Τον παλιό καλό καιρό λοιπόν , αγαπημένοι μου φίλοι , που ..σπάνια κυκλοφορούσε ..χρήμα , κι’ όλες οι συναλλαγές , ειδικά των γεωργοκτηνοτρόφων στα χωριά , που λεφτά έβλεπαν στα χέρια τους μόνο όταν πουλούσαν τα γεννήματά τους , ή τα αρνοκάτσικά τους και τα μαλλιά , τη Λαμπρή δηλαδή ή κάποια άλλη γιορτή , γίνονταν είτε..πράμα με πράμα , που ‘λεγε ο σχωρεμένος ο μπάρμπα Γιώργος ο Μαντάς , δηλαδή είχες αυγά και ήθελες..μακαρόνια , πήγαινες κάμποσα αυγά στον έμπορα , και σου ‘δινε τα μακαρόνια σου , τόσο απλά και εύκολα , την εποχή εκείνη λοιπόν , μιλάμε για δεκαετία του ΄50 , λίγο μπροστά και λίγο..πίσω , δούλευε πολύ το ..” τευτεράκι “ εκείνο το μικρούλι βιβλιαράκι – μπλοκάκι , που έλυνε το πρόβλημα ,των οικονομικών συναλλαγών .
Ψώνιζε δηλαδή η οικογένεια όλο το χρόνο , και τα ψώνια τα έγραφε ο μπακάλης στο τευτέρι , και του πελάτη αλλά και στο δικό του , κάποτε πότε δε , συμφωνάγανε τα ποσά , που συνήθως δεν…συμφωνούσαν κι’ άρχιζαν οι γκρίνιες του πελάτη ό,τι τάχα μου ..τάχα μου ο μπακάλης ..” πανώγραφε “και όλο και γίνονταν κάποιες ..φασαριούλες , αλλά στο τέλος τα βρίσκανε, και όταν τελικά οι γεωργοκτηνοτρόφοι , “ έπιαναν “ λεφτά στα χέρια τους , συνήθως τα καλοκαίρια , ξοφλούσαν τα παλιά , τραβαγανε ..τεμπεσίρι , όπως έλεγαν και το τευτέρι συνέχιζε να δουλεύει…
Μέσα λοιπόν στα προϊόντα , στα ..καλούδια δηλαδή , που αγόραζαν οι ν’οικυράδες , ήταν καφές , λίγος βέβαια και τον ανακάτευαν με κριθάρι , ζάχαρη , τοματοπελτέ , ρύζι , μακαρόνια, λουκ’μάκια , για να κερνάνε αλλά και για να γλυκαίνονται και οι ίδιες , ξύνα , για τις σούπες και τα φαγητά , γιατί που..λεμόνια εκείνες τις εποχές , λίγες ελιές , λίγο χαλβά , λίγο μπακαλιάρο παστό , να ..” βρίσκεται “ στο σπίτι για καμιά εξαιρετική περίπτωση , όλα τα άλλα “ τροφίματα “ όπως τα λέγαν τα είχαν απ’ τα κήπια τους κι’ απ’ τα ζωντανά και τα..κοτερά τους , αυγά , κρέας , κότες κλπ.
