6.3.08

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΔΩΡΙΔΑΣ .

Το 1987 , η Δωρική Αδελφότητα προχώρησε στην έκδοση ενός βιβλίου με τον τίτλο " ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΔΩΡΙΔΑΣ " του Γιάννη Ηλιόπουλου , απ' το βιβλίο αυτό θα προσπαθήσουμε να σας δώσουμε μιά εικόνα της Δωρικής ζωής , ξεκινώντας , φυσικά , απ' τη γέννηση , την αρχή της ζωής .

ΓΕΝΝΗΣΗ .

Ο ερχομός ενός παιδιού στον κόσμο , αποτελεί μεγάλο γεγονός γιά τα χωριά μας , ίσως , το μεγαλύτερο , γι' αυτό όλοι συμπαραστέκονται στην έγγυο , την γκαστρωμένη , γυναίκα και στη λεχώνα , μετά . Όταν πρόκειται να γεννήσει μιά γυναίκα , στα χωριά μας , όλοι , σπιτικοί , συγγενείς , φίλοι και χωριανοί βρίσκονται στο πλευρό της .
Η μαμή και μιά - δυό γυναίκες βοηθούν στη γέννα . Μόλις γεννηθεί το παιδί , η μαμή το σκεπάζει γιά να μην κρυώνει και δίνει μιά μπουκάλα στη λεχώνα να φυσάει μέσα με δύναμη .
Έτσι πέφτει και το ύστερο . Στη συνέχεια , αφαλοκόβουν το νεογέννητο και δένουν τον αφαλό του με κλωστή από κουβαρίστρα , βάζοντας πάνω σκρούμπο ( καμένο μάλλινο ύφασμα ) αφού προηγουμένως το πλύνουν με χλιαρό αλατόνερο προσέχοντας να μην πάει το νερό στον αφαλό .
Ύστερα , το σκουπίζουν και το φασκιώνουν καλά με τεντωμένα χέρια και το βάζουν στην κούνια του . Στο νεογέννητο δίνουν χαμομήλι , ώσπου να κατεβάσει η μάνα του γάλα . Η λεχώνα τρώει οτιδήποτε και απ' την άλλη μέρα πηγαίνει στις δουλειές του σπιτιού της . Δεν επιτρέπεται όμως να πάει σε ξένα σπίτια , προτού σαραντίσει .
Στην είσοδο του σπιτιού της , κάτω από ένα στρωσίδι , βάζουν ένα σίδερο , συνήθως μαχαίρι , που το πατάει υποχρεωτικά όποιος μπαίνει στο σπίτι . Έτσι , δε βλάπτεται η σιδερένια υγεία του παιδιού και της μάνας του . Οι επισκέψεις των γυναικών του χωριού αρχίζουν μόλις μαθευτεί ότι η έγγυος " ξελευτερώθηκε ".
Οι γυναίκες φέρνουν γιά πολλές μέρες διάφορα φαγητά , κυρίως πίτες και φρούτα της εποχής , φτύνουν μάνα και νεογέννητο γιά να μη ματιαστούν , δίνουν ευχές και συμβουλές και φεύγουν . Το έθιμο αυτό λέγεται " Πρεβεσιό ".
Γιά να μη βγάλει άφτρα ο " Δράκος " ( αρσενικό ) η η " Κοτσιόρω " ( θηλυκό ) , όπως λένε το νεογέννητο , προσέχουν πολύ να μη βγάλουν αναμμένο αντικείμενο έξω απ' το σπίτι , π.χ. δαυλί , τσιγάρο , στάχτη με αναμμένα κάρβουνα , ώσπου η λεχώνα να σαραντίσει .
Αν τύχει γάμος στο διάστημα των σαράντα ημερών και περνάει το συμπεθεριό κοντά στο σπίτι η παίζουν όργανα , η λεχώνα μένει στο σπίτι και έχει κλειστά τα παραθυρόφυλλα του σπιτιού της . Έτσι αποφεύγονται δυσάρεστα επακόλουθα γιά τη νύφη , από την επίδραση των κακών πνευμάτων .
Η λεχώνα ποτέ δεν μένει στο σπίτι μόνη της . Αν όμως γιά κάποιο λόγο συμβεί αυτό , τότε για να μην " αντέσει " , ( συναντηθεί δηλαδή με πονηρό πνεύμα και από τη συνάντηση αυτή της συμβεί κάποια σωματική αναπηρία η και θάνατος καμιά φορά ) , βάζουν πάνω στο κρεβάτι τη σκούπα κι 'έτσι αποφεύγοντας όλα τα δυσάρεστα .
Την ημέρα που γεννιέται το παιδί , στέλνουν στον παπά ένα μπουκαλάκι με νερό . Εκείνος διαβάζει ευχές και επιστρέφει τον αγιασμό . Μ' αυτόν νίβεται η λεχώνα στο πρόσωπο , βρέχουν λίγο το βρέφος και πλένουν τα χέρια τους όλοι , όσοι πήραν μέρος στη γέννα .
Όλα αυτά βέβαια , συνέβαιναν όταν οι μαμές των χωριών αναλάμβαναν να ξεγεννούν τις γυναίκες με παραδοσιακό τρόπο , γιατί τώρα ελάχιστες νέες γυναίκες γεννάνε στα χωριά , αφού προσφεύγουν στα πλησιέστερα νοσοκομέία , με τους γιατρούς και τις μαίες .
Στο επόμενο : Η βάπτιση ( τα βαφτίσια ) .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι........

No comments: