ΜΕ ΤΗ ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΓΟΝΩΝ
Το εγγόνι του Νιαγάκη , ο Γιάννης Φωτόπουλος ή ..Μπακόγιαννος , όπως τον ξέραμε όλοι , πρώτος από αριστερά , με την παλιοπαρέα του στου Καπποθανάση την ταβέρνα .
***********
ΜΕ ΤΗ ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΓΟΝΩΝ
Ο Γεώργιος Φωτόπουλος ή Νιαγάκης , είχε τρία αδέλφια : Τον Αθανάσιο Φωτόπουλο ( Θανασιά ) , τον Μπαλατσό και τη Μαρία Φωτοπούλου . Η Μαρία είχε παντρευτεί στο Κλήμα , απόκτησε μια κόρη αλλά χήρεψε νωρίς .
Νέα καθώς ήταν , άρχισαν τα προξενιά και τελικά την πάντρεψαν με κάποιον Γατάκη , χήρο με ένα γιο . Αυτός ο γάμος έγραψε την ιστορία γύρω απ' το Νιαγάκη , και να πως :
Το αγόρι του Γατακη " πείραξε " την κόρη της Μαρίας Φωτοπούλου , αυτό ήταν η αιτία που παρεξηγήθηκε το οικογενειακό των Φωτοπουλαίων .
Πιστός στην παραδοσιακή " ηθική " ο Θανασιάς , πήγε στον Κόστεβο κι' έδειρε το γαμπρό του - το Γατάκη - τόσο πολύ που νόμισε πως τον σκότωσε , γι' αυτό και τον έριξε στο Μόρνο .
Ο Γατάκης όμως , μόλις έπεσε στο νερό συνήλθε και γύρισε πίσω στο Λιδορίκι και για να ξεπλύνει τη ντροπή , μάζεψε δέκα άτομα ( συγγενείς και φίλους ) και πήγαν στα Ζεστόπια , νυχτιάτικα , για να σκοτώσουν τον Θανασιά .
Ήταν τόσο γερό παλληκάρι ο Θανασιάς , που δεν μπορούσαν να τον κάνουν εύκολα καλά , γι' αυτό και μαζεύτηκαν πολλοί Γατάκηδες . Η παράδοση λέει , πως όταν τον σκότωναν , η φωνή του ακουγόταν στη Λίπα ( Περιοχή των Βαρδουσίων ).
Την ώρα που ψελνόταν η νεκρώσιμη ακολουθία - στον Άη Γιώργη - παρουσιάσθηκε ο Γατάκης κι' άρχισε να κλαίει , να καταριέται και να ρωτάει ποιός σκότωσε το Θανασιά ! Ο Νιαγάκης όμως - που είχε καταλάβει το δολοφόνο - βγάζει το μαχαίρι για να τον σφάξει , πρόλαβε όμως ο Γατάκης και τοβαλε στα πόδια κι' έτσι γλύτωσε . Για λίγο καιρό όμως , γιατί μετά από ελάχιστες μέρες ο Νιαγάκης με το Μπαλατσό στήσαν καρτέρι στη θέση " Κοτρώνα " και τον έσφαξαν .
Μετά το φονικό οι Νιαγάκης - Μπαλατσός " βγήκαν στο κλαρί " παρόλο που ο Νιαγάκης ήταν τότε εβδομήντα χρονών κι' ο Μπαλατσός 66 . Αρχηγός ήταν ο Νιαγάκης . Ο Νιαγάκης , διατηρούσε από πριν φιλίες με Γαλαξειδιώτες οι οποίοι - για να γλυτώσει τα αποσπάσματα - τον γύριζαν με τα καράβια τους σε διάφορες χώρες . Μια απ' αυτές ήταν και η Ρουμανία , στην οποία κάθισε δυο χρόνια , έγινε γαλατάς και έκανε αρκετά χρήματα .
Όταν γύρισε απ' τη Ρουμανία , ο Γιώργος Φωτόπουλος ή Νιαγάκης , ήρθε στο Λιδορίκι - χωρίς να τον καταλάβουν τα αποσπάσματα που τον κυνηγούσαν - έδωσε στα παιδιά του τα λεφτά που είχε μαζέψει δουλεύοντας σαν γαλατάς και κρυβόταν .
