Το μαγαζί του Νησιώτη με ασημικά Κολοκοτρώνη και Σταδίου....
Είπαμε η βόλτα στο Κέντρο της Αθήνας εκείνα τα χρόνια σε έβγαζε από την καθημερινότητα της αυλής...της κάμαρας...της κοινόχρηστης τουαλέτας...της γειτονιάς...τους μεροκαματιάρηδες γείτονες....
Υπήρχαν μαγαζιά που δεν μπορούσαν οι περισσότεροι ούτε μέσα να περάσουν γιατί η ματιά του υπαλλήλου και μόνον έφτανε.
Έκοβε φάτσα...ντύσιμο και έβγαζε συμπέρασμα.
Ασημένια μαχαιροπήρουνα ....δίσκοι σερβιρίσματος....ασημένια βάζα για τις ανθοστήλες που υπήρχαν τότε στα αρχοντικά και μου έκαναν μεγάλη εντύπωση σαν παιδί...
Τα καταστήματα υαλικών του Κέντρου του Σγούρδα....το ΑΚΡΟΝ ΙΛΙΟΝ ΚΡΥΣΤΑΛ....
είχαν επίσης καλό όνομα αλλά εκεί θα εύρισκες και κάτι προσιτό.
Φυσικά για κάποια υποχρέωση γάμου που θα είχες γιατί για οικιακή χρήση
ο ΚΛΑΟΥΔΑΤΟΣ στην Πλατεία Κοτζιά γνωστός και ως φτωχομάνα...έλυνε το πρόβλημα.
Υαλικά...πιατικά από Ελληνικές βιοτεχνίες (τότε υπήρχαν σήμερα έρχονται από την Κίνα) έλυναν το πρόβλημα και να σου έπεφτε κάτω και να έσπαγε έπαιρνες άλλο άνετα.
Θυμάμαι όταν πηγαίναμε σε κανένα γάμο κάποιων που είχαν τον τρόπο τους....
Θα μου πείς πώς σας καλούσαν και πώς τους γνωρίζατε καθ΄ότι από τον Βούθουλα
στον Άη Διονύση τον Αεροπαγίτη δεν κόλλαγε.
Εκείνα τα χρόνια δούλευε όλη η οικογένεια και έκανε ότι δουλειές εύρισκε...
Έτσι η μάνα θα βοηθούσε (ακούγεται καλύτερα) σε αρχοντόσπιτα και θα τύχαινε
να της δώσουν και κανένα προσκλητήριο γάμου του γυιού ή της κόρης φυσικά
με την σύσταση..."...δεν χρειάζεται να φέρεις δώρο..."
Αλλά δεν ήταν έτσι...
Υπήρχε και φιλότιμο ακόμα και στον Βούθουλα.
Κάτι αγόραζες από μαγαζί που σε άφηνε το πορτοφόλι σου να μπείς μέσα και φρόντιζες να παρακαλέσεις τον υπάλληλο να το τυλίξει σε χαρτί
χωρίς φίρμα για να μην γίνεις ρεντίκολο....και έβαζες ένα μπιλιέτο (το έγραφα εγώ που και γραφή γνώριζα...αχ ρε μάνα τι τράβηξες)...."...σας ευχόμεθα βίον ανθόσπαρτον..."
Τα δύσκολα άρχιζαν όταν φτάναμε στην εκκλησία και βλέπαμε τις κουρσάρες να κατεβάζουν τους κυρίους με τα κοστούμια και τις κυρίες με τους γυαλιστερούς ταφτάδες και τα καπελίνα και τον οδηγό να κουβαλάει το μεγαλοπρεπές μεγάλο κουτί με το όνομα κυριλάτου μαγαζιού.
Έμπαινες με τρόπο στην εκκλησία και άφηνες το δικό σου δώρο πίσω από τα άλλα για να μην φαίνεται.
πίσω στα παλιά
31.8.14
EN AΘΗΝΑΙΣ ..ΤΑ ΜΑΓΑΖΙΑ ΜΙΑΣ ΑΛΛΗΣ ΕΠΟΧΗΣ….
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΚΑΒΑΣ …
Φεύγουν τα χρόνια
κι όλα αλλάζουν όλα
και μένει μόνο
η ανάμνηση η παλιά
“ ΛΙΔΩΡΙΚΙ “
Με την ευκαιρία της σημερινής αναφοράς στο Κώστα Κακαβά ανα.. δημοσιεύουμε , μια παλιότερη σχετική ανάρτησή μας , νια..προσωπική ανάμνηση των παιδικών χρόνων
Σωτήριον έτος 1955 , αρχές καλοκαιριού ….
Ο ΑΓΑΠΗΤΙΚΟΣ ΤΗΣ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΑΣ
ΘΥΜΑΜΑΙ..
Με την ευκαιρία της αναφοράς μας στην Μαρία την Πενταγιώτισσα , και για την πρώτη της ταινία , ας θυμηθούμε και την περίπτωση μιας άλλης σχετικής ταινίας , που γυρίσθηκε στην περιοχή μας , απολαύστε την...
Μπαίνοντας το καλοκαίρι του 1955 , σταμάτησε στο μαγαζί μας , στο Αλωνάκι , ένα λεωφορείο και μετά από λίγο ήρθε και ένα φορτηγό που ακολουθούσε . Συνηθισμένη καθημερινή εικόνα θα μου πείτε , αφού την εποχή εκείνη δεν υπήρχε ο παραλιακός δρόμος και όλες οι μετακινήσεις προς Πελοπόννησο , Αιτωλοακαρνανία και Ήπειρο , γίνονταν απ' το δρόμο Αθήνα - Λιδορίκι - Ναύπακτο .
Σταμάτησε λοιπόν το λεωφορείο και , ω του..θαύματος ! Άρχισαν να κατεβαίνουν μεγάλοι Έλληνες ηθοποιοί της εποχής , Γ.Φούντας , Χριστίνα Σύλβα , Κώστας Κακαβάς , Παντελής Ζερβός και πολλοί άλλοι .
Τα χάσαμε όλοι όσοι είμαστε εκείνη τη στιγμή εκεί , γιατί για πρώτη φορά βλέπαμε από κοντά τα ινδάλματά μας , ΟΛΟΖΩΝΤΑΝΑ ..
Διψασμένοι , πεινασμένοι και κατάκοποι , κάθισαν κάνοντας διάφορα καλαμπούρια μεταξύ τους , παράγγειλαν , ενώ όλοι ολόγυρα στο Αλωνάκι , παράτησαν τις δουλειές τους και πλησίασαν για να χαζέψουν...
Εγώ , 12χρονος τότε , έτρεχα σερβίροντας για να προλάβω να εξυπηρετήσω την κατάσταση , αλλά ο Κακαβάς , με πείραζε συνέχεια , παίρνοντας όμως και τις..κατάλληλες απαντήσεις , με τις οποίες κάνανε όλοι χάζι και γελούσαν ...
Βέβαια , δεν παρέλειψα να ρωτήσω για την ταινία που θα γύριζαν και φυσικά που θα την γύριζαν , και τρελάθηκα όταν έμαθα πως η ταινία θα γυριζόταν στην Πενταγιού . Εκείνες μάλιστα τις μέρες , φιλοξενούσαμε δυο ξαδέλφες μου απ' την Αθήνα , τη Σωτηρία και Νότα Ανδρεοπούλου , που θα έφευγαν για το χωριό του πατέρα τους , το Τρίστενο .
Ήταν κι' αυτές στο μαγαζί εκείνη την ώρα , είδαν τους ηθοποιούς , μίλησαν μαζί τους , και μάλιστα κάποιοι πρότειναν στις ξαδέρφες μου , αφού θα ανέβουν στο Τρίστενο , και μια και ήταν , ομολογουμένως , πανέμορφες , να πάνε στην Πενταγιού , για να παίξουν σας κομπάρσοι .
Έτσι και έγινε τελικά , έφυγαν οι ηθοποιοί , για Πενταγιού και οι ξαδέρφες για το Τρίστεο , και βέβαια , κατέβαιναν κάθε μέρα στην Πενταγιού και πήραν μέρος στα γυρίσματα , και μάλιστα σε ..μικρορολάκια .
Παρακάτω σας δίνουμε τους συντελεστές της ταινίας , που γυρίσθηκε απ' την Φίνος Φιλμ .
ΑΓΑΠΗΤΙΚΟΣ ΤΗΣ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΑΣ (Ο)
(1955) - Σκηνοθεσία: ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΝΤΙΝΟΣΠρωτότυπος Τίτλος:
ΑΓΑΠΗΤΙΚΟΣ ΤΗΣ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΑΣ (Ο)
Χρονιά Παραγωγής:
1955
Σκηνοθέτης:
ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΝΤΙΝΟΣ
Είδος:
ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ, ΒΟΥΚΟΛΙΚΗ (ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΑ)
Διασκευή Σεναρίου:
ΤΖΑΒΕΛΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Σενάριο Αρχική Πηγή:
ΚΟΡΟΜΗΛΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
Δ/ντής Φωτογραφίας:
ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ ΝΤΙΝΟΣ, ΚΑΡΥΔΗΣ FUCHS ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ
Μοντάζ:
ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ ΝΤΙΝΟΣ
Ηχολήπτης:
ΖΕΡΒΑΣ ΜΑΡΚΟΣ
Σκηνογράφος:
ΖΕΡΒΑΣ ΜΑΡΚΟΣ
Μουσική Σύνθεση:
ΜΩΡΑΚΗΣ ΤΑΚΗΣ
Σύνοψη της υπόθεσης:
Την ίδια χρονιά (1955) έχουμε δύο παραγωγές με το ίδιο θέμα. Η μία σκηνοθετήθηκε από τον Ντίνο Δημόπουλο και η άλλη από τον Ντίμη Δαδήρα. Η διαφορά τους ήταν κυρίως στην επιλογή των ηθοποιών. Η ταινία του Ντίνου Δημόπουλου βασίστηκε σε σενάριο του Γιώργου Τζαβέλα και είναι, κατά το μάλλον ή ήττον, υπέρτερη.
Μακιγιάζ:
ΚΕΛΕΣΙΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
Χορογράφος:
ΣΤΡΑΤΟΥ ΔΩΡΑ
Δ/ντής Παραγωγής:
ΚΗΡΥΚΟΣ ΤΑΚΗΣ, ΜΥΡΙΤΣΗΣ ΝΙΚΟΣ
Φωτογραφίες:
0 φωτογραφίες που αφορούν αυτή την ταινία
Παραγωγή:
ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜ
Παραγωγός:
ΔΡΙΤΣΑΣ Α.
Ηθοποιοί:
ΦΟΥΝΤΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΣΥΛΒΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ
ΚΑΤΣΕΛΗ ΑΛΕΚΑ
ΚΑΛΟΓΕΡΙΚΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ
ΖΕΡΒΟΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ
ΔΑΜΑΣΙΩΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ
ΚΑΚΚΑΒΑΣ ΚΩΣΤΑΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ
ΚΑΤΣΑΔΡΑΜΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ
ΛΟΥΚΕΑ ΧΑΡΙΣ
ΡΟΥΣΣΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ΤΖΩΡΤΖΑΚΗΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ
ΡΟΥΣΣΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΤΣΙΦΛΑΚΟΣ Κ.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ
ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ Κ.
Γλώσσα Τίτλων:
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Γλώσσα Διαλόγων:
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Διάρκεια:
96
Χρώμα:
Α/Μ
Την ίδια όμως χρονιά , γυρίσθηκαν με τον ίδιο τίτλο και την ίδια υπόθεση άλλες δύο ταινίες , με την Αλίκη Βουγιουκλακη , Αλέκο Αλεξανδράκη κ.α , η μία μάλιστα γυρίσθηκε κάπου στην Έύβοια .
Προσπαθήσαμε να βρούμε ένα διαφημιστικό βίντεο απ' την ταινία που γυρίσθηκε στην Πενταγιού , αλλά δυστυχώς δεν βρήκαμε , βρήκαμε όμως δυο βιντεάκια , απ' άλλο...Αγαπητικό , και σας τα δίνουμε ..
Η ιστορία όμως έχει και τη συνέχειά της , που προσωπικά κυριολεκτικά με ..εξέπληξε . Πριν 10 , μπορεί και περισσότερα χρόνια , εδώ στη γειτονιά σε μια ΕΒΓΑ , που πήγα για να αγοράσω γιαουρτάκια , έπεσα επάνω στον Κώστα Κακαβά , μάλιστα , τον Κακαβά αυτοπροσώπως...
Και όταν ο καταστηματάρχης μου είπε : Καλά κύριε Κώστα , Λιδορικιώτης και τρως γιαούρτι ΦΑΓΕ ; Ε...αυτό ήταν το..έναυσμα για κουβέντα , με το άκουσμα Λιδορίκι ο Κακαβάς , που έμενε , μέχρι πριν λίγα χρόνια , στη γειτονιά μας , γύρισε και με ρώτησε , είσαι απ' το Λιδορίκι ; Και βέβαια του απαντάω , και μάλιστα σας θυμάμαι το 1955 , που ήρθατε στο Λιδορίκι πηγαίνοντας για Πενταγιού , που γυρίσατε ταινία , και μάλιστα είμαι εκείνος , το παιδί δηλαδή , που σας σέρβιρε στην πλατεία που καθίσατε .
Και εκεί ..έμεινα , κολώνα , όταν με καλοκοίταξε και επί λέξει μου είπε : Ώστε εσύ είσαι εκείνο το.(μπιπ )...παιδάκι μου μας έκανε πλάκα ; Εσύ ; Του απάντησα πως ναι , και άρχισε τα καλαμπούρια , μου είπε πως είχε χρόνια σταματήσει την ηθοποιία , και εργαζόταν σαν λογιστής , αν θυμάμαι καλά , και πως σύντομα θα μετακόμιζε στο Ψυχικό , όπου είχε σπίτι .
Βέβαια , μου έβαλε πάγο , που τρώω γιαούρτι βιομηχανικό και δεν φκιάχνω , γιαούρτι μόνος μου , λέγοντάς μου μάλιστα , πως όταν είχαν τα γυρίσματα στην Πενταγιού , οι ντόπιοι τσοπάνηδες τον έμαθαν πως να φτιάχνει γιαούρτι και τυρί , ναι μάλιστα γιαούρτι και τυρί , κι' από τότε αγοράζει γάλα και πήζει μόνος του γιαούρτι , βέβαια εμένα μου έσουρε ουκ ολίγα , που Λιδορικιώης ων , δεν ήξερα να φκιάχνω τυρί και γιαούρτι .
Έκτοτε δεν τον ξαναείδα , αλλά και δεν κατόρθωσα να ακολουθήσω τις συμβουλές του , αλλά δεν απογοητεύομαι , που ξέρεις ;...Ποτέ δεν είναι αργά....όσο για τον κ . Κακκαβά του εύχομαι να είναι πάντα καλά και να..πήζει γιαούρτι και..τυρί ..
Ψάχνοντας , αγαπημένοι μου φίλοι , να βρω κάποια φωτογραφία του Κώστα Κακκαβά , της περιόδου που τον συνάντησα στη γειτονιά μας , έπεσα πάνω σε μια συνέντευξή του στο Θανάση Λάλα , στην οποία μπορεί κανείς να καταλάβει πολύ-πολύ καλά , πως ο Κώστας Κακαβάς , δεν ήταν μόνο ό,τι...έβλεπες , αλλά πολλά περισσότερα .
Ακόμα , βλέποντας την παρακάτω φωτογραφία του , ένοιωσα σαν να τον βλέπω στην ΕΒΓΑ της γειτονιάς μας , σ' εκείνη τη συνάντηση .
Αξίζει τον κόπο να διαβάσετε τη συνέντευξή του , που ανοίγει διάπλατα τα πορτοπαράθυρα του φανταχτερού κόσμου του κινηματογράφου και των...αστεριών του ....
