Είναι τότε που οικοδομήθηκε στην περιοχή αυτή το πρώτο λιθόκτιστο θέατρο στην Αθήνα, με πρωτοβουλία του Ιταλού καλλιτέχνη Ιωσήφ Καμιλλιέρι. Το κράτος στάθηκε υποστηρικτικό απέναντι σε αυτήν την πρωτοβουλία παραχωρώντας στον Ιταλό, όχι μόνο το οικόπεδο αλλά και το μονοπώλιο των θεατρικών δραστηριοτήτων για πέντε χρόνια. Αξιοσημείωτες είναι οι επιφανείς προσωπικότητες της εποχής εκείνης, οι οποίες τιμούσαν με την παρουσία τους το πρώτο αυτό θέατρο της Αθήνας. Μάλιστα, επί εποχής Σανσόνι, του Ιταλού δηλαδή ηθοποιού και επιχειρηματία, ο οποίος διαδέχτηκε τον Καμιλλιέρι, 20 θεωρεία του θεάτρου είχαν προπωληθεί σε επώνυμους Αθηναίους, στους οποίους συγκαταλέγονταν ο Όθωνας (ο οποίος είχε στην κατοχή του δύο από τα θεωρεία), ο Γ. Σπανιολάκης - Γραμματεύς των Οικονομικών, ο Βαλαωρίτης, ο ιππότης Μορέλης, καθώς και ο Γ. Γλαράκης -Γραμματεύς των Εσωτερικών.
Πέρα, όμως, από τους παραπάνω σπουδαίους θαμώνες του θεάτρου, το τελευταίο φιλοξένησε και ανέδειξε καισημαντικές καλλιτεχνικές φυσιογνωμίες. Ανάμεσα σε αυτές που ξεχώρισαν για το ταλέντο και τη γοητεία τους κατατάσσεται και η διάσημη την εποχή εκείνη Ιταλίδα ηθοποιός Ρίτα Μπάσσο, η οποία καταγοήτευσε το αθηναϊκό κοινό.
Βέβαια, το θέατρο αυτό, ως πόλος έλξης και ζύμωσης των καλλιτεχνικών ανησυχιών της Αθήνας, αποτέλεσε αναπόφευκτα και μήλον της έριδος για τους αντίθετα κείμενους ως προς αυτό αλλά και μαγνήτης θετικών σχολίων και εγκωμίων. Ιδιάζουσας σημασίας είναι και το απόσπασμα άρθρου από την εφημερίδα «Φήμη», που αναφέρει ότι «Το νέο θέατρο, με όλην την απαιτούμενη εις αυτό λαμπρότητα, κομψότητα και κοσμιότητα, είχε φτάσει εις την εντέλειαν», ενώ ο Δανός παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, που επισκέφτηκε το 1841 το θέατρο σαν θεατής σχολιάζει «Λίγο έξω από την πόλη βρίσκεται το θέατρο. Είναι ωραία διακοσμημένο, αλλά το πιο όμορφο θέαμα είναι να βλέπεις στην πλατεία και στα θεωρεία τους θεατές ντυμένους με τις ελληνικές τους στολές». Αντιμαχόμενος το καθεστώς του θεάτρου ο στρατηγός Μακρυγιάννης αναφέρει «Το έθνος αφανίστηκεν όλως διόλου. Θέλετε θέατρο να φκειάσετε κι αυτό για να μας μάθει την παραλυσία».
Το 1844, τον Σανσόνι διαδέχεται ο αγωνιστής του ’21 Ιωάννης Μπούκουρας, ενώ το θέατρο μετονομάζεται πλέον σε Θέατρο Μπούκουρα και λειτουργεί μέχρι το 1899, οπότε και θα κατεδαφιστεί, ύστερα από μια μεγάλη περίοδο παρακμής και αφού έχει λειτουργήσει για όλα αυτά τα χρόνια ως το μοναδικό χειμερινό θέατρο της Αθήνας, καταφέρνοντας να επιβιώσει παρά τις ποικίλες ελλείψεις του. Μάλιστα η εφημερίδα Άστυ το 1886 αναφέρεται στο θέατρο ως εξής «φρικαλέον ερείπιον, καλούμενον χειμερινόν θέατρον χαιρεκάκως». Από το 1932 οικοδομήθηκε και λειτουργεί πάνω στο οικόπεδο του κατεδαφισμένου θεάτρου Μπούκουρα, ένα κτίριο που στεγάζει τεχνικές σχολές.
Πλατεία Θεάτρου, έτος 2012
Σήμερα, στην ευρύτερη αυτή περιοχή του ιστορικού κέντρου της Αθήνας –όπου πέρα από το πρώτο αθηναϊκό θέατρο, κάποτε λειτούργησε το υδραγωγείο Βούρου και διατηρούσε το γραφείο του και την κατοικία του ο Γρηγόριος Ξενόπουλος (στην οδό Ευριπίδου)– το μόνο που έχει απομείνει για να θυμίζει την αίγλη του παρελθόντος είναι τα κατασπαραγμένα από τον χρόνο, νεοκλασικά κτίρια με τα ξεφτισμένα σκαλίσματα στους τοίχους τους. Κτίρια που μοιάζουν πλέον με κάδους απορριμμάτων ανθρώπων. Χωματερές που στεγάζουν τη δυστυχία, την απόγνωσή, τα μπλεγμένα χρώματα από τις παραισθήσεις που προκαλεί η χρήση ουσιών.
Εδώ, στα σκοτεινά σοκάκια γύρω από την Ομόνοια, οι πύλες της κολάσεως έχουν ανοίξει διάπλατα, καλωσορίζοντας όσους καταφτάνουν για να λατρέψουν τους θεούς της παρανομίας και του εγκλήματος, προσφέροντας θυσίες παντός τύπου. Εδώ, η ανομία αποτελεί τον κανόνα. Πλανόδιοι που εμπορεύονται κλοπιμαία, ληστές, κλέφτες, μικροαπατεώνες, έμποροι και χρήστες ναρκωτικών αλλά και μαστροποί, συνθέτουν ένα μωσαϊκό εξαθλίωσης και εκμετάλλευσης, όπου κάθε ίχνος πολιτισμού έχει αφανιστεί στον βωμό ενός μικρόκοσμου που λειτουργεί, συντηρείται και αναπτύσσεται με βάση τους δικούς του «αντικανόνες».
Μια αεικίνητη και καλά δομημένη μυρμηγκοφωλιά, με ακούραστους «εργάτες», εκ των οποίων η πλειοψηφία αποτελείται από αλλοδαπούς μετανάστες. Μετανάστες για τους οποίους η πολιτεία δε μερίμνησε ώστε να αφομοιωθούν τουλάχιστον με κάποιο τρόπο ομαλά μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Μια άλλη Μέκκα με πιστούς προσκυνητές και με φόντο τα βρώμικα πεζοδρόμια, τα παράνομα παζάρια, τους καθημερινούς καυγάδες και τα μαχαιρώματα αλλά και τους αγανακτισμένους και πλέονλιγοστούς κατοίκους και επιχειρηματίες της περιοχής, που γίνονται μάρτυρες της καταστρατήγησης των περιουσιών τους ενώ στέκουν ανήμποροι και πρόσφυγες στην ίδια τους την πόλη, στην ίδια τους τη χώρα.
Ειδικότερα η περιοχή στην οδό Μενάνδρου μοιάζει «απροσπέλαστη» και σίγουρα όχι φιλόξενη ως προς τον φωτογραφικό φακό. Οι «θαμώνες» εκεί ψαχουλεύουν επίμονα με το βλέμμα τους για να εντοπίσουν οτιδήποτε δεν ταιριάζει στο ένδυμα της παρακμής με το οποίο έχουν ντύσει όλη την ευρύτερη περιοχή. Φοβούνται ίσως την πιθανή φωτογραφική χαρτογράφηση του «φρούριού» τους; Ψυχραιμία κύριοι, η κόλαση εγγυημένα δε χαρτογραφείται.
Εδώ, λοιπόν, συναντάει κανείς μια Αθήνα αλήτισσα και ατίθαση που αναπνέει στα συντρίμμια της χαμένης της αξιοπρέπειας. Είναι θλιβερό, περιοχές που κάποτε κοσμούσαν το κέντρο της πρωτεύουσας, περιοχές που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν ποικιλοτρόπως όπως έγινε με το Γκάζι και την περιοχή του Ψυρρή, να είναι τώρα έρμαια στις αδηφάγες ορέξεις της κρατούσας «γκετοποίησης». Είναι ένα ζήτημα που αφορά όλους μας, καθώς η ωδή αυτή στην παρακμή, δεν παίζεται μόνο στην Πλατεία Θεάτρου, αλλά αγγίζει δεκάδες ακόμα υποβαθμισμένες και ξεχασμένες γειτονιές και πλατείες της αθηναϊκής πρωτεύουσας (Άγιος Παντελεήμονας, Πλατεία Βικτωρίας, Πλατεία Αμερικής κ.λπ.), μιας πρωτεύουσας που κρύβει καλά τα μυστικά της και θάβει το αναφαίρετο δικαίωμα όλων για μια καλύτερη ζωή. Αλλά και μιας Αθήνας στην ουσία της ευάλωτης, η οποία πουδράρεται και συμμαζεύεται κάθε φορά που είναι να δεχτεί επισκέπτες, ενώ θα έπρεπε να μη φοβάται το φως του ήλιου, ή τον τουρίστα που θα ξεφύγει από το πρόγραμμα ξενάγησης.
Εδώ η αυλαία πέφτει κάθε μέρα. Εδώ ο ξεπεσμός ανεβαίνει στα βάθρα του και απαγγέλει το σόλο του. Εδώ η αστυνομία απέχει ουσιαστικά, χτίζει τις βιτρίνες της και παρακολουθεί αμέτοχη. Κι όμως, αυτό το εδώ είναι η πόλη σου.
No comments:
Post a Comment