Πάντως ο μπακαλιάρος , ήταν απαραίτητος στα σπίτια και τον άκουγες σε διάφορες ονοματολογικές παραλλαγές : μπακαλιάρο , μπακαλέο , βακαλάο , βακαλέο ,και για να καταλάβετε σε τι..υπόληψη είχαν οι γεωργοκτηνοτρόφοι μας το μπακαλιάρο , θα σας αφηγηθώ μια μικρή ιστοριούλα που τη διηγούνταν ο αείμνηστος γιατρός μας Αθαν. Λαλαγιάννης . Κάποια φορά τον καλέσανε να πάει σε κάποιο χωριό , όπου ήταν άρρωστο ένα μικρό παιδί , με ψηλό πυρετό , το παιδί μάλιστα ήταν και βαφτιστήρι του Γιατρού. Καβάλησε το άλογο λοιπόν ο Λαλαγιάννης και πετάχτηκε στο βαφτιστήρι του , που πράγματι ψηνόταν στον πυρετό , του βαλε θερμόμετρο και είπε στον πατέρα του , κουμπάρε το παιδί θέλει περιποίηση καλό φαγητό και ξεκούραση , κυρίως όμως καλό φαγητό , οπότε ο κουμπάρος του απαντάει , τι να τ΄κάνου παραπάν΄ κ’μπάριμ , μέχρι μπακαλιάρου τόφκιαξα …εκεί δίπλα στο παιδί ήταν επίσης και ένα μικρό τσουβαλάκι με “ αγκόρτσα “ , μικρά άγρια αχλάδια δηλαδή , που άμα είναι ώριμα είναι πεντα.. νόστιμα , έσκυψε λοιπόν ο Λαλαγιάννης και πήρε ένα και το ‘φαγε , οπότε ο κουμπάρος του που τον είδε του λέει : Φάι ..φάι..κ’μπάριμ , για τα γρούνια τα χουμι.., φάι μην ντρέπισι .
Αφού τελείωσε λοιπόν την επίσκεψη ο Λαλαγιάννης, είπε το απόγευμα να του ξαναβάλουν θερμόμετρο και την άλλη μέρα θα ξανάρθει να δει το παιδί, και έφυγε…
Την άλλη μέρα το απόγευμα που ήρθε πάλι να δει το βαφτιστήρι , είδε τον κουμπάρο..λίγο αναστατωμένο , τον ρώτησε λοιπόν τι συμβαίνει . κι’ ο κουμπάρος ο καημένος του είπε πως να ο βαφτιστικό του είναι από χθες το βράδυ ανήσυχος και πολύ εκνευρισμένος και θέλει να βγάλει εκείνο το ..θερμόμετρο ..καλά του λέει ο γιατρός δεν το ‘ βγαλε από χθες ακόμα ; Οίχι..κ’μπάριμ , γιατ’΄πιριμέναμι ισένα…κόκκαλο ο Λαλαγιάννης ..
Ας γυρίσουμε όμως στον μπακαλιάρο μας ..
Έτσι λοιπόν περνούσαμε στον τόπο μας ..” μπέϊκα “ , Χρισυούμεννα σφάζανε τα ..” γ’ρούνια “ ( λέγονται και..γουρούνια ..) , φκιάχνανε “ ματιές “ , λουκάνικα , τσιγαρίδες και είχαν και το δοχείο γεμάτο με ..γουρ’νόγλινα , το λίπος δηλαδή του χοιρινού , για μαγέρεμα , κανιά κότα ανάμεσα , που και που , τα αυγουλάκια τους , σφάζαν και κανιά ..παλιοπροβατίνα , το Πάσχα είχαν το αρνάκι τους , και πέρναγε ο καιρός , όμορφα ..όμορφα , μέχρι που έγινε η…” Επανάσταση “ του Μπακαλιάρου , μάλιστα όπως το διαβάσατε , “ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΠΑΚΑΛΙΆΡΟΥ “, πότε έγινε αυτή η επανάσταση ; Περίπου στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 , και έγινε έτσι , στα καλά καθούμενα , και να δείτε πως μαθεύτηκε αμέσως ένα πρωί…