Όταν όμως τα αποσπάσματα έμαθαν πως ο Νιαγάκης επέστρεψε , άρχισαν να κυνηγάνε τα παιδιά του , να τα δέρνουν και να τρώνε τα πρόβατά τους . Τον προπάππο μου τον Αναστάση Φωτόπουλο ( για του Νιαγάκη ) εκτός από το ξύλο , τον στείλαν και εξορία στο Αίγιο .
Σε λίγο , ο Νιαγάκης μάζεψε κι' άλλους κοντά του και ξανάφκιαξε το " καπετανάτο " του . Μαζί του ήταν κι' ο αδελφός του ο Μπαλατσός , ο Κρικέλας απ'το Λευκαδίτι , ένας απ' την Αγόριανη , που τον λέγαν Μπελεστίνη και άλλοι .
Ο Κρικέλας με τον Μπελεστίνη , χωρίς την άδεια του Νιαγάκη , πήγαν στο Γαλαξείδι και πήραν δυο παιδιά ομήρους για λεφτά . Στην εκλογή τους όμως έπεσαν έξω , γιατί τα παιδιά δεν κρατούσαν από πλούσια σπίτια , γι' αυτό και τα σκότωσαν , αφου οι οικογένειές τους δεν είχαν λεφτά να δώσουν . Σαν το 'μαθε ο Νιαγάκης , τους έδιωξε απ' το λημέρι του .
Μετά από καιρό πιάσαν τον Κρικέλα και τον σκότωσαν στο Γαλαξείδι , όσο για το Μπελεστίνη , δεν υπάρχουν πληροφορίες για το τι απόγινε . Τον Μπαλατσό τον πιάσαν τα αποσπάσματα , καταδικάστηκε σε ισόβια και πέθανε στη φυλακή . Επί δέκα χρόνια ο Νιαγάκης μαζί με τους υπόλοιπους ληστές συνέχιζαν να βρίσκονται στο κλαρί .
Η ζωή που έκανε τν ανάγκαζε να πιάνει φίλους και κουμπάρους , ένας απ' τους κουμπάρους που είχε ήταν Χουμιριανίτης , μυλωνάς το επάγγελμα . Του είχε βαφτίσει ένα παιδί . Μια καταραμένη μέρα που ο Νιαγάκης βρέθηκε με τα παλληκάρια του στη Χουμίριανη . ειδοποίησε τον κουμπάρο του να του πάει ψωμί και κρασί στο κρησφύγετό του .
Ο κουμπάρος όμως , αντί για ψωμί και κρασί , πήγε τα αποσπάσματα και τους κύκλωσαν . Αμέσως έδειξε με το δάχτυλο που ήταν ο Νιαγάκης . Ο Νιαγάκης , όταν είδε τον κουμπάρο του , που έφερε το απόσπασμα στο κρηφύγετο . σηκώθηκε όρθιος , τον σημαδεύει και λέει : " Πάρτη κουμπάρε , για ότι έκανες , τώρα δε θέλου άλλη ζωή " και τον πέτυχε μέσα στ' αστέρι !
Ο νιαγάκης ήταν δεινός σκοπευτής , ο κουμπάρος τον πρόδωσε για να πάρει τα λύτρα , μετά το απόσπασμα τους κύκλωσε και τους σκότωσε .
Του Νιαγάκη , του κόψαν το κεφάλι και το πήγαν στη Λαμία για τα λύτρα , το υπόλοιπο σώμα τάφηκε στη Χουμίριανη , σ'ένα μέρος που το λένε : " Στ' Νιαγάκη του μνήμα " . Ο Νιαγάκης , δεν είχε σκοτώσει άλλους εκτός απ' το Γατάκη και τον κουμπάρο του .
Οι Μπελεστίνης και Κρικέλας , είχαν πάρει κάποτε ένα παιδί απ΄την Κολοπετινίτσα για λύτρα . Φεύγοντας έταξαν προθεσμία στους Κολοπετινιτσιώτες να τους πάνε μέσα σε έξι μέρες τα λύτρα για να τους δώσουν πίσω το παιδί .
Επειδή όμως λύτρα δεν ήρθαν την κανονισμένη μέρα , οι Μπελεστίνης και Κρικέλας ήθελαν να σκοτώσουν το παιδί , και το πήγαν στο Νιαγάκη . Ο Νιαγάκης όμως , δεν ήθελε να χαλάσουν το παιδί και για να το γλυτώσει , τους είπε να ρίξουν κλήρο και σ' όποιον έπεφτε , αυτός θα σκότωνε το παιδί .