Καλό σας βράδυ .......Κ.-
Ο ηθοποιός
Ο Θανάσης Λάλας συναντά τον Κώστα Κακκαβά
Κυριακή 24 Νοεμβρίου 1996
Κώστας Κακκαβάς
«Τζένη Καρέζη, Κώστας Κακκαβάς, Αλίκη Βουγιουκλάκη, φτου και τα φυλάς...» Κάπως έτσι άρχιζαν το παιχνίδι τους τα παιδιά τη δεκαετία του '60. Κρυφτό στις γειτονιές και η ελληνική ταινία λάβαρο στα συνοικιακά σινεμά. Τότε που ο ελληνικός κινηματογράφος είχε τις ενζενύ και τους ζεν πρεμιέ στις γιγαντοαφίσες του. Τότε που στα «δημοψηφίσματα» των εβδομαδιαίων περιοδικών του '60 για την ανάδειξη των δημοφιλέστερων ηθοποιών του κινηματογράφου μας στις πρώτες θέσεις φιγουράριζε ο Κώστας Κακκαβάς... Το αγόρι που είχαν ερωτευθεί τα κοριτσόπουλα όλης της χώρας.
Ενας νεαρός που ξεκίνησε με το ψευδώνυμο Κώστας Καράλης έγινε μύθος του παλιού ελληνικού κινηματογράφου αλλά θέλησε να ανατρέψει την εικόνα του. Αλλαξε «περπατησιά» όταν κατάλαβε ότι είχαν δίκιο όσοι έλεγαν ότι η «φουστανέλα» και το «μελό» καθήλωσαν την κινηματογραφία μας στα «θρανία του αιώνιου νηπιαγωγείου». Ο Κώστας Κακκαβάς επέλεξε, εδώ και χρόνια, να μείνει μακριά από τον κινηματογράφο, να βγει από τη μανιέρα του «φτωχόπαιδου» ή του «ομορφόπαιδου» και να παίξει έναν δύσκολο ρόλο ζωής. Να σιωπήσει... Η οθόνη πάγωσε την εικόνα του. Τώρα πια ξεπηδά συχνά μέσα από τα τηλεοπτικά κανάλια που «δουλεύουν» πολύ με τις ταινίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου.
Πριν από επτά μήνες βρέθηκε ξανά μπροστά στην κινηματογραφική μηχανή. Το αποτέλεσμα το είδαμε στο εφετεινό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Ο Κώστας Κακκαβάς πρωταγωνιστεί στην ταινία «Ο βαρόνος» των Νίκου Ζερβού και Διονύση Μανιάτη που βασίζεται σε βιβλίο του Μπάμπη Τσικληρόπουλου και στο πρόσφατο φεστιβάλ τιμήθηκε με το Ειδικό Βραβείο. Παρέα με τη συνεργάτιδα του «Βήματος» Παναγιώτα Μπίτσικα συναντήσαμε τα πιο υγρά μάτια του ελληνικού σινεμά... Στην πρώτη του μετά από χρόνια σιωπής συνέντευξη του ο Κώστας Κακκαβάς μάς μιλάει για τις επιλογές του, για την τέχνη του κινηματογράφου αλλά και για την τέχνη της ζωής. Απολαύστε τον.
Επιτέλους, μετά από χρόνια σιωπής και μετά από πολλές δικές μας προσπάθειες να σπάσετε τη σιωπή σας, καταφέραμε να σας έχουμε μπροστά μας, έτοιμο ή μάλλον διαθέσιμο να απαντήσετε σε ό,τι κι αν ρωτήσουμε... (γέλια)
«Εσείς, κύριε Λάλα, ως συνήθως κάνετε μικρές ερωτήσεις... (γέλια) Και πολύ απλές φαινομενικά... γι' αυτό και μου αρέσουν οι συνεντεύξεις σας... Δεν σας κρύβω, για μένα που είμαι φανατικός αναγνώστης σας, ούτε που περνούσε από το μυαλό μου ότι θα μου κάνατε αυτή την τιμή να ασχοληθείτε μαζί μου, με το πρόσωπό μου... Και επειδή ονειρευόμουν πάντα, διαβάζοντάς σας, να απαντήσω σε τέτοιες ερωτήσεις που θέτετε εσείς στους επιφανείς συνομιλητές σας. Κάθε Κυριακή, επειδή ξυπνάω αργά, ενώ μένω στη Φιλοθέη φθάνω ώς την Κηφισιά για να αγοράσω "Το Βήμα", που ως συνήθως εξαντλείται αμέσως. Διαβάζοντάς σας το ξέρετε ότι πιάνω συχνά τον εαυτό μου να δίνει τις δικές του απαντήσεις στα ερωτήματά σας;» (γέλια).
Σας ευχαριστώ ειλικρινά για τα καλά σας λόγια... Αλήθεια, γιατί τόσα χρόνια είχατε επιλέξει τη σιωπή;
«Η σιωπή δίνει το μέτρο της αξιοπρέπειας κάθε ανθρώπου για μένα, κύριε Λάλα... Η σιωπή είναι το παν για μένα...».
Εχει ήχο η σιωπή για σας; Και αν «ναι», ποιος είναι ο ήχος της σιωπής; (γέλια) Γιατί γελάτε;
«Γελώ γιατί αυτή είναι μια κλασική "ερώτηση Λάλα", που λέμε... Η σιωπή έχει ήχο... Είναι όλοι οι ήχοι μαζί... Πιστεύω ότι στη ζωή πρέπει να είμαστε συλλέκτες των πάντων... Ολων των ήχων, των ιδεών, των σκέψεων... των πάντων... Αλλά δημοσίως οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί, κύριε Λάλα μου».
Εσείς είστε γενικότερα άνθρωπος της σιωπής;
«Οχι... δεν είμαι σιωπηλός στις καθημερινές σχέσεις μου... Σιωπώ όμως όταν πρέπει να σιωπήσω ή όταν κάποιοι άνθρωποι με αναγκάζουν να σιωπήσω... Υπάρχουν άνθρωποι που μας αναγκάζουν να έχουμε μαζί τους σχέσεις σιωπής! Δεν παύει και η σιωπή να είναι χαρακτηριστικό μιας βαθιάς σχέσης με κάποιους ανθρώπους!».
Εσείς σιωπήσατε όλον αυτόν τον καιρό γιατί έπρεπε ή γιατί αναγκαστήκατε από κάποιους;
«Θα με κολάκευε να διατηρούσα την εικόνα που πολλοί από σας τους δημοσιογράφους μού αποδίδετε... και δεν σας κρύβω ότι με κολακεύει...».
Ποια είναι η εικόνα που σας αποδίδουμε και σας κολακεύει;
«Η εικόνα του ανθρώπου που εθελουσίως επέλεξε τη σιωπή... Μόνο που δεν είναι εθελουσία η σιωπή μου... Τουλάχιστον δεν είναι απολύτως εθελουσία...» (γέλια)
Αρα σας ανάγκασαν ώς ένα σημείο να σιωπήσετε...
«Αναγκάστηκα γενικότερα να βγω στο περιθώριο της δημοσιότητας και της δουλειάς μου, επειδή τσακώθηκα με κάποιους ανθρώπους μέσα στη δουλειά».
Γιατί τσακωθήκατε;
«Γιατί δεν μου πήγαινε ο τρόπος που δουλεύαμε τότε... Δεν το κρύβω... ήμουν από αυτούς που τότε πίστευαν, όπως πιστεύω και τώρα, ότι όλοι εμείς δεν κάναμε αυτό που μπορούσαμε να κάνουμε...».
Και τσακωθήκατε γι' αυτό; Σπανίως τσακώνονται οι άνθρωποι "γιατί δεν κάνουν αυτό που μπορούν"... Συνήθως τσακώνονται "γιατί κάνουν αυτό που δεν μπορούν να κάνουν"... (γέλια) Οταν λέτε «τσακωθήκατε» εννοείτε με κάποιον συγκεκριμένο άνθρωπο ή γενικότερα;
«Ιδίως με τα πολύ μεγάλα ονόματα τότε του χώρου μου... Πιο συγκεκριμένα είχα τσακωθεί με αυτούς και για κάποιον κριτικό κινηματογράφου... τον οποίο είχα ως πνευματικό μου ενημερωτή... Είχε γράψει κάτι, και με το δίκιο του ο άνθρωπος, και μας είχε "τσούξει"... Από 'κεί άρχισε το κακό... αυτή ήταν η αφορμή. Αλλά η αιτία του τσακωμού ήταν ότι... "ζητάς, Κακκαβά, πράγματα τα οποία εμείς δεν θέλουμε να κάνουμε γιατί δεν τα ζητάει ο κόσμος"! Βεβαίως, κακά τα ψέματα, ο κόσμος είναι ο εντολοδότης της εργασίας μας... Σου ζητάει και του δίνεις αυτό που ζητάει... Αμα δεν σου ζητήσει, πώς να του δώσεις; Αλλά...».
Τι «αλλά»;
«Αλλά για μένα το πράγμα δεν σταματάει εκεί... Για μένα ο ρόλος, η "αναγκαιότητα" της τέχνης δεν περιορίζεται μόνο στη ζήτηση και στην προσφορά. Ο καλλιτέχνης έχει χρέος, αν δει ότι αυτό που ζητάει ο κόσμος οδηγεί τον κόσμο στον γκρεμό, να αλλάξει την περπατησιά του κόσμου... ή τέλος πάντων να κάνει κάτι...».
Ο άνθρωπος που τσακωθήκατε είχε τόση δύναμη ώστε να σας καταδικάσει σε τόσα χρόνια σιωπής;
«Ηταν σκηνοθέτης, παραγωγός, σεναριογράφος... Πάρα πολύ καλλιεργημένος άνθρωπος... Αυτός ο άνθρωπος μου είχε πει και πολλά σωστά πράγματα... Μου είχε πει όμως και κάποια στιγμή "Μιλάς σαν να ξέρεις 100 ενώ ξέρεις μόνο 6"! Και εγώ του είχα απαντήσει "Ναι, ξέρω μόνο 6, αλλά δεν τα προδίδω αυτά τα 6... Εσύ ξέρεις 106 και δεν τα χρησιμοποιείς...". Αυτό για μένα είναι προδοσία...».
Αλήθεια, ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος;
«Δεν μπορώ να πω... Ούτε τον κριτικό που σας προανέφερα θα ήθελα να ονοματίσω ούτε τον παραγωγό... Ετσι κι αλλιώς τώρα δεν έχει καμία σημασία... Μπορεί αυτοί οι άνθρωποι να ήταν η αφορμή και η αιτία της σιωπής τότε, αλλά σήμερα πιστεύω ότι η σιωπή όλων αυτών των χρόνων ήταν για να μη χαθεί η αρμονία στην οποία πιστεύω».
Ποια ήταν τα έξι πράγματα που ξέρατε καλά τότε και δεν θα προδίδατε ποτέ;
«Το εξής ένα... (γέλια) Οτι ο καλλιτέχνης πρέπει σε ό,τι και αν κάνει να έχει ένα ιδεολογικό υπόβαθρο, στο οποίο πρέπει να κινείται. Και όταν λέω, κύριε Λάλα, "ιδεολογικό υπόβαθρο" δεν εννοώ τίποτε βαριές φιλοσοφίες... Θεωρώ ότι κάθε καλλιτέχνης πρέπει να έχει μια ιδέα συγκεκριμένη για το τι είναι καλό και τι κακό, για τις σχέσεις των δύο φύλων, για την κοινωνία, για το τι θέλει και ποια είναι η αποστολή του στην κοινωνία... Θεωρώ ότι η αποστολή του καλλιτέχνη είναι να βάλει ένα πετραδάκι στον πολιτισμό. Το έργο των ανθρώπων διαιωνίζεται μέσα στον χρόνο και ξεχνάς τα λάθη σου: κάπως έτσι βλέπω και τις παλιές ταινίες που έκανα, σαν σύνολο. Κάποια στιγμή, όταν αποφασίσεις να μην πράττεις διαφορετικά από τις εσώτερες ανάγκες σου και την πίστη σου, κάνεις στροφή. Αλλά τουλάχιστον είσαι ήσυχος με τη συνείδησή σου... Ερχεται η στιγμή όπου πρέπει να κατευθύνεις τη δουλειά σου, πρέπει να πιάσεις εσύ τα γκέμια και να κατευθύνεις εσύ το άλογό σου».
Εσείς μπορέσατε να δαμάσετε το «άλογο» στη ζωή σας;
«Οχι απολύτως... αλλά κατάφερα να δώσω όμως μερικές μπουνιές. Ημουν ένας άνθρωπος που σηκώθηκε και έφυγε ή σωστότερα τον διώξανε. Είπαν: "Δεν είναι συνεργάσιμος, ζητάει πράγματα που τον ξεπερνούν, έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του". Ζητούσα να γυρίσω άλλου είδους ταινίες και μου λέγανε "εντάξει, λίγο αργότερα. Παίξε τώρα αυτό και η επόμενη ταινία θα είναι διαφορετική". Ετσι γύρισα 130 ταινίες. Ε, ύστερα από 130 ταινίες άρχισα να λέω "όχι"».
Πόσο κοστίζει ένα "όχι";
«Ως το σημείο να εγκαταλείψεις ό,τι αγαπάς τόσο πολύ. Ως το σημείο να καθαρίζεις σπίτια για να μην προδώσεις τη δουλειά που πιστεύεις και τον εαυτό σου μέσα από αυτήν. Το εννοώ όταν λέω "καθάριζα", δεν ντρέπομαι να το πω. Στην οδό Αργυροκάστρου στη Δροσιά σφουγγάριζα, έπλενα τζάμια... Είχε μαζευτεί όλη η γειτονιά για να με δει. Ασφαλώς ήταν ειδοποιημένοι από αυτούς που μου είχαν πει "Κώστα, δεν θα το πούμε πουθενά, έλα με 1.000 δραχμές την ώρα"...».
Τι μέτρησε στην απόφασή σας να επιστρέψετε σήμερα στη μεγάλη οθόνη ύστερα από πολλά χρόνια;
«Πρώτα απ' όλα το στερητικό σύνδρομο... Εβλεπα όλα αυτά τα χρόνια σαν τον Οδυσσέα τις Σειρήνες να περνούν δίπλα μου. Γυρίσματα, ταινίες, τα φεστιβάλ... Φανταζόμουν τη στιγμή όπου θα δεθώ ξανά με το επάγγελμα...».
Τι σας έλειψε πιο πολύ όλον αυτόν τον καιρό;
«Η μυθολογία του στούντιο. Ούτε τα αυτόγραφα ούτε οι αντιδράσεις του κόσμου από παλιά. Μου έλειψαν αυτά τα ιδρωμένα παιδιά που δουλεύουν για να φτιάξουν την ταινία, να κάνουν εσένα τον ηθοποιό να φανείς καλύτερος. Το γύρισμα, το "πάμε"...».
Ησασταν μουδιασμένος την πρώτη ημέρα των γυρισμάτων;
«Εκλαψα. Οταν άκουσα να λένε "μοτέρ", πραγματικά ένιωσα μεγάλη συγκίνηση. Ηταν... πώς να το πω; Ενιωσα σαν κρυωνικός που ξαφνικά ανοίγει τα μάτια και βλέπει ξανά το φως. Τι ήμουν τόσα χρόνια; Ενας άνθρωπος σαν τον "βαρόνο" της ταινίας...».
Πιστεύετε ότι καθένας βρίσκει κομμάτια του εαυτού του στους ήρωες των ταινιών;
«Βέβαια. Ας πούμε ο "βαρόνος" είναι ένας καλλιτέχνης που κάποια στιγμή, ύστερα από μια ερωτική απογοήτευση, φεύγει με τα ρούχα της σκηνής σε μια πρεμιέρα επειδή η αρραβωνιαστικιά του έκανε έρωτα με τον καλύτερο φίλο του. Ο καλλιτέχνης μέσα στη μοναξιά του έχει περιοριστεί σε δυο-τρία πρόσωπα. Και παίρνει τους δρόμους να παίξει το κύκνειο άσμα του, τον τελευταίο ρόλο της ζωής του. Θα πάει να ζήσει σε ένα νεκροταφείο αυτοκινήτων, παρέα με έναν τρόφιμο ψυχιατρείου. Δείτε γύρω σας τον διχασμό που υπάρχει ανάμεσα στις επιθυμίες και στις επιλογές των ανθρώπων. Ολοι οι ρόλοι έχουν κάτι από τον καθένα μας...».
