Τους..οβελίες..υψώσατε ..αρμ , Λιδορικιώτικη Ανάληψη στα 1939 !
Ονειρευτείτε..παρακαλώ ....
Λίγο..ξαπόσταμα , πριν τον ..Αρδίνη , Ανάληψη ονειρεμένη στα 1938 !
Γιορτάζεται σαράντα μέρες μετά την Ανάσταση του Χριστού και πέφτει πάντοτε Πέμτη . Τα μεσάνυχτα , λέει , ανοίγουν οι ουρανοί και πολλοί ξαγρυπνούν να δουν το Χριστό να " αναλήφεται ".
Στα μέρη που έχει θάλασσα , μικροί μεγάλοι βουτάνε γιά πρώτη φορά στα νερά της και κάνουν το πρώτο τους κολύμπι . Είναι γιά το καλό , κάθε αρρώστεια φεύγει .
Απ' τη θάλασσα μαζεύουν νερό από σαράντα κύματα , ραντίζουν μ' αυτό το σπίτι και λένε : " Όπως ανελήφτηκε ο Χριστός , έτσι ν'ανελήφτηκε ο Χριστός , έτσι ν' ανεληφτεί από το σπίτι μας η κακολγωσσιά , η αρρώστεια , το κακό μάτι και όλα τα κακά ".
Βουτάνε στη θάλασσα και πιάνουν τη " μαλλιαρή " , μιά πέτρα χορταριασμένη , γεμάτη φύκια κι' άλλα θαλασσινά χορτάρια . Τη βάζουν γιά γούρι κάτω απ' το κρεβάτι . Στη Σάμο , τ'ανύπαντρα κορίτσια τη βάζουν κάτω απ' το κρεβάτι τους , γιά να δουν στον ύπνο τους ποιόν θα πάρουν .
Στα ορεινά μέρη οι βοσκοί κάνουν αγιασμό γιά τα κοπάδια τους και φτιάχνουν γαλατόπιτες . Γι' αυτό τη λένε " Γ α λ α τ ο π έ φ τ η ". Όλα τα γαλακτερά της μέρας οι βοσκοί τα μοιράζουν γιά το καλό στους καλεσμένους τους και μαζί τους τρώνε και γλεντούν . Το γάλα που θα περισσέψει το χύνουν , τυρί δεν πήζουν .
Στο Λιδορίκι , της Αναλήψεως είναι μεγάλη γιορτή , σαν κτηνοτροφική περιοχή που είναι , γιορτάζουν οι τσοπάνηδες , και μάλιστα στις στάνες τους .
Απ' τη θάλασσα μαζεύουν νερό από σαράντα κύματα , ραντίζουν μ' αυτό το σπίτι και λένε : " Όπως ανελήφτηκε ο Χριστός , έτσι ν'ανελήφτηκε ο Χριστός , έτσι ν' ανεληφτεί από το σπίτι μας η κακολγωσσιά , η αρρώστεια , το κακό μάτι και όλα τα κακά ".
Βουτάνε στη θάλασσα και πιάνουν τη " μαλλιαρή " , μιά πέτρα χορταριασμένη , γεμάτη φύκια κι' άλλα θαλασσινά χορτάρια . Τη βάζουν γιά γούρι κάτω απ' το κρεβάτι . Στη Σάμο , τ'ανύπαντρα κορίτσια τη βάζουν κάτω απ' το κρεβάτι τους , γιά να δουν στον ύπνο τους ποιόν θα πάρουν .
Στα ορεινά μέρη οι βοσκοί κάνουν αγιασμό γιά τα κοπάδια τους και φτιάχνουν γαλατόπιτες . Γι' αυτό τη λένε " Γ α λ α τ ο π έ φ τ η ". Όλα τα γαλακτερά της μέρας οι βοσκοί τα μοιράζουν γιά το καλό στους καλεσμένους τους και μαζί τους τρώνε και γλεντούν . Το γάλα που θα περισσέψει το χύνουν , τυρί δεν πήζουν .
Στο Λιδορίκι , της Αναλήψεως είναι μεγάλη γιορτή , σαν κτηνοτροφική περιοχή που είναι , γιορτάζουν οι τσοπάνηδες , και μάλιστα στις στάνες τους .
Καλούν συγγενείς , φίλους , γνωστούς και γείτονες στις στάνες τους , που είναι ψηλά , στα τσοπανοτόπια της Γκιώνας , στα " Σπιθάρια " , το " Κόκκινο χώμα " , τις "Κορομπλιές " , τη " Μπαχατούρ ", τον " Πλάτό ", την " Τρίσελη ", η και χαμηλότερα , στο "Δραγάτη " , στα "Καλτεζιά " και παλιότερα , πριν γίνει η λίμνη του Μόρνου , στον " Καλανάκη " , που έιναι στα ριζά του βουνού Πλέσιβα .
Κάθε τοποθεσία , τσοπανότοπος , έχει και τους δικούς του τσοπάνηδες , όπου δυο-δυό , τρεις -τρεις , έχουν γειτονικές στάνες και κάνουν παρέα .
Κάθε τοποθεσία , τσοπανότοπος , έχει και τους δικούς του τσοπάνηδες , όπου δυο-δυό , τρεις -τρεις , έχουν γειτονικές στάνες και κάνουν παρέα .
Στα " Σπιθάρια " , είναι οι Τσιανταίοι , στο " Κόκκινο χώμα " , ήταν ο σχωρεμένος ο Μήτσος ο Δρόσος , ο Τρόχαλος , οπως τον λέγαμε , παρέα με το Μήτσο το Στρούζα (τον Αύγό ) και τον Αντρέα το Γεωργουσόπουλο ( τον Αντρεούλα ) παραπέρα στην " Μπαχατούρ " , ήταν ο Χαράλαμπος ο Μαργέλλος ( ο Αρπάλης ) , που καμιά φορά έκανε ανάληψη και κάτω στον " Καλανάκη " , δίπλα στη Μπελεσίτσα ( ξεροπόταμο ).
Όλοι λοιπόν οι τσοπάνηδες , καλούσαν συγγενείς , κουμπάρους , φίλους και γείτονες ανήμερα της Αναλήψεως στις στρούγκες τους , τις στάνες δηλαδή , κι ακόμα καλούσαν και τους Δημόσιους Υπάλληλους που υπηρετούσαν στο Λιδορίκι , κι'ετσι μαζεύονταν μεγάλες παρέες , έκαναν ..κονάκι κάτω απ'ο μεγάλες πουρνάρες η άλλα μεγάλα δέντρα , και γινόταν γλέντι τρικούβερτο .
Πολλές φορές , μαζεύονταν παρέα από τσοπάνηδες , όσοι είχαν στρούγκες κοντά , και κάναν μαζί Ανάληψη , σφάζαν αρνιά και έψηναν και κοκορέτσια , ενώ οι νοικοκυρές είχαν κάνει και το κουμάντο τους απ' το χωριό .
Όλοι λοιπόν οι τσοπάνηδες , καλούσαν συγγενείς , κουμπάρους , φίλους και γείτονες ανήμερα της Αναλήψεως στις στρούγκες τους , τις στάνες δηλαδή , κι ακόμα καλούσαν και τους Δημόσιους Υπάλληλους που υπηρετούσαν στο Λιδορίκι , κι'ετσι μαζεύονταν μεγάλες παρέες , έκαναν ..κονάκι κάτω απ'ο μεγάλες πουρνάρες η άλλα μεγάλα δέντρα , και γινόταν γλέντι τρικούβερτο .
Πολλές φορές , μαζεύονταν παρέα από τσοπάνηδες , όσοι είχαν στρούγκες κοντά , και κάναν μαζί Ανάληψη , σφάζαν αρνιά και έψηναν και κοκορέτσια , ενώ οι νοικοκυρές είχαν κάνει και το κουμάντο τους απ' το χωριό .
Έφκιαναν πίτες , τυπόπιτες , γαλατόπιτες , κι' άλλα μεζεκλίκια , γιά τους καλεσμένους , χώρια τα γιαούρια και τα τυριά , που ήταν άφθονα .
Εκεί , στις στρούγκες , τρώει κανένας και ένα υπέροχο πρόχειρο τσοπάνικο φαί , το " Κοσμάρ' "(...κουσμαρ..), δεν ξέρω αν το φκιάχνουν σε άλλα μέρη της Ελλάδας , στην Ήπειρο πάντως , το φκιάχνουν , είναι απλό , γρηγορόφκιαχτο και ..πεντανόστιμο .
Εκεί , στις στρούγκες , τρώει κανένας και ένα υπέροχο πρόχειρο τσοπάνικο φαί , το " Κοσμάρ' "(...κουσμαρ..), δεν ξέρω αν το φκιάχνουν σε άλλα μέρη της Ελλάδας , στην Ήπειρο πάντως , το φκιάχνουν , είναι απλό , γρηγορόφκιαχτο και ..πεντανόστιμο .
Σ' ένα κούτλα , μικρό κατσαρολάκι με χερούλι , βάζουν φρέσκο τυρί , ανάλατο , και φρέσκο βούτυρο και όταν λιώσουν και γίνουν ένα ρίχνουν μέσα μπομποτάλευρο , καλαμποκάλευρο , τ' ανακατεύουν και γίνεται ένα μείγμα , κι' όταν σιγοψηθεί , το βγάζουν στα πιάτα , όπως είναι κάυτό , μοσχοβολάει κι' είναι πεντανόστιμο .
Κάπου εκεί γύρω υπάρχουν κι' οι..νταμουζάνες με τα γιοματάρια , και τα πεσκέσια που έφερναν οι καλεσμένοι , γύκίσματα , κρασιά και καμιά..μπύρα , αργότερα που μπήκε ..δυνατά στη ζωή μας , υπήρχαν λοιπόν όλα τα καλούδια , όλα τα καλά του..Θεού , και πάνω απ' όλα υπήρχε μιά απέραντη ανρώπινη αγάπη , μιά αδελφοσύνη , άσχετα με βαθμό...συγγένειας , και κοινωνικές..τάξεις και ..διαφορές...
Όσοι είχαν την τύχη να ζήσουν τέτοιες μέρες , τέτοιες γιορτές , στις φιλόξενες στρούγκες των χωριανών μας τσοπάνηδων , μολογάνε με νοσταλγία κι' αγάπη τα θυμήματά τους και τώρα πιά κουνώντας το κεφάλι με ..πίκρα γιά την όμορφη αυτή γιορτή , που , σιγά-σιγά , την αφήσαμε να ξεφτίσει , να ...σβήσει...
Κάπου εκεί γύρω υπάρχουν κι' οι..νταμουζάνες με τα γιοματάρια , και τα πεσκέσια που έφερναν οι καλεσμένοι , γύκίσματα , κρασιά και καμιά..μπύρα , αργότερα που μπήκε ..δυνατά στη ζωή μας , υπήρχαν λοιπόν όλα τα καλούδια , όλα τα καλά του..Θεού , και πάνω απ' όλα υπήρχε μιά απέραντη ανρώπινη αγάπη , μιά αδελφοσύνη , άσχετα με βαθμό...συγγένειας , και κοινωνικές..τάξεις και ..διαφορές...
Όσοι είχαν την τύχη να ζήσουν τέτοιες μέρες , τέτοιες γιορτές , στις φιλόξενες στρούγκες των χωριανών μας τσοπάνηδων , μολογάνε με νοσταλγία κι' αγάπη τα θυμήματά τους και τώρα πιά κουνώντας το κεφάλι με ..πίκρα γιά την όμορφη αυτή γιορτή , που , σιγά-σιγά , την αφήσαμε να ξεφτίσει , να ...σβήσει...
Να ζήσουμε , αδέρφια , να τη..θυμόμαστε ..τ'ν'...Ανάληψ'....
No comments:
Post a Comment