Οκλήρος έπεσε στον Μπελεστίνη , αλλά ο Νιαγάκης - με μπαμπεσιά - φώναξε : " Σε μένα έπεσε , εγώ θα το σκοτώσω ".
Πήρε το παιδί για να τοσκοτώσει , και πηγαίνοντας παραπέρα , στην Άγια Θυμιά τοδιωξε να πάει στο χωριό του .
Τα εγγόνια του Νιαγάκη , Γιώργος και Γιάννης Φωτόπουλος , είχαν πάει κάποτε τα πρόβατα στα λειβάδια της Κολοπετινίτσας , ένα βράδυ πήγαν στο χωριό μα φάνε και να πιούν κανένα κατοσταράκι . Όταν κάθισαν στο τραπέζι , ένα γεροντάκι , εβδομηνταπεντάρης περίπου , τους κέρασε κρασί και πιάσαν κουβέντα .
Τους ρώτησε από που είναι και πως λέγονται , κί' όταν του απάντησαν , τους ρώτησε τι τον είχαν το Νιαγάκη , του απάντησαν και το γεροντάκι - που ήταν το παιδί που γλύτωσε ο Νιαγάκης - τους είπε ότι τους είχε γνωρίσει απ' τη " μπακα " του ποδιού τους , γιατί ο Νιαγάκης είχε ωραία μπάκα για κάλτσα , αφού τότε φορούσαν φουστανέλες . γι' αυτό και πήραν το παρατσούκλι " Μπακαίοι " .
Τους διηγήθηκε όλη την ιστορία και με συγκίνηση , τους χιλιοεπανέλαβε πως τη ζωή του τη χρωστάει στο Νιαγάκη .
Τασούλα Αθαν. Φωτοπούλου
Τρισεγγονή του Νιαγάκη και εγγονή του μπάρμπα Γιάννη Φωτόπουλου , του Μπακόϊαννου .
Ο Μπακόγιαννος , τελευταίος δεξιά , με Λιδορικιώτες τσοπάνηδες , κάπου στον Πειραιά , το 1929-30 .
Μια φωτογραφία της ίδιας περίπου εποχής , στη Βαθειά , στο εστιατόριο του Τεμπέλη , ο μπαρμπα Γιάννης , τελευταίος δεξιά .
Η πολύ όμορφη αυτή αφήγηση , δημοσιεύτηκε στην Λιδορικιώτικη εφημερίδα του Γιώργου Καψάλη " Λιδωρίκι " , το 1982 , στα φύλλα 5-6 και 7 .
ΝΙΑΓΑΚΗ ..ΣΥΝΕΧΕΙΑ ..
Μετά τα όσα δημοσιεύτηκαν για το Γ.Φωτόπουλη ή Νιαγάκη στο " Λιδωρίκι " , ο αξέχαστος Λιδορικιώτης και φίλος λογοτέχνης Αλέκος Κωστάκης , ο Καφτανιαλέκος , όπως τον λέγαμε , έστειλε την παρακάτω επιστολή σχετική με το " συνεργάτη " του Νιαγάκη , τον Μπελεστίνη , προσθέτοντας κάποια στοιχεία που δεν ήταν γνωστά .
" Αγαπητό " Λιδωρίκι "
Αφού πρώτα συγχαρώ τη δίδα Φωτοπούλου για τα όσα έγραψε για τον πρόγονό της Νιαγάκη , θα' θελα να προσθέσω και μερικά , σχετικά με τον διαβόητο Μπελεστίνη , τα οποία άκουσα απ' τους μακαριτες Γ.Α.Πουρνιά ( Καδούλα ) , που ήταν και νουνός μου ( μάλιστα είχε βγάλει και ένα πελώριο σκύλο του Μπελεστίνη )και τον Γ.Κρικέλα , που ήταν μακρινός συγγενής του ομώνυμου αρχιλήσταρχου .
Ο Μπελεστίνης " βγήκε στο κλαρί " για ένα ..νταούλι . Ήταν νταουλτζής , αλλά είχε βρει το μπελά του από τους διάφορους νεαρούς γλεντοκόπους , οι οποίοι , επάνω στο " τσακίρ κέφι " τους , ξέσπαγαν στο νταούλι του και του τό 'σπαγαν . Κι' ένα νταούλι κόστιζε τότε πολλά . 'Επρεπε να 'ναι από τομάρι γαϊδάρου , ήθελε " άργασμα " , κόπο και φασαρία να γίνει .Και μ' αυτό ο Μπελεστίνης ενίσχυε κάπως τα οικονομικά του , ήταν δηλαδή εργαλείο δουλειάς κι' ερχόταν τώρα κάθε μεθυσμένο παλιόπαιδο , που απάνω στο μεθύσι του και τα τσακίσματα του χορού δε λογάριαζε τίποτα , του έδινε μια κλωτσιά και του το 'σπαγε . Κι' αυό είχε γίνει πολλές φορές , ώσπου ο άνθρωπος απηύδησε .
