Η κάθε τέχνη στο δρόμο της εξέλιξής της , δημιουργεί σταθμούς και ανοίγει νέους δρόμους , χρησιμοποιεί καινούρια μέσα και τρόπους γιά την καλύτερη επιτυχία του σκοπού της . Έτσι και η λογοτεχνία , οι συγγραφείς δεν παραμένουν ..στάσιμοι , κινούνται διαρκώς , αδιάκοπα , περνούν από διάφορα στάδια και παρουσιάζουν το έργο τους που είναι αντιπροσωπευτικό της προσωπικότητάς του , του δικού του κόσμου αλλά και της εποχής του .
Ο λογοτέχνης δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος στις αγωνίες και τα μηνύματα του καιρού του , αντίθετα στέκεται ο πρωτοπόρος που ανάμεσα στα πνευματικά , βιοτικά , κοινωνικά , πολιτισμικά και
πολιτικά προβλήματα του καιρού του , οικοδομεί το δικό του έργο συμβάλλοντας έτσι , με τον τρόπο του , στη βελτίωση του τοπίου , πολλές φορές αποφασιστικά .
Ο λογοτέχνης χτίζει το έργο του με τα δικά του υλικά , με τα δικά του προσωπικά μέσα , τους δικούς του οραματισμούς , τον δικό του προσωπικό κόσμο και φανερώνοντάς το , στην ολοκλήρωσή του , γίνεται εκφραστής της εποχής του , μέσα πάντα απ' τις απολύτως προσωπικές ευαισθησίες του και τον ευρύτερο ψυχικό του κόσμο .
Η τέχνη ξεκινάει απ' τη ζωή , πορεύεται με τη ζωή , υπηρετεί τη ζωή και μένει μ' αυτή , η ζωή διαμορφώνει την τέχνη ανάλογα με τις συνθήκες και τις απαιτήσεις της , αλλά και η τέχνη επηρρεάζει , διαμορφώνει και αλλάζει τη ζωή , τέχνη και ζωή λειτουργούν ..αμφίδρομα , κάτι σαν..συγκοινωνούντα δοχεία...
Οι ιδέες δεν μένουν πάντα σταθερές , συμπληρώνονται από άλλες ιδέες , πολλές διαγράφονται , πεθαίνουν , κι' ακόμα γεννιούνται καινούριες . Πολλές φορές μάχονται η μία την άλλη γιά την επικράτηση της ισχυρότερης , της καλύτερης , της πιό ανθρώπινης , της πιό αφομοιώσιμης απ' την κοινωνία , αυτής που ταιριάζει στην κάθε εποχή . Κάποτε το πετυχαίνουν , τότε δημιουργείται ένας κόσμος με ιδανικά , με κοινά κοινωνικοπολιτικά στοιχεία , μ' ένα κοινό τρόπο έκφρασης . Έτσι δημιουργούνται οι λογοτεχνικές σχολές .
Τους λογοτέχνες της κάθε σχολής , τους ενώνει το ύφος , σχολή μπορεί να είναι πολλοί λογοτέχνες η κι' ένας μικρός αριθμός . Οι λογοτεχνικές σχολές παίρνουν ξεχωριστά - χαρακτηριστικά ονόματα απ' το είδος που αντιπροσωπεύουν , έτσι λέμε : κλασσικισμός , ρομαντισμός , ρεαλισμός , υπερρεαλισμός , παρνασσισμός , νατουραλισμός , συμβολισμός , ιμπρεσσιονισμός κ.α.