Εκεί κρύβεται η γοητεία της κινηματογραφικής τέχνης;
«Μα, ναι. Ο Νίκος Κούνδουρος έλεγε ότι πηγαίνουν 1.000 άνθρωποι να δουν μια ταινία και καθένας βλέπει τη δική του ταινία, που δεν έχει σχέση με την αγωνία του ίδιου του σκηνοθέτη, του δημιουργού που έχει γράψει και το σενάριο. Είναι σαν να υπάρχεις. Και αυτή είναι η ομορφιά της τέχνης: κάνεις τη δική σου διαδρομή. Ετσι γίνεται ο εφησυχασμένος θεατής ενεργός».
Πιστεύετε ότι ακόμη και ο θεατής χρειάζεται ταλέντο;
«Χρειάζεται φαντασία και άνοιγμα ψυχής. Το ταλέντο για να είσαι θεατής είναι, την ώρα που έχεις το ερέθισμα, να προσθέτεις το δικό σου κομμάτι, να γίνεσαι δημιουργός. Με θλίβουν οι εύκολοι αφορισμοί: "ήταν καλή" ή "ήταν κακή η ταινία". Πρέπει να ξέρει ο θεατής πως ο καλλιτέχνης για να σου δώσει κάτι πρέπει να χάσει αίμα... Οταν βλέπεις κάτι που δεν σου αρέσει ως θεατή, φτιάξ' το καλύτερο με τη φαντασία σου, βάλε το μυαλό σου να δουλέψει, πρόσθεσε μόνος σου αυτό που λείπει και θα έχεις την ψευδαίσθηση της δημιουργίας. Γιατί, αν πας έτσι, μόνο ως κριτής να το δεις, αν πας για να το βαθμολογήσεις μόνο, χάνεις αυτή τη δημιουργική διαδικασία σκέψης. Κάθε έργο πρέπει να αποτελεί μια επιρροή για τον θεατή, μια αφορμή για ένα ταξίδι προσωπικό».
Εσάς, ποιος σας επηρέασε στον τρόπο που σκέφτεστε;
«Οι δάσκαλοί μου. Ας πούμε ο Κώστας ο Φωτεινός. Καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης σε πανεπιστήμιο του Καναδά, που σήμερα παραδίδει εδώ σε φιλολόγους μαθήματα κοινωνικής συμπεριφοράς. Είχε κάνει μια κινηματογραφική σχολή, κάθησα μαζί του και έκανα ιδιαίτερα μαθήματα. Τον είχα σαν Θεό μου...».
Γιατί;
«Ανοιξε ορίζοντες στο μυαλό μου. Με αποσυναρμολόγησε και συναρμολόγησε ξανά την σκέψη μου από την αρχή... τη στόλισε, όπως στολίζουμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Μου πέταξε τα περιττά... Με ξαλάφρωσε από τα περιττά βάρη και τις ενοχές... Μου έμαθε τα εργαλεία της σκέψης όχι επιβάλλοντας το σωστό αλλά μαθαίνοντάς με να το αναζητώ. Αλλαξε την προσωπικότητά μου τελείως, όπως και ο Ροντήρης...».
Είχατε μπει στη σχολή του Εθνικού Θεάτρου;
«Ναι, και με είχε πάρει από καλό μάτι ο Ροντήρης. Με βοήθησε πολύ, αλλά είχα μπλεχτεί στα γρανάζια τα κινηματογραφικά, γιατί πάντοτε έβλεπα τον εαυτό μου μέσα στη μαγεία του σελιλόιντ. Αν ο Ροντήρης και ο Κουν κάνανε κινηματογράφο, σίγουρα το ελληνικό σινεμά θα ήταν άλλο σήμερα. Οχι ότι οι άλλοι δεν ξέρανε, αλλά οι άλλοι ήταν πιο ευμετακίνητοι από τα "πιστεύω" τους. Εκανα μάθημα για να δώσω εξετάσεις στην άδεια και μου έλεγε ο Ροντήρης: "Δεν βάζω εγώ την υπογραφή μου". Πίστευε ότι τα έτη της σχολής δεν έπρεπε να είναι τρία αλλά επτά... "Και άλλα 14 μετά, για να... ξεχάσεις αυτά που έμαθες στη σχολή". Εννοούσε πως ό,τι μαθαίνεις στη σχολή πρέπει να περάσει στα κύτταρά σου, μέσα σου, να αφομοιωθεί, να γίνεις άλλος άνθρωπος, να ντύνεσαι διαφορετικά, να ξεφύγεις από ταξικές προκαταλήψεις, να αγαπάς τα χρώματα, να βλέπεις ένα ωραίο έργο και κάτι να αλλάζει μέσα σου...».
Υπάρχουν κώδικες για να δεις την ομορφιά;
«Η ομορφιά προϋπάρχει. Εσύ, όπως λέει ο Κοκτό, ή τη βλέπεις ή έχεις καταρράκτη και δεν τη βλέπεις ποτέ. Η τέχνη έχει μια ομορφιά που θέλει να ξέρεις τους κώδικές της και τους μηχανισμούς της. Τώρα επικρατεί η μικροαστική ομορφιά. Η Κουλιανού, εντάξει, έχει ωραία πόδια. Ε, και τι έγινε; Είναι μια ορισμένη αισθητική. Η άλλη ομορφιά υπάρχει παντού στη ζωή. Βλέπεις ότι ένας ζωγράφος ζωγραφίζει όλα τα σώματα γιατί λατρεύει το ανθρώπινο σώμα, την κίνηση, τη ζωή που έχει μέσα του ένα σώμα...».
Ο καλός δάσκαλος αυτό πρέπει να μαθαίνει στον μαθητή;
«Ναι, να ψάχνει να βρίσκει την ομορφιά. Και την βρίσκει ο κοινός άνθρωπος, μόνο που την βρίσκει αργά... Δυστυχώς η ομορφιά στη ζωή βρίσκεται στο παρελθόν, δεν είναι ποτέ εν ενεργεία. Βλέπεις τη ζωή να φεύγει από τα χέρια σου σαν την άμμο και τι μένει; Ο Ροντήρης μού έλεγε: "Ακουσε να σου πω, κύριε Κακκαβά, όλα χρειάζονται, να το ξέρεις. Και το λαϊκό τραγούδι και το ψευτοτράγουδο. Πρόσεξε να τα εκμεταλλευτείς έξυπνα. Για να πιάσεις την πολλαπλότητα του κοινού. Οταν την πιάσεις όμως πρέπει να πάρεις τα γκέμια... Ειδάλλως δεν αξίζεις". Αυτό είναι για μένα ο καλλιτέχνης: κάτι να αφήσει, κάτι να πει. Αυτό το κατάφεραν ο Τζιαν Μαρία Βολοντέ, ο Μαστρογιάνι ως ηθοποιοί... Γιατί αυτοί κατάφεραν να αφήσουν κάτι περισσότερο από την αγοραστική αξία που τους έδωσε η αγάπη του κοινού... Η αγάπη του κοινού δεν αποτελεί μόνη απόδειξη για την αξία ενός καλλιτέχνη.. Ο καλλιτέχνης έχει ανάγκη από την αναγνώριση του εκπαιδευμένου θεατή που δεν είναι άλλος από τον κριτικό.».
Δεν πιστεύετε ότι φθάνει η αγάπη του κοινού για να καταξιωθεί ένας καλλιτέχνης;
«Οχι. Μόνο με την αγάπη του κοινού την οποία την είχα και έχω το δικαίωμα να μιλήσω είσαι λειψός. Είσαι ένας ρουφιάνος της δουλειάς, ένας κράχτης που φέρνει τον κόσμο μέσα, όπως η ωραία κοπελίτσα με τα καλλίγραμμα πόδια. Ποιος δεν θέλει να τα δει; Τι μένει όμως μετά; Αυτό είναι που κάνει έναν καλλιτέχνη μεγάλο».
Γιατί, φεύγοντας από τον χώρο του σινεμά, δεν ασχοληθήκατε με το θέατρο;
«Το θέατρο δεν το έχω τόσο μέσα στο αίμα μου. Δεν μου αρέσει αυτή η "καθεβραδινή" κάθοδος στην αρένα. Στις 10-12 πρώτες παραστάσεις έχει ενδιαφέρον. Την ώρα όπου φτιάχνεις τον ρόλο σου είναι ωραία να βλέπεις την ανταπόδοση. Μετά, όταν ανοίγει η αυλαία, αισθάνεσαι ο δυνατότερος άνθρωπος του κόσμου. Αλλά κάποια στιγμή το θέατρο σε κουράζει, γίνεται ρουτίνα. Ενώ, όπως έλεγε ο Λένιν, αυτή η λαϊκή τέχνη, ο κινηματογράφος, σε πάει παντού. Την ίδια ώρα όπου το λες εδώ, μπορείς να το πεις στη Θεσσαλονίκη, στην Καβάλα, στο Παρίσι...».
Σας γοητεύει αυτό το ταξίδι με το φιλμ πάνω από τον χρόνο και τον χώρο;
«Ναι, με μαγεύει αυτή η γλυκιά Κίρκη που μπορεί να σε μεταβάλει σε εξευτελισμένο κομμάτι κρέας κινηματογραφικού ανδρισμού αυτό που άλλωστε είμαι, το παραδέχομαι αλλά και να σε απαθανατίσει στον χρόνο. Ο κινηματογράφος σταματάει τον χρόνο για τον άνθρωπο που τυπώνεται πάνω στο φιλμ το κινηματογραφικό... περνάς εκεί μέσα, απαθανατίζεσαι και μπαίνεις στην αιωνιότητα. Βλέπω τώρα τον Κακκαβά στις παλιές εκείνες ταινίες και νιώθω ότι είναι το εγγονάκι μου... Ο Κακκαβάς είναι 62 ετών τώρα και βλέπω τον Κακκαβά 20 ετών».
Συμβουλεύετε τον «μικρό εγγονό» σας τώρα όταν τον βλέπετε στην οθόνη;
(γελάει) «Τον συμβουλεύω, τον βρίζω...».
Φοβάστε μη... μπλέξει με ναρκωτικά, με κακές παρέες;
«Οχι, ποτέ δεν τα φοβόμουν αυτά. Είχα γερές βάσεις. Εχω όμως άλλα "αλκοολίκια"».
Οπως;
«Θέλω να δουλέψω ευπρεπέστερα και να αφήσω κάτι πίσω μου. Είμαι μανιακός της αξιοπρέπειας στη ζωή και στη δουλειά».
Πείτε μας μια περίπτωση που για σας θα ήταν απόδειξη ότι άξιζε τον κόπο που ζήσατε;
«Τι να σας πω;... Να δουλέψω με κάποιους μεγάλους σκηνοθέτες... να κάνω το οτιδήποτε για αυτούς».
Θα δουλεύατε με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο αν σας το ζητούσε;
«Μα τι λέτε, κύριε Λάλα, τώρα;... Ούτε που μπορεί να περάσει από το μυαλό μου τέτοια τιμή... Θα μπορούσα να του φιλήσω τα πόδια για να κάνω ένα πέρασμα σε μια ταινία του... Συχνά τσακωνόμαστε με τον Νίκο Ζερβό για τον Αγγελόπουλο... Καταλαβαίνω τι ενοχλεί τον φίλο μου τον Ζερβό ή τον Νικολαΐδη, αλλά αυτό δεν μειώνει την καλλιτεχνική αξία του κ. Αγγελόπουλου».
Μέσα στον χρόνο αναδεικνύονται οι επιλογές μας;
«Ετσι πιστεύω. Μου είχε πει κάποτε ο Ροντήρης: "Πιάσε και γράψε σε ένα άλμπουμ σαν τις μαθητριούλες: τι είναι αυτό που σου αρέσει, τι σκέφτεσαι για τη ζωή, ποια είναι η προσωπική σου φιλοσοφία. Κλείσ' το και άνοιξέ το μετά από δέκα χρόνια. Τότε θα δεις τι έκανες"».
Από μικρός θέλατε να ασχοληθείτε με τον κινηματογράφο;
«Ναι, από πολύ μικρός. Ημουν πέντε χρόνων, θυμάμαι, στο σπίτι μας. Ηταν στην Ευριπίδου, στην πλατεία Κουμουνδούρου, την Κατοχή. Υπήρχε μια στέρνα. Φέρνανε με τους πυροσβεστικούς κρουνούς θαλασσινό νερό και τη γεμίζανε. Μια νύχτα λοιπόν βλέπω στον ύπνο μου ότι άδειασε η στέρνα και ότι κρατούσα ένα κομμάτι εφημερίδας με μια φωτογραφία όπου ήμουν εγώ μέσα μαζί με άλλους. Εβλεπα τους ανθρώπους να κινούνται μέσα στη φωτογραφία, να περπατάνε. Και λέω: "Μαμά, είδα αυτό το όνειρο. Είναι ο διάβολος;". Μου λέει: "Οχι, παιδί μου. Αυτό είναι κινηματογράφος"».
Δηλαδή η πρώτη φορά που πήγατε στο σινεμά ήταν στο όνειρό σας...
(γελάει) «Ακριβώς. Την επόμενη ημέρα όμως με πήρε η μητέρα μου και με πήγε στον κινηματογράφο, εκεί όπου ήταν το παλιό Θέατρο του Λαού. Το είχαν για ψυχαγωγία των στρατιωτών τους οι Ιταλοί τότε και είδα ένα ιταλικό έργο. Ανέβηκα μετά επάνω στο δωματιάκι με τη μηχανή και ο μηχανικός μού έδωσε ένα κομμάτι ταινίας. Την έχω κρατήσει από τότε...».
Φανταζόσασταν τον εαυτό σας να παίζει στα έργα που βλέπατε;
«Αν τον φανταζόμουν! Εβλεπα τον Σαρλ Μπουαγέ και τον Εντι Κωνσταντίν στο Ρεξ και ήταν σαν να ήμουν δίπλα τους. Το όνειρό μου ήταν από τότε να παίξω στον κινηματογράφο...».
Το είχατε τότε εκμυστηρευθεί στους γονείς σας;
«Πού να τολμήσω. Αλλες εποχές τότε. Θυμάμαι που με είχαν εσωτερικό στη Σχολή Χατζηκωνσταντίνου, στο Φάληρο...».
Ησασταν άτακτος;
«Ναι, ήμουν ατίθασος. Το έσκαγα... δεν καθόμουν στ' αβγά μου... Είχα λοιπόν ένα ημερολόγιο εκεί και έγραφα. Σε μια σελίδα του έλεγα: "Πότε θα έρθει η μέρα που θα μπορέσω να στηθώ μπροστά από μια κινηματογραφική μηχανή να παίξω...". Το πιάσανε οι δασκάλες και έφαγα το ξύλο της χρονιάς μου...».
Ησασταν επιμελής μαθητής;
«Δεν θα το έλεγα. Ισως με επηρέασε ο χωρισμός των δικών μου. Ημουν παιδί χωρισμένων γονιών... (γέλια) Εγώ μεγάλωσα χωρίς τη στοργή των αγαπημένων γονέων και αυτό πρέπει να με επηρέασε... πολύ. Ο πατέρας μου παντρεύτηκε ξανά. Ηταν κρατικός γιατρός και ταξίδευε συχνά στην επαρχία. Η μητριά μου ήταν θαυμάσιος άνθρωπος. Με μεγάλωσαν οι τρεις ανύπανδρες αδελφές της. Η μία ήταν δασκάλα που αφιέρωσε τη ζωή της στα παιδιά: η Μάχη, που είχε το περίφημο Δημοκρατικό Σχολείο. Μια γλυκύτατη γυναίκα που την αγάπησα όσο και την πραγματική μου μάνα... Η άλλη ήταν μια γυμνάστρια. Αυτή μου έφτιαξε το γυναικείο μοντέλο. Ηταν ξανθή, σαν τη Βανέσα Ρέντγκρεϊβ. Η τρίτη ήταν πολύ αυστηρή...».
Αυτές οι τρεις συνέθεσαν ένα «μωσαϊκό μάνας» για σας;
«Ναι. Πολλές γυναίκες ήταν μία μάνα. Κάποτε έλεγε η γιαγιά μου: "Παιδί μου, μην τις πιστεύεις τις γυναίκες. Οι γυναίκες είμαστε καλές μόνο ως μάνες. Σε όλα τα άλλα είμαστε σαν εσάς..."».
