωρίζουν τι ακριβώς είναι το ντρίλι , αναφέρουμε πως είναι , ή μάλλον ήταν , γιατί δεν πιστεύω κα βγαίνει και τώρα , το πιο φτηνό ύφασμα που υπήρχε , σκληρό και άγαρμπο έλυνε όμως με τον πιο οικονομικό τρόπο το ενδυματολογικό …πρόβλημα , φανταστείτε , ντρίλινο…κοστούμι και..πέδιλα “ βακέτα “ με σόλα από λάστιχο αυτοκινήτου , ασήκωτα , αυτός λοιπόν ο συνδυασμός ήταν πολύ…του συρμού , τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια , αλλά και τις δεκαετίες 50 και 60 .
Αυτή λοιπόν ήταν περίπου η διαφορά στη συμπεριφορά και το χαρακτήρα των δύο…εκτοπισμένων , και όσο αθόρυβα ζούσε και κυκλοφορούσε ο αείμνηστος Αρίστος , τόσο προκλητικά και..φασαριόζικα φερόταν ο Αντωνάκος .
Καθισμένος με την παρέα του , στη μικρή αυλίτσα που είχε τότε ο μπάρμπα Τάσος ο Γαρδίκης , στο μαγαζί του , πάντα με μια μπουκάλα Ουίσκι , και ακριβής μάρκας , βεβαίως..βεβαίως , έπαιζαν χαρτιά πίνοντας , φωνάζοντας και φυσικά προκαλώντας τα δυσμενή σχόλια των Λιδορικιωτών που από κάποιο σημείο και ύστερα δεν άντεχαν την κατάσταση και δεν την έβλεπαν με καλό …μάτι ..
Τώρα που το σκέφτομαι , δεν παρατηρήσαμε τότε , επισταμένως φυσικά , αν η συμπεριφορά των Αρχών , της..εξουσίας δηλαδή , προς αυτόν ήταν η ίδια ή διαφορετική με τη συμπεριφορά προς τον Αρίστο , αν και απ’ όσο θυμάμαι , ο Αντωνάκος δεν πολυ …μετακινούνταν , απ’ την τσόχα και το..ουισκάκι του , όπως επίσης δεν μπορώ να θυμηθώ , αν είχε και “ φύλακα άγγελο “ , όπως είχε ο Αρίστος τον Αλέκο .
Απ’ ότι βέβαια μάθαμε , εκτοπίστηκε στο χωριό μας , για τη συμμετοχή του σε κάποια..κίνηση της αεροπορίας , που φυσικά δεν είχε κανένα αποτέλεσμα . Πάντως , ενώ όλοι σχεδόν οι Λιδορικιώτες , άγαπούσαν και θυμούνται ακόμα τον αξέχαστο Αρίστο , πιστεύω πως κανένας δεν θα θυμάται τον Αντωνάκο , παρά μόνο…αρνητικά ..
Δεν θυμάμαι πόσο έμεινε ο Αντωνάκος στο χωριό μας , πάντως ο Αρίστος λίγο πριν συμπληρωθεί χρόνος , απ’ την ημέρα που ήρθε έφυγε και φυσικά μετά από λίγο καιρό , έφυγε για την Γαλλία όπου έμεινε μέχρι τη μεταπολίτευση , διδάσκοντας Συνταγματικό δίκαιο σε κάποιο Πανεπιστήμιο .
Όλον αυτό τον καιρό δεν χάσαμε την επαφή μας και είχαμε τακτική επικοινωνία , μέχρι που έγινε η μεταπολίτευση και ο Αρίστος επέστρεψε στην Πατρίδα και πήρε την έδρα του Συνταγματικού δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο . Στην Ελλάδα τώρα πια είχαμε τακτική τηλεφωνική επικοινωνία , και τον ενημέρωνα για τα ..συμβαίνοντα στο Λιδορίκι .
Εκείνη την εποχή , αν θυμάστε όλοι , ο..πάσα πικραμένος , που έλεγε κι’ η μάνα μου , γυρνώντας στην Ελλάδα , έκαναν βαρύγδουπες δηλώσεις , εκφράζοντας εμμέσως πλην σαφώς , την πρόθεση και..επιθυμία τους , να..” ξαργυρώσουν “ την αντίσταση που..ΔΕΝ ΕΚΑΝΑΝ …ενώ οι πραγματικοί αντιστασιακοί που ταλαιπωρήθηκαν , όπως ο Αρίστος , ήρθαν σεμνά και ταπεινά , χωρίς φανφάρες και ..μεγάλα λόγια και δεν σας κρύβω , πως απ‘ όλους αυτούς που τα χρόνια εκείνα έφυγαν οικειοθελώς , απ’ την Πατρίδα μας , για δυο ανθρώπους ένοιωσα περήφανος , πρώτα - πρώτα για τον Αρίστο , που ήταν και φίλος μου και δεύτερο την Ειρήνη Παππά , και το λέω αυτό γιατί θυμάμαι κατακάθαρα , πως κατεβαίνοντας ο Αρίστος απ’ το αεροπλάνο και απαντώντας στις βλακώδεις ερωτήσεις κάποιων δημοσιογράφων , πως νοιώθετε που γυρίσατε , τι σκοπεύετε να κάνετε , τι θα ζητήσετε απ’ την Πατρίδα και κάτι τέτοια , η απάντηση και των δύο , σε διαφορετικό χρόνο φυσικά , ήταν σχεδόν η ίδια : Δεν ζητάμε τίποτα , αυτό που θέλαμε ήταν να ελευθερωθεί η Πατρίδα μας , και ό.τι κάναμε , δεν το κάναμε για να το εξαργυρώσουμε , και όλα αυτά φίλοι μου , καθ’ ον χρόνο οι περισσότεροι , απ’ τους επιστρέφοντες , διαπραγματεύονταν το..βόλεμά τους , που τελικά ο Ελληνικός Λαός το χρυσοπλήρωσε..
