ANAMNHΣΕΙΣ..ΘΑΝΑΤΟΥ..

 

  Αναμνηστική φωτογραφία , απ’ την κηδεία της συζύγου του Κων . Παπαδάκη – Μπαζέ , στον Άι Γιώργη στο Βαρούσι το 1930 . όπως είναι γνωστό το κοιμητήριο του χωριού μας , ήταν τότε στο χώρο που είναι ακριβώς πίσω απ’ την εκκλησία , η φωτογραφία , μάλλον , είναι βγαλμένη μπροστά στην εξώπορτα της εκκλησίας .

   Προπολεμική φωτογραφία Λιδορικιώτικης κηδείας , χωρίς να είναι γνωστά τα στοιχεία του νεκρού .΄Εδώ βλέπουμε πως η αναμνηστική φωτογραφία , με όλους τους συγγενείς , είναι βγαλμένη , στο σπίτι προφανώς του θανόντος η της θανούσης .

   Απ’ την κηδεία της Τασούλας Πλατανιά , το 1934 , προφανώς στον Άι Γιώργη , εδώ έχουμε διαφορετική αντίληψη , αποθανατίζεται η νεκρή την τελευταία στιγμή πριν τον ενταφιασμό της στην τελευταία κατοικία της , με την παρουσία , πάντα , των αγαπημένων της προσώπων .

   Μεταπολεμικό Λιδορίκι , έτος 1948 , φωτογραφία απ’ την κηδεία του Παύλου Κωσταντέλου , βγαλμένη , όπως έχουμε αναφέρει και στο σχόλιό μας , στο Αλωνάκι , μπροστά στο Παπαδοπουλέϊκο καφενείο , στο άκρο αριστερά ο αείμνηστος παπα Κοράκης .

   Δεν είναι καθόλου εύκολο αδέρφια , να αναφερθεί κανείς σε τόσο θλιβερά γεγονότα , κι’ ακόμα πιό δύσκολο , να μπορέσει να ..διερμηνεύσει , τα συναισθήματα και να αιτιολογήσει τις αντιδράσεις των ανθρώπων που πλήγηκαν απ’ το θάνατο , υπάρχει όμως μιά σειρά γεγονότων και καταστάσεων , ένα..τελετουργικό , εθιμικά καθιερωμένο , ποιός ξέρει πως και από..πότε ..

   Γιά την όλη διαδικασία , έχουμε συγκεντρώσει τις υπάρχουσες , διάσπαρτες , ..αναμνήσεις των παλιότερων χωριανών μας , αλλά δεν έχουμε φτάσει στην τελική τους μορφή , γιατί θέλουμε να καλύψουμε κάθε πιθανή περίπτωση και λεπτομέρεια , απόψε όμως θα μπορούσαμε να κάνουμε μιά γενική αναφορά , βασισμένη σε προσωπικές αναμνήσεις , έστω κι’ αν είναι..επώδυνες και..θλιβερές …θα το ..αποτολμήσουμε όμως…

  ‘Οπως αναφέραμε και σε προηγούμενο σχόλιό μας , και από όσα μπορούμε να θυμόμαστε , τα ίδια σχεδόν , ήθη και..έθιμα , επικρατούσαν στο χωριό μας , μεταπολεμικά ,  μέχρι και τη δεκαετία του ‘80 .

    Και το λέμε αυτό γιατί ο θάνατος  , δυστυχώς , χτύπησε την πόρτα του σπιτιού μας νωρίς..νωρίς ..με αποτέλεσμα να υπάρχουν αρκετές , σχετικές , εμπειρίες ..

   Στις 17 Ιουλίου 1955 , σκοτώθηκε ο πατέρας μου , σε αυτοκινητιστικό , όταν ήμουν 12 ετών και κείνος ακριβώς 50 , όλα λοιπόν όσα θυμάμαι , απ’ το θάνατο του πατέρα μου , έχουν πολλά κοινά στοιχεία , με τα όσα θυμάμαι απ’ το θάνατο της μάνας μου που έφυγε στις 21 Φεβρουαρίου 1982 , βέβαια διαφορές υπήρξαν , γιατί πρώτα-πρώτα , όταν πέθανε η μάνα μου ζούσαμε στην Αθήνα , και την μεταφέραμε στο χωριό , αλλά με βαθειά συγκίνηση θυμάμαι , πως ήταν τέτοια η στάση και η συμεριφορά των χωριανών μας , που έννοιωσα σαν να μέναμε ακόμα στο χωριό , κάτι που , δυστυχώς , δεν βλέπουμε τα τελευταία χρόνια , που πολλά – πάρα πολλά – πράγματα έχουν ριζικά..αλλάξει ..