Την εποχή εκείνη φίλοι μου , το Λιδορίκι κάθε πρωί ..” πλημμύριζε “ κυριολεκτικά από κατοίκους γειτονικών χωριών , που έρχονταν για να ψωνίσουν , ή να κάνουν και ..” τράμπα “ , ανταλλαγή δηλαδή , δικών τους προϊόντων με άλλα εμπορεύματα , η περίπτωση “ πράμα με ..πράμα “ , που προαναφέραμε , αλλά και διάφορες δουλειές με τις υπηρεσίες , αστυνομία , δασαρχείο , εφορία , ταμείο , τράπεζες ( ΑΤΕ ΚΑΙ ΕΤΕ ) , οπότε δρόμος , που ήταν αλλά και είναι , ένας και μοναδικός , ήταν ένα απέραντο “ πάρκινγκ “ , ζώων , παρότι υπήρχε απαγορευτοκή πινακίδα , όχι..στα εγγλέζικα no parking , αλλά Ελληνικότατα : “ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΔΕΣΙΜΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ “ , οπότε το πρόβλημα..λυνόταν , κι’ ο δρόμος ήταν γεμάτος από ..δεμένα ζώα , πάρτε μια μικρή γευσούλα απ’ το μαγαζί του αείμνηστου χωριανού μας Θανάση Μπήλιου …
Φαντασθείτε φίλοι μου , από ένα δύο ή και τρία ζώα έξω από κάθε εμπορικό, και ήταν πάρα πολλά τότε τα μαγαζιά , αυτή λοιπόν ήταν η..επικρατούσα κατάσταση στο Λιδορικιώτικο δρόμο , για να μην τον πω..” γαϊδουροπάζαρο “, όλα καλά λοιπόν κι’ ωραία ώσπου ένα πρωί ήρθαν τα μαύρα μαντάτα , η τιμή του λαϊκού αυτού αθώου.. μπακαλιαράκου σχεδόν υπερδιπλασιάστηκε και δείτε πως το μάθαμε ..
Ένα πρωί λοιπόν , ακούσαμε το αείμνηστο μπάρμπα Ξύκη , απ’ το Δάφνο ( Βοστινίτσα ) να περιφέρεται γύρω απ’ το Αλωνάκι , πιωμένος φυσικά φωνάζοντας : “ Τ’ αείκούτι …ρεεεεε. δικάξι ομπακαλιάρους …”, και το επαναλάμβανε συνεχώς …στην αρχή το περάσαμε για..παλαβονμάρα του μπάρμπα Γιώργου , που τα είχε πιεί κανονικά , αλλά τελικά είχει απόλυτο δίκιο , γιατί σε λίγο μάθαμε τα μαύρα μαντάτα ..
Την αποκλειστική – μονοπωλιακή διαχείριση του εμπορίου του μπακαλιάρου στην Ελλάδα , είχε πάρει ένα εφοπλιστής , ο Διαμαντής , πεθερός του Αχιλλέα Καραμανλή …
Και έτσι από φαγητό ..πολυτελείας έγινε πια φαγητό “ υπερπολυτελείας “…
Τώρα αν σας κάνει εντύπωση πως ο μπάρμπα Ξύκης , ήταν πρωί-πρωί ..φκιαγμένος , έχει κι’ αυτό την εξήγησή του … ακούστε ..
Όσοι από μακρινά χωριά , αποφάσιζαν να κατέβουν στο Λιδορίκι , έκαναν απ’ την προηγούμενη βραδιά τα κουμάντα τους , έψηναν παρέα μεζέ για το δρόμο , που κράταγε πολλές ώρες , έπαιρναν και κρασί , ψωμί ,τυρί και καμιά ελιά φεύγοντας απ’ τα απ’ τα χωριά τους και στο δρόμο , όταν πλησίαζαν το πρωί στο Λιδορίκι , κάναν τη στάση τους , τρώγαν , πίναν , λέγαν και κανένα τραγούδι της ..τάβλας και έμπαιναν θριαμβευτικά στο Λιδορίκι , ..” φτιαγμένοι “ …
Αυτή λοιπόν ήταν η “ επανάσταση “ του μπακαλιάρου της δεκαετίας του ‘ 50 …
Καλό σας ξημέρωμα , κι’ αν θέλετε να μάθετε τη σημερινή τιμή του μπακαλιάρου , αρχίζει από…5 e και ξεπερνάει τα 10 e , ο…Ισλανδίας …..Κ.Κ.-
No comments:
Post a Comment