Πιάνει λοιπόν , σ' ένα πανηγύρι και κρεμάει το νταούλι του σε μια πουρνάρα και δίπλα μια επιγραφή που'λεγε : " Όποιος μου σπάσει το νταούλι θα τον σκοτώσω ".
Όταν σχόλασε η εκκλησία , άρχισε ο χορός , στην αρχή όλα πήγαιναν καλά , αλλά σε λίγο ένας , προφανώς μεθυσμένος , δίνει μια κλωτσιά στο νταούλι και το σπάει . Την ίδια στιγμή ομως ο εξαγριωμένος Μπελεστίνης τραβάει την κουμπούρα του και τον σκοτώνει . Ύστερα βγήκε στο κλαρί με τον Κρικέλα .
Η συμμορία αυτή κάποτε πήγε στο Γαλαξίδι , που , τον καιρό εκείνο , έπλεε στ' ασήμι και το μάλαμα . Ήταν γιορτή του Αγίου Νικολάου κι' όλοι οι καπεταναίοι ήταν στην εκκλησία με τις φαμελιές τους . Ο Κρικέλας έστειλε μερικούς άνδρες του στην Κωλοπετινίτσα , ώστε να τρέξουν εκεί οι χωροφύλακες και ν' αφήσουν το Γαλαξείδι αφρούρητο . Το κόλπο έπιασε κι ο αρχιλήσταρχος ανενόχλητος μπήκε στο χωριό και με τους υπόλοιπους άνδρες του μπλόκαρε την εκκλησία του Άι Νικόλα . Έπιασε τις πόρτες κι υποχρέωσε τους εκκλησιαζόμενους ναυτικούς να ρίχνουν βγαίνοντας , σε μια σακούλα ό,τι χρυσαφικό είχαν απάνω τους .
Κι' εκείνο τον καιρό καπεταναίοι και καπετάνισσες - ιδίως αυτές - ήταν κατάφορτοι από αλυσίδες , αρμάθες φλουριά , ρολόγια και χίλια δυο άλλα τζοβαϊρικά . Οι έγκλειστοι δυστροπούσαν και τότε ο Μπελεστίνης άρπαξε ένα σκύλο από τ'αυτιά , τον σήκωσε ψηλά , του δίνει μια με το γιαταγάνι του και τον αποκεφαλίζει , κι ύστερα έφερε το γιαταγάνι , που έσταζε σκυλίσιο αίμα , στα χείλη του και το σκούπισε !! Οι καπετάνισσες μπροστά στην τόσο άγρια αυτή εικόνα λιποθύμησαν και έδωσαν ό,τι είχαν απάνω τους .
Μετά , ο Μπελεστίνης κι ο Κρικέλας κατάφεραν κι έφυγαν στη Ρουμανία . Τότε δεν υπήρχαν συμβάσεις έκδοσης εγκληματιών , όπως σήμερα . Κάθισαν κανα - δυο χρόνια , αλλά τους έφαγε η νοσταλγία . Ξανάρθαν , πιάστηκαν κι εκτελέστηκαν στο Ναύπλιο .
Ο γερο Κρικέλας μου λεγε πως είχαν δωροδοκήσει το δήμιο να κοπεί τρεις φορές το σκοινί της καρμανιόλας , και να πάρουν έτσι χάρη , αλλά ένας επιλοχίας Μανιάτης , που κατάλαβε την κομπίνα , αγνοώντας τις επικλήσεις και τις κραυγές του πλήθους για χάρη , τράβηξε ο ίδιος το σκοινί κι οι λήσταρχοι θανατώθηκαν . Αυτά όμως , με κάθε επιφύλαξη .
Αλέκος Κωστάκης "
ΣΗΜ : Η επιστολή αυτή του Καφτανιαλέκου δημοσιεύτηκε στο " Λιδωρίκι " τον Ιούλιο 1982 , αριθ.φύλ .8 .
Καλό σας βράδυ....Κ.Κ.-
www.lidoriki.com
No comments:
Post a Comment