Είχατε συνειδητοποιήσει τότε τι σημαίνει χωρισμός;
«Ναι. Βλέπαμε τις φασαρίες στο σπίτι και ήμασταν "έτοιμοι" για τον χωρισμό. Ηταν όμως πλήγμα για μένα τότε. Την εποχή εκείνη δεν ήταν συχνό φαινόμενο τα διαζύγια. Ημουν σαν τη μύγα μες στο γάλα ανάμεσα στα άλλα παιδιά. Οταν παντρευόταν ο πατέρας με τη μητριά μου με είχαν πάρει κάτι κυρίες, συγγενείς της μητριάς μου, εγώ όμως είχα ακούσει ότι εκείνη την ημέρα θα γινόταν ο γάμος. Ολα αυτά με επηρέασαν. Ισως γι' αυτό δεν παντρεύτηκα κι εγώ ποτέ... Φοβόμουν μήπως έρθουν ανάποδα τα πράγματα και γίνουν τα παιδιά μου πακέτο... "Πάρε το παίδι γιατί πρέπει να πάω εκδρομή". Τα μισώ αυτά, αυτές τις φράσεις».
Πώς ήταν οι σχέσεις σας με τον πατέρα σας;
«Ημουν το απολωλός πρόβατο για εκείνον. "Μπολσεβίκο" με ανέβαζε, "μπολσεβίκο" με κατέβαζε. Ηταν φιλογερμανός και φιλομεταξικός. Είχαμε κόντρες τέτοιες πολιτικές. Ο πατέρας μου επειδή ήταν αρχαιολάτρης ήταν σοβινιστής, δεν του άρεσε, ας πούμε, ο Σαίξπηρ. Μου έλεγε ότι "έχει φόνους". Μα, φόνους, βρε πατέρα, του έλεγα, έχει και το "Εγκλημα και τιμωρία" που σου αρέσει. Είναι όχημα και δευτερεύουσας σημασίας γιατί από 'κεί και πέρα απογειώνονται όλοι οι χαρακτήρες και βγαίνουν τα "πιστεύω" τους. Επέμενε ότι εμείς στις τραγωδίες μας δεν δείχνουμε ποτέ πάνω στη σκηνή φόνους. Του έλεγα για τους δούλους στην Αρχαία Ελλάδα. Είχαμε διαφωνίες για αυτά. Αλλά ταιριάζαμε σε άλλα. Τον υπεραγαπούσα...».
Πώς σας αντιμετώπισε όταν του είπατε ότι θα παίξετε σε ταινία;
«Δεν του το είπα. Οταν έπαιξα στη "Στέλλα" το είχα σκάσει από το σπίτι μου. Τους έλεγα ότι παρακολουθώ μαθήματα στη Γυμναστική Ακαδημία, ότι θα γίνω ναυτικός και είχα ναυτικό φυλλάδιο, ενώ πήγαινα να δώσω στη σχολή.... Επαιξα με ψευδώνυμο... Είπα στη Μελίνα ότι δεν θέλω να βάλουν στους τίτλους "Κώστας Κακκαβάς". Εκείνη μου πρότεινε το "Κοράλης". Της λέω: "Κυρία Μελίνα, όχι Κοράλης, θα με πουν γυναικωτό, καλύτερα Καραλής". Και εκείνη μου είπε: "Κατ' αρχήν να με λες ή Μελίνα σκέτο ή κυρία Μερκούρη, το κυρία Μελίνα είναι επαρχιώτικο. Οσο για το Καραλής, θυμίζει παλαιστή που λυγίζει σίδερα. Να σε πούμε Καράλη". Ετσι έπαιξα στη "Στέλλα" και στους τίτλους είμαι με το όνομα "Κώστας Καράλης"».
Είχατε γοητευθεί από τη Μελίνα;
«Αχ, η Μελίνα ήταν εκπληκτική! Την είχα ερωτευθεί περισσότερο ιδεολογικά, δεν ξέρω αν με καταλαβαίνετε... Ηταν ωραία γυναίκα, αλλά ήταν περισσότερο το ίνδαλμα, ο μύθος για μένα, που με δέχτηκε να παίξω πλάι της...».
Θυμάστε την ημέρα της πρεμιέρας;
«Ηταν στο Σταρ στις 10.00 η ώρα. Και έγραφε στους τίτλους: "Για πρώτη φορά ο Κώστας Καράλης στην οθόνη"».
Είναι αλήθεια ότι τα κορίτσια από την πρώτη στιγμή ξετρελάθηκαν μαζί σας;
«Να σκεφθείτε ότι στις 12.30 είχα το πρώτο τηλεφώνημα από δύο πιτσιρίκες. "Ω, τι καλός που είστε, κύριε Καράλη". Σε ποιο έργο με είδατε; Στη "Στέλλα" με είχαν δει... Είχα τότε ωραίο γυμνασμένο τριγωνικό σώμα... Ε, αυτό όμως δεν ήταν παρά αποτέλεσμα της επιτυχίας της κινηματογραφικής. Προτού παίξω στο σινεμά τα πράγματα δεν ήταν το ίδιο εύκολα... όχι για μένα... για όλους τότε... Δυστυχώς αυτό που δεν καταλαβαίνουν οι άνθρωποι είναι πως "ό,τι λάμπει δεν είναι απαραιτήτως χρυσός". Η διαφήμιση σου δίνει το φανταχτερό και άντε εσύ να πείσεις ότι δεν είναι πραγματική επιτυχία αυτό».
Ποιον θεωρείτε επιτυχημένο;
«Επιτυχημένος είναι αυτός που είναι ήσυχος με τη συνείδησή του, κοιμάται ήσυχα, έχει εξοικειωθεί με το "λίγο"... Μεγάλη μαγκιά το "λίγο" στη ζωή! Διότι, όπως λέει μια αγγλική παροιμία, "κανείς δεν είναι πλούσιος τόσο όσο θέλει πάντα κάτι του λείπει"...».
Δεν είχατε προτάσεις όλα αυτά τα χρόνια;
«Οχι του είδους που ήθελα. Γι' αυτό χάρηκα με την πρόταση του Νίκου Ζερβού για αυτή την ταινία. Και χαίρομαι που πήγε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Εκεί όπου ο μπαμπάς κινηματογράφος βραβεύει τα παιδιά του, βραβεύει τον εαυτό του. Είναι το ωραίο πανηγυράκι το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης που το έχει ανάγκη το θέαμα, το έχει ανάγκη το ελληνικό σινεμά... Για να κανακευτεί κι αυτό λίγο.... Να ακούσουμε τις μονομαχίες δι' αλληλογραφίας με τον Μισέλ Δημόπουλο, να ακούσουμε σωστές κουβέντες κάποιου σκεπτόμενου "εγώ", να ακούσουμε τον Νικολαΐδη και τον Κούνδουρο να λένε δυο σωστά πράγματα... Ολα αυτά είναι ωραία και αναγκαία».
Στο Φεστιβάλ ακούγεται και όλη αυτή η θορυβώδης γαλαρία...
«Μα, βέβαια. Ακόμη και για να γιουχάρει... Εχει ζωντάνια η γαλαρία. Ας είναι κατευθυνόμενη, όπως λέγεται. "Σε γιουχάρω, δεν σε γουστάρω", λέει η γαλαρία και καταλαβαίνεις ότι κάποιος από 'κεί κάτι περιμένει... Το κοινό βέβαια συχνά δεν ξέρει τι θέλει. Πρέπει να παρέμβεις και εσύ, να του τονίσεις ορισμένα πράγματα. Ολα αυτά τα φανταζόμουν και ήθελα να ξαναδέσω με το επάγγελμα, ήθελα την αφορμή. Και όταν είδα ότι η ταινία έχει ένα αφηγηματικό υπόβαθρο σωστό, ότι ξεκινά από το ωραίο λογοτεχνικό βιβλίο του Τσικληρόπουλου, είπα "ναι". Βέβαια η ευθύνη είναι μεγάλη. Και εδώ θέλω να πω κάτι: αν η ταινία δεν έχει επιτυχία αυτό το λέω με θάρρος και παρρησία , θα πρέπει να φταίω εγώ».
Μια ταινία όμως είναι συλλογική δουλειά.
«Κοιτάξτε, έχω δύο καλούς σκηνοθέτες, τον Νίκο Ζερβό και τον Διονύση Μανιάτη. Ο Μπάμπης Τσικληρόπουλος έχει γράψει το σενάριο. Ο Τάσος Ζωγράφος έχει κάνει τα σκηνικά και τα κοστούμια γνωστός και βραβευμένος. Τον ήχο τον έχει επιμεληθεί ο Δημήτρης Ραβανόπουλος. Τη μουσική κυριολεκτικά μας έχει χαρίσει τις νότες ο Χριστοδουλίδης, που εμένα μου αρέσει πολύ. Ηθοποιοί όπως η Βάνα Πεφάνη, ο Παναγιωτίδης, η Γεωργία Ζώη, ο Ανδρέας ο Μαριανός, η Δέσποινα Πάγκα, η Θάνογλου, ο Ρηγόπουλος και ο μικρός Παύλος, που δέχθηκαν να πάρουν μικρότερο ρόλο από μένα, που είμαι ξεχασμένος... Ολα ήταν τόσο οργανωμένα ώστε την όποια αποτυχία θα τη χρεωθώ από μόνος μου».
Είστε πάντα αυστηρός με τον εαυτό σας;
«Δεν φοβάμαι να κοιτάξω την πραγματικότητα κατάματα. Ξέρω και το έλεγα και θα το λέω ότι ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος μάς βούτηξε σε ένα ατέλειωτο μελό, που είναι κακό. Σου περνούσε μια άποψη ζωής, να μαθαίνεις να ανέχεσαι την πραγματικότητα όχι να γεννά ανησυχίες, να κάνει τον άνθρωπο να αντιδρά, να γίνεται επαναστάτης. Γι' αυτό φοβάμαι, τρέμω, αν ο νέος ελληνικός κινηματογράφος, ο οποίος βέβαια μας γύρισε την πλάτη και τώρα ο παλιός κινηματογράφος, που εγώ δεν τον χώνευα και τον κατήγγελλα, παίρνει την εκδίκησή του , άνοιξε το "στοκατζίδικο" του παλιού κινηματογράφου και έβγαλε τον μουχλιασμένο Κακκαβά, μήπως ο Κακκαβάς και ο Ξανθόπουλος ξαναφέρουν τη θεαματικότητα και βγάλουν τον κόσμο έξω...».
Σας ενοχλεί η τάση «αγιοποίησης» του παλιού ελληνικού κινηματογράφου που παρατηρείται σήμερα;
«Ναι, τρομάζω στη σκέψη ότι ο νέος ελληνικός κινηματογράφος ανοίγει το "στοκατζίδικο" των παλιών ηθοποιών υποχωρώντας, αντί να καταγράψει όσα ωραία έχει να πει και συγχρόνως να προχωρήσει και το κοινό... Με ενοχλεί που προσπαθούν να με πείσουν ότι τότε υπήρχε κινηματογράφος. Οικογενειακά δραματάκια, δραματάκια δωματίου, άντε, σε καλύτερες περιπτώσεις, όπως το θέατρο του Μεσοπολέμου ήταν όλα αυτά που κάναμε τότε... Ακόμη και οι κωμωδίες είναι όλες με βαλίτσες που μπερδεύονται, με την κυρία και τον κύριο που συναντιούνται απρόοπτα, με την πρώην τού νυν που συναντά τη νυν τού πρώην και πάει λέγοντας (γέλια). Συνταγές εύκολες, βιαστικές, ανούσιες...».
Βέβαια κάποιος θα έλεγε ότι μερικοί που βγάλανε λεφτά ή απέκτησαν φήμη από τις ταινίες τότε, τώρα τις βρίζουν...
«Το είχε πει με παλικαριά και ο Γιάννης Δαλιανίδης. Εγώ όμως τις κατήγγειλα και τότε τις ταινίες αυτές. Πάντα. Δεν καταγγέλλω ούτε τον Δαλιανίδη ούτε τον Φώσκολο ούτε τον Βασίλη Γεωργιάδη ούτε τον Ντίνο τον Δημόπουλο. Οταν καταγγέλλω αυτές τις ταινίες καταγγέλλω τον υποβιβασμό του γούστου του κοινού. Ας θυμώσει το κοινό κι ας με φτύσει. Καταγγέλλω το κοινό γιατί αυτό είναι ο εντολοδόχος της δουλειάς μου. Βέβαια έχω υποχρέωση να του δώσω κι εγώ, έστω και αν κάτι με ξεπερνάει. Καταγγέλλω το κακό γούστο του κοινού, το οποίο περνάει σήμερα στην τηλεόραση...».
Αν μπορούσατε, θα κάνατε επιλογή των θεατών της ταινίας σας;
«Οχι, θέλω να έρθουν να με δουν όλοι. Το μόνο είδος κοινού που δεν ανέχομαι είναι οι σνομπ και οι χυδαίοι».
Πείτε μας τελειώνοντας μια ενδιαφέρουσα φράση που χρόνια τώρα έχει κολλήσει στο μυαλό σας;
«Πολλές τέτοιες φράσεις... Υπάρχει όμως μια που έχει γράψει σε ένα ποίημά του ο συνάδελφός σας ο Βασίλης ο Καββαθάς... "Θα ανέβω επάνω στο ύψος των ανοχών σας και από εκεί θα αυτοκτονήσω"».
Πείτε μας τι θεωρείτε σημαντικότερο πράγμα στη ζωή σήμερα;
«Την καλλιέργεια... Πιστεύω ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να δουλεύουν για τα προς το ζην αλλά να ξοδεύουν τα πάντα για τα προς το σκέπτεσθαι... Πιστεύω ότι αυτό που τελικά αλλάζει τον άνθρωπο δεν είναι το καλύτερο βιοτικό επίπεδο, η ικανότητα απόκτησης περισσότερων υλικών αγαθών... Για μένα, ο άνθρωπος με την καλλιέργεια την πνευματική και την ψυχική αλλάζει... Για μένα, από τη σημερινή Ελλάδα "η γλαυξ που έχει αποδημήσει και που δεν ξέρουμε πού έχει εγκατασταθεί" όπως είπε κάποτε και ο Ιάνης Ξενάκης είναι η φαντασία... Η ύπαρξη της φαντασίας βοηθάει στην καλλιέργειά μας... Γιατί μόνο η φαντασία μπορεί να μας πάρει και να μας σηκώσει παραπάνω από τα καθημερινά».
Δυστυχώς κάπου εδώ πρέπει να σας αποχαιρετήσουμε και να σας ευχαριστήσουμε... Σίγουρα θα τα ξαναπούμε... Και την Πέμπτη θα σας δω στην εκπομπή του κ. Χατζηνικολάου στην τηλεόραση...
«Δεν ήθελα να εμφανιστώ πουθενά αλλού αλλά το κάνω για την ταινία... Το καταλαβαίνετε... Πρέπει να διαφημίσουμε την πραμάτεια μας...».
Η τηλεοπτική εκπομπή του κ. Χατζηνικολάου είναι ό,τι καλύτερο για σας... Ευχαριστώ και πάλι...
«Κι εγώ... Να ξέρετε ότι ένα μεγάλο μου όνειρο μόλις τελείωσε... Να είστε καλά».
Καλό σας βράδυ …..Κ.Κ.-
ΝΤΙΕΓΚΟ ΑΡΜΑΝΤΟ…ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ …
Ο Μαραντόνα είναι καλύτερος από τον Πελέ τραγουδούσαν στο πρόσφατο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου οι Αργεντίνοι. Λίγο έλειψε να βγάλουν και τραγούδι και για τον Παναγιώτη Γιαννάκη 24 χρόνια πριν! Γράφει ο Σπύρος Καβαλιεράτος.
Ο Μαραντόνα είναι καλύτερος από τον Πελέ τραγουδούσαν στο πρόσφατο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου οι Αργεντίνοι.
Ε, λίγο έλειψε να βγάλουν και τραγούδι και για τον Παναγιώτη Γιαννάκη 24 χρόνια πριν. Δεν έφτασαν μέχρι εκεί, αλλά έκαναν κάτι ακόμα καλύτερο για τον Δράκο. Τον παρομοίωσαν με τον κορυφαίο ποδοσφαιριστή όλων των εποχών..."Μαραντόνα, Μαραντόνα", φώναζαν για χάρη του Γιαννάκη στο τελευταίο ματς του Παγκοσμίου πρωταθλήματος μπάσκετ το 1990 στο Μπουένος Αϊρες.
Είχε προηγηθεί άλλη μια σπουδαία εμφάνιση του 31χρονου - τότε - γκαρντ, που είχε κερδίσει το θαυμασμό του κοινού όταν λίγες μέρες πριν νίκησε μόνος του την Βραζιλία του Οσκάρ Σμιντ. Τα είχε κάνει όλα ο Γιαννάκης σε εκείνο το παιχνίδι που οι περισσότεροι Ελληνες δεν το είδαν live.
Κι αυτό γιατί το ματς άρχιζε στις 4 το βράδυ και δεν ήταν εύκολο να μείνουν ξάγρυπνοι, ακόμα και οι πιο φανατικοί του μπάσκετ. Βρισκόμασταν, άλλωστε, ακόμα στην εποχή του τα τηλεοπτικά προγράμματα δεν ήταν 24ωρα και η κρατική τηλεόραση έβαζε... μουσική από τις 12 τα μεσάνυχτα και μετά.
Το είδαν σε επανάληψη
Όσοι πάντως υπέμειναν το μαρτύριο, αποζημιώθηκαν από μια εμφάνιση του Γιαννάκη που έμεινε στην ιστορία. Γι αυτό και σηκώθηκαν να ξαναδούν το ματς, στις 12 το μεσημέρι. Τι είχε κάνει ο "Δράκος" στο περίφημο παιχνίδι με τη Βραζιλία; Είχε βάλει 38 πόντους και είχε δώσει 14 ασίστ. Και όταν λέμε ασίστ, δεν εννοούμε της σημερινής εποχής. Εκείνα τα χρόνια, για να γραφτεί ασίστ, έπρεπε ο συμπαίκτης να πάρει την μπάλα ακριβώς κάτω από το καλάθι και να σκοράρει, δίχως μάλιστα να κάνει ντρίμπλα.
Πάσα στο τρίποντο ή για σουτ από τα 4-5 μέτρα δεν μετρούσε τότε για ασίστ, όπως δεν μετρούσε αν στον αιφνιδιασμό ο συμπαίκτης ακουμπούσε την μπάλα στο παρκέ πριν σκοράρει...Με άλλα λόγια, στο σημερινό μπάσκετ, ο Γιαννάκης θα είχε εκτός από τους 38 πόντους και καμιά 25αρια ασίστ, άλλωστε σε εκείνο το παιχνίδι τα έκανε όλα.
Το καλύτερο ματς του Γιαννάκη
Ήταν ίσως η καλύτερη βραδιά του με τη φανέλα της Εθνικής, ήταν ίσως η στιγμή που πείστηκαν όλοι ότι ο Γιαννάκης ήταν δεινός σκόρερ, μεγάλος ηγέτης στην επίθεση. Και απλά για χάρη της ομάδας έπαιζε δεύτερο ρόλο στην επίθεση, όταν αγωνιζόταν ταυτόχρονα σε οποιαδήποτε ομάδα μαζί με τον Γκάλη.
Κάπως έτσι, η Εθνική πήρε το 1990 την 6η θέση στον κόσμο, κάτι που σήμερα μπορει να ακούγεται... μικρό, αλλά στην πραγματικότητα ήταν κάτι πολύ μεγάλο. Άλλωστε ήταν η πρώτη παρουσία της Εθνικής δίχως τον Νίκο Γκάλη στη σύνθεσή της και η προσπάθεια έμοιαζε καταδικασμένη. Ελάχιστοι πίστευαν σε κάτι καλό, η πλειοψηφία δεν έδινε τύχη ούτε για 8δα. Ομως με μπροστάρηδες τους Γιαννάκη, Φασούλα και Χριστοδούλου, η Ελλάδα πήρε την καλύτερη θέση ως τότε σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα.
Δείτε το βίντεο
https://www.youtube.com/watch?v=p5DFhGmdxrg
Α Π Ι Σ Τ Ε Υ Τ Ο !!!!!!!!
Έδωσε λευκή κόλλα και πέρασε σε ΑΕΙ
Φαινόμενο μαθητής. Πώς έγραψε 0 και στα 6 πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, αλλά κατάφερε να περάσει σε ΑΕΙ και μάλιστα στην Αθήνα
news247 Αύγουστος 31 2014 14:04
Ποιoς θα μπορούσε να φανταστεί ότι αν κάποιος παρέδιδε λευκή κόλλα στις Πανελλήνιες θα μπορούσε να περάσει σε Πανεπιστήμιο και μάλιστα στην Αθήνα!
Κι όμως συνέβη... Διότι μπορεί να παρατηρήθηκε σημαντική άνοδος στις βάσεις, λόγω των καλύτερων επιδόσεων στα περισσότερα μαθήματα για φέτος, αλλά και των ελεύθερων μετεγγραφών για τις ειδικές κατηγορίες, όμως υπήρξαν ορισμένες σχολές, στις οποίες οι βαθμοί εισαγωγής ήταν μόλις λίγο παραπάνω από το… 0!
Συγκεκριμένα υπήρξε υποψήφιος, ο οποίος έγραψε σχεδόν 0 στα 6 μαθήματα, στα οποία εξετάστηκε και πέρασε στο τμήμα Ισπανικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών τελευταίος!
Ο εν λόγω υποψήφιος είχε μέσο όρο στα 6 μαθήματα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας, 0,53, ενώ σε Αρχαία και Ιστορία Κατεύθυνσης έγραψε 0.
Ωστόσο, η εισαγωγή του στο τμήμα Ισπανικής γλώσσας πραγματοποιήθηκε λόγω της άριστης επίδοσης του στο μάθημα της Ισπανικής γλώσσας.
Μάλιστα, δεν είναι ο μοναδικός αφού παρόμοιο περιστατικό σημειώθηκε και σε σχολή Ιταλικής φιλολογίας, όπου ο τελευταίος εισακτέος έγραψε 0 σε αρχαία και ιστορία κατεύθυνσης ενώ ο μέσος όρος στα 6 μαθήματα της θεωρητικής κατεύθυνσης ήταν 2,53.
Πηγή: thrakitoday.com
ΣΟΒΑΡΑ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑΣ ΣΤΟ ΡΙΟ Ο 53ΧΡΟΝΟΣ ΠΥΡΟΣΒΑΣΤΗΣ ΑΠ’ ΤΟ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΡΙΨΗ ΚΑΝΑΝΤΕΡ
Δύο πυροσβέστες από το κλιμάκιο Θέρμου τραυματίστηκαν, σύμφωνα με πληροφορίες, κατά την διάρκεια της προσπάθειάς κατάσβεσης της πυρκαγιάς που ξέσπασε νωρίτερα το μεσημέρι στη Χρυσοβίτσα του Θέρμου.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, ο τραυματισμός των δύο πυροσβεστών κρίνεται σοβαρός και προκλήθηκε μετά από τη ρίψη νερού από το καναντέρ που επιχειρούσε από αέρος στην περιοχή.
Αυτή τη στιγμή σπεύδει ασθενοφόρο από το νοσοκομείο Αγρινίου στο σημείο προκειμένου να μεταφέρει τους δύο άτυχους πυροσβέστες ενώ δεν αποκλείεται και η συνδρομή ελικοπτέρου.
Σύμφωνα με νεώτερες πληροφορίες, ο ένας εκ των δύο πυροσβεστών, 53 ετών με καταγωγή από το Καινούργιο, έχει τραυματιστεί σοβαρά στο κεφάλι και μεταφέρθηκε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο στο Ρίο με ελικόπτερο super puma. Ο άλλος με καταγωγή από το Αγρίνιο νοσηλεύεται στο Γενικό Νοσοκομείο Αγρινίου εκτός κινδύνου.
Να σημειωθεί ότι εξαιτίας της έλλειψης ασθενοφόρου στο Κέντρο Υγείας Θέρμου, το ασθενοφόρο για τη διακομιδή του σοβαρά τραυματισμένου πυροσβέστη κλήθηκε από το νοσοκομείο του Αγρινίου…
OI ΣΦΙΓΓΕΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΜΑΡΤΥΡΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥΣ
- .
ΚΛΕΙΔΙ Η ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥΣ...
Οι Σφίγγες της Αμφίπολης μαρτυρούν την καταγωγή τους
Πώς ξέρουμε ότι οι Σφίγγες που κοσμούν την πρόσοψη του τάφου στην Αμφίπολη δεν είναι αιγυπτιακές αλλά ελληνικές; Από την τυπολογία τους. Οι αιγυπτιακές Σφίγγες ήταν ξαπλωμένες και στα τέσσερα πόδια τους, ενώ οι ελληνικές στέκονταν στα δύο πισινά, σαν να ήταν σε επιφυλακή.
Στα δύο τους πόδια στέκονται οι Σφίγγες της Αμφίπολης, γεγονός που μαρτυρά ότι είναι ελληνικές
Οι συγκεκριμένες Σφίγγες, που βρέθηκαν από τους ανασκαφείς ακέφαλες και άπτερες, είχαν κεφαλή και φτερά ένθετα, όπως δείχνουν οι ειδικές υποδοχές (εντορμίες) στις οποίες προσαρμόζονταν. Τα φτερά εντοπίσθηκαν σε κοντινή απόσταση κατά τις περσινές ανασκαφές και οι κεφαλές αναζητούνται.
Η Σφίγγα μπορεί μεν να ήρθε από την Αίγυπτο, αυτό όμως δεν έγινε λόγω της εκστρατείας του Αλέξανδρου. Η αμφίδρομη σχέση των δύο πολιτισμών είχε ξεκινήσει πολλούς αιώνες πριν.
Ακόμα και η ετυμολογία της λέξης είναι πιθανόν να είναι αρχαία αιγυπτιακή. Κάποιοι θεωρούν ότι προέρχεται από την παραφθορά της αιγυπτιακής λέξης Sheshep-ankh, η οποία σημαίνει ζώσα εικόνα παρά από το ελληνικό «σφίγγω».
Στη μυθολογία των αρχαίων Αιγυπτίων αντιπροσώπευαν την ηλιακή θεότητα Ρα και αρχικά τοποθετούνταν στις εισόδους των ναών και των ανακτόρων. Παρίσταναν συμβολικά τον αγώνα του Χαρμακή, τις διαμάχες δηλαδή φωτός και του σκοταδιού, και τη νίκη του φωτός κατά του Τυφώνα, που συμβόλιζε το σκοτάδι. Οι Φαραώ του Μέσου Βασιλείου πολλαπλασίασαν τον αριθμό τους και τοποθέτησαν σειρές από Σφίγγες και στις δυο πλευρές των κυριότερων λεωφόρων που οδηγούσαν προς τους ναούς και τα ανάκτορα της Θήβας (Λούξορ). Η πιο διάσημη της οικογενείας, είναι η Σφίγγα της Γκίζας, το αρχαιότερο γνωστό άγαλμα μνημειακού τύπου. Θεωρείται ότι κτίστηκε από τους Αιγύπτιους του Αρχαίου Βασιλείου, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Φαραώ Χεφρήνου (2558 - 2532 π.Χ.).
Η Σφίγγα του 560 π.Χ. που βρέθηκε το 2003 στον Κεραμεικό
Οιδίπους
Στην ελληνική μυθολογία, η Σφίγγα, φανταστικό πλάσμα-σύμβολο του μυστηριακού, ήταν στενά συνδεδεμένη με τον μύθο των Λαβδακιδών και συγκεκριμένα του Οιδίποδα. Σύμφωνα με τον Ησίοδο, ήταν κόρη της Χίμαιρας και του Ορθρου ή κατά άλλους του Τυφώνος και της Εχιδνας.
Στις ελληνικές αναπαραστάσεις απεικονίζεται ως φτερωτό λιοντάρι με κεφάλι γυναίκας (εν αντιθέσει με τη Σφίγγα της Αιγύπτου, που δεν έχει φτερά) ή ως γυναίκα με πέλματα και στήθη λιονταριού, ουρά ερπετού και φτερά πτηνού.
Η Ηρα και ο Αρης την έστειλαν στην Αρχαία Θήβα της Βοιωτίας. Είχε διδαχθεί από τις Μούσες το εξής αίνιγμα: Τι έστιν ο μεν έχων φωνήν, τετράπουν και δίπουν και τρίπουν γίγνεται; (τι είναι αυτό που έχει φωνή και γίνεται τετράποδο, δίποδο και τρίποδο;).
Καθόταν σ' ένα βράχο του Φικίου όρους (σημερινού Φαγά, ας προσέξουμε την ετυμολογία της αρχαίας ονομασίας και πάλι), που χωρίζει τις πεδιάδες της Θήβας και της Κωπαΐδας, και έλεγε το αίνιγμά της στους Θηβαίους περαστικούς. Επειδή δεν μπορούσαν να το λύσουν, τους σκότωνε σφίγγοντάς τους. Ο Οιδίπους έλυσε το αίνιγμα της λέγοντας πως ο άνθρωπος είναι εκείνος που περπατάει με τα τέσσερα όταν είναι βρέφος, με τα δύο όταν μεγαλώσει, και με τα τρία όταν γεράσει και αναγκάζεται να στηρίζεται σε ραβδί. Οι Θηβαίοι τον ανακήρυξαν τότε βασιλιά και η Σφίγγα γκρεμίστηκε από τους βράχους.
Διάσημη ελληνική σφίγγα ήταν η σφίγγα των Ναξίων, στημένη κοντά στον ναό του Απόλλωνα, επάνω σε έναν ψηλό κίονα με ιωνικό κιονόκρανο. Παρόμοιες σφίγγες υπήρχαν και σε άλλα ιερά, σώζονται όμως αποσπασματικά.
Προστάτες των μνημείων, θύμιζαν τον Κάτω Κόσμο...
Σφίγγες συναντούμε επίσης στην κορυφή επιτύμβιων στηλών από την Αττική. Αποστολή είχαν να προστατεύουν το μνημείο, αλλά και να θυμίζουν στους περαστικούς τον σκοτεινό και φοβερό κάτω κόσμο από όπου προέρχονται... Στο μουσείο του Μαραθώνα, στην αίθουσα του Ιερού των Αιγυπτίων θεών που βρέθηκε στην Μπρεξίζα, εκτίθεται μαρμάρινη αιγυπτιάζουσα σφίγγα. Από τα πιο πρόσφατα ευρήματα με Σφίγγες, είναι του 2003 στον Κεραμεικό, οπότε εντοπίστηκε άγαλμα του 560 π.Χ. περίπου, σε δεύτερη χρήση.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ
akotti@pegasus.gr
28.8.14
ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ …ΣΤΗΝ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ
Στην φωτογραφία της Βούλας Παπαϊωάννου βλέπουμε σπίτια-παράγκες στην Καισαριανή κάπου στα χρόνια του εμφυλίου.
Φτώχεια...πείνα αλλά είχαν μια τρύπα να χωθούν....
Η μπουγάδα στον δρόμο ...το μικρό κοτέτσι για να παίρνουν κανένα αυγό για τα παιδιά ...
Το σωματικό βάρος για το 92% από αυτά ήταν 5-10 οκάδες κάτω από το κανονικό.
Ξεκινούσαν ποδαράτο πατέρας και παιδιά για το Κέντρο της Αθήνας μήπως και βρούν τίποτα να φέρουν πίσω στο σπίτι για να βάλει η μάνα στην κατσαρόλα.
Έφευγε η οικογένεια από τον Βούθουλα και πήγαινε κάποιες φορές στην Καισαριανή να δει συγγενείς.
Φαγώσιμα κουβαλούσαν να τους πάνε... ότι μπορούσαν ...
"... για τα παιδιά να τους φτιάξεις καμιά σουπίτσα..."
Στην Βαρβάκειο ο γνωστός χασάπης θα τύλιγε κανένα κόκαλο με ίχνη κρέατος και θα το έβαζε δώρο μαζί με τον κατεψυγμένο κυμά που αγόραζες.
Ότι μπορούσε ο καθένας έκανε χωρίς παρεξήγηση.....
Ο συγγενής πατέρας έπαιρνε μπάλα τα χοντρεμπορικά μαγαζιά για κανένα ξεφόρτωμα...κουβάλημα και ότι άλλο.