Ο κ λ α σ σ ι κ ι σ μ ό ς ξεκινάει από τους αρχαίους Έλληνες , τους κλασσικούς όπως λέγονται , από εκείνους που η αξία του έργου τους δεν χάνεται , κι' αυτό που τον ενδιαφέρει είναι ο άνθρωπός . Ο κλασσικισμός εξετάζει τον άνθρωπο μέσα στον παγκόσμιο χώρο και μέσα σ' όλες τις εποχές . Τον ενδιαφέρει το ανθρώπινο πνεύμα , η σπουδή του , η ανάπτυξή του , στην Ευρώπη καλλιεργήθηκε κατά την Αναγέννηση το 18ο αιώνα . Με πρότυπο τους αρχαίους Έλληνες γύρεψαν να προεκτείνουν την τέχνη πάνω στην άποψη του Αριστοτέλη με την αποφυγή του υπερβολικού και την απόδοση της λιτότητας , της συμμετρίας , της σαφήνειας , του μέτρου , του ολοκληρωμένου αρμονικού έργου γιά να μπορεί έτσι ν' αντέξει και να σταθεί στο πέρασμα του χρόνου .
Το κλασσικό πνεύμα έχει σαν γνώρισμά του την αιωνιότητα , την παντοτεινή πνευματική παρουσία , έτσι όπως θα μας το πει κι' ο Θουκυδίδης : " Το έργο μου αυτό γράφτηκε όχι γιά να αρέσει σε μιά στιγμή , αλλά περισσότερο γιά να μείνει αιώνιο κτήμα ".
Ο κλασσικισμός γυρεύει την αρμονία έτσι όπως την έδωσαν με τους κανόνες τους οι αρχαίοι Έλληνες , Οι κλασσικοί συγγραφείς διατηρήθηκαν στον καταλυτικό χρόνο, είναι γνωστοί γιά την πνευματική προσφορά τους και η λογοτεχνική τους αξία παραμένει αξιοπρόσεχτη .
Ο ρ ο μ α ν τ ι σ μ ό ς έχει χαρακτηριστικό του την προσπάθεια να ξεφύγει απ' το κλασσικό ύφος , απ' την κλασσική υποταγή και δεν δέχεται την πλαστικότητα του κλασσικισμού , κινείται με ασάφεια στη σφαίρα της φαντασίας και του όνείρου . Είναι φανερή η λυρική του έκφραση και έντονα τα μέσα που χρησιμοποιεί , κοσμητικά επίθετα , παρομοιώσεις , μεταφορές , εικόνες , συναισθήματα , μελαγχολία , αισιοδοξία , απαισιοδοξία .
Ο ρομαντισμός με την άρνηση του κλασσικισμού έκανε μιά επανάσταση στη σκέψη , στη μορφή , στο ρυθμό , στις λέξεις που μεταχειρίστηκε , γίνηκε ακόμα και κοσμοθεωρία που ενδιαφέρεται γιά κάθε πνευματική κίνηση φιλοσοφική , επιστημονική και κοινωνική . Ο ρομαντισμός στη λογοτεχνία της Ευρώπης πολέμησε το πνεύμα της αρχαίας τέχνης και γύρεψε τη διέξοδο στις περιπέτειες , στις φυσικές περιγραφές , στη φαντασία . Στους Αλεξανδρινούς χρόνους παρουσιάστηκαν στη λογοτεχνία ρομαντικά στοιχεία , που δεν υπάρχου όμως στη Αναγέννηση . Στο τέλος του 18ου αιώνα ο Γαλλικός , ο Αγγλικός και ο Γερμανικός ρομαντισμός αντιπροσωπεύτηκε από πολλούς μεγάλους συγγραφείς και στην Ελλάδα επικράτησε μετά την απελευθέρωση του 1821 .
Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι .....
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Πολλοί φίλοι μας , μας ζήτησαν , να επαναδημοσιεύσουμε , εί δυνατόν , τα " λογοτεχνικά μας σημειώματα " , που είχαμε παλιότερα δημοσιεύσει . Ανταποκρινόμενοι , αρχίζουμε από σήμερα την ..ικανοποίηση του..ευγενικού αιτήματός τους , με μεγάλη μας χαρά..
Καλό σας βράδυ ...........Κ.-
No comments:
Post a Comment