Αργότερα κατέβηκε στην Αθήνα , πήρε την έδρα του Συνταγματικού δικαίου στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών , ενώ παράλληλα ήταν και Πρόεδρος τη Νομαπαρασκευαστικής Επιτροπής της Βουλής , όπου κρίνονταν η συνταγματικότητα ή όχι των προς ψήφιση Νομοσχεδίων .
Στη δεκαετία του ‘90 , τότε που υπήρχαν τα προβλήματα εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας , θυμάστε , με τα διάφορα κομματικά παιχνίδια και τερτίπια , κυκλοφόρησε φήμη , πως θα προτεινόταν για Πρόεδρος της Δημοκρατίας , κάτι που φυσικά αρνήθηκε κατηγορηματικά , όταν επικοινώνησα για να μάθω , δεν τον ενδιέφερε κάτι τέτοιο , εκείνο όμως που τον ..” έκαιγε “ ήταν ο τρόπος που χρησιμοποιούσαν κάποιοι το Σύνταγμα και τους Νόμους , φέρνοντάς τα στα…μέτρα τους , και μιλούσε πάντα με πίκρα για τα θέματα αυτά ..
Έμεναν στο Κολωνάκι , και η κυρία Μαίρη συνέχιζε να ασχολείται με τη μουσική , παραδίδοντας μαθήματα πιάνου , ενώ πολλές φορές τους είχα καλέσει να ανέβουν στο χωριό , που είχαν να το δουν από τότε..
Στο σπίτι μας , πολλές φορές αναφέρονταν τα ονόματα του Αρίστου και της κυρίας Μαίρης και έτσι η γυναίκα μου ήταν σαν να τους γνώριζε . Ένα καλοκαίρι λοιπόν , θα πρέπει να ήταν στα μέσα της δεκαετίας του 1990 , και ενώ βρισκόμασταν στο Λιδορίκι , έγινε η μεγάλη έκπληξη .
‘Ημουνα θυμάμαι , στο σπίτι του φίλου Γιάννη Καραγιάννη , πάνω στο Σερεντέλη , ήπιαμε το καφεδάκι μας και ετοιμαζόμαστε να κατέβουμε στη Βαθειά , όταν τηλεφώνησε η γυναίκα μου και μου είπε να κατέβω σπίτι γρήγορα γιατί έχει έρθει ένας πολύ αγαπημένος φίλος , και με τα χίλια ζόρια την έκανα να μου πει ποιος τελικά ήταν , βέβαια όταν άκουσα το όνομα τρελάθηκα , τους παράτησα στο Σερεντέλη , λέγοντας φυσικά στο Γιάννη περί τίνος πρόκειται , και ο Γιάννης που γνώριζε την περίπτωση , με παρεκάλεσε να του γνωρίσω τον Αρίστο κάτι που φυσικά και έγινε αργότερα .
Η σκηνή της συνάντησης όπως καταλαβαίνετε ήταν πολύ συγκινητική , πολύ ..ανθρώπινη και βέβαια το μεγαλύτερο φορτίο συγκίνησης το είχε ο Αρίστος και η κυρία Μαίρη , γιατί όσο να ‘ναι δεν ήταν και ιδιαίτερα ευχάριστες οι αναμνήσεις απ’ τις ..” ετήσιες “ περίπου διακοπές τους στο Λιδορίκι , κάποια πράγματα τελικά δεν ..διαγράφονται απ’ το νου μας .
Έμειναν περίπου τρεις μέρες , είδαν όλους τους Λιδορικιώτες , που όπως έχουμε πει , ήταν φίλοι τους , περπάτησε όπως παλιά , αλλά χωρίς τη συνοδεία του…Αλέκου και γενικά έδειξαν πως τους ήταν πολύ ευχάριστη η επίσκεψη και η συνάντησή τους με όλους αυτούς τους ανθρώπους , που τους συμπαραστάθηκαν , όσο ήταν..μπορετό , λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούσαν τότε .
Τους φιλοξενήσαμε στο σπίτι μας , αν και τις περισσότερες ώρες ο Αρίστος , πήγαινε στα παλιά τα …κατατόπια , κι΄αντάμωνε τους παλιούς φίλους του , τους τσοπάνηδες .Περάσαμε υπέροχα , γνώρισαν την οικογένειά μου , ο Αρίστος μάλιστα ' την “ εύρισκε “ όπως λένε οι νεότεροι με το μικρό μου γιο το Χάρη , που θα πρέπει να ήταν 4 –5 χρόνων και ..ελαφρώς διαολάκος , έφυγαν καταευχαριστημένοι που μπόρεσαν και ήρθαν στο Λιδορίκι , απ’ το οποίο διατηρούσαν τις καλύτερες αναμνήσεις και μας υποσχέθηκαν πως σε πρώτη ευκαιρία θα ξανάρθουν , κάτι που φυσικά δεν έγινε αφού το 2000 ο φίλος μας ο Αρίστος ..έφυγε
Λέμε καμιά φορά , πως κάποιοι άνθρωποι αφήνουν το ..” στίγμα “ τους απ’ όπου περνάνε , αυτό συνέβη και με τον αγαπητό μας φίλο Αρίστο , αφού και τώρα , μετά από τόσα χρόνια , τυχαίνει να πιάσουμε κουβέντα με παλιούς του φίλους , τσοπάνηδες κυρίως , που τον θυμούνται καλά..καλά και με πολλή..αγάπη …
Καλό σας μήνα , να είστε όλοι καλά …
Kωνσταντίνος Ευθ. Καψάλης
www.lidoriki.com
No comments:
Post a Comment