Μου έχει μείνει στην μνήμη το θέμα του ψυγείου...
Φυσικά του πάγου τότε...
Σε εκείνη την γειτονιά δεν είχαν όλοι ...κάποιος γείτονας που είχε θα τουςεξυπηρετούσε .
Εμείς αισθανόμαστε προνομιούχοι τότε με την κάμαρα στην αυλή...την κοινόχρηστη τουαλέτα....το ψυγείο του πάγου όπου πάντα κάτι θα υπήρχε.
Μπορούσαμε οι μικροί να πάμε στον ΕΒΓΑΤΖΗ...στον ψιλικατζή να αγοράσουμε κάτι....
Βλέπαμε τα χειρότερα ...
Στα σπιτάκια της Καισαριανής προσπαθούσαν για πάστρα...καθαριότητα όσο μπορούσε να υπάρχει με τον λασπωμένο δρόμο που σχεδόν έτσι ήταν πάντα ακόμα και όταν δεν έβρεχε.
Κάπου έπρεπε να ρίχνουν τα νερά από την λάτρα...τις μπουγάδες....
Μονίμως ασπρισμένες οι προσόψεις αλλά και οι μεγάλες πέτρες -στηρίγματα που υπήρχαν απ΄έξω αλλά και οι άλλες που έδειχναν ένα υποτιθέμενο πεζοδρόμιο.
Οι άνθρωποι αυτής της συνοικίας ήταν ενωμένοι...άφηναν τα πολιτικά στην άκρη και να σκεφτείς ότι μπορεί πρίν από λίγο καιρό να πολεμούσαν σε αντίθετα στρατόπεδα.
Τώρα αν έκαναν επιλογή και πώς και γιατί βρέθηκαν σε αυτά ούτε οι ίδιοι γνώριζαν...
ΠΟΥΤ ΔΕ ΦΕΡΡΑΡΙ ΝΤΑΟΥΝ….
-Χέρια ψηλά!!!!!!!
"Συνελήφθη ο γνωστός τραγουδιστής Mιχάλης Χατζηγιάννης για υπόθεση που αφορά
το πολυτελές αυτοκίνητο μάρκας Ferrari που φέρεται να βρίσκεται στην ιδιοκτησία του..."
ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΑ ΣΚΟΠΙΑ
Στις 22/3/2014 έφυγε από κοντά μας λόγω ανευρύσματος ο μαχητικός υπουργός Αμύνης της Κύπρου Τάσος Μητσόπουλος. Ο πατέρας του ήταν από τα Ιωάννινα και η μητέρα του από την Κύπρο. Ετσι ο εκλιπών μπόρεσε να υπηρετήσει και τα δύο κράτη του Ελληνισμού. Πρώτα εργάσθηκε ως σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδος και στη συνέχεια πολιτεύθηκε στην Κύπρο, όπου υπήρξε ένας από τους πιο δημοφιλείς βουλευτές του κεντροδεξιού Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ). Επειδή τον είχα γνωρίσει από κοντά και επειδή του χρωστώ ένα πνευματικό μνημόσυνο, έστω με καθυστέρηση, θα παραθέσω σήμερα την προσωπική του μαρτυρία για τον ξεχασμένο Ελληνισμό των Σκοπίων.
Εγραψε στις 17/7/2008 ο Τάσος Μητσόπουλος στη «ΣΗΜΕΡΙΝΗ» της Λευκωσίας τα εξής αποκαλυπτικά:
«Την περίοδο 1989-1993, όταν υπηρετούσα ως ειδικός σύμβουλος στο ελληνικό ΥΠΕΞ, είχα λάβει ρητές οδηγίες από την προϊσταμένη μου υφυπουργό Βιργινία Τσουδερού να ασχοληθώ με το θέμα της ελληνικής μειονότητας στα Σκόπια. Εχοντας πολύτιμους συμπαραστάτες στην αποστολή μου αυτή επιφανείς καθηγητές και επιστήμονες, αλλά και θερμούς και συνετούς πατριώτες, ταξίδεψα αρκετές φορές στην ΠΓΔΜ και κυρίως στην περιοχή του Μοναστηρίου. Ηρθα σε επαφή, λαμβάνοντας πάντα τις σχετικές προφυλάξεις, με δεκάδες Ελληνες των Σκοπίων, οι οποίοι με δάκρυα στα μάτια και πόνο ψυχής μού εξιστορούσαν τις διώξεις που υπέστησαν, την αφόρητη πνευματική τρομοκρατία που γνώρισαν προκειμένου να απαρνηθούν τις ρίζες, την ταυτότητα, την πίστη τους και να γίνουν δηλωσίες· να αποδεχθούν δηλαδή ότι δεν υπήρξαν ποτέ Ελληνες αλλά Σλαβομακεδόνες. Συγκέντρωσα υλικό που κατέγραφε τη συστηματική προσπάθεια αλλοίωσης των φυλετικών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών των Ελλήνων μειονοτικών...
Πίσω από κάθε μικρή ή μεγάλη ιστορία κρύβονταν απίστευτες προσωπικές περιπέτειες και ανείπωτες δοκιμασίες, που γράφτηκαν με πολύ πόνο, αίμα και δάκρυ. Οικογένειες που ξεκληρίστηκαν, άνδρες που βιαίως εκτοπίστηκαν, ονόματα που εκσλαβίστηκαν, ακόμη και κοιμητήρια ολόκληρα που ισοπεδώθηκαν για να μη θυμίζουν την ύπαρξη του Ελληνισμού, και όλα τούτα σε μια προσπάθεια να εμπεδωθεί παντί τρόπω η θέση ότι οι Μακεδόνες είναι Σλάβοι και όχι Ελληνες...»!
Ο Μητσόπουλος δεν ζει πλέον, αλλά οι Ελληνες των Σκοπίων είναι ακόμη εκεί, παρόντες και καταπιεζόμενοι. Η επίσημη Ελλάδα έχει δικαίωμα και υποχρέωση να τους προστατεύσει!
Κωνσταντίνος Χολέβας
MHXANH TΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Α7-Corsair, ο θρυλικός "κουρσάρος" πετά με την ελληνική σημαία. Αντιμετώπισε Τούρκους, Αμερικανούς και… εξωγήινους!
Γνωρίστε την ιστορία του διάσημου "κουρσάρου" που υπηρέτησε στην Πολεμική Αεροπορία σχεδόν 40 χρόνια
news247 Αύγουστος 28 2014 09:21
Η πτώση του Corsair στην Κομοτηνή αναζωπύρωσε τις συζητήσεις για το αν ο συγκεκριμένος τύπος αεροσκάφους θα έπρεπε να έχει ήδη αποσυρθεί.
Ευκαιρία όμως να γνωρίσουμε την ιστορία του διάσημου «κουρσάρου» που υπηρέτησε στην Πολεμική Αεροπορία σχεδόν 40 χρόνια και τα έβαλε κυριολεκτικά με όλους! Το A-7 Corsair II είναι αμερικανικής κατασκευής, μονοθέσιο, μονοκινητήριο, μαχητικό αεροσκάφος κρούσης μεγάλης εμβέλειας. Χρησιμοποιήθηκε ευρέως από την Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία στον πόλεμο του Βιετνάμ αναλαμβάνοντας την πρώτη του αποστολή στις 4 Δεκεμβρίου του 1967. Από τότε και σχεδόν για ένα τέταρτο του αιώνα διέπρεψε στα πεδία των μαχών: στη Λιβύη, τη Γρανάδα, τον Παναμά και κυρίως στην επιχείρηση «Καταιγίδα της Ερήμου» το 1991. Θεωρήθηκε ιδιαίτερα πρωτοποριακό για την εποχή του αεροσκάφος με προηγμένα συστήματα ναυσιπλοϊας και μάχης.
Λογικό ήταν πως ένα τέτοιο αεροσκάφος προκάλεσε το ενδιαφέρον των συμμάχων των ΗΠΑ. Η δικτατορική κυβέρνηση της Ελλάδας, στο πλαίσιο του προγράμματος αναβάθμισης της Πολεμικής Αεροπορίας υπέγραψε σύμβαση (Ιούνιος 1974) για 60 τέτοιου τύπου αεροσκάφη, τα οποία ωστόσο υπολείπονταν των αμερικανικών, καθώς δεν διέθεταν σύστημα εναερίου εφοδιασμού. Τα υπομοντέλα αυτά ονομάστηκαν Α-7Η. Οι τρεις πρώτοι «κουρσάροι» προσγειώθηκαν στη χώρα μας (στον Άραξο) στις 15 Αυγούστου 1975.
Τα ελληνικά Corsair χρησιμοποιήθηκαν αμιγώς σε ρόλο βομβαρδιστικού και μέχρι τουλάχιστον τη δεκαετία του ΄80, διατήρησαν τους συσχετισμούς δυνάμεων στο Αιγαίο υπέρ της χώρας μας, καθώς ήταν το πιο αποτελεσματικό μέσο για την προσβολή επίγειων και θαλάσσιων στόχων. Πέρα από τις συνήθεις εμπλοκές με τουρκικά αεροσκάφη, οι Έλληνες «κουρσάροι» αντιμετώπισαν και άλλα περιστατικά. Στις 11 Φεβρουαρίου 1981, δύο Α-7Η κλήθηκαν να αναγνωρίσουν και να συνοδεύσουν στο αεροδρόμιο του Μάλεμε ένα λιβυκό MiG. Ο πιλότος του τελευταίου, ο οποίος είχε εκπαιδευτεί στη Σχολή Ικάρων, αιτήθηκε και έλαβε πολιτικό άσυλο.
Την περίοδο 1985-86 τα ελληνικά Corsair ήλθαν πολλές φορές «αντιμέτωπα» με αμερικανικά αεροσκάφη τα οποία προσέγγιζαν ή και παραβίαζαν ενίοτε τον ελληνικό εναέριο χώρο, επιχειρώντας από αεροπλανοφόρα που έπλεαν στο Λιβυκό Πέλαγος. Σε μια τέτοια περίπτωση, κατά τη διάρκεια νυκτερινής αναγνώρισης, ο Έλληνας χειριστής ενός «κουρσάρου» προσέγγισε αθόρυβα και ταχύτατα ένα αμερικανικό αεροσκάφος Α-6 EIntruder και ελλείψει προβολέα, το «έλουσε» με τα φώτα του συστήματος προσγείωσης! Η απόσυρση των Α7 ανακοινώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2012, αλλά καθυστέρησε εξαιτίας των περικοπών. Ωστόσο, η πιο ασυνήθιστη εμπλοκή ελληνικού Α-7Η, συνέβη το 1977.
Ο έμπειρος χειριστής πετούσε στα 17.000 πόδια πάνω από τη θαλάσσια περιοχή ανοικτά του Βόλου. Ξαφνικά διέκρινε στα δεξιά του ένα μικρό σημάδι. Αρχικά πίστεψε ότι επρόκειτο για τουρκικό μαχητικό και ετοιμάστηκε να εμπλακεί. Όταν όμως το αντικείμενο πλησίασε, διαπίστωσε ότι ήταν ένα δισκοειδές σκάφος με διάμετρο πάνω από 10 μέτρα! Ο Έλληνας πιλότος εκτέλεσε μια σειρά επικίνδυνων ελιγμών προκειμένου να απεμπλακεί. Το άγνωστο σκάφος όμως τον ακολουθούσε «κολλημένο» στην ουρά του! Τελικά λίγο αργότερα το «Α.Τ.Ι.Α.» άλλαξε πορεία και εξαφανίστηκε με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Το συμβάν αυτό προκάλεσε ιδιαίτερη ανησυχία στην Πολεμική Αεροπορία και ο τότε υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Αβέρωφ, διέταξε τη διεξαγωγή έρευνας.
Όπως είθισται σε τέτοιες περιπτώσεις δεν μάθαμε τίποτα περισσότερο. Τον Οκτώβριο του 2014 οι «κουρσάροι» θα πετάξουν για τελευταία στους ελληνικούς ουρανούς, καθώς επίκειται η απόσυρσή τους. Ελπίζουμε ότι η Πολεμική Αεροπορία θα οργανώσει μια τελετή αντάξια των 39 χρόνων υπηρεσίας του θρυλικού αεροσκάφους με τα ελληνικά χρώματα.
Νίκος Γιαννόπουλος ιστορικός.
ΤΟ ΚΑΨΙΜΟ ΤΟΥ ΛΙΔΟΡΙΚΙΟΥ ΣΤΙΣ 29-8-1944
29 Αυγούστου 1944 , το Λιδορίκι καμένο απ' το " Σύνταγμα 18 των Ορεινών Κυνηγών της Αστυνομίας "
Ένα απ' τα πιο καλά ιστορημένα βιβλία για την τραγική περίοδο της κατοχής , είναι αυτό του Η.Παπανικολή ( απ' τη Σκαλούλα ) , που έχει τίτλο " Η Μάχη στις Καρούτες 5-8-1944 ". Σ' αυτό περιλαμβάνονται στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί , με μεγάλο κόπο , εδώ και στη Γερμανία . Από τα πλέον ενδιαφέροντα κεφάλαιά του , είναι εκείνο που αναφέρεται στη συγκρότηση και τη δράση του Γερμανικού " Συντάγματος 18 των Ορεινών Κυνηγών της Αστυνομίας ", που έδρασε στην περιοχή μας και έκαψε το Λιδορίκι .
Είναι χαρακτηριστικό της " τρέλας " που φέρνει ο πόλεμος , το ότι το "ηρωικό " αυτό Σύνταγμα , έφτασε να λεηλατεί φτωχόσπιτα της Δωρίδας και να καίει καλύβες της . Η δράση του Συντάγματος - όπως βγαίνει απ' το βιβλίο - έχει έτσι :
Το Σύνταγμα 18 των " Ορεινών Κυνηγών της Αστυνομίας " ( POLIZEI - GEBIRGSJAGERN - REGIMENT 18 ) , ως προς τη συγκρότησή του , ήταν μοναδική περίπτωση στην καθόλου ιστορία των στρατών μεγάλης αστυνομικής μονάδας , ανταρτομάχων αλπινιστών , ειδικευμένων για εκκαθαριστικές επιχειρήσεις ορεινού εδάφους , δηλαδή για ανταρτοπόλεμο .
Υπήρξε , φυσικά , δημιούργημα της ανάγκης αντιμετώπισης των ανταρτών . Όταν σ' όλα σχεδόν τα εδάφη που είχε καταλάβει στην προέλασή του ο γερμανικός στρατός , ξεφύτρωσαν αυθόρμητα οι δυνάμεις των παρτιζάνων , δημιουργήθηκε στην περιοχή CARMISCH - REUTTE της Βαυαρίας το " Σύνταγμα 18 " με τρία πλήρη τάγματα ( Ιο , ΙΙο και ΙΙΙο ) που επανδρώθηκαν αντίστοιχα απ' τα πολύπειρα τάγματα 302 , 312 και 325 της Αστυνομίας που διαλύθηκε τότε . Στην αρχική πολεμική σύνθεσή του , καθένα απ' τα τάγματα αυτά είχε τρεις λόχους ορεινών κυνηγών ( GEBIRGSJGERN ) κι' ένα λόχο με βαριά όπλα ., ενισχυμένους με ένα στοιχείο όλμου ομαδικού , μια διμοιρία διαβιβάσεων , μια ομάδα ανιχνευτών και ένα θωρακισμένο όχημα πάντσερ .
Αρχικά διοικητές των τριών ταγμάτων ήταν οι ταγματάρχες HOSL για το Ι/18 , ZUVLKE για το ΙΙ/18 και ο αντισυνταγματάρχης DIETZ για το ΙΙΙ /18 . Πρώτος διοικητής του συντάγματος διορίστηκε ο συνταγματάρχης HERMAN FRANZ , που φρόντισε αργότερα στα μεταπολεμικά χρόνια με βάση τα πολεμικά ημερολόγια , τα έγγραφα που περισώθηκαν καθώς και με τις μαρτυρίες , γραπτές και προφορικές , των συμπολεμιστών του που επέζησαν , να συντάξει το χρονικό του συντάγματός του σε βιβλίο . Σύμφωνα λοιπόν με το βιβλίο αυτό , το " Σύνταγμα 18 "είχε την ακόλουθη πολεμική δράση :
Γυμνασμένο καθώς ήταν στις Βαυαρικές Άλπεις , πέρασε αρχικά για να πάρει το βάπτισμα του ανταρτοπολέμου στις γειτονικές πλευρές των Σλοβενικών Άλπεων της Γιουγκοσλαβίας . Όταν έφερε σε πέρας την αποστολή του αυτή , το σύνταγμα πήρε τη διαταγή να ετοιμαστεί για τις επιχειρήσεις στον Καύκασο . Στο μεταξύ όμως , το γερμανικό πεζικό είχε καταφέρει να ολοκληρώσει την κατάληψη του Καυκάσου και έτσι το απόσπασμα REISER στάλθηκε στη Φιλανδία για ν' αναλάβει εκεί δράση .
Το Δεκέμβριο του 42 , το σύνταγμα έφτασε στον τόπο του προορισμού του στο OULU της βόρειας Φιλανδίας και προσκολλήθηκε στο εκστρατευτικό " Σώμα της Αρκτικής "του στρατηγού DIETL , που πολεμούσε τότε μέσα στα παγωμένα δάση της Καρελίας τις Σοβιετικές στρατιές κι είχε κιόλας κερδίσει , γιά τα κατορθώματά του στο Νάρβικ και για την επιτυχημένη ευέλικτη τακτική του , τον τίτλο " Ο Ρόμελ του Βορρά " .
Το σύνταγμα πολέμησε σ' όλη την διάρκεια του χειμώνα μέσα στο πολικό κρύο , κάνοντας εκκαθαριστικές επιχειρήσεις , ανταρτοπόλεμο , πόλεμο χαρακωμάτων , ακόμη κι' αναγνωριστικές εφόδους με διμοιρίες χιονοδρόμων .
Το Λιδορίκι μας , καμένο , μια χωριανή μας θρηνεί πάνω στ' αποκαίδια του σπιτιού της , απέναντι φαίνεται ολοκάθαρα το..κουφάρι απ' το καμάρι του Ψαλά , το Σαράϊ....
Κατά τον Ιούλιο του '43 , οι στρατηγοί JODL και BOHME αφού επιθεώρησαν το σύνταγμα 18 σ' αυτό το στρατόπεδο , έδωσαν στον συνταγματάρχη FRANZ τη διαταγή να ετοιμάσει τη μονάδα του για την Ελλάδα , όπου θα 'πρεπε να ενισχύσει τις φρουρές και τις θέσεις που είχαν ακόμη τα τμήματα της 11ης ιταλικής στρατιάς , ύποπτης για προσχώρηση στο αντιφασιστικό κίνημα της Ρώμης .
Το σύνταγμα συγκεντρώθηκε στο OULU . Έκανε αποχαιρετιστήρια παρέλαση μπροστά στο στρατηγό DIETL ,που για να τιμήσει τους αγώνες του , παρασημοφόρησε με το σιδερένιο σταυρό τον συνταγματάρχη FRANZ και τους διοικητές των ταγμάτων του και πήρε έπειτα , μέσω του Ντάντσιχ , το δρόμο της επιστροφής και της νέας αποστολής στην Ελλάδα . Στις 15 Αυγούστου του '43 το σύνταγμα 18 στρατοπεδεύει με όλη του τη δύναμη στο Λιανοκλάδι της Λαμίας , ενώ την επομένη ο συνταγματάρχης FRANZ παρουσιάστηκε στο στρατηγό FELMY στην Αθήνα για ν' αναγγείλει την άφιξη της μονάδας του στην Ελλάδα .
Η Γερμανική διοίκηση εμπιστεύθηκε στο σύνταγμα τη φρούρηση των ζωτικών οδικών αρτηριών της Στερεάς Ελλάδας . Η κύρια αποστολή του συντάγματος ήταν η προστασία απ' τις επιθέσεις των ανταρτών του τμήματος της σιδηροδρομικής γραμμής από την Αθήνα ως τη Λάρισα και η εξασφάλιση των κεντρικών αυτοκινητοδρόμων Θήβας - Λιβαδειάς - Λαμίας και Λιβαδειάς - Αράχοβας - Ιτέας -Άμφισσας - Μπράλου - Λαμίας , σ' όλο τον περίγυρο του Παρνασσού .
Χωρίς καθυστέρηση το Ιο και το ΙΙο τάγμα εγκατάστησαν φυλάκια και φρουρά στον Μπράλο , Καστέλλια , Άμφισσα και Ιτέα , ενώ το ΙΙΙο τάγμα , με τμήματα της μεραρχίας BRADENBURG , ενίσχυσε τη φρούρηση της σιδηροδρομικής γραμμής μέχρι τη Θήβα . Σχεδόν αμέσως , στις 2 Σεπτεμβρίου '43 , το ΙΙο τάγμα δέχτηκε αιφνιδιαστική επίθεση των ανταρτών στο φυλάκιο της Τοπόλιας κοντά στην Άμφισσα .
Ο 7ος λόχος του λοχαγού KAHOUN με μεγάλες θυσίες κατόρθωσε να κρατήσει την οχυρωμένη θέση του . Ένα τεθωρακισμένο όχημα που έτρεξε για ενίσχυση , έπεσε στα χέρια των ανταρτών . Σε λίγες μέρες πάλι , στις 9 Σεπτεμβρίου , οι αντάρτες χτύπησαν το ίδιο τάγμα στους Δελφούς . Η μάχη κράτησε εφτά περίπου ώρες , και ήταν για τους Γερμανούς σωστή καταστροφή .
Η αείμνηστη Μ. Πουρνιά , ένα απ' τα τραγικά θύματα της Γερμανικής θηριωδίας , του λοχαγού Μάλτεν που έκαψε το χωριό μας στις 29-8-1944 , μπροστά στο σπίτι της το 1928 .
To Λιδορίκι όπως ήταν το 1938 , η φωτογραφία είναι παρμένη απ' το Γυφτομαχαλά .
Ακολούθησε σχεδόν αμέσως ( Γενάρης '43 ) η μεγάλη εκκαθαριστική επιχείρηση , όλου του συντάγματος , από τον κόλπο της Λιβαδόστρας και τον Ελικώνα ως τις Καρούτες της Γκιώνας . Το ΙΙ τάγμα έκανε την εξόρμησή του από την Κωπαίδα προς τη Δόμβραινα , όπου συναντήθηκε με το Ι τάγμα , που πέρασε απ' τον Ισθμό της Κορίνθου με πλοία στη Χόστια γιά ν' ανηφορίσει απ' το Κακόσι στη Δόμβραινα .
Στην υποχώρησή τους οι αντάρτες χτύπησαν στα υψώματα της Ξηρονομής τον προωθημένο 5ο λόχο , που με βαριές απώλειες ξέφυγε την καταστροφή χάρη στην έγκαιρη υποστήριξη ενός αποσπάσματος υπό τον ταγματάρχη POYS , που πρόλαβε να βοηθήσει το λόχο ν' απαγκιστρωθεί . Στην επιχείρηση αυτή πήρε μέρος και το ΙΙΙ τάγμα που μόλις είχε επιστρέψει από τις Κυκλάδες . Το τάγμα αυτό με την πυροβολαρχία του , ενισχυμένο σημαντικά από ένα τάγμα Γερμανο-Μαροκινών από μερικές μονάδες της Βέρμαχτ , κατέλαβε το Κυριάκι . Μετά την εκκαθάριση της δυτικής πλαγιάς του Ελικώνα , ανέβηκε στην Αράχοβα κι' έπειτα με μια ευρύτερη προώθηση έπιασε τον οδικό άξονα Γραβιάς - Άμφισσας - Ιτιάς και Γαλαξιδιού , όπου έφτασε στο μεταξύ κι η υπόλοιπη δύναμη του συντάγματος ( Ιο και ΙΙο τάγμα ) .
Τέλος , στις 7 Φεβρουαρίου το σύνταγμα , έχοντας πληροφορίες για τους Άγγλους της Γκιώνας , προώθησε τον 4ο λόχο του ΙΙ τάγματος υπό τον λοχαγό Σμίεγκ και τον υπολοχαγό Βάγκενφηλντ από την Άμφισσα προς τις Καρούτες , που ήταν το φρούριο του ΕΛΑΣ της περιοχής . Το απόσπασμα του Σμίεγκ ξεκίνησε απ' την Άμφισσα με κατακλυσμό βροχής . Διάσχισε νύχτα με χιονοθύελλα το Καρουτιανό οροπέδιο , έκαψε τον καταυλισμό της Αγγλικής Αποστολής και αιχμαλώτισε την 7μελή ομάδα του σταθμού ασυρμάτου ( φρουρά , χειριστές και ένα Άγγλο αξιωματικό ) . Αμέσως έπειτα κατέλαβε τις χιονισμένες Καρούτες γιά να επιστρέψει την άλλη μέρα ανενόχλητο στην Άμφισσα .
Στις αμέσως επόμενες μέρες το ίδιο απόσπασμα , κοντά στο Γαλαξίδι , πέτυχε να αιχμαλωτίσει άλλον ένα Άγγλο Αξιωματικό και να πάρει λάφυρο τον ασύρματό του .Τέλος λίγο αργότερα στα δάση πάνω απ' την Γραβιά πιάστηκαν αιχμάλωτοι άλλοι δυο Άγγλοι αξιωματικοί που είχαν ξεφύγει απ' τις Καρούτες . Η άνοιξη του '44 βρήκε το Σύνταγμα να έχει την έδρα του στη Λιβαδειά με το ΙΙΙ τάγμα διαθέσιμο για τη φρούρηση όλης της περιοχής απ' την Άμφισσα ως την Κωπαίδα . Το ΙΙο τάγμα , με έδρα τη Λαμία ( 8ος λόχος ) είχε σαν αποστολή την εξασφάλιση της γραμμής Λαμίας - Μπράλου και τη φρούρηση της κοιλάδας του Σπερχειού . Ο 7ος λόχος του οργάνωσε ένα μόνιμο φυλάκιο στις Θερμοπύλες , ο 6ος λόχος και ο 5ος κράτησαν αντίστοιχα τα χωριά Μοσχοχώρι και Λιανοκλάδι .
O Διοικητής του Συντάγματος , συνταγματάρχης Χέρμαν Φραντς , πρώτος από δεξιά , και αξιωματικοί του συντάγματος 18 . Τρίτος απ' αριστερά ο λοχαγός Μάλτεν , που κατέλαβε και έκαψε το Λιδορίκι .
Για να κρατήσει έναν ευρύτερο τομέα , το ΙΙΙ τάγμα έκανε μι μεγαλύτερη διασπορά των δυνάμεών του . Ο 10ος λόχος του λοχαγού Λαχάουερ αφού κατέλαβε στις 10 Φεβρουαρίου την Αράχοβα απλώθηκε μετά πάνω στο δρόμο Άμφισσας - Γραβιάς , ενώ για το τμήμα του δρόμου Άμφισσας - Ιτιάς είχε διατεθεί ο 11ος λόχος υπό τον λοχαγό Γιούγκερνς . Η υπόλοιπη δύναμη του τάγματος αφού έκανε μιά επιτυχημένη εκκαθαριστική επιχείρηση ως το Κυριάκι , άφησε μετά τον 9ο λόχο στην Αράχοβα κι έτσι έμεινε μόνο ο 12ος λόχος για εφεδρεία . Η κυριότερη επιτυχία του τάγματος στην περιοχή αυτή τότε , ήταν η διάλυση ενός τμήματος ανταρτών ( δύναμης περίπου ενός τάγματος )που χτυπήθηκε σε πορεία από Αγία Ευθυμία προς Γαλαξίδι απ' όλα τα βαριά όπλα κι' απ' τα κανόνια της 3ης πυροβολαρχίας του λοχαγού Μιτερχούμπερ . Αρκετοί αντάρτες έπεσαν αιχμάλωτοι , ενώ 7 πολυβόλα και 30 αγγλικά όπλα ήταν τα λάφυρα μαζί με ένα κατεστραμμένο σταθμό ασυρμάτου .
Τέλος το Ι τάγμα επέστρεψε στην Πάρνηθα . Στις αρχές Μαρτίου το τάγμα αφού πέτυχε να αποκαταστήσει τις ζημιές ενός σαμποτάζ στο φράγμα του Μαραθώνα και να εκκαθαρίσει την περιοχή αυτή , πήρε μετά μέρος με τον 4ο λόχο του στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη δυτική και βόρεια Εύβοια . Μετά την επιστροφή του λόχου του , το τάγμα επανέλαβε τις εκκαθαριστικές του επιχειρήσεις μέσα στην Κωπαίδα ( Τοπόλια προς Μαγούλα ) και στις νοτιανατολικές πλαγιές του Ελικώνα ( Λιβαδόστρα προς Κορομπίλι ) .
Πιο αξιόλογη , όμως , ήταν η τελική φάση των επιχειρήσεων αυτών υπό τη διεύθυνση του ταγματάρχη Μαν με τη διαπόρθμευση του τάγματος απ' την Κόρινθο στο Κακόσι και τη νυχτερινή διχαλωτή εξόρμησή του προς τη Χόστια και το Κυριάκι . Εκεί απειλήθηκε μεγάλη δύναμη ανταρτών με το επιτελείο της και με Άγγλους αξιωματικούς ( 30 Ιουνίου έως 1 Ιουλίου '44 ). Οι αντάρτες κατόρθωσαν να ξεφύγουν αφού άφησαν στα χέρια του τάγματος πολλά λάφυρα ( όπλα , συσκευές ασυρμάτου και αρκετά αγγλικά αλεξίπτωτα ) καθώς και τρεις αιχμαλώτους .
Με τη λήξη της επιχείρησης αυτής το Ιο τάγμα επέστρεψε στην Αθήνα όπου έμεινε με την 3η πυροβολαρχία όλον τον Ιούλιο , ασχολούμενο με τη φρούρηση της περιοχής και τοπικές εξορμήσεις για την εκκαθάριση της περιοχής πάνω απ' το φράγμα του Μαραθώνα προς εξασφάλιση των πηγών και των νερών της λίμνης . Στις αρχές Ιουνίου '44 επέστρεψε στην Ελευσίνα το ΙΙο τάγμα αφού ολοκλήρωσε με επιτυχία τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του στη Σπερχειάδα ( Καστρί , Μακρακώμη , Μονή Αγάθωνος κ,α ) . Το τάγμα μετακινήθηκε από Άμφισσα και Λιβαδειά προς Ελευσίνα , όπου έγινε τότε η συγκέντρωση και η προετοιμασία των δύο ταγμάτων για τις δυο μεγάλες θερινές επιχειρήσεις " Νάτερ " ( Οχιά ) και " Άντλερ " ( Αετός ) στη νότια Πελοπόννησο , δηλαδή για τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στον Ταύγετο και στον Πάρνωνα .
Το σύνταγμα 18 , με τα δυο αυτά τάγματά του και τις δύο πυροβολαρχίες του ( 1η και 2η ) , πήρε διαταγή να προωθηθεί εκκαθαριστικά από βορρά προς νότο στον Ταύγετο και μετά στον Πάρνωνα με συνεργασία και υποστήριξη γερμανικών μονάδων της 117ης μεραρχίας του στρατηγού Βον Λε Σουρ και τμημάτων της Ελληνικής Εθελοντικής Χωροφυλακής του συνταγματάρχου Παπαδόγκωνα , που είχε τότε αξιόλογη δύναμη στην Πελοπόννησο ( περίπου 8.000 άνδρες με πολλούς μόνιμους αξιωματικούς ) . Για τη σύνδεση και συνεργασία με τον Παπαδόγκωνα χρησιμοποιήθηκε ο ταγματάρχης Ρόϊς ενώ τη διοίκηση του ΙΙ τάγματός του ανέλαβε ο λοχαγός Ρόσενσχον.
Στις 5 Ιουλίου το σύνταγμα στρατοπέδευσε στην Τρίπολη για να πάρει αμέσως το δρόμο της επιστροφής στην Τρίπολη , και αμέσως να πάρει το δρόμο επιστροφής στην Αθήνα . Το ΙΙο τάγμα επέστρεψε στη Λαμία και το ΙΙΙο τάγμα γύρισε ξανά στην Άμφισσα . Όταν έγινε γνωστό ότι η περισσότερη δύναμη του ΙΙου τάγματος , δηλαδή το εκκαθαριστικό απόσπασμα του λοχαγού Χάκερτ , χτυπήθηκε και καταστράφηκε στις Καρούτες ( 5.8.44 ) το τάγμα ξεσηκώθηκε σε συναγερμό , όρμησε από την Αθήνα και διαβαίνοντας ολοταχώς από Λιβαδειά και Αράχοβα έφτασε την άλλη κιόλας μέρα στην Άμφισσα .
Το τάγμα στην πορεία του για τις Καρούτες , δέχτηκε στο πέρασμα της Γκιώνας , σε υψόμετρο 1.400 μ περίπου , την επίθεση των ανταρτών και είχε αρκετούς τραυματίες . Γρήγορα όμως κατόρθωσε να περάσει στην αντεπίθεση και με την υποστήριξη των ορειβατικών κανονιών του απώθησε τους αντάρτες και προχώρησε βιαστικά προς τις Καρούτες για να περισώσει τους τυχόν επιζώντες .
Προπολεμικό Λιδορίκι απ' το Γυφτομαχαλά , σωτήριον......έτος 1935 , στον Ψαλά φαίνεται καθαρά το σαράϊ , το αλσάκι της εκκλησίας μας δεν έχει γίνει ακόμα , το χωριό μας πανέμορφο , περιποιημένα σπίτια , ωραίοι άνθρωποι και όμορφη ζωή....
Το χωριό παρουσίαζε φριχτή θέα ! Δεν υπήρχε σπίτι που να μην έφερνε τα ίχνη της πρόσφατης μάχης . Μόλις εννέα επιζώντες βρέθηκαν μισοπεθαμένοι στο τριγύρω δάσος κι' ενώ οι νεκροί αντάρτες είχαν ενταφιαστεί , οι σκοτωμένοι Γερμανοί είχαν στοιβαχτεί μέσα σε μια ξεσκέπαστη αποθήκη , κοντά στη ρεματιά του χωριού , όπου είχαν γίνει παρανάλωμα φωτιάς . Δεν υπήρχαν πια πτώματα , αλλά ένας φριχτός σωρός από μισοκαμένα κόκαλα , κρανία , άκρα , κορμοί , ανακατεμένα με λείψανα σκοτωμένων μουλαριών , έτσι που ήταν αδύνατη όχι μόνο η αναγνώριση αλλά και η μέτρηση των σκοτωμένων . Πάντως οι νεκροί ήταν εκατό τουλάχιστον .
Το τάγμα , ερεύνησε το χωριό απ' άκρη σ' άκρη , χωρίς όμως να βρει άλλους επιζώντες , ούτε χωρικούς εκτός από μια γριά . Ακολούθως επέστρεψε στην Άμφισσα αφού πέτυχε να διαπιστώσει την κατάσταση και να περισώσει τους εννέα επιζώντες . Στις 10 Αυγούστου έγινε από το ΙΙο τάγμα της Λαμίας μεγάλη εκκαθαριστική επιχείρηση με στόχο το Καρπενήσι , που ήταν η έδρα της ηγεσίας των ανταρτών και ορμητήριο των επιδρομών τους στη Σπερχειάδα .
Στις 28 Αυγούστου έγινε η τελευταία συνδυασμένη εκκαθαριστική επιχείρηση με στόχο το Λιδορίκι . Έλαβαν μέρος το ΙΙο τάγμα , με διοικητή τον ταγματάρχη Ρόις , η υπόλοιπη δύναμη του ΙΙΙου τάγματος υπό το λοχαγό Μάλτεν , η 2η πυροβολαρχία ( υπολοχαγός Σμιτ ) και η τρίτη πυροβολαρχία ( λοχαγός Μιττερχούμπερτ ) , καθώς και τμήματα της 11ης αεροπορικής μεραρχίας εδάφους . Αυτή τη φορά η κύρια επιθετική δύναμη μπήκε στο οροπέδιο του Λιδορικιού απ' τα υψώματα του χωριού Μαλανδρίνο , ενώ η υπόλοιπη δύναμη προχώρησε απ' το δρόμο 'Ελατος -Καρούτες .
Η επιχείρηση πέτυχε χάρη στις πολλές και καλά συνδυασμένες δυνάμεις και στην πυκνή κι εύστοχη δράση του πυροβολικού . Αεροπλάνα αναγνώρισης επισήμαναν τους στόχους και καθοδήγησαν τη βολή του πυροβολικού , ώστε οι αντάρτες δεν κατόρθωσαν να οργανώσουν την άμυνά τους . Σύντομα , κάτω απ' την πίεση των επιθέσεων ( που δεν ήταν άλλωστε χωρίς αισθητές απώλειες γιά τους επιτιθέμενους ) και το σφυροκόπημα των βαριών όλμων , τα αντάρτικα τμήματα ανατράπηκαν και οπισθοχώρησαν προς το στενό του Μόρνου , ενώ το Λιδορίκι , έπεσε επί τέλους , στα χέρια των Γερμανών και μετά τη λαφυραγώγησή του πυρπολήθηκε .
Τελικά , στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1944 η ανώτατη γερμανική ηγεσία διάταξε τη βαθμιαία εκκένωση της Βαλκανικής . Απ' την περιοχή της Άμφισσας , η υπόλοιπη δύναμη του ανασυγκροτημένου ΙΙΙου τάγματος υπό το λοχαγό Μάλτεν , αφού εξασφάλισε τη διέλευση από την Ιτιά - Γραβιά προς Λαμία των μετακινούμενων από την Ζάκυνθο και Πάτρα τμημάτων , με αρκετέ μάλιστα απώλειες από τις συνεχείς επιδρομές των ανταρτών , στις 12 Σεπτεμβρίου εγκατάλειψε την Άμφισσα . Αφού για λίγο μεταστάθμευσε στο στρατόπεδο της Γραβιάς και αμέσως μετά στο Λιανοκλάδι , τελικά στις 23 Σεπτεμβρίου κινήθηκε σιδηροδρομικώς προς Θεσσαλονίκη .
To τραγικό Σύνταγμα 18 , και οι αξιωματικοί του , θλιβεροί πρωταγωνιστές του ολοκαυτώματος του Λιδορικιού , των Καρουτών , της Σκαλούλας , και τόσων άλλων χωριών , που όμως είχε κι' αυτό τραγική κατάληξη , θύτες και θύματα , τελικά , θύματα όλοι της ανθρώπινης θηριωδίας , της ανθρώπινης βλακείας...
Στις μέρες αυτές , στη διοίκηση του συντάγματος 18 στη Λιβαδειά , παρουσιάστηκε ένας αποσταλμένος της Αγγλικής στρατιωτικής αποστολής από την περιοχή των ανταρτών και ζήτησε να γίνουν συζητήσεις σε μέρος που έπρεπε να προκαθοριστεί . Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε δέκα χιλιόμετρα περίπου νοτιοανατολικά της Λιβαδειάς και ήταν στρατιωτικά σφαλισμένη κι' απ' τα δύο μέρη . Στις διαπραγματεύσεις ο Άγγλος αξιωματικός ζήτησε από τον διοικητή του συντάγματος την παράδοση και κατάθεση των όπλων με το επιχείρημα , ότι για τους Γερμανούς δεν υπήρχαν πια δυνατότητες διαφυγής προς τη βόρεια Ελλάδα . Η αξίωση αυτή όμως δεν έγινε δεκτή και το σύνταγμα με τις πυροβολαρχίες του άρχισε τη σύμπτυξή του , εγκαταλείποντας τη Λιβαδειά στις 16 Σεπτεμβρίου για να μετακινηθεί αμέσως απ' το Λιανοκλάδι σιδηροδρομικώς προς Θεσσαλονίκη με κατεύθυνση τα Σκόπια και μετά το Βελιγράδι .
Στη Θεσσαλονίκη στις 12 Οκτωβρίου , ο διοικητής του συντάγματος 18 Χέρμαν Φρανς , πήρε διαταγή από τον στρατάρχη Λωρ , να παραμείνει εκεί σαν τελευταίος Γερμανός στρατηγός μέχρι να περάσει τα σύνορα κι' ο τελευταίος Γερμανός στρατιώτης . Η εκκένωση της Ελλάδας έγινε σύμφωνα με το προκαθορισμένο σχέδιο , χάρη στη σιδηροδρομική γραμμή Λάρισας - Θεσσαλονίκης προς τα Σκόπια , που λειτουργούσε ακόμα . Το τραίνο με το επιτελείο του συντάγματος 18 ακινητοποιήθηκε κοντά στη Λάρισα από μια σειρά καλά προετοιμασμένες ανατινάξεις , που προξένησαν αρκετές ζημιές και απώλειες και που ασφαλώς για τους αντάρτες ήταν η απόδειξη της προειδοποίησής τους στη Λιβαδειά , ότι δεν υπάρχει πέρασμα για τη βόρεια Ελλάδα . Η πορεία όμως συνεχίστηκε .
Τελικά το σύνταγμα αφού προώθησε προς τα Σκόπια τις πυροβολαρχίες του και τα μάχιμα τάγματά του καλύπτοντας ταυτόχρονα και τη διέλευση των μονάδων της Βέρμαχτ ως τα σύνορα , στις τελευταίες μέρες του Οκτωβρίου εγκατέλειψε την Ελλάδα . Έτσι ολοκληρώθηκε η αποχώρηση από την Ελλάδα των Γερμανικών στρατευμάτων που αριθμούσε τότε περί τους 350.000 άντρες . Σύμφωνα με τη διαταγή , ο διοικητής Χέρμαν Φρανς με τον υπασπιστή του λοχαγό Μποκ , πέταξαν απ' τη Θεσσαλονίκη με το τελευταίο Γιούνκερς 52 , ενώ οι άντρες του 11ου λόχου του συντάγματος 18 διάβαιναν σαν τελευταίοι Γερμανοί στρατιώτες τα Έλληνικά σύνορα .
Ε Π Ι Λ Ο Γ Ο Σ
Τραγική ήταν η Οδύσσεια της επιστροφής . Η διέλευση απ' τη Γουγκοσλαβία ήταν μια αδυσώπητη , αιματηρή και χωρίς ανάπαυλα μάχη για όλα τα τμήματα του συντάγματος 18 , που δοκιμάστηκαν ανελέητα και σχεδόν αναλώθηκαν στον αγώνα αυτό . Ήδη τα τμήματα του Ιου και ΙΙου τάγματος προωθήθηκαν γοργά απ' τα Σκόπια προς το Βελιγράδι γιά να πιάσουν θέσεις υποστήριξης πάνω στη συμβολή του Σαύου στο Δούναβη . Έπρεπε να κρατηθεί με κάθε θυσία ο σπουδαίος αυτός οδικός κόμβος καθώς και η πρωτεύουσα της Γιουγκοσλαβίας είχε κηρυχθεί " οχυρωμένη πόλη " .
Τα δύο τάγματα διακρίθηκαν στις σκληρές οδομαχίες αλλά είχαν βαριές απώλειες και σ' όλη την υπόλοιπη αναδίπλωσή τους στο δρόμο της επιστροφής , κάτω απ' τα πλήγματα των Παρτιζάνων του Τίτο και των στρατιών του Τολμπούκιν , δεν μπόρεσαν ποτέ πια να επουλώσουν τις πληγές τους και να ανακτήσουν την κανονική τους δύναμη . Ελάχιστα τμήματα μπόρεσαν να διασωθούν απ' το οικτρό αυτό ναυάγιο της επιστροφής . Με μάχες αμέτρητες ξεγλιστρώντας μ' ένα υποτυπώδη σχηματισμό διαφυγής , υπό την διοίκηση του ταγματάρχη Ρόις , έφτασαν στ' Αυστριακά σύνορα στο Πράγκερχοφ για να αιχμαλωτιστούν τελικά από τους Βρετανούς , με την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας , και να καταλήξουν στο στρατόπεδο αιχμαλώτων το Τέσεντορφ της νότιας Αυστρίας .
Ιδιαίτερα τραγική ήταν η τύχη του πολύπαθου ΙΙΙου τάγματος καθώς έφτασε καθυστερημένα στις προσβάσεις του Βελιγραδίου για να φρουρήσειτο στενό πέρασμα ανάμεσα Τόπολα και Άβαλα . Το τάγμα με ολόκληρη την πυροβολαρχία του , καλά ανασυγκροτημένο και πειθαρχημένο κάτω απ' τη στιβαρή κι επιδέξια διοίκηση του λοχαγού Μάλτεν , είχε κατορθώσει με μια σειρά αιματηρές , αλλά πετυχημένες μάχες ανάσχεσης , πάνω απ' τα Σκόπια στο Κομάνοβο και στο Κράλιεβο ν' αποκρούσει τις επιθέσεις των Σοβιετικών που προσπαθούσαν να κόψουν τη σιδηροδρομική γραμμή για να φράξουν έτσι στα Γερμανικά στρατεύματα το μοναδικό δρόμο της επιστροφής τους .
Τελικά , οι Ρώσοι κατόρθωσαν να κάμψουν την αντίσταση των Γερμανών και αφού πέρασαν τη σιδηροδρομική γραμμή στο Κραγκουτζέβακ , ξεχύθηκαν μέσα στη στενή κοιλάδα της Τόπολα που την κρατούσε το ΙΙΙο τάγμα . Στο μεταξύ οι αντάρτες του Τίτο έκλεισαν με μεγάλες δυνάμεις όλη τη δυτική οροσειρά της κοιλάδας κι έτσι η εχθρική λαβίδα έκλεισε σφιχτά γύρω απ' το άτυχο τάγμα . Ο λοχαγός Μάλτεν μ' όλη του την περικυκλωμένη δύναμη , υπερασπίστηκε γενναία τη θέση του στην Τόπολα . όλοι οι λόχοι κράτησαν ηρωικά τις θέσεις τους , απόκρουσαν με το στερνό θάρρος του απελπισμένου , πολλές εφόδους του εχθρού και πάλεψαν μέχρι την τελευταία σφαίρα και μέχρι τον τελευταίο στρατιώτη .
Δεν υπήρξαν αιχμάλωτοι ! Από ένα ασημάδευτο μεγάλο τάφο στο νεκροταφείο της πόλης κι' απ' την έλλειψη και της παραμικρής πληροφορίας για αγνοούμενους βγαίνει το θλιβερό συμπέρασμα ότι , όσοι κλείστηκαν εκεί , έμειναν εκεί για πάντα... Μόνο ένα μικρό τμήμα από τριάντα άντρες με τους λοχαγούς Μάλτεν και Λάνσουερκι άλλους δύο αξιωματικούς , χάρη στην αυτοθυσία του λοχαγού Γιούργκενς που τους κάλυψε με τον 11ο λόχο του , μπόρεσαν με υπεράνθρωπες προσπάθειες να διασπάσουν τον κλοιό των παρτιζάνων και να ξεφύγουν προς τα Άβαλα για να φέρουν εκεί τη θλιβερή πως το τάγμα είχε καταστραφεί .
Αλλά κι' αυτά τα λείψανα , που έφτασαν με την ψυχή στα δόντια στα Άβαλα , πριν καλά-καλά προφτάσουν να προσκολληθούν σε μια μονάδα μεραρχίας των Ες- Ες " Πρίγκηψ Ευγένιος " , ξανάπεσαν σε κλοιό Σοβιετικών και παρτιζάνων χωρίς να γλιτώσουν αυτή τη φορά . Ο λοχαγός Μάλτεν κι όλοι σχεδόν οι συμπολεμιστές του έπεσαν εδώ και μόνον ο λοχαγός Λάνσουερ με 11 άντρες του κατάφεραν να βγούν ζωντανοί απ' την κόλαση αυτή για να σώσουν τη σημαία τους και για να είναι μάρτυρες της θυσίας του τάγματος ...
Το βιβλίο του διοικητή του συντάγματος 18 Χέρμαν Φρανς , τελειώνει μ' ένα πένθιμο επίλογο για τους 3.000 αξιωματικούς και στρατιώτες του συντάγματος που έπεσαν η χάθηκαν στον πόλεμο αυτό και με ιδιαίτερα ευλαβικό έπαινο για το ΙΙΙο τάγμα που έπεσε πολεμώντας στην ξένη γη και δεν επέστρεψε στην πατρίδα .....
Καλό σας απόγευμα …..Κ.Κ.-