ΤΑ ΣΠΗΛΑΙΑ ΤΗΣ ΔΩΡΙΔΑΣ .

      " ΦΑΣΟΥΛΟΚΗΠΟΣ "   ΔΑΦΝΟΥ .

   Το τελευταίο σπήλαιο της δωρίδας που αναφέρεται στο παραπάνω βιβλίο , είναι το " κεφαλάρι στο Φασουλόκηπο Δάφνου " , γιά το οποίο ο Πετρόχειλος ( σελ 92 ) γράφει :

   " Τούτο ευρίσκεται ΒΔ του χωρίου Δάβνος , εις υψόμετρον 1300μ . Το ύδωρ του εξέρχεται εκ πλακωδών ασβεστολίθων , λίαν ορμητικόν τον χειμώνα και με μικροτέραν έντασιν το θέρος . Ρέει δι' αποτόμου χαράδρας προς την κάτωθεν του χωρίου κοιλάδα του ποταμού Κόκκινου , του οποίου είναι και η κυριωτέρα πηγή ".

   ΣΤΑ  ΑΡΧΕΙΑ  ΤΗΣ  " ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΚΗΣ "

   Φάκελλοι των παραπάνω σπηλαίων βρίσκονται στα αρχεία της Σπηλαιολογικής Εταιρίας και έχουν τους εξής αριθμούς μητρώου : Καλλίου , 106 , Κάρκαρο Ξεροβουνίου , 50 , Κεφαλάρια Πενταγιών , 59-60 -61 , Στοιχειό Δάφνου , 51 , Φασουλόκηπου Δάφνου , 63 .

   Εκτός όμως αυτών , στη Σπηλαιολογική υπάρχουν φάκελλοι - με λίγα στοιχεία , όμως - με τις παρακάτω ονομασίες : " Πηγή Αρδίνη-Κεφαλάρι " ( Φ 243 ) . " Γκιώνας βάραθρο "  ( Φ 1068 ) . " Βοστινίτσας ( Δάφνου ) - Ανώνυμο " ( Φ 1223  ) . " Ημεροτοπίου Γκιώνας . Βάραθρο  (Κ.Μουσουνίτσα ) " ( Φ 1232 ) . " Βάραθρο Κορακοφωλιά - Κ.Μουσουνίτσα " ( Φ 1238 ) . " Ανώνυμα Κοιλώματα Καλλίου " ( Φ 306 ) . " Καρυδιά Μαρτίνη η Τσιρ - Διακοπίου " ( Φ 1215 ) . " Βάραθρο Κυλίστρες - Κ.Μουσουνίτσας " ( Φ 4103 ) . " Ρουγκάκια - Δάφνου " ( Φ 2292 ) . " Καταβόθρα Ταράτσας " ( Φ 1240 ) . " Τρούπα Λιδορικίου " ( Φ 240 ) . " Βάραθρο Σπηλιάς Λιδορικίου " ( Φ 242 ) . " Βάραθρο Φτέρες - Κ.Μουσουνίτσας " ( Φ 4104 ) .

   Πέρα απ' τα παραπάνω υπάρχουν στη Σπηλαιολογική φάκελλοι και γιά τα εξής σπήλαια :

   " Αρσαλή η Ζωοδόχος Πηγή - Συκιάς " ( Φ 1229 ) . Στο εσωτερικό του υπάρχει ναός και νερό .

   " Μεγάλη Σπηλιά -Μηλιάς " ( Φ 4082 ) . Στο Αητοβούνι , καταφύγιο φυσικό με " ταμπούρια " κατά το '21 .

   " Κεφαλόβρυσο - Α.Μουσουνίτσας " ( Φ 4101 ) . Σπήλαιο περίπου 25 μ μήκους με κυκλικό στόμιο 3 μ .

   " Αγ. Ταξιάρχης - Στύλιας " ( Φ 2181 ) . Σπήλαιο με βραχώδες στόμιο .

                             ΤΟ   " ΚΑΡΙΟ "

   Το " Κάριο " - στο Λευκαδίτι - δεν έχει , φαίνεται , ερευνηθεί από τη " Σπηλαιολογική " γι' αυτό και δε βρίσκεται στα Αρχεία της .

  Το Κάριο όμως αναφέρεται πώς κατά την επανάσταση του '21 , ήταν απ' τις πιό γνωστές  " αποκλείστρες " , της εποχής , δηλαδή " καταφύγιο " όπου κρύβονταν οι Έλληνες γιά να σωθούν απ' τις Τουρκικές επιθέσεις και επιδρομές .

   Το αναφέρει και ο Δ.Λουκόπουλος στο βιβλίο του " Ο καπετάν Ανδρίτσος Σαφάκας ". ( σελ.36 ) .

   " Στο τέλος του Μάη ( 1827 ) τα Σαλωνίτικα χωριά Αγιά Θυμιά , Βουνιχώρα, Πεντεόρια , και Καρούτες , έπαθαν Τουρκική καταδρομή . 'Ολοι οι χωριάτες , γιά να σώσουν το κεφάλι τους , κουβαλήθηκαν στο Κάριο , μιά σπηλιά σαν φρούριο στο πλάι της Γκιώνας , δυό ώρες παραπάνω απ' το Λιδορίκι , κοντά στα χωριά Συκιά και Λευκαδίτι ...".

                        Ο  ΚΑΡΚΑΡΟΣ ΤΩΝ  ΚΑΡΟΥΤΩΝ

   Μετά τις Καρούτες - πηγαίνοντας από το Έλατο προς τη Γαρδενίτσα - υπάρχει " Κάρκαρος " απύθμενος . " Ρίχνεις λιθάρι μέσα " , έλεγε ο Αλέκος Κωστάκης , και " χάνεται ο θόρυβος ".