  Θυμάμαι , όταν σκοτώθηκε ο πατέρας μου και έφτασε στο σπίτι μας το μαύρο  μαντάτο , εκτυλίχθηκαν σκηνές αρχαίας , πραγματικά , τραγωδίας , με μιάς το σπίτι πλημμύρισε από αγαπημένους συγγενείς και φίλους , που προσπαθούσαν , εύκολο ήταν ; να παρηγορήσουν τη μάνα μας και μας , τα δυό αδέρφια , ατέλειωτες ουρές μαυροφορεμένων γυναικών πηγαινοερχόντουσαν , προσφέροντας όποια υπηρεσία παρηγοριάς η όχι , μπορούσαν , ατμόσφαιρα..καταθλιπτική…που συνεχίστηκε φυσικά γιά καιρό..

   Κάθε μέρα , μεσημέρι βράδυ , όλοι οι συγγενείς , που ήταν συνεχώς κοντά μας , φρόντιζαν γιά το φαγητό της οικογένειάς μας , και τκαθόμαστε όλοι μαζί στο τραπέζι , ενώ τα φαγητά ήταν όλα νηστίσιμα , μακαρόνια , φασόλια , ψάρια , και πίτες , κρέας απαγορευόταν να μπει στο σπίτι που πενθούσε , πριν απ’ τα σαράντα .

   Είχαν έρθει και απ’ την Αθήνα πολλοί συγγενείς μας , κάποιοι μάλιστα , έμειναν γιά καιρό μαζί μας , συντροφεύοντάς μας τις δύσκολες αυτές ώρες , ο αγαπημένος πρωτοξάδερφος του πατέρα μου ο Κώστα Καψάλης , απ’ το Περιστέρι , ήρθε με τη θειά μου και έμεινε μαζί μας καιρό , ούτε αδερφός να ήταν , όπως επίσης και τα αδέρφια και κάποια πρωτοξάδερφα της μάνας μου , ενώ είχαμε καθημερινή συμπαράσταση και συντροφιά απ’ την αγαπημένη μου θειά την Ελένη Ζέκιου , αδερφή του πατέρα μου και τα παιδιά της , καθώς κι’ απ’ την οικογένεια του μπάρμπα μου του Σπύρου , που μέναμε δίπλα – δίπλα .

   Απ’ το ίδιο βράδυ της κηδείας , θυμάμαι , τα βράδια καθόμασταν γύρω απ’ το τραπέζι , όλοι , και πάνω υπήρχε ένα καντηλάκι αναμμένο , και προσέχαμε να δούμε αν θα ‘ρθει στο καντήλι , μιά μικρή πεταλουδίτσα , κάτι σαν μικρό έντομο , που υποτίθεται πως ήταν η..ψυχή του πατέρα , πολλά βράδια , ερχόταν κάποια μικρή πεταλουδίτσα , κι’ έβλεπες σε όλους γύρω μιά..ανακούφιση , μιά..αγαλλίαση , λες και είχαμε κάποια..υπερκόσμια..επικοινωνία…

   Αυτή ήταν η λεγόμενη..παρηγοριά , και είχε βέβαια το σκοπό της , πως είχε και μεγάλη συμμετοχή στην ..εκτόνωση της θλιβερής , της ..αβάσταχτα θλιβερής  ατμόσφαιρας , χωρίς βέβαια να παραβλέπουμε και το γεγονός , ότι , τα συνεχή κλάματα και μοιρολόγια , πολλές φορές , είχαν αντίθετο αποτέλεσμα , ανα..ξύνανε τις πληγές , συντηρώντας την ατμόσφαιρα πόνου και θλίψης , που όσο και να ‘θελες δεν σ’ άφηναν να ξεχάσεις ούτε λεπτό..θλίψη και..καταπίεση..

   Αυτό όμως που έχει μείνει ..καρφωμένο , ναι ..καρφωμένο στην ψυχή μου , είναι το ότι έπρεπε να τηρηθεί μιά ..επιβεβλημένη απ’ την ..επιθυμία του κόσμου , στάση και γραμμή , δεν έπρεπε να ..γελάμε , γιατί τι θα έλεγε ο ..κόσμος , τα παράθυρα όλα..κλειστά , διπλαμπαρωμένα , πάλι γιά τον ίδιο..λόγο , και γενικά όλα μας θα ‘πρεπε νά’ ναι ..μαύρα κι’ άραχνα , λες και η ζωή μας , μετά τη..συμφορά , ήταν..ρόδινη ..

   Ευτυχώς , που στο σπίτι μας έμεναν και οι συγγενείς μας , που ανέφερα παραπάνω , και έχοντας λιγάκι…ξεβγαλμένη αντίληψη των πραγμάτων , επειδή έμεναν στν Αθήνα , βοηθούσαν λίγο , κρατώντας κάποιες ισορροπίες , ξανοίγοντας λίγο τη…μαύρη ατμόσφαιρα..

   Βέβαια , αυτή η ..νοοτροπία , αυτή η αντίληψη , ήταν ..συμπυκνωμένη πείρα και..καταπίεση ..ετών , που έιχε γίνει πιά..δεύτερη φύση , και κανένας δεν θα μπορούσε , και εκ των υστέρων κρίνοντας , τα πράγματα , να παρεξηγήσει , αλλά σε γενικές γραμμές η ζωή μας , τον πρώτο κυρίως καιρό , ήταν ..μαρτυρική…

   Προσωπικά , έχω κάποια πράγματα ..φυλαγμένα , βαθειά –βαθειά , μέσα στην ψυχή μου , που ακόμα δεν μπορώ να τα ..διαγράψω , να τα..σβύσω , ούτε καν να τα..ξανακοιτάξω , και φυσικά να τα..αιτιολογήσω , αυτή η ..επωδός , σε κάθε βήμα , σε κάθε ..λέξη , σε κάθε..κίνησή μας : Τι θα πει ο…κόσμος ; Και  έπρεπε να δίνουμε..εξετάσεις και αναφορά στον..κόσμο , γιατί ...όμως ; Αυτό δεν μπόρεσα ακόμα , τόσα χρόνια μετά..να το καταλάβω..ίσως είναι συνέχεια αυτού που λέγεται…ηθική της..επαρχίας ..ίσως..τι άλλο να σκεφτώ..

   Προσωπικά , βέβαια , όπως έχω αναφέρει και σ’ εκείνη την εκ..βαθέων εξομολόγησή μου , στο  “ Παλιό ..ακκορντεόν “ , πέρα απ’ την απώλεια του αγαπημένου μου πατέρα , που ήταν και ο καλύτερός μου ..φίλος , έχασα και το ..όνειρο της ζωής μου , το..ακκορντεόν , και το μεγάλο , το αγιάτρευτο πάθος της..μουσικής , έμεινε γιά πάντα όνειρο , που το’κλωθε η ψυχή μου πολλές δεκαετίες , με κάποια..εκτόνωση , με τη δημιουργία της ..μπάντας , πρόσφατα …

  Θυμάμαι ένα χαρακτηριστικό , της όλης κατάστασης , περιστατικό , που γιά την παιδική μου , τότε , ψυχή , ήταν η…χαριστική βολή , η…ψυχο..θανατηφόρα…

  Κάποια μέρα , κάποια στιγμή , πνιγμένος , φαίνεται απ’ τον ..πόνο , κι’ απ’ όλη τη θλιβερή ατμόσφαιρα που επικρατούσε στο σπίτι μας , πήρα τη..συντροφιά μου την ..αγαπημένη , τη φυσαρμόνικά μου , και κλείστηκα σε μιά στενή μικρή αποθήκη , που είχαμε δίπλα , κολλητά στο σπίτι , το “ καταφύγιο “ όπως το λέγαμε και στα σκοτεινά , μονάχος και με την πόρτα κλειδωμένη , έκατσα χάμω στο χώμα κι’ άρχισα να παίζω..

   Τι ..έπαιζα ; όχι φυσικά τραγούδια , όχι , απλά..έκλαιγα..παίζοντας , η..έπαιζα ..κλαίγοντας , πείτε το όπως..θέλετε..πάντως ήταν αυτοσχέδιο..κλαμα , λυγμός ..ξέσπασμα πόνου , αλλά με…μουσική ..

   Το τι επακολούθησε δεν …περιγράφεται , ίσα που δεν με…φάγανε , θειάδες , παραθειάδες και πρώτη – πρώτη η …μάνα μου , και φυσικά είχαν όλες τους…δίκιο , εδώ ο κόσμος ..χάθηκε , κι’ ο Κώστας ..τραγούδαγε με τη..φυσαρμόνικά του , ΤΡΑΓΟΥΔΑΓΕ…δεν ήξεραν , δεν μπόρεσαν να καταλάβουν , ίσως , πως ..καμιά φορά ..τραγουδάμε κι’ από..αβάσταχτο πόνο , που να το ξέρουν , πως πόνος και χαρά είναι ..κοντά..κοντά , μέσα στην ψυχή μας , και μπορεί να κλαίμε αλλά και να..γελάμε ..τραγουδώντας…μόνο που το τραγούδι αυτό , το δικό μου , δεν ήταν τραγούδι , ούτε ..καν κλάμα , αλλά ..λυγμός και μάλιστα.. σπαρακτικός…κανένας , δυστυχώς , δεν μπόρεσε αυτό να το καταλάβει , κανένας…κανένας…ποτέ..

  Λόγω ..υπερφόρτισης , αγαπημένοι φίλοι , θα συνεχίσουμε κάποια άλλη στιγμή …

                      Καλό  σας  βράδυ